13 Eylül 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

13 Eylul 1939 CUMHUK İTET Hâdlseler arasında Bir olgunluk örneği Büyük davalar Bitaraflık kanununun tadili bir mesele oldu Amerika efkârı umumiyesi, demokrasilere yardım edilmesi hususunda günden güne kuvvetleniyor Vaşington, 12 (a.a.) Ruzvelt'in on gündenberi Demokrat ve Cumnuriyetçi liderlerile yapmakta olduğu istişarelerden çıkan netice, silâhlardan ambargonun kaldmlması suretinde bitarafhk kanununun tadili hususunun kongrenin fevkalâde olarak içtimaa davetini müteakıb Âyan Meclisinin iki sülüs ekseriyetile kabul edileceğidir. Her ne kadar bu ekseriyet temin edilmiş görünmekte ise de Reisicumhuru bu âna kadar tereddüde sevketmiş olan esbab henüz tamamile zail olmuş değildir. Filvaki Ruzvelt, infirad siyaseti taraftan olan ekalliyetin müzakereleri uzatmasmdan ve hatta Ebstruction'a müracaat etmesinden korkmaktadır. Müşarünileyhe göre böyle bir hal, Avrupa demokrasilerinin kuvvei maneviyelerini kırmak ve Almanyaya Amerika efkân umumiyesindeki noktai nazar ihtilâflanm izam etmek fırsatını vermek gibi bir netice tevlid etmesinden korkmaktadır. Kanada, harbe girelidenberi müttefiklere, hatta dolayısile esliha satmak vesaiti ortadan kalkmış bulunmaktadır. Halbuki efkârı umumiye, müttefiklere yardım etmek ve yalnız haksız olmakla kalmıyarak ayni zamanda Amerikanın bitaraflığı için tehlike arzetmekte bulunan bir kanunun tadil edildiğine şahid olmak için gittikçe artan bir sabırsızlık göstermektedir. Hükumetin kanunun tadiline ne suretle tevessül edeceği ni gösteren hiçbir alâmet mevcud değildir. Hiç şüphesiz hükumet, sol Blomm projesini ele alacaktır. Siyasî mehafil, Ruzvelt'in infiradcılara karşı mücadeleye girişmek için çok iyi bir vaziyette bulunduğu mütaleasmdadır. Müşarünileyhin millî birliği vücude getirmek ve Cumhuriyetçilerin sistematik muhalefetlerini tahrib etmek hususundaki mesaisi muvaffakiyetle neticelenmiştir. Cumhuriyetçilerin bitaraflık kanununun tadili işini bir fırka meselesi yapmaktan vazgeçmiş oldukları haber verilmektedir. Sivil gönüttü kaydediliyor Vaşington, 12 (a.a.) Amerika Kızılhaç müdiriyeti, Kızılhaç servislerinin sivil harb kurbanlanna ve harekât mmtakaEfendice döğüşen bir milletin matlanndaki hastanelere dağıtılmak üzere sıhbuatı. hî malzeme imali için Amerikanın 21 şehSamrsımz ki bu gazeteler bitaraf rinde bir çok gönüllü kaydettiklerini bilbir memlekette çıkıyorlar; sanırsınız dirmektedir. Bir Amerikan gemisinin macerası ki hiçbirinin gözbebeği hâdiselere karşı objektif parıltısını feda etmek Nevyork, 12 (a.a.) «Waterman» niyetinde değildir; o kadar dikkatli, kumpanyasınm ikinci reisi kaotan Nicolsükunetli ve dirayetli. son geçen cumartesi günü «Wacosta» vaBu olgunluk seviyesi yalnız bir purunun İrlanda sahilleri içinde bir Almuaşeret veya disiplin mükemmelliman denizaltı gemisi tarafından tevkif eğine mi işaret? Hayır! Burada yalnız dildiğini