10 Şubat 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

10 Subat 1942 CUMHURİYET O IV M A Singapur ve Hindistan apon askerlerinin Malay yarimadasını birkaç haftalık mücadeleden sonra zaptederek Singapur kalesine dayanmalanndan ve bu kalenin de kısa bir mukavemetten sonra Gukut etmek istidadını göstermesinden dolayı Hindistan meselesi İngilterede ehemmiyetle bahis mevzuu oluyor ve İngiliz ricali bu mesele hakkındaki mütalealarını söylüyorlar. İngilterenin hükmü altında buluııan. şu veya bu şekilde kendisine bajjlı olan birçok büyük ve geniş memleketler var. Acaba İngiltere bu memleketlerin askerî kuvvetlerini ve kaynaklannı niçin teşkilâtlandırmadı ve bu memleketlerde yaşıyan milletleri, memleketlerini miidafaa etmeleri işile niçin alâkadar etmedi? Bu sual Avam Kamarasında da, Lordlar Kamarasında da soruldu ve müteaddid meb'uslar ve lordlar bu bahis üzerinde miitalealar yürüttüler. Bu meselenin konuşulduğu bir sırada Hindistanıa en mühim mevkii işgal etmesi, çok tabiî idi. Çünkü Hindistan, İngiltereye bağb memleketlerin en büyüğü, insan ve madde kaynağı olmak bakımından en verimlisidir. Fakat İngiltere, bu memleket halkile hâlâ anlaşamadı ve anlaşamadığı için bu memleket halkının yurd müdafaasile meşgul olmalarına sıra gelmedi. Meselenin İngilterede konuşulduğu sırada söylenen sözlere bakılırsa, bu gecikmenin mes'uliyeti İngiltereye aid değildir. İngiltere, Hindlılerin mukadderatını tayin edecek ana yasanın yapılmasını Hindlilerden istemiş, fakat Hind siyasileri aralarında anlaşamamışlar ve ana yasayı hazırlıyamanuşlardır. Hazırliyamadıkları için Hindistanın vaziyeti de takarrür edemiyor. Yoksa Hindistan siyasileri anlaşırlar ve ana yasa projesini hanrlarlarsa İngiltere de, Hindistanın kendisile müsavi şartlar dairesinde yasaması için her şeyi yapacaktır. İngilterenin Hindistan Nazın da dahil olmak üzere müteaddid İngiliz ricali tarahndan anlatüan bu vaziyet, Hind siyasilerinin anlaşamadıklarını izab etliği gibi İngiltere ile Hindistanın da anlaşamadığını belirtmekte ve bu anlaşanıamazlık yüzünden Hindistanda hiç bir çey yapılmanuş olmasının sebebini açığa vurmaktadır. Fakat Hindistan siyasilelinin anlaşamamalarının sebcbi, İngilterenin Hindistan birliğinin muhafazası üzerinde ısrar etmesidir. Koca bir kıt'a tcşkil eden Hindistanda bir devlet yerine iki devlet teşekkül ederse ne uhır? Hindistanda iki yüz milyondan fazla Hindu ve yetmiş seksen milyon müsltiman var. Hindular ekseriyet tcşkil ettikleri için müsliimanların da bir ekalliyet olarak yanıbaşlarında kalmalarını istiyorlar. Fakat yetmiş seksen milyon gibi muazzam bir azlık teşkil eden müslumanlar da bu ekseriyete tâbi olarak yaşamaktansa. muhtariyet veya istiklâli haiz olarak yaşamayı tercih etmektedirler. İki millet arasındaki dil, din, kültür ayrılığı da bu tedbirin düşünülmeğe değer bir mahiyette olduğunu göstermektedir. Fakat İngiltere Hindistanın blrleşik olmasını şart koştuğu için Hindularla müslümanlar anlaşamıyor ve bu yüzden Hindistamn mukadderatı kararlaştırılamıyor. Hindistanın mukadderatı kararlaştınlamadığı için esaslı ve ciddî bir iş başarılamıyor. Bu çıkmazdan kurtulmanın çaresi, Hindistanın iki bellibaşlı milleti olan Hindularla müslünıanların, mukadderatlarını ve müstakbel