12 Şubat 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Cumhariyet CH SULTAN Yazan: M. TURHAN istanbul borsası kapanış fiatları 92933 NUKUT Alış Satış 733 214 17 i 218 117 26,50 820 26 39 Londra New York Paris 726 Yumurta İhracatımız Bursa, Cem'in galip ordusuna karşı kapılarını ardına kadar açb Ve sonra gülerek ilâve ederdi: îmaret önündeyiz. Çorba içmemek nice ohır? [ * ] Halbukî Lala'nm plâıu bambaşka îdi. Ayas Paşaya hücum ettiği tak dirde kazanacağını yuzde yiiz bfliyordu. Fakat boyle bir galebe, Beyazıt ile yapmak istediği anlaşma ü* zerinde ter» bîr tesrr yapabilirdi. tstanbul'da tahta çıkmış, asıl orda tarafından Paduah tanıntms, o finvanı da hayli genis bir sal&hiyetle tasımıya başlamis olan Beyazıd'm, kendi namına hareket eden askerleri bozmus bir adamla uyuynan ve hatta e adamla müzakereye girismesi hayli müşküldü. Bu sebeple Ayas Pafaya salidırmıyordu, onun çokluğa karsı geîemiyeceğini anhyarak kendilğrâ den çekilmesmi bekliyordu. Fakat Ayas, bire on nisbefînde o!an Cetn ordiuundaa ürkirntü göstermiyordu, Bursa'nın bir kıywmda met* rU tutup oturuyordu, Beyazıd'ın bfiyuk ordn ile gelmesini bekliyordu. Bu, Lala'nm plânlamu altüst eden bir inattı ve oıra ister istemez bir feyler yapmak mecburiyetme ao kuyrdu. Nihayet Dimitriyosia mnzakereye ghişti, Beyazıd'i jücendirnseden Ayas'ı atlatmak içir tedbir aordu. îreı», gene Mahi olarak, bu müzakerede bulunuyordu, babasradan fazla «oı soylüyordn. Hatta yapılacak *eyi de b işaret etti: Lala Beym, dedi, kınrvetini n!ssettimeden Beyazıd'a el uratmaaı dogru deftildir. Çünkü berif, bizim muraraatimİTİ aczimize tıamleder. Boyle bir kotfi zanmn onü ahnmak içm îlkin Bursa diişürülmelidir, bizhn bir çok feyler yapacagmuza Beyazıt inandınknahdır. Ondan sonra kendisine haber yollarız. uyusma teklifmde bulunnmz re efendimize hizroet TO~ lunu açmtf olurnz. Bu fikir, Dimttriyos'un ilbatn et tigi bir oyundu. Baba ile kız, iki kardes arasındstrmrttoka kan dokülmesini, rakip ordularm dokülen kan ySsfinden kolay kolay uynşamaz bir hale gelmelerini Utiyorlardi. Ayni zamanda kendi makaatlanm elde etmek için iki yüzlü hareketlere devam edeceklerdi. Lala Bey, tren'm reyini beğen mekle beraber o reyin kendi dü*üncesile uygunlastınrmaaım istemek ten geri kalmadı: Güzel soyledin, dedi, Ayas'ı atmak, Bursa'yı almak hakikaten Iâzıtndir. Fakat bu rsi ben yaparsam Beyazıt gucenir, bir dabi benimle bağdasmaz. öyle davranalım ki bem bu i* olstm, bem benim adım temiz k?' Milano Brüksel Aüna Ccnevre Sofya Bunun üzerine bir çok düfundü ler ve sommda Ayaspafa'ya karsı Gedik Nasuh'u saldırmayi kararlas tırdilar. Lala Bey, kucük bir fırka fizerine bütun kuvvetile saldırmayı ve bizzat yürümeyi tenezzül saya " rak Nasuh Beyi ileri gonderecekti, Beyazıt'Ia bilâhare yapılacak rrrahabere sirannda da bu