23 Kasım 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

23 Kasım 1940 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

CUMHURİYET 23 îkincîteşrin 1940 TARİH TETKİKLERÎ BÜYÜK SlYASl TEFRÎKA: i« Yazan: GORDON WATERFÎELD «YavlakArslan» ın Bulgarlar bizim tek ınsanuı dahı ıkamet etmedığı yervefatı uzerine oğ« Nasreddin Hoca » leıde gormekte idıler. Uçuş yaptıktan lu «Hâce Nâsırudnın hayatını fılme sonra gerı donen tayyarecılenmız ken dın> babasının yealmışlar' Bu filmın dılerını metruk hayvanlar arasında burme geçiyor. Her ismi « Nasreddin larak hıç bır jardımdan istifade edehalde Kastamo Hoca ve Hıtar P e mtmek ıstırarında kahyorlardı. nunun bu yeni tar» mış. Bır defa bır yol uzerınde sa emırı Mongol si" Turkler için Hoallerce yürüduğumuz haîede bir yasetme kafa tutca merhumla «İn tek koyde bir tek ınsanla karşılaşamamuş olacak ki, cıli Çavuş » ve Yazan: ^ ^ ~ «Geyhatu> ile amıs, ve nihayet kovun bırınde bir ıhtı• Bekri Mustafa^ n e ysr adam bulmustuk Bu ıhtıyar adamı rası açılıyor ve ıse, Bulgarlar için gormekten ne derece sevındığimi tarıf nihayet 691 (M. de «Hıtar Petar ed£rr.em Çunku bu adamdan mjhtac ol1291) tarıhınde IIIşıkları karartmak uzere satılan renkb Kurnaz Petro» ovle duğumuz bırkac bısıkletı nerede ve nasıl *" hanm emrıle Kaskrgıdlar uzerınde ıhtıkârdan dolayı bir şejTnış bulacağımm anlamış ve ona göre haresonradan «İsfen Fakat Bulgar filminde Hoca bir bu Şımdi onun bu parlak rolunden ev tsmonu Beyhği Istanbulda ilk dava açılmış ve bu daket etmıstık » denilen «Candar oğullan» vaya, dun bakılmıştır. Istanbul dor dala şeklınde gosterıldıği halde, Petar vel, bır kere şahsiyetını gozden geçıre dıyar Mayısm sonlarına doğru, harb muha dıincü aslıye ceza mahkemesınde ba zarıf bır mıktedan gorunuyormuş 1 .. lraı: Konya SelçuJdlerıne tâbı feodal ogullan> hanedanının muessisi «Şembirlermden hersey gızh tutulduğu ıçin kılan bu davada maznunlar. KetenciEğer bu işın bir gunahı. vebalı var sistem içinde en muhım beynklerden suddın Candar» a tevcıh edılıvor. vazîvetı oğrenmenın bir tek çarcı kaî ltıde Sabuncu hanı caddesınde 49 nu sa her halde Bulgarlardan zıvade biam birı de Kastamonudakı «Çoban oğul Fakat <Hâce» Kastamonuyu bu Mongol mıstı O da tayyarecı zabıtlerle goruş marada kâğıdcılık eden Ilya ıle tez boynumuzda olsa gerek O zavallı Ho ları» emaretıydı bu kuçük Turk hane rrahmîsıne teslım etmedığınden «Emır mek. Tayyare zabıtı mıralay Francıos gâhtarı Yakodur. cayı oyle eşeklı bır buda'a vaziyetıne danmın birinci emiri «HuseTieddın Ço Candar» emaret merkezine gıremıyor. rısin şarkındakı Nangis'de gece bomDavaya göre, bunlar, dükkâna müş sokan oniar değıl, bizımkjer, bızım mu ban» ı olğu «AlpYoriık», onu da to Nihayet 700 tarıhınden. yanı «Osman bprdıman kollarından birinın kumandanı rıınu «Muzafferuddın YavlakArslan» Gazı nın zuhurundan sonra (Şemsudteri sıfatıle gelen Istanbul Ithalât gum ellıfler, muharrırler... ıdı ve benıtn de dostumdu. Onun hariSivrihisar müftisi Hasan Efendi ve ıstıhlâf etmıştı: «Hâce Nâsıruddin» ışte dın Candar) ın halefı «Şucâüddin Sürüğü memuru Necatiye kâğıd verme ta'an, dusmanın hergunkü vaziyetini bu «YavlakArslan» ın ogluydu Ço leyman> bır gece baskınıyla KastamoHer Fransız ordusunun askerlen koru gostcrdığı ıçin bu harıtalara bakarak roıder ve dukkânda mevcud kâğıdla ondan naklen Bursah Tahır Bey, Vertn Emniyet müdürlüğü hesabma M led Çelebı, Çav lak Te\ fık v e daha yeni ban oğullarının bu üçüncü enıirı Ana nu şehrını Hocanın elınden almaya mumak ıçm avcı kolları vardı. Fakat bunlar vnziyeti oğrenmeğe imkân va,rdı Harita dolu Seiçukîlerının 690 (M. 1291) tarı vaffak oluyor: kâfi değıldi. Almanların 10 mayısta buyuktü ve odanın butun bir duvarını tıldığını soylemişlerdır. Hatta, dukkân muharrırlerın topladıklan sa'anelerle da bulunan bir muşteriyi gdstererek, muhtehf tarıhlerde basılan fıkraıardakı hindekı saltanat kavgalannda maktul «Yazıcızade Ali Efendi > nin turkçe japtıkları bombardımandan sonra mev kaplamakta idı. Bu yüzden askerî hare* ınıâlara gbre Nasreddin Hoca, Hıcretın düştu. Işte bu hâdise üzerıne «Hâce Selçuknamesinde «Hâce» nın ıste bu cudun sayısı busbutun azalmi'îtı Ai kâtı kolayhkla takıbe ımkân vardı. Her «ıste, bu sivıl memur satın aldı, şimdı 605 tarıhinde Akşehır yahud Sıvnhı Nâsıruddin» babasının yerine Kastamo vak'ada «depelendı» ğmden bahsedılır. manlar, Holanda, Belçıka ve Luksem aksam saat altıda geceleyın yapılarak £otürecek> demişlerdir O sırada civar sarda doğmuş, 683 tarıhinde oLmuş. tahnu Beyi oldu. Fakat «Hâce nın Kon Kım bılir ,belkı de muahhar an'anede da bulunan komiser muavini Avni, içetmrgun uzerine yürudukleri gun, ılk harekâta aid emırler gelmekte ve bu rıye girmış, «sivil memur» denilen muş sıhnı Konyada yaptıktan sonra Akse yadaki parlak rolu o tarıhten ewel «Nasreddin Hoca» nın Osmanlılarla mudefa olarak Fransayı bombardıman et emırler hedeflerı ve kullanılacak bomtcrınin huviyetini sormus ve tsivil me hırde muderrislık etmış, bır arahk Kas dı Parıstekı nushaya gore «Hâce Nâ asır gosterılmesı «Hâce Nâsuruddın» ın tiler. Tayyare meydanlarından her biri balan anlatmakta idı. Miralayla bırlıkte mur» değil, Muhtar isminde bir sebze tamonuda Isfendı>ar oğullarına vezır sıruddin • ın 682 den 690 tarıhıne kadar • Osman Gazı» ıle muasır olmasmdan Bin nerede bulunduğunu çok iyı bilen haritayı tetkık ettikten sonra ben de hk ederken nufuzunu çekemıyen rakıb (M. 1283 1291) sekız sene Konyada kınayedir. ci olduğu anlaşılmıştır. HAlmanlar, 10 mayıs gunü bunların ço dusman hatları uzerınde uçmak ve bomlerinın şemnden kurtulmak ıçin Kon bulunduğu anlasılıyor. O sırada Konya «Yazıcızade» nin rıvayeti doğru olduifiunu bombardıman ettiler. Bu sırada bardımana ıştırak etmek istedim ve ar Boylece dükkânında kâğıd mevcud >aja gehp Selçukîlerin hızmetine gir Sultanlığmda bulunan «Ikıncı Gıyâsüdolduğu halde bunu satışa arzetmemek 4fancy'de bulunuyordum ve A'manlar zumu mıralaya bildirerek: mış, «Nasreddm »unvanı ışte bunun uze dın Mes ud» Irandakı Ilhanîlere, yanı ğu takdırde, acaba Kastamonuda şehid suretile millî korunma kanununa mu clan «Hâce» nın cenazesı neden AkşehJ o u l hava meydanında bulunan on tay Bu gece benim de uçmama musa halif hareketten mahkemeye gönderi rine Selçukî sultanı tarafından kendf Mongol hukumdarlarına tâbıdı; Ilhanî re nakledıldı? Merhumun orada bır ıksıne tevcıh edılmiş ve Evliya Çe^biye tahtında da «Abağa oğlu Argun» vardı •yareyi tahnb ettikten sonra şehri de ade eder misiniz? dedım. len İlya ile Yako .dükkânda çok ka davanan dığer bir rivayete göre de «Titaı mı vardı, yani Konyadaki hizmetlebombardıman etüler ve asağı yukarı Hıçbır mâni yok! dedi. labalık vardı, izdiham arasında ne dl mur> ıstılâsında zarafet ve nuktedanh Kardesı «Geyhatu» da veüahddi. «Hâ rınden dolayı o zarnanın usulünce kenFransanın bütün hava meydanlanna O halde hazırım.. veceğimizi $asırdık» demişlerdir. Her ğıle Akşehrı yağma ve haracdan kur e Nâsıruddin» ışte bu vazıyette Konya dısıne bır malıkâne mı verılmıştı? Yokkarsı ayni şekilde hareket ettiler. Daha ıltanhğınm «mustevfi» lık makamına, Pekâlâ.. ikİFİ de tevkif edllmiştir. Muhakeme, tarmış ve hattâ bazı elçiliklerde bulunsa Kastamonuda şehadeti doğru değil '•onra bu taaıruzlar tekerrür etmiş ve anl Maliye Nazırlığına tajın edılıyor. Büyük bır sevinc içinde idim ve bu İlvanın v«>kil tutması için bırakılmıştır muş muhım bır sahsiyettir. Fakat bu Anonim müellıfe gore Hâce» ış başına de şehri kaybedince Akşehre mi çekilIfcu da Fransanın avcı ve bombardıman sevmcimi tes'ıd etmek için bır şışe kon? muhım şahsıyetın butun seıvetı bır e gelır gelmez, ılk ışı Mongol zulmutıun dı Muahhar an'anede İsfendıyar oğul'.tayyarelerine son derece muhtac oldu yok almağa koştum. Bu işi yapacak olan ADUYEDE şekten ıbarettir, evi tamtakırdır: «Mol oteye beriye tehcir ettığı Anadolu Turk larmın veziri ıken rakıblerinin şerrinıftu bir sırada yapılmıştı. Chartres hava biricık harb muhabiri idım. Gerci Assoden Konyaya kaçmış gosterılmesi işte la Mehmed» ısmınde budala bır oğlu meydanında çalışan zabitlerden bıri bana ciated Pressm muhabiri Taylor Henry de Edib avukat bir edebiyat ve oğlundan daha aptal bir karısı var lerıni yerlerıne, yurdlarma iade etmek bu ıkıncı ıhtımalı teyıd edeblır. Her vaziyeti şu şekilde anlattı: oluyor ve «Hâce» nin halkçılığı işte böyisteseydı bize refakat edebılecekti. Fakat maznununu daha kurtardı dır! Bu fakır hocanın ahıâkı da şoyle le başlıyor. Tabıî bu hareket, duşman halde butun bunlar ayrı ayn tetkik < Her bombardımanı müteakıb yeni Amerikah olmak hasebıle bır bombaredılecek meseleler. boyledır Arasıra el bağına girer, hırbir sahaya çekıhyoruz. Ve bu hâdise her dıman seferine ıştırak etmesinden, bir «Servetifünun Uyanış» mecmua sızhk eder ve bazan da çırçıplak gezer! istılâsma uğrayan o perişan AnadoluŞurası muhakkak ki, Anadolu Türknun yüzunu guldürüyor. Nihayet Mon23 günde tekerrür ediyor. Faknt muva mesele çıkmasından korkuyor. Fakat bu smda çıkan «Porta» isimli yeni tarzda Soyledığı sozler çok defa ^açmpdır, Holüğünün mâşerî hafızası, daha hayatmtala hatlarının şıddetli bombardımana seferden geri kalmak da istemiv ordu. ki iiirden dolayı açılan müstehcen siir ca insanı saçma ile giildürur: Onun için gol vehahdı «Geyhatu» Konyaya gelida takdıs ettığı bu mumtaz, zarif ve davası, İstanbul üçüncü asliye ceza Fransız musteşrıkı «Clement Huart», yor: «Sultan Mes'ud» payıtahünı donaUğraması yüzunden trenler serbest ser Ona donerek: tıp metbuunu karşılamaya çiKiyor. Mon millıyetçı halk âşıkını asıriar geçtığı mahkemeslnde dıin bitmiştir. best hareket edememekte ve yolların Üzülme, dedim, ben geri döndiikhaıde unutmamış, bu takdıs hıssı niHâkim Necıb Nadir, Müddeiumumî • Konıa» ısmındekı kıtabında ondan bah gol istilâsında nıce katlıâmlar geçiren muhacırlerle dolu olması yüzunden dı ten sonra benlmle bir miılâkat yapar, hayet onu evlıyalaştıraoak dereceleri ğer vesaitin yardımından istifade edile müsahedelerimi yazar, gazetene gonde Aiillâ Yurdakulun ceza talebini red ve sederken «Diseur de sottises» deyip ge halk tabiî dehşet içinde kalıyor; fakat bulmuş, mülî hızmetiyle şahsî zarafeti«Hâce» derhal araya gıriyor. Talâkagiızide avukat edib Bsad Mahmud Ka çer. memektedir. Netıce, adamlannunn va nrsin! ne aıd hâtıralan bırçok fıkralarla nersVurdun, bir eserin ancak kül halinde Butun bu rivayetlerde bir sürü tena tıyle, belâgatıyle, zaıafeüyle zâlım pıen silden nesle devretmiş ve gıttıkçe buciie başma gelmelerinden önce, bızim Fakat bu düşünee onu hoşnud etmedi mütalea edilebilecegi yolundaki mü kuzlar goze çarpıyor: 683 tarıhinde, j a sı yumuşatıyor, zulmettırmiyor, bılâkıs yeni bır sahaya hareket etmış olmamız vc biz onun hesabma başka çare aratün halk nukteleri hep onun o sevımh ve bu yüzden tayyarecilerimızın, bır mağa koyulduk. En nihayet, bir keşif dafaasını kabul etmiştir. Vukuf ehli nı «Osman Gazi nın itibarî istiklâııne zâlımi âdilleştırıyor. ve mubarek şahsiyeti etrafında toplan raporuna, Tenıviz içtıhadına da uysun musadıf sayılan 699 tarıhınden 16 sene Bır arahk «Geyhatu» Sultan «Mes'ud» yeıden bır yere goçmek doli; ısıle yor tayjaresıne bınmış gıbı hareket edebılemıştır. gunluktan bıtab du^meleridır Cunku cejıni ve müsahedelerini ona gore ya o'nrak verilen kararla şiıri yazan Ca evvel olmuş gostenlen Hocanın Yıldı ıle beraber o zaman muhım ve mânvır îsmail Hami DANİŞMEND hıd Saffet Irgat ve mecmuanın neşri r'm Bavezıd devrındekı Tımur istılâ bır merkez olan Akşehre gıdıyor: «Hâbır verden bır >ere goçetnkçe bombala zabıleceğmi sovledık Tavlor buna razj rımızı, mahrukatımızı, yedek parçaları oldu Ve ış miralayı ikna etmeğe kaldı. yat müdürü Halıd Fahri Ozansoy be sında sağ olemıyacağı pek tabıî olduk ce» Mongol velıahdini oyle teshir ettan başka, vezirhk ve sefirlık etmiş bir miş ki, duşman prens onu saltanat naMÜTEFERRtK mızı ve bu f un aletlerıraızı bırlık'e go fakat miralay Taylor'un uçmasım iste net kazanmışlardır. adamın fakırlık ve hırsızhk gıbı sıfat ıblığme bıle taym edıyor' Anonim muturuyoruz. Fakat bır yerde yerle=;eme miyor ve bu yüzden bir mesele çıkması Karanlıktan istifade etmek İlga olunan trenler ları da akla sığacak şeyler değıl.. Bır ellıf bu munasebetle «Hâce Nâsıruddığımiz ıçin denklerımızı dahi cö?meae ıhhma'ıni ileri siırü\ordu istiyenin bali taraftan muderriS ve hattâ Veled Çele din» in siyreüni şöyle anlatıyor: Hukumetin yeni kararı mucibince vakıt bulamnor ve bu yuzden duşmara Hep tırlıkte yemek yedık. Fransız miEvvelki akşam, Çarşıkapıda Pazai bınin dedığı gibi «Konya ulemasından, «Gece gundüz suleha ve fukaha ile tren ve vapurların tahdıdıne kısmen karşı hıçbır harekette bulunamıycrduk ralayı, mayısm ortalarındanberı Alman verinde balık satan Faize içmil bir ka fukahayi hânefîyyeden, idare Ve sıya sohpet ederdi. Hüsni ahlâkı o derece dünden itıbaren başlanmıştır. Bu su Bundan başka sıvıl halkm yolHra dokjl tahaşşud nok'alarını bombardıman. etdının yanına bır genc sokulmuş, ka setle de uğraşmı^ mühim bir şahsiyet» de ıdi ki eğer bütün şehır aleyhine sdy retle dünden itıbaren Ankaradan csımesı ve bır çok yerlerin bosalma&ı yü mekle meşguldu. ranlığı fırsat bılerek, cebinden para olduğundan bahsediliyor, bir taraftan da leyecek olsa bıle hiç müteessir olmaz, ma, pazartesi, çarşamba günleri 12,45 zunden tayyarecilerımız kendtierinı bır (Yarın devam ederek) çantasını çekerken kadın işin farkına böyle bir şahsiyete durmadan saçma anlar, dınler ve tatlı sozlerle cevab ve te, Adanadan cuma, pazar, çarşamba varmiştır. Refık Çokkorkmaz adında söyletiliyor ve herkesin içıne çırçıplak rirdi. Anadolu Anadolu olalı böyle a günleri saat 13,30 da hareket eden trendam goruhnemişti.» clan bu genc, dün muhakeme edilere'< çıkmış bir hayâsız gibi gosteriliyor! ler kalkmıştır. Tabıî bunlar birbirını tutmuyor. Sultanahmed birinci sulh ceza mah«Geyhatu» Akşehirden Konyaya döYanndan itibaren Ankara Istanbul kcmesinde vankesicilikten bir ay yirmı Şu halde «Nasreddm Hoca. kım? Biz nüp şehri haraca bağlamak için emlâk trenlerile Bandırma vapurlarından basrkiz gün hapse mahkum olmu«:tur ve ce bu sualin cevabını bulabilmek için tahririni emredınce, «Hâce» derhal şeh zıları da kalkacaktır. miızekkeresi an'anenin bize naklettiği şu birkaç nok rin eşrafıyle el ve dil bulıği ederek em(Bastarafı 1 ınci sahıfede) bu tarıhten sonra maskelenmış bulu Inkkında derhal tevkif t,acaktır. ta uzerınde durmak lâzım: 1. Şemsed lâkin bir kısmım düşmandan mektum İş Bankasının yeni müdürü Lâmbalar çoğaltılıyor Bunlardan başka bazı mejdm ve so 5 Deniz ve limanda gorükn mas Bir sahtekâr mahkum oldu dır> Sammin «KamusulA'lâm» ında de tutuyor ve bu suretle haracm azalmaIş Bankası İstanbul şubesinin yeni dıği gibi Hoca Osmanhlar devrınde de sını temın ederek halkın minnet ve kaklara konan maskelı 137 lâmbamn da keleme eksık ve noksanlar (rcnklı ısıkPan»altı postane";i sabik havale mp gıl, Selçukîler devrmde ve bilhassa b u mudurü Mecid, dün Ankaradan şehrilar kullanılmak gıbı) tashıh edılmelıdır. şukranmı kazanıyor. kJajet etmedıgı guiuleıek bu mık'arın 6 Halkın kuliandığı el fenerlennın nnıru Sadı. evrak uzerınde tahrifat va devrin sonlarmda yaşamıştır; 2. «ed Her halde «Hâce Nâsıruddin» i son mize gelmiş ve vazıfesıne bajlamıştır. 200 lâmbaja çıkarılmasına karar ve parak zimmetine yedı bin kü<:ur l i n dını kelımesıyle nihayet bulan bütün rıtmıstır Bu arada tram\ay araba ] arı de mavı ampullu olmsı lâzımdır. raları sarıklı bir softa şekhne sokan Bir sinema operatörü geldi Emır hılâfına bazı bar ve 3inemalarm geçirmekten muhakeme edılivordu I« lâkablar gibi «Nasreddın» tabiri de Sel yanlıs telâkki işte bu «Hâce» unvanmnın ışıkları da mumkun mertebe ıslah t^nbul birinci Ağırceza mahkeme^i çukî devrine mahsus un\ anlardandır Bır Ingiliz şirketi namma filim çeviOıunacaktır. Fılhakıka şımdıkı çeraıtte kapılarında lâmba yandığı gorulmuştur. dun kendı«inin beş sene on ay haDsidan galat olsa gerek: Haibuki acemce ren bir operatör, dün sabah konvan ve hatta an'aneye göre bu unvan ona 7 Bılumum dukkân ve mağaza bıletçıierın bır çoğu para almak ve para r>e ve parayı ödemesine karar vermış Konya sultanı tarafından tevcih edil de fransızcanın «seigneur» kelimesine siyonel trenıle şehrimize gelmiştir. Butekabul eden bu unvanı eskıden «Hâbozmak ışmde çok muskulâta maıuz gıbı vıtrmı bulunan yerlerın mabke miştir; 3. Muhtehf nushalanm gördu ceiCıhan» ve «MubarekHâce» gibi rada ve Ankarada bazı filimler çevirelenmesı mavi lâmbalarla değıl evlerın kalmaktadırlar. ğum yazma «Nasreddinname» lerde bu hukümdarlar bile taşırlardı. Her halcektır. pencerelerınde olacağı gıbı sıvah ku Tehlikeli bir sukut Limanda Dün avni trenle şehrimize 50 kişil : k unvan ekseriya «Nâsıruddin» şeklmdeLoman idaresı gunleıın kısalığından pıaş veya kâğıddan yapılması ve bunun Ortakovde oturan 70 vaşlarında Aı dır; 4. Hoca Kastamonuda vezır ol de zaman geçtıkçe «Hâce Hcca» mek Polonyalı bır multeci kafılesi gelmiştır. teb hocası manasına ahndığı gıbı, «NâVe maskeleme ışıne başlanılrrış olmasın ıcir de şimdıden hazırlığa başlanılması. tm. evının duvarını tamir ederken mu8 1/12 940 tarıhınden ıtıbaren ge vazenesini kavbederek altı metre vuk duktan sonra Konj'aya gehp Selçuki sıruddm> unvanınm da «Nasruddın» e Toprak Mahsulleri Ofisinde dan dolayı tehmıl tahhyede muskulât hızmetine gırmiştır, 5 Sefırhklerde bu mkılâb ettığı, Selçukî devrindekı Monzuhur ettıgını ılerı surmustur Bu ışe rek umumî gerekse hususî bınalarda soklıkten duşmüş. muhtelıf yerlerinden İki senedenberi Toprak Mahsulleri lunmuş ve memleketinı düşman hara gol ıstılâsı yerıne Osmanlı devrındekı tenvırat tamamen karartılmış ve sondu ağır surette yaralanmıştır. tnahsus olmak uzere ışıklarm muavyen cmdan kurtarrrıştır. 6 Âlim ve fakîh Tatar ıstılâsının esas tutulduğu ve ışte Ofısi Istanbul şubesi mudürluğünü ifa rulmuş olacaktır. Bu emri tatbık etmıZdmandan daha bır muddet sonra ya Artın. kazav'i müteakıb Surpağob bır devlet adamıdır. e f mekte bulunan Nuri Orak, yeni kuyenler hakkında kanunî muamele yapı h.'stanesıne kaldırılmıstır. bundan dolayı «Ikıncı Mes'ud» la Geypılması alâkadarlara bıldırılmı^tir. Şimdı Selçukılerın son de\rinde ve hatu> yerme de <Yıldırım Bayezıd» le nılan Ofıs Hnbubat ve Satış müduılülacaktır Mekteblerin tatil saati bılhassa Mongol ıstılâsı sıralarında bu «Aksak Tımur* un ıkame edılmış oldu eune tayin olunmu=tur Ofıs İstanbul Ceb fenerlerinin fiatlan Bir Alman ticaret heyeti Bazı mekteb ıdarelerı ve bılhassa kıj mudurlueüne merkezden satış evsafı haız, bu rolleri ovııamış ve bıl ğu an^aşılıyor. tespit olundu mekteb talebelerının bu unduçu mek*ebrefı Vahdı Yurdmen tayin olunmuş ve geldi hassa bu «Hoca» ve «Nâsıruddın. u n Fıat Muıakabe Komısjonu dun bir ler evlerı uzakta olan talebelerın mek1 Muahhar an'anelrin «Nasreddin Ho vazıfe=ıne dünden itıbaren baslamıştır. Almanyanın tanınmış tütdn fabrika vanlarını taşımış bu kımse olup olmatebden daha erken çıkmalarma musaade toplantı yaparak bu gunlerın en muhım ca» yı Kastamonuda vezırJık ettikten larını temsıl eden Kutvenker'ın rıyase dığmı araştırahm. Kaza kongreleri bitti iftemışlerdır. Oğleden sonra yapılmakta tıcuret mahsulu olan ceb feneılerı ve tesonra Konyaya gehp muhım mevkıler tınde bır Alman ticaret heyeti dun saPansteki «Bıblıotheque Na*ionale> in ışgal etmiş gostermesi her halde onun olan mutalea zamanının bır muddet da ferruatmın fıat ve kazanma hadlerıni Parti kaza kongreleri sona ermiştır. bahki konvansiyonelle şehrimize eel far'sî yazmalar kısmmda 155J numaraha kısaltılması suretile mekteblerin da tayın ve tespit etmiştır. 'Çoban oğulları» hanedamrdan olması Yalnız bu arada, Fatıh kaza kongresinnnştır Heyet meyanmda ıkı Alman üı da mukayyed anonim bır Selçukname Veıılen karara gore. Fıat Murakabe ve babası «YavlakArslan» ın vefatmdan dek' seçim uzennde incelemeler yapılha evvel tatıl edılmesı Maarıf Kudurtun fabrıkasımn muduru de bulunmak var: Anadolulu bır Turk mi/ellıfının e evvel Konyaya gelip o parlak rolleri luğu ıle Vılâyet arasında gortralmek Komısyonu ampulsuz ve pılsîz elektırk mnktadır. Bu konsrenin toplanarak mceb fenerlerinin satışında azamî yuzde tadır. Heyet, Sırkecı istasvonuiıda şeh seri olduğu lısanmdan ve bazı karîne ovnamasıvla tefsır ve ızah edılebilır tıhabatı yenılemesi ihtımalı vardır. tedır. 15 ve perakendecilere de ayrıca yüzde rimizin tanınmış tütün tacirleri tara lerden anlaşılan bu acemce Se'.cukna «Hâce Nâsıruddin» in mustevhleri elde Parti vılâyet kongresi önümüzdeki Evierde 15 kâr haddı kabul edllmiştir. Bu nevi fından karşılanmıştır. Alman ticaret he menin «Sultan Mes'ud» faslında ıstedı ederek Konya halkını yağmadan katl avın 22 s n c doğru toplanacakhr. Evlerde ışıkîarın dışauja MzdırılınaT ğımız ev=;afı ve aradığımız unvanlan ıândan ve haracdsn kurtarması da ceb fenerlerı kaç elden geçeıse geçsın yeti İstanbul tutün piyasasındi tetkık (nası ıçin vılâyete kat'î emır gelmı^tır haız muhım bır şahsiyete tesaduf ede an'anedeki «Nasreddm Hoca» nın «TiTopkapı müzesi mustehlıke azamî olarak toplancının japacak ve tütün tacirlerimızle tcmasBa emre nazaran ıkıncı bır emır bek«Hâce Nâsıruddin Mahmud ıbnı mur» u yumuşatarak Aksehir halkını larda bulunduktan sonra Izmıre gıde riz: Topkam saravında ilerıde esaslı tamrlıvetme nazaran yuzde 30 kârla intiIsmeksızın aym bırıncı gunü butun YavlakArslan» .. Bu «Hâce Nâsırud aynı felâketlerden kurtarması ri\ ayetıcektir. mırat yapılacaktır Bu sene için ayrık'>l edecektır. meskenler de dığer bmalar gıbı maskedm» Mongol ıstılâsı devrınde talâkat. ne tamamiyle tekabul etmektedir. lan 26 bın lıralık tahsısatla şimdılik en Ceb fenerlerine mahsus ampullerin Bir Hind ticaret heyeti lenınış olacaklardır. zarafet ve siyasetıyle halkı o zalım musNihayet Hicreün 690 ve Mılâdm 1291 tÜ7umlu görülen kısımlar tamir edileAvrupa mah olan^r perakende azamî tevlilerin zulmunden kurtarmaya ve geliyor Seferberlik müdürlüğünlin tanıimi ]0 kurus baska baska memleketlerden senesı hulul edıvor, bu sene içinde cektir Tamirlerm binanm estetik güÖğrendığımıze gore memleketimi^le Mongonllara verilecek haıacı tahfıf et muhim değışiklikler oluyor Bir taraf zellığini ıhlâl etmivecek mahiyette yabelerDerkk mudurluğu ışık sonauıme ge^nler 5 kurusa satılacaktır. tirmeğe muvaffak olmuş bir halk batan «Geyhatu» İlhanlık tphtına çıkar pılması ıçin muzeler fen heyeti bir Ceb fenerlermde kullanılan p^lerden tıcarî munasebat tesisı ıçin Hindistandan bası rolunde görulur ve maskeleme ısınde gordugu noksanlan bir ticaret heveti gelmektedir ken bir taraftan da Kastamonu Bevi nroie hazırlamaktadır pe\derpey ıslah ettırmekıedır. Haikın jaf=ılar toptan azamî duzınf"Ei 230, peBOAak^arda polıslerı gorebıımeıeii ıçin rakende azamî beher tanesi 25 kuruşa, Bundan kırk sene evvelki moda sıyah bunların başıarına fosforlu bandiar ko ı^trndard pıller de duzınesı 167. perakende tanesı azamî 17 kurusa. Babv t'pi kostum tayyor; siyah gomlek. Caketın licicaktır. kolları bolero biçımı kabank, etek de Seferoerlık mudırıy etının pjrulen pıllerın kucuk pıllerı duzınesı toptan topuklarda Sıyah alpak gomleğe bır de noksanlar haKkmaa alakadar n^aka'iıUıra ]20 perakende beher çiftı 27 5 kuruşa sıyah kravat bağlanmıs Basta. gene zance vuvarlak pıller perakende azamî gonderdıgı taroım şudur: manın modası, şımdıki şaoka modala1 Nızamname mucıbınce lıançte ]0 kurusa satılacaktır. rını da pek yadırgatmıyan cıyah. takyanması lâzım gelen lâmDalaııri 60 volt İzrrirde ışık söndürme ve maske ye gibi şapka. Ayaklarda, kısa topuklu, Maden imtıyazı peşınde koşmak. Bu, ne madenıydı 7 Altın mı' Gumuş \ Dortgozle bekledığı Hacı Varvara getan fazla olmaması lâzımdır duğmeli siyah botlar. leme tedbirleri tamamlandı mu? Bakır mı 9 Krom mu? Bu da meç lince, bacının odasına çıkryor, saatlerKonaklara, yalılan, evlen», köşklerc, 2 Bazı dukkânJarda maskelentaenın İzmır 22 (Telefonla) İzmırde pasif Kım b u 9 dıyeceksmi7. Fnseden topuz hptta belki de kulübelert sokulur, «ma huldü. ce konusuyorlar Zavallı bacıyı kım bıkıımızı bez veya kâğıdlarla yapıldığı mjdafaa tedbirleri tamamlanmak üze yapılmış kırlı kır saçlar, supürge kas den hıssesi» yazardı. Bu «maden hısseOnun bır, ismini soylemiyeyım Ze hr ne tatlı hulyalarla avutmuştur? O gorulmuştur kı bu renk zıyayı md."ke ıedir. E.ler ve hususî muesseseler de lar. bugunkü yapıştırma b'yık sinema si» yazmayı, «esham», «tahvilât» «matlememekte bılâkıs hedef teşkil etmekte »jmdiden karar ahkâmına uymuslardır artıstlermı hasedlerınden çatlaiacak ter bu hısse senedlerı» gibi bir şey sanrna ki Beyi vardı. Madenle, o, uğraşıyordu" gıttıkten sonra bacıda bır ferahlık var imtıyazı o, alacaktı. Maden îsletılecek O gece yaldızlı ruyalar gordugu de mudır Bu gıbı maske'enecek yerlerın MU İzmir ve Karsıyakada 6000 lâmbadan bıvıklar. Takdim edeyım: «Iş adamı» ym. «Hıssedarlar» a «senedler» verilecek; hakkak. hdkkak surette sıj ah kumas veya kâ ancak 110 lâmba yanmaktadır Tram Hacı Varvara. O, gayet soğukkanlıydı. Girdiği \er «kâr» da, tıkır tıkır odenecektı. Hacı Varvara, bizim evden, halamm 9 ğıdaan dışarıj'a hıç zıva sızmıyacak şe VEV. otobüs ve vapurlar maskelenmış O kimdı'' Kımm nesiydı Çocuklu de bır baykuş gibi tuner, kdhvesını ıaO karakaph muşambaya donmuş ku konağından, buyuk tevzemın yalısmdan k.1 de yapılması lâzımdır. tir Karşıvakava isliyen Bavraklı vapu ğumun karısık hâtıralan arasından, bu hat rahat içer, ve muşterısını gozune çuk deftcrde kım bılır kaç kurban ya buyuk yengemden, amcamdan, davım3 Bazı dukkânlarda ampull^ıın ü ru dun gece mendıreğe çarpmak üzere lup çıkarmak kabil değil. Yalnız onun kestırırdi. tıyordu 9 Bu, Hacı Varvaranın insafma dan, hısım akraba, hulâsa butün tanızenne gelışı guzel muhtelıf renk'erde il"°n proıektörünü yakarak tehlikeyi her yere girdığinı, herkesle taıuştığını Ne yaman kadındı, yarabbı' Değme kalmış bır şey değıldi; «ancak bulabıl dıklardan ne kadar «hıssedar» yazdı, arknğıdlar takıldığı gorulmuştur Bu ştkı) aflatmıstır Mnamafih vapurların fasıla bılıyordum. Çunkü halama git r en, ona tık Allah bılır. nızamnameye muga\ır olup °ğer harıcte ıle proiektör yakabilecekleri emri bu rastlardım; buyuk teyzîmın yalısına avukatlar, onun kadar, ınsanların «ka dığı musterı» adedıydı. nına giremezler». Hele, «ad?m arını» Bızım rahmetlı Mujgân bacınm da lân.ba vanması mecburij eti varsa alt rava da gelmi'tır. gıtsem, onunla karşı'asırdım. Onun kara hayaletı, ve «kurbanlarıseçmekte oyle meharetı vaıdı kı... kanına gırmış. Bu, aylardan sor.ra an nın» şıkâyetlerı, hıç unutamadığım bir mış \althk uzerı maskelı lâmbabnn Şaştığım şey; kimse, onu sevmezdi Pasıf mıidaf^a malzemesi üzerinde yeinması lâzımdır. ihtikâr yapan bazı müesse<;eler hakkın Lâkın o, bır «ış adamı» pıskınlıg le, et Muşterısını bulunca, cebinden kara lasıldı. Çunku, bızım bacı, Hacı Var çocukluk haürasıdır. Hem, bır «vurdu4 H ısusî ve resmî bınalarda (ev da tahk'kata başlanmıştır. Bu mevanda rafında yarattığı entıpatıden «bıhaber» kabiı, muşambaya donmuş kuçuk def varanm yolunu, dort guzel beklıyor. Ba ğu» hissedan, ne yapıp yapıp tekrar vuterıni çıkanr, gozune burundan ihştir cıda bır şaşkınhk var, evdekılere so rabihyordu. ler apartımanlar, mağazalar, mektebler bu gun bovalı bez ifrerinde ihtikâr yap gorunur ve ışıni gorurdü. ve buna mümasil verlerde) rrr'V«*»Tne »•T'lpn irl'üa edilen N°fmi Akçınar ve Bu Fllisini aşmış, ter bıvıkh kira ha me gozluğunu yanpuru takar, ve made ruyor Bır gun, babam sormustu: yaietın gordugu ış, neydı, bdır mısiruz? ne <hİ5se > yazardı. Hacı Varvara da hıç gorunmuyo». 1/12/940 tarıhme kadar ıkmaı edılerek Plustafa Adliyeye verildiler. Maden imtıyazı alındı mı? Hava karargâhları mütemadiyen geri cekiliyordu Reıtkli kağıdlarda ihtikâr Haberleri Nasreddin Hoca kim? NALINA IHEM MIHINA Nöbet değiştirme j j lkbaharda bir gece Ankaraja giderII ken ekspres, istasyonlarda gavet sert U duruvordu. Bılmem nerede bu duruş o kadar şiddetli olmustu ki yolcular kafalannı oteje beriye çarptılar, su siselen devrildi. Ve tren bir saat kadar teahhurla Ankaraya vardı. Ertesi gun, Meclis koridorlarında gorüsurken hasbıhal kabilinden Ali Çetinkajaja bundan bahsettim. Hemen jerinden fııladı; alakadar daireye telefon ederek sert duruşla teahhurun sebeblerini sordu; bir daha tekerrür etmemesi için sıkı emirler verdi. Sıhhî sebeblerk Münakalât Vekâletinden çekilen Ali Çetinkaja; iste; kendi dairesinin bo>le en kuçuk ve chemmiyetsiz işlerile dahi gayet yakından ve en tıtiz bir alâka ile mesgul bir Vekildi Ali Çetinkaja 1934 şubatındanberi Nafıa ye Münakalât Vekâletlerinde çabşti; hem de pek iyi çalıştı. Bir tarafta Buj uk Millî Şef Ismet Inonunun kurduğu demiryolu sivasetinin tahakknkuna buyuk bir heyecanla vakh nefs etmiş. diğer taraftan da hadlerini biinıijen iıntiyazlı şirketlere karşı da çetin bir mücadele açnuştı. Butun bu kumpanjaları birer birer mat erti. Onların Turk mılletini istismar etmelerine asla müsamaha ve musaade etmedi Bu imtijazlı şirketleri millilestirmek, devletlcstirmek Cumhuriyet rejıminin, Cumhuriyet Halk Partisinin ve Millî Şeflerin prcnsipi idi. Bu prensipi en iji sekılde \e tamamile milletin nefine olarak tatbık etti. İstanbul halkı, Tramvay \e Tunel kumpanjasının haksız olarak aldığı paralan Ali Çetinkajanın nasıl tahsil erüğini unutmamıştır. İstanbul şehri, Eminonü mejdanuun açılmasını ona medyundur. Isüklâl mucadelesinde. ilk kuısunu atan Ali Çetinkaya, bulunduğu Vekâletlerde de hep ajiu ruhla, avnı hejecanla çalışmıştır. O durustluğu, disiplini şiddet derecesine göthren feragatli ve fedakâr bir Cumhurijet Vekili olmuş, Nafıa ve Münakalât Vekâletlerinde, bu siıtunun dar çerçevesine sığmıyacak kadar kıymetli işler gormuştur. Sıhhî sebeblerle Vekâletten çekilmesi munasebetile, başardığı işlerden dolayı Partinin bu çetin adamına teşekkur etmek bir kadirşinaslık borcudur. Cumhuriyet Halk Partisinin çerçevesi içinde Ali Çetinka>a>ı Cevdet Kerim IncedajTnuı Istihlâf etmesi bir nobet değiştirmeden başka bir şey değildir. Yorulan ve sıhhati bozulan Vekil dinlenmek üzere çekilmiş, jerine genc ve zinde bir arkadası gecmistir. Yeni Vekil de selefi gibi Millî Şefin juksek ijşadları ve Partinin kiyaset ve ı» prensipleri dairesinde çalışacaktır. Yeni Münakalât Vekili memleketin pek iyi tanıdığı bir sahsiyettir. O da mektebden çıkrığı gundenberi hayatını bu millete hasretmis bir kurmay subayıdır. Cephelerde çarpışırken vucudune saplanan şarapnel misketleri, ruhundaki vatanı hizmet kaygusn gibi hâlâ ciğerlerindc durmakt^dır. Partinin bu genc Vekiline de Ali Çe tinkava gibi muvaffakiyetli hizmctK dileriz. Bu nakiller, mevcud Fransız hava kuvvetlerinin evvelden tam faaiiyet göstermelerine mâni teşkil ediyordu Cürmü meşhud halinde yakalanan ilk maznunlar dün mahkemede tevkif edildi Ciddî araştırmalar onun Kastamonu Beyi "Çobanoğulları,,n4an bir Prens ve Konya Selçukilerine hizmet etmiş bir Vezir olduğunu da gösteriyor /. Hâmi Danişmend Nihayet bir gece uçuşuna iştirak müsaadesi almıştım Işık söndürme işinde bazı yanlışlıklar oldu Takas primlerinde tadilât Dünya vaziyeti dolajasıle beynelmü 1 tıcarette muhım tahavvuller olduğun dan takas prımlerınde ehemmiyeth d»ğişıklıkler yapıhnıştır. Bu değişiklık! • dünden itıbaren tatbika başlanmıştu. Yeni takas primleri şpyledır: Ihracat AlİVTG Takas nevıleri İthalât Hazır 39 Enterşanjabl 48 40 39 . 40 İngılız 51 40 39 51 Belçıka 40 39 51 Holanda 47 46 51 İsveç 40 39 51 Fransa 40 51 39 Isrvuçre Bir fırıncı un saklıyormus Besıktasta Hasan Çakırın fınnı evvelki aksam elınde un kalmadığmdan ekmck çıkaramamış ve bu yuzden halk büyük müskülâta duşmuştür. Dün Eelediye nvasetinın gordüğu lüzum üzenne Beşiktaş Kavmakamı bizzat bu fmna giderek araştırma yapmış ve sakîanmıs 7 çaval unla teknede hamur bulmustur. Bunun uzerine fırın sahibi Hasan Çakır adiiyeve verilmiştir. Doğum Bursa muhabırimiz Musa Ataşm bir kızı dünyaya gelmistir. Adı «Sönmez» konan yavruya sönmez bir saadet ve tükenmez bir ömür dıler, ebeveynini tebrik ederiz Arkadaşımız; refikasmm va£\ hamlinde büvük bir alâka liyakat ve nezaket gösterdıSinden Bursa DoSumevi mütehassıs ebesi Bayan Kadriyeye tec ekkür etmektedir. Hacı Varvara, hiç ciddiyetini bozmuyor: Maden aranıyor, beyefendi. Pekı, ne madeni? Kaaa' İmtiyaz peşinde benim! «Zeki» Bejrefendı, takib edıyorlar. Neyi takıb edıyorlar? MadenL Ne madeni? Daha aranıyor, beyefendi. Babamın, o gun ters tarafına gelmemışti, sesıni çıkarmadı. Fakat bacı merakta. Hacı Varvaraya ne kadar «kaptırmış» 9 Bunu da babam merak edıyor, Nihayet sabrı tükenen bacı, açığa vurdu" Beş lira! Bundan otuz beş, kırk sene evvel «beş altın lıra», müs'îadenizle «para» idı. Aradan yıllar geçü. Mujgân bacım, Hacı Varvaranın yolunu beklıyor. Hacı Varvara, pişkin: Daha maden aranıyor. Babam, bır gun dayanamadı; bacıya nasihat etti: Sen, ümidden vazgeç Madenın arandığı yok. Hacı Varvara, altın damarını bulmuş ışletıyor! I Hayattan I hikâyeler Hacı Varvara Yazan: Mahmud Yesari

Bu sayıdan diğer sayfalar: