14 Temmuz 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

BUGUN 2 ncî sahifede: Siyasî icmal 3 üncü sahifede: EsM Bizans sarayları M. Turhan 6 ncı sahifede: Spor haberleri Millî futbol takımımız Olimpiyada gitmiyor, Yaşadığımız korkunc macera umhuriyet S3yiî 4370 Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanhul. No 245 S3İI 14 TBüimilZ 1936 Telefon: Başmuiıarrlr ve evi: 22366 Tahrlr beyeti: 24298 İdare ve matbaa kısmile Matbaacılık ve Neşriyat Şirketl 24299 . 24290 £1 ' < ıı. aös * Hariciye Vekilimiz Mühim Bir Nutuk Söyledi IIIIIIIIIlllllMllllilIlllllllllllllllMIIIIIIIIIfllllllIllllllllllltllllltllfllllfllllllllllIlllllllllllllllllllfllIllllllllllllllllllIIIIIIIIIIIIlllllllllIllltllllllllllllIlllIllllllllllllllllllllTlllllllllllllllllllltllllltlllllMlllllllltlllllllllllllIIIIIIItlllMlltl IIÜIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIMIIMIIIIIIU '. J Bu ihtiyar lngiliz gergün gelip cevab bekliyor. Bari birkaç kıtab bulundursak ta vakit geçirse! Alman Hariciye Nezaretinde Konferansa gelmiyenler mu Başvekil şehrimize geldi kaveleyi imza edemiyecekler Ismet Inönü tayyare ile geldi ve doğruca lngiliz murahhaslarının aldıkları talimatın uzlaştırıcı olduğu söyleniyor Heyeti murahhasa reisimizin söylediği nutuk büyük takdirle karşılandı. Konferansın mukadderatını tayin edecek mühim celse bugün aktedilecek Atatürkün nezdine giderek geceyi de Floryada Büyük Şefin yanında geçirdi Reisicumhur Atatürk dün Floryadaki Deniz höşkünün tarasında Başvekille beraber... Başvekil Ismet Inönü ve Adliye Vekili Şükrü Saracoğlu, dün sabah saat 11,20 de Havayolları tayyarelerinden birile şehrimize gelmişlerdir. Başvekil, Şükrü Saracoğlu ile birlikte Yeşilköyden doğruca Floryaya giderek Reisicumhur Atatürke mülâki olmuşlardır. Başvekil geceyi de Floryada geçirerek Büyük Şefle görüşmelenne devam etmiştir. Ismet İnönünün bugün Ankaraya dönmesi muhtemeldir. Montrö Konferansı Neticesiz kalamaz Montrö konferansındaki heyeti murahhasa reisleri Montrö 13 (Sureti mahsusada giden arhadaşımızdan) Boğazlar konferansı bugün çok mühim bir toplantı yapmıştır. Esasen bugün mühim hâdiseler cereyan edeceği daha sabahleyin anlaşılıyordu. Hükumetlerinden talimat almak üzere memleketlerine gıden murahhaslar buraya döner dönmez hummalı bir faaliyet başlamıştı. Londradan bu sabah dönen lngiliz murahhası M. Rendelin yeni talimat getirdiği anlaşılmıştır. Filhakika M. Rendelın muvasalatmdan sonra lngiliz murahhasları Türk, Sovyet ve Fransız murahhaslarile hususî ve uzun mülâkatlarda bulundular. İngiliz ve Sovyet murahhaslan arasında bir itılâf husule gelmek üzere olduğu ve Fransızların da bu itilâfın husule gelmesi için çok çalıştıklan anlaşılmaktadır. Umumî kanaate göre, konferans bugünlerde müspet neticeler elde edecektir. yanyana ontröde akademik prensip münakaşalanna hakikatin feda edılemiyeceğıni alâkadarlara batırlatmak isteriz. Hariciye Vekilimiz in söylediği mühim nutuk Montrö 13 (A.A.) Anadolu Ajansının hususî muhabiri bildiriyor: Konferansın bugünkü celsesinde Doktor Tevfik Riiştü Aras aşağıdaki beyanatı okumuştur: « Teknik ktmitede Romanya delegesi, hazırlamakta olduğumuz beynelmilel nizama müteallik imza ve iltihak ıısulleri hakkında