münasebetlerini tayin etmek hususunda tamamıle serbest bırakılmalandır. Fakat bu çareye baş. , • j • u j j L. vurulmuyor, bu bir vaziyet almı? bulube karşı menfi yuzden Hındıstan, harnuyor ve bu vaziyet devam edip gidiyor. Tehllke Hindistanın kapısına dayanmış olduğu halde Hind halkı kalkınmıyor. O kadar ki İngiliz lordlanndan biri «Hindistan halkının, memleketlerini nıiidafaa etmelerini temin için onlara bir şey verelim, arazinin halka tevzi ed leceğini ilân edelim> demiştir. Fakat vaziyetin kuru vaidlerle düzeleceğini zannetmek sırası geçmiş gibi görünüyor. Singapur harbi nihayet bulduktan sonra, Hindistan meselesi büsbütün ehemmiyet kazanacaktır. Talebeler de ekim işlerinde yer alacak Ankara 9 (Telefonla) Bu ders yılında İmtihanlara bir müddet erken başlanarak mekteblerin erken tatil edilmesi mevzuu tetkik edilmektedir. Talebelerin tatil aylannda kendilerine ayni zamanda bir nevi eğlence. meşgale ve amell bir ders olacak şekilde bazı kclay ekim işlerinde yardımcı olarak çalıştırılmalan ciheti de derpiş edilmektedir. J f Şark cephesinde harekât (Baştarafı 1 inci sahifedeı i İngiliz Amerikan | 1 tebliği 1 (Baştaran 1 ind sahifede! şiddetli bir karşı hücumla geri püskürtülmuştür. Sol kanadımızda çarpışmalar şiddetlenmektedir. General Wavell, Birmanya nıüdafaasını daha iimidli b u l d u Rangocm 9 (a.a.) Röyter ajansının muhabiri büdiıiyor: Haber aldığıma göre, General Wavell, Birmanyaya yaptığı ikinci kısa ziyaret esnasında Mulmein cephesine gitmiş ve durumdan dolayı memr.uniyetini bildirmiştlr. General, kurmay subaylarla göÇember içine alınan Sovyet rüştügü sırada Uzakşarktaki durum kuvvetleri hakkmda ümidli görünmüştür. BirmanBerlin 9 (a.a.) D. N. B. nin askerî ya Baskumandanı General Huddon, ukaynaklardan öğrendiğine göre, Alman muml karargâhında bana Japonlara zırhlı kuvvetleri, merkez cephesindeki cDur!» demek için bundan haftalarca düşman mevzilerine karşı şubatın ilk evveline nazaran şimdi çok daha sağlam günlerinde şiddetli bir hücum yapmış bir durumda olduğumuzu söyledl. lardır. Bu Alman hücumu neticesinde, Felemenk Hindîstanında iki düşm^n piyade tümeni çember içine muharebe!er alınmıştır. Beş Sovyet piyade alayının Batavya 9 (a.a.) Tebliğ: geri ile İrtibatı kesilmiş ve çemberlenJapon tayyareleri bu sabah Batavya miştir. Birkaç gün süren şiddetli çarpışmalar esnasında, düşman teşkil ve civanna taarruz etmişlerdir. Bu huleri etrafındaki çember, daralmıştır, susta başka malumat yoktur. Japonların Balıkpapan cenubundaki Başka birlıklerinin kurtarma teşebbüsmevzil faaliyetleri devam etmektedir. ieri muvafi'akiyetsizliğe uğramıştır. Burada küçük Japon devrlyeleri cenub Sovyet tebliğleri istikametinde ilerlemekte ve görünüşe Moskova 9 (a.a.) Sovyet gece teb göre kara yolundan Bandjermasin'e uliği: laşmağa çalışmaktadır. 8 şubatta kıt'alarımız .düşmanın muFelemenk donanması mühim kavemetini ve mukabil taarruzunu kırakayıb vermedi rak taarruza geçmişler ve birçok mesBatavya 9 (a.a.) Haber verildiçine kun yerleri İşgal etmişlsrdir. 