11 Mayıs 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

11 Mayıs 1939 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

11 Mayıs 1939 Leh Rus müzakereleri (Baştarafı 1 inci sahifede) Prens Pol Roma'da Yugoslav Naibi Kralla görüştü «Yakın bir istikbalde Avrupanm va ziyeti bir «sinir harbi» şekline inkılâb İlk mülâkat Varşova 10 (a.a.) Hariciye Na edecektir. Polonya h«r hususta böyle [BaştaraH 1 tnci sahljedel zırı Beck saat 12,30 da Potemkin'i kabul harbe hazırdır ve şahidi bulunduğumuz bütün manevraları tam bir sükunetle takib etmiştir. Öğleden sonra Prens Paul, Venedik sarayında Mussolini'yi ziyaret edecek, Varşova 10 (Hususî) Sovyet Ha etmektedir.» Lehistanın kararı bunu müteakıb Capitole'de tertib edile riciye Komiser muavini Potemkin, Lchistan Hariciye Narızile ikinci bir mülâkatLondra 10 (Hususî) Varşovadan cek olan büyük bir kabul resminde hazır ta bulunduktan «onra Moskovaya hareket alınan haberlere göre, Almanlar Danzig bulunacaktır. etmiştir. Siyasî mehafilde bu mülâkatlara de plebisit yapılmasmı teklif ettikleri takKralın sarayında Prens Paul'un şerefevkalâde büyük bir ehemmiyet atfedil dirde, Leh hükumeti Bohemya ve Mo fine büyük bir akşam yemeğ: verilecek mektedir. ravyada da plebisit yapılmasmı istemeğe tir. karar vermiştir. Potemkin in beyanatı Gazeteler, uzun makaleler neşrederek bu ziyareti selâmlamakta, Prens Paul'un 30 Alman tevkif edildi Varşova 10 (a.a.) Potemkin, nasyonal partisinin gazetesi olan «Curiyer Varşova 10 (a.a.) Kurjer Polsky halk arasmda kazandığı şöhıetten bah Warszawscki'ye verdiği bir beyanatta gazetesinin bildirdiğine göre Almanlar setmekte ve Prensin siyasî faaliyetinin ezcümle demiştir ki: Polonya hududunda kâin Bogumin civa muhtelif safhalarını hatırlatmaktadırlar. Meçhul asker âbidesinde muazzam oparlörler yerleştirerek « Ankarada yaptığım görüşmeler nna den pek ziyade memnunum. Bu görüşme Hitlercilik propagandası yapmaktadırlar. Roma 10 (a.a.) Yugosîavya Ha«Garb Polonya birliği» de leh hudu riciye Nazırı Markoviç Prens Paul ile ler, sulhun takviyesine yardım edecek tir. Gafenko ile yaptığım görüşmeler, duna ayni büyüklükte oparlörler koyarak birlikte Pantheon'u, vatan tnihrabını ve Sovyctler Birliği, büyük dostumuz Fran «Polonya ve Almanya hududunda» ihtilâlde ölenlerin mezarlarını ziyaret et«a ve Türkiye de dahil olmak üzere tam mevzulu bir korrferans neşretmeğe başla tikten sonra derhal ikamet ettiği otele bir seri devletin sulhun teminini ve tarsi mıştır. dönmüştür. nini istihdaf ettiği Hakkındaki düşünceleMarkoviç şerefine ziyafet Leh gazeteleri, hududu geçerek kargarimi teyid eylemiştir.» şalıklara sebebiyet veren Polonyadaki AlRoma 10 (a.a.) Saat birde Villaekalliyetine mensub birçok kimsele Madama'da Kont Ciano, Yugosîavya Polonya Sovyetler Birliği münasebet man leri hakkında da Potemkin şunları söy rin tevkif edildiğini bildirmektedirler. 30 Hariciye Nazırı Markoviç şerefine bir Alman muhtelif hapis cezalanna mah öğle yemeği vermiştir. lemiştir: « Ekonomik münasebetlerin inkişa kum edilmiştir. Halkın heyecant Diğer cihetten Leh matbuatı Alman fı, iki memleketin menfaati iktızasmdan Roma 10 (a.a.) Roma halkının dır. Polonyanm »ulhun organizasyonu fa polis kuvvetlerile Dovilliai köylüleri ara Yugosîavya Prensi Paul'u karşılarken aliyetindeki rolüne büyük bir ehemmiyet smda vukua gelen bir çarpışma neticesin gösterdiği heyecan Naib Prens saraya de 3 Litvanyalmın öldüğünü bildirmek atfeylemekteyim.» geldiği zaman yapılan tezahüratla ölçütedir. Köylüler, Alman komiserliğine gıMülâkat a büyük ehemmiyet lebilir. Halk kıt'alarm teşkil ettiği kor da maddelerini vermek istememekte idi veriliyor donu yararak Quirinal meydanına ya ler. Köylüler bir alay teşkil etmişlerse de Varşova, 10 (a.a.) Beck Potemyılmış ve muhterem tnisafiri alkışlamış polis silâh kullanmak suretile bunları da kin mülâkatı, yalnız îngiltere ve Fransa tir. ğıtmıştır. tarafından Sovyetler Birliğini bir Avrupa Prensle Prenses ve Kralla Kraliçe Danzigliltrin sadakati harbi halinde komîularmı garanti etmebalkonda halka görünmek mecburiyetinVarşova 10 (a.a.) Polonyanm ye sevk için yaptıklan gayretler münasede kalmışlar ve jiddetle alkışlanmışlar betile değil, ayni zamanda Sovyet Leh Danzig'deki umum komiseri Şodaki, ser dır. münasebetlerinin normalleşmesi için bir best şehirde bulunan Plonyahlann memYugoslav. Macar münatebatı ' sembol olmak itibarile bugünkü vaziyet lekete ve onun ihtiyaclanna karşı çözül Budapeşte 10 (a.a.) Pester Lloyd te büyük bir ehemmiyet kazanmaktadır. mez bağlarla merbut bulunduklannı izhar gazetesi Yugosîavya Ticaret Nazırı Toetmek üzere hava müdafaa istikrazına ve Nadiren Milletler Cemiyetinde vuku millî müdafaaya 300,000 zlotiden fazla mik'in beyanatım neşretmektedir. Nazır bulan Litvinof Beck görüşmeleri bir tabu beyanatında Yugosîavya ile Macaristeberru ettiklerini beyan etmiştir. rafa bırakıhrsa bu mülâkat iki memleket tan arasmdaki ticarî münasebetlerin son Leh Macar münasebatı hariciyesinin başında bulunan zevatın 934 zamanlarda memnuniyete şayan bir şeşubatındanberi yaptıklan ilk mülâkattır. Budapeşte 10 (a.a.) Stafni Ajan kilde inkişaf ettiğini müşahede etmekte Salâhiyettar mahfillerde görüşülen me sından: Yarıresmî Pester Lloyd gazetesi ve Belgradla Budapeştenin müşterek selelerin mahiyeti hakkında sıkı bir ketu «Polonyadan açık dilek» unvanlı maka menfaatleri hesabına iki memleket arafazlalaştırtnağa miyet muhafaza edilmekte olmakla be lesinde bütün Macar milleti Polonyaya smdaki ticareti gittikçe raber, mülâkatm bir saatten fazla sürme karşı daima sempatiden ve hararetli dost karar verdiklerini kaydeylemektedjrv si îki devlet adamının beynelmilel vazi Iuktan bahsettiğî halde Polonyanm salâFranko Berline davet edilecek yeti Sovyet Leh münasebetleri zaviyesi hiyettar bazı organlarının birkaç zaman Varşova 10^(a.a.) •* «Gazeta Polsiçinde genis bir tetkike tâbi tuttukları ve danberi Macaristana tecavüz ve hücum ka» nın Berlin muhabirinden: bir taraftan Sovyetler Birliği ve diğer ta tmekte olduklannı yazmaktadır. «Berlinin diplomasi mehafili, İtal