Türk delegesine bazı sualler sormuştur. Mesai arkadaşım ve dostum Menemencioğlu. bu sarih suallere cevab vermek keyfiyetini Türk heyeti murahhasa reisine bırakmak istediğini söylemekle beraber farklı muamele meselesi hakkındaki noktai nazanmızı bildirmiştir. Ro[Arkası Sa. 6 sütun 5 te] Hariciye Vekâleti Vekili Istanbulda Dün birçok sefirleri kabul etti Montröde bulu nan Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Arasa vekâlet etmekte 'olan Adliye Vekili Şükrü Saracoğlu dün sabah Başvekille beraber İstanbu la gelmiş ve öğle den sonra Perapalas oteline giderek birçok sefirleri kabul etmiştir. Saracoğlu Şükrü Saracoğlunu evvelâ Sovyet Büyük Elçisi M. Karahan ile Sovyet sefaretı müsteşarı zi[Arkası Sa. 5 sütun 5 ic] Âİman Âvusturya itilâfı ] Almanyanın Roma anlaşmalarını kabulü ve Habsburgların avdeti muhtemel Küçük Antant ve Balkan Antandı vaziyeti tetkik îdecek, Paris gazeteleri Fransaya karşı bir ittihad doğduğuna esefleniyorlar Berlin 13 (A.A.) Âvusturya Almanya anlaşmasının imzası münase betile A\usturya Başbakanı M. Şuşnig ile Führer arasında samimî tebrık telgrafları teati edilmiştir. İki memleketten biri, diğerinin dahilî işlerine karışmağa kalkıştıkça bu kabil münasebetlerin teessüs etmesine imkân yoktur. Geçen teşrinievvel ayında M. Von Papen, Âvusturya ile Almanya arasında daha ıyi bir anlaşma vücude getirilmesini ıstihdaf eden bir plân tertib etmiş ve bana vermişti. Bunun üzerine ben de bir mukabil plân yaparak kendisine verdim. Son mayıs ayına kadar iş bundan ileri gitmedi. Geçen ay Almanyanın bıze karşı müsaıd temayüller beslemekte olduğunu gördüğümden M. PaLArkası Sa. 7 sütun 1 de] Diinya işlerinin aldığı cereyanlara göre Boğazlardaki gayrias • keriliğin Türk selâmet ve emniyeti için bir tehlike teşkil ettiği ha kikat midir, değil midir? Böyle vaziyette bulunan bir milletin kendi emniyetine aid nok sanları ortadan kaldırmağa koş • 'ması bir zaruret midir, değil midir? Bu iki suali ciddiyetle ölçerek bize hak vermiyecek bir tek millet ve hatta bir tek insan tasavvur olunamaz. Ve maksad [Türkiyenin emniyetini tesis etmekten ibaret bir hakikat ve zaruret şeklinde teslim edilince Boğazlara verilecek yeni rejimin aslında olduğu gibi bütiin teferruatında cJahi hep o emnıyet esasile ahenktar olmaEI lâzım geleceğinde şüphe yoktur. İşte mantıkî olarak Montrö konferansı böyle bir neticeye bağlanmalıdır. Aksi takdirde Türk milleti kendi varlığına ve selâmetine taalluk eden bu işi başarmak için nihayetine kadar herkesten salâhiyet ve mezuniyet gelmesini bekliyecek değildir, ve bekliyemez. öteki olmadığı halde bu da bir neticedir. Bazı devletlerce, eğer Türkiyeye ilânihaye saklanamıyan bir husumet gösterîlmek istenilmiyorsa, niçin münakaşalann bitmez tiikenmez dedıkoduları içinde bu kadar basit bir meselenin iğlâk edildiğini anlamakta zorluk çekiyoruz doğrusu. Boğazların tahkimile buralardan geçiş jmkânı ortadan kaldırılmıyor ki. Eski mukavelename de meydanda, bizim verdiğimiz proje de. Ticaret gemilerinin geçişini hatta eskisine nazaran daha ziyade kolaylaştırmış bile bulunuyoruz. Boğazlardan istifade için milletlerin asıl olarak bizden istiyebilecekleri budur. Harb gemilerine gelince bunlann giriş ve çıkışları yeni mukavelenin ruhunu teşkil etmek lâzım gelen Türk emniyetile telif olunmak zarureti vardır. Hatta Tür[Arkası Sa. 3 sütun 3 te] Dr. Şuşniğin beyanatı Londra 13 (A.A.) M. Şuşnig, Deyli Meyl gazetesinin muhabiri Ward Orice ile görüştüğü esnada şöyle demiştir: « Almanya ile yapılmış olan itilâfnamenin gayesi, sadece iki memleket arasındaki normal münasebetleri yeniden tesis etmektir. Umumî toplantı Muhtelif murahhaslar arasında cereyan eden hususî müzakerelerden sonra, konferans umumî bir toplantı yapmıştır. p C l açılır açılmaz, İ Celse İrlanda ve Kanadanın Londradaki fevkalâde komiserleri ta[Arkası Sa. 6 sütun 4 te] Brüksel içtimaı Akdeniz anlaşması kalkmazsa Italya iştirak etmiyecek Roma 13 (A.A.) İtalyan hükumeti, Londra hükumetine verdiği cevabda, barışın muhafazası için sarih surette teşrıki mesaiye âmade bulunduğunu te yid etmekle beraber, kendisini bu kadar hararetle istediği beynelmilel teşriki mesaiye iştirakten meneden bazı Akdeniz taahhüdlerini gözönünde tutmak mecbu[Arkası Sa. 5 sütun 4 te] ISVIÇRE MEKTUBLARI Şehid itfaiye çavuşunun cenazesi dün defnedildi Vazife kurbanına büyük bir cenaze merasimi yapıldı ve gözyaşları arasında Şehidliğe gömüldü Boğazlar davasında biz ev sahibiyiz amma... Daha ziyade biz hancı, ötekiler yolcu sayılabilir ve evimizin pasajından gelip geçeceklerden de nezaket göstermelerini isteriz Montrö 9 temmuz Ümid ederim ki bu satırlar neşre dılinciye kadar konferans anlaşmış olur da Boğazların felsefesile uğraşmak yerme tahkim işine başlamış bulunu ruz. Fakat, şu dakikada henüz konfe ransın yürüyüşü kaplumbağa yürü yüşünden de ağır olduğu için msan bu davanın her tarafma bir başka cihet ten bakarak, Montröpalasın kapab sahnesinde cereyan eden münakaşalar üzerinde uzun uzun düşünmeğe mec bur oluyor. *## ' Düşünüyorum: Boğazlar davasında biz ev sahibi mevkiindeyiz. Ev sahibi olmak. gelip geçici misafirlere karşı msanı azamî derecede nezaket ve misafirseverlik vazifelerile mükellef kılar. Ben de hissediyorum ki bizim vazifemiz de budur ve bunun için. tapusu elimizde bulunan evimizin iki ka pLsı önünde ve misafirler arasında cereyan eden münkaşada mümkün mertebe az alâkadarlık göstermeğe çalı şıyorum. Yani, yazdığım mektublarda gördüğunüz veçhile, işin kenarmda dolaşıp içine girmemeğe dikkat ediyo rum. Mademki, diyorum, bizim Bo ğazlar geçıdinden her zaman gelip geçmeğe mecbur olanlar arasında bir mü[Arkası Sa. 5 sutun 1 de] Suikasd davası Maznunların hepsine celbnameler tebliğ edildi Ankara 13 (Telefonla) Perşembe günü başlıyacak olan suikasd davası celbnameleri, bütün maznunlara tebliğ edildi. Yahya Cebecideki hapisanede dir. Urfa saylavı Alı Saıb de şehrimizde bulunmaktadır. Diğer maznunların da bugünlerde şehrimize gelecekleri anla şılmıştır. Nakz sebebleri arasında; dayak iddiİArkası Sa. 5 sutun 6 da] Merhum Şükrü Çavuşun cenazesi Kö'prü üstünden geçerken Geçen cuma günü akşamı Tepeba teşem bir surette ve gözyaşlan arasında şında çıkan yangının enkazı altında ka kaldırılmıştır. larak ieci bir surette şehid olan Beyoğlu Merasime Tepebaşmda Kallâvi sokaitfaiye grupundan Kütahyah başçavuş ğmın yanından saat 11 de başlanmıştır. Şükrü Ateşin cenazesi dün sabah muh [Arkası Sa. 4 sütun 4 te] YUNUS NADl