bildirmiştir. Glascovv'dan Nevahlâk ve irade değil, bir zekâ olgunyorka giden bu gemide yapılan araştırmaluğu da beliriyor: Fransız gazeteleri lar üç saat sürmüştür. Denizaltınm kappekâlâ biliyorlar ki üfürme ve şişirme tanı dur! emrine itaat etmiyen Amerikan sözlerle halkın ümidlerini fena ayar vapurlarına bundan sonra ateş açılacağmı etmenin en az zararlı neticesi, onu bildirmiştir. Waterman kumDanyası deniz hayal sukutuna uğratmak ve manevikomisyonuna ve Bahriye Nezaretine bu yatını kırmak olacak. Çünkü bu, hususta bir rapor göndermiştir. harbdir; şimdi filân taraf, yarın öteki Ticaret filosu arttırdıyor taraf lehine grafikler çizebilir. Ortada Vaşington, 12 (a.a.) Amerika ticazafer veya muvaffakiyet olarak haret filosunun arttırılması icin tanzim edilen ber vermeğe değer büyük birşey olon senelik program mucibinde yeniden madıkça halkı aldatmağa hiç lüzum beş yiiz vapur yapılacaktır. yoktur. Hatta düşmanın bazı kabiliıııı iimıninniltlllinilinilllHIINIIIIIIIIIIIIINinnımtımıınııı yetlerini itiraf etmek nefse itimadın en yüksek tecellilerinden biri degjdl de nedir? Bir Fransız muharriri, yeni başhyan bu harbde yaygaracı bir kavga edebiyatma yer olmadığmı anlattıktan sonra: «Yeni genclik, diyor, sesli cümlelere karşı, yirmi beş sene evvelki nesillerden daha fazla nefret gösteriyor. Bunun için büyük duygulara, büyük iddialara karşı bir nevi Ankara 12 (Telefonla) Umumî sefef Londra 12 (a.a.) İngiliz sulh genc berlik halüıde vaziyete göre, memur ve Ier birliğine serbest Alman genclıginden Mkikaaeı da var. Bu, şüphe değil, hirjnüstahdemlerden hangilerinin asker gelen bir mesajda şimdiki harbden Hitler cabdır.» likten teciileri icab edeceği yolunda tetHarbeden bir milletin matbuatı bu ve naziler mes'ul tutulmakta ve Polon kikler yapılmaktadır. Bu arada, bazı olgunluk seviyesini gösterirse harmadenlerde çalışanlann da teciileri dii yanın uğradığı tecavüz takbih edilmektebetmlyen milletlerin gazetelerinden §ünülüyor. Hazırlanan projenin MİIJÎ dir. çok daha yüksek bir ef endilik ve ağırMüdafaa Vekâletince tetkikinden sonra Mesajda bu harbin Alman milletinin bugünlerde Başvekâlete verileceği an arzusuna ve menfaatlerine muhalif oldu başhlık seviyesi beklenir. İddialanna, tahminlerine ve kanaatlerine bol laşılmaktadır. ğu ve Alman milletinin buna muhalefet miktarda his ve hayal karıştıran muedeceği kaydolunmaktadır. Ihtikârla mücadele içi harrirler, tek taraflı hassasiyetlerile, Diğer taraftan iç piyasada ihtikâr haBuadan başka Almanyadaki serbest kısa bir zamanda halkın emniyetini reketlenne meydan vermemek maksa ve siyasî teşekküllerin uğradığı takibat ve kaybederler. Bunun o kadar ehemmidile ve mütecasirlerini bugünkü mevzu binlercesi tecemmü kamolarında hapse ata nazaran daha şiddetli cezalara çar dilen veya kurşuna dizilen azaya yapı yeti olmasa bile daha ehemmiyetlisi var: Halkı aldatmamak. Bu harikulâpacak hükümleri ihtiva eden kanun lan zulüm kaydedildikten sonra bütün de anlarda harikulâde objektif ve düprojesinin hazırlıklan da bitirilmiştir. Hükumetçe yeni icablara göre, ekono serbest Alman gencliğinin Hitleri' ve na rüst olmak, millî siyasetimizin ibresimik sahada alınan tedbirleri ikmal ede ziliği düşürmek ve hakikî Almanvamn ne göre ayarlanmış harikulâde ince cek olan lâyihalann bugünlerde Meclise mevcudiyeti ve Avrupa sulhu lehinde bir temayül sistemini idare eden meIngilterenin yanında çalışarak öleceği haretle yazı yazmak bir vatan borcusevki Tnukarrerdir. Pâve olunma^tadır. dur. Ekârı umumiyeyi temsil edebil ün Paristen gelen gazetelere baktını. Hemen söylemeliyim ki Fransız matbuatının ateş karşısındaki soğukkanhlığı, bu gazetelerden her birinin her yazısında, parlak ve sağlam bir madde gibi derhal göze çarpıyor: Serlevhalarda tek bir iddia ve mubalâğa yok. Harbin yedinci günü olduğu halde, cephede harekâtm sadece «devam» veya «inkişaf» ettiği haber veriliyor. Askerî makalelerden hiçbiri ne Polonya, ne de Fransız ordusu hesabına, ne de Alman ordusu aleyhine bir kehanette bulunmuyorlar. Bilâkis, düşmanın kuvvetli ve üstün olduğu noktalar açıkça gözönüne konuyor. Öğünmeğe, böbürlenmeğe, tafra satmağa, «afi» ye, «çalım» a, «racon» a benzer tek kelime, hatta temedduha kayan tek bir üslub ve eda kabarıklığı yok. Düşman aleyhinde ne bir çirkin söz, ne de ima. Rusya, Almanyaya yardım edebilir mi? Yazan: Herbert Almanya ile Rusya arasında teessüs eden münasebetleri iki noktadan mütalea etmek ve Almanyanın bu anlaşmadan, hazarda ve seferde ne gibi istifadeler temin edeceğini gözden geçirmek lâzımdır. Hazarda, Rusya ile siyasî ve ticarî münasebatın ihyası, Almanya için çok faydalı olabilir. Almanya ve Rusya, biribirinin mütemmimi olan iki memlekettir. Sovyet Rusya, adeta hududsuz inkişaf imkânları arzeden, tabiî bir Alman hinterlandıdır. Almanya, endüstriyelleşme safhasında bulunan Rusya için nasıl mükemmel bir memba ise; Rusya da, bit mez tükenmez ham maddelerile, Almanya için o derece mühim bir kaynaktır. Almanya ile Sovyet Rusya arasında iktısadî bir yakınlaşma, uzun bir devreye şamil olmak şartile, Alman ekonomisinin devamh ve iyi bir şekilde yürümesini temin edecek yegâne çare değilse bile en müessir yoldur. Bu vaziyet o kadar aşi kârdır ki, Almanyanın, bu son anlaşma sayesinde, bir maceraya atılmaktan tevakki etmesi ve kendisine verilen bu fırsatı iyi kullanarak, bir harb ekonomisi hazırlamak mecburiyetinden mütevellid bugünkü iktısadî çıkmazdan kurtulmağa çalışması kendi menfaaü iktızasıdır denilebiİir. Buna mukabil. harb zamanında, Sovyetlerin Almanyaya teveccühkâr bir bitaraf vaziyet aldıklarını farzetsek bile, Almanlara esaslı ve kat'î bir yardımda bulunabilecekleri şüphelidir. Harbde, Almanyanın en fazla muh tac olduğu madde petroldur. Birleşik Amerikadan sonra dünyanm en büyük petrol m"ıstahsili memleket olan ve istihsalâtı, Almanyanın 1938 deki istihlâkâtının beş misline baliğ bulunan Rusya, ilk bakışta, Alman ihtiyaclannı karşılıyabile cek gibi görünür. Fakat vaziyeti bu kadar basit şekilde muhakeme etmeğe imkân yoktur. Hakikatte, mesele, çok daha çapraşıktır. Harbde, Almanyanın petrol ihtiyacı, bin kilometrelik cephe üzerinde, takriben 35 milyon tondur. Halbuki, Rus petrol İStlhsalâtl, 1938 Senesinde, başlıba?ına c [HEM NALINA M1H1NA İktısadî harb I Weichmann Askerlikten tecil edilecek olanlar Serbest Alman gencliğinin mesajı Hazırlanan proje, bugün Harb, Alman milletinin lerde Meclise verilecek arzusu hilâfına oluyor hemmiyeti haiz olmasına rağmen, 28,8 milyorjan ibaret kalmıştır. Demek oluyor ki, Sovyet Rusya, Almanyanın harbde muhtac olacağı miktarda petrolu temin imkânına malik değildir. Hatta, böyle bir vaziyette, Rusya ve Rumanya istih salâtınm mecmuu dahi Almanyanın petrol ihtiyacını karşılayamıyacaktır. Buna mukabil, sadece Birleşik Amerikada 172,9 milyon tona varan Amerika petrol istihsalâtı, garb devletlerini fazlasile iaşeye kâfidir. hazarda bile amele fıkdanından müşteki bulunan bir Almanya, dahilî ihtiyaclannm gittikçe artması vaziyeti krşısında, Sovyet Rusyaya mal verebilmek için, daha büyük mikyasta istihsalât yapabilecek midir? Petrol bahsindeki bu müşkülât, aynen diğer maddeler hakkında da variddir. Almanyanın kömür istihsalâtı, 1938 senesinde 184 milyon tona çıkmıştır. Halbuki, sulh zamanında bile Almanyanın 220 milyon ton kömüre ihtiyacı olduğu tespit edilmiştir. Yapılan tahminlere göre, bir sene sürecek olan taarruzî bir harb, Almanyaya takriben 390 milyon ton kömüre mal olacaktır. Rusya, Almanyanın kömür açığını ne dereceye kadar kapatabilir? Rusyanm kömür istihsalâtı, 1929 senesinde 33 milyon ton ik^" 1938 de 113 r milyon tona yükse'mek !e çok fazla nispette artmıstır. Üçüncü beş senelik plâna göre, 1942 senesinde, 230 milyonu bulacaktır. Buna mukabil, ihracat 1,3 milyon ton gibi ehemmiyetsiz bir miktardan öteye geçmiyor. Demek oluyor ki, artan istihsalât, kâmilen dahilî ihtiyaclar icin istihlâk olunmaktadır. Şu halde, Sovyet Rusya eğer Almanyaya geniş mikyasta ihracat yapmağa karar verecek olursa, bunu kendi iktisadiyatı hesabına fedakârlıklar bahasma tahakkuk ettirebilecektir. Almanya için hususî bir ehemmiyeti haiz olup Sovyet Rusyada mevcud bulunan üçüncü bir ham madde daha vardır ki, o da manganez madenidir. Modern demir sanayiinin en esaslı unsurunu teşkil eden manganez, Almanyaya 1937 senesinde 554,170 ton miktannda ithal edilmiştir. 1936 da Sovyet Rusya 3 milyon ton manganez istihsal etmiş ve Almanyaya 61,000 ton ihracat yapmıştır. Bu iki rakam arasındaki fark, Sovyet Rusya demir sanayiindeki inkişafın, manganez istihlâki bakımından derecesini gösteren bir miyardır. Almanyanın, tahta ve keten bakımından ihtiyacları ikinci derecede olduğu için bunları bir tarafa bırakabiliriz. Buna mukabil, ehemmiyetli sayılacak diğer bir mesele de, Sovyet Rusyanm Amalnyayı zahire itibarile iaşe edebılmesi keyfiyetidir. Rusyanın, ziraat sahasındaki bütün inkişaflarına rağmen, istihsal ettiği hububat ancak kendini idare edebilecek nispettedir. Gerçi, Sovyet Rusya, kıtlık senelerinde bile harice hububat sevketmiştir. Fakat onu bu harekete sevkeden amil, altın ve döviz fıkdanı idi. Mevaşi hususunda da, Sovyet Rusya, harbden evvelkine nazaran düşük mevkidedir. İlk bakısta ve iktısadî noktai nazardan, Almanya Rus yardımından, fazla birşey bekliyemez. Binaenaleyh, bütün bu hakıkatlerden istihsal edilecek netice şudur ki, Sovyet Rusya, Almanya için mühim bir düsman olabilmesine mukabil, Alman ihtiyaclannı temin edebilecek bir memba olmak bakımından, fazla ehemmiyetli sayılmamak lâzımdır. Yeni anla«ma hükümlerine göre, Rus yardımı, kat'î mahiyeti haiz bir iktısadî yardım olarak değil, herşeyden evvel. Rusvanın müstenkif vaziyet almasını temin bakımından bir kıymeti haizdir. Bu da, şüohe yok ki, Sovyet Susya, kendi iktısadî menfaatlerini, veni ortağmın menfaatlerine feda etmek mevkiin^e Hlmadığı müddetçe böyle devam edebilir. H ngilterenin en kuvvetli silâhlanndan II biri de iktısadî harbdir. Büyük Harbde İtilâf devletlerinin zaferini temin eden mühim amillerden biri de bu, ol muştur. Almanya elrafında, îngiliz donanmasının, İngüiz iktısadcılarının ve İngiliz liralarının çe\irdiği çember, bu memleketi 1918 senesi tammuzuna kadar karada kazandığı sayısız zaferlere rağmen, nefes alamıyacak bir hale getirmiş, iktısadî mağlubiyeti, askerî hezimet takib etmiştir. O zaman, İngiltere, bir Abluka Ne zareti de teşkil etmiştı. Bu nezaret, ablukayı müessir bir hale sokmak için hertürlü tedbirleri alırdı. îngilizler, şimdi de buna benzer bir nezaret teşkil ettiler. Bu yeni nezaretin vazifesi iktısadî harbi idare etmektir. Aiacağı müteaddid tedbirler arasında bir tanesi de Almanyanın bitaraf devletler vasıtasile ihracat ve bilhassa ithalât yapmasının önüne geçmektir. İngiltere, bunu Büyük Harbde de yapmış, Almanyaya komşu olan bitaraf devletlerin, kendi ihtiyaclarından fazla ham madde ve yiyecek almasına mânı olmuştu. O zaman, harb kaçağı listesine pa muğun ithal edi'mesi ve gerek Almanyaya, gerek Almanyanın komşularına ihtiyaclanndan frz!d pamuk gönderilmesi nin men'i Amerikanın bir hayli itirazmi celbetmiş; fakat sonra, Amerika da bu tedbirleri kabul etmişti. Ingilterenin, bu defa da ayni yolu tutacağı şüpheskdir. Bu defa, ilk itiraz ve şikâyet, Belçikadan yükseldi. Almanyanın bütün komşuları Belçika gibi itiraz ve şikâyet edeceklerdir ama, denizlere hâkim olan îngilterenin Almanya gibi bu memleketleri de abluka edeceği, onların, meselâ 1938 dekinden fazla ithalât yapmalarına mâni olacağı muhakkaktır. Çünkü, aksi takdirde, iktısadî abluka ve iktısadî harb, tesirsiz kalır. Dünyanın diğer taraflarından Almanyanın muhtac olduğu petrolu, ham maddeleri ve erzakı denizaşırı yerleıden getirtip ona satabilecek vaziyette olan memleketlerden Bel çika, Holandri, Danimarka, îsveç, Norveç, Finlandiya, İtalya, İsviçre, Yugoslavya, bu îngiliz tedbirlerine boyun eğmeğe mecbur olacaklardır. Çünkü, în giliz donanması bu memleketlerin etra fındaki Atlas Okyanusu, Şimal Buz denizi, Şimal denizi ve Akdenize hâkimdir. İngilizler, deniz tıcaret yollarmı tutarak bütün denıV tiraretini kontrol edecekler ve bu memleketlerden ihtiyacla rından fazla mîdde ithal edip Alman yaya satmalarına müsaade etmiyecekler dir. Büyük Harbde, bütün bu fazla maddeleri, harb kaçağı addederek bu işîe meşgul mihkeTelenn kararıle musadere ve zaptederlerdi. Simdi de öyle vapacağı muhakkaktır. Baltık denızı Ingıhz kontrolü altında olmadığı için, yalnız buradan da harb kaçağı eşya Almanvaya ithal edilebllir. Büyük Harbde, İngiliz denizaltı gemileri Baltığa da girerek epey faaliyet göstermişlerdı. fakat o zaman bu gemiler, kısmen Rus deniz üslerinden istifade ederlerdi. Lehistan, Baltık kıyılarında tutunamazsa, tabiî, îngiliz denizaltı gemilerinin Baltıktaki faaliyetı ya hic mümkün olmaz, yahud da pek mahdud olur. Fakat öteki denizlerde, Almanya tam bir abluka altma ahnarak, iktısadî harb, 1914 1918 harbinden de alman tecrübe ve derslere de dayanrr^k suretile azamî şiddetile devam edecektir. İkinci bir nokta daha var: Bizzat Rusya, kendi petrolünden ne nispette vareste kalabilir? Son seneler zarfında, Sovyet petrol ihracatının hayli azalmış olması, manidar bir hâdisedir. 1932 de 6,1 milyon ton olan Rus petrol ihracatı. 1937 de, Müstakil bir matbuat bürosu 22,3 ten Bone, Leh sefirini kabul etti mek için de, ona millî menfaatlerin istihsalatın rağmen, 1,928,8 milyona yükkuruluyor selmesine milyon tona düşParis 12 (a.a.) Haricive Nazın Bo her an icab ettirebileceği yeni istika müştür. Bunun sebebi, Sovyet Rusyanm Bundan baska Başvekâlete bağlı ol mak üzere müstakil bir matbuat biirosu ne, bu sabah Polonya büyük elçisini ka metleri sezdirebilmek için de bu dira artmakta olan endüstriyelleşme faaliyetiyet, birinci şart. da tesi<= edilmektedir. Büronun umumî bul etmiştir. dir. kâtibliğlne Bükreş elçiliği müstoşsrı Japon ordusunda tayinler PEYAMÎ SAFA Nakliye meselesi de mühim bir rol oySelim Rauf tavin edilmiştir. Tokyo, 12 (a.a.) Eski Harbiye nar. Rus demiryollannın kifayetsizliği ve Iktısad ve Bütçe Encümenleri Nazın General İtakaki Genelkurmay Reintizamsızlığı, son zamanlarda bir dereceAnkara 12 (Telefonla) Meclis îktı isliğine, General Nişiu Çindeki umum Jaye kadar ıslahat yapılmış olmasına rağsad Ercümeni bugün toplandı. Bütçe pon kuvvetleri kumandanlığına, General men, ihtiyacın artması yüzünden, nakliEncümeni de yarın toplanacaktır. Tidat şimalî Çin kumandanlığına tavin eyattaki müşkülâtı aynen idame ettirmekdilmiş, General Jamada merkezî Çin ve Takyidat kaldırıldı tedir. Teşkilât noksandır, nakil vasıtaları ve tamirhane adedi pek azdır. Demiryolîzmir 12 (a.a.) Mısırda hayvanlar General Ando do cenubî Çin kumandanarasında hüküm süren vebayi bakari ve lıklarında ipka edilmişlerdir. ları da bozuktur, üçüncü beş senelik plânhummayı kiali hastalıklan bitmiş olduda, yük vagonları adedinin 59,000 den İzmir borsasmda ğundan buralardan gelecek hayvanlar90.000 vagona çıkanlmasına lüzum gösIzmir 12 (a.a.) Dün borsada 2a hayvanî maddelere karşı konulmuş terilmesi de bunun delihdir. 2900 çuval üzüm ve 2500 çuval incir saolan takyidat kaldırılmıştır. Yunan Basvekili General Metaksas Deniz nakliyatına gelince, bu daha mütılmıştır. Yunan Basvekili Metaksas, bir Fran himdir. Petrol nakli, hususî vapurlara ihIngiltereye gönderilecek Vindsör Dükü Londrada sız gazetesine verdiği beyanatta, haricî tiyac gösterir. Almanyanın petrol gemileri mallar için yeni hükümler Londra 12 (Hususî) Dük ve Dü siyasete temas ederek, Yunanistanın İn 31 tanedir ve mecmuu 202,221 tonilâtoAnkara 12 (a.a.) Ticaret Vekâleşes dö Windsor bugün İngiltereye mu giltere ve Fransa ile olan bağhlığmı teba dur. Sovyet Rusyanın 27 gemisi 123,209 tinden: rüz ettirdikten sonra Türk Yunan mü tonüâtoya baliğ bulunuyor İtalvan petrol 1 Bundan böyle Fransa ve Polonya vasalat etmişlerdir. haric olrrak üzere her hangi bir Avru Amerika memleketimizden nasebatı hakkında şu sözleri söylemistir: gemilerinin adedi 78 ise de, bunîar ne Ka« Türkiye ile münasebetimiz kabil radenizde, ne de Baltıkta sefer yapamıpa memleketınden İngiltereye sevkeditüttin alıyor olduğu kadar dostane ve sıkıdır. Bu mü yacaklarma göre, Sovyet ve Alman petrol len eşya, İngiliz konsolosluk makamları îzmir 12 (a.a.) Yeni Asır gazetesi nasebat mütekabil bir hürmete ve sarsıltarafından verilecek bir «menşe ve gemüerinin kifayetsizliği a«ikârdır. ninyazdığma göre, Amerika firmaları menfaat şehadetnamesi» ni haiz bulunmaz bir itimada istinad ediyor. Diğer taraftan, Norveç, Felemenk, Pamadıkça îngîltereye ithal edilemiyece vasatî bir hesabla Türkiyeden 16 mil Bu dostluğa e] uzatmak teşebbüsünde nama gibi, ehemmiyetli petrol gemilerine ği alâkadar makamlar tarafından bildi yon kilo tütün alacaklardır. Fransız re bulunanlar veya bulunacak olanlar, başsahib olan bitaraf memleketler, denizlere jısinin de ihtiyacını memleketimizden rılmişt : r. larını o kınlmaz kayaya çarpacaklardır. hâkim devlet^rle ticaret yapmağı tercih etemin etmek arzusunda olduğu bildiril2 İngiltereye mal göndermek istiTürklerle aramızda hiçbir ihtilâf yoktur deceklerdir. Demokrasi devletlerinin petmektedri. yen ihracatçıların kendilerine bu şehave badema asla olmıyacaktır.» rol gemileri bakımından haiz olduklan etietname sistemi hakkında etraflı ma Ankarada yapılacak hava Bu beyanatı alan muharrir, Korfu'da hemmivetli mevkii tebarüz etHnnek üzere lumat verecek olan en yakm İngiliz hücumu tecrübesi Yunan Kralile yaptığı mülâkatta, onun şu kadar söyliyeüm ki Amerikanın 418, konsolosluğuna müracaat etmeleri tavAnkara 12 (Telefonla) Hava hü da, ayni sarih ve kat'î ifade ile ayni söz Büyük Britanyanın 410, Norvecin 262 ve siye olunur. cumuna karşı korunma tecrübesi hazırlık leri söylemiş olduğunu hatırlattıktan son Fransanın 40 petrol gemisi vardır. lan ikmal edilmiştir. Vilâyet, Belediye ve ra ilâve ediyor: Rusyanın Almanyaya vereceği petrol Pt~ris 12 (Hususî) Paris Borsası alâkalı müesseseler, tertibat almışlardır. «Rumanya, Yunanistan ve Yugoslav bedellerinin tediyesi meselesi de ihmal eTecrübenin yapılacağı gün ve saat belli ya, haricî siyaset bakımından, ayni şe dilecek bir nokta deeildir. Sovyet Rusya nın bugünkü kapanış fiatları şunlardır: Londra 176.50, Nevvork 43,70, değildir. Mefruz hücum esnasında vazife kilde dü=ünüyorlar. Bir Avrupa harbi tediyatmı altın olarak yapabilecek kudBrksel 748, Amsterdam 2318. Cenev ılacak olan ekipler de hazır vaziyettedir zuhurunda, her üçü de ayni vaziyeti ala rette bulunmasına mukabil Almanya, anler. caklardır.» re 984 cak mal olarak tediye yapabilir. Fakat, Türk Yunan münasebatı Basvekil Metaksas, bir Fransız gazetesine beyanatta bulundu Herbert Weichmann Uç taraflı para anlaşması Paris 12 (a.a.) Havas ajansı, üç taraflı para anlaşmasmın idamesi hakkmda Morgenthau tarafından Vaşingtonda yap'îan beyanatm Fransız siyasî ve malî mahfiJlerinde fevkalâde memnuni \etle karşılandığım bildirmektedir. Eski Rumen Başvekilinin bir makalesi Bükreş 12 (a.a.) Kralın müşavirlerinden eski Basvekil profesör İorga «Kötü üâhelere kurban» başlığı altında «Neamul Romanese» mecmuasında yazdığı bir makalede hergün muhanblerin yaptiğı dehsetli fedakârlıkların arttığmı ve h^rpvn bınlerce gencın sulh uğrunda öldüğünü yazıyor ve diyor ki: «Hiçbir bitaraflık Alpleri kapayamaz. Zorbahğm zaferi bizde hiçbir akıs bula»nıvor ve ka'b'erimiz her yeni fedakârlık önünde s'zhyor.» Manidar bir tekzib Belgıud 12 (a.a.) Birkaç gün evvel Alman radvosu, Vreme gazetesinin Berliudeki muhabirinin Almanyada yiye cek ve diğer zarurî ihtiyac kıtlığma sahid olmadığı hakkında bir yazı yazdığmı iddia eylemi?tir. Vreme gazetesinde hiçbjr zaman böyle bir yazı çıkmarnı^tır. Yerinde bir karar PARİS BORSASI Londra 12 (Hususî) Hitler'in Mein Kampf kitabınm satışından hasıl Safya 12 (a.a.) Bulgaristanda ika olacak telif hakkı İngiliz Kızılhaç teşkimet eden Almanlar Almanya tarafın lâtma tahsis edilecektir. dan sılâh altma çağırılmamıştır. Bilâkis Finlandiyada silâh altma Bulganstandaki Alman mekteblerinde almanlar çalışan ve mezunen Almanyada bulunan profesöıler vazifeleri başına dön Helsinki 12 (a.a.) Finlandiya rrıÜ3İe"üu. matbuatının nesriyatma göre, geçenlerds Kanadanın harb tahsisatı terhis edilen kara ve hava kuvvetleri tekOttava 12 (a.a.) Meb'usan meclisi rar silâh altma cağırılmıştır. Bundan başnin harb masrafı olarak dün kabul etti ka diğer bir takım ihriyatlar da filonım ği yüz milyon dolarlık tahsisatı bugün hususî talimlerinde bulunmak üzere davet edilmiştir. de âyan meclisi tasdik eylemiştir. Bulpraristandaki Almanlar