24 Haziran 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Tipi Dindi! Edebiyatımızın en güzel romanlarından biridir Her yerde bulabilirsiniz 65 kuruş „ DnUnCU Sene: NO. 3 2 7 9 n umhuri ^Ignt Hayat Ansiklopedisi İSTANBUL CAĞALOĞLU n mektap adresl: Cmnhurlyet. tstonbn] Posta Inıtusu: istanbul, Ko 346 Telefon: Başmuharrir: 223M. Tahrlr müdflrtt: 28238, ttore mOdürü: 22365, Matbaa: 20472 uncu cuzu çıktı 34 mMmiltniHMIItlllUMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMinilllllMIIIIIIMIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIH Konferansta Para Meselesi İcin Fikrimizî Anlattık IMIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMMIIIIIIIIMIIIIIIIIIIMimilllllllllMIHI Avusturya ile Almanya arasında imse Almanyanın dahilî işleri • ne kanşmamakla beraber her ' ket Alman işlerini hergün biraz daha fazla bir alâka ile ve hatta hergün yenilefen hayretlerle takip etmektedir. Versay muahedenamesinin mazlum Almanyası Adolf Hitlerin himmetile Avnıpa sulhunu tehdit eden ılim, gürültücü, asayişi muhil bir oemiyet halme getirildi. Şimdi cihan efkâ n amumiye*i tekrar Versay sulhunun meğer pek yerinde ahkâm ile mü cehhez siyasî bir ilâm olduğu kanaa tine irca edilmiş buîunuyor. Versay sulhu aktolımduğu zaman bile bu kanaa t şimdiki kadar kuvvetli değildi denilebilir. Bu halin bir memleket için muvaffakiyet mi, yoksa felâket mi sayilmak lâzım geleceğini izaha hacet yoktur. Yegâne mazeret olarak bel ki Almanyadaki Nasyonal Sosyalizm vaıiyetini Versay sulhunun mubalâğa lı, ukicı ve ağır hükiimleri doğurdu de nilebflir. Fakat medenî cemiyetler i çin yabıız akıl ve bashet muteber ol duğuna göre şimdiki ahval ve şerait çinoe cihan efkârımn Almanya hesa bma bu mazereti pek te kale alma makta olması dikkate lâyık diğer bir hakikattir. Son misal olarak Adolf Hitler AImanyasuıın Avusturyayı dahi kaybet miş olmasına ne dersiniz? Artık hük metmek caizdir ki Almanyaya göre yeni bir haricî »iyaset kurtnak için tek • rar Sadovadan Sedana kadar yeni bîr harp tarîhi yaratmağa ve yaşat.nğa ihtiyaç vardır. Hem de başında Bismarklar ve Moltkeler bulunmsmak şarîite. Buntm ne kadar c*\x ve mümkiin olduğunu bu asnn mektep çocuklann Jan öğrenmek kabildir. Başında Bismarklar ve Moltkeler buinnmamak şartile dedik. Filhakika evvefld asrra son yartsmda nihayet Alman itlüıadma müntehi olan mesainin dahilî ve haricî ne büvük dikkat ve marifetlere istinat etmiş olduğunu ar tık tarih bütün esrar ve an'anelerfle açık yazmaktadır. Hitler Almanyası Icitapları yakmaktan okumağa vakit bulamıyor galiba. Dünvanm tezat ve tesadom halinde bulunan kirift menfa atleri arasında muayyen hedeflere yol bulabilraek isinin çok sabır ve taham mül istiyen büvük bir marifet olduğuna bir daha kanaat getiriyoruz. Ayni zamanda dünyanın bütün kuvvetlerine harp ilân eden Hergül bütün beserivetin hayatında yalnız bir efsaneden i barettir. Fakat bütün hatalar bir tarafa bı rakılarak Almanyaya göre su Avusturyayı kaybetmek hatasına doğrusu söyliyecek söz bulamıyoruz. Umumî Harbm sulhlannda Avusturyanın istiklâ • line atfedilen ehemmiyet tatbikatta makus tesirler husule getirerek Avus turya ile Almanya arasmda belki daha fazla incizaplar doğurmuştu deni lebilir. Ayni ırktan olan iki milletin muhtemel rttihadma icabtnda kuvvetle karşı koymak daiyesi her ikisi felâketten yaralı bu milletleri yekdiğerlerine daha zîyade yaklaştıran bir âmil ol • muştu. Şiddetli bir mukabele ile akim bırakılan gümriik îttihadı tesebbüsüne varmcıya kadar her iki millet günün birinde birleşmelerini emri vaki yapa cak nice anlasmalarda alabildiğine i leri gitmislerdi, gidiyorlardı, ve garibi hitaraf dünya efkârı bu cereyanı ni hayet daha ziyade tabii bulmağa alı şıyordu. Mösvö Hît'er sağa sola sal ladığı yumruklann sonuncusunu bu kardeş Avusturya milletfnin tepesine indirmekle sivasî kudretinin bütün mabiyet ve kabiliyetini göstermiş oldu Doğrusu nadir siyaset bu kadar gü lünç olabilir. Yumruk altında sendeliyen Avustur ya şaşırdı ve kızdı. Adeta Almanya ya temayül gostermekle yanılmış ol duğuna hükmetti. Aksülâmal haklı o larak çok şiddetlidir. Avusturyanın Almanya ile ittihadı ancak hiçbir kuvvetle önüne geçflemez bir sempatinin mahsulü olacak gibi göründüğü zaman hakikaten bir mesele îdi. Adolf Hitler Avusturyayı kulaklarından yakalıyarak Alman camiamna sürüklemeğe kalkı • stnca meselenin mahiyeti tamamen de gişti. Bu hakaret Avusturyayı isyana sevketti. Her hatalı siyasetinden ricat ed«n Adolf Hitler yalnız bu âsi küçük kardese karşı yersîz olarak yaptığı •ert muameleden pisman değildir. Cehresini daha ziyade karartıyor ve daha sert olmaga gihnekte devam ediyor. Netice Avuıturyadaki mukavemetin art^asından ibarettir.. Bu gidişle Avus • tarya adına Anchlus denilen Nemse Para meselesinde tezimiz • i Franıszlar «Başlıca meseleler gelecek hafta içiı^e halledilmezse iktısadî buhran yeniden şiddetlenecek» diyorlar llllllltlllllinilllllMlinilllllMIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIinMllllltltlllMllllllllllinillHIIIIIIIIIIMIIIIIIMIIIIIIIIIIIIMIIIIMIMMIIIIIIMIIIIIIMIIIIIIIIIIflinriHrrl Münir B. konferansta yeni' tecrübele• Hakikatte Iskenderiye hattı açık vermiyor, bilâkis rin tehlikeli olacağını söyledi memlekete birçok kanallardan servet getiriyordu r Mısır seferlerinin ilgası zararlı olacaktır Londra 23 (A.A.) tktısal kon Jeransı birinci nakrt tâli komisyonunda Miin'' Bey, nakit sahasında yapılacak tecrübelerin hali hazırda mevcut olan muvazenesizlikten daha büvük bir muvazenesizli^i intaç edecegi mütaleasuıda b"lunmu» ve nazan dikkati bilhassa bu muvarenesiıliğin ziraat mahsul leri fiatlan üzerinde icra edeceği tesir lere celbederek, murahhaslardan refahlan vâsi mikyasta çiftçMiğe bağlı bulunan devl«tlerin menfaatlermi nazan dikka te almalartnı istemiştir. beraber murahha* heyetlerden birçogu nikbniflrten aynlmamaktadular. Konferanataki durgunluk Londra 23 (A. A.) Cihan iktKftt konferanstnda geçen haftanm ilk günlerinde gördler hareket ve /aaliyetle şimdiki 'durgunluk arasında göze çar pan bir tezat vardır. Sabahtan bgleye kadar geçen zaman komisyonlarm. konvtelerin ve tâli komitelerin topkıniMkmıa hasredflmistir. ^1. HtrrMms konferatKm h«rhangi bir meiele dolaytsil« bir çtkmaza girmesi neticetmde geri baakılma«ı için hiçbir 3rnmal