10 Ocak 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

İÇ SAHİFELERDE 2 ncl sahifede: Slyasî İcmal. Antakya tarihl Ahmed Faik Türkmen. 3 üncü sahifede: Duşünceler **. İngiliz gazetelerine dikkat rica ederiz. 5 inci sahifede: KöycüIuk işleri Koycü. Ava ve avcılığa dair Bedri Ziya Aktuna. 6 ncı sahifede: Spor haberleri. Duymadıklarımız ve bilmediklerimiz. 7 nci sahifede: Akdenizde İngiliz İtalyan rekabeti Muharrem Feyzi Togay. ••S umhuri , Mcın İSTANBUL CAĞALOĞLU ! 404Ö Telgraf ve mekfub adresl: Cunüıurlyet, Istanbul Posta tutusu: îstanbul, No 248 Telefon: Başmuharrlr ve evi: 22368. Tahrlr heyetl: 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 24290 KEMALİZ Yazan: Tekin Alp Turk inkılâbı hakkında şimdiyi kadar yazılmış eserlerin en mukemr melidir. Fransız parlâmentosu reisi Herriot ve doktor Köpriilü Fuad eser için birer mukaddeme yazmışlardır. Her gencin elinde bir tane buluntnalıdır. 10 İkînCÎlCâflUR 1937 «On beş gün daha sabırf»\ Büyük Şef Istanbula geliyor Başvekil dün Partide Hatay davasınm müzakere ile halli yoluna girildiğini bildirdi Aydınlatılması Lâzım noktalar Sancak davasının, hudud vaziyetlerile mukayesesi dost Paris elçimiz Vienot ile tekrar görüştü memleketler efkârını aleyhimize teşviş etmek istiyen bir Hariciye Vekilimiz, projemizin bugünlerde mugalâtadan başka birşey Parise yollanacağını ve Konsey içtimaının değildir! u noktalar daha ziyade îngiliz dostlanmıza taalluk ediyorlar, ve aleyhimize propaganda olmak üzere hasımlarımız tarafından meharetle ortaya atılmışlardır. îngiliz efkârını kuıkulandırmak maksadmı takib eden bu Türk aleyhtan propaganda noktalarım şöyle sıralıyabiliriz: 1 : îskenderun Antakya ve havalisi meselesi guya haldkatte yalnız oraya mahsus bir mesele olmayıp bunun bütiin Türkiye cenub hududlannın Türkiye lehine yeniden düzeltilmesine bir mukaddeme sayılması lâzım geleceği yolundaki isnad. Bu suretle zamanla Halebin ve şarka doğru Suriye hududlarının şimalî Iraka ve Musula kadar imtidad edecek bir tadili tasavvur edildiğini kabul etmeliymiş. Dr. Rüstü Aras izahat verirken 2 : îskenderun Antakya ve havalisine Ankara 9 (A.A.) C. H . Partisi aid Türk iddialan civardaki İngiliz mantçtima üç gün geri bırakılacak da ve himayeleri itibarile îngiltereyi dü Grupu, Başvekilin daveti üzerine bugün Müzakere, Hariciye Vekili Dr. Arasaat 11,30 da Dr. Cemal Tuncanm baş sm sözile açılmıştır. Hariciye Vekili, şündürmeli imiş. [Arkast Sa. 6 sütun 5 U\ 3 : Suriyeye aid kararlar ancak üç yıl kanlığmda toplanmıştır. sonra kat'iyet kazanacak olduğu halde Türkiyenin şimdiden niçin bu kadar fazla telâş ve asabiyet gösterdiğinin manasr nı anlamak müşkültnüş. Bir Fransız telkini olan son maddenin bile Ingilterede safiyane azçok kabul yeri bularak makul görülebilmiş oldugunu anlamaktan cidden mütehayyir olduk. Ehemmiyeti derkâr olan bu noktalann derhal izahı ve bilhassa sulhseverliginde şüphe olmıyan İngiliz efkânnm tenvir ve tatmin olunması lâzımdır. îskenderun Antakya ve havalisi meselesinin bir hudud meselesi olmadığı cüz'î bir dikkatle derhal meydana çıkar. Biz Iskenderun Antakya ve havalisinin Türkiyeye ilhakmı istemiyoruz ki onu bir hudud işi telâkki etmeğe ve ettirmeğe imkân olabilsin. Halkı A n t a k y a 9 (Hususî muhabirien aşağı kırk asırlık Türklük olan bu hamizden) Bugün millî davayı tevali için biz Fransa ile tahsisan bu kıt'anın Türk mahiyeti esası üzerinde bir mu yid için Antakyada on beş binden ahede akdetmiştik. îşte işmdi bu muahe fazla Türk müşahid heyetin önündenin hakikî bir tatbik sahası bulabilmesi de büyük tezahürat yapmıştır. Halk Ankara 9 (Telefonla) Suriyeve istiklâli mevzuubahs Suriye sahasmda tezahüratçıları şiddetle alkışlamışdeki Fransız kumandanlanndan Bono îskenderun Antakya ve havalisinin ken tır. buraya gelerek Fransız Büyük Elçisi di miHî ve müstakil hüviyetile mevki alaAntakyada yapılan büyük grev M. Ponsot'la görüşmüş ve tekrar Subilmesi mevzuubahistir. Muahedelerden Payas 9 (A.A.) Antakyadan riyeye avdet etmiştir. doğan bu vaziyet nerede, muahedelerle şimdi alınan haberler şehir dahilinde bü[Arkası Sa. 6 sütun 5 te\ vaziyetleri kat'iyyen tesbit edilmiş olan ıııııııııııııı ıııııııı ııııııımıııııııııııııııııııt ıııııııııııııiMiıııııııııııııııııiınnııımıııiMiıııııııııııııııııııııııııınıııııııııııııııı ıııııı hududlara intikal nerede? Buna aklen, ' mantıkan ve filen imkân olmadıgı meydanda değil midir? ((Büyük Şef şahsmda millî şeref ve hassasiyeti tecessüm ettiriyor» Atatürkün Ankaraya avdetlerinde Ankara 9 (A.A.) Reisicumhur Atatürk bu akşam îstanbula hareket buyurmuşlardır. Merasim yapılmaması mukarrer olmasına rağmen istasyonda Vekillerden, meb'uslardan ve halktan mürekkeb büyük bir kalabalık kendilerini teşyi etmiştir. """""""" """ "M" ""m""" I istikbalinden bir intıba 3 gün geri kalacağını söyledi Başvekil lsmet înonü ile Dahiliye ve Hariciye Vekilleri, Büyük Erkânıhar biye Reisi Mareşal Fevzi Çakmak ayni trenle Gazi istasyonuna kadar Büyük Önderi uğurlamışlardır. "ımı" • """•""• bulunduğu halde Ankaradan hareket eden Atatürk saat on buçukta Eskişehire geldi. îstasyonda kumandan, vali, mülkî ve askerî erkân ve çok kalabalık bir halk tarafından karşılandı. Atatürk istasyonda Atatürk Eskişehirde! bulunanlarla bir müddet hasbihalde buEskişehir 9 (Hususî muhabirimizden lunduktan sonra maiyetlerile birlikte Ortelefonla) Maiyetlerinde mutad zevat du Evini ziyaret etti. n » »•»»» ""•»••» «« »•• S. M. Yorgi İlkbaharda Büyük Şefimizi ziyaret edecek Ankara 9 (Telefonla) Bü yük Şefimiz Atatürkle tanışmak üzere dost Elen milleti Kralı S. M. Yorginin memleketimizi ziyaret edeceği anlaşılmaktadır. Ziyaretin ta riht henüz takarrür etmemiş olmakla beraber bahara doğru vaki ola cağı soylenmektedir. KUTLU BİR YILDÖNÜMÜ ııınııııııııııııııııııtıımıııııııııııııııııııınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı îsmet Inönü; înönünde milletin makus talihini de yenmişti Bu sanlı muharebelerin hatıralarım bizzat o zaferin kahramanı nasıl anlatıyor Bugün, bize varlığıralannı şöyle naklediyor: mızı yenibaştan kazandı«Yanm çarıklı askerran ve Cumhuriyetin teler, süngüsü ohnıyan, melini şehidlerimizin mumekanizması uydurma barek kanlarile kuran îstüfeklerini çeşid bağlartiklâl Harbinin yüce günla omuzlanna asmışlar lerinden biridir. 16 seEskişehir, Gedus ve İnene evvel bugün îsmet înögöl arasmda kânunusani nü, înönünde yalnız düşbaşmdanberi yağmurlu, manı değil, Türkün matipili, insafsız bir havakus talihini de yenmişti. da gece gündüz müteAtatürkün, o zaman madiyen yürüyorlar, süîsmet înönüne çektiği tebvariler, büyük ağırlık rik telgrafmda söylediği hamulelerini terkilerinde«Siz, înönünde yalnız ki heybelerine doldurdüşmanı değil; milletin muşlar, küçük boylu cemakus talihini de yendifakeş Anadolu atlarile niz» sözü bugün, bir hadahilî tehlikenin birinden kikat olmuş ve Türk haricî tehlikenin birine milleti, hayatın ve medeyetişmeğe çalışıyorlar. niyetin her sahasında zaBir ordu ki nakliye kafiferden zafere koşmuştur. lesi namına hiçbir vasıBirinci înönü meytası yok. Herkes cepanedan muharebesinin yıldösini omuzundaki fişek tıümü münaseberile o mu Îsmet Inonü, Buyük Şefle bera i:x:n Uelîn^l,; P^VJ ™ Millî Mucadele günlerinde g i n , t ^ ^ « « en harebenin gazilerine ve kazdan kalma kütüğün, şehidlerine saygılarımızı ve şükranlanmı memleketinden getirdiği kalın Anadolu zı sunmağı vazife biliriz. bezinden pantolonun cebinde taşıyor. Inönü muharebelerinin büyük kahra Cepane mevcudü herkesin üzerindekinden manı îsmet İnönü on iki sene evvel hatı[Arkası Sa. 7 sütun 4 tet lllllllllllllllllllllUllllllllllllllllllllllllllllllllllllıııııııııııııılılllllllllllllllllllllllllllllllllımınilllMllllllllllllllllllllllllillllllillllııııiMiıııııııııııınn Antakyada umumî grev 15000 Türk müşahidlerin Hazarda ve seferde vazif e öniinde tezahürat yaptı görecek teşkilât Müsahidler bir Türk heyetile görüştü Iskenderuna gönderilen Çerkes bölükleri, Türkler aleyhine çalışacaklara verilmek üzere ayrı silâhlar götürüyorlar Kumandan Bono Ankaraya geldi Hava müdafaası »* Ankara 9 (Telefonla) Bir Hava Vekâleti ihdas edileceği yolundaki haberler burada teyid edilmemektedir. Bu haberin teşkili düşünülmekte olan bir kumandanhktan galat olduğu anlaşılı yor. Hava müdafaası ve hava hücum larmdan korunma mevzuu etrafında muhtelif c^helerden çahşılmaMa olduğu malumdur. Hatta son defa Dahi liye Vekâletinde müteşekkil bir komisyon bunun için bir kanun projesi de hazırhyarak Başvekâlete vermişti. Hazarda ve seferde vazife görecek olan hava müdafaa kumandanlığınm muhtelif sahalardaki çalışmaların nâzımı olacağı anlaşılmaktadır. Talebeye verilecek tramvay pasoları Nafıa Vekâletinin emri Şubat nihayetinde tatbik edilecek Ankara 9 (Telefonla) îstanbul Tramvay şirketi talebeye vereceği pa solar için hazırlıklarını ancak mart sonlarma doğru ikmal edebileceğini bildirmiştir. Öğrendiğime göre Nafıa Vekâ leti bu müddeti fazla görmüş ve kararın şubat nihayetinde tatbik olunmasını şirkete emretmiştir. Tenzilâttan yaş ve mekteb kaydi olmaksızın bütün talebeler istifade edeceklerdir. Pasolar talebelerin ikamet mmtakalarile mektelberinin bulunduğu mahal arasmdaki seferlerde muteber olacaktır. Bu noktalar arasmdaki mesafe ne olursa olsun talebeler ikinci mevkide yüz para, birinci mevkide de beş kuruşla seyahat edeceklerdir. ( îskenderun Antakya ve havalisi için oralardaki ırkî ve millî Türk hukukunun mahfuziyeti namına Fransa ile akdedilmiş olan muahedeler son on, on beş yıldır hakkile tatbik olunmaktan uzak kalarak bu vaziyet gerek Hatay Türkleri için ve gerek Türkiyede zaman zaman ıstırab kaynağı olmaktan hâli kalmamıştır. Biz bu fena vaziyetin daha ziyade Fransız müstemleke memurlannın fazla gayretlerinden ileri gelmekte olduğuna hükmederek sırası gelince metropol Fransasmca hakikat ve adalet muktezalannın Paris 9 (A.A.) • Hususî muhabi yerine getirileceğine inanageliyorduk. Bu rimiz bildiriyor: itimadda yanılmış olduğurnuzu görmekEre Nouvelle ve Populaire gazeteleri ten pek ziyade müteessir olmuş olduğu Türkiye ve Fransayı ayıran hiç bir ihtimuzu saklamağa yer yoktur. îsken lâf olmadığını, ihtilâfın Türkiye Suderun Antakya ve havalisinde mu riye ve Türkiye Cenevre arasmda buahedelere rağmen böyle olan bu va lunduğunu yazmaktadırlar. ziyetin Irakta en ufak şikâyete bile Ere Nouvelle, tarihî dostluktan bahismahal vermiyen kat'î hudud vazi le diyor ki: yetlerile mukayesesi efkân aleyhimi«Türkler İskenderunu hayatî mesele ze teşviş etmek istiyen bir mugalâ yaparken samimiyetlerine inanalım. Türk tadan başka birşey değildir. îskenderun Anadolunun emniyet anah Bir insaflı ses daha! ((Türk İskenderun, Anadolunun anahtarıdır!» Almanyanın Fası işgali tahakkuk mu ediyor? Melila'ya külliyetli asker çıkarılmış Bir kısım Fransız gazeteleri hakkımızı teslim ederken bir kısmının gafilâne mütalealarî Ankarada bedbinlik uyandırdı Fransa Burgos hükumetini protesto etti, Londra ve Paris arasında müzakereler başladı, Fasın abluka edilmesi isteniyor Hurrem Sultan Tarihçi edibimiz M. Turhan Tanın en güzel eseri Irakta gerek İngiliz komşuluğundan tandır. Onlara emperyalizm isnadı hataVe gerek binnefis Irak devletinin bütün dır. Herkes gibi emniyetlerini düsünüyor , ., „, „ . . „, , J , u , JDJA Bugünlerde M. Blum'le beraber Turk proYUNUS NAD1 [Arkası Sa. 4 sütun 1 de] lar. Habeş macerası sırasmda Kuştu Ara j e s m i tetkık edecek olan Fransız Hariciye İArkast Sa. 8 sütun 1 de} fiaztn M. İvon DeTbos Cumhuriyette Pek yakında İspanya Fastnda Petuan şehrinden bir manzara [Yazısı 7 nci sahifemizdedir]