hareketini ona karpı yapilmıs bir hizmet gibi goa terecekti. Cem Sultan, Lala'nnın arzettiği tedbirî kobul etmekte tereddtit gostermedi. Zaten emeli; Ayas'm eztlmesi, Bursa'nın almması idi. Bu emel tahakkuk edecek olduktan sonra bütün ordunun Yakup Bey kuraan* dasında olarak ileri atılmasile bir kisTm askerin Nasuh Beyin ernrmde yurumesi arasmda hiç bir fark yoktu. Iste ilk kan bu karar üzerine do kuldü, post kavgasma çıkan iki muhterîs kardes yüzünden bîr kaç bin manra Türk olup gitti. Bursa onSnt*] Cem, karargâhnu Bursa'daki Beyant ünareü yanına kurmuştu. Bu söz, o münasebetle söylenivar. deki muharebeye, Gedik Nasuh, kumanda etmisti, Ayaspaşa fırkasını bîr hamlede tarumar edip kendisini de yakalamıstı. Beyazıd'm eski Lala«ı olan mağlup kumandan, Cem'm hururuna getirildiği zaman o, kardeşine hizmet etmeği kabul eden diğer kumandanlan uzaktan korkut ~ muş olmak fikrile, insaf gösterme di, ihtiyar askeri zinctre vurdurarak hapse attirdı, diğer esirler de hep o boş fikirle kelepçelendi, lâlelendi, tomruğa konuldu. Bursa, Beyazıt talnmııun tarümar oldu&unu frörönce kapılarını açtı, Cem'i bir Padisah olarak karşıladı, alkıslar icmde saraya götürdü, uztın uzun şenlikler yaptı. Cem de, bu kuçük muvaffakiyeti büyuk bir zafer saydı, Bırrsa'mn anî ve fani senü ^ini ebedî bh* donanma sandı, memberlerde namına okuttu^u hutbele rin semavi denilen âvetler gibi baki kalacagi zehabma duştu, kesthdigi sikkelerin yer yüzünde dolasıp gi * deeegine inanmak gafletini gosterdi, ye«il Bursa'da saltanat sürmeğe koyuMu. Cem, sairdı. Babasınm Bizans tmparatorlan sarayma ilk adrm attigı gun zafer neşVsini yenecek, srururmra çiğniyecek kadar filozoflaş tigim ve on bir büyfik asnn o sarayda küçük bir ix biraktnadan geçip Rittîemi düsîînerek korlendifrmt de bilİrdi [•*] öyle iken jraflete kapılıyordu, henüz serap halinde bulunan emellerine kavustuı^uiKi zannedi yordu, kendini Padisah olmus sayarak o yolda davramyordu, gulüp rğ~ leniyordu, içip nes'eletıiyordu. Bu, tecrubesizlikle kendini begenir olmaktan ileri geldiği kadar etrafındakilerin de riyalı telkinlermin nettcesi idi. Kimi Defterdar, khni Nisaneı olan nedimler, <Sultanüs»üara> lâkabını tasıyan sairler, dille ve ka* lerole Cem'in gururunu korüklüyorlardı, gafletini koyulastmyorlardı. Fakat en bnyük zehni sunan Dimitriyos Sofyan'la tren'di. Baba, her gun bir teşrifat lâyihası okuyarak Cem'i, eski tran sahinsahlan, Bizans İmparatorlan gibi giyinmeğe, ko nusmağa ve ororup kalmaga tesvik ediyordu. Yakup Beye civelek bir delikanh kıyafeHle •« munis bir mkıyat ile hizmet eden, Cem'in yanında ise bir tutam kıvılcım vaziyetine giren İren, Bursa alındıktan sonra iki goniil arasında akıp duran, birinden diğerine dolup bosanan uğursuz bir nur oldu. Cem'in yüre ğinden, Yakup Beyin kalbine ve oradan da gene