meveor olmadıgını bffdirmistir. W. Lrtvinof ile zevcesi bugün öğle ytfrncği için M. Makdonalda başvekâ let dahesrnde ımsafir ohnuslardır. Fenlandiya murahhası M. Hackzcll i'c M. Bn** ve zeveeci de devletlfler arasında bulunmuşlardır. Sovyetler birliği mahfelleri Ameri kan murahhas heyetinm giimrük manialan ve ambargo hakkında verdiği karar auretmden cok memnun kalmışlardır. M. Lrtvmofun bu karar suretmi kuvv«tle :)tizam ve müdafaaya müracaat edcceği söylenmektedir. Mısırdan hükumetimize Müracaat ediyorlar tskenderiye hattınm 3ga« alftJukUrlar ve bflhassa ihracat tacirleri ara smda teessorle karşılanmıştır. Dün, bu mevzu üzerinde en ziyade salâhiyetle söz soyliyebflecek miHeaddit mütehasularla goriiştfik. Onlareı ver . dikleri izahaia göre, böyle haricî bir hat mevzuu bahsolurken randmam a • mumî olarak mütalea edümelidir. Münir Bey, tediyatm aynî olarak yapılmssı maksadile alacakh ve borçlu devleiler arasında hususî rtüâfnameler ya pılmasım ilrizam etmis ve bu Hilâfna melerin gerek alacaklı memlefeetlerİTi isine vanyacağını, gerekse kijçük memleket'erm ziraatine yardımı dokunacağını ilâve eylemistir. Kapanan yol Londra 23 (A. A.) Amenkanm dövir kıymetlermip muvakkat bir zaman için tesbiti aleyhinde verdiği karar para işleri hakkinda Avrup* hükumetIeri arasında daha kuvvetli bir plân hakkında tetkikat yapmak yolunu kapa • DHStir. Londra honferannnda beyanatta bulunan Londra Büyiik Elçimiz Münir Bey Çünkü bu hayetler döviz kıymetlerinin istikrar ettirilmesi ifine eşya fiatlarmın yüksftltilmesi ve khalât hakkındaki tahdit vp memnuniyetierin bıraktlması veya hafifletümesi için ilk şart nazarile bakıyorlardı. Ukenderiye teferlerim yapan vapurlarımtzdan îzmir; nhtimdan aynltrken, tağda îzmirin muhtefem aalonlarından bir gb'ranâ* Bu randmam verecek anasrra dahil olan nakUye idaresi devlete ak olmak Mabadi 6 tncı sahifede Lik maçları dün bitti Fenerbahçe ve Anadolu şampiyon oldularYarıda kalan maçın neticesi degişmedi Birinci ve ikinci küm« ilk maç • lan dün neticelentniş ve derece alan kıılüpler anlasılmıştır. Birfnci kü mede Fenerbahçenin birinci ve ikinci takımlan şampiyon olmuştur. Birinci kümede Beşiktas ikinci, Utanbulspor üçüncü, VefaKumkapı dördüncü, Galatasaray beşinci, Süleymaniye altmcı, Beykoz da yedinci olmuşlardır. Fakat Galatasa • rayla Süleymaniye ayni derecede puvan aldıkları için ağlebi ihtimalbeşincilik ve altincılık için bir maç daha yapacaklardır. Birinci kütne naaçlannın »on müsabakası dün Beşiktas • Istanbulspor lrulüpleri arasında oynanacaktı. Fakat Beşiktas kulübü, gecen haftaki Fenerbahçe maçmda oyuncuların • dan bir çoğunun fena halde yara Landığmı ileri sürerek bu maçın tehirini istemiş, Futbol heyeti de, lik maçlarını intaç ederek kongreye hesap vermek mecburiyetinde olduğu için bu talebi kabul etmemiştir. Bu • nun için Beşiktas takımı, maça çı kacak sağlam oyuncusu olmadığından müsabakaya gelmemiş, tstan bulspor hükmen galip ilân edilmiştir. Beşiktas sahaya gelmediği için, mağlupiara verilen bir puvanı da alamamış, evvelce on bir maçta kazandığı 29 puvanla lik ikincisi ol muştur. Amerikanın bu kararı hiçbir hayret