30 Temmuz 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

BUGUN 2 nci sahifede: Siyasî îcmaL 3 üncü sahifede: Fıktrler • Şerif Hulusi. 6 ncı sahifede: İnkılâb" abidesi nereye dikilmeli? Kandemir, Spor haberleri. Meclis Bugün Fevkalâde Içtimaını Yapıyor ıımrııııımmmıııiMiıııiMiıtıııııımu J UilDiniICI yil Sdyi • 4uuD umhuri KEMALİZ Yazan: Tekin Alp Telgraf ve mektuT) Idresl: Cumhurlyet, İstanbul Posta kütusü: fstSnbul, No 246 r GrŞ6ITIu6 dU I6ITIH1UZ ISJdb Tfirk inkılâbı hakkında şimdi kadar yazılmış eserlerin en muke melidir. Fransız parlâmentosu reis Herriot ve doktor Köprülü Fuad eaer için birer mukaddeme yazmışlardır. Her gencin elinde bir tane bulnnmalıdır. Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366 Tahrir heyeti: 24298 îdare ve matbaa bsmlle Matbaacılık ve Neşriyat Şlrketl 24299 . 24290 Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Aras istasyonda askerlerin selâm resmine tnukabele ediyor ' *Foto Cumhuriyet» 'Atatürk Ankara yolunda: tzmidde bahriyelUerimizle görüşüyorlar Başvekille Vekillerimizin evvelki gün Ankarada istikbal merasiminden Reisicumhur Atatürk dün Ankaraya vardı, büyük tezahüratla karşılandı îngilterenin Uysallığı alnız Avrupanın değil dünyanîn en büyük devleti olan lngiltere, son zamanlarda gayet uysal bir sîyaset takibine başladı. Eskiden Avrupa ve dünv,a siyasetinin en büyük nâzımı olan ve hemen bütün istediklerini yaptıran İngıltere, şimdi, adeta önderliğini kaybetmiş vaziyettedir. Filvaki, geçen eyluldenberi, tngilterenin gene eskisi gibi cihan siyasetinde liderlik etmek istediği; fakat sıkıyı görür görmez yüzgeri ettiğini görüyoruz. Son defa, îtalya ile kötükişî olmaktan bir daha çekinerek geçen senenin birincikânununda, Akdeniz devletlerile akdettiği karşılıklı teminat anlaşmasını bozduğunu gördük. Ingiliz siyasetinde, İtalyaya karşı bariz bir zâf vardır. îtalya da, bu zâfı anlamış ve şımarmıstır. Onun için, lngiltere uysallık ettıkçe İtalya daha fazla ıstemektedir. îtalya, zecrî tedbirlerin kalkmasını istedi, lngiltere razı oldu. îtalya, Akdeniz anlaşmasının feshini istedi, lngiltere boyun iğdi. îtalya, îngilterenin boyuna gerilediğini görünce, şimdi de, îngilterenin Adis Ababadaki elçisinin ve elçılıği muhafazaya memur Ingiliz kıt'asının geri alınmasını istiyor; îngilterenin buna da razı olduğunu görünce, muhakkak, Habeşistan ilhakının resmen tanınmasını da istiyecektir. îngilterenin dış sıyasası bugünkü uysalhğını, daha doğrusu zâfını muhafaza ettikçe, ilhakın tanınacağına da şüphe yoktur. Acaba lngiltere, niçin böyle uysal bir siyaset takib ediyor ve bu uysallık nereye kadar gıdebilir? Ingiliz devlet adamlanndan Mr. Austen Chamberlain (Osten Çımberlayn) Hariciye Nazın M. Edenin Avam Kamarasındaki beyanatından bahsederken şu sözleri söylemıştir: «Ingilierenin herhalde harbedeceği bazı vaziyetler vardır. Bu vaziyetler İngilterenin ve Imparatorluğun müdafaası ve Fransanm isliklâl ve tamamiyeii mülkiyesine sıkısıkıya bağlı bulıman Belçika ve Felemengirt istiklâllerinin korunmasıdır.» Demek ki lngiltere, nefsi İngiltereye, Imparatorluğa, yani Ingiliz müstemlekelerine, Fransa, Belçika ve Felemengin istiklâl ve tamamiyeti mülkiyesine dokunuldugu takdirde harbedecektir; yani tamamile tedafüî bir harb... Ingiliz devlet adamının sözleri hayli vazıh olmakla beraber, «îngilterenin ve Imparatorluğun müdafaası» jcin harbetmek sözü epey sağa sola çekiştirilmeğe müsaid olduğunu da, söz arasmcia, kaydedelim. Bu sözlere nazaran lngiltere, her zaman söylediğimiz gibi, Büyük Harbde yuttuklarını hazımla meşgul, doymuş bir adam vaziyetindedir. Hazim zamanında çöken rehavet, onun, kendi evinde veya bitişik komşularında yangın çıkmadıkça rahatım bozmasına ve harekete gelmesine mâni olmaktadır. İngilterenin böyle tamamila tedafüî, uysal ve teşebbüsü başkalarına bırakmış bir siyaset takib etmesinin en mühim sebebi, 1919 danberi devam eüen bu hazım zamanında faal ve hâkim Türk Fransız anlaşması Meclis bugün 2 de toplanarak Boğazlara dair kanunların müzakeresine başlıyacaktır Lâyihalar, Parti Meclis grupunda ve encümenlerde görüşüleceği için celsenin yarına bırakılması muhtemeldir. Bir meb'us ihracat ve ithalât resimlerine, tahkimat için yüzde bir zam istiyecek Dün Pariste çok mühim müzakereler oldu Fransız Hariciye Nazırı, elçimiz Suad Davaz ve Fransanm Ankara elçisi M. Ponso ile uzunuzadıya mülâkatlarda bulundu M. Ponso Suad Davaz M. lvon Delbo Paris 29 (Hususi) Başvekıl M Blum ve Harıcıye Nazırı M. lvon Delbo bugun Turkıye buyuk elçisi Suad Davazı kabul ederek uzun muddet göruşmuşlerdır. Harıcı\e Nazırı oğleden sonra da Fransanın Ankara buyük el çısı M. Ponso ile goruşmuştur. Bu goruşmelerm Fransa ile Türkiye arasında akdedılecek olan yeni anlaşma etrafında cereyan ettığı kuvvetle zannolunmaktadır. Siyasî mehafilde mü lâkatlara çok ehemmıyet verilmektedır. Evvelki gün Başvekille Ankaraya muvasalatında umumî takdir ve tebriklerle karşdasan Hariciye Vekili Dr. Rüştü Aras dostları arasında... Ankara 29 (Telefonla) Atatürk,! bugün on dördü yirmi geçe hususî trenle Ankarayı şereflendirdiler. Cumhurreisi istasyonda Başvekil, Kamutay başkan ları, bütün Vekiller, meb'uslar, Vekâ letler erkânı ve pek kalabalık bir halk kütlesi tarafından karşılandı. Şehir baştanbaşa donanmıştı. Cumhurreisimiz güzergâhta toplanan Ankaralılann alkış ları ve tezahürah arasında köşküne git tıler. Başvekil İsmet İnönü ile Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Arası köşklerinde kabul ettiler. Cumhurreisini hâmil olan hususî Iren | düğü anlaşılıyor le Profesör Bayan Afet, Londra büyük Millet Meclisinin bugünkü elçimiz Fethi, Kültür Bakanı Saffet Arıtoplantısı kan ve maiyetlerindeki zevat ta AnkaraAnkara 29 (Telefonla) Büyük ya geldiler. Mıllet Meclisi yann (bugün) saat on Heyeti Vekile toplandı dörtte fevkalâde olarak toplanacaktır. Ankara 29 (Telefonla) İcra Ve Meclis Bütçe encümeni daha e\rve\ saat killeri Heyeti bugün saat 17,5 ta top onda içtima edecek, yeni mukavele do lanarak geç vakte kadar müzakerelerde layısile bütçeyi alâkadar eden lâyiha bulundu. Vekiller Heyetinin bu toplan ları görüşecektir. İcab eden tahsisatın tısında Boğazlar rejimi hakkındaki Mon karşılanması icin bazı maddelerde mü trö mukavelesi münasebetile Meclise nakaleler yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu sevkedilecek lâyihalar üzerinde göriisüllArkast Sa. 3 sütun 3 te] Madrid kuvvetleri her yerde ilerliyor Asi general bu haberi tekzib etti. Bir zırhlı ihtilâlcilere geçti ve bir denizaltı batırıldı. İki tarafın havadisieri birbirini tutmuyor İki Devlet Reisi arasında Müstemlekât Nazırınm böyle bir plân hazırlasanıimî telgraflar dığı söyleniyor. Almanya da bir nota ile Ankara 29 (A.A.) Boğazlar mukavelesinin imzası münasebetile Cumhur müstemlekelerin yeniden tevziini istedi îtalya da Beşler konferansına iştirak edecek Paris 29 (A.A.) Oeuvre gazetesi, Londradan istihbar ediyor: Müstemlekât Nezareti, Almanyaya Afrikanın muhte lif müstemlekelerinden bir miktar veril mesi hakkında gizli bir plân hazırlamaktadır. Müstemlekât Nezareti, dün bu plânı tanzım ederken Almanya da Londraya bir nota göndererek müstemlekât arazisinin yeniden tevzi edılmesini istemiştir. Bu nota ce\absız kalacaktır. lngiltere, Almanyaya müstemleke verecek Efgan Kralı Atatürkü tebrik etti Abidin Daver DAV'ER Almanya tavassut istiyormuş' l&Thast Şa, 7 sütun 4 tel 1 Londra 25 (A.A.) Sjyasî mehafü. l i Barselondaki Reisi Atatürk ile Efgan Kralı MohamLondra 29 (Hususî) îspanyadan med Zahir Han arasında aşağıdaki telgelen haberlere göre, bugün hiçbır ta graflar taati olunmuştur: rafta büyük muharebe cereyan etme Türkiye Cumhur Reisi ekselâns miştır. Kamâl Ataiürk Asi tayyare Cebelitarık boğazında ANKARA karakol vazifesini gören bir hükumet Boğazlar hakkında elde edılen mu tahtelbahrını batırmış ve dığer bir tah vaffakiyet ve iyi netıceden dolayı ekselântelbahri de bombardıman etmiştir. smıza en hararetli tebrıklerimi arzetmekle Asılerın reisi General Franko bir yanmemnunum ve şahsî saadetleri ile Tür lışlık olmamak üzere; Cebelıtarıktaki İnkiyenin refahı hususunda en samımî tegiliz gemilerinin İspanyol gemilerinden mennılerde bulunurum. uzak bir yerde bulunmalarını istemiştir. Ingiliz Müstemlekât Nazın Efgan Kralı Muhammed Zahir General Franko ayni zamanda TanM. Ormsby Gore Majeste Mohammed Zahir Han cadaki beynelmılel komisyona müracaat Efganistan Kralı Almanyanın Lokarno meselelerinin Av ederek, Madrid hükumetinin Tancadaki KÂBİL rupaya müteallık diğer meselelerden tefBoğazlara mütedair müzakeratın hüs beynelmilel mıntakadan istifade etmesilArkası Sa. 7 sütun 5 te\ İArkası Sa. 7 sutun 2 de] ni protesto etmiştir. kargaşalıklar Bugün Madridde neşredilen bir ka rarname bütün dınî müesseselerin musaj dere edileceğini bildirmektedir. Asiler iltihak ediyor Brüksel 29 (Hususî) İspanyadan' bildırıldığine göre, Sevildeki asilerin mühim bir kısmı hükumet kıtaatma iltihak etmiştir. San Sebastien mmtakasında hükumet vazıyete hâkim olduğundan bugünden itibaren San Sebastienle Bilbao arasında muntazam tren seferlerine baslanmıştır. Madridde iaşe tehlikesi kalmadt Berlin 29 (Hususî) D. N . B. ajansına göre, Valençiyadan gönderilen erzak sayesinde Madridde iaşe kıtlığı İArkası Sa. 7 sütun 1 dej