9 Aralık 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi 45 înci cüzü çıktı umhuriyet flO. 3447 İSTANBUL CAĞALOĞLU ve mektup adresi: Cumhurlyet, Istanbul Posta Kutusu: Istanbul, Na 246 Telefon: Başmuharrlr: 22366. Tahrlr müdürü: 23236, tdare müdürü: 22365, Matbaa: 20472 Hayat Areîklopedisi Büyük bir Intiiphaneyi bir arada evinize gefiren e« faydalı eserdir. Her evde bir ClHTiartBSÎ 9 KânUMI6VV8İ 1933 tane bulunmak lâzımdır, Kendi kendimizi Sevmeğe doğru imdiye kadar inkdâplanmızı hep hissolunmamış kanun maddesi, hazmolunmamış felsefe fikri, ifadesmde zorluk çekilen şiir duygusn gibi ya şekli, ya esası rlibarile kâfi derecede açık ve kat'î olmıyan bir sürii sözlerle anlatmağa çalışıyoruz. Bunon sebebi yalnız dinliyenlerin değil, söyliyenlerin de ortadaki söz per • sengini ( 1 ) pek iyi kavramamış olmalarmdan ibaret bulunması ibtimali yok değildir. Ve doğrusu şudur ki Türk inkılâbııun ideolojisi heniiz kat'iyetle tesbrt olunmamıştır. Diyebiliriz ki bunun üzerinde kâfi sebatla çalışmıyo ruz bile. Üniversrte, genlçik, inkılâp bilgiçleri bizi bu yolda mütemadiyen kuvvetli hamlelerle gayeye süüklemelidir!er. Nazariyeden çıkamayız, bilâkis onda derinleşmeğe mecburuz. Fakat a meKyeden de uzak kalamayız. tnkılâp »adece bir felsefe değildir, ayni za manda yaşıyan hayattır da onun için. Meselâ milliyetçiliğimiz... Onun biz milletler arası hayatında millî varlıklar için bir selâmet sah olduğunu bilhassa Umumî Harbin mütarekesinde öğrendik. VUson prensiplerinden her m'llettn kendi mukadderatına hâkim olacağı düsturunu hatırlaym. Yıkılan îm paratorluğun enkazmdan ortaya bir Türk milleti çıkarmak için faraza E dimer.in camilerinden ve batta mezarlarmdan istifadeye çalışarak çırpındı ğımız günler daha dün denilecek kadar yakındır. Galipler ta yüreklerimizden gelen baklı davalarunıza kulak asmadıklan zaman canlanmızı dişlerimize takark yeniden savas mevdanlanna atılmadık mı? Hakikatte Türk Istiklâl cidalinrn ilk saikile ilk nvevzuu ve birin • ci gayesi Türk milliyetçiliği idi. tmparatorluğu yıkmak isliyorlardı. Hepimiz tarihin bu zarureti önünde boyun îğmeğe mütemayil ve mütevekkil bir vaziyet alıyorduk. Fakat tmpara torlukla beraber Türklüğü de param parça etmekte beis görmek istemedik lerini gördüğümüz zaman değil mi idi Vay kahbaanalılar vay!.. Diye irkilmiş ve bu zorla tekrar yatağanlanmıza sanlıp ileriye atıîmış • tık? Demek ki son badirede Impara • torlukla beraber canımıza da kastedilmişti. Son merhalede bizi cileden çı • karan sebep te bu olmuştu Bu hâdisede bize göre Imparatorluktan üstün bir mesele meydana çıkmış oluyordu: Milliyetimiz. O halde milliyetçiKğimiz can damanmız, hatta doğrudan doğruya canımızdır. Şimdi bu asla dayanarak a yakta durmak istiyorduk. Bundan sonra bu asla dayanarak ayakta duraca cağız. Hakikatte o zamana kadar Türk milleti kendi tarihinde başka milletlere de beraberlik hayatı vaşatrrak için ken • di millî varlığını