duygusu uyandırmamif fakat murahhas heyetlerden bir çoğunun umitlerinr Boşa cıkarRnşfn*. Amerikanm akiığı vaziyet konferansın Londra 23 (A.A.) Amerikan mukarsıJefhğı zorluklan arhracak ve yükrahhasiarmdan biri, iktısat komisyonusek gümruk tarifelerı rneieîeSrM'dat&T ' Sa ^?r TcSrSr lurrf teltTîf ^mistîr. Bn karısık bir şekle koyacaktır. Bununla Bfabadi 6 mct sahifede KENDt KENDİMtZl TENKtT Amerikaltlartn yeni bir teklifi Yunan Harbiye Nazırı Kaldırmak değil, eksiğini Selânikte fena karşılandı tamamlamak gerek! Jeneral Kondilis tekrar Selâniğe gitti İntihabat şiddetlendtyeni tevkifat yapıldı Atina 23 (Hu susî) Muha • lif matbuat Se lânikte Harbiye Nazın JeneraKondilise yapı • lan istikbalin aoğuk olduğunu ısrarla yazaral iradettiği nutukta da dinleyicile rin zorla sonuna kadar alıkonul duğunu ve dinleyiciler tarafından Harbiye Nazırının buradaki beyana tından bu neticeyi çıkarmaktadırlar. Şimdiye kadar Selâniğe giden nazırlar ve fırka liderlerinden maada Muaveneti tçtimaiye Naznı Çako pulos dahi Selâniğe gitm'stir. Gerek hükumet, gerekse muhalefet erkânınm müçtemian Selânikte bulunuşlan intihap mücadelesinin en har devresine girdiğine bariz bir delildir. Jeneral gene Selâniğe gitti Jeneral Kondilis Jeneral Kondilis Nezarete ait müstacel işleri tesviye etmek için Atinaya gelmişken üç saat kadar burada kaldıktan sonra, tekrar Selâniğe gitmiştir. Jeneral Kondilis intihabatin sonuna kadar orada kalacak ve pazar günü Selâniğe gelecek olan Baş vekile parlak bir istikbal hazırlıya • caktır. Başvekil Selânikte mühim siMabadi 2 inci sahifede Hitlerin nazırlanndan Hugenberg Londra Konferansına verdiği bir muhtıra ile Almanyaya eski müstemlekele rinı isterken şarka doğru tevessü ka pılarının açılması lüzumunu da kaydetmiş bulunuyordu. Umumun hayreti önünde Adolf Hitler bütün dünyanın giildüğü bu teklifi geri aldırmağa müsareat etti. O şimdi yan Almanya demek olan katoliklerle mücadeleye ve Avusturya ile gırtlaklasmağa gitmiş bulunuyor. Şarkta tevessü sözlerile dünya konferansından komünist Rusyaya karsı husumet salâhiveti ister ?iHi pörünen Hugenberg muhtırası için konferans taki Rus başmurahhası Litvinof Yol daş: Almanya bu kadar ciddî isler arasma bir mizah sahifesi karıştırmak istemiş olmalı. Demiş. İtiraf etmeli ki nas • yonal sosyalizm tarihi karikatür ha • line koymakta muhakkak Donkifoto çok geçmis ve Avusturyayı dahi AI manyaya hasım kılan hareketlerile ise bütün hataları üzerine kocaman btr tüy dikmiştir. YUNUS NADt tasvip ve tezahüratta bulunul madiğını yazıyorlar. Buna mu kabil hükumet ve radikal fır kasına mensup gazeteler fevka lâde tezahürattan ve Kondilisin sahsma halkın presti; eylediğinden dem vuruyorlar. Muhakkak olan birsey varsa o da Kondilisin arzu ettiği kadar memnun edilmediğidir. Bazıları Alman rttihadınm en başlı hasmı o • lup çıkarsa hiç saşmamak lâzım gele • cek ve bu hâdise Hitler Almanyasının siyasî tarihine dikkate en lâyık bir garibe diye kaydolunacaktır. Eğer şimdiye kadar kaydolunmamışsa. Avusturya Başvekili Dolfös Londra Konferansmda daha ziyade memleketinin istiklâlini müdafaa eden bir kahraman olarak alabildiğine alkışlandı. Şimdi bütün dünyanın teveccüh ve muhabbeti Avusturyaya dönmüş bulunuyor. Berlinde bunun Almanya için bedava sabn alınmış bir hezimet olduğunun hâîâ farkında değiller galiba. (Mücadelem) unvanlı kitabı yazan Mösyö Hitler eserile dünyayı bir kaşık suda boğacak kadar hayal genişliğine malik bir fıtrat olduğunu göstermis olduktan sonra tatbikatta yahudilere harp ilân etmekten başhyarak Rusyaya çattı, Lehistana çarptı, Danimarkayı dirsekledi, bütün komşulannın üs • tüne yuvarlanmak istedi, ve en sonunda Amerikadan gelen bir ihtar ve dost tavsiyelerindeki icbar ile: Bunlann hepsi yalan, ben kurt değil, kuzuyum. Dedi. Hangisi doğru idi: Kurt mu, kuzu mu?.. IHIIIIIIIHIIIIIIIIIinilllllllllllllinillllflllMIIHIIllllltlMlinilllllHHItnnHIIIMin'IIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIinilllllillMirilllHHIIIIIIIinilininillillllllH eyıisefainin en güzol işlerinden biri olan ve hakikaten güzel ve temiz de idare edilmış bulunan Isken deriye seferinin şimdiye kadar tahak kuk etmiş bir miktar ziyandan dolayı kaldınlmak istenilmesi. en büyük me ziyetlerinden biri güzel ve isabetli işler üzerinde ısrar etmek olan lsmet Paşanın hükumet tarzile telif olunamıyacak bir harekeltir. Bu seferleTden dolayı yalnız Seyrisefainm ziyan hanesine bakacağımıza, memlekete gelen şeref ve menfaate niçin bakmıyoruz acaba? Bu ş«Tef ve menfaat öyle birkaç yüz bin lira ile satın abnamıyacak kadar büyük ve yüksektir. Riz Ismct Pa«a hükume tinden bu seferleTİn kaldınlması de ğil, onların bütün Suriye sahillerine ve giderek Marsilyaya kadar bütün Ak deniz kıyılanna da teşmil olunmasını bekleriz. Hem vukuu zarurî ziyan ne kadar olacaksa olmustuT. SiTa bu seferm ar tık tam meyvalarını almaklığımıza ge lince onlardan vaz geçmeği düşünmek cidden pek büyük bİT hata olur, ve bu hata İ»n et Paşanın iyi iş görmekte müsbet ve musır olan muvaffakiyetli hükumet tarzına asla yakışamaz. Cumhuriyet devrinde Türk bayrağmı diğeT Avrupa milletleri gemiciliğinden asla geri kal mıyan bİT mükemmeliyetle Akdenizde gezdirmek millî şerefle beraber millî menfaat için de paha biçilmez brr muvaffakiyettir. İcap ederse bütün milletçe külâhımızı satarak bu cidden mu vaffak teşebbüsü idame etmek isteriz. Kaldı ki bu seferlerin bundan sonra ziyan etmemelerini temin etmek te eli mizdedir, artık: Biraz ekonomi ile menfi olarak; ihracat ve ithalât faaliyetini artırmak yolundaki mesai ile de müsbet olaTak. Dünkti Fener Vefa maçmda heyecanh bir an addit futbol müsabakalan yapılmışbr. Bunlann bir kısmı hususî n a • hiyette ve en mühimmi Fenerbahçe • Vefa takımlan arasında yarıda kalan raaçın ikmali için oynanan 29 dakikalık şilt maçı idi. Her iki takım da bu maça dokuz Mabadi € ıncı sahifede Taksim stadyomunda ' Taksim stadyomunda dün müte Yeni tefrikamız Gölge Çiçegi Perihan ö mer Hanımın cidden cazip ve şakrak bir Büyük hikâye «Hep Senin /çin* romanı Dazar günü bitecektir. 0nun yerine bu güzel büyük hikâyeyi tef rikaya ba% • lıyacağız. r~ Anadoluda Hitit Şehirleri 3 üncü sahifemizde üslupla yaz dığı merak lı ve güzel bir büyük hikâye Çocuk sahifesi bugün 5 inci sahifede Pazartesi gününü bekleyiniz