24 Haziran 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

24 Hazîran 1932 Aferin Amerika Reisicumhuruna! Mr. Hoover'in bomba gibi patlıyan teklifi ( Birinci sahifeden Bulgarya Türk'leri Korku içinde... Tethiş ve imha siyaseti mi takip ediliyor Recep Beyin son nutku Fırka Umumî kâtibi, Sırrı Beyin tenkitlerine cevap verirken neler söyledi ? Evvelce hülâsasını koyduğumuz nutkun metni Bulgaristan'da Tırnava sancağı • nın Kesrova Türk köyünün Bulgar'lar tarafından basılarak Türk aha • Her ır.illet için kendi müdafaasına ait liye hakaret ve işkence edildiğini, vasıtaları muhafaza ve ipka etmek su • küçük büyük kızların, kadmlarm ırzına geçildiğini, cami ve mektebin retile umumi sahada kalabileceğiz ve 10 yıkıldığını yazmıştık. Bir müddet sene için 10.000.000.000 tahmin olu sonra Anadolu Ajansı Bulgar Dahi • nan beyhude masarifin önüne geçmek Ankara, 22 (A.A.) Büyük Miida ve lüzum görülürse bu takdirde ba liye Nazırının, vak'ann izam edil suretile sulh hislerini takviye ve tezyide let Meclisinin dünkü içtimaında C. işleri de yapar. İşin mahiyetine göre diğî, maahaza tahkikat yapılmakta hizmet edebileceğiz. H. Fırkası kâtibi umumisi Kütahya ya ia.nzim ve müdahale suretile ve olduğu tarzında bir beyanatmdan meb'usu Recep Beyin irat ettiği nutAşağıdaki grensiplerin bize rehber yahut işi bizzat yapmak suret haber verdi. kun metni berveçhi atidir: olmasın; teklif ediyorum: let kendismi ihdas ve reyini inıoZ eGene Bulgaristan'da Razgrat'ta 1 Hepimizin imzalamış olduğu «Arkadaslar, bütçe müzakeresi der çıkan Karadeniz gazetesi «Niçin sumünasebetile Sırrı Bey arkadaşı muz BriandKellog misakı, milletlerin Sırrı Bey, kendi tarif ettiği hudu • suluyor?» serlevhalı şedit bir makale mızın temas ettiği bazı mühim noksilâhları ancak millî müdafaa maksa dun dışmda yani bizim tatbik etti • yazarak mes'ullerin tecziyesini istetalar bilhassa benim söz ahp izahat dile kullanmağı taahhüt etmiş olduklağhniz şekildeki devletçilik hakkın mişti. Bu yazının muharriri Arif Nevermemi icap ettirdi. Sırrı Bey arnnı natıktır. da şu fikirleri söylüyor. Aflarmı rica cip Bey tevkif edilerek Sofya'ya gökadaşımız, bir kerre mensup omak2 Teslihatın tenkis ve tahdidine ederim, bütün sözlerini dinliyeme türülmüştür. Ne olduğu belli değildir. la iftihar duyduğumuz C. H. Fırkadim, bir kısmmı işittim, bir kısmınr yalnız silâhiann tenkisi suretile değil, Filibe'de münteşir Rodop isimli sının ana esaslarına, prensiplerine zabıtlardan arkadaşların aldığı no.ayni zamanda taarruz vasıtalarının tenNe kadar gemi tahrip edilecek? Türk gazetesi de 18 haziran tarihli tealluk eden tamamen yanlış, haksız lardan aldım, «Devletçilik buhrana kisi ve miitekabil müdafaa kuvvetle Diğer taraftan, terki teslihat konfe • nüshasında «Biz de susamayız!» baş ve izah edildiği zaman tamamile sebeptrr, hükumet vatandaşlarm serrinin tezyidi şeklinde girişmek icap eder. ransı, akamete düçar olacak olursa devlıklı bir makale neşrediyor ve canimanasız olduğu anlaşılacak derecede best hareketlerini