4 Haziran 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

y ü - Ahmed Refik, Nizameddin Nazif, Peyami Safa'nın yaziları (dünkü ve ügünkü Istanbulun dört köşesi ) Senter (Arnavud Bektaşileri”) Sönünce nin bugünkü hali L Hafta her yerde 7,5 kuruştur ) Onbirinci yıl - sayı: İSTANBUL « CAĞALOĞLU Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366, Tahrir heyeti: 24298, İdare ve matbaa kısmile Matbaacılık 39 69 'Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet, İstanbul) . Posta kutusu: İstanbul, No, 246 ve Neşriyat Şirketi, 24299 « 24290. z Hayat' Ansiklopedisi 81 Salı 4 Haziran 1935 inci cüzü çıkti S Haa Avrupa yeniden talyanın Habeşistan — seferi Avrupa işleri üzerinde büyük bir dokunaklık ar ı1şıyor yapmaz sanılıyor, ve bunun böyle olacağını her yandan önce İtalyanlar ile- Ti sürüyordu. Öyle anlaşılıyor ki işler bu Uruntuya uygun yürümemektedir. Bir- denbire İtalyanın artan bir sinirlenmeye tutulduğu görüldü, ve iş bu kadarla da kalmıyarak Avrupa alanındaki deketler Üzerinde değişiklikler, daha doğrusu ka- tışıklıklar başladı. İtalya şimdi Almanya- Ya güler yüz göstererek onunla anlaşma imkânları arıyor. Fransa ile İngiltere ise Zaten genel bir Avrupa anlaşması sayı- mına Almanya ile konuşmak kapılarını açık tutmağa önem vermekten geri dur- Muyorlar. Eğer açık saçmalamaya ben- ziyen bu kargaşalıkta bir mantık aramak âzım gelirse onu yalnız durumun man- tıksızlığında bulabiliriz. Doğrusu budur 1i kimse ne yaptığını bilmiyor, yahud herkes kendi düşüncesinin gerçekleşmesi- hi ve bütün işlerin buna uymasını isti- Yor. Son karışık durum — İtalyanın Habeş anlaşmamazlığında gerçekten anlaşmaz İf yakla yürümesinden ileri gelmekte- dir. Mesele milletler sosyetesine gelmiş Ve orada onu bir anlaşmaya götürecek ir karar onaylanmıştır. Buna göre İtal- Ya ile Habeşistan Aarasındaki ayrılığın barış yoluyla düzeltilmesi lâzım gelmek- tedir. Bit yandan bu iş arsıulusal duru- Munda bu yola dökülmüşken öte taraf- tan İtalya Afrika doğusuna hergün daha artık asker ve savaş gereçi (harb malze- n_lesi) göndermekte sürüp gidiyordu. Bi- Tibirini tutmıyan bu iki — durüm, en- s0- nunda M. Musolininin söylevile açığa Vurulmuş oldu. Aslından daha önce İtal- Yan basınıniın (matbuatının) yazıları or- talığı azçok aydınlatmaktan geri durmu- Yordu. Bu gazeteler ufaktan İngiltere ile fansaya çatmağa — başlamışlardı. M. usolini daha açık söyliyerek — İtalyan- abeş işinde İtalyaya kimin dost, kimin Müzereee URTUguU anraşıracagını Ortâya Köy- du. Hatta daha ileri giderek: — Avusturya — erginliğinin (istiklâli- hin) tek bekçiliği İtalyanın üstüne yük- etilmiş olamaz. Biz Brennerde şöyle 'Urmasını da biliriz, böyle durmasını da. emeğe kadar vardı. _ Ayni söylevde M. Musolini Hitlerin Son büyük söylevine de dokunarak Al- Man isteklerinin derinleştirmeğe değer teyler olduğunu söyledi. k Inzihere ile Fransaya kafa tutan bu Söylev, bu kızgınlığı Almanya ile anlaş- mğk korkutmasile bir kat daha açık gös- teriyordu. Almanlar bu dürümu fırsat Sayarak İtalyaya tuttuğu bu yolda ön Vermeğe koyuldular. Almanya aslından K a Avrupaya kendi işine yarar bir çe- idüzen vermek için çalışmakta iken şim- __'vHabeşimın işinden ötürü İtalyanın îl"*il' devletlerden ayrılması olaganlığını Ulunmaz bir fırsat olarak kullanmağa çfb_llımıktadır. Durumun neden dolayı Sözülmez zenci saçına döndüğünü şimdi &ha iyi anlıyorsunuz sanırız. talya Habeşistan işinde İngiltere ile Tansadan kayıdsız, şartsız yardım isti- Or. Bu isteğe göre bu iki devlet İtalya- 9 Yemiında yer alarak o Habeşistandan | * istiyorsa doğrudur diyecekler ve bu is- erin olduğu gibi yerine gelmesini tıp- endi işleri imiş gibi tutacaklardır. ı:' Yanın düşüncesine göre eğer iş böy- ledt'umh-"” kendisinin Habeşistanda is- n 'k!erı belki savaşsız olarak bile elde e- 'Ğue ıle_cel(!ir: Bunun nekadar doğru oldu- ıeğ" bilmeyiz. Fakat diğer iki büyük dev- n Habeşistanı gelişigüzel ezdirmeğe a- hüîiî maları çok zor olduğqnu biliriz.'Bıu Eğ"n bir milletler sösyetesi meselıesıdır. K arsıulusal ıqdlınn azçok bır. de- 1 c:arsı ve eğer insanlığın bütün millet- onaylanmış kuralları bütün bütün q!"_'_"ll değilse bundan geri yeryüzün- €e bir iş yürütmeğe imkân buluna- < © Bayri deriz. YUNUS NADİ — (Aarkası 2 nci sahifede) » Büyük ve çok me- faklı halk romanı Yazan: Buyukb;r Türk çocuğu! Abdurrahman Nacinin kardeşi Nuri Tayyareye 200,000 lira verdi! Nurkalem müdürü Nuri de 25,000 lira teberru etti, vatandaşların hamiyet yarışı devam ediyor Dün Vilâyette topl Tei | * b L ka, 1 Birkaç gün evvel Abdurrahman Naci | zengini daha 200,000 lira verdi. Ayni isminde yurdsever bir Türk zengini, ha- va tehlikesi için 120,000 lira — vermişti. Başka bir Türk zengini, Abdurrahman Nacinin kardeşi Nuri, bu günde garib bir tesadüfle ismi Nuri olan başka bir Türk daha 25,000 lira verdi. Yurdseverlik yarışi başlamıştır. Bu ya- yurdseverlik | rışta, Türkün zengini, ortahallisi, ve fa- yarışında birinciliği kardeşine bırakmak. kiri birbirini geçmeğe - çalışacak ve bu istemedi. 200,000 lira vermek ğgımız bir yazıda, bu tehlikenin hem var, lığını, Türk ulusunun yurdseverliği fedakârlığı yok Aradan iki üç gün geçmeden bir Türk suretile | yarışta önüne geçilen şey memleketin ma- bu işte kardeşini geçti. O zaman yazdı-| ruz bulunduğu hava tehlikesi olacaktır. Hamiyetli vatandaş Uuri Mühürdar hem yok olduğunu, çünkü tehlikenin var-| oğlu inşaat müteahhidlerindendir. Şimen- ve | difer işleri yapmaktadır ve bu cümleden edeceğini söylemiştik. | olarak Sıvas - Erzurum hattının mühim (Aarkası 2 nci sahifede) Kaybettiğimiz devrimci muhabirimizden zeri otomobille Kremlin hastanesinden Elçilik binasına nakledildi. Cenaze, hastaneden hususi surette kal- dırılmış olmasına rağmen merasimde Sov- yet Dış İşleri Komiseri M. Litvinof, Har- Vasıf Çınarın cenazesi Rusyadan büyük-merasimle - nakledilecek Dün bütün Moskova büyük Türk diplomatının tabutu etrafında toplandı. Cenaze Sivastopoldan bir Sovyet kruvazörile İstanbula getirilecek Merhum Vasıfın muhtelif yerlerde alınmış resimleri: Yukarıda Çek Reisicumhuru M. Mazarikle bir arada, İtalya Kralı Hazretlerile gö- rüşüyor, Menemende Kubilâyın mezarında nutuk söylüyor Moskova 3 (Hususi telsiz telgrafla) — Merhum Moskova se- firimiz Vasıf Çınarın tabutu Türk bay- rağına sarılı olduğu halde bugün öğle ü- biye Komiseri Voroşilof, harici ticaret ko- miseri Rozengoltz, Dış İşleri komiser - liği müdürleri ve erkânı, İtalyanın Mos- kova büyük elçisi M. Attoliko, İran ve Efgan elçileri Said ve Abdülhüseyin Han ve bütün kurdiplomatik hazır bulunmuş- tur, Sovyet hükümet ricali, siyast mehafil, (Arkası 4 üncü sahifede) Blücistan sarsıntısında ölenler 40,000 kişil! Londra 3 (Telsizle) — Blücistanda yer sarsıntıları devam etmektedir. Son ge- len haberlere göre, ölenlerin miktarı 40 bini bulmuştur. Bunların 25 bini bu- ——— | Sermed Muhtar gün tamamen harab olmuş olan Kuetta Dün evvelkilerden daha müthiş bir sarsıntı oldu, nüfusunun yüzde yetmişi ölen şehirler var şehrindedir. Ayni habere göre 8,000 a- ğır yaralı vardır. Bunların çoğu yerlidir. Paris 3 (Tesizle) — Karaşiden gelen haberlere göre bugün Kuetta mıntaka- (Arkası 9 uncu sahifede) Hrsta, büyüle hi isyan çıktı —— Fransanın Akdeniz do- tanması Cezaire gitti Ç ; D | Afrikanın büyük binası (bu bina Merakişin Fastan bir manzara: en da Ouar: dır| Paris 3 (Telsizle) — Fasta isyan çıkmıştır. Bir Fransız yüzbaşısı asiler ta- rafından öldürülmüştür. Fransız kuvvet- leri ile asiler arasında çarpışmalar olmak- tadır. İsyanın büyüklüğü hakkında he - nüz tafsilât alınamamıştır. Paris 3 (Telsizle) — Fas Sultanı dün Cezaire giden Fransanın Akdeniz do - nanması kumandanını Provans zırhlısında ziyaret etmiştir. Amiral Sultanla uzun bir konuşmada bulunmuştur. Türkiyeden Yahudi muhacereti yok M. Çernakın İ.K.A. büro- sunda bize anlattıkları Dünkü nüshamızda İstanbulda Tür- | kiye Yahudilerinin Filistine kütle ha- linde hicretleri için propaganda yapan 60 kişilik bir şebekenin yakalandığına dair Temps gazetesinin verdiği bir ha- beri yazmış, bunun aslı olmadığını, yal- nız Çermak isminde bir Yahudinin evi araştırılarak sorguya çekildiğini haber rermiştik. Vali muavini Rükneddin dün bir muharririmize şunları söylemiştir: «— Türkiye Musevilerinin Filistine (Arkası 6 ncı sahifede) KENDİ KENDİMİZİ TENKİD İzmir İlbayının köycülüğü —— Bir yoksul çocuğa bakmak çok büyük iş olduğu halde İzmir İlbayı (Valisi) General Kâzım Dirik bu yıl da sekiz yüz bu kadar köylü çocuğunu, ama bunlardan sağlıkça bakıma ihtiyaçları olan sekiz yüz bukadarını kamıplarda barındırmağı