1 Eylül 1941 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

1 Eylül 1941 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

1 Eylul 1941 CUMHURİYET 1 eylul 1939 zun bir zaman unutulmıyacak taıihlerden biri: 1 ejlul 1939 tarihidir. Hayatımız îçinde şahid olduğumuz İkinci Biiyük ve Umumî Harb, üçiincü defa olarâk bu tarihe kavuşuyor ve böylece bu Umumî Itarb üçüncü yaşına basıyur. Kimbilir, harb, bu yıldönümüne kaç kere daha kavuşacak ve her kavuşmasında nerelere sirayet ertiği gövülecek?.. Dcriye aid olan bu bahis üzerinde kclıanetlerde bulunmaktansa şu geçen iki yılın hâdiselerine bir nazar atfetmek, daha isabetli bir hareket teşkil eder. 3939 yıhnın bir eylul günü, Ahnan ordu!an Polonyanın üzerine yürüdü ve Alman tayyareleri faaliyete geçtl. İngiltere ile Fransanın Polonyaya verdikleri sözü tutup 3 eylül günü harbe girmeleri üzerine harb birdenbire genişledi ve Almanya iki cepheli bir harble karşılanmış gibi göründü. Fakat Polonyanın nıüthis bir yılclrun harbi karşısında süratle muzmahil olması üzerine, iki tarafın garb cephı sinde müstahkcm hatlarına çekilerck harbi bir çıkmaza sürüklemek istedikleri göze çarptı. Göıünüşe göre harbin mukadderatını, iki taraf arasında vuku bulacak mücadeleler değil, belki iktısadî ahlukanın tesiri tayin edecekti. Fakat bu vaziyet ulun bir müddet devam etmedi. Almanya Danimarka ve Norveci isgal etmekle harb sahasını biraz daha s'nisletti ve garbî Avrupayı istilâ emelile hareket etliğini gösterdi. Fakat müttpfiklerin bu işareti anlamadıklan. anladılarsa da ihmal ettikleri veva ihmale nıecbur kaldıklan göze çarptı. Onların bu ihmaline mukabil Almanya, Norveçte gördüğü mukavemeti bertaraf ettikten sonra Holanda ile Belçikaja yüklendi ve müttefiklerin yardımına nail olan bu iki memleketin kuvvetini kırdıktan sonra Fransava yüklendi. Atıcılık müsabakaları Bir hafta evvel Ankarada başlıyan müsabakalar dün sona erdi traııcia vaziyet Moskova 31 (a.a.) İrandaki harekât hakkında neşredilen So\yet tebliğine ^öre Sovyet kıt'aları 30 sğustosta Reşt ve Saftrud'u işgal etmişlerdir. Askerî vaxiyet HAVACILIK Ortasarkta hava Yazan: ARİF AHtSKAl tngüiz kumandanını tebrik (Baştarafı 1 inci sahifede) (Baştarafı 1 inci sahifede) o!uşu sayesinde ancak pek az nıuvaf lan Tallin şehri ve limamnm arzettiği fakiyetler elde etmektedir. manzara hakkında aşağıdaki tafsilâtı veŞehrin merkezinde kadınları ve ço rıyor: cukları öldüren bir Aiman bataryası Limanm bütün dokları, tahrıb edilmiş Sovyet avcıları tarafından keşfedilmiş ve silolar yakılmıştır. Sular üzerinde ve susturulmuştur. direkleri parçalanmış, yarı batmış geŞimdiye kadar hic bir fabrika, hiç milerden müteşekkil bir hurda denıir bir askerî hedef hasara uğramamıştır. yığını görünmektedir. Kadınlar ve çocuklarla «ehrin müdaLimanda demirli bulunan Sovyet harb faasmda zarurî olmıvan kimselor Rus gemileri bombaların hedcfine tam jsafilosunun himayesi altmda tahliye edil betinin işaretlerini taşımaktadır. Bu gemiştir. Fakat şehri soııuna kadar mü milerin büyük bir kısrru yan yatmış dafaa etmek azmi kat'iyyen sarsılma vaziyettedir. Batmış olan diğerlerinin baş mıştır. İşçiler bizzat kendi atölyelerinde tarafları su üzerinde Hörünmek*edir. iki zırhlı tren yapmışlardır. Bu trenler Ayni tahrib manzarası Tallin demirmuvaffakiyetli taarruzlarda buiunmak yolu garında da görünmektedir. Buratadır. da imha edilmiş büyük miktarda malGomelde Almanlara verdirilen zeme ve mühimmat şöze çarpmak f adır. r Ankara 31 (a.a.) Ankara Atıcılık aianlığmdan: 24'8 941 pazar günü başlayan İzmir Fuar biletl milsabakası bugün nıhayetlenmiştîr. Bu müsabalcaya 49 erkek ve kadın iştirak etti. Alınan neticeler bu güne kadar yapılan müsabakalardan çok yüksektlr. 