7 şubatta 17 Alman tayyaresi tahrib göre Büyük Okyanus harbinin devam ettiği 63 gün içinde Holanda Hindıs1a»ıı edilmiştir. Biz 12 tayyare kaybettik. kuvvetleri birkaç muharebe gemisi de Sovyetler Leningrad'muhasara dahil olmak üzere beş veya altı Japon hattını yardılar mı? gemisini, birçok büyük nakliye vapuruStokhobn 9 (a.a.) General Gusiev komutasındaki Rus süvarl alayları Le nu ve birkaç petrol gemisini muharebe ningrad doğusunda bir yerde demir harici çıkarmışlardır. Holanda bahriyesiçemberi delmeğe muvaffak olmuşlardır. nin zayiatı ehemmiyetsizdir ve Holanda Şimdi şehir istikametinde kendilerine fıiosu hemen el dokunulmamış bir vayol açmakla meşguldürler. Bu Rus del âyettedir. Holanda Hindistanma lânm me hareketinin yapıldıgı nokta tebKgde olan hava kuvvetidir. bildirilmemişse de, Leningrad doğusunda Ladoga göiünün 30 kilomelre cenub batısında ve Şluselburg civannda olduğu sanılmaktadır. Leningrad civannda batıya doğru Rus baskısı esnasında Sovyet kuvvetleri yenl ağır tanklar kullanmışlardır. Letonya hududunurt Rusların ulaşmak istedikleri hedef olduğu tahmin edilmektedir. Ankara 9 (Radyo Gazetesi) İlkbahardaki Alman taarruzunun bir W d a n Mısır ve Süveyşe, diğer bir koldan Kafkasya üzerine olmak üzere Ikı koldan yapılacağı tahmin edilmektedir. Mihver devletleri Yunanistan ve Yugoslavyada bulunan askerlerden 5 tümenlik bir kuvveti garb cephesine çekecoklenlir. Macaristan bu taarruza 200,000 kişilik bir kuvvetle iştirak edecek'.ir. Macar Kral Naibliği bu hususta yeni bir kanun projesi hazırlatmıştır. İlkbahar taarruzu nasıl başlıyacak? kanadımızda içeri doğru sızmış, fakat Japonlar Çinde bir şehri geri aldılar Ekimi artırmak için yeni kararlar (Baştarab 1 ıncı salıiiede) ekilecektir. Patates tohumlukları köylüye avans olarak verilecek ve hasad sonunda tohumluklar Toprak Mahsulleri Ofısince geri alınacakür. TohumlukLarını kendileri tedarik edecek olanlara para verilecek ve bu para Ziraat Bankasınca çevirme kredisi suretile ödenecektir. Patates dikeceklere dekar başma 3 lira prim verilecek ve mahsul hasad sonunda Toprak Mahsulleri Ofisi terafından satın almacaktır. Bu seneki ekim ve istihsal faaliyetlerinde çiftçiye ve idare âmirlerine düşen vazife bü yuktur ve bunun dıkkatle başarılması , , ,. gerekmektedir. Diğer taraftan çiftçinin ziraat aleüeri hususundaki eksiklerini tamamla mak için tedbirler alınmıştır. Bu arada pulluk, uç demiri, araba ve nal demiri gibi noksanların bugünkü ahval dahilinde birden tamamlanmasına imkân yoktur. Ancak bu eksiklerin mevcud imkânların müsaadesi nispetinde izalesine ça'.ışılmaktadır. Ucuz pulluk ve uç demiri tectarik edilmiştir. Demir temin edilmiş ve imal^ta başlanmşıtır. Hükumet her suretle yaz ekiminin artırılmasma karar vermiş olup, memlekette gıda maddeleri buhranına meydan verilmiyecektir. Çungking 9 (a.a.) Kanton'un 180 kilometre doğusunda bir nehir limanı olan VeiÇeuya karşı yapılan neticesi şüphell muharebe günlerdenberi devam etmektedir. Perşembe günü Japonlar. çehrin varoşlarına girmişlerse de muharebeler devam etmlştir. Cumartesi günü Japonların VeiÇeu'yu tamamen İşgal ettikleri söylenmektedir. Çin kuvvetleri doğu şimale doğru tepelere çekilmişlerdir. Şehirde büyük yangınlar çıkmıştır. VeiÇeu son bir kaç hafta zarfında üç defa elden ele geçmiştir. Tancadaki infilâk hâdisesi ömer Rıza DOĞRUL Memleketin muhfeüf yerlerinde zelzele oldu Ankara 9 (a.a.) Bu sabah s?at 4,30 la 5/30 arasmda İzmir, Akhisar, Bana izin vereceğinizi kuvvetle Salihli. K. Kemalