7 Eylül 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Büyük Türk medeniyetinim tarihi re sosyolojik tetkiklerini ihtiva eden fevkalade enteresan bir eserdir. iokılâbının prensipleri M. Saffet Engin Yazan : Kemalizm jfll umhuri i T 5144Telgrai' ve m e t o b adresl: Cumhurlyet tstanbul Posta kutusn: tsfanbnl. No. 248 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrtt heyeti: 34298. Idare TB matbaa tasaa 24299 24290 KIRKYji Büyük edib Halid Zfya UşakhgıTin beş nefis bir ese 7 E]flül 1938 Her kitabcıda Hataym bayram günleri Çeklerin teklifleri Südet Almanlarına devlette müsavat, toprak ve dil muhtariyeti veriliyor I Son fedakârlık olan bu teklifleri Sü detlerin nasıl karşılıyacağı merakla bekleniyor Çemberlayn'in de Hitle r'e mektub göndereceği söyleniyor Almanya da ihtiyat kuvvetlerini dört ay terhis etmiyecek Silâh fabrikalan günde 22 saat çalıştırıhyor Antakyada 30 Ağustos bayram t : Sağda Albay Şiikrü Kanadlı nutuk söylüyor, solda kahraman ualayımız geçid resminde ve ge çidi seyreden Türk Fransız ricali Hitler'in beyannamesi Führer ((Artık Almanyayı abluka silâhı ortadan kalkmıştır» diyor Almanya Devlet Reisi Çek meselesinden hiç bahsetmedi, yalnız demokrat devlet adamlarını tenkid etti Nürenberg 6 (a. a.) Bu sabah buyük kongre salonunda partiye mensub yirmi bin aza ile iki bin mılisin önünde Vagner, Hitler'in beyannamesini okumuştur. 3ir adam /e bîr Broşür M eşhur entellektüel'lerden Emil Ludvvig «Yeni mukaddes ittıfak» isminde bir broşür çıkaru§. Broşürü okumadım ve okumağa da iyetim yok. Çünkü, Emil Ludvvig'in, endisinden istıfade edılecek, fikir sahibi ir şahsiyet olmadığını tecrübe ile biliyoim. Gazi çocuklarınm Gazi Antebde askerî harekâtı Cenub manevraları başlamak üzere Mareşal Fevzi Çakmak tetkikat yapıyor, kıtaatımız Anteb havalisinde müretteb mahallerini işgale başladılar, halk heyecan içindedir Çekoslovak Reisicumhuru Beneş Prag 6 (a.a.) Resmî bir tebliğde Beneş'in bu sabah Kund ile Sebekovskiye; bir itilâf akdine matuf resmî bir projenin Hodza tarafından hükumct namma kendilerine tevdi edileceğini söylemiş olduğunu beyan eylemektedir. Vakıa, Doksan dokuz tane kıymetsiz eser eren bir adamın, yüzüncü cseri de rautıka manasız olur. Demek, ilk bakışta ilmî bir söz g:bi elmez bize. Nitekim, doksan dokuz şaeser yaratan bir adam da, yüzüncü esendc saçmalıyabilir. Bu, mümkün olamıacak bırşey değildir. Fakat netice itıbarile ilmin esası da ihmal kuvvetinden başka neye dayanır ki? \m\\ Ludvvig, hakkmda yapılan şatafath ;klâmlara rağmen, bugüne kadar insank kütübhanesine büyük bir cser hediye dememiştir. O halde, bugün altmış şu adar yaşında bulunan bu muharrirden âlâ, istifadeye değer kıymetli bir eser eklemek hiç değılse yapacak başka ir işimiz olmadığına alâmet sayılır. Esa:n bu yazımda, Emil Ludvvig'in broşüinü tahlil edecek değilim. Maksadım, u vesile ile, bazı münevver Türk muitlerinde yaşıyan muzır bir zihniyeti teniddir. Biz, garbda şöhret sahibi olmuş er muharriri, üstün bir şahsiyet olarak :bcil ederiz. Nazarımızda o, eteğine bi: erişemiyeceğimiz bir varlıklır, bir fevalbeşerdır. Onun yazdığı her satırda üyük bir hakikat saklandığına inanırız e zannederiz ki, bizim memlekette böyle ir adam yetişmesine imkân yoktur. Garbdan gelen her kitabın İncil olmaığını bildiğimiz gibi, orada dalbudak îlan şöhretlerin de daima bir peygamber lamıyacaklarına inanmalıyız. Önümüzeki kitabları, haklarında yapılan rekimlara göre değil de şahsî düşünce ve anaatlerimize göre kıymetlendirmesinı ğrendiğimiz gün, millî kültürümüz büük bir merhaleyi aşmış bulunacaktır. Emil Ludwig hikâyesini Türk müevverlerini aldatan yalancı şöhretlere air canlı bir misal olarak gösterebiliriz. Eserlerinden bazılan gazetelerirrizds ;frika edilen, sonra kitab halinde basılan u adam kimdir? Onu, harbsonu Almanyasmda meydaa çıkmış ve beynelmılel propaganda teşilâtı tarafından reklâmı yapılmış bir luharrir olarak tanıyoruz. «însan oğlu». Bismark», «Napolyon», «Goethe», dlı monografie'ler neşretmiştir. Beynellilel reklâm sayesinde elde ettiği şöhrem ebediliğine kendisi de inanmış olacak i, hiçbir ciddî muharrirde raslanmıyan »ir lâübalilıkle, huyundan soyundan 'aşhyarak köpeğine varıncıya kadar neadar hususî hatırası varsa toplamış ve :Geschenke des Lebens» ismi altmda lünya efkârı umumiyesine hediye etmişir. Onun eserlerinden Goethe'yi ve Gechenke des Lebens'i okudunı. Bir de :onferansını dinledim. Artık, şöhreti nemleketimize de yayılan bu büyük muıarrir hakkında kararımı vermiştim: Emil ^udvvig, şöhret düşkünü bir sarlatandan lArkası Sa. 5 sütun 1 de] Tekliflerin esasları Prag 6 (a.a.) Royter bildiriyor: îyi malumat alan mehafi'den öğrenildiğine göre, Çekoslovak hükumetinin Südet Almanlarına yaptığı yeni teklifler şu üç esasa dayanmaktadır: 1 Südetlerin toprak muhtariyetini tınımak, 2 Südetlere tam bir statii müsa vatını tanımak, 3 Keza tam bir dil muhtariyetini tanımak. Bu noktalar Henlein'in üzerinde ısrar ettiği prensipleri tatmin etmemektedir. İArkast Sa. 7 sütun 5 te\ Mareşal Fevzi Çakmak son Tunceli manevralannda... Anteb 6 (a.a.) Burada yapılacak manevraya iştirak edecek olan kıtaat şehrimiz çerçevesine gelmekte ve tayin edi en konaklarında hazırlıkla mşgul olmaktadırlar. Manevraya üç güne kadar baş lanacaktır. Büyük Erkânıharbiye Reisi mizin buraya gelişleri dolayısile bayram yapan halkımızın sevincleri manevraya iştirak edecek kıtaatın buraya gelişleriyle bir kat daha artmıştır. Kadınlarına varıncıya kadar asker olan Anteb halkı, kahraman Mehmedciği görmek, onun tatbi katını yakından takib etmekle orduya karşı sarsılmaz inan ve güvenlerini tekrarlamak fırsatmı bulacaklardır. İngiliz müstemleke nazırı bugün geliyor M. Makdonald, buradan Hindistana gidecek İngiliz Müstem lekât Nazın Malkolm Makdonald refakatinde İngiltere Hava Nezareti erkânmdan bazı zevat da olduğu halde, iki tayyare ile bu sabah Yeşilköy hava istasyo nuna inecek, orada karşılanacaktır. Na zır, şehrimızde bir İngiltere Müstemgece kaldıktan sonlekât Nazırı ra yarın sabah ge Malkolm Makdonald ne tayyare ile Eskişehir Adana yolu üzerinden Hindistana gidecektir. İngiliz Müstemleke Nazırı bu seya hatinde müstemlekelerde tetkikat ya pacaktır. Hitler, beyannamesinde, Avusturya hakkında ezcümle diyor ki: « Büyük Almanya ilk defa olarak Nürenberg'de kendini gösteriyor. Eğer eski Cermen imparatorluğunun^ lâmetleri bize bu es ki Alman şehrine iade edilmiş bulumr yorsa bunu altı buçuk milyon Alman getirip vermiştir. Bu Almanlar bugün buHitler, nutuklarından birini söylerken rada fikren ve ruhan milletimizin bütün erkek ve kadınlarile mamlanmış savılabilir. birleşmiş bulunuyor. Ekonomik bakımdan Avusturyanın Almanyanın hayatına uydurulması da Avusturyada vaziyet Avusturyanın, Alman İmparatorluğu sür'atli terakkiler göstermektedir.» Hitler, Almanyanın ekonomik vaziyenun bu eski hudud eyaletinin tekrar imparatorluğa avdet etmesi bize önümüzdeki tinden bahsederek ciddî iki noksandan sene için mütemmim vazifeler yüklemek mustarib olduğunu ve bunların da umumiyet itibarile işçi noksanı ve bilhassa entedir. Siyasî bakımdan Avusturyada nasyo düstri işçilerınin azlığı olduğunu kaydetlArkast Sa. 7 sütun S tei nal sosyalist teşkilâtı esas itibarile ta miştir. Çin protesto ediyor Japonların zehirli gaz kullandıkları iddia ediliyor Hem Çin hem Japon membaları kendi ordularmın zaferlerini haber veriyorlar Mareşal Bireciğe gitti ve geldi Anteb 6 (a.a.) Büyük Erkânıharbiye Reisi Mareşal Fevzi Çakmak bu sabah beraberinde Orgeneral Asım GünlArkast Sa. 7 sütun 6 da] ıiıııııııııııııııııııiMiıııtiMiııııııııııııııııımııııııııııııiııııııııııııııııtııııııııınııııııınıııııııuııııııııııııiHiııııınıııııııııııiıırııııııııııııııtııııııııııııınıı Balkanlararası Tıb Kongresi bugün açılıyor Yugoslav ve Rumen heyetleri, dün geldiler, Yunan murahhas heyeti de bu sabah bekleniyor Balıkesirin kurtuluş yıldönümü Bayram dün şehrin her yanında tes'id edildi Çinde tuğyandan sonra. ilerlemeğe çalışan Japon askerleri Cenevre 6 (a.a.) Çinin Cenevredeki daimî murahhası, Mılletler Cemiyeti genel sekreterliğine bir nota vermiştir. Bu notada, Japonların Çinde icra etmiş oldukları hareket esnasında zehirli gaz ler kullanmış olduklarına dair mütemmim malumat bulunmaktadır. Bu nota, Kı zılhaç doktorlarınm vermiş oldukları raporlarla haziran ayında Anking civarında maktul Japon zabitleri üzerinde bu lunmuş olan vesikalara istinad etmektedir. koğulmajc korkusile süratle bir imdad fırkası göndermişlerdir. Pukov Tientsin hattı, çoktanberî muattal bir haldedir. Suiyan Peiping hattının her tarafında Japonlarla Çinliler arasında şiddetli muharebeler cereyan etmektedir. NADİR NADt Dün gelen misafirlerimiz: Yukanda Yugoslav, aşağıda Rumen doktorlarmdan birer grup (Yazısı 3 iincü sahifemizde) Balıkesir 6 (Hususî muhabirimiz den) Balıkesir, bugün kurtuluşunun yıldönümünü coşkun merasimle ve içten gelen büyük bir sevinçle tes'id etti. Esnaf ve halk mümessillerile mektebliler, Muharebe vaziyeti yapılan geçid resmine iştirak ettiler. Gece fener alaylan bütün şehri do HongKong 6 (a.a.) Santung lastılar. Belediyenin Atatürk parkında eyaletinin şarkmda ve garbındaki başlıca verdiği gardenparti, gece geç vakte ka şehirlerin Çinliler tarafından istirdadındar neş'e içinde devam etti. dan sonra Japonlar, eyaletten tamamile 13 defa tardedilen Japon taarruzu Hankov 6 (a.a.) Kiangsi cephesinde Japonlar dün Yanghsin Uişang yolundaki Çin mevzilerine 13 kere taarruz etmişlerse de her defasında ağır zayiatla geri püskürtülmüslerdir. Çin kıt'aları takviye edilerek tekrar taarruz ettiklerinden Yuichan^'ın cenubu şarki«inde şiddetli muharebeler devam etmektedir. [Arkası Sa. 3 sütun 1 del