kararlaştırmış ve bu işin yapılmasına da geçmiştir. Bundan ar- tık olarak gene bu gerçekten dirik il - bay köy yatı mekteblerini bu yıl otuz ikiye çıkarmağa karar vermiş ve bu - nun da tedbirlerini almıştır. Cumhuriyet tarihinde bu İzmir İl - bayına (Köycü İlbay) adı verilse ye - rinde olur. Biz İç İşleri Bakanlığının yerinde olsaydık İzmir İlbayının bu köycülük alanında yaptıklarını bütün ilbaylıklara yayarak bunları bu örnek- lere göre iş başarmakta yarışa çağırır—' dık, Her tarafta köycülüğe böyle ilgi gös- terilmek gerektir. Rejimin ülkeye ve ulusa sağlıyabileceği iyiliklerin başı bu alandadır. a Denizin Destanı Değerli arkadaşımız İsmail Habib Sevükün bu güzel yazısı yarınki sayımızda Bugün 5 incide: Eğitim üzerine: Kâzım Nami Duru, Hitlerin ha- yatı. 6 ncıda: Hikâye, 7 ncide: Havacılık bahisleri, Ame- rikada bir Türk kızı. 8 incide: Spor haberleri, müsaba- kamız. KBA SOLARTY BAA SADA SAA CŞÜF UĞÜDT FTT z Atatürkün avdetlerinden iki görünüş Cumhur Başkanı dün Ankaraya avdet etti Büyük Şefin beş altı gün sonra tekrar şehrimizi ve Yalovayı şereflendirmeleri muhtemel İşleri Bakanımız Tevfik Rüştü Arasla maiyeti erkânı refakat etmekte idi. Bü- | yük Şef Haydarpaşada kalabalık - bir | kütle tarafından selâmetlenmiş ve Vali Büyük konuğumuz Atatürk dün ak - şam treni mahsusla şehrimizden Ankara- ya avdet etmişlerdir. Reisicumhurun he- nüz itimadnamesini vermemiş bir, iki el- çiyi- kabul buyurarak beş, altı gün sonra tekrar şehrimizi ve Yalovayı şereflendi - recekleri haber verilmektedir. Atatürke dün Avrupadan dönen Dış !muıvini ile İstanbul kumandanı, Par « ti Başkanı vilâyet İstanbul hududuna ka- dar kendilerine tefakat etmiştir. Yugoslav Meclisi dün sabah açıldı Muhalif partiler seçimde yolsuzlu'lar yapıldığı iddiasile Skobçina toplantısına iştirak etmediler Belgrad 3 (Telefonla) — Skobçina bu sabah saat dokuzda açıldı. Meclisin içi ve dışı çök kalabalıktı. Hükümet par- miş, hükümetin Kral Aleksandr ta« tileri Meb'uslarının hepsi toplantıda rafından çizilmiş siyaseti takibde de« bulunuyorlardı. Muhalifler gelmemiş - vam edeceğini bildirmiştir. lerdi. Toplantıya en yaşlı aza başkanlık| M. Yevtiçin söylevi çok alkışlanmış- yaptı. p ” tır. M. Yevtiç mühim bir söylev vererek 5 mayıs seçiminde hükümet partisinin kahir bir ekseriyet kazandığını söyle- (Arkası 9 uncu sahifede) Bir mağaza çöktü ve dört amele yaralandı İhtiyatsızlık eseri olan faciada yaralananlardan ikisinin hayatı tehlikededir / Sağda ve solda yaralılardan ikisi, yukarıda yaralılar çıkarılırken, aşağıda çöken mağazanın hali Dün sabah şehrimizde dikkatsizlik yü-i da Ömer ve Süleyman adlı iki arkadaşın zünden gene bir çökme hâdisesi olmuş ve| «Ankara Kantariye Kooperatif şirketi» dört kişi yaralanmıştır. vardır. Anadoludan geler mallarını ma- (Arkası 5 inci sahifede) Balıkpazarında polis noktası karşısın- VN