Pester Lloyd, bütün bunlar hakkında raftan Baltık memleketleri ve Romanya yan Alman ittifakının İtalyan Alman arasmdaki münasebetlerin mevzuubahs salâhiyettar siyasî mehafilin ne düşün münasebatı çerçevesinde hakikaten bir olduğunu temine imkân vermektedir. İki mekte oldukları sualini sormakta ve neti yenilik vücude getirmesine ihtimal ver hükumetin son İngiliz teklifleri hakkın ce olarak şöyle demektedir: memektedirler. Alman diplomasisinin a«Oyle görülüyor ki Polonyada Macadaki karşılıklı hattı hareketleri de şüpheşikâr olan gayesi, îtalyayı beynelmilel siz uzun uzadıya tetkik edilmiştir. Bu hu ristana karşı rehberi hüsnüniyet olmıyan mühim hiçbir meselede karar almakta susta itilâf şeklinde bir karar verilmediği bir hareket uyanmıştır.» serbest olmasma imkân bırakmıyacak suAlmanya aleyhine yapılan anlaşılmaktadır. rette Almanyaya bağlamaktır. Berlin nümayişler Potemkin Varşovadan hareket etti diplomasi mehafilinin temin ettiği veçhile Katoviç, 10 (a.a.) Alman ajansı Varşova, 10 (a.a.) Potemkin saat Milâno mülâkatı Avrupanm biri Alman bildiriyor: Gleixitzde Almanlara karşı 16,45 te Moskovaya hareket etmiştir. ve diğeri îtalyan olmak üzere iki nüfuz fena hareketler devam ediyor. Alman Varşovadaki Sovyet mahfilleri Potemmmtakasına taksim edilmesine müncer olaleyhtan gruplar halkı Almanlara taarkin Beck görüşmelerinden memnun gömuştur. îtalya Almanya ittifakı, önü ruza davet etmektedir. Lehliler almancai rünmektedirler. müzdeki haziran ayının ilk günlerinde konuşanlan, Alman mektebini, Alman Berlinde imzalanacaktır. O zaman İtalLeh matbuaiımn neşriyatt teşkilât kabinesini taşlamışlardır. Bütün ya Kralı resmî bir ziyarette bulunmak Varşova 10 (a.a.) Gazetelerin pencereler kırılmıştır. üzere Berline gelecektir. Kralın birkaç gece nüshalarında intişar eden ve mülhem Königzhuette'de de Alman evlerînin defa tehir edilmiş olan muvasalatı, Hit olduğu zannolunan bir makalede Sovyet bütün pencereleri taşla kırılmıştır. Plessler'in Romayı ziyaretine mukabele ola haricî giyaseti nâzımının tebdiliğinden sonde de birçok taşkınlıklar kaydedilmekte caktır. Krala Veliahd Humbert'le H a ra yeni Sovyet sefirinin Varşovaya tayin dir. m riciye Nazırı Kont Ciano refakat ede . edilmesi keyfiyetinin Polonya ile olan cektir. Mareşal Goering, İspanya devlet münasebetlerin normalleştirilmesine Sovreisini önümüzdeki haziran ayının ilk yet siyasetince büyük bir ehemmiyet at [Baştarafı 1 inci sahifede] günlerinde Berlini ziyaret etmeğe davet fetmektc olduğuna delil teşkil etmekte geçilmiştir. Fakat her ne olursa olsun bu edecektir. Berlinin diplomasi mehafiline bulunduğu işaret edilmektedir. teşebbüse saik olan samimî emel, bütün nazaran İspanyanın herhangi bir Avrupa 1937 ikinciteşrinindenberi Varşovada Avrupa milletlerinin sulh arzusunun yeni ihtilâfına sürüklenmesi süphelidir.» ki Sovyet sefareti münhal idi. Bu da Po bir tecellisi gibi karşılanmaktadır.» lonyanm haricî siyasetini idare edenlerle Franaız gazetelerim'n neşriyatt her türlü teması gayrimümkün kılmakta