15 Haziran 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
r Hayat Ansiklopedisi Buyük bir kütübhaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bnlunmak lâzımdır. Onbirinci yıi sayı: 3 9 8 0 umhurı n matbaa fcumlle Matbaacüık ve Ansiklopedisi inci cüzü çıktı 81 İSTANBUL . CAĞALOÛLU reigrat ™ mektup &dresi: cımhuriyet! tstanbuı. posta kutiKiı: tstanbni, NO. 246 Teıelon: Başmuuarrlr Te evl: 22366. Tahriı heyeü: 24298, İdare Neçriyat Şlrketı 24299 2429a Cumartesi 15 Haziraıi 1935 Hayatı ucuzlatm.dk Tedbirleri üzerinde Sürüp gidilecek eneral İsmet İnönü hükume tinin hayatı ucuzlatmağı te mel tutan yeni siyasası üzerinnekadar çok durulsa yeridır. Aslın da Türk işçilığıle Türk iç pazanna değer vermek istiyen bu siyasanın mem lekette gerçekleştirilmesi zamanla başlı başına bir devrim sayılacak önemde görülecektir. Tutulan önemli amac, hayatı ucuzlatmak olunca endüstriyi koruma tedbirlerinde ileri gidılmekten doğabilecek korkulara da yer kalmamış olacaktır. Fırsat elverdikçe bu büyük, çok ö nemli ve pek ulusal siyasayı inceleyip onun ülkeye ve ulusa vereceği faydaları anlamağa ve anlatmağa çalışmak bir ödevdir. Yeni bir endüstrinin kurulması ve yürümesi için elbette koruma tedbirlerine ihtiyac vardır. Burada korkulacak biricik nokta bu korumanın kurulmak iste nilen yeni endüstri sayımına fena kullanılmasıdır. Yeni endüstriyi koruyacak başlıca tedbir gümrük engelile benzeri eşyanın dışarıdan kolayca girmesinin önüne geçmektir. Eğer ilk zamanlarda bu eşyanm burada yapılanlan ihtiyaca yetmiyecekse elbet dışandan gelenleri olacaktır. Bu dışarıdan gelenler gümrük resmi vererek gireceklerinden satış fiat leri de tabiî ona göre yüksek olacaktır. Bu böyle olunca içeride yapılarak gümrük resmi vermiyen benzer eşyanm de ğeri, gümrüklü eşyanın fiati üzerınden yürüyor, ve bu da göze batmaktan geri kalmıyor. Gümrük resmi gerek dışarıdan gelen eşya için, gerek içeride yapılan benzerleri için bu eşyayı kullananlara karşı bir hareket olmuş oluyor. içeride endüstri kurulsun diye halka yükletilen yük hem kendısinden beklenılen işi görebilmeli, hem de alabildiğine ağır olmak fenalığından an bulunmalıdır. Bımun böyle clması Jcurmak için Habeş meselesi Avrupa sulhunu da tehdid ediyor! Ingiliz ve Italyan gazeteleri birbirlerine ateş püskürüyorlar İNGİLİZLER DİYÖRLAR Kİ: İTALYANLAR DİYÖRLAR Kİ; «Habeşistanı almak için Sezarın kudreti lâzım «Ingiltere harb istiyorsa biz harbe hazırız. Dündır. Italya fikrinde ısrar ederse netice harb, Af yanın dörtte üçünü tazyik ve zulümle idare eden rikanın, hatta Avrupanm harabsi olacaktır» bu devletten zerre kadar korkumuz yoktur» Meşhur İngiliz muhamrlerinden Sir Horrıs Habeş İtalyan meselesi hak kında Deyli Herald gazetesine bir yazı yazmıştır. Muharrir ezcümle dıyor ki: «Habeş davası Sinyor Musolinin Habeş hududunun elli mil içindeki bir kaç kuyuya göz dikmiş olmasından çıkmamıştır. îtalyan dıktatörunün zihni ni işgal eden Tsana gölü ile Beni Şanguldaki zengin altm madenleridir. Fıravunlar daha ehramlan yapma dan önce dünya hububat ambarı ol masını mukaddes Tsana golunün sulanna medyundur. Tabıat 6.000 kadem irtifadaki yük sek dağlar arasında sathı 1.350 mil murabbaında olan bu gölde tükenmez bir su hazinesi yaratmıştır. Golun cenubu garbısindeki köşesın Kamutay dün dağıldı Dün 3 celsede 30 kanun lâyihası kabul edildi Başkan Abdülhalik saylavlara «Bütün vatandaşlara hava tehlikesini söylemenizi dilerim» dedi Ankara 14 (Telefonla) Bugün | 14 te toplanarak kısa arahklarla üç celse halinde geç vakte kadar çalışan Kamutay tatil karan vererek dağıldı. ilk celse Nuri Conkerin başkanlığında toplandı. Nizamnamedeki bazı madde lerden sonra amortisman sandığı meselesi görüşüldü. Refik Şevket Maliye Bakanlığı kontrolu altında bu müessesede çalışacak Merkez Bankası direktörü ve meclisi idare azalarının dığer işlerini yapıp yapmıyacaklarını sordu. Maliye Bakanı buradaki vazifelerinin dığer işlerine mâni olamıyacağını söyledi. Ankarada bir Tarih ve Coğrafya Fakültesi kurulmasma dair kanun lâyıhasının müzakere^nde yeni Kültür Bakanı Saffet Arıkan kürsüye gelerek Bakanlığın şimdilık lâyi hada mevcud 150 bin lira ile çalışacagını fakat lüzumu halinde tahsisat iste Kamutay Bafkant Muttafa Abdülhalik neceğini söyledi. Bundan sonra istihlâk borclan, Türkiye îtalya klering anlaşvergisi, devlet memurları aylıklarınm te ması, askerî, mülkî tekaüd kanunu ta adülüne ek olan lâyiha, Diyanet İsleri dılâtı, bina vergisi kanunun 6) inci madreisliği teşkilât ve vazifeleri, Posta, Tel desinin değistirilmesi, Evkaf Umum Mügraf ve Telefon memurlannm kefalet (Arkan 7 nci aahifede) Afrikaya sevkedilen ttalyan askerleri vapurda yeni endüstride bizim çok dikkatli ol maklığımıza da sebeb olabilir. Gelişigüzel bol himaye, bol kazanc verip dur dukça endüstrici kendisini usulüne uy gun iş tutmak zorunda bulmaz. Met rosuna yüz, yüz elli kuruş gümrük res Roma 14 (Telsİ7İe) Bugün Limi veren bir kumaş çeşidı insana hava \urnodan doğu Afrikasına yeni kuv dan bu kadar kazanc verip dururken aHabesistan ve ttalyanın Habeş top~ vetler gönderilmistir. Askerlerle beraber dam işini neden dolayı daha düzgüne ele geçirmek istediği bircok dağ topları ve mitralyözler de yürütmek için iyice eleyip sık dokumak aklannda Tsana gölünü gösterir harita sevkedilmistir. zorluklarına girsin? den her sene uç buçuk mılyar kadem Askerlerle beraber. faşist partisi gene! Hükumetin hayatı ucuzlatmak için el mıkâbı su çıkıyor. yazsanı da doğu Afrikasına gitmiştir. attığı işlerden bir bölüğü bu yoldakı işîşte Nılin büyük kolu (mavi Nil) Kral giden kıtaatı hareketlerinden evlerdır, ve bu tedbir de hayatı ucuzlat sularını buradan alıyor. vel teftis etmistir. makla birlikte endüstricilerimizi işlerınde (Arkan 7 nci aahifede) Paris 14 (Telsizle) Sofyada çıÇok dikkatli olmağa götürmek erdem (faziletı) de vardır. Bir yandan mal hergün daha iyi kalıtelerde yapılmalı, diğer yandan kıl kırk yarılmak yönte mile mallık fiatleri ucuzlatılmalıdır. Demek ki hükumetin tedbırinde bir taşla iki kuş vurmak iyiliği vardır, fakat asıl iş fiatlerın ucuzlatılması ve halk hayatı yükünün yenileştirilmesidir. Hayatı ucuzlatmak işi Başbakan için temelli bir programdır, ve bunun için yapılması gerek fedakârlıklar yalnız şu veya bu kuruma yükletilmekle kalmıyarak doğrudan doğruya devlet haznesinin dahi kendi üzerine düşebileck fedakârhkları yapması şimdiden ve kesin olarak göze alınmış bulunmaktadır. Tuzda bunun örneğini açık olarak gördük. Bu halkm uğraştığı bir endüstri değil, doğrudan doğruya devletin işlettiği bir iştir. Onun geliri inhisar yolile doğrudan doğruya devlet haznesine girer. Böyle iken hükumet, kendi temelli ve sağlam gelırlerinden biri olan tuz fiatini ilk adımda yan yarıya indirmekle işe başlamıştır. Ve nitekim şimdiye kadar ucuzlatılan maddelerin herbirinde devlet kendi sa Bit patlayıcı maddeler fabrikasımn dahili yımına büyük büyük fedakârlıklan üs Dünkü nüshamızda orta Almanyada sıdır. 13,000 amelesi olan bu fabrika füne almakta hiç duraklamamıştır, ve Başbakanın kesin sözlerine göre bundan bir patlayıcı maddeler fabrikasında müt Versay andlaşmasında ordu için çalış hiş bir infilâk vuku bulduğunu telsiz ha masına izin verilen tek Alman fabrika sonrası için hiç duraklıyacak değildir. sıdır. En çok dinamit ve barut yapmakBundan sonrası için?.. Evet daha ge beri olarak bildirmiştik. Dün ve dün gece muhtelif memba tadır. çen seneden şimendifer ücretlerini ucuzDıin aldığımız haberler sunlardır: latmakla bhslıyan ve son günlerde yeni lardan aldığımız yeni haberler bu hâ Paritten verilen malumat örnekleri görülen bu çok önemli işin disenin ilk saatlerde zannedildiğinden çok daha büyük ve tüyler ürpertici bir Paris 14 (Telsizle) Rheinsdorf bundan sonrası da vardır. Başbakanın facia olduğunu anlatmaktadır. fabrikasmdaki patlama hakkmda alman listesinde çimentodan, tuzdan, şekerden Faciaya sahne olan fabrika, Nitten haberler, facianın Alman gazeteleri tasonra hepsi on ikiye kadar varan yaşa(Arkan 6 nci aahifede) tık maddeleri (havayici zaruriye) vardır berg sehri civarında Rheinsdorf fab«kaııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııifiııııııiMiııtııııııııifiııtıııııiMiıııııııııııııııııııııııııııııtııııııııııınıııııııııııııtııııııııııııııııııifiıııııııtııııııııııııı ki birer birer bunların hepsi üzerinde ucuzlatıcı kararlar alınacaktır, ve bun rı üzerinde tutulan yoldur. Çifçinin ban verilmesi lâzım gelmiş ve bu onaylanmışların hepsinde eğer devletin payına da kaya olan borclarından 931 yılına ka tır. ••^ * ifedakârlık düşüyorsa o da kuşkusuz ya dar olanlannın bir yandan faizleri indiBu yeni siyasanın toplu ulüsal hayapılmak yöntemile bu işlerin hepsi işte rilmiş, öte yandan bunlar yeniden on tımızda çok önemli ve iyi yönünden çok beş yıllık taksitlere bağlanmıştır. Bunun dokunakh sonuncları görülecektir. Bunböyle başanlacaktır. | Hükumetçe halka kolaylık verici o yapılması dile kolay birşeydir. Banka ları ileriki yazılarımızda aydınltrtmağa îarak alınan tedbirlerden bir tanesi de bunu böyle yapabilmek jçin hükumet çalışacağız. giftçi kısmının Zrraat Bankasına borcla naznesinden kendisine bir milyon lira YUNUS NADt Italyanlar dün yeni kuvvetler gönderdiler kan Otra gazetesine göre \ Habsistana Rumen hububatı göndermek üzere Italya üc Bulgar vaouru kıralamıştır. Buğday fiatı artarsa ekmek te yükselecek Bugün için kuraklık tehlikesi yok; icab ederse Ziraat Bankası bugday satacak Şar, son günlerdeki un ve buğdav f atlerindeki yükselişi yakından takib etmektedir. İstanbul piyasasmda fiatlerın yükselmesi üzerine bazı fırıncılar >ar ekonomi dırektörlüğüne müracaat ederek ekmek fiatlerinin arttırılmasını is temislerdir. Fkat Ekonomi direktörlüğu, buğday ve un fıatlerini günü gününe takib et miş ve fiatlerin hakıkaten yükselmiş olduğunu görmüş olmakla beraber fı rmcılarda stok un mevcud olduğunu gözönüne alarak şimdilik ekmek fiatlerini yükseltmernektedir. Maamafih bugün ve pazartesi günü de buğdav ve un fiatlerinin Borsadaki temevvücle rini takib ettikten sonra o gün ak^am üzeri ekmek narh komisyonu içtima edecek. ekmek narhını yeniden tesbit edecektir. Vaziyet bugünkü şekilde de vam ederse ekmek fıati şimdilık bir kuruş kadar mutlaka yükselecektir. Yeni narh çarşamba gününden itibaren mu teber olacaktır. Alâkadar zevatın fıkrine bakılırsa yalnız îstanbulda değıl, bütün Türki yede buğday ve un satışında en kuvvetü Musoîini tekrar bir diyev verdi, Romadaki Habeş maslahatgüzarı «Ingiltere bizimle beraberdir» diyor M. Musolininin beyanatt Parıs 14 (A.A.) : Eksçlsior ga zetesinin Romaya gönderdiği aytannın (muhabirinin) sorufanna (suallrine) cevab olarak M. Musoîini, demiştir ki: «Habeşistan iyleri lojik bir sonuca va(Arkan 7 nci aahifede) Almanyadaki facia Rheinsdorf fabrikasmdaki infilâkda yüzlerce kişi öldü, yüzlerce yaralı var Infilâkın sebebi meçhul, facia sahnesi askerî kordon altında, iki yabancı yakalandı Macaristan Kral istiyor General Gömböşün Parlâmentodaki diyevi Peşte 14 (A.A) M. Gömböş, par lamentoda çok alkışlanan bir söy levinde demiştir ki: < Macar orma ğında (tahtında) ilk ödevi (vazifesi) Macar asığla rına (menfaatleri ne) hizmet etmek olan ulusal bir kral görmek istiyo Arşidük Albercht rum.> Btından sonra M. Gömböş, Arpadlar ailesinden genel bir adayı (namzedi) (Arkan S inci aahifede) Haydarpasada buğday nakliyatt bir nâzım mevkiınde bulunan Ziraat Bankası piyasaya kâfı miktarda buğday dökmfzse ekmek fiatlerinin yalnız bir kuruş değil, üç kuruş kadar artacaği muhakkaktır. (Arkan 7 nci aahifede) ıımıımMinınııııııııııııııııınııtııınıiMiıiHiıııiMiıııııııınnıııııııııııııııınııııııııuıııııııııınınııııııııııtınıiiııııııııııııııııııiııiıırııııııııııııııııııııiül Fener Patrikanesinin mühim bir tamimi Ruhaniler sakal ve bıyıklarını tıraş ettirmiyecekîer, umumî yerlerde oturamıyacaklar Papa Eftim dün saçını ve sakalmı kestirdi Ülkede, dinmiyen ve dinmiyecek yarış Bütün yurd Hava Kurumuna üye oluyor Dün hava kurumuna üye olarak ya zılan yurddaşlar sunlardır: Mıllî Reassurans sirketi direktörü Refi Celâl Bayar (25) lira, Said Rıza Reasüransta (22), ayni müessesede Malik Kevkeb (20), Aziz Nami (22), Bükücü (20). Atıf (25), îhsan (20) taahhüd. Beyoğlu Mısırlı handa Mişon Eski Papa Eftimin eski kıyafeti Kisve kanunu hiçbir mesele çıkmadan tatbik sahasına girmiştir. Bu yasayı bü tün ruhaniler memnuniyetle karşılamakta ve kendilerini de sivil kıyafetle gezmek hakkına nail ettıği için Cumhuriyet hü kumetine sonsuz derecede mınnettar ol duklarını söylemektedırler. Sivil elbiae ve tıraş olduktan sonra Dün sabah Türk ortodoksları reisi ru» hanisi Papa Eftim sakallarını kestir • miş, ve saçlarını ondüle yaptırmıştır. Bütün papazlar da saclanm ve sakallarını medenî kıyafete uydurmağa başlamışlardır. Yalnız Galatada Aya Nikola kili K (Arkan 8 inci aahifede) (Arkan 8 inci aahifede)