ihlâl ederek onla 3 Bu tenkisatı yaparken teslihat letler iktisadî ihya çarelerini tatbikten lerin mutlaka cezaya çarpılması, kotemaslarda, tenkidatta bulundu. rın yerine kaim oluyor. Devletçiliğe arasındaki nisbetlere de riayet etme • imtina etmiş olduklarından dolayı Ceca bir köy katilleri aranıp bulun müstenit esaslar dahilindc alınan İkincisi Sırrı Bey arkadaşımız gemiz lâztmdır. mahiri Müttehide'nin o zaman borç • mazsa Türk halkı için emniyet ve ratedbirler devleti feiâkete sürükliyene devletin ileri gidiş hareketi içe 4 Tenkisat, miisbet olmalı ve halann iptalini mes'elesinde kapıyı ka hat etmek kabil olamıyacağını yazbilir». risinde bu ileri girîisi durduracak kikî bir iktisadî inşiraha isal etmelidir. pıyabilecek bir vaziyette bulunacağı da maktadır. derecede olmasa bile ona az çok an5 Kara, hava ve deniz kuvvetleri Sonra devlete ve fırkaya tariz edüşünülmektedir. Diğer taraftan haber verildiğine za verecek mahiyette memleketin birbirine merbuttur, binaenaleyh bun derek; «bu yüzden husule gelen feVaşington 23 (A. A.) Hoover tekgöre Bulgaristan'da Rodua Raştita şu veya bu tarafında muhtelif ve Iara ait fasıllan yekdiğerinden ayırmağa na vaziyetleri, buhrandan doğoyor, lifine göre Japonya'nın 88,400 tonilâMüdafaai Vatan» isimli hafi bir cesilelerle, muhtelif zamanlarda vuku liizum yoktur. diye buhrana atf ediyor» hükmünü vetoluk saffı harp gemisi 77,797 tonilâtomiyet var. Gayesi tethiş usullerile bulmuş ve bulmakta olan kara göri riyor. luk kruvazör, 8120 tonilâtoluk tayyare frrka Kâtibi Recep Bey Bulgaristan'daki ekalliyetleri kaçır • cülük ve bedbinlik cereyanım tak Hakikat, arkadaslar bunun tama gemisi, 40,894 tonilâtoluk torpido muh mak, ya imha etmek, ve sırf Bul viye edecek, teşvik edecek ve hatta «Ben cihan teslihatının iiçte bi ribi ve 45,642 tonilâtoluk tahtelbahir dafaa ed'iyorlar. Kendi fikrine v« men aksidir. Hakikaten sıkıntıları gar'lardan mürekkep yeni bir Bulga tahrik edecek mahiyette beyanatta düşünüşüne uygun düşünen diğer v ı mızın mühim bir kısmı devletçilik rinin tenkis edilmesini teklif editahrip etmesi icap etmektedir. ristan kurmaktır. Cemiyet uzun sebulundular. tandaşlar da bulunabilir. Türkiye'de vasfınm daha henüz tam igliyecek, yorum.D Amerika'lıların mütaleaları nelerdenberi bu yolda çalışmakta ve liberal düşünce memnu değildir. C. tekâmülü bulmamış olmasıdır. Bir miMemleketin siyasî idaresin! omuzBu prensiplerden hareket ederek ciVaşington 23 (A.A.) Amerikan ika ettiği hâdiseler, cinayetler hep H. Fırkası, bu meclis kubbesi altında sal alahm: Meselâ ekmek her Türk larına almış olan siyasî fırkamızca han teslihatının iiçte biri nisbetinde tenteklifi münasebetile salâhiyettar mehaörtbas edilmektedir. Bu tecavüzlere kendisine mensup olmıyan vatan evC. H. Fırkasında mes'ul bir vazife vatandaşıntn alâkadar olduğu, hepikis edilmesini teklif ediyorum. fil, Amerika'nın teklifi diğer büyük en ziyade hedef Türk'ler ve Muse sahibi ve ayni zamanda B. M. Mec lâdına müstakil meb'uslukları açık mizin her günkü