50 metre mesafede desteksiz üç merıni ile otuz üç puvan yaıılııııılllllltUllll Sovyet harb tebliği c Simla 31 (a.a.) General Wavell İrandaki İngiliz kuvvetleri kumandanı General Quinson'a bir telgraf gönderepılmıştır. Azamî otuz altı puvan alın rek kendisini ve maiy>etindeki kıt'aları tetrik etmiştir. dıgma göre vasati on bir vurulmuştur. «Ateş kes» emrine rağmen Birinciliği otuz üç puvanla Seyit Tayla, ikinciliği otuz puvanla doktor Kâbombardıman devam ediyor zım Köylü. üçüncülügü 29 puvanla ReTahran 31 (a.a.) İngıliz İran bii Gorbon almıştır. Kazananlara mü petrol şirketinden bildirildiğine göre, kâfatlan kalabalık bir huzurun müva Iran ordusu «ateş kes» emrini aldıktan 24 saat sonra So\'yet bombardıman taycehesinde tevzi edilmiştir. yareleri dün binlerce litre petrol tahrib ermişlerdir. Şirket mümessilleri mevcud petrol stoklarmın Sovyet ihüyaclarına tahsis edilebileceğinden Kazvin bombardımanının bir hata olduğunıı söylemişlerdir. Süvarilerin şimdiki harbde oynadığı rol (Baştarafı 1 inci sahifede) taarruzuna takaddüm eden aylaıda memleketin bütün imkânlarından istifade olunarak garb cephesinin emrinde üo tümenli bir süvari kolordusu teşkil olunmuş ve ordulara ayrıca iki hafif siıvari fırkası verilebilmişti. Süvari kolordumuzun tümenleri de atiı ve bilhassa topçu itibarile zayıf idiler. Fakat ne de olsa düşman süvarilerine sayıca bir kaç misli üstün bulunuyorduk. işte bu ath tefevvuku bize gerek 26 ağustos taarruzunda ve gerek onu takib eden muharebe hareketlerinde çok büyük ve kat'î faydalar temin etmiştir. Hatta bu taarruzla bilahare izmire doğru yapılan takibin bir yıldırını muharebe tarzuıa çevrilmesinde düşmanınkine üstün bir süvari kütlesine malik olmaklığımızla garb cephesi kumandanlığuıca bunun tam yerinde en münasib ve kat'î şekilde kullanılmasınuı büvük tesiri olmuştur. 30 ağustos günü çıkan yazımızda biraz anlattığımız gibi, 26 ağustos taarruzu düşmanın Afyon KaıahisarLnın cenuhundaki cephesinin dış cenahına tevcih olunmuş^u. Çünkü ancak bu sayede düşmanın İzmire giden ricat yolu kesilebilecekti. Alman harb tebliği Harb prensiplerine muhalif olan Rus bombardımanlan Tahran 31 (a.a.) Gecikmiştir. Pars ajansı bildiriyor: • İran» ve <İtlaat. gazeteleri, açık Iran şehirîerinin 'bombardımanları hakkında neşrettikleri makalelerde Bendcrpehlevî. Gazayan gibi diğer Azerbeycan şehirlerinin bombardımanını tenkid ederek bombardımanlar esnasında insanca dî bir çok teleîat olduğunu ve muazzam hasar vuku bulduğunu. bu bombardımanların harb prensiplerine muhalif olduğunu yazmaktadır. Gazeteler, bilhassa İngiliz ve Sovyet hükumetlerinin İranla harb halinde olmadıklarmı ve İranlılara karşı düşmanlık beslemediklerini mükerreren İlân etmelerinden sonra haklı gösterilemiyecek bu harekâün sebebini bir türlü ızah edemiyorlar. zayiat Moskova 31 (a.a.) Moskova radStokholm 31 (a.a.) Vipuri yanmakyosu dün akşam Gomel etrafırda ce tadır. Alevler 70 kilometreden görülüreyan eden muharebelere müteallik o yor. Ruslar evleri teker teker müdafaa Iarak şu haberleri veriyor: etmişlerdir. Sokaklarda şiddetli çarpış•sSekiz binden fazla öıii ve yaralı, malar olmuştur. Ruslarm yaptığı tahritakriben 200 zırhlı muharebe arabası, bat milyarlara ballğ olmaktadır Bu tahbir kaç yüz top. binlerce otomobil, yüz ribat memleketin iktısadiyatı İçin son Majino hattına sığmarak kendini ta küdar tayyare... İşte faşist ordusıınun derecede vahimdir. Eslo civarında Rouarruzdan masun bir vaziyette sanan Gomel için ödediği fiat budur.» hıala'daki büyük elck^rik fabrikalarmm Transa