Cem'in gönlüne geçmekte, her iki yüregi de altfist etmekte idL Cem, bu ele avuca sıgmıyan fettan güzelliğin tesiri altinda yalnız zevk düsünüyordu, sarhoslukla mahmurluk arasında bocalıyordu. Yakup Bey de, svursuzlukla irade»izligin daimî zelzelelerile ahklaşarak koyu bir ihanete doğru yürüyordu. (Mabadi var) [••] Fatih, İstaribul'a hâkim TE sahip olunca, büyuk bir alayla şehr e girdi, Ayasofya'nm önünde attan indi, o asırda huisUyanlıgın şarktaki merkezi sayılan büyük mabedl gezdi. Sonra gene atlanarak imparator sarayına gitti. Her taraf boştu, bütün daireler, beşeri hayata mukadder olan ırmnirna?; inkılâplan derin bir sükun içinde takrir ediyorlardı. Fa. tih, bu manzaradan teessür duydu, bir Acem şalirlnm çu beytini okudu: Perdedari mikünet der kasri Kayser Ankebut Bum nevbet mizenet ber tarimi Efrasiyap' Bu beytin türkçesi şndur: Kayserle rin sarayında örümcekler perdedarlık ediyor, Efrasyab'ın kapısında baykuşlar nöbet borusu çalıyor!.. M. T. Amsterdara Prag Stockholm Viyana Madrit Bndapeşte Berlin Varşova Bükreş Belprat Moskova 211 175 216 113 25,50 813 24,50 83,50 118 38 25,50 15 30 49 22 21,50 52 85 :22 40 27 17 32 51 24 23 55 48 Yokohama Altn Meddiyc Bankoot 45 33 238 924 ZA 240 ÇEKLER AçıliŞ 0,47109 12,06 9,22 3,5840 81,7375 2,4405 65,94 1,1732 italya'nın yeni zeytin mahsulü Londra NewYork Paris Milano Brüksel Atina Cenevre Sofya Amsterdam Stockholm Viyana Madrit Berlin Varjova Bod peşte Bükreş Belgrat Yokohama Moskova 15,9175 2,575 4,155 5,74 IS 1.9816 4,20*4 3.7091 34,+s: 5 3,8118 ESHAM Açıiış tş Bankasi A. Şim. 60 0A) Tramvay Bomooti Nektar Terkos Balya 10,45 25,40 39,50 39,50 İST1KRAZLAR Açıiış tstlkrazi DabiH Şark şiroendUeri Dfiynnn MHT. Gümrnk Saydı Mahi Bağdat Askeriye 7,90 65,25 Kapanış 7,2$ 65 İSTANBUL I 18 saz: (Naal Terflk H.T . 18,45 « testra konseri . 20 saz: (Bedayii Muslkiye heyeti) 21,30 gramofon pl&klan sönra: Ajans, Borsa haberlerl re saat ayarı. ANKARA: Atma 11 (Husuri) FabrikatSrYumurta Hhalâtına karşı muhtelif 12,30 Ankarapalas orlrestrası m,30 a memleketlerde abnan kararlar üzerilardan mü»ekkep bir heyet dün Hariciye kadar) 18 alaturka musiki. 19 havadisne, alâkadarlar yumurta ihraç işleriNazm M. Mîhalokupolos'u ziyaretle mizde yeni tedbirler almak üzere faaYunanistan fabrikacılıihnın Herileye 1*0 ler . 19,15 gramofon pl&klan neşriyaö. VÎYANA : liyete geçmişlerdir. Ziraat Vekâleti de j mesi icm bütün komsu devletler ve bfl16,05 askeri orkestra . 16,35 mnhteEf bu mes'ele ile meşgul obnaktadır. Zira I ha*sa Türkiye ile Yunanistan'm ticaret at Vekâleti her ihraç limammızdan muahedeleri akdetmesi lüzumuna ve bu | konferandar . 