18 Ocak 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SİNA ÇOMJNDE TÜRK ORDUSU > Felaketzede mıntakaya yapılacak yardım B. Mîllet Meclisinde dünkü müzakereler hararetli oldu Birçok meb'uslar yetim ve yoksul kalan çocukların vaziyeti etrafında şiddetli tenkidlerde bulundular Mükemmel bir ittifak örneşi u ittifak, Ingiltere ile Fransa arasındaki ittifaktır ki yeni harb başladı başhyah üzerinde yapr lan sağlamlaştırmalarla bütün tarihte misli görülmemiş en samimî ve en kuvvetli bir kütle haline çıkarılmış, mükemmeliyetin son derecesine götürülmüştür. Bu ittifak o kadar ileri götürülmüştür ki bugün harb halindeki iki büyük imparatorluğu, jki büyük demokrasiyi adeta bir tek devlet gibi almakta büyük bir hata yoktur. Büyük Harbde bir bölük komutanı o . lan Muallim Fuad Gücüyenerin bu eserini okuyup da son sahifesini çevirdiğiniz zaman: « Niçin bitti?..» diye hayıflanacaksınız. Memleketimizde bu tarzda roman yazılmamıştır. Fiatı: 100, cildlisi: 125 ku ruş. (Anadolu Türk Kitab Deposu), Yenipostane karşısında Meydancık ha^ n ı n d a No. 1 0 1 1 . 1 2 de. J Vll u m h u r i yet r 5635 Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet. İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 P6rŞemD8 18 IKIIlClkanUn 1 9 4 0 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir neyett: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 2429924290" Kaynağıdır EMCİLERE MUJDEI. DEM ESKİ MUŞTERILEBİNDEN GÖRDOĞO RAĞBETE GÜVENEREK BU KERRE TAM BİR EHLİYETLE YENİDEN PİYASAYA ÇIK MIŞTIR HER YERDEN ARAY1NIZ Finlerin yeni zaferi Sovyet kıt'aları Ladoga cephesinde ric'at ediyor Finler bir şehri istirdad ettiler Sıfırın altında 40 derece soğukta çok şiddetli muharebeler olmaktadır, Ruslar Şimal cephesinde de ric'ate başladılar İngıltere ile Fransa 19141918 harbinde de müttefiktiler. O harbde bir ve berdan kaçıyor Sovyet tayyareleri tarajından bombardıman edüen Heisnıkıde raber yürümenin şeklen takib ettiği usulHaparanda «İsveç Fin hududu» 1 7 lan, Fin müfrezelerinin çemberini yarmalerdeki bazı hatalar pek iyi bilindiği için (a.a.) Ruslar Ladoga gölünün şimal ya çalışıyorlar. Muharebeler sıfırın altınDünkü Meclis içtimaında söz alan meb'uslarımızdan: bu defa en doğru yollardan yürümekte da 40 derece soğukta cereyan etmekte kıyısında ric'at ediyorlar. çok çabuk tahakkuk eden anlaşmalara kofuad Vmay Refik İnce Ziya Gevher Etüi Fuad Ağrdlı Laponya'da hedefi Salla olan muha dir. laylıkla varılmış olduğunu görüyoruz. (Arkası Sa. 5 sütun 4 te) rebeler devam etmektedir. Sovyet kıt'a Eski harbde müttefik kuvvetlerin yüksek kumandasında birlik temin edebilmek için türlü ihtilâflarla 1918 senesine kadar sürüklenmek lâzım gelmişti. Halbuki bu defa daha harb başlamadan bütün müttefik kuvvetlerin General Gamelin idaresinde birleştirilmesinde hemen hiçbir itiraz ve münakaşa olmadı. Her iki taıaf harbi Stokholm, 17 (a.a.) İsveç Başvekili Hansson bugün meclisayni hayatî ehemmiyet derecesile iki tarate aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: fı da alâkalandıran bir mesele saydıkla« İsveç istiklâlini ve bitarafhğını müdafaa edecektir. tsveBugünkü toplantıda zelzeleden müte doğrudan doğruya Kızılayın bir müfettişirından onu behemehal zafer sonuncuna Ankara 1 7 (Telefonla) Büyük Milçin bitarafhğını ihlâle matuf her türlü harekete elimizdeki bütün götürmek hususunda birbirlerını tam let Meclisi, bugün Mazhar Germenın baş essir olan mıntakada zarar görenlere ya le 15 bin lirayı 1 5 gün evvel mahalline kanlığında toplandı ve geç vakte kadar pılacak yardım hakkındaki kanun lâyiha göndermiştim. Bu, ilk yardımdır. Mahalvasıtalarla karşı koyacağız. Bizim de bitaraflığımızı herhangi bir lıyarak adeta tek bir manzume haline gelmüzakerelerde bulundu. Ruznanıesindeki sı dolayısile uzun müzakereler ve müna linden rapor gelince, diğer tedbirler alısuretle ihlâl etmemiş ve meselâ muharib kıtaatın topraklarımızdan meğe en büyük dikkatlerini ve en derin maddelerden başka gelen evrak meya kaşalar yapıldı. İlk sözü alan Muhiddin nacak ve icab eden bütün yardımlar yapıgeçmesine veyahud üslerimizin kullanılmasına müsaade etmeklianlayışlarını sarfediyorlar, ve bu yolda nında bulunan bazı lâyihalan da ruzna Pars (Bursa), lzmir ve Bursa havalisinde lacaktır.» en ufak teferruata kadar herşeye en bü meye alarak müzakere ve kabul etti. ki su baskını ve sair afetler dolayısile zaRefik İnce (Muğla), bu emsalsiz ğimiz mevzuu bahsolamaz. Finlandiya hakkındaki bütün sempatim bahisle felâket karşısında hükumetin takdire lâVaktin gecikmesinden dolayı Millî ko rar görenlerin mevcudiyetinden yük ehemmiyeti veriyorlar. mize rağmen, ihtilâfa sürüklenmemek için ihtiyat tedbirleri alrunma kanun lâyihasmın müzakeresi ya onları da kanunun şümulü dairesine ala yık surette harekete geçtiğinden şükranla Teferruata aid bir misal olarak Türkimaklığımız icab eder. Finlandiya ile münasebetlerimiz hakkmda rına bırakıldı. Meclis yarın 14 te topla cak bir takrir verdi. Başvekil Doktor Re bahsetti. Cihanın ve bilhassa mültetikleriyede zuhur eden yer sarsıntısı felâketine nacaktır. Bu oplantının sonunda bayram fik Saydam bu münasebetle söz alarak miz İngiltere ve Fransa başta olmak üzeyabancı memleketlerden talimat almağa ihtiyacımız yoktur. Finkarşı iki devletin müşterek hareketle baş dolayısile kısa bir tatil karan verleceği dedi k i : re diğer bütün milletlerin izhar ettikleri landiya davasına ve şimal devletleri davasına ne şekilde hizmet (Arkası Sa. 6 sütun J de) hyan alâkalarını zikredebiliriz. Yer sar anlaşılıyor. Kirmastıda seylâb olduğu zaman edebileceğimiz hakkmda bir hüküm vermek bize terettüb eden sıntısı felâketinin haberi duyulur duyulbir iştir.» maz elbette kendilerile ittifak halinde buIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItllillilllllllllllllllllllllllllillllllllllMIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIlllllllllllllllillllllllllV lunduğumuz iki demokraside canlı alâkalar belirecekti, ve bu alâkaların her iki memlekette ayn ayrı şekiller arzetmesi Bazı devletlerin içtimatabiî idi. Fakat İngiliz Başvekili Mister lara müşahid olarak çaÇemberlayn ilk alâkanm müşterek ve ğırıldığı hakkmda malumüttehid bir tezahürle tecelli etmesini mat yok iltizam ederek derhal Fransız Başvekilini telefonla kendi düşüncesinden haberdar Ankara 17 (Telefonla) etti. îtalya ve Macaristan gibi bazı Bu telefon tebliğinin meali «udur: devletlerin de şubatın ikisinde « Türkiyeyi vuran yer sarsınt.sı felâBelgradda toplanması mukarketine karşı müttefik İngiltere ve Fransarer olan Balkan konseyine münın derhal ilk ve müsavi bir alâka gösterşahid gönderecekleri, bazı ec. melerinde benimle ayni fikir ve histe olanebi matbuatta mevzuu bahsecağmızda şüphem yoktur. Bu ilk alâkanm İngiltere tarafından 25 bin İngiliz lidilmektedir. Bu hususta mafurası ve Fransa tarafından buna tekabül mat almak üzere salâhiyettar edecek mıktarda frankla vaki olmasmı mehafile müracaat ettim. öğmuvafık görüyorum. İngiliz parlamentorendiğime göre, Pakta dahil su içtima halinde olmadığı için bizce heolmıyan devletlerden birinin men bugün bu alâkaya memleketin bütün veya birkaçımn önümüzdeki Yeni j/apılan denizaltı gemilerimizden biri seyir halinde. • • kalbile iştirakini ilân edecek alenî ve resmî konsey içtimama müşahid ola.x beyanata maatteessüf imkân yoktur. Fa1940 senesine aid Fransız deniz yıllı şırlar. Sarnıçları 455 ton yağ alır, bu karak davet edilmiş olduklarına ğı, lngiltereye ısmarladığımız harb gemi dar mahrukatla ve saatte 15 mil sdr'atle kat Fransız parlamentosunun açık bululeri hakkmda bazı malumat vermektedir. 6000 mil mesafe katedebilir. Çift uskurdair hükumetimizde malumat nusu her iki memleket için bu noksanı te1939 senesinde sipariş edilmiş olan bu ludurlar; makineleri 34,000 beygir kuvmevcud değildir. lâfiye yarıyan çok iyi bir tesadüftür. Parsons gemilerin 4 tanesi muhrib 4 tanesi deniz vetindedir. Türbin makineleri Fikirlerime iltihak ettiğiniz takdirde mese?ltı s;er"isi, 2 tanesi de mayin gemisidir. sistemidir. Kazanları 3 tane olup «Amirallik Thornycroft» sistemidir. Boylan leyi bugün meclislerden geçirmek suretile Muhribler 98.45 metre, enleri 10 metre, çektikleri intac eylemeniz haberini bekliyeccğim.» Sultanhisar ve Demirhisar ismini taşıyan su 2,50 metredir. Mayin dökücü tertibatTelefon ifadesinin bu şeklini M. Daiki muhrib Denny Dumbarton tezgâh Un vardır. Mürettebleri 145 kişidir. ladye'nin Fransız meclislerindeki beyana larına ısmarlanmış olup 1939 yıh iptidaDenizaltı gemileri Garb cephesindeki Inguız askerteri istırahat halinde tindan öğrendik. M. Daladye 5 milyon larında inşalarına başlanmıştır. lngiltereye ısmarlanan denizaltı gemifranklık tahsisatı meclislerden geçinrken Alman hududu 17 (a.a.) West kası bulunmaktadır. Şimalişarkî ve cenuIsimleri Muaıenet ve Gayret olan iki talerimize, Oruçreis, Muradreis. liurakreis, Aldığımız malumata göre, Ticaret Ve phalie'den bitaraf mıntakalara gelen yol bugarbî istikametlerinden Holandaya ta Mister Çemberlayn'in bu teşebbüfünü hi nesi de meşhur Vickers Armstrong tezf Oluçalireis isimleri verilmiştir. Bu gemiler, kili Nazmi Topçoğlu beraberinde Dış Ti{Arkası Sa, 3 sütun 1 de) kâye etti ve kendisine neticeyi telefonla gâhlarına sipariş olunmuş ve ötekilerle 1939 mayısmda, Vickers Armstrong"un caret Dairesi Reisi Servet Berkin bulun cular mütemadiyen yapılan Alman askeri nakliyatı yüzünden birkaç kere yolda ayni zamanda omurgaları konulmuştur. haber vermek için alkışlar içinde Ayan Barrovv'daki tezgâhlannda kızağa konul duğu halde yarın şehrimize gelecektir. beklemek mecburiyetinde kaldıklarını beBunlar, Ingilizlerin H tipi muhribler muşlardır. Ticaret Vekilinin şehrimizde, bilhassa, yan etmektedirler. Meclisinden salâhiyet aldı. dendir. H tipi muhribler hakkmda şu maBunlar suyun yüzünde 620, dalmış yeni kurulmakta olan limited şirketler ile Bu ilk alâkanın bu itinalı «tkli biz lumat vardır: Bu gemiler, 19^4 35 progUmumî Harbde Alman saflannda çarihracat birlikleri ve yeni anlaşmalar do pışmış olan bu yolculardan biri bu kadar Türkleri nekadar memnun ve minnettar ramına dahil olup 1936 37 senelerinde ken 850 tonlukturlar. Suyun yüzünde seyre mahsus motörleri 1200, dtîlmış ola layısile İngiltere ve Fransa ile teessüs rde1340 tonlukturlar; rak seyre mahsus elektrik motörîeri 800 cek yeni ticarî münasebat üzerinde meş kısa bir zamanda bu kadar çok kuvvetin etmiş olduğunu hepimiz biliyoruz. Fakat ikmal edilmişlerdir. nakledildiğine şimdiye kadar şahid ol İngiliz Fransız ittifakı çerçevesi sür'atleri 35,5 mildir. 4 tane 120 lik top, beygir kuvvetindedir. Sür'atleri suyun gul olacağı anlaşılmaktadır. Bayramdan madığını söylemistir. dörder dörder tabiye edilmiş 8 tane ha üstünde 13,5 mil, dalmışken 8 mildir. sonraya kadar şehrimizde kalacak olan Emin bir mem^adan alınan haberleı<YUNUS NADt va defi makineli tüfeği, gene dörtlü olaNazmi Topçoğlu ticaret erbabile d e tegöre Belçika hududunda 70 Alman fırka ! SArkası Sa. 5 sütun 6 da) (Arkast Sa. 3 sütun 3 te) j rak konulmuş 8 tane 5 3 3 lük kovan ta81 maslarda bulunacaktır. ve Holanda hududunda JJ3 Alman f ır 4 BAŞVEKIUM1ZIN BEYANATI «Felâket mıntakasmda icab eden tetkikat bittikten sonra yeni şeyler hazırlayacak ve yeni tedbirler alacağız» isveç Başvekilmm mühim bir nuthu Yeni gemiierimiz BALKAN KONSEYI Almanlar garb cephesine yeniden asker yığıyorlar Belçika hududunda 70, Holanda hududunda da 18 f ırka asker tahsid edildi NAZMİ TOPÇOĞLU Ticaret Vekilimiz İstanbula getiyor Bugün 7 nd sahifemia ^ÖCUKLAR İÇİN...