büyük bir istilâ ile karşılaşmış Mareşal Budienni Dinyepere makineleri tahrib edilmiştir. Bu fabrive bu müthiş hamle karşısında evvelâ hâklm kalar Leningrad'ın elektrik Ihtiyacmı sarsılmıs, sonra jıkılmıştı. Londra 31 (a.a.) Son alınan ha temin ediyordu. Vuoski üzerindeki baBu hiç umulmıyan hâdise, Fıansa berlere gore Mareşal Budienni halen raj da tahrib edilmiştir. için yalnız askerî bir hezimet teşkil et Dinyeper hattına hâkim bulunmaktadır. nıokle kalmadı, belki tam manasile umu Fakat Almanların bu mmtakada ileri mi bir inhidam mahiyetini aldı ve Fran hareketi yapmak için her çareye başvursanın bu darbe tesirinden kurtulup kur makta oldukları aşikârdır. Ruslar tara(ulamıyacağı hâlâ anlaşılaınadı. fından yapılmış olan mukabh taarruzun Daha sonra İneiltereye kar>ı bir istilâ rr.uvaffakiyeti ihtimalleri hakkında satesebbüsü bcklendi ve bu teşebbüsü ha rih bir mütalea dermeyan etmenin he(Baştarau 1 inci sahifede) 7irlayacak şiddelli bir hava harbi baş nüz zamanı değildir. lâs etmek kararmda oldugumuz sadık ladı Fakat hu hava harbini bir istilâ Ahnan raporlarda Leningradın müda insanlar, lejyonerler, felâketimizi ve buhareketi takib edemedi. Sebebi, Alman faası için mühim miktarda Rus tayya nun doğurduğu akıbetlcrin ehcmmiyeyanın İngiltere üzerinde hava hakimi relerinin tahşid edilmiş olduftu bildiril tini anlamıyarak hâlâ mazinin tahayyctini tesis ve İngiliz donanmasını iıııha mektedir. yülü ile vakit geçirmekte devam eden etîememesi idi. bütün gayrimemnunları ve bütün çeİngiltereye kaışı yapılmıyan istilâ kingen insanları bize bağlanmağa davet İktısad Vekili Ankaraya hareketi üzerine Alman kuvvetleıi ediniz. Onların sinsi ve Rürültülü tenTrablusgarbda göründü ve İtalyanlara kidlerini susturacaksmız. Memıeketi nihareket etti mühim bir yardımda bulunarak Mısır zam ve anlaşma yolunda tutmak için Zonguldak 31 (Hususl) İktısad hududuna dayandı. Görünüse göre hebize yardım edeceksiniz. Hükumetimle def, Siiveyş kanahna vermak ve Ingil Vekili, Kozlu mıntakasını, Çatalağzım birlik olarak istediğimiz lüvük günün tereyi Akdenizde kovalanıaktı. Fakat tetkik ettikten sonra Ankaraya hareket gelmesi için çalışınız. Muslıhane ve içbu hedef tahakkuk etmedi ve Alman etti. timaî faaliyetiniz kimsevi endişeye öüİtalvan kuvvvetleri IVIısır hududunda İngiliz Ortaşark başkuman sürmiyecektir.» durmakla iktifa etti. Fransada idam mahkumiyetleri danı Şamda Çok çeçmeden harb yeni bir sirayet Paris 31 (a.a.) Fransadaki askerî kuTunus 31 (a.a.) D. N. B. nin öğrensahası bularak cenub'i şarkî Avrupaya mandanlık bildiriyor: yayıldı. İtalyanların, Yunanistana teca diğine göre İnğilterenin Ortaşark başBahriye Mülâzimi Henri, Louis Comte vü? etmeleri üzerine bir müddet bu kumandanı General Auchinleck yanm d'Etienne, komisyoncu Mp.urice Barlier barbe karısmıyan Almanya, İtalyanın da Filistm kumar.dam General Wilson ve tüccardan Holanda tabüvetinde Jan uıütemadiyen rirat etmesi yüzünden duğu halde Şama gelmiştir. Louis Deernik, casusluk cürümlerinderj Mihverin nüfuzuna \urulan darbeyi İngiliz generalleri, de gaulle'cü Gene dolayı ölüme mahkum edilmiş ve kurtelâfi etmek, ayni zamanda Balkanlarda ral CatrouX ile görüşmek üzere Beyruta şuna dizilmişlerdir. Diğer beş Fransız ikinci cephenin teşekkülüne meydan gitmektedir. Comte d'Etienne'e yardımda bulundukvermemek için evvelâ Yugoslavyayı orlanndan ve komünist nümayislerine iştadan kaldırdı ve daha önceden işgal lâsası budur ve bugün Almanya ile İ tirak ettiklerinden harb divanı tarnfınetmiş olduğu Rıımanya ve Bulgaristantalya, Sovyet Birliği ve İngiltere ile harb dan idama mahkum edilmiş ve kurşuna daki kuvvetinden