biraz gölgede bırakarak yürümüştü. tmparatorlukta Türkün hayatı budur. Ashnda bun'j zeki bir fedakârlık saymak mümkün olsa bile onun Türklüğü unutacak ve unutturacak derecelere varan mübalâgasına tees«üf etmemek mümkün değildir. Şimdi hakikate, yani millî hayata dönmüş bulunuyoruz. Onun hâkim kuvvetini gördük, göriiyoruz "e daha da gö receğiz. He/halde kendi kendimu: bulmuş olmaklığımız demek olan bu yeni varhğunıza gittikce Icuvvetlenen bağ larla bağlanmaklığımız lâzım geldîğine şüphe yoktur. Tabiî n"tice değil midir ki artık kendi kendimizi sonsuz denecek kadar çok ve coşkun bir aşkla sevelim ? Kendi kendimizde neleri ve nasıl seveceğiz? Bu bahiste sevgi mevziıumuz kendi milletimiz ve kendi memleketi mizdir. tçinde kendimizin de bukmdu ğumuz milletimizin hergün daha bahtiyar, daha şerefli ve memleketimizinse daha mamur ve muteber o'masmı isteriz. Arük İmparatorluk zamamnm d&ğımk yaşayışma mahal yoktur. Bu memleketin içinde milliyet bağınm destslediçi kuvvetli bir küme olmağa gidKoruz. Türk milletinin her ferdi hergü/ı dftha iyi ve Türk memleketinin her karıs toprağı hergün daha şen olmalıdır. F j k^vgı artık bu camiamn ve bu toprepir* en büyük aşk kaynagıdır. Biıibirimizi ve bîribirimizde milliyetimizi seveceğiz. Jşte kaide budur. Yangın tahkıkatı devam ediyor Bir kısım ınahkemeler de bugünçalışmağabaşhyor Asliye birinci ve altıncı hukuk mahkemelerı mülga Maarif Nezareti binasına yerleştirilecekler Adliye binası yangını tah kikatının şim • diye kadar gös terdiği safha ü zerine facianır suçluları olarak Adliye kapıcısı Ahmet, pabuççu Etem ve odabası Mehmet Efendi ler Sultanahmet birinci sulh ce za hâkimlirri kararile tevkif edilmişlerdi. Bu maz nunlar bugün istintak hâkimi humruna çıkarıla rak sorguya çe kileceklerdir. Sorgu netîce sinde vaziyetin daha ziyade mkişaf edeceği ümit olunmaktadır. Bir taraftan yangm tahkikatı devam ederken, diğer taraftan da mahkemele r i n faaliyetini temin maksadile icap eden tedbirler aImmaktadır. Ad Viyanada kanlı bir nümayiş Hitlercilerle polis musademe etti, 300 kişi tevkif olundu Viyana 8 (Hususî muhabi rimizden telefonla) Bugün akşam üzeri Opera meydanında nasyonal sosyalistler bü yük bir nümayiş yaptılar. Ek serisi Darülfünun talebesi o larak yiizlerce Hitlercinin iş tirak ettiği bu nümayiş, po lisin müdahalesile ve çok müşkülâtla yatıştmldı. 300 kişi tevkif olundu. Birçok büyük caddeler ve meydanlar poli sin son derece sıkı inzıbatı altındadır. Şehrin müteaddit yerlerinde münakalât durdu rulmuştur. Polislerle olan musademe nej ticesinde nümayişçilerden birçoğu da yaralanmıştır. NADİR NADt Italyanın yeni siyaseti Milletler Cemiyetini ortadan kaldıracak teşebbüs İtalyan Başvekili büyük devletlerin mutlak tefevvukunu temin etmek istiyor Cenevrede Milletler Cemiyetimn toplandtğt bina Roma 6 (Hususî) Milletler Cemiyeti ne olacak? Bugün her tarafta bu sual soruluyor ve siyasî mehafil İtalyaya bakıyor. Çünkü Almanya silâhları bırakma konferansmdan ve Milletler Cemietinden çekildikten sonra Cenevre teskilâtımn hiçbir ise yaramıyacağına kani olduğunu İtalya gizlemedi. Ancak İtalyanın bu teşkilâttan çıkıp çıkmıyacağını büyük faşist kongresi tayin edecekti. Bu kongre vakıâ îtalyanın Ce nevreyi terketmesine karar vermedi. Fakat Milletler Cemiyeti nizamna mesinde öyle tadilât istiyor ki, bu tadilât cemiyeti baştan basa değiştirecek ve burası bir Milletler Cemiyeti değil, artık beş devletin ce • miyeti olacaktır. İtalya, ötedenberi Avrupa ve d'ünya işlerinin yalnız büyük devletle rin iştirak ettiği bir heye* tarafm dan idaresi fikrini ileri sürmüs ve bunun için bh de dörtler misakı vö cude getirmişti. Bu dörtler misa kında Fransa, tngiltere, Almanya v bir de ttalya vardı. İtalya, Ru*ya nın glrmemesi yüzünden bu misakın yürümediğine kanaat gertir miştir. ttalyanm Milletler cemiyeti bün yesinde yapmak istediği tadllâtm esası buradan çıkıyor. Fakat bu tadil fikri Fransa ve Ingilterede bir denbire nahoş bir tesir husule ge tirdiği için ne dereceye kadar kabili tatbik olacaği belîi değildir. Ergani istikrazı yeni tahvilleri Birinci ve altıncı hukuk mahkemelerinin yerler tirüeceği eski Maarif Nezareti binası rafmdaki polis kordowu muhafaza edilmektedir. tcra dairesmin kasalarile kıymetli e*yayı meydana çıkarmak maksadile yapılacak hafriyatı idare için bir heyet teskil edilmiç ve bugünden itibaren faaliyete geçmesi kararla» mıştı. Fakat »ahanm soğumamış olması yüzünden heyetin faaliyete geçmesi şüpheli görülmektedir. Bankalar B. tertibi tahvilleri de taksitle verecekler liyenin bir kısım subeleri ımı vakkaten muhtelif yerlere yerleştirilmiş olduğu gibi bugünden itibarert de brrinci ve ikmci ticaret mahkemele rile »icilli ticaret memurluğıı, dör • •dSneÇîNSnf Itanmda, asüye birîncî ve altıncı hukuk mahkameleri de Muhtelit hakem mahkemesinin isgal eyledigi mülpa maarif nezareti binasında kendilerine tahsis edilen dairelerde çalışmağa başlıyacaklardır. Yangm sahasındaki ateş henüz tamamile söndürülememistir. ttfaiye tarafından dün de sabahtan aksama kadar su verilmiş ve sahanm soğu tulması için çalışılmıstır. Maamafih buna rağmen geç vakte kadar öte den beriden duman çıkmakta olduğu görülmüstür. Yanan binanın et Faşist meclisinin kararı Paris 8 (A.A.) Büyük faji»t Mabadi 2 inei aahifede Vekil Beyin meşguliyeti Yangın tahkikatile meşgul olmak üzere şehrimize gelen Adliye Vekâleti Vekili Zekâi Bey dür Perapalas otelinde istirahat etmls ve hâdiseye ait evrakın tetkikatile meşgul olmuştur Vekil Beyin Ankaraya ne zaman avdet edeceği henüz belîi değiîdir. Yiizde 5 faizli ve ikramiyeli 1933 Ergani istikrazınm B tertibi, bugün, bankalaruı gişelefinde satJığa çıkanbyor. Geliri, tamamen Ergani demir yolunun inşasına tahsis edilen bu is • tikrazm 4 milyon liralık B tertibinin de, bundan evvelki A tertibi gibi, kâmilen satılacağı muhakkaktır. Bugün, ancak A tertibi tahvillerini de banka gişelerinden alabile • ceklerdir. Satış bu şekilde aym 13 üncü çarşamba günü akşamına kadar devam edecek, bundan sonra gişeler, yeniden tahvü alacaklara da acılacaktır. Bankalar, tahvil alacaklara, bu sefer de taksitli sekilde azamî kolayiığı göstereceklerdir. Hiikumet, bu 12 milyonluk istikrazı yapnıakla, çok mühim ve cok kazançlı bir iktısadî tesebbüse halkm da iştirakini istemişti. Halk ve müesseseler, tahviHere candan sanlmak ve rağbet etmekle, bu miilî meseleyi benimsemiş olduklannı gecen defa parlak bir se Mabadi 5 inc; "sah f"de Galatasaray 30, Istanbulspor da 31 galip geldi Dün Taksim stadyomunda ve Fenerbahçe sahasmda yapılan Lik maçları çok hararetli oldu Farmakologlar Birliği Birliğin dünkü kongresinde, gazetemizm neşrıyatı minnet ve şükranla karşılandığı söylendi KENDl KENDtMlZl TENKİT Baroya düşen vazife Adliye binası yangınile mahvolan evrak ve vesikalara müstenit davalann nasıl yeniden tesis olunabileceklerine ait olarak Cumhuriyet Başmuharriri tarafından ileri sıirülen mütalealarm henüz hiçbir tarafta kuvvetli bir makes bulmamıs olduğuna dıkkat ediyoruz. Biz de Basmuharririmizle hemfıkir o larak bu davalann yeniden ve tamamen tesisleri mümkıin olduğu kanaa tinde bulunuyoruz Bizce, bu faciada bilhassa Baro mensuDİarma terettüp eden vazife çok yüksektir. Baronun kendisine gelecek teklifleri beklemeksizin avukatların bütün bir hüsniı niyetle bu bahiste ne ler yaDabileceklerini tesbit ederek hükumeti tenvir eden bir tesebbüsü, Tesen alması tam yerinde. tam ulvî ve bilhassa mesle&in haysiyetini çok yükseltici bir haTeket olacaktır Yansın felâketi davalan iptal ettirmeğe kâfi bir fırsat addedılmemelidir Avukatlık mesleği bövle (cci fırsatlar dan istifadeve tenezzül edemez, ve etmemelidir. Meslesrin menfaati de bundadır Herkesin elini vicdanmın üzerine koyarak hakıkatin emıetti&i vazifeyi ifaya çitti&ini görmek i««teriz Felâket önündeki sükut sinirleri bozan bir fecaati haiîdir. Bu s9lcutun ihlâl edildi ğini görmekle ferahlamalıyız artık Galatasaray Süleymaniye maçından bir intıba: Muslih iki Süleymaniyelinin aranndan topla geçiyor Dün Taksim stadyomunda Gala tasaray Süleymaniye takımlan arasmda yapılan lik maça, çok he yecanlı bir seyir takip e+miş ve 30 Calatasarayın galibiyeti He neticelenmiştir. İki hafta evvel Galatasarayın, Fenerbahçeye karşı oynadığı muvaf fakiyetli oyun, bazı krmseler tara fından bir tesadüf eseri addedilmiş ve Galatasarayın eski günlerini bu labilmesi için daha uzun zaman beklemesi icap ettiği ileri sürülmüştü. Halbuki, Fenerbahçeye karşı tesadüfî bir gol ile mağlup olan Sarıkırmızıhlar, dün oynadıklan oyunla hem bu batal iddiayı cerhetmişler, hem d« genç Galatasaray taktmmın günden güne iyilesmekte olduğunu ispat etmişlerdir. Süleymaniye takımının kuvvetîi müdafaası ve mahir kalecisi karşı sında Galatasaray muhacimlerinin gol çıkaramıyacağı ve geçen sene iki defa olduğu gibi Galatasaraytn (Mabadi 6 tnct aahifede) farmakologlar Birliğinin dünkü kongresinde bulunanlardan bir grup farmakoloğların temenni ve şikâyetleri azaya bildirildi. Bu şikâyetlenn başında «depoîarda yapılmakta olan perakende satışlar» geliyordu. MDliy^ri anlamakta ırka faz'a e ııııııııııııııiııııı ıııııııiHiımııııımiMiııııııımmmıımıııııııııııııı ııııııııııııııınıııuıııııııııınııııııııııı ıııı ıımıımttnııtııııııııııııiiiı hemmiyet veren, hatta bıYün eHerr Türk camiası içinde bulunup ta mi"i hşmalar bu hedefe teveccüh etmek \e miyeti ırkta teksif eden yeni iddialar göyetimizin icaplarını bcnitr.:emenek»e herkesin umumu bu gayede birleştirmek riiyoruz. Irkın kendJliğinder kah<*r v>\ ihmal veya ısrar idectkl^rin, muhitte için uğraştığı görülmek lâzımdır. Yalrette hâkim olan ehemmiyeti üıerfnde bir diken gibi, backalanns rahal*i7Î 'ı nız umumî menfaat değil Kmurrnr ve tevakkufa lüzum bile görmeksiz'n biz ve nihayet kent'ilerir.» zarar vcr*c*kherkesin menfaati biran evvel bv. rri'1milliyette küitürü esas alıyoruz. Türk lerini haber vermek vazifcmizdir. Pi lî kültür birliğinde birleşmektedir. Ek memleketinde türkçe kor.usjlmaf., türkze bu acı ihtimalleri dü?ünrnek b'v.e l ir sikleri gidermek için her t»rafm hayrçe düşünülmesi, türkçe duyulnvîi ve eza eıörünür, her müskülü J.erin bir s«vhahane faaliyetine ihtiyac vardır. türkçe çalışması ortaya pürüzsüz bir ginin üık, anlayışb ve uysal havası : Derhal şîdde* politikasırın ifrat.ı v*ıcamia çıkarmak için kâfidıV. Bihvn çaçinde halletmek dururken. dınlmu mutaassıp çekillerirıe taı?ftaıYUNUS NADİ Söz persengi: Mevzu. olmadığımızı açık ifade e^enz. F?.kat Farmakologlar Birliğinin senelik kongresi, dün 14 te Halkevi salonunda, Bahkesir meb'usu Muzaffer Beyin riyasetinde açıldı. İdare heyetinii raporlan okunduktan ve bunlann üzerinde mü zakereler yapıldıktan sonra, yeni heyetin intihabına gerüdi. Bunu müteakıp te ruznamenin diğer maddeleri üze • rinde konuşulmağa başlandı. Istanbul dışındaki farmakoloğların kongre münasebetile gönderdikleri rr.ektuplarla, içtimada bulunamıyan gene bir kısım llltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUlllllllllllllllllllllllllllllllllliniinilllllltllllMIIIIIIIIIIIHIIIIIHIIIIIIIIIIIIİIItlllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIinnMlllr Okunmaz reçeteler Balkan güreş şampiyonasına hazırlık Bu münasebetle söz alan eczacı Celâl Eriîon Bev dedi ki: « Etıbba Odasına üç maddelik bir takrir vermiştik. Birinci maddesinde doğrudan dooruya gazete reklâmlarile halka ilân edilen ilâçlardan bahsetmişMabadi 6 ıniı sah'fede Dün sinemalart çekilen güreaçilerimizden Kânunuevvelin yirmi birinde şehrimizde yapılacak olan Balkan güreş sampiyonası için güreşçtlerimiz çalısmalanna devam etmekte ve haf • bazılan tanm muayyen günlerinde muntaza man antranrrtanlar yapmaktadırlar. Dün güresçilerimizin antrenmaalan smemaya çekilmiştir. Şampiyona maçlaruun da sesli olarak filrrri almaeaktir.