Paris, 10 (a.a.) Gazeteler, bugün idi. bilhassa, Papanm sulh lehinde yaptığı teDiğer taraftan bu halin Polonya ile şebbüsle meşgul olmaktadır. IBastaraft 1 inci sahifede} Sovyet Rusya arasmdaki münasebetlerin Donnadieu, Epok gazetesinde diyor lâkiler için 360 450, ince şayaklar için inkişafma mâni olmamış olduğu tebeyyün ki: etmek içab eder. Polonya ile Sovyet Rus«Bu uzla«ma teşebbüsü hakkın 520 65.5, kahn şayaklar için 545 700 ya arasmdaki ademi tecavüz itilâfını teyid da endise etmek doğru olmaz. Herhalde ve damalı şayaklar için de 550 700 kueden geçen senenin son teşrinindeki beya 12 inci Pie, Polonyanin Danzig'i ve ko ruş olarak tespit olunmuştur. Elbiseler nat bu siyasetin bir ifadesi olmuş ve Po ridoru Almanyaya terketmesıni tavsiye halis yerli yapağıdan imal olunmuştur. Diğer taraftan hükumet, Türk köy lonya ile Sovyet Rusya arasmda normal etmemiştir.» lüsü için Amerikan bezinden çamaşır, Peri, Humanite'de divor ki: komşuluk münasebetlerini tesis etmiştir. «Papanm teklifi, Hitler'ci Alman diril denilen kumaştan gömlek, halis • Sefir Charnov'un tayini, iki memleket arasmdaki münasebetlerin normalleşmiş yanın korktuğu yardım mukavelelerinin deri ve köseleden ayakkabı, kasket ve olmasınm bir nişanesi olduğu gibi Sovyet sarih surette vücud bulmasını geciktirebi çorab yaptınlmasına, bunlann da gene malıyet fiatma köylüye verilmesine katicaret mümessili Nikilin'in tayinile Sov Iecek bir mahiyet arzetmektedir.» Bazı gazeteler, ezcümle Oeuvre, Po rar vermiştir. tlk olarak köylü tipi is yet Rusya Polonya ticaret muahedesinin meriyete girmesi de iktısadî münase pulaire, bu bahiste tekzibleri daha ziyade karpin ve botlar Beykoz fabrikasmda hazırlanmış, bunlar muvafık görüldü betlerin normalleşmiş olduğunun delili gözönünde tutmaktadır. Oeuvre gazetesinde Bayan Tabouis di ğünden seri halinde imalâta başlanmışdir. tır. Bunlann maliyet fiatı da iskarpin yor ki: Beck'in temasları «ingiliz zimamdar mahfillerinin e lerin 190, botların 310 kuruştur. ÇamaVarşova 10 (a.a.) Hariciye Nazı Iinde bulunan vesikalara göre, bu te«ebbüs şırlar da Sümer Bank Yerh Mallar Pa ıı Beck. dün Papanm vekili Monsenyör hiç olmazsa buerün netice verecek gibi bir zarlan müdürlüğünce hazırlatılmakta Cortesi ile İngiliz büyük elçisi Kennard m^hiyette değildir.» dır. ve Italya orta elçisi Delageberg'i kabul Bailby, Jour gazetesinde diyor ki: Takarrür eden şekle göre, Sümer Ban«Danzig, bir Strazburg, bir Metz km Yerli Mallar Pazarlarmm hepsinde ve bir Paristir. Polonya serbest kalmak birer köylü kısmı ihdas edilecek ve bu«Lehistan harbe hazırdır!» Varşova 10 (a.a.) Dobry Wiezor istivor. Avupanın ve Fransanın arzusu da rada sadece maliyet fiatına köylüye satış yapüacaktır. budur.» jîazetesi yazıyor: Büyük Millet Meclisinde dünkü hararetli celse! Inhisarlar idaresinin bütçesi müzakere edilirken rakının leh ve aleyhinde münakaşalar oldu (Ba$taraft 1 inci sahifede) dilmesini zikretti. Birayı, şarabı methettikten ve şarabm edebiyata geçtiği halde rakı hakkında tek mısra yazılmamış ol duğunu zikreUikten sonra İnhisar idare sinin anasonun 35 dereceden aşağıda erimediğini söylemesinin mazeret teşkil et miyeceğini, Yunanistanın buna muvaf fak olduğunu anlattı. Mihri Tektaş, ne zaman bu mevzu ele almsa «içer misin? Tadmı bilir misin?» ibi lâkırdılar işittiğini, mevzuun alaya boğulduğunu, kürsüye çıkan doktor mebr uslardan daha kuv\ etli içki aleyhtarlığı beklediğini söyledi. Hele genclerin neşelenmesi için hafif içkiye mesağ veren bir mütaleaya temasla «onlann gencliği lcendillerini neşelendirmeğe kâfidir» dedi. Rasih Kaplan (Antalya) genc nesılde çki inhimakinin azalmakta olduğunu söyledi. Bu sırada «Kim demiş?» sesleri işitildi. Rasih Kaplan Ankara bira fabrikasının Inhisarlar Vekâletine ne zaman geçeceğini sordu. Doktor Sadi Konuk memlekette alkol istihsali işinin yalnız bir heyecan ve his mevzuu yapılmamasını, Vekâletin bu yoldaki çahşmalarmın mugalâtaya mesned ttihaz edilmemesini söyledi. Bu sırada Ziya Gevher «Mugalâtayı reddederim. Doğru konuşmanızı tavsiye ederim» diye bağırdı. Sadi Konuk devamla, eğer işin doğrusunu söylemek icab ederse içilmesi teşvik ve tamim edilmek istenen şarabın rakıdan da zararlı olduğunu söyledi. Mehmed Aldemir (Izmir) rakının adeta millî içkilerimiz arasına girdiğini, bundan ayrılmanın hayli güç olduğunu nlatırken gürütüler ve gülüşmeler işitildi. Mehmed Aldemir, anason satışı vaziye :ine temasla inhisarların fiatları düşürmesini istedi ve Istanbulda şube şefinin bu yolda yaptığı bir hareketten bahsetti. Doktor Münir, içki iptilâsının sıhhî ve içtimaî mazarratı hakkında birçok eserler yazıldığını, beşerin bu hakiakti idrak ettiğini kaydederek kanunla menetmenm veya şeklini d«ğiştirmenin amelî bir fayda tevlid etmiyeceğini bu itiyad ve iptilâya karşı halkı tenvir etmenin jüphesiz daha faydalı olacağını söyledi. Osman Şevki Uludağ ayni mevzu ü zerinde konuştu ve dünya tıbbının daima ılkol aleyhinde bulunduğunu kaydetti. Kemal Ünal, barut pahalılığmdan ve edarikindeki güçlükten bahsetti. Doktor AIi Süha alkolün mazarratları hakkında fennî mütalealarda bulunduk an sonra Millet Meclisi kürsüsünden bir doktorun münhasıran hekim sı fatile düşünmekle mükellef ol madığını anlattı. Ziya Gevher tekrar söz aldı. Ve «Ben Inhisarlar Vekilinin yerinde olsam bugünkü müzakere zabıtlarını bastırır, müşterilerime dağıtırdun. Zira alkol ve rakı lehinde o kadar söz söylendi ve methiyeler yapıldı ki bundan güzel reklâm olmaz. Hatta rakı için millî içkimiz dediler. Benim bildığim millî içkimiz Kımızdır. «Ayran da var sesleri». Ziya Gevher mutlak surette içkinin değil yüksek derecenin aleyhinde oldu ğunu tekrarladı. vazgeçsek bile esash bir ucuzlama olmıyacaktır. Barut ve av fişekleri inhisannm kalkmasına gelince bilmem bunu doğru görür müsünüz? Bu inhisar ötedenberi mevcuddu. Inzıbatî ve sair cihetlerden de mevcudiyetine lüzum görülmüştür. Zaten ilga edilse de barut fiatlarına müessir olacağı zannedilmez.» Vekilin izahatından sonra görüsmelere bir müddet daha dfvam edildi. Müteakıben maddelere geç'ldi. Bütçe kanunu kabul edildi. Romanyada millî bayram İBastaraU 1 inci sahttedel BaMVekilin nutku Bükreş, 10 (a.a.) Rador ajansı bil diriyor: Başvekil Armand Calinesco, millî kalkınma cephesi konseyinin içtimamda söylediği nutukta, yeni seçim kanununun çıkarılacağını ve parlâmentonun 7 haziranda toplanacağını bildirmiş ve yen^ rejimin semereli çahşmasmdaki muhtelif merhaleleri mevzuu bahsederek demiştir ki: « Bu merhaleler, şu suretle hulâsa olunabilir: Zihinlere sükun getirümiştir. Dahilde nizam yeniden tesis edilmiştir. Millî birlik yeniden teyid olunmuştur. Etnik ekalliyetler meselesi halledilmiştir. Şurasmı temin edebiliriz ki, diğer devletlerde hiçbir yerde ekalliyetler rejimi bu derece tam ve bu derece liberal bir surette tanzim edilmemiştir. Bu hâdise, esasen birçok defa. yabancı memleketlerin en salâhiyettar mümessilleri tarafından açıkca kabul edilmiş bulunmaktadır. Bu vaziyette, bir adım daha ileri atmak ve rejime son müeyyidesini de vermek zamanı geldiğini zannediyoruz. Kral Karol, seçim emirnamesini imzalamıştır. Seçiciler, millet mümessillerini tayine davet olunacak ve yeni parlâmento 7 haziranda toplanacaktır.» Etüd kitabı hakkındaki münahaşa Papanm teklifi tnhisarlar Vekilinin beyanatı Tijrk köylüsü için ucuz elbise yapıldı Inra'sarlar Vekili Ali Rana Tarhan kürsüye gelerek sorulan sualîere cevablar verdi. Ezcümle dedi ki: « Alkolün mazarratı ve bundan kurtuluş yolları hakkında söz söylemek bana düşmez. Sadece şu ciheti kaydedeyim ki yüksek alkol dereceli içkilerle mücadele hükumetin programmda yazılıdır. Ve yaptığımız tetkikat neticesinde Ve kâletimizce hazırlanmış olan bir program Vekiller Heyetine arzedilmiştir. Bu programın ana hatları şöyledir: Bira ve şarab resimlerini indirmek, satışını kolaylaştırmak, rakı satışını kolaylaştırmamak ve şimdilik 40 derecelik bir rakı yapıp piyasya çıkarmak. Bu program tabiî bir başlangıcdır. Hükumetin arzusu yüksek dereceli al kolleri mümkün olduğu kadar ortadan kaldırmaktır. Işe bu suretle başlanarak tedricî surette bu gayeye doğru gidile cektir. Ankara bira fabrikasının Inhisarlara geçmesi mukarrerdir. Anason için mubayaada müşkülât olduğundan şikâyet edildi. Şikâyette bulunan arkadaş bana sonradan tafsilât verirlerse meşgul olurum. Mevziî bir hâdise olduğunu zannederim. Bizim siyasetimiz müstahsili himaye etmekrir. Yalnız mahsul iyi olmadığmdan bu sene müstesna olarak Suriyeden anason aldık. Barutun ucuzlaması için maliyetin ucuzlaması lâzım. Zira İnhisarlar ancak yüzde 10 k satıyorlar. Bu yüzde 10 dan Meclisin bugünkü toplantısında bundan başka etüd kitab. olarak kullanılmak üzere eski harH.erle basılmış olan kitabların okul ve kiiltür kurumları kitabevlerine konulmasınm 1353 sayılı kanun hükmüne aykırı olup olmadığmın tefsin hakkındaki Başvekâlet tezkeresi ve Maarif Encümenj mazbatası müzakere edilmiştir. Bu münasebetle birçok hatibler arasında bunlardan bir etüd kitabı olarak istifade edlieceği veya edilemiyeceği hakBaşvekil, seçim kanununun mümey kında münakaşalar olmustur. Neticede yiz vasıflarmı şu suretle izah etmiştir: Maarif Vekili Hasan Âli Yücel kürsü« Parlâmento meslekî esaslara isye çıkarak bu mevzu etrafında şu izahatı tinad edecek ve bir mesleği filen icra evermiştir: de n muhtelif korporasvonlann mümes« Arkadaşlar, bir irtica veya rücu sillerini içine alacaktır. Rey, tayini esamîJ meselesi asla mevzuubahs degildir. Mev suretile ve secim daireleri çerçevesi içinzuubahs olan şey, ilmî tetkikler yapılır de verilecektir. Kanun, demagojik seçim ken bugün yeni harflerle basılmamış ve oropagandasmı menetmektedir. Namzed basılması müşkül kitabları, bu kitablan ler, seçicilere ancak kısa beyannamelerle tetkikle muvazzaf müesseseleıimize so hitab edeceklerdir. Bu beyannameler, sekabilmektir. Meselâ Üniversitenin tarih çim bürosu şefi Hakim tarafından talik veyahud edebiyat kısmmda herhangi bir olunacaktır.» ilmî meseleyi tetkik etmek için bir vesiBaşvekil ?czlerini bitirirken, bu yeni kaya müracaat edilecektir. Bu ve^ika bu kanunun siyasî ehemmiyetini bilhassa tesün mevcud değilse almak lâzımdır. Fa barüz ettirmiş ve bu suretle yeni rejimin kat bugün bunu alamıvoruz. Meselâ Na inkisafını temin eden normal kadronun ima tarihi yoksa dısarıdan alamıyoruz. Ev kat'î surette tesis olunmuş bulunacağıni velce varsa kalmıştır. Onun için böyle bir kaydeylemiştir. müsaade istiyoruz. Ilkmekteb, orta mekBaşvekilin beyanati, millî kalkınma teb, liçe, bunlar mevzuubahs değildir. cephesi konseyi azalan tarafından şiddetMaarif Vekâleriniz, hangi yerlerde bu ne li alkışlarla karşılanmıştır. viden eserlerin vesika mahivetinde tetkik Seçim emirnamesi olunacağını pek güzel takdir eder. BuBükreş 10 (a.a.) Seçim şartlarini nu tutup da trenc ve küçük çocuklar eline tespit eden emirname neşredilmiştir. verecek değılız.» Bu emirnameye göre, meb'uslar üç kıEncümen mazbata muharriri Ibrahim sımdır: Ziraat mümessilleri, ticaret ve Alâeddin Gövsa, iki hatib arkadaşı tara endüstri mümessilleri, entellektüeller.^Her fından gösterilen heyecanı takdirle karşı kategoriden meb'us seçilecektir. ladığını isaret ederek söze başlamış, teÂyan, Kral tarafından nasbedilen lâs ve endiselerin varid olamıyacağını kay aza ile 86 seçimle tayin edilen azadan dederek tefsir mazbatasile istihdaf edil mürekkeb olacaktır. Veliahd, yüksek rumekte olan maksadı izah eylemiştir. • hanî rical ve müteaddid defa seçilmiş oMazbatadaki «okul» kaydı üzerinde lan parlâmento azası hukukan âyan azageçen uzun bir müzakereden sonra ileri sıdır. sürülmüş olan mütalealara karsilık olaKadınlar meb'usan için seçim^ hakkını rak Maarif Vekili Hasan Âli Yücel de haizdirler. Fakat seçilemezler. Âyan amiştir ki: zası için ise kadınların hem seçme, hen> « Kelime oyunu bilmiyorum, var de secilme hakları vardır. mıdır, yok mudur? Fakat kelime vardır Leh matbuatıntn neşriyatt ve kelimelerin de manaları vardır. EsVarşova 10 (a.a.) Romanyanm kiden mekteb, şimdi okul dediğimiz şey, millî bayramı münasebetile bütün gazeteicinde okutanlarla okuvnnların bulundu ler, Kral Karol hakkında sitayiskârane ğu yerdir. Binaenalevh Üniverîite de bu makaleler yazmışlar ve bunlarda Polon umumî şeyin icerisinde dahildir. O halde ya Romanya ittifakmı methü sena et okul, ilkmektebden en yüksek derecelere mişlerdir. kadar bütün tahsil müesseselerinı içine a Şehrimizde yapılan merasim lan yerdir. Dost ve müttefik Romanyanm millî Ziya Gevher EHli (Çanakkale) îlk bayramı münasebetile dün Galatadaki ormektebler de mi? todoks kilisesinde bir ayini ruhanî yapılHasan Âli Yücel (devamla) Evet mıştır. Dinî ayinden sonra Beyoğlundaki ilkmektebler de. Romanya konsoloshanesinde bir kabul «Kültür kurumları» tabirine gelince, resmi yapılmıştır. Vali muavini Hüdai kurum eskiden kullanılan ve fimdi de Karatapan Istanbul Valisi namına reskısmen kullanılmakta olan «müesse«e» mi kabulde hazır bulunmuştur. nin mukabili «kurmak» tan gelen bir kelimedir. Bövlece «kurum» tabiri çıkmış Litvanya Başkumandanınîn tır. Kültür kurumu Maarif Cemiyetinin Varşovadaki tetkikleri ismi has«;ıdır. Burada kullanılan ismi ceVarşova, 10 (a.a.) Litvanya ormidir. «Kültür kurumları» diyince «Maarif müesseseleri» manası anlasıhr. Onun dusu Başkumandanı General Ra?ztikis bu icin cemi ve müfred olduğuna göre bu ke sabah Varşova civarındaki tayyare fabrikalannı gezmiş ve kıtaatm talîmlerinde ,1 limenin mahiyeti değişiyor. hazır bulunmuşüır. General müteakıben Kitablar meselesine gelince, ilk ckulBaşvekilî zivaret etmiş ve akşam Becklarda, orta okullarda ve liselerda okul küin ziyafetinde hazır bulunmuştur. Ziyatübhanelerine alınacak kitabların listesini fetten sonra Litvanya elçisi bir resepsiMaarif Vekâletiniz bu mekteblere gönde yon vermiştir. rir. Binaenaleyh falan ilkokuldaki başögLitvanya Renerali yarın daha birkaç retmen arzu ettiğine göre kitab alıp çofabrikayı gezdikten sonra Kaunasa dönecuklara veremez. Eğer böyle yapmış olsa Maarif Vekâletiniz yapması lâzım ge cektir. Fransa da Japonyayî len murakabe vazifesini yapmamış olur. Bu vazife yapılmaktadır. Arkadaşımm protesto etti bu bakımdan müsterih olmasmı rica edeTokio 10 (a.a.) «Domei» Fransa bürim. yük elçisi dün akşam Hariciye Nazır Evvelce ç'kmış olan kanun bu şekilde muavinini görerek son bombardımanda tefsir edildiği takdirde herhangi bir başöğ Çungcing'deki Fransız konsolosluk bi retmen ilkokula Keşfüzzunun kitabını a nasmda vuku bulan zararlar hakkında tesebbüste bulunmuştur. lırsa biz onu tecziye ederiz. Çünkü bizim verdiğimiz listeye dahil deeildir. Ma şı olarak da şunları söylemiştir: arif Vekâletiniz hangi kitabın ilkokulda « Mevzuubahs o değil. Yalnız şuokunması lâzım geldiğini herhalde tak nu arzedeyim ki, şimdi maruzatta bulunduğum gibi, okul tabiri mutlak bir tabirdir eder.» Hasan Âli Yücel, «ilkmekt"b kütüb dir. Orada müstesna zikretmiyoruz.» Bu izahatı müteakıb kanundaki okul hanelerine eski yazı ile, Arab harflerile olan kitablann konulmasma muvafakat kelimesinin kaldırılmasını ileri süren bir ediyor musunuz?» yolunda Ibrahim Tali takrir okunarak reddedilmiş ve mazbata , Öngören tarafından sorulan bir »uale kar olduğu gibi tasvib olunmuştur.

Bu sayıdan diğer sayfalar: