12 Mayıs 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

12 Mayıs 1940 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

12 Mayıs 1940 CUMHURİYET Hâdlseler arasında Yeni kabineler Churchill yeni iki nazırın da iştirakile 5 kişilik bir harb kabinesi kurdu Rumen kabinesi de M. Tataresku'nun reisliğinde ve kısmen takviye olunarak yeniden teşkil edildi Londra, 11 (Hususî) Yeni Başvekil Çöıçil, Bahriye Nezaretinde müteaddid Naarlarla görüştükten sonra, yeni kabineyi kurmuştur. Çörçil, eski Başvekil Çemberlayn'in idaresinde tesekkül etmis olan dokuz kişilik harb kabinesi yerine 5 azadan mürekkeb bir harb kabinesi kurmuştur. Yeni harb kabinesi şu suretle teşekkül etmiştir: Çörçil: Başvekil ve Milll Müdafaa Nazm, Çemberlayn: Konsey Reisi Lordu, Lord Halifaks: Haricij'e Nazın muhalefet lideri Atlee: Mihrihas Lordu, Amele fırkasından Greenvvood: Devlet Nazırı. Harb kabinesine dahil olmıyan diğer nazırlar şunlardrr: Eden: Harbiye Nazın, Alexandre: Bahriye, Birinci Lordu, Archibald Sinclair: Hava Narırı. Kral, Majeste Corc, yeni kabine listesini tasvib etmiştir. Muhafazakâr, amele ve liberallerin iştirakile kurulan yeni kabine bu gece Çörçil'in riyasetinde ilk içtimaını akdetmiştir. İlkbahar ve taarruz erede baslarsa baslasın, harbb garb cephesinde biteceğini bu siitunda bir kaç defa yazAlmanlann Balkanlara, ItalyanSüveyşe, Rusların Hindistana sarkabilecekleri iddialarının da, garb cephesinde hareket baflamadan evvel, hayalden üstün bir kıymeti yoktu. Fransız ve Ingiliz ordulan sapasağlam kaldıkça, silâhlarını teslim etmeğe mecbur olmadıkça, Avrupanın garbından uzak bir noktada, hele Afrikanm şimalinde veya Asyanın cenubunda bir istilâ hareketi, Almanyanın ve farazî müttefiklerinin kuvvetlerini asıl hedefinden uzaklaştıracaktı. ttalyanın da bu harbe girmeğe niyeti varsa garb cephesinde Alman taarruzunun inkisafını bekleyeceğine ;üphe yoktu. Almanya, ikisi kiiçük ve ikiai büyük dört devletin ordulanna karşı taarruza geçti. Bu hareket bir dizi istifhamı ortadan kaldınyor: Almanya bekler mi, yoksa taarruz mu eder? Beklerse mukavemet harbi nekadar sürer? Ablukaya dayanabilir mi? Almanyada isyan çıkar mı? Balkanlara bir Alman taamızu muhakkak mı, değil mi? Garb cephesinde evvelki sabah başlayan taarruz, bütiin bu ihtimallerin üstünden, topyekun bir sünger geçirdi. Artık bu harbin müddeti ve akıbeti, garb cephesindeki harekâtın müddetine ve akıbetine bağlı; artık propaganda harbinden, abluka harbinden, mukavemet harbinden, sinir harbinden evvel, harbin ta kendisi: Asker harbL Bütün meçhuller, garb cephesinin kizıl aydınlığında, kanlı bir sarahate kavuşuyor. Bütün iddiaların, fikirlerin, kuvvetlerin imtihan «aati çaldı. l*te meydan, işte silâh, iste insan! Yirmi iki sene süren bir münakasanın bütün neticeleri yirmi iki günle yirmi iki ay arasında belli olacak. Yirmi iki gün şüphesiz pek az; yirmi iki ay da şüphesiz pek çok. Bütün kış, bütün muharrirler, yazdık, söylcdik, durduk: İlkbahar, taarruz... tlkbahar, taarruz... tşte ilkbahar ve iste taarruz. Beş milletin kanı, iki memleketin toprağını gelincik tarlasına çevirmek üzere. Bizim gibi ne kanlı baharlar yasamıs nesüler için değil, fakat bu günküler için, yası yirmi besi bulmamıslar için ne hazin ve acayib mevsim! Hiç böyleliğin görmemijiz faslı bahann Diyecekler. Avrupanın garbında coğrafyanm kaydetmediği iki nehir beliriyor: Biri analann gözyaşlarından, öteki de oğullann kanından... Bunlar coğrafyanm değil, tarihin ezelî nehirleridir; fakat milletlerin yeni hududlannı çizerler. Şimdi bütün dünyanın gözü, dudak ucundan namlu ucuna ve kalem ucundan süngü ucuna intikal eden davanın, mücerred plândan müsahhas plâna gtçsn seyri üstünde. Hareket, müspet ve sarih bir merhaleye girinceye kadar muhariblerden bafka herkes müsahid safındadır. Harbin talihi belirdiği zaman, pek mümkün ki, localardan sahneye atlayanlar göreceğiz. Askerlik Bahislerl Belçika Ordusu ve müdafaa tertibatı 800 bin kişiyi silâh altında tutan Belçikanîn 600 tayyaresi ve çok sağlam istihkâmları vardır İHEM NALINA MIHINA Tuzak lmanlar Danimarka ve Norveçi istilâya başladıklan zaman, gene bu siitunda «Isveçten Isviçreye kadar» başhğı altında yazdığımız bir yazıda, hulâsaten şöyle demiştik: «Bu hareket, bir taraftan Danimarka ve bilhassa Norveç kıyılarını işgal ederek Ingiltereye daha yaklaşmak maksadım takib ederken diğer taraftan müttefikleri, bu uzak cephede «diversion» denilen bir «gösteriş muharebesi» ile aldatmağı da stihdaf edebilir. Almanlar, Fransız tngiliz başkumandanlıklarınm dikkatini ve sevkülceyş ihtiyatlannı buraya çektikten sonra, başka taraftan daha esaslı bir darbe indirebilirler. Onun için lsveçten lsviçreye kadar bütün devletler ve cephelerde, hatta Balkanlarda hazırlıklı bulunmak lâzımdır. Alman ordusunun kuvveti, Norveçte gösteriş ve iğfal harbi, başka bir cephede ise kat'î neticeli bir taarruz yapmağa müsaiddir.» Müttefikler de, böyle düşünmüş olacaklar ki Norveçte geVşek davrandılar; oraya büyük kuvvetler göndermekten içtinab ettiler; bu yüzden prestijleri bile kınldı ve Ingiliz parlamentosu, bu müteenni ve ihtiyatkâr hareketi şiddetle tenkid etti. İlk içtimalardan birinde Çemberlayn, zahat verirken şöyle demişti: « Alman ordusu, her an, başka bir yerden büyük bir taarruz yapabilir. Aslî cephe zaranna tâli cepheyi kuvvetlendiremeyiz. Bir Alman tuzağına düşmek iste* miyoruz.» Bu sözlerî, sadece, bir parlamento münakaşa ve mücadelesinin tabiye ve müdafaası addedenler oldu. Şimdi anlaşıhyor ki Danimarka ve Norveç istilâsında, ayni zamanda bir nümayiş ve iğfal harbi sezenler, yanlış düşünmüyorlarmış. Eğer, müttefikler, sevkülceyş ihtiyatlannm mühim bir kısmını, Norveçe göndermiş olsalardı; bugün, harbin, hayatî ehemmiyeti haiz aslî cephesinde, Alman taarruzu başlar başlamaz, büyük Fransız ve tngiliz kuvvetleri, hemen Belçika hududunu ?eçemezler ve bu memlekete yardım edemezlerdi. Müttefiklerin «kuvvetleri dağıtmamak, israf etmemek, bilâkis tasarruf etmek» şeklinde tecelli eden stratejisi asla yanlı; değildi. Almanya, coğrafî sevkülceyşi vaziyeti itibarile,* askerlikte «iç hatlari» denilen merkezden yanlara kolayca büyük kuvvetler kaydırmağa müsaid bir durumdadır. Müttefikler ise, bunun aksi olan «dış hatlar» sevkülceyşini tatbik mecburiyetindedirler. Çünkü coğrafî vaziyetleri böyle hareket etmelerini âmirdir. Ancak, bugün, Fransada toplanmış °6ian I fransız ordulan, Almanlann Holanda ve Belçikaya taarruzlan üzerine, iç hatlardan da istifade edebilecek bir vaziyete girmislerdir. Çemberlayn kabinesi zamanında, onun sevkülceyşini idare eden askerî müşavirler ve mütehassıslar, Norveçe çıkarılan ve müttefiklerin Norveçe asker göndermeleri üzerine mevcudu 120,000 kişiyi bulan Alman ordusuna karşı, yalnız 49 uncu tngiliz tümenile bir miktar Fransız alp avcısı göndermek ve bunlan da sür'atle geri çekmek suretile yalnız «Alman tuzağı> na düşmemekle kalmamışlar; ayni zamanda Almanları tuzağa düşürmüşlerdir. Bu mühim günlerde, 1 20,00 Alman askeri, tamamile tâli bir cephede, münhasıran Norveçlilerle çarpışmaktadır. Bu hareket, harbin evamiri aşeresinden biri olan «kuvvet tasarrufu> prensipine uygun değildir. Bu prensip, tâli cephelerde, kendisine tâli vazifeler verilen müfrez kuvvetlerin, mümkün olduğu kadar, az olmasını ve aslî hedef için azamî kuvvetin elde hazır bulundurulmasını emreder. Bugün, aslî hedef, garb cephesindedir. Müttefikler, kat'î neticenin alınacaği yer olan bu cephede, bütün kuvvetlerini toplamışlardır; orada, Holanda ve Belçikanîn bir milyon kişilik ordulan da, top patlar patlamaz, lngiliz Fransız ordulanna iltihak etmiştir. Şimdi bütün mesele tevk ve idare meharetine dayanıyor. Eğer, müttefik kara ordularının başkuman< danı olan General Gamlin, dört millet ordularının harekâtını mükemmelen tevhid imkânını bulursa vaziyet, müttefiklerin lehine inkişaf edecektir. Şurasını da itiraf etmek lâzımdır ki Holanda ve Belçikanîn şimdiye kadar kapıldıklan bitaraflığa bel bağlamak gafleti yüzünden bu dört ordudan bilhassa ikisinin harekâtını, bir tek ordu gibi tam bir ahenkle ayni hedefe tevcih etmek, çok RÜÇ bir iştir. Ittifak ordulan harbinin sevk ve idaresinde, en büyük müşkül budur. Bu büyük güçlü^ü yenmek, Almanlan da, en az yanyarıva, yenmek demektir. Rumanya kabinesi de yeniden teşekkül etti Bükreş, 11 (Hussui) Başvekil Tataresko kabinenin istiiasını Krala vermiştir. Majeste Karol Tataresko'yu yeni kabineyi kurmağa metnur etmiştir. Tataresko derhal lstişarelere başlayarak yeni kabineyi kurmuştur. Hariciys Nazırı Gafenko vazüesinde ipka edilmiştir. Diğer nezaretlerde mühim tebeddülât yoktur. Bükreş, 11 (a.a.) Rumen kabinesinde yapüan tadilât, kabinenin bünyesinde derin değişiklikler vücude getirmemiştir. Tataresko'ya ve binnetice hükümdarhk makamına bir itimad tezahuru halini almıştır. Kabinenin azası şunlardır: Milll Ekonomi Nanrlığına Murcea Cancinov tayin olunmuçtur. Milli Müdafaa Nazın General İlcus Olesco, ayni zamanda Hava Nezareti vekilliğini deruhde eylemektedir. Kumandan Pasos, Bahriye müsteşan olmuştur Sabık Hariciye Genel sekreteri Cretnianu, Hariciye Müsteşarhğına getirilmiştir. Belçika tanklan Alman Belçika hududunda bir manevra esnasında Alman taarruzuna uğrayınca İngiltere ve karşısına asgarî 21 tümen vt 800,000 kişi ile çıkıFransanm mecburî müttefiki haUne giren Bel yor. Ayni zamanda Belçikanîn tahkimatı 1914çikanın genişliği 30,444 murabba kilometredir. tekinden daha mükemmeldir. Fransız hududuYani Belçika Trakyamızdan biraz büyüktiir na karşı da tahkimat yapacak kadar bitaraflık Fakat bu küçük memleketin nüfusu 8 buçuk kaygısına düşmüş olan Belçikanîn en ciddl tahmilyondur. Kilometre başına takriben 274 kişı kimatı Almanyaya karşıdır. Yalnız Alman huisabet ettiği için, Belçika, Avruparun en kalaba dudu değil; fakat Lüksemburg hududu da tahlık memleketlerüıden kim edilmistir. Ayni zabiridir. Belçikanîn kara rlllllMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIflllmanda Holandayı işgal Hududları, Holanda ile edecek bir kuvvetin ta450 kilometre, Almanya arruzuna karşı simalde ile 162 kilometre, Lükde tahkimat yapılmıştır. semburgla 148 kilometBu itibarla Belçika şark re, Fransa ile 620 kilotan ve şimalden karşı ıııııııııııııııııııııııııuıııııııııııııııııııııtııııııııııııııııııııııııııı metre uzunlugundadır. çelecek tehlikelere topSahillerinin uzunluğu raklarını müdafaa edeise yalnız 66 kilometreden ibaretür. Demiryollan cek tertibat almıştır ve bunda da hata etmemiştir. 1933 te 5,154 kilometre uzunluğunda idi. Belçikanîn Kongo somürgesi de 2,356,000 muŞimale karşı tahkimat rabba kilometredir ve nüfusu 10 milyonoan fazladır. Bu memlekette de 1933 te 4.362 kiloŞimalde 1930 da inşasına başlanan ve 1939 metre uzunluğunda demiryolu vardı. Ayrıca temmuzunda açüan Krtl Birinci Albert kanah Belçika mandası altında bulunan Ruanda U vardır. Anvers müstahkem limanile Liyej kalerundi 55,000 murabba kilometredir ve nüfusu sini birbirine bağlayan bu kanal 80 kilometre uzunluğunda, 50 metre jenieliğind* ve 5 metre tahminen 3 buçuk milyondur. derinliğınde, hem iktısadî, hera sevkülceyşi bir Askerlik hizmeti su yoludur. Kanahn her iki ucundaki müstahBelçika 1914 te bir baskına uğrayıp Alman kem mevkilerin tahkimatı yeniden yapılmıştır. işgaline geçtiğini unutmamış ve milli müdaiaa Kanalın fimal sahili, beton makinelitüfek yuvateşkilâtma büyük ehemmiyet vermiştir. Askerî ları ve s)ğınaklarla muhafaza altına alınmışUr; teşkilât, memleket ordusu ve Kongo ordusu bütün köprüler bir emirle berhava edilmek üzediye ikiye ayrılır. Belçikada mecburî askerlik r* çoktanbcri lâğımlanmısUr. liyej kaleainin sihizmeti normal olarak 25 senedir. Bu müddetın malı garbisinde, askerlik bakımından son derece 15 senesi muvazzaf ordu ile ve bu ordunun ihti hassas bir mıntak» olan Limburf vilâyetinin yatında, 10 senesi d« teridoryal ordusunda ge methalinde, kanal 30 ilâ 60 metre derinliğindeçer. Harb haUnde, 4 çocuğu olan aile babalan dir. Bu mıntakayı ve kanahn orada çizdiği dirmüstesna olmak üzere, teritoryal ordunun ef seği suya boğmak kolaydır. ........uMHMinı.ıııılllllinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMimıııııiHiiHmı»,..»,,. Hâkimler arasında Yeni terfi ve nakiller yüksek tasdikten çıktı İzmir vilâyetinde de petrol bulundu îzmir 11 (a.a.) Gazetelere göre Demirci kazasında dağlar arasında geniş bir sahada petrol ve tahaccür etmiş asfalt bulunmuştur. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü müdürü yakında Demirciye gelerek bu sahada tetkikatta bulunacaktır. Ankara 11 (Telefonla) Hâkimler ve müddeiumumiler arasında yeniden terfi ve nakiller yapan karamame yüksek tasdikten çıktı. Buna göre 125 lira maaşh temyiş ikinci reisliğine terfian temyiz mahkemesi azası Cevad, 100 lira maaşh temyiz azahğına terfian temyiz raportörü Izzet, 70 lira maaşh Kütahya müddeiumumiuğıne Urfa müddeiumumisi Bürhaneddin, 50 lira maaşh Cebelibereket ceza hâkimliğine Bahçe hâkimi Besim, 40 lira maaşh Samsun müddeiumumî muavinliğine Göynük eski müddeiumumisi A sım, Nevşehir müddeiumumî muavinliğine Arac müddeiumumisi Zuhtü, 35 lira maaşh Kemah müddeiumumî muavinliğine Kemah sorgu hâkimi Hısan, Petürke sorgu hâkimliğine Koksün sorgu hâkimi Emin, Karzan müddeiumumî muBursa 11 (a.a.) Koza kooperatifleri birliği avinliğine Ercişten Rami, Osmaneli hâkim muavinliğine Fatsa müddeiumumî muavini Nizami, tesıs heyeti umumUi ilk toplantısını dün Bursa Söğüd hâkim muavinliğine Seferihisar müddei Valisi Refik Koraltanın riyasetinde yapmıştır. Birlik ruznamesindeki maddeler hakkında umumî muavini Enver, Tortom muavinliğine Maçkadan Hüseyin, Mut sorgu hâkimliğine Tur muhtelif kararlar vermiştir. Kooperatiflerin bir gudlu sorgu hâkimi Rıza, Mardin hâkim mua buçuk ayhk çahşmalan tetkik olunmuş, bu çok vinliğine Kadınhan sorgu hâkimi Kâmil, Kos kısa zamanda kooperatiflerin koza müstahsil'eritamonu sorgu hâkimliğine Tokat sorgu hâkimi ne bu sene ilk defa olduğu halde beher kutusu Hamdi, Gönen hâkim muavinliğine hâkim nam 7580 kuruf üzerinden tohum tevzi etükleri ve zedi Necati, Karzan hâkim muavinliğine hâkim muhtac olduklan böcek kağıdlannı piyasanın namzedi Ali Rıza tayin edilmişlerdir. darhğına rağmen çok müsaid fiatlarla dagıttıklaHâkim namzedlerinden Şehabeddin Tortoya, rt anlaşılmıştır. Devletin bu büyük alâkası karEmine Sabiha Pmarbaşına, Salâhaddin Mucura, şısında koza yetiştirmenin memlekete çok fayŞahabeddin Madran Söğüde, İshak Milâsa, Tahir dah olacağını takdir eden müstahsillerin geçen Bozdağma, Meserret Karacabeye, Ali Ulvi Plo sene 69 bin kutu sarfetmiş olmalanna mukabil mere, Bahaddin Nazımiyeye, Necati Vizeye, En 80 biıı kutu aldıklan görülmüştür. Bu toplantıver Kemalpaşaya, Kemaleddin Hayreboluya, da Bilecık, Adapazan, Bursa ve havalisi koza Meliha Erten Karaisahya, İrfan Alacaya, Muzaf müstahsillerinin mümessilleri bulunmuşlardır. fer Bahçeye, Haluk Pazarcığa, Feridun DemirciToplantıdan sonra birliğin mubayya merkezye, Şevki Karapmara, AU Sezen Şarkî Karahisaleri açması ve bilhassa bir kooperatii nuntakara, Rıfkı Devreğe, Emine Neyyire Anderine, Ali Fuad Bodruma, Hamdi Ağnya, Sabri Yusufehne, lan haricinde kalan Hatay, Antalya, Elâzığ, DiEmine Saide Kelkite, Sabiha Karaburuna, Emine yarbakır, Amasya ve Edirne ile civarlanndaki Türkmen Çemişkezeğe, Nedime Urfaya, İhsan mubayaatı yapmak suretile bu yurd parçalaıınGedize, Mebrure Paluya, Emine Muammer Bit daki müstahsillerin de istifadeleri imkanlan halise. Demir Vana, Perihan Cideye, Mustafa Par zırlanmıştır. Bursa Valisinin bu mühim iş üz«kan Mes'udiyeye, Kemal Haksal Derike, Hayrı rinde soylediği teşvikkâr sözlerden sonra, kooİspire, Rıza Kırşehire, Tahsin Saimbeyliye, peraüflerin çalışma sekilleri hakkında alınan Meliha Nusaybine, Perihan Kartal Pasofa, Ali tedbirler birlik umum müdürü tarafından izah Karaca Bünyana, Kâmil Islahiyeye, Lutfullah edilmistir. Hadime, Sabri Yeniceye, Mazhar Saraya, Hasna Şener Divrike, Reşad Erzincana, Akif Hassaya, Necati Arabsuna, Cemil Kâhteye, Nuri Çapakçura, Fatma Semahat Viranşehire, Mustafa Saim Köksuna, Mehmed Kartaloğlu Kürcye, Ankara 11 (a*.) Aziz şehidlerin hatıraMuhsin Ergani madenine, Hikmet Foçaya, Ya^ar Aksekiye, Sıdıka Bozkıra, Münir Çarşambaya, sını tebcil için Inönü şehidliğinde yarınki paFethi Savura, Ahmed Erdem Kelkite, Semahat zar günü yapılacak merasimde bulunacak AnReşadiyeye, Sedad Kısakürek Kadınhana, İffet kara vilâyeti mümessilleri bu gün ;ehrimizden Tavşanhya, Hakkı Dersime, Fehameddin Ağrı hareket etmişlerdir. ya, Yusuf Danısman Ultiye, Nihad Behesnıye, C. H. Partisi Ankara vilâyet idare heyeti Emine Nimet Bergamaya, Kâzım Çulca Araca, azasmdan Rauf Baykan ve Ankara Beledıye Abdülkadir Termeye, Şemseddin Sarıkışiaya, meclisi azasından Mecdi Sadreddin merasimde Nezihe Tokada, Naime Darendeye, Mustafa Ö Ankara vilâyetini temsil edeceklerdir. Şehidlirek. Turgudluya, MeUha Soygören Muğlaya, ğe Ankara namma müteaddid çelenk konulacak Sabri İspartaya, Bedia Kadirliye, Mithat Seydi ve merasimde Ankaranın şükran sesini yükselşehre. Hayreddin Ilgaz, Sabiha Suman Gördö tecek bir hitabe irad olunacaktır. şe, Ekrem Ezineye, Zakir Kaşa, Hakkı İliçe, Nazım Ardahana, Hamdi Ardahana, Saliha Havzaya. Samiye Çiçekdağa hâkim muavini tayin eNorveçte bir mahal, 11 (ad.) Norveç ordildiler. dulan Başkumandanhğının tebliği: Norveç kuvBundan başka bir çok hâkim namzedleri de vetlerile Alman kuvvetleri arasında Teronedehâkim muavinliklerine tayin edilmişlerdir. lag*ın şimalinde müsademeler vukua gelmiştir. Yazan: Abidin Daver V J Koza kooperatifi Bursada yapılan içtimaa Vali riyaset etti ' ^ ^ PEYAMt Amerikada asabiyet artıyor radı da seferî orduya iltihak eder. Fakat icabında bütün Belçikalılar 17 yaşuıdan 50 yaşuun sonuna kadar askere alınabiUrler. Hazarda muhtelif sebeblerle silâh altına ahnmıyanlar da müis teşkilâtma naklediürler. Muvazzafhk muddeti bir senedir; fakat 1937 den 1941 e kadar, milislerin hizmeti 5 ay daha uzatılmışür. Ordu teşkilâtı Belçika dört askere alma mıntakasına ayrılmıştır: Merkezleri Brüksel, Anvers, Iiyej, Namür'dür. Hazari ordu, 3 kolordu ile Lüksemburg ve Namür müdafaa birUklerine, hudud bisikletli kıt'alarına, süvari kolordusuna, ordu topçu tugayma, hava müdafaa teşkilâtına, kale topçusuna ve sair birliklere aynhnıştır. Bütün bu teşkilât şu birlikleri ihtiva eder: 7 piyade tümeni, 2 süvari tümeni, 14 topçu alayı, 2 kale topçu alayı, 3 istihkâm alayı, 1 muhabere alayı, Piyade 84 taburdur. Bisiklet taburları 4, istihkâm taburları 11 tanedir. Süvari tümenlerinde, motosikletli, zırhh otomobilli bölükler de vardır. Hava defi topçusu 3 alaydır. Almanlara göre, Belçikanîn kalslerdeki toplanndan başka 353 hafif, 200 ağır topu vardır. Bu su müdafaası, o dvardaki Eben Emael istihkâmının müdafaa kudretini «rtırarak Holandanın Almanya ile Belçika arasında apandisit şeklindeki ç.ıkıntısmdan yapılacak bir Alman taarruzunu önleyebilir. Böylece Albert kanah ile daha şimalde Kampin kanah arasındaki Limburg mmtakası suya boğulur. Kampin kanalmın şimalinde Holanda hududlan ve hududun hemen 8tesinde Peel bataklığı ve bu batakhğuı sarkmda, Alman hududunda Holandanın hudud kazematları ve müdafaa tertibatı vardır. Tümhu'dRn Esko nehrine kadar 20 kilometre mesafede geçen harbde Almanlar tarafından yapılan kesif bir kazematlar hattt mevcuddur. Bu hat Albert kanahndan evvel birinci müdaiaa hattını teşkil eder. Şarka karsı tahkimat Burada, Umumi Harbden sonra Almanlann Belçikaya terkettikleri Öpen ve Malmedi arazisi gelir. Bu mıntakanm gerisinde, Belçika tahkimatmın anahtan olan meşhur Liyej (Liege) müstahkem mevkii vardır. Bunun şarkındaki Herve plâtosu, oradan geçen üç nehr* dayanarak yapılan tahkimatla Majino hattı kadar kuvvethdir. Liyej ile Verviye arasında aynca Batüce (Batis) istihkâmı vardu ki Vesdre vadisini müdafaa eder. Bu istihkâmın biraz daha cenubunda yapılacak olan Sunye (Sougnie) istihkâmı Amblev geçidini müdafaa edecekti; fakat mevkii tayin ve ihzar edilmiş olan bu istihkâm, 1939 ikinciteşrinine kadar yapılamamıştır. Onun yerine geçen temmuzdanberi daha küçük iki istihkâm yapılmıştır. O vakittenberi belki Sunye istihkâmı da inşa edilmistir. Lüksemburg hududundaki Belçika Ardenlerine gelince, burada Herve vadisinden Arlon'a kadar olan dağhk arazideki tahkimat Verviye (Verviers) şehrinin garbında ve Liyej kalesinin ilerisinde başlayarak dağhk ve müdafaası kolay Ardenlerden geçerek tâ Lüksemburg FransızBelçika hududuna kadar iner. Bu tahkimat ormanhk ve arızah arazinin icablartna uygun olarak yapılmış bir tabiyeler silsilesinden mürekkebdir. Belçikanîn meşhur Ardenli avcı tümeni tarafından müdafaa edilen bu tabiyelerin önünde, 10 kilometre derinliğinde bütün arazi lâğımlarla doludur. Bu hattın cenubu, yani sağ yanında Fransız arazisi ve Majino hattı başlar ve bütün FransızBelçika hududu boyunca denize kadar uzanır. Liyej kalesinden sonra, Namür müstahkem mevküne kadar U7jınan Möz nehri de, ikinci bir müdafaa hatü teşkil eder. Nihayet, üçüncü bir müdafaa hattı da Gand'dan Anvers'e kadar Esko nehri boyunca uzanır ve Fransadan gelecek yardımlan setreder. Bugün İnönünde merasim var Ordu mevcudü Ordunun hazarî mevcudu 1938 senesinde 4671 subay, 12^59 erbaş ve 73,000 er olmak üzere 90,000 kişi idL Ayrıca askerce teşlâkilâtlandırılmış 7376 jandarması vardır. Her yü askerÜk çağına girenler, 100 bin ile 115 bin arasındadır. Bu yekündan takriben 4244 bin kişi orduya ahnır, gene bu kadarı da milıse sevkedilir. Ordunun taUm ve terbiye görüp teşkilâtlanduıhnış ihtiyatlan 700,000 kişidir. 800,000 kişiyi bulan seferi ordu, 48 gün içinde 200,000 ihtiyaü silâh altına alabilir. Fakat, Belçika harbin başından itibaren 600,000 kişiyi silâh altında bulundurmaktadır. Harb başlarken Belçika ordusu 1 avcı, 2 motörlü süvari, 6 muvazzaf, 6 birinci sınıf ihtiyat, 6 ikinci sınıf ihtiyat olmak üzere 21 tümenden mürekkeb bulunuyordu. Belçıka ordusu Fransız usulile talim ve terbiys edilmistir. Avrupadaki tecavüzlerden Amerîkanın nefret duyduğunu söyleyen Reisicumhur Roosevelt IBa? tarafı 1 met sahtfede) Orta Avrupa ile Santiago ve Şili arasındaki mesafe, Büyük İskender'in Makedonya'dan Irana gitmek için harb arabalarını koşturmak mecburiyetinde bulunduğu mesafeden daha kısadır. Avrupanın geniş mıntakalarında yüz milyonlarca insana tahakkum etmeğe çalışanlar, kalblerimizde pek aşağı mevkidedirler. Eğer hedeflerine vanrlarsa, vahşiyane hulyalan, butün insanlan daha sıkı bir çember içine almak, bu toprak üstündeki her mil mesafeye hâkim olmak hulyalan büyüyecektir. Bu meseleye. Amerikanın, derhal karşı koyması lâzımdır fikrindeyim. Öteki kıt'alar, bizım hayat prensiplerimizden tamamen başka olan prensiplere iştiraki tercih ederler veya bu tcrcihi yapmağa mecbur olurlarsa sulhperver yapıcılık mesaimize devam edebilir miyiz? Hayır, devam edebileceğimizi zannetmiyorum. Cumhuriyetçilerimizin, bu meseleyl soğukkanlılıkla tetkik etmesi, bilhassa, ayni hedefe müteveccih olaıak elbirliğile harekete geçmcsi zamanı geldiği mtıhakkaktır.» Norveç muharebeleri Londra, 11 (a.a.) Efsmen bildirildiğino göre, filoya refakat eden ha\a kuvvetleri, Bremae olduğu tahmin edilen bir harb gemisine, BerSofya 11 (a.a.) Bulgar ajansı bildiriyor: gen açıklarında üç bomba isabet ettirmİFtir. DiParlamento Hariciye encümeni, Hariciye Na ğer bir hücum esnasında da düşmanın BergenMI Popofun huzurile müteaddid toplantılar deki petrol depolan tutuşturulmuştur. yapmıştır. Bu toplantılar sonunda, Bulgaristanın takib ettiği sulh ve bitaraflık siyasetinin, Bulçar devletinin menfaatlerine ve Bulgar milletinin arzusuna tekabül eden yegâne siyaset Londra, 11 (a a.) İstihbarat Nezareu, koolduğu müttefikan müşahede edilmiştir. münist Daili Warker gazetesi ile Faşbrt Action gazetesinin yabancı memieketlere gönderilmeAtina 11 (aJi.) Kral George, Trakya ve sini menetmiştir. Amerikan filosu Honolulu'da Makedonya'da yaptığı seyahatten dönmüf ve iskalacak tasyonda Başvekil Metaksas tarafından karşıNevyork 11 (a.a.) Honolulu'da Amerikan lanmıştır. .Halk, Krah ve Başvekili, jiddetle aîdonanmasının başkumandanı Amiral Richardkıslamıştır. (j Ankara 11 (Telefonla) Hüdadad Şakir bu son'un etrafmda bulunanların söylediklerine göakçam 21,20 de Ankara radyosunda şan sololan re A\Tupa hâdiseleri, amiralhğın, gelecek payaptı, Hüdadad Şakire değerli san'atkâr Omal zartesi günü donanmayı manevraya göndermek Reçid piyano ile refakat etti. Bu çok muvaffa hususundaki kararmı değiştirmiyecektir. Asya İzmir 11 (a a.) Dün Izmir limamndan İn kiyetli olan konseri Arkadaşımız Mekki Said filosunun birkaç gemile takviye edileceğine dair piltereye mühim miktarda yumurta ve İtalya takdim etmiştir. Hüdadad Şakirin teganni etüği dolaşan şayialar kat'iyetle tekzib edü^ektedir. ya zeytinyağı ihrac edilmiştir. Bu hafta içinde parçalar manzum olarak arkadaşımız tarafından Roosevelt'in namzedliği ve Hearst ihracat faaliyeti pek hararetli idL okunmuştur. LosAngeles 11 (a a.) Cumhur Reisi Roosevelt'in en büyük rakiblerinden olan ve Amerikada büyük bir nüfuza sahib bulunan AmeAnkara, 11 (a.a.) Bir müddettenberi şeh rikalı gazete kralı Hearst, LosAngeles ExamiBükreş 11 (a.a.) Rumen makamlan, ge rimizde bulunan Bükreş büyük elçimiz Ham ner gazetesinde çıkan bir makalesinde RoosemUeri, Köstence limanma günes battıktan do dullah Suphi Tanrıöver, Bükreşe gitmek üzere velt'in üçüncü defa olarak Amerika Cumhur ğuncaya kadar girmekten meaetmiştir. bu akşam İstanbula hareket etmiştir. Reisliğine seçileceğini söylemiştir. Bulgaristan bitaraflık siyasetini bırakmıyacak Bir Alman gemisine bomba isabeti Hava ordusu Hazar zamanında Belçika hava ordusu 3 alaydan mürekkebdir. Harbden bir müddet evvel, 210 muharebe tayyaresi, 140 mekteb tayyaresi vardı. Alman neşriyatı Belçikanîn yedeklerile beraber takriben 520 tayyaresi olduğu merVeTindedir. Son Fransız neşriyatına göre iss Be'çikanın 600 tayyaresi vardır ki en doğru rakam budur. Belçika tasarruf maksadile esnsen ehemmiyetsiz olan deniz kuvvetini 1928 de ilga etmiştir. Mısır sularında Müttefik filo, mühim mikyasta takviye edildi Kahire 11 (BA.) Reuter: İskenderiyedeki müttefik filosunun dündenberi mühim surette takviye edildiği bugdn bilduTİmektedir. Kahire 11 (&A.) Hükumet reisi, halihazırdaki ahval ve şerait dolayısile Mı«ınn müdafaa hazırhklarına büyük bir hız verileceğini beyan etmiştir. Ingilterede menedilen gazeteler Yunan Kralı Atinaya döndü Hüdadad Şakirin radyoda verdiği şan konseri 1914 e nazaran 1914 te 1 inci, 2 nci, 3 üncü ve 4 üncü Alman ordulan 870.000 kişilik müthiş bir kuvvetle Belçika ve Lüksemburg'a saldırmışlar, 117,000 kişilik Belçika ordusunu çiğneyerek Belçikaya ve oradan Fransaya girmişlerdi. Fransızlarm Joffre tarafından hazırlanmış olan meşhur 17 mımarah plânı, Ahnanların böyle bir harekette bulunacağını hesablamamış olduğu için, Fransız ordusu, vaktinde Belçikanîn imdadına yetisememişti. O zaman Moböj mıntakasında toplanan ve harekâtını zayıf Fransız sol cenahına uyduran İngiUz ordusu da, takriben 120,000 kisiden ibaretti. Hulâsa, o zaman Belçikahlar da, müttefikler de bir sevkülceyşi baskına uğramışlardı. Bu defa, böyle bir feci vaziyet mevcud değildir. Kongo ordusu Kongo sormürgesi, hiç bir tehlikeye maruz bulunmadığı için, oradaki kuvvetler de, icab ederse, Avrupaya nakledilebiUr. Gönüllü usulile temin edilen müstemleke ordusu, hazarda 15 16 bin kişidir. Seferde, ilkağızda bu raevcud l>ir misü artırıhr. Harb uzarsa, Kongodan daha fazla asker temini kabildir. *•*• İzmir Hmanından yapılan ihracat Köstence limanında takyidat Bükreş elçimiz geliyor Belçika tahkimatı Belçika bu defa harbe iyi hazırlanmıştır. 1914 te harb patladığı zaman Belçika, 6 i'iyade. 1 süvari fırkası seferber edebilmişti. Bu da 117,000 kişiden ibaretti Bu defa ise, Almanların Cebelüttarıkın kapatıldığt asılsız Londra 11 (a.a.) Cebelüttarıkm seyrisefaine kapatıldığına dair verilen haberlerin tamamile asılsız olduğu dün öğleden sonra İngiliz deniz makamlarında resmen beyan edilmekte idi. ABÎD1N DAVER

Bu sayıdan diğer sayfalar: