December 23, 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r İÇ SAHİFELERDL 2 nci sahifede: Siyasi icmal Muharrem Feyzi 3 üncü sahifede: Yurddan yazılar İsmail Habîb 4 üncü sahifede: Hikâye, Biblografya 8 ncı sahifede: Spor. Tahlil ve tenkid. Ankarada bir konferans Alâeddin Cemil, Tetkikler . Rıza Çavdarh umhuri Onüçiincii ! 4530 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul, No 246 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 24290 SE.RVER BEDİ CU/MBADJ$J Satyve temiz bir aşkın hayecanh nıacerası. Kış geceleri fezzetle ökunacak resimli ve 400 sahif elik aile romanı. Fiatı 125 kuruştur. ^UMBAYA 23 BJrîl1CÎIC3nUII 1936 Sancağın istiklâli için Cumhuriyetin yardım listesi Adana felâketzedelerinin imdadma koşalım Adana felâketzedeleri için açtığımız iane listesine devam ediycruz. Vatandaşlanmız ve bilhassa mekteblilerimiz bu hamiyet işinde en ileri hamleleri göstererek birbirlerine imtisal nümunesi olmaktadırlar. Yeni listeyi neşrediyoruz: Esaml Kurus Dünkü yekun 276075 Kumkapı ortamektebi muallim ve talebeleri 3020 Boyacıkoyde Bay Zeki 100 279795 İngiltere ve Fransanm kararı Pariste başlıyan müzakereler dün akşama kadar devam etti Paris Müzakereleri Sancakta şapka giyen Türkler Vatanilerin tecavüzlerine maruz kahyorlar Adisababa sefaretleri konsolosluğa çevrildi Karar Romada memnuniyet uyandırdı, şimdi sıranın Cenevrede Italya Imparatorluğunun tanınmasma kaldığı söyleniyor Paris müzakerelerinin Noele kadar neticeleneceği Eğer meseleyi hakikaümid ediliyor. Haşimüretasi Suriye Cumhurreisi oldu ten adalet ve insaf dai\. J resinde halletmek istiyorlarsa işe riataylılaMareşal Çankaynn istiklâlini tanımakla başlamak icab eder Şek asilerin talebini Ankara: 22 ilkkânun kabul etmiş Diğer taraftan Kont Ciano'nun mareşalı teşçi ettiği bildiriliyor Halen Turk Fransız müzakerelerinin; cereyan etmekte olduğu Fransa Hariciye Nezaretinde Fransa Suriye muahedesi imzalanırken: 1 . Af. Leon Blum> 2 Af. Vienot, 3 şimdi Suriye Reisicumhurluğuna seçilen Hasimületasi A kvam Cemiyeti meclisi, Antakya meselesi üzerinde esash surette durmadan, tâli ve ihzarî mahiyette bir kararla ilk toplantısına nihayet verdi. Şimdi Türk ve Fransız murahhaslan, meclisin ikincikânun toplantısına bir anlaşma zeminile gelebilmek için Pariste konuşuyorlar. Akvam Cemiyeti meclisinin kararile bugünlerde Sancağa üç kişilik bir bitaraf tetkik heyeti gidecektir. Türk murahhaslan bu heyete bir de Türk aza katılmasım teklif etmişlerdi; mahallinde faydalı bir tetkik yapabilmek için buna hakikaten lüzum vardı. Ancak Fransız delegesinin muhalefeti üzerine bu Türk teklifi reddolundu. Bu da gösteriyor ki Sancakta bir Avrupalının görüp anlıyamıyacağı ve Adis Ababadaki İngiltere sefarethanesi ve muhafızlart Pekin 22 (A. . A.) Sianfu'da Mareşal ŞangSuLiang'la tavassut teşebbüsünde bu lunmak imkânlan nı Mareşal Yenşi şanla beraber tet kik etmek üzere dün öğleden sonra Nan kinden buraya bir heyet gelmiştir. Beş kişiden mürekkeb o Kont Ciano faşist uniformasüe lan bu heyeti Sian fu'ya götürmek üzere bir tayyare gönderilmesi için ŞangSuLianga bir telgraf çekilmiştir. Paris 22 (Hususî) Hariciye Ve kilimiz doktor Tevfik Rüştü Aras Fransa Hariciye Nazırı M. Delbos ile bugün Sancak meselesi etrafında yeniden uzun bir mülâkatta bulunmuştur. Hariciye Vekillerinin bu görüşmesini müteakıb öğleden sonra Türk ve Fransız heyetleri ikinci bir toplantı yaparak müzakerata devam etmişlerdir. Bu toplan tıdaki Türk heyeti Tevfik Rüştü Arasın riyasetî altında Paris büyük elçimiz Suad kavrıyacağı bazı fenahklar vardır. SanDavaz, Türkiye Cumhurreisliği Umumî cak hududuna ayak basar basmaz kısmen müstemleke memurlarından, kısmen de Türk düşmanı kimselerden müteşekkil bir şebeke içine düşecek olan bitaraflar, kendilerine ne gösterilmek istenilirse yalnız onu görebileceklerdir. Tethiş siyasetinin olanca azgmlığile hüküm sürdüğü Sancak dahilinde fikir ve vicdan hürriyetini muhafaza etmiş herhangi bir Türkün, bitaraflar heyetini kuşatacak olan muhafızlar ve casuslar çemberini zorlıyarak Türk ırkının maruz olduğu mezalimi serbestçe anlatabilmesine imkân tasavvur edilemez. Şu halde bitaraflar heyetinin vâsıl olabileceği netice Fransız membalarının müdafaa edegeldikleri sükun ve asayiş nakaratım tekrarlamaktan ibaret olacağı şimdiden kestirilebilir. zancağa gıdecek bılaraf heyet azasındai Gelelim Paris müzakerelerine: Fransa hükumetile doğrudan doğruya ve başba§a müzakere, bizim ötedenberi tervıc ve müdafaa ettiğimiz sistemdir. Esasen bız bundan on beş sene evvel Antakya ve havalisini Fransa hükumetine emanet olarak bıraktığımız için bugün oraların mukadderatmı yeni bir şekılde tesbit ve tevsik etmek te Türkiye ve Fransa hükumetlerine aiddir. O vakit Hatay kıt'asını Fransızlara emanet ederken sarihan kayid ve işaret etmiş olduğumuz «hususiyet» in bugünkü manası «istiklâl» den başka bir şey olamaz. Fransa, bilâkayid ve şart i§gal ettiği Suriye ve Lübnanın istiklâlini kabul ederken mukayyed ve meşnıt olarak elinde ruttuğu (Hatay) ı ayni derece istiklâlden mahrum bırakamaz. Hele (Hatay) Türklerinin mukadderatını velev zahirî ve en hafif şekilde dahi olsa Suriye Arab hükumctinin istiklâline bağlıyamaz. Bugün böyle bir ihtimal nasıl hatıra getirilebilir ki o zamanlar ortada Suriye namile bir siyasî varlık değil, hatta hududları malum ve muayyen bir coğrafî ifade bile mevcud değildi. Hususî ve müstakil mahiyetleri bundan on beş sene evvel tanınmış bir cemaati Fransızlann daha dün yaratıp istiklâl verdikleri diğer bir cemaate tâbi kılmak öyle bir siyasî zulümdür ki Türkiye Cumhuriyeti bunu ancak muharebe meydanında ve bir mağlubiyet neticesinde kabul edebilir. Eğer karşı tarafın plânında böyle birşey varsa kendilerine o yoldan yürümeği tavsiye ederiz. Yok böyle değil de meseleyi hakikaten adalet ve insaf dairesinde halletmek istiyorlarsa işe Hataylılann istiklâlini tanımakla başlamaları icab eder. M. Holstad Suriye ve Lübnan matbuatında devam eden mugalatalar Nerede ise «Antakyada Türk nüfusu yoktur!» deyip çıkacaklar! Roma 22 (A.A.) Resmen bildi Blondel'e Italyan hükumetinin memnu k rildiğine göre İngiltere ve Fransa hüku • niyetlerini beyan etmiştir. metleri, Italyan hükumetine AdisAba • Amerika da ayni kararı verecek badaki sefaretleri jeneral konsolosluğa Vaşington 22 (A.A.) Salâhiyettar tahvil etmeğe karar vetmiş olduklannı mehafil, Amerikanm yakında AdisAbaildirmişlerdir. baya bir konsolos göndereceğini fakat bu [Arkası Sa. 5 sütun 4 te] M. Ciano, Sir Drummont ile M. Bir denizaşırı Almanya kurmak mümkündür!» Dr, Schacht'ın yeni bir nutku «Müstemlekelerden vaz geçmiyeceğiz. Çünkü Alman toprağında Alman milletini beslemek için başka çare yoktur!» Kâtibi Hasan Rıza, Hariciye Vekâleti Umumî Kâtibi Numan Rifat Menemencioğlundan mürekkeb olarak iştirak et miştir. Fransa, Hariciye Nazırı M. Delbos'tan başka, Hariciye Müsteşan M. Vienot, Fransanm Ankara büyük elçisi [Arkası Sa. 7 sütun 1 de] Halihazırda merkezi hükumet kuv Antakya ve îskenderun meselesinin vetleri, Sianfu'ya doğru ileri hareketlerimukadderatı mevzuu bahsolduğu bugünlerde muhtelif Suriye ve Lübnan gazete ne devam etmektedirler. Ayni zamanda [Arkası Sa. 5 sütun 3 te] lerinde bu mesele etrafında dikkate şa yan yazılar çıkmaktadır. Bunlardan baBerlin 22 (A.A.) Rayişbank me Alman milletini beslemek için başka çazılarının hulâsalarını veriyoruz: murlarına hitaben bir nutuk söylemiş o re yoktur.» Beyrutta çıkan Elbeyrak gazetesi lan M. Schacht, demiştir ki: tngilterede bir müessese «Tehlike şimaldedir» başhklı yazısmda « Dünya, Almanyanın da müs diyor ki: teşkil edilmiş temlekelere sahib olmasına kâfi gelecek «Sö'z kâfi değildir. Şayed bu Türk Londra 22 (A.A.) Yorkshire derecede büyüktür. tehdidi altında Suriye bir iek kişi imiş Post gazetesi, Almanyaya îngiliz müs gibi kıyam eimezse, Türkiye ile meseleyi Herhangi bir millete aid araziye fazla temlekelerinden gelen iptidaî maddeleri hal vazifesini deruhde eden Fransa ni yaklaşacak surette ilerlemeğe hacet kal vermek üzere malî bir îngiliz müessesesi hayet gevşiyecektir. Îskenderun limanı maksızın bir denizaşırı Almanyası vücu tşkil edilmiş olduğunu haber vermekte sevkulceyş ve iicaret cihetinden fevkalâ de getirmek mümkündür. Alman milleti dir. Bu gazete, bu plânm Almanyada Ekmek buhranı dün de Fatih, Küçük istikbalinden vazgeçmek istememektedir. hissedilmekte olan iptidaî maddeler kıtde ehemmiyellidir. Onsaz Haleb bir büyük köy haline gelecektir. Biz Lübnan' pazar, Beyazıd ve kısmen Sultanahmed Almanya, müstemlekeler elde etmek ar lığı meselesinin halline doğru atılmış bir civarlarında devam etmiştir. Birçok fırınlılar Cemiyeti Akvamdan Suriye hakkızusunda bulunduğunu yorulmaksızın tek hatve telâkki edıldiğinin şüphesiz buluncılar ellerinde stok un bulunduğu halde nın lasdikım taleb ediyoruz. Musul Irakrar etmelidir. Çünkü Alman loprağında duğunu zannetmektedir. az miktarda ekmek çıkarmışlardır. Fı lllllllllllllllllllllllllillllllllllllltllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIllHIIIIIIIIIIII ııııııııııııiMiıııııııııııııııııııııııııııııııııtıiMiıınn ta kaldığı gibi Îskenderun da Suriyede nncılann bu hareketi Belediyeye haber kalmalıdır.» verilmiş, Belediye riyaseti de bütün kaySuriyeden koparılarak Lübnana he makamhklara bunun şiddetle önüne gediye edilmiş olan Beyruttan yiikselen bu çilmesini bildirmiştir. Bu emir üzerine zases herşeyden evvel korku ifade etmekle bıtai belediye memurlan fınnlarda araş[Arkası Sa. 1 sütun 3 te] tırma yapmağa başlamışlardır. Stok un Ekmek buhranı dün de devam etti Bazı fınnların kasden, ihtiyacdan az ekmek çıkardığı anlaşılıyor IIIIIIIIIIIIIIHIIIIlMIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIUIIIIIIMUIIIIIIIIIIIflllll IIII1III1IIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IHI [Arkası Sa. 7 sütun 1 de\ Rus filosunun Ispanyaya gittiği tekzib olundu Madrid, ihtilâlcilerin çekilmekte olduklarını, ihtilâlciler yeni zaferlerini bildiriyorlar. General Franco asker topluyor Tevfik Rüstü Arasm validesinin ölümü Antakya tarihi Bugün miihim bir makale serisini neşre başhyoruz Genc ve güzide felsefe muallimlerimizden Hatayh Ahmed Faik Türkmenin uzun zaman çalışarak hazır lamış olduğu ilmî bir etüd; Hatayın coğrafî, içtimaî ve tarihî vaziyeti hakkında ilmî esaslara istinad ve millî davayı isbat etmektedir. Bu etüd bilhassa Hatay ilinin 40 asırlık Türk yurdu olduğunu sarahaten göstermektedir. Bilâhare neşredile cek olan bu eserden asıl müddeamızı teşkil eden kısma aid hulâsalar halinde çıkarılmış bulunan makale leri bugünden itibaren silsile halinde neşre başlıyacağız. Bu hulâsalar şunlar dır: (1) Şimalî Suriye Anadolunun bir parçasıdır. (2) Hatay Alevileri Türktür. (3) Hatay 40 asırlık Türk yur dudur. İlk makaleyi ikinci sahifemizde bulacaksınız. ingiltere Noelde mütareke teklif edecek Hariciye Vekilimizin validesinin cenaze merasimi merasimde bulunanlar (köşede) hmail Müştak MAYAKON lArkası Sa. 3 sütun 6 da] Hariciye Vekilimiz doktor Tevfik kilimizin Paris ziyaret ve temaslarına dair Rüştü Aras Cenevrede vazifesinin en verdiği telgrafnameden anasının zıyaın hararetli bir safhası içinde bulunurken dan nihayet haberdar edilmiş olduğu anmemlekette anası irtihal eylemiş ve o zalaşıldığından biz de Tevfik Rüştü Arasa man bu acıklı kayıbdan bililtizam bah ve ailesi erkânına en samimiyetli taziyetsolunmamıştı. Ehemmiyetli vazifesinin sı lerimizi arz ve iblâğ etmek vazifemizi kı mesaisi içinde Hariciye Vekilimizi bu yerine getiriyoruz. matem haberile müteessir etmek isteme Ankarada irtihal eden merhumenin cemiştik. nazesi pek itinalı bir ihtifalle kaldırılarak Anadolu Ajansının dün Hariciye Ve ebedî istirahatgâhına tevdi olunmuştur, Hükumet topçuları Toledo şehrinde henüz elindeki mahalleleri bombardıman Moskova 22 (A.A.) Tass Ajansı, Sovyet harb gemilerinin Ispanyol sularına hareket emrini almış olduklanna dair îngiliz menabiinden çıkarılan haberleri tekzib etmektedir. ihtilâlcilerin ediyor İngiltere mütareke teklif edecek Ispanyada bir mütareke yapılması ümidlerini terketmiştir. îyi malumat almakta olan mehafil, tatıllerden e\r\el hiçbir yeni tavassut teşebbüsü yapılamıyacağım beyan etmişlerdir. Londra 22 (A.A.) Reuter Ajansından: îngiltere hükumeti, Noel tatilin de İngilizlerle Fransızların tavassuti ile Iki tarafın tebliğleri Salamanca 22 (A.A.) Neşredilen [Arkası Sa. 5 sütun 1 de\