de istifade ederek dizilmişlerdir. ediyorlar. Yunanistam mağlub etti ve Ege deniHarbin üçüncü yılında. harb daha rindeki Yunan adalarmı işgal ederek Gaziantebde Yerli Mallar İneilizleri Giridden atmağa muvaffak fazla genişliyecek, ve dünya>T kaplayacak mı? Yukarıda dediğimiz gibi, bir Pazarı açıldı oldu. Anteb 31 (a.a.) Sümerbank Yerli Avrupa kıfasında Almanyanın nüfu takım kehanetleri ileri sürmek istemizıt altına alamadığı biricik devlet. Rus yoruz. Fakat vaziyet, harbin yayılma Mallar Pazarı Anleb mağazaiinın açılış ya idi. Nihayet Almanya on hafta ev sına müsaiddir ve Japonya ile Ameri resmi dün yapılmış ve törene riyaset ea aralarında anlasamadıkları takdirde den valimiz Yerli Mallar Pazarınm bir vel, Rusyaya döndü ve onunla harbe tutustu. Bu harb devam ediyor ve devab bu yıl değilse, belki de gelecek yıl har bir yaptığı hizmetlere işaret ederek mube sürükleneceklerdir. vaffakiyet dileğile mağazanm kordelâsıedeceğe benziyor. Vipuri'de yapılan tahribat Şark harekâtımn başlaması üzerine; Akdeniz havzasmm emniyeti Alman tayyarecileri tarafından İtalyan havaAfyon bölgesindeki Yunan kuvvetle cılığma bırakılmıştı. rinin L'şağa doğru ricate imkân bulaBalkanlardan sonra Gırid Alman h a mamaları da onların gerisine doğru ya vacılığmın muvaffak olduğu bir cepha yılmış olan bu yarmanın tesirinden ileri idi İngiliz havacılığı ise burada sadegeUr. ce bir müdafaa tabiyesine İstinad etti Yarılan cephe kısmmdan içeriye bü ve Giridin havadsn işgali, Alman stuyük ath kuvvetler sürerek ve bunlan kalarının hâkimiyetile temin edildi. yelpaze gibi düşmanın gerilerinde aça Bundan sonradır ki; Alman tayyarecirak panik çıkarmak ve süvarinin arka liği için Afrika ve hemen onun yakısından sürülecek piyade kuvvetleril nında bulunan Mısır toprakları ilk Rusyaya düşmanın mağlubiyetini tam bir hezime hedef olarak kaldı. Sovyet ve imhaya çe^rmek daima stratejlerin karşı açılmış olan şark cephesinin h a bir kaidesi ve bir hedefi olmuştu; fakaı sım tayyareciliği, Alman kuvvetlerinin pratikte nadiren kullanılabilmişti. Bu karşıstna çıkmış bulunan diğer bütün usulün İsn'klâl harbinde ve bilhassa 26 hasımlara nazaran daha bol sayılı ve ağustos taarruzunda en güzel ve par daha enerjik bir mukavemet gösterdi.. lak bir tatbik imkânı bulması gerek Bu da, Mihver tayyareciliğinin diğer garb cephesi kumandanlığı ve gerek mıntakalardan alınarak Sovyet cephebaşkumandanlık makamlannın yüksek sine getirilmesinde âmil oldu.. Fakat ve cür'etli sevk ve idare kabiliyetlerine kuvvetle umulur ki; Alman makamları, borçludur. Süvari kıt'alarımızın da e Ortaşark Afrikasında bulunan tayyaremir ve talimatlan harfi harfine yerine ciliğini zayıflatmamıştır. Ancak buraia getirmeleri dahi ayrıca takdire şayan iş gören ve diğer cephelerde olduğu gibi Mısır toprakları üzerinde de pike bomdır. çalışmaktadır. Bu harbde Lehliler, Fransızlar ve şim bardıman tayyareciiiği Olsa olsa, Ahnan tayyarecilği Ortaşarkdi de Ruslar süvari kullandılar ve kullanıyorlar. Fakat tanka, zırhlı otomobile taki uzun menzilli bombardıman tayve hatta simdiki gibi müthiş ateş kuv yarelerini şerk cephesine çekmış olavctine malik olan piyadelere karşı sü bilir.. Yoksa hiç bir zaman stukalarmı vari hareket ve taarruzlan artık kat'î buradan ayıramaz.. Ayırdığı takdirdedir ve ehemmiyetli hiç bir rol oynayamaz. ki, İngiliz tayyarecilerinin üstünlük Eski süvarinin yarma, ihata, ve takib kurmaları muhakkaktır. Mareşal Peten'in bir hitabesi Bu taarıuzda düşmanın gerilerine yürümek ve İzmirle muvasalasını kestikten başka düşmana geriden de taarruz etmek vazifesi süvari kolordusuna ve rilmişti. Bu sebeble süvari