esaslı ihtiyacımızı Kara silâhları için, teslihatın taarruz devletler tarafından kabul edilince havi'lerdir. Ve denilebilir ki ekalliyetbıraktığı zaman Türk vatandaşlarılisinin bir uzvu sıfatile bu ağır ve teşkil eden bu madde üzerindeki fimahiyetini tahdit için evvelce konfe rekete geçeceğini ehemmiyetle kaydedi lerin bu yüzden Bulgaristan'da ra • na, mühim bir kısmı kendine sadık, hatalı ve zararlı ifadatın hasıl edeat tefavütünün bütün vatandaşlara ransa tevdi edilmiş olan projelerin kayor. hatları, mal ve can emniyetleri kalfırka evlâtları olan muhterem Türk bileceği zararları tadil ve fena akis^üphesiz ayrı ayrı tesiri vardır. Sırrı bulünii teklif ediyorum: mamıştır. M. Hoover'in teklifinin Amerika'nın leri tashih etmeyi ayrıca kendime müntahiplerine dedi ki: «Bizim sizi Beyin devletçilik hakkındaki telâkkiBu projeler, tankların, kimyevî har ordu ve donanması üzerinde Avrupa vazife addettim. takyit etmediğimiz, açık bıraktığı sinin yanlışlığını bu misal üzerinde bin ve her nevi seyyar ağır topçuluğun devletlerinin ordu ve donanmaları ütebarüz ettirelim; ekmek bir sene mız yerlere intihap edeceğiniz zevat ilgasım natıktır. zerindeki tesirden daha az tesir icra e15 kurusa, ertesi sene 67 kuruşa ocumhuriyetçi olsun, milliyetçi olsun, Müdafaa noktai nazarından mües deceği söylenmektedir. Filhakika AmeSırrı Bey C. H. Fırkası esaslarınlâik ve samimî olsun.» Tabiî Türk | luyor. Bu vaıiyetin tabiî derecede siriyeti veçhile artacak olan tahkimata rika'nın esasen tahdit edilmiş olan ordan bizim cumhuriyetçilik kadar, milleti bu evsafı haiz olan zevatı I müstah.tiller bir takım tüccarlara, undokunmıvacağız. I dusunda yeniden hiç bir güna tenkisat milliyetçilik kadar, inkılâpçılık kaculara, fırıncılara ve saireye taalluk intihap etti ve buraya gönderdi ve j Miyar Alman ordusu icra edilmiyecektir. dar ehemmiyet verdiğimiz iki ana eden bir silsile halinde herkese ve hiç şüphesizdir ki, Sırrı Bey de bu Bundan başka zabıta kuvvetinin haİngiltere'de heyecan vasfı birbirile karıstırarak fikir nihavet müstehliklere tesir yaptığı esaslı vasıflar olduğu için kendini , ricinde olan her türlü kara silâhlannın Malulgaziler Cemiyeti Umumi MerkezinLondra 23 (A.A.) M. Hoover'in lerini söyledi. Sırrı Bey, bizim halk«rörülmüstür. Simdi bir taraftan Sırrı müntehipleri takdlr etti ve meb'us j iiçte bir nisbetinde tenkisini teklif ve teklifi, parlâmento'ta büyük bir heye den: çılık vasfımız üzerinde, devletçilik Bey, devletçilik alevhinde bulunur yaptı. Yani Sırrı Bey müntehiplerine bu zabıta kuvvetlerini «muhteme! bir 1 1485 numaralı kanunun 4 üncü can uyandırmışhr. iir çok muhafaza vasfımız üzerinde, bunları kendisine ken ve fertlerin serbest hareketleri milliyetçi, lâik ve samimî olmak söharicî tehlikeye karşı müdafaaya me • kâr meb'uslar, büyük deniz cüzütam maddesl mucıbince her yılın haziranında şiar edinen fırkanın uzvu olmadığı lehinde bulumırkenltpJâ!iaIılığa hü • zünü vermiş olmakla beraber, fır • mur kuvvetlere mukabil, dahilde inzimalulgazilere ve şehit yetimlerine tevzi larının üçte bir nisbetinde tenkisinin için olacak, hiç bir bilgiye, hiç bir kumetten care istemesi mühim bîr tekamızın diğer vasıfları karşısında bat ve asayişi muhafazaya memur kuvedihnesi icap eden inhisarlar ikramiye İngiltere için gayrikabil olduğo müta zat arzeder. Cünkü bu vaziyet ekmek fikre, hakikf görüşe, iıntta hakikî ve bu meyanda devletçilik karşısında vetler» diye tarif ediyorum. lerine ait tevziat talimatnamesi 22/6 '932 leasındadırlar. pahalıhemdan sikâyet etmek ve butetebbüata istinat etmiyen mütalesöz en koyu kıpkızıl bir liberalizmi tarihinde Milli Müdafaa Vekâletinden As alar söylediler. Bir defa ve hiç müBütiin devletlerin miisellâh zabıta Amele fırkası mensupları, açıktan na çare istemek, devletin müdahale müdafaa edebilirler ve bu hiç bir kerlik şubelerine gelmiştir Tevziat mikkuvveti olarak harp mağlupları ve bilaçığa memnuniyetlerini izhar etmektesini istemekten ve binaenalevh farnasebeti olmadığı halde halkçılık zaman dürüst olmıyan, korrekt «•mıtarı şudur: hassa Almanya için tayin edilmiş olan dirler. kmda olmadan devletçi bir zihniyeti fikrile devletçilik fikrini birbirile yan bir hareket sayılmaz, Sırrı Bey, Zabitan Efrat miktar ile mütenasip yani 65,000,000 müdafaa etmekten bajka bir şey dekarşı karşıya ve birbirile çatışır bir İngiltere'nin ilk itirazı bu hürsüden Hberalizmi müdafaa Lıra K. LiraK Derece nüfus için 100,000 kişilik bir kuvvet ğildir. Bu ekmek mes'elesini. hallet halde gösterdiler, ikincisi, bugün Cenevre 23 (A.A.) Amerika muedebilirdi ve bu hiç bir zaman dü101 50 1 201 00 mek için C. H. Fırka«ı programmın bulunckırmağı kabul etmeleıini teklif yalnız Türkiye için değil, liberal erahhası tarafından M. Hoover'in teklirüst olmıyan korrekt olmıyan bir ha80 50 00 2 181 ecaslarından biri olan devletçilik vasediyorum. kolü tasvip edenlerin bile artık atıp, finin okunmasım müteakip Sir John Sireket sayılmaz. Sırrı Bey bu kürsü60 30 141 00 3 fını niçin kullanmıvoruz. AMI makul Müstemlekelere sahip devletlerin bu tarihin kayıtlarına bıraktığı klâsik mon deniz kuvvetlerine ait Amerikan 40 00 den Hberalizmi müdafaa edebilirdi 00 121 4 olan nokta şikâvet zemini bu olma • itibar ile bulundukları hususî vaziyetin bir takım nazariyelerin bu millet tekliflerinin hakikati ahvale pek o ka20 00 ve etti. Fakat haksız, ilimsiz, uygun lıdır. Bu vesileden istifadp ederek 101 00 5 istilzam edeceği bazı tadilât ile bu kuviçin kabili tatbik olduğu iddiasile dar tetabuk etmemekte olduğunu söy suz ve hiç bir kitaba, hesaba, man20 00 80 00 6 ekmek mes'elesine temas edelim: vet, dahilî inzibat ve asayişin muhafa bir çok söz söylediler. Bütün bunları lemiştir. tığa u^DV'an Mr seMlde müdafaa Havaielerin hemen gönderilmesi için ce zasına kifayet edecekti. söylerken Sırrı B. en basit ilmî ve Büyük Britanya, her halde bu gemiler etti. Bunu maruza'.'mla izah ve isbat miyet tarafından tesebbüsatta bulunul Binaenaleyh, zabıta kuvvetleri ha aklî tahlilin kabul edemiyeceği bir hacimlerinin daha ziyade tahdit ve tenedeceğim. Yalnız Sırn Bey, hakikî muştur. Bunların gelmesini müteakıp ricindeki bütiin teslihatın iiçte bir nisçok tezatlara düştü. Sırrı Bey, ve kis edilmesini istiyecektir. Arkadaslar, biliyorsunuz ki, Türliberalizmi takip etmek istiyor idise, sur'atle tevzie çalışılacaktır. Bu tevziattak: betinde tenkisini ve bütiin bombardıman Sırrı Bey gibi bizim fırkamıza menkiye'de en kuraklık senelerde 141516 Fransa'mn yaygarası beyanatının heyeti mecmuasında yüzde elli fazlahk evvelki senelere ait olan sup olmıyan diğer zevattan ayni fitayyareJerinin ilgasım teklif ediyorum. milyon kental kadar buğday istihsal M. Boncour demiştir ki: «Fransa, bir âhenk bulunmak ve bu prensibin paralardan henüz bankaya yatırılmıyan kirde bulunan, ayni suretle yanlış olunur. Geçen sene gibi kat'î istatiskonferansın bidayetindenberi açık bir tam zıddı olan diğer bir takım fi larınm bu defaki teşebbüsümüzle bankaya duşünmesi muhtemel olanlara an tiklere istinat etmemekle beraber uvaziyet almıştır. Zırhlıiar için muahedelerde tayin kirleri söylememek lâzım gelp*di. tevdiinden neş'et etmektedir. latmış olmak için Cumhuriyet Halk tnumî malumat ile söylüyoruntii ge M. Hoover'in teklifinin konferansı edilmiş olan tonaj miktannın üçte bir, Sırrı Bey diyor ki, devlet tek va2 551 numaralı kanunun 1 inci mad Fırkasının bu iki esas prensibinin kıcen sene gibi istihsalin bol olduğu kütle halinde tenkisat icrası sahasına tayyare gemileri ile kruvazör, torpido tandzçın v y a te! vatandaşlardan desi mucibince 5 ve 6 ıncı dereceden malul sa tarifelerini yapmağa mecbur kalbir senede buğday istihsalâtımız disevketmekte olduğunu ve bunun da beymuhriplerinin dörtte bir, tahtelbahir mürekkep bir hükmî ;al;';, etin, me , efradın arazi almıyanlan hakkında yap dım. C. H. Fırkası son büyük kon *er dar senelere nazaran iki misli onelmilel emnü selâmetin daha mükemlerin iiçte bir nisbetinde tenkis edilmeselâ hususî bir şirketin yapanuja tığımız teşebbüsler müsbet neticelerini ver gresinin yaptığı yeni programda ; ]arak 3233 milyon kentale kadar çımel bir surette tenkisini istilzam eyle sini ve tahtelbahirlerin tonajı yekunu • cağı şeyleri yapmalıdır. Malumu â i mek üzeredir. Bu gibi arkadaşlarımızm halkçıhğı şöyle tarif eder. Bu tarifi | kıyor. Türkiıe'nin 15 milyon nü mekte bulunduğunu kabul ve teslim nun her halde 35,000 tonu geçme liniz esas liberal fikir dahilî ve ha ! cemiyete müracaat etmiyenleri hemen lis hulâsa olarak söylüyorum: I fusu olması itibarile yevmî istihlâk etmek icap eder. mesini teklif ediyorum. ricî emniyet işlerinden başka teşebteye kendilerini tahriren veya şifahen «Halkçılık kanunlar öminde Türk vasati miktarı hesabile bir senede anEmnü selâmetin hali hazırdaki vaziBu teklifi serdederken Fransa ile İtalbüsleri serbest bırakır. Fakat, son kaydettirmeleri lâzımdır; vatandaşlarının mutlak ve kat'î mü , cak 2223 milyon kentallik buğday vette âcil tahdidat icrası bahsinde ne ya'nın Londra muahedenamesini ka liberal fikirler bile devletçiliğe yak3 5 senelik programımızın 36 ıncı mad savatını emreder. Halkçılık, Türkiistihlâki mevzuu bahsolur. Kuraklık kadar müsbet ve itilâfçu davranmış olan bul etmiş olduklannm nazari itibara laşarak der ki: Memleketin mühim desi mucibince yapüan teşebbüsler üzerine ye'de imtiyazlı tabakalarm mevcugibi müessiratı havaiye dolayısile Fransa, Amerika tarafından serdolunan alınabileceğini kaydediyorum.. 10 seneliklerini alan arkadaşlarımıza tek diyetini reddeder, selbader. Halkçılık ve büyük bir ihtiyacı vardır, tek amahsulâtın dar olduğu senelerde ihtekliflerli suhun tenkisi noktai naza Ahval ve şeraitin istilzam edeceği tedam veya tek adamlardan mürek rar maaş bağlanacaktır. smıf mücadelesini kabul etmiyen tiyaçtan ancak 567 milyon kental nndan müfritane buhnaktadır. ferruata ait bazı tadilât ile bu basit tekkep şahsiyeti hükmiye bunu yapa4 17/VI/932 tarihinde Cumhuriyet ga bir ifade ve çalışma zümreleri arakadar noksan mahsul alıyoruz. BolNihayet bütiin askerî kuvvetlerin üçüflerin kabulü her milletin mütenasip mıyor, ancak bunu devlet yapabilir.» zetesinde «Ankara malullerınin bir tav sında ahenk tesisini takip eder ve luk senelerde ise yedi sekiz milte birinin tenkisi kaidesi son senelerde bîr surelte bu işe iştirakini icap edecek Bu zaten liberalliğin liberallerce de zihb serlevhası altmda neşredilen bir nihayet halkçılık yeni devletin kuyon kental kadar fazla istihsalde bukendi ihtiyarlarile kuvvetlerini tenkis etve beşeriyetin ümitlerini kuvvetlendi cevaz verilen noktai nazarıdır. Hubentten dolâyı bazı kıymetli arkadaşlarıruluşunda temel olan ana fikre hürlunuyoruz. mis olan devletlere karşı haksızlık ola recektir. lâsa Sırrı Bey devletçilik mahiye mızdan mektuplar almaktayız. 5 senelik met eder. Millî hâkimiyet esası üzeBol ve dar senelerin verdiği ra caktır. Bu teklifler, taarruz kuvvetini fevkatindeki her hareketin sarahaten aprogramımızın 10 uncu maddesi mucibin rinde ısrar eder. Ve fakat, bu milli kamların vasatisini aldığımız vakit lâde tenkis edecek ve mühim tasarrufMaahaza Amerikan teklifleri, Fransîz ce merkezi umumi teavün sandığı için teleyhindedir. Böyle olabüirler. Fakat, hâkimiyet her vatandaşın hergün, görürüz ki. Türkiye'nin altı yedi selar icrasma müsaadebahş olacakbr. heyeb" tarafından teveccüh ve alâka bunu söylerken kendi yanlış anladığı şebbüsler yapmış ve bu hususta kuvetli her vakit ve her vaziyette kayıtsız, nelik istihsalâtı üstüste bir hesapla C'hanm askerî masraflarla varını, yo ile karş;lanmıştır. halkçılık zihniyetile devletçiliğin vaitler aldıktan sonra makamı âidine bir yollu ve yolsuz bir takım şeyler isteaşağı yukarı senelik ihtiyaca teka ğunu tüketmesi bir deliliktir.» taaruz ettiğini söylemekte hiç bir Japon murahhasımn mütaleası kanun teklifi yapmıştır. Malulgazilerin ha mesi manasma alınmamak lâzımdır. bül edecek bir miktardadır. Halbuki M. Hoover'in talimatınm kıraatîni münasebet ve hiç bir hakikat yokM. Matsudeira, Japon heyetinin Akiki terfihlerinin azametli bir kısmmı bu Asıl halkçılık demek vatandaşın bu vaziyeti kendi halinde bir ser müteakıp M. Gibson demiştir ki: tur. Sırrı Bey, devletçiliği halkın merikan tekliflerini dikkatle tetkik edesandıkta gören bugünkü heyeti idare. bu devlete ve devletin vatandaşa karşı bestiye terkedecek olursak eksik is«Amerika ve İngiltere'nin harp geserbest hareketi, halkın menfaati ve ceğini söylemiştir. Japonya, mütekad işin kurulmasına fevkalâde çalıştığını ve mütekabil vazife ve mes'uliyetlere tihsal senelerinde buğday ithaline mileri tonajının tenkisi Londra kon iyiliği aleyhinde bir mütalea telâkdim müzakerat icra edilmedikçe tonajcalışacağmı beyan ederek arkadaşlarımı hürmet demektir.» mecbur kalınıyor, bir çok paramız feransının İngiltere'ye tahsis etmiş ol ki ediyor. Halkçıhğm yaptığım tarilar nisbetinm tadiline muvafakat edezı teselli ve tatmine istical eder. harice çıkıyor. Memleketin tediye muduğu 339.000 ton esas üzerine hesap Bu kısa tabirlerle fırka progra fine göre devletçilik ile bu vaziyetin mivecektir. 5 Merkezi umumî. bütün harp ma vazenesi, haricî ticaret muvazenesi edilmek icap eder. mının bu baptaki esas fikirlerini izah hiç bir irtibatı olmadığı meydan lullerine tevzi edilmiş olan 5 senelik berbat oluyor. Bolluk senelerinde de İtalya, kabul ediyor 8 pusluk toplarla mücehhez kruva etmiş oldum. Halkçılık demek herdadır. programımızın bilumum maddeleri hakfiatlar düsüyor. Müstahsil zarar ediM. Grandi, İtalya'nın Amerikan plâzörler için tonaj miktarını muahede ile kesin hergün aklın; vor. Spekülâsyonlar meydan alıyor. nını kat'iyyen ve şartsız olarak tama • kmda vaktile teşebbüslerini yapmıs ve Amerika ve İngiltere için tesbit edilmiş İste arkadaslar böyle bir vaziyete bunlardan bir kısmmı intaç etmiştir. Ga delik fikir ve hisler altı men ve aynen kabul etmekte olduğunu olan 160,000 ve Japonya için tayin eFırkamızın noktai nazarına gore metalibin care devletin buğday işine müda yemız programımızın tamamen tatbikın sabına uyan bir takım, ve bu plânın geçen şubat ayında İtalya dilmis olan 90.000 ton olarak tahdit devletçilik şudur: «Tek vatandaşın devlete kabul ettirilmesi manasma hale ederek fiatlara hâkim olması dan baska bir şey değildir. tarafından ileri sürülmüs olan plâna teetmek îktiza eder. gelmez. Herkesin kendi işine ve ken yapamıyacağı, tek vatandaşlardan dır. Mademki sekiz senelifc yîyeceğitabuk etmekte bulunduğunu beyan et atinde bulundukları Hoover teklifini Hiç bir devlet 40 tan fazla tahtelbahir mürekkep şahsiyeti hükmiyenin hu di hesabma ve kendi görüşüne uymiz buğdayı bize bu topraklar yekun mistir. şiddetle tenkit ve bunun Fransa'ya hiç bulımdurmıyacak, donanması, başlıca susî şirketlerin yapamıyacağı işleri gun gelen bir takım işleri vardır. olarak sekiz senede veriyor, niçin baMiizakereye devama karar verildi bir emnü selâmet teminatı bahşetmek silâhını teşkil etmekte olan Amerika, devlet yapmalıdır». Ama bize göre Bunları devletin tatbik sahasına sürzı dar senelerde bir çok paralarımiM Bundan sonra Amerikan tekliflerinin sizin adeta silâhlannın üçte ikisinin buumumi tahdidi teslihat programının bir devletin yapması lâzım gelen işler mesi, dünya kurulalıdanberi halk dışarıya çıkarmak mecb'urîyetî karşıFransız'larla İngüiz'ler ve Amerika'lı danmak suretile yok edilmesine muadil kısmmı icra maksadile 300,000 ton bundan ibaret değildir. Devlet ayni çıhk tarifi içine girmemiştir. Hal sında kalahm ve niçin bol senelerde lar arasmda icra edilmekte olan müzaolduğunu kaydetmektedir. miktarında gemisini tahrip etmeğe ve zamanda bazan tek vatandaşın veya müstahsil fiat bulmasın? BinaenaleyK buki Sırrı Beyefendmip ifadelerin keratta mevzuu bahsedilmesine karar veMatbuat Amerika teklifinin ihtiva et50.000 tondan fazla inşaattan vazgeçtek vatandaştan mürekkep şahsi den halkçıhğı bu manaya aldıkları birbirine uymıyan muhtelif istihsal ^ rildi. tiği intihabat reklâmı mahiyetine he • fikrini anhyorum. meğe amadedir. yeti hükmiyenin, hususî şirketin ya senelerinden husule gelecek olan maKM. Henderson, umumî komisyonun men hemen müttefikan işaret etmekte Bu proje, Amerika'daki 1000 ağır pa bileceği şeyleri de memleketin, sulâtın tedricen ve ihtiyaç nisbetinde yakında tekrar mesaisine başlıyacağı ve muahedelerm tekrar tetkikini arzu top ile, 900 tank ve 300 bambardıman milletin umumî menfaatine taalluk sarfedilebilmesi için buğdayı zarar ümidini izah ebniştir. eden devletlerin ültimatom kıyafetinde tayyaresine de şamildir.» noktasından bizzat devletçe yapıl ^örmiyecek teşkilât ve vasıtalarla bulunan bu teklifi âcilen kabul için gösCelse, saat 19,45 te tatil edilmiştir. Eğer tahdidi teslihat konferantt masında fayda ve lüzum görürse bir araya biriktirmek yani husıuî Devletçilik bahsine geliyorum; Franstz gazeteleri ateş püskürüyor terdikleri tehalükün «Avrupa'nın A akim kaltrsa Lutfen sahifeyi çevirtnit Sırrı Bey bizim devletçi telâkkile • memleketin umranına, Herlemesine, merika'ya karşı hakikî bir hacalet ha ileri gidişine hizmet noktasından fayParis 23 (A.A.) Gazeteler, ta Vaşington 23 (A.A.) Ame rimiz karşısında liberal fikirleri müreketi» teşkil ettiğini söylemektedir. rika murahhaslan diin M. Stimson'a mamen gayrikabili kabul olduğu kana • Esaslı prensipier telefon ederek Hoover teklifinin Ce • nevre'de hasıl ettiği aksülâmelin tah • minlerinden pek fazla müsait bir şekilde olduğunu ve fevkalâde bir tesir ika eylemiş bulunduğunu bildirmişlerdir. Teklif tamamen reddedildiği takdirde Cemahiri Müttehide, zannedildiğine göre bilâmüddet olmamak şartile konfe ransın talikine muhalefet etmiyecektir. Zira, Amerika'lılar terki teslihatın ya vaş, yavaş terakki etmesinin de mümkün olduğunu hissetmektedirler. Diplomasi mehafil, Hoover teklifini, bu teklif reddedildiği ve terki teslihat konferansı akamete uğradığı takdirde Cemahiri Müttehide'yi bu husustaki her türlü mes'uliyetten tebriye edebi • Iecek bir vasıta gibi telâkki etmeğe mütemayildir. Kara silâhları Tütün bey'iyeleri Halkçılık ve devletçilik Malullere tevziat ya kında başlıyacak Ekmek mes'elesi Deniz silâhları Liberalizm, fakat hakikî liberalizm..