19,05 gramofon plâklan • muhtelif memleketlere sevkolunan yuhusustaki noktai nazarlarmı biidirerek ' 20,35 havadisler 21,05 skee 21,50 IDer TamdAmon) iki perdelik mnsikili piyes murtalann miktannı aylık olarak tes* Türk Yunan ticaret kilâfnamesi mü22,50 gramofon plâklan 23,20 havadisbite karar vermiş ve alâkadarlara bu zakerelerinin ne merkezde oldugunu soler . 23,35 bir otelden naklen: Şehtr opehususta tezkereler göndermiştir. thraç al eylemistir. ra orkestrası tarafından konser. olunan yumurta nıiktannı gösteren cetM. Mibalokupolos Türk Yunan tiBÜKREŞ• veller badema, Ziraat Vekâletine her caret itilâfınm bîr neticeye icbrara için 18,05 muhtelif konser 19,15 konferan*. ay gönderilecektir. Ankara'nın cevabmı beklenflmekte ol19,30 konser devam ediyor 20,05 konfeduğu, ve Sirbistan ile yapılan takas rtirans 20,45 gramofon plâklan . 2i,05 lafnamesfnin muntazam surette tatbik radyo orkestrası . 21,35 konferans . 21,50 ttalya'da yeni »eytin mahsulü aşağı edilmekte bulundugu cevabmı vermi?tir. şarkılar . 22,10 radyo prkestrasına deyukan geçen senenia ayni o?acaktır. Evvelce yapılan tahminler, mahsulün daha fazla almacağı ümidini veriyordu. FaBUDAPEŞTE Î Bankacılık ihtısas kotnisyonu dün kat rekokenm 13.172.550 kentalden 17,35 havadisler ve tsigan musOdsI » saat 16 da Ticaret Odasmda toplanfazla olmıyacaği muhaklcak sribîdir. Ge18,35 yüksek musiki mektebinden naklen mış ve geç vakte kadar çabşmıştır. çen yılin rekoltesi 1 4 milyon küsur konser . 21,05 kıraat . 2135 Vfagnefm kentaklL eserlerinden konser . 22,20 muhtelif prog. ram, havadisler, cazbant ve tsigan mnBilhassa Itaiya'nm Kalaberya, SicflTuzlu balık ve zeytin ihracatile siklsL ya ve diğer adalannda mahsnl çok za meşgul bir kısım tacirlerimiz fıçi teyıfhr. Buna sebep zeytmlere sinek ânz VARŞOVA Î darikindeki müçkülâttan şikâyet etolmasıdır. Cenubi ttalya'nm Puglia 18,05 hafif musiki . ra.ro KareKonset • mektedirler. Bu tacirlerrn mütalea • mmtakasmda vasat derecede mahsul a«ma göre, Yunanistan hariçten ke 21,05 hafif musUd 22,05 havadisler . hnacaktır. Yalnız crta ttalya'da Toskana 22,15 operalardan parçalar (orkestra reste ithal ettiği halde, fıçılan daha zeytmlikleri mebzu! mahsul vereceklerile) . 23,40 dans musikisi . 24 havadtslerncuza maletmektedir. Yeni fıçıların dir. Buna da sebep mevsimin ba saha24,05 dans musikisi devam ediyor. pabalı olması, tacirleri eski fıçılarla da musak şeraitle geçmiş ohnasıdnr. ROMAı mal sevkiyatına mecbur etmekte, bu 17,20 radyo orkestrası 21^0 bir operetS ttalya'da yeni zevtinya^ı istihsaiâtnun yüzden de sikâyetler olmaktadır. (La donna perduta). da geçen seneki kadar olacağı tahmm edilmektedir. ttalva'da geçen sene, bir TULUZ t yıl evvelkinden bir milyon hektoIHre 18,35 melodiler . 19,»D mnntem soıorarfazla olarak 2.345.350 hektolitre, yani 20,20 operet parçalan . 20,35 senf onik or2.189.500 kental zeytinyağı btihsal ekestra . 21,35 askeri orkestra . 22,05 opeTürk Gemi Kurtarma inhisarı adilmiştir. ra parçalan . 23,30 müzik hal . 23^5 nonim şirketinin teşekkülS için lâ • senfonik örkestra . 24,35 sarkılar . 1,35 Zeytînyagı fîatlan durgan gorun • zım olan kanunî merasnn ikmal edilaskeri musiki . 2,10 koro konserl ve dans mekte ise de, elde geçen seneden kalmek uzeredir. Şirket bir kaç güne musikisi. ma istok miktan hemen hemen hiç mekadar tesekkül etmiş olacaktır. Bu sabesînde oldarânfian pryasanm dfişBRÜKSEL ( F r a n z ) , hususta şimdiden hazırlık yapılmakmesi ihtunaB yok Rİbidir. 20,20 saksofon . 20,35 skeç .OT,3Önnu tadrr. » artet . 21,35 havadisler . 22,05 (La danseuse de Tanagra) birincl perde . 22,40 skeç . 22,55 (La datueute...) iktoci perde23^5 komedi . 23,40 plâklar . 23,45 (La zengin varyete programı ile I danseuse...) uçuncü perde . 24,25 havadister . 24^5 piyano konseri . 24,40 (La danseuse...) dördüncü perde . 1,35 gramoBt> filminde umuma fon plâklan. Yunan Fabrîkacılari K Ainr» Bu akşamld program 12 1933 Ziraat Vekâleti yeni tedbirler ahyor Bizimle müzakerata de vamı istîyorlar Bankacılık itıtısas komisyonu Balık fıçılarından şikâyet 6emi kurtarma şirketi URTHA E66ERT ASRî SİNEMADA ı Yeni "B A B Y,, şarkısını dinletecektir. TAHVİLÂT Açıliş Elektrlk Şirketi Tramvay . Tfinel Rıham , Kapanış Anadohı ( 0 Anadota (İ) Anadohı (3) \. Mnraessil 4.% 15 46.15 ARTiSTiK'te Pek yakında Z A P T O L M I YANİ görülmemiş filmin harikulâde muvaffakiyeti devam ediyor. Bugün saat 16 v e 18 1/2 ma tinelerinde sahnede bütün varyete programit Yann ve müteakip günierde yainız 16 1/2 • matinesile suvaresinde varyete • emsalsiz yıldız JOAN CRAWFORD'un temsili I I 45,70 45,70 BELGRAT t 18,05 plâklar . 20 navacösjet . 20,09 konferans . 20,35 viyolonsel solo . 21,15 tiyatro 22,05 Wagnettin eserlerinden' konser . 23,25 havadisler ve dans mast, kist *5,9O 56 Garip bir sirkat Muhakemesi Dükkâna girip mal çalmı? ama haberi yokmuş ! f Bugün. bn akşam son olarak MiLLl SiNEMADA Yeni çıktı GRETA GARBO RAMON NOVARRO'nnn temsiii muazzamlan Bismark Nasıl düçtü> Meşhur tarlhçi Emü Ludvîffm bir tiyatroMu Görmiyenler bugün son gün&nden istifade edmiz. Matineler 2,30 4,30 gece 9,30. MATA HARi Yanndan itibaren ARTiSTiK'te Muzafferane muvaffakiyetî 6USTAV FROEHLiCH ve LİANE HAİD KİM 0LDU6UNU BİLMEK İSTEMİYORUM filminde 10 gündenberi kemaii takdirle seyredilmekte ve dinlenmektedir. llâveten: FOX JURNAL Tercume Haydar Rifat Beyin Her kitapçıda 75 kuroş En genç Alman komiği I rELHAMRA Ve MELEKSnemalarında , MAURiCE CHEVALiER v e JEANETTE MAC DONALD BU GECE BENİ SEV! SOperfilmi görenleri zevkle teshir etmektedir tarafından temsil edilen »GLORYA'da* SİNEMA v ® MüNiR NURETTiN KONSERi 15 şubat çarşamba akşamı yeni ve gfi'el programile ~ Gişeler açıktır. Besikta^'ta bakkal Mehmet Efendinm dükkânından iki teneke yağ çaldıktan sonra bir çuval da sekeri çalarken cürmü meşhut halinde yakalanan Hamit oglu Hasan'ra muhakemesine dün ikinci ceza mahkemesinde başlanmtştw. Maznun böyle bir şey yapmadı ğmı ve caddeden geçerken polisle rm kendisini yakaladıklannı söy . lemistir. Heyeti hâkrmenin tetkik ettiği polis raporunda yazıldığma gore Hasan hem zabıtaya izahat verir ~ ken ve hem müs=tantiklikte yapılan isticvapta cürmünü itiraf etmiştir. Bunun üzerine reis maznonu soyle isticvap etmiştir: Polisteki ifadenle buradaki bk4>hine benzemiyor. Neye doğru sunu soylemiyorsun? •^Efendim, polisler beni çok doVdüler de kurtulmak için oyle söyledim. Dayak korkusu bu! Peki ama müstantiklikte de curmiinü itiraf etmişsin! Orada da dayak mı vardı? Efendim, belkî orada da do verler diye korktum ve karakolda soylediğim gibi söyledim. Peki mes'eleyi müstanliklikte nasıl söyledinse burada da an lat bakalım. Efendim bir gece sabaha karşı pencereden Mehmet Efendinin dükkâmna girdim.. Şey efendim, girmişim! Demek senin haberin yok, bunu polisler böyle söylüyor? Evet efendim, sonra guya evveJâ yağ çalmışım sonra da şeker çalarken beni yakaladılar... Reis bey beni böyle yakalamadılar ama boyle söyle dedıler. Ben de »öyle dim. Heyeti hâkime şahitlerm celbi için muhakemeyi başka bir güne bırakmıştır. Adalar şarkısı, Trader Hom fUimlerini yaratan meşhur rejisör W. S. Dyke'nın en son şaheseri ERNST MümessiUeri: Dünya yuzme şampiyonu Johny Weismuller, O' Sullivan'la bakir ormanlarm helecanh ^ B H ateşin bir eseri T A RZ A N OPERA'da akşam VEREBES E D I E P O L O ile beraber CAMBAZLAR HÂKİM' yilminde seyircileri eğlendiriyorf |! Her kadının kalbinde aşk ve kin gizlidir. îşte size bunu.. D U Ş K Ü N açık ve fakat beşerî zamanı hazrnn en müessir bir dramını yaşataeak olan mua^zam filminde jjösterecektir. K A D I N SARI ZEYBEK UMUMA 13 saat 21,30 d narülbedavi temsilleri da istanbul Beledi esi ş e n j r Tiyatrosn İ8u'"'PDRŞ£^ Fransızca sOzlll Metre BOıdwyn Mayer lilmı I Herkesin heyecanla, merakla beklediği cihan edebiyatınm şaheserlerinden 3? inci son temsil KAR1LER1M1ZE KOLAYLIK. Aylık abone ARSEN LUPEN BARİMORE • LiYOKEL BARiMORE PEK YAKINDA: Baş rollerde: Hosvsîle vüâyetlerdeki tnr çok karflerîmlz gazetelerini monta • zaman kendi adreslerine alabO • mek için bizden bazı kolaylıklar n temektedtrler. Ba azîz karileriu anralanm yerîne getirmek Bzere Cmnhuriyet için aylık abone usulü îttihaz etmeğe karar verdik. Ay • bk abone bedeli yalnız 150 kuruş... tan ibarettir ve tabîî pefîn olarak gönderilmek iâzımdn. Bu osul idarece fazla mesaiyi icap eden külfetli bir meşgale oldugn için abonelerinin inkıtaa ug ramamasmı istiyen karilerîmizin paralannı idareye vakb'nde yeti şecek veçhüe döndermekt* ri îTctiza edecektv. GAÜCYA CEPHESi Tarihin fcaydettiği en büyük kahram*nlık sahnesi: I^ouis Trenker Arm md Bernard frarsızca «özlö filim.