16 Haziran 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

âtı leli ali işe yüs rat vel vü- en son eserleri M. Turhan 'l'aıı’uıî Müessesemiz tarafından çıkarıları Hurrem Sultan 150Kı. Viyana Dönüşü 150 » Kadın Avcısı 100 > Tariht Musahabeler 15 > Tarihte Türkler için söylenen büyük sözler 25 » — Cumhuriyet Matbaası — vj Önyedinci yıl sayı : 5782 İSTANBUL — CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul « Posta kutusu: İstanbul. No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, İdare ve matbaa kısmı: 24299 - 24290 Pazar 16 Haziran 1940 Gazinosunda Her perşembe ve pazartesi akşamları Bayan Mua"â, Kemani Sadi ve arkadaşlarını dinleyiniz. Fransız Mukavemeti n mayısta başlayan bü- yük Alman taarruzu yir- mi beş gün içinde arka arkaya Holanda ve Belçikanın is- tilâsını tamamladıktan ve Flan- tres'daki müttefik ordularını tic- âte mecbur ettikten sonra, vakit aybetmeksizin, bütün kuvvetile timalden Fransız cephesine yük- 'endi. Burada, ancak iki haftalık bir azırlık devresi geçiren Fransız or- dusu, her bakımdan üstün Alman üvvetleri karşısında, altı günlük ir mukavemetten sonra, adım adım çekilmeğe başladı. Alman- lar, birbiri ardı sıra Rouen, Reims, Compiğgne gibi mühim mevkileri zaptettiler, Seine ve Marne nehir- rtini cenuba doğru geçnler: Fran- tz topraklarında bir hayli arazi a: ar. Ş:d:ihıyel iki sündînberi Pa- isi ulunuyorlar. n.lBî:ü:’nıı;: bhâdiaeler. bilhassa levlet merkezinin alınması hâdi- tesi, hisler ve sinirler üzerinde bü- Yük tesirler yaptı. —— «Garb medeniyetine sembol ö- an nur ve ziya beldesi> ne acıya- fak hakkında mersiye yazanlar, «Devlet merkezi düştükten sonra ık hayır kalmamış- n hükümlerini tansadan artık | tır> diyerek şimdide! Verenler olüyor. ğ Paris gibi, kocaman DiT lrnl?a- Tatorluğun merkezi düşman eline düştükten sonra, bu hâdise, hissi- Vat üzerinde tesir yapmasın, Ola. Almanlar. Sarbrük'ten hattı yardıkları ve Verdun kalelerini zaptettikleri bildiriliyor Fransız karargâhı tekzib ediyor Amerikada çıkan münferid Mazdı. Fakat, milletlerin maddi, Manevi bütün kuvvctlçrılve çarpış- İması olarak tarif ettiğimiz harbin ” tetkik eder- Çihtelit .thalî;;:liği kadar his- lmaya mecbur bu- nutm,mıhyız. Aksi on derece çeşidli 1939 harbi kar- objektif bir şe- ,pgbilmemiz im- ir şey kazanmış W"J/aıtn az kapı ll“hduğumuzu u ]“kdirde. esasen $' Ve muğlâk olan İlsında vaziyetin İkilde kontrolünü y: |tânları güçleşir, b |?imayız. ük On bir günden! he ;'Garrrııız hnşeketine umurîll"bll' na- Zar atfettiğimiz zaman görülen Ş. tiyet şudur: Fransız 01'_d“5“' ir İmüddet mukavemet etmiş Ve Son- İta buna imkân göremiyerek ce- tuba doğru çekilmeğe b“ı"m"ğ'.î' Ancak, Fransız ordusunun çeki'- he hareketi çok muntazam bir ğe' kilde cereyan etmektedir. C'epb'e- lin yarıldığına ve kuwçtlenn ir- irinden ayrıldığına dair (bu sa- trları yazdığımız dakikaya kadar) talümat yoktur. Bu vaziyet _!“j' tsında Fransız ordusunun mağlüb dlduğuna hükmetmek hatalı olur. Müttefik devletler, şüphesiz. ta- tihlerinin en zor bir devrini yaşa- Yorlar. Ne İngilterede, ne de FY’BH' ada bu hakikati inkâr eden kim- eye rastlamıyoruz. Başvekil Re?'î haud'nun Amerika Cumhur Reisi Noosevelt'e evvelki gün gönderdi- iki mesaj bu hususta çok açlkfl- Malzeme bakımından çok üstün Slan bir ordu, her tarafını emni- îy_et altına almış bir vaziyette, bü- |Ün kuvvetlerile Fransanın üzerine ltilmıştır. Taarruz eden oxdunun. pı“kikî kabiliyetini vaktinde ve iyi Pesablayarâk ona göre hazırlan- tuyan demokrasiler, çok tehlikeli Rünler göreceklerini aylardanberi *hlIiP duruyorlardı. eri devam eden İ Yalnız şu var ki, müttefiklerin, l’;lhuıı Fransanın mukavemet ka- Viliyeti harikülâde yüksektir. Bu lı“kavemetin arazi kaybetmek, tvlet merkezini düşmana bırak- tak gibi hâdiselerle sarsılacağına tanılamaz. Fransız milleti, şerefli (ötihi içinde buna benzer birçok İHhlikeler atlatmış, nice fırtınalar 'tçirmiş bir millettir. Bu itibarla, di üzerine çöken felâket gece- Sini aydınlık bir kurtuluş saba- ha ulaştıramaması için ciddi bir NADİR NADİ (Arkası sahife 3 sütun 7 de) sulh haberleri Fransız kabinesi bütün gün toplandı 4 b Dünkü müzakerelere iştirak edenlerden Ba: d şkumandan General Weygand, Başvekil Reynaud ve Donanma kumandanı Amiral Darlan Fransa 15“ (Hususi) — Başvekil Rey- | meclisi, Cumhur Reisi Lebrun'un ri- - no bu gün başk d General indı l k, . harbe devam Weyıand ve .donanma kumandanı A- |edip etmemek meselesi hakkında Fece miral Darlan'la uzun müddet görüş - | geç vakte kadar müzakerelerde bü - ğ müştür. Bu mülâkattan sonra nazırlar (Arkasi sahife 4 sütun 3 te) asılsız Miülli $ef Fransız. ve İngiliz Büyük Elçilerini kabul buyurdu , Ankara 15 (aa.) — Reisicumhur İsmet İnönü, dün- öğleden sonra saat 16 da Fransiz büyük elçisi Massigğli'yi ve 17 de İngiltere büyük elçisi Sir Hughe Knat- ehbull - Hugessen'i kabul buyurmuşlar- dir. Bu mülâkatlar esnasında Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu da hazır bulun- müştur. Maginot'yu Zorluyorlar Alman ordusunun güzergâhında, tahrib edilen köprülerden... İngiliz hava ordusunun faaliyeti çok şiddetlendi Müttefikler kumanda heyeti 24 saatte tatbikı muhtemel mühim TT N N SDT AMT GETEE SARETÜRLKAUAREMATAAN TETEARDLTNA SRAANDE NUT AU Ruzvelt'in kat'i cevab “Müttefikler hürriyetlerini, — müdafaa h D B aai & Fransız donanmasının bombardıman etti, ği Italyan şehirlerinden * Cenova'nın Ltçe, yardım iki misline çıkarılacak Re . havadan manzarası Akdenizde harb Açıklarda dolaşan müttefik donanma, İtalyan filosile karsılaşamadı Fransız gemilerinin Cenova mıntakasını ve tayyarelerin Libya ve Somaliyi bombardı manları çok tahribat yaptı İ aa.) — Dü -Kahxre'ısıg(büği)nde şö“îl akşam neşre- | dün Aden üzerine üç akın yaâpmışlarsa dıl;;[ âe;ıiı; Tarlla cüzyüî: îîınmekıcd-ır; da İngiliz harb tayyareleri - tarafından ül varı, harbin | tardedilmiştir. bidayetindenberi, açık deni, Mük | » eg tefik donanma, seyrisefaini himaye nak- | | Üç motörlü bir I.taâyan bf)mba-x-—dın:ı'an sadile Akdenizde mayinleri tarama Tet tayyaresi alevler içinde denize düşmüş- |sün de devam etmiştir. Bir çok keşif u- düşman gemilerini tahrib etme faaliye- tinde bulunmaktadır. Bir kaçı Mısır sahilleri açıklarında olmak üzere bir çok mayin tahrib edil- miştir. Bir Holanda vapuru Akdenizde İtal - yanlar tarafından batırılmıştır. Bu vapu- run mürettebatından dört kişi ölmüş- tür. Adene yapılan hücum akim kaldı Aden 15 (a.a.) — Düşman tayyareleri tür. Mürettebatından iki kişi kurtarıla- rak esir edilmiştir. Diğer bir tayyare üs- süne hareket etmesini şüpheli kılacak kadar ciddi surette hasara uğratılmıştır. Cenubda iki küçük şehre karşı da akın vapılmışsa da hemen hemen hiç hasar kaydedilmemiştir. Afrikadaki hava akınları Kahire 15 (a.a.) — İngiliz hava kuv- çuşları muvaffakiyetle yapılmış ve mü- him malümat elde edilmiştir. Şarki Lib- ya üzerinde yapılan bu uçuşların birin- de, bombardıman tayyareleri, Katruza üzerine bir çok bombalar atmışlardır. _Katruza'da iki müdafaa mevkiü, mühim hasara uğramıştır. İtalyan doğu Afrikasında, Bleheinm bombardıman tayyareleri Assab şehri ü- zerinde uçmuşlardır. Düşman tayyarele- rine isabetler yapılmıştır. Bu - tayya - relerin ğa başladıkları görülmü tür. Hangarlara, kamyonlara ve diğer 1 1 vetleri umumi & göre, İngiliz hava kuvvetlerinin iıaliyelti sar (Arkası sahife 4 sütun 1 de) Vaşington 15 (a.a.) — Amerika Bir- leşik Devletleri reisi M. Ruzvelt. Fran- sa ve İngiltere büyük elçilerini, kendi talebleri üzerine kabul etmiştir. Bu zi- yaretlerin hedefi hakkında hiç bir şey söylenmemektedir. Ruzvelt'in Reynaud'ya telgrafı Vaşington 15 (a.a.) — Reuter: Reyno- ya gönderdiği telgrafta Reisicumhur Ruzvelt «Fransız ordularının müstevliye (Arkası sahife 4 sütün 4 te) kararlar verdi Londra 15 (Hususi) — Resmen bildi- rildiğine göre İngiliz hava ordusu Fran- sadaki faaliyetini azami derecede geniş- letmiş ve muazzam- bir- bombardıman plânile harekete başlamıştır. Müttefik kuvvetleri takviye etmek ü- zere dün İngiliz hava kuvvetleri bom- bardıman tayyareleri Seine'in cenubun- daki harb mıntakası üstüne sevkedil- mişlerdir. Diğer tayyareler Neuvecha- pelle yakınında Merville tâyyare mey- danındaki düşman tayyare tecemmüle- Mısır müttefiklerin isteyeceği her yardımı yapacak Kahire hükümeti, rine hücum ederek ağır zayiat verdir- mişlerdir. Bombardıman tayyarelerimiz- den dördü dönmemiştir. Gece bombardıman tayyarelerimiz Al- manya üzerindeki hücumlarına devam etmişlerdir. Ruhr ve Rhenanie'de askeri hedeflere isabetler vaki olmuştur. Almanyanın cenubu garbisinde Bade eyaletinde kuv- vetli kitaat tecemmüleri ve harb mal- zeme depoları üzerine bir hücum ya- pılmıştır. Tayyarelerimizden ikisi ek- siktir, Bu sabah sahil muhafaza teşkilâtına (Arkası sahife 4 sütun 4 te) İtalyaya yeni bir nota verdi Roma 15 (aa.) — Mısır . hükümeti İtalya hükümetine bir nota tevdi et - miştir. Notada bilhassa şöyle denil « mektedir: «Mısır İngiltere ile akdettiği . ittifakın taahhüdlerine riayet ederek müttefik- lerin taleb edeceği hertürlü yardım ve kolaylıkta bulunmak üzere kendi top- raklarında lâzım olan her şeyi yapa- caktır. (Arkası sahife 3 sütun 3 te) Sovyet ordusu Litvanya'ya ve Alman Moskova 15 (Hususi) Soyvyetler Birliği hükümeti, Litvanyaya bir ülti- matom vererek, geçen sene akdedilen SSovyet - Litvanya ademi tecavüz pak- tının tatbikini temin edecek miktarda Sovyet - Litvanya ademi tecavüz pak- müsaade etmesini ve yeni bir kabine kurulmasını istemiştir. Litvanya, Sovyetlerin her iki talebini de kabul ettiğinden, külliyetli miktarda Sovyet kıt'aları bugün Litvanyaya gir- mişler ve Litvanya sahillerile Litvanya- Almanya hudud mıntakasına yerleşmiş- lerdir. Diğer taraftan, Litvanya ordusu eski başkumandanı General Raktiki'nin riya- setinde yeni bir Litvanya kabinesi ku- rulmuştur. 3 Sovyet be - yan edildiğine göre, Litvanya hükümeti geçen sene akdedilen Litvanya - Sovyet ademi tecavüz paktı ahkâmı hilâfına ola- rak Estonya ve Letonya ile birlikte Sov- yetler aleyhine askeri bir ittifak akdet- mişti. Bu vaziyet karşısında Sovyetler Birliği Litvanya - Sovyet ademi tecavüz paktını tatbik etmek üzere tedbir almak mecburiyetinde kalmıştır. İşgalden evvel hâdiselerin seyri Kaunas 15 (aa.)i— D. N. B Lit - vanya Başvekili Nerkys, dün gece ka- binenin istifasını vermiştir. Yeni kabi- neyi, geniş bir esas üzerinden kurma- ğa Litvanya ordusunun sabık başku - mandanı General Bastikis memur edil- General Bastikis, bundan bir kaç gün evvel ihtiyattan muvazzafa nak - ledilerek Harbiye mektebi müdürlü - ğüne tayin olunmuştur. Kabine değişmesi bundan bir kaç gün evvel Dahiliye Nazırının istifası (Arkası sahife 3 sütun 3 te) hududuna yerleşti Hükümet değişti Molotof dün yeni İngiliz ve Fransız sefirlerile uzun müddet mülâkatta bulundu | ââIE lemgs f o BU ' D , | E T TetörferiA A z ! ıı î]Ta.m ea aK Z . | D | | 9 Hasenpol “Hita e N T g Di Tam L— Aörshani ovo * A £ M F anga o /mo OSbOVİ / Skopisk X & Ya aN ea OD FMemeFi 1 ) 4 v 6 e ğ ğ'ı : ı_tıx H ; VUAN YA ş ;;Ş —EZ Bololasıkx| do Opossieni KS S - / Ö n ee Vd CEE Bo $i Lebel —| y O 4 Şi . 5 - VY A, KOVNDey A YAY A d'm'y.ıber_g& O Vdi LAT — e lakakddr P ği Kalvari) SAa T A ///-k !;u/prba/y a ü_ğ rmnler 6 Padoskoviçi Barlenslein , A kalkk ) Ç o ) y o Yalafin Lida — h © o Minsk— ETERE , —e ğütün üsleri ve hududları Sovyet orduları tarafından muhafaza edilen Litvanyanın vaziyetini gösterir harita - |