tümenleri(Baştarafı 1 inci sahifede) miz ve kolordu karargâhı, 25/26 gecesi, Türk mucizesini gördükten sonra bu karanlıkta ve birbirinin ardından birerli sarih hakikate, dünyada manmıyan kim yol kolile, Çeldltepe Uc Toklu sivrisi kaldj?. arasından. ve düşmanın geçilemez zanBütün bir husumet dünyası ve kar nederek ihmal ettiği Ahor dağınm muşısında tek bir adam... ayyen ve dar geçidlerinden bin müşku«O» nun senelerce en yakınları ara lât ile geçmls, sabaha karşı Sancaklı sında bulunan bir zat, Dumlupınarda ovasında Çayhisara varmış ve KırkaSibana şu fıkrayı anlattı: nanpaşa hattından şaıka yani Afyon Mustafa Kemal 30 ağustos sabahı bölgesindeki düşman grupuna gerisinAfyondan çıkıyor. Balmahmuddan geden taarruza başlamıştı. çerken gözüne istirahat halinde bazı Bu esnada ayni düşman grupuna cekıt'alar ilişiyor. Hemen otomobilden atnubdan ve sarktan da, şiddetli bir toplayarak aralarına karışıyor: çu hazırlığından sonra, piyadelerimlı Hâlâ mı burada duruyorsunuz? taarruza baslamışlardı. Süvari kolorduAsker, bu hitabı gökten inmiş mu akddes bir emir gibi telâkki ediyor ve muzun düşmana geriden yaptığı bu çetin çarpışmalarla geçen günlerin ezici taarruzun tesiri bir kısım düşman kuvyorgunluğunu, uykusuzluğunu ve türlü vetini üzerine çekmekten çok daha emahrumiyetlerini unutarak derhal bir hemmiyetli ve kuvvtîtli idi. Bu teslr daha riyade manevî olmuştu. Çünkü bu kaplan çevikjiğile İleri atılıyor. Zafer tepesine yakm bir yerde, Mus gibi hallerde düşman düşmanın halini lafa Kemal, tekrar arabasmı durduru bilmez ve geride zuhur eden kuvvetyor. O ne? Mevzilere yerleştirilmiş bir ler dainıa bir kaç misli fazla sayılır ve fazla tahnıin olunur. Bahusus süvari kac top var, orada... kolordusundan şimalc gönderilen bir Bu sefer, sesi daha gür ve emri daha bölük Küçükköy civarında demiryolu kat'î: Açığa çıkarın bu topları artık.. muhafızlannı kıhçtan geçirmiş ve bu Mestur mevzide tek top kalmıyacak!.. suretle demirjolile telgraf hatlarmı kesGeçtiği yerleri kasırga gibi altüst e miştL Bunun için Uşak mıntakasındaki derek, ordu birliklerini peşisıra sürükdüşman ihtiyat kuvvetleri şarka doğru leyen bir Başkumandana, zafer, kucak gelerek Afyon bölgesindeki Yunan gruacmaz olur mu hiç? puna yardım edememişti. Güneş Murad dağlaiı arkasında gözden kaybo'urken, yeni bir güneş, gene bu dağların içinden fışkırmağa baş Maslakta bir otomobil lamıştır: Türkün talihi! kazası oldu Sayın muhatabım, görülüyordu ki Dün saat 18 de Maslakta bir otomohâlâ o günleri tekrar yaşamış ohnanın bil kazası olmuştur. Büyükdereden İsvecdi içinde idi. tanbula gelmekte olan Hasanın idareFakat bu vecdi tatmak için o günleri sindeki taksi, İstanbuldan Büyük^preyaşamış olmağa bilmem hacet var mı? ye giden çlmento yüklü bir kamyonla Dumlupmarı tavaf etmekten dönen çarpışmıştır. Taksi hasara uğramıştır. genc, ihtiyar herkes, generalinden neSoföre bir şey olmamışsa da otomobilferine, valisinden odacısına, meb'usunde bulunan şoförün annesile karısı dan köy yanaşmasına kadar hepimiz muhtelif yerlerir.den yaralanmıştır. kalbimizde ayni çarpıntıyı hissetmiyor Nöbetçi Müddeiumumisi tahkikata başmuyuz?.. Abideden dönüşte geçid resmi ya lamıştır. Dumlupınarda rolleri zamammızda artık zırhlı, mekaİskenderiye ve bilhassa Süveyç k a nik ve matörlü kıt'alara intikal etmiş nalına karşı olan bombardıman hare bulunmaktadır; meğer karşı tarafta ketlerinde pikecilerin kullanıldığı kazırhlı kıt'alar bulunmasın veya pek az naati kuvvetlidir. Çünkü, Süveyşin h e olsun. def vaziyeti, kanalın müdafaa terübleri dolayısile ancak pike bombardımar.cıllğının kullanılmasvnı icab ettirecek şartlar mevcuddur. Hedefler küçüktür ve müteharriktirler. Müdafaası kuvvetlidir. Ve bunlarm yanı başmda da, kanalda mutlaka batırılmak istenen gemiler seyretmektedir. Çünkü; kanalın dört. beş yerinden kapatılması Kızıldenlz yolile İngiltere ve Mısıra olacak bütün yardım hareketlerinin aksatılması demektir. Bunu da ancak, müteharrik ve müAt yanşlarına Veliefendi koşu saha dafaalı küçük hedeflere karşı isabet ihsmda devam edilmiştir. Yarış ve İslah. imali fazla olan pike bombardımancılar Encümeninin tertib ettiği sekiz haftahk bEsarabilirler. koşular bu suretle nlhayetlendi. Önü Muhtelif zamanlarda gelen ajans hamüzdeki iki hafta zarfmda İstanbul vilâyetinin tertib etmiş olduğu koşulara berlerine bakılırsa. Ortaşark harekâtında iş gören tay\Tare çeşidi stukalardır. devam edilecektir. Dün yapılan koşuların üçüncüsü so O kadar ki. Libyada ancak Mihver kaordularmın ikmalini temin eden nunda Prens Halimin Romansı ile Ahmed Ağsrun Karanfili arasındaki yarış nakliye tayyareciliği tek tük göze çarpbüyük bir mücadele ile sona ermfctir. msktadırlar. Hokem heyetini bile münakaşaya sürlık Ortaşark İngiliz hava kuvvetlerinin heleyen bu yarışta iki at arasındaki neti defleri arasır.da Bingazj görünmekte ve ceyi tayin bir hayli karışıklığa sebeb ol bütün didinme motörlü kıt'alarla nakmuş, nihayet Ahmed Ağanm Karanfili :ye tayyareciliği ve taarruz eden stubir burun farkile birinci ilân edilmiş kalara karşı müdafaa tedbirlerile geçtir. Romansm birinciliği ve yahud iki mektedir. Binşaziye karşı olan her i n a.tın beraberliği üzerindeki münakaşa giliz taarruzu. Tobruk limamna tevcih lar üçlü bahis bilet alanlardan bir ço edilen bir Mihver bombardıman taarğunun şiddetli itirazlannı mucib olmuş ruzile karşıhk bulmaktadır. Ve bu h a tur. Koşularda elde edilen neticeler şun rekât da ufak teşekküller tarafından îardır: dame ettirilmektedir. Bugün için ne Mihver tayyareciliği, ne de Britanya Birinci koçu: Fehmi Vurabn Tarzanı 1,30 dakıkada birinci, Şevketin Kurusu h?vacıları Ortaşarkı ciddî blr mese'e ikinci, Sedadm Süleyki üçüncü olmuş •larak ele almışa benzemiyorlar. Her iki tur. Ganyan 100, plâse 100 ve 250 kuruş sraf da eline geçirdiği hatlan muha'azaya gayret etmekte ve tehlike görverdi. düğü tarafa doğru bir hava taarruz kolu İkinci koşu: Prens Halimin Elhanı sevketmektedir. 1,16 dakikada birinci, Suad KaraosmaBunun neticesinde ne Mihver havanm Hevesi ikinci, Tevfık Galibin Delikanlısı üçüncü oldu. Ganyan 100, plâse cılarmui ve ne de Büyük Britanyall tayyarecilerin Afrikadaki harekâtta bir 100 ve 125 kuruş verdi. üstünlük kurmaları mukadder değildir. Üçüncü koşu: Fehmi Simsaroğlunun Bu hareketsizliğin Britanyalı havacı Demeti 1,16 dakikada birinci, Salih Te lardan çok, Mihver tayy»reciliğinin melin Çobankızı ikinci, Fehmi Simsar şarktaki haVekât lehinde tecelli etmekte oğlunun Buketi üçüncü oldu. Ganyan bulunduğu da muhakkaktır. Çünkü; 200, plâse 400 ve 100 kuruş verdi. Çifte Mihverciler şark cephesinde meşeul obahis 240 kuruş, ikili bahis 12 lira 25 lurlarken Ortaşark cephesinl düsündükuruş verdi. recek bir müşkülât karşısında bulunDordüncü koşu: Ahmedin Karanfili 2,5 mamaktad rlar. Ve Sovyetlerin tek cepdakikada birinci, Prens Halimin Ro he üzerinde bütün havacıhklarını tekmansı bir burun farkile ikinci, Hasan sif etmek avantajlan, Manş ve Afrika Aiakuşun Daııdisi üçüncü oldu. Ganyan cephelerinin hareketsiz oluşile Mihver 200, plâse 150 ve 100 kuruş verdi. tayyarecilerine de eülmekte ve Alman Beşinci koşu: Niyazinin Bozkurtu 3,46 havacılığına bir nefes almak fırsatmı dakikada birinci, İsmail Hakkı Tekçenin vere'hilmektedir. Görülüyor ki; Afrika Sadası ikinci, Rifat Baysaluı Borası ü harekâtı karalarda olduğu gibi havaçüncü oldu. larda da sakin Seçmekte devam edl Üçlü bahiste ganyan 900,, ikili bahis yor Fakat bunun alevleneceği zaman 900 kurus vermiştir. Üçlü bahsi kaza pek de uzakta görünmüyor. nanlar bir liraya mukabil 41 lira alA. AHISKAL mışlardır. H. E. Erkîlet Dün yapılan at yarışları İşte geçen iki senelik vak'alaruı h u ömer Rıza DOĞRUL nı kesmiştir. "Cumhuriyet,, in edebî tefrikası: 22 Evden maksadın nedir? Eğer, mu Annemin yanına gideceğim, başka gidecek yerim olmadığıru biliyorsun. Bu siki muallimi Ekrem Beyin karısı sıfaevde, bu andan itibaren zerre kadar tjlt yaşadığım hayatı söylemek istiyoralâkam kalmamıştır. Eşyanda da gözüm s.m, hayır, hiç aramıyorum. yok. Kendime aid ufakteği ahp gidiyo O halde, fena. Kocam bu düşünceyrum. !e karşılayacaksan, barışmanız ümidi pek yok gibidir. Ferhunde! Var mı zannediyorsun? Allahaısmirladık. Konuşacaklarımızı konuştuk. Biribirimize söyliyecek Doğrusunu istersen, olmasını İsterbaşka lâf kalmadı. Lutfen beni rahat bı dlm. Sizi ayrılmış görmek beni üzüyor. rak, artık. Kimin hesabma üzülüyorsun anne? Benim hesabıma mı, Ekremin hesaFerhunde, kapıyı hızla vurup çıktı. bına mı, yoksa kendi hesabına mı? VI Bir pazartesi günü, öğleden sonra, Hesabı kitabı bırak şimdi. Benim İdi. Ferhundenin, vaktlle, annesinin e jerimde kim olsa böyle düşünür. Senevinde geçirdiği günlere o kadar benzi ieıce bir arada yaşadıktan sonra birden yen bir gündü ki, genc kadın, bir kaç bire ayrılan karı kocanın hayatına hersaat oturup gitmek üzere gelmediğini, kes acır. üç aya yakın bir zamandanberi orada Bir arada yaşarlarken bedbaht oyaşadığını hatırlayabiimek için, bir zi lurlarsa? Ona da acınmaz ya? hiıı gayreti sarfetmek mecburiyetinde O ayrı mesele. Fakat ekseri karı k'ıyordu. kocalarm ayrılması, uaktefek geçimEskiden olduğu gibi, Nimet Hanım, sizliklerden oluyor... Doğru. Lâkin, mesele, alelâde gepencerenin önünde, gene dantelâ örrcekle meşguldü. Ferhundenin elinde de, çimsizlik haddini aşarsa? Meselâ, bizimki öyle. Ben kendime güveniyorum. b<>Tnutad bir dikiş vardı. Nimet Hanım, bir aralık, dantelâsın Onun için böyle sakin görüyorsun. Ed;m başını kaldırdı. Gülümsiyerek kızı ğer Ekremin münakaşada haklı çıkaca£ını bilseydim, görüşmeyi kabul etmeznın yüzüne baktı. Üç aydır, evin içinde sana çok alış aim. Hatta, bir bakıma, sükunetle, son tım ama. dedi, arasıra. neredeyse kalkıp defa olarak konuşup bu işi artık biti*evine gidecekmissin, eskisi gibi, beni meği tercih ediyorum. İlk kavgamız pek günübirlik görmeğe gelmişsin zannedi kısa oldu; konuşacaklarımızın hepsini konu=amadık. yorum. Lâf. Hele kocan bir gelsin; bak na Bazan bende de böyle olduğu var. Ferhunde, merak ediyorum, evini sıl anlaşacaksmız Sen öyle zannedersin. hiç aramıyor musun? Zan değil, eminim. Hem ben sana bir şey söyleyim mi? Bu işte seni haksız buluyorum. İçi bu hale getiren sensin. Kafana koymuşun, bu adam benim hayatımı zehir ediyor diye. Tabiî sonu böyle olur. Bir münasebetsizliktir ettin, bari ihtiyatlı davranaydın. Tecrübesiz kafanla, burnunun dikine gideceğine, hiç okr.azsa gelip benden nasihat istemeliydin... Rica ederim, böyle deme, anne. Senden nasihat İstemek, ben kocama ıhanet ediyorum, bana yol göster de, şu işimi rsnk vermeien rahat rahat yapayım demek değil mi? Olacak şey mi bu? Kimde görülmüş? Yanlış anlartıa. Onu demek istemedim. Ne de olsa, hayatta, tecrübem senden fazla. Bana sorsaydın, kocana ıhanef tavsiye etmezdim ama, hiç olmazsa tehlikeli adımlar atmana mâni olurdum. O zaman itiraf etmedin de, şimdi oğrenmedim mi sanki? Sakladığın ne işe yarsdı? Bütün hayatın zehir oldu, j u van yıkıldı İşte! Ben öyle telâkki etmiyorum. Mademki evini bırakıp çıktın ve mademki kocanla barışmak istemiyorsurı. Bunun başka manası yok. Mukbil Beyle evîenmek niyetinde misin? Allah esirgesin; Bir defa evlendim, ağumın tadını aldım. Ne yapacksın öyle ise? Nikâhsız mı yaşıyacaksm? Hiç bir şey düşünmedim. Nikâhlı yaşanm, nikâhsız yaşarım, vaziyete bağb. Keyfim nasıl isterse öyle yapaca pıldı. Bu geçenlerin içinde silâhlı ordu İle irfan ordusu, memleket gencliği, kılıyordu. hasılı bütün Türk milletinden parça O Zafertepe ki sbndi üzerinde sallaparça örnekler vardı. nan al bayrakla, şehidlerin resmî üniGözler, bir yandan onları seyrederken. forması olan kanh gömleği sırtına gebir yandan da Zafertepenin ucuna taçirmiş gibi İdi. Dumlupınar tavafından İstanbula döğım. Hem, evlilik hayatından aldığıra ncrken kendi kendime düşünüyorum: teczübe bana çok şeyler öğretti. Ben bu fikirde değilim. Kocadan Bazan bir zaferin sadece hatırasmı anayrılmış bir kadının, vaziyetine çok makla insan. milletçe yeni bir zafer dikkat etmesi lâzımdır. Her ne hal ise, kazanmış gibi oluyor. olan oldu. Şimdi bu işi düzeltmeğe baSalâhaddin GÜNGÖR kalun. Ekrem Bey barışmağı, herşeyi unutmağı tercih ediyor. Beni dinlersen ısrar etme. Barış. Ayrılacaksın da ne olacak? Zaten, uğrunda yuvanı bozduğun adam, seni arayıp sormuyor bile. Adresini bile bilmiyorsun. Halini kendisine anlatmana İmkân yok ki, seni gelip göısün de, yapılacak bir şey varsa yapsırı. İzmire gidip sokak sokak Mukbil Beyi mi arayacaksın? Bek'.iyeceğim. Aylarca seni aramıyan adamın nesini bekliyeceksin, a kızım? Genclik bu, aklı başında, yaşı ilerilemiş bir adam değil ki güvenesin. Kimbilir, İzmire gittikten sonra, o uçarı kafasile, hangi aşiftenin ağma yakalandı. Belki de, aynlacağım dediği nişanhsiîe barışmıştır. Ah, Ferhunde, öyle çocukça bir is yapmışsın ki! Anne, artık yeter. Allah aşkına sus, şimdi bayılacağım!. Peki, peki, sustum. Nasıl istersen öyle yap. Tam o sırada kapının zili çalmdı. Nimet Hanım telâşla kalktı. Ferhunde de elindeki dikişini bıraktı; kpıyı açmağa giden annesine: Gelen Ekremse, beni sakın burada yalnız bırakma, dedi. Senin yanında konuşmak istiyorum. Nimet Hanım itiraz etmek istedL Belki adam, benim yanunda açılamaz. Hayır, hayır. Sen mutlaka yanımızda bulunmalısın. Nimet Hanım ısrar etmedi. Gitti, kapıyı açtı. Gelen, filhakika, Ekreındı. Odaya girdiği zaman. Ferhund», kocasının yüzündeki değişikiiği hayretle şördü. (Arkası var) Rusçukta gizli komünist sebekesi keşfedildi Safya 31 (a.a.) Bulgar polisi, Tuna limanlarmdan Rusçukta gizli bir komünist teşkilâtı keşletmiştir. Bu gayrikanuni teşlcilâtm reisi bulunan a\"ukat Hristof, komünist erkânından aldıgı talimat mucibince bu şehirdeki mekteb genclerine komünistlik ruhu F.şılamakta idi. Hristof, polisin elinden kurtulmağa muvaffak olmuştur. Be ysnnameler ve komünistliğe dair eserler dağıtmış olan dört talebe tevkif edilmislerdir. Tasarruf edilir Vefat Eski muharrirlerimizden merhum, Mustafa Befiğin oğlu Haydarpaşa gümruğu memurlarından Naci Ekmekçi kısa süren bir hastalık sonunda henüz kırk altı yaşmda olduğu halde Haydarpaşa Nümune hastanesinde vefat etmiştir. Cenazesi eylulün birinci pazartesi günü saat on ikide mezkur hastaneden Tcaldırılarak Karacaahmed mezarlıgmdaki aile makberesine defnedilecekttr. Dadı Aranıyor Üc vaşında bir kız çocuğruna bakacak bir Türk mürebbive aranıvor. Bu isle meşsul olmuş olanların vesikalarmı da beraberlerine alarak Nişantasmda Valikonağı caddesinde Yavla Apartımanının 15 inci dairesine müracaatleri. Bir tasarruf bonosu alınız.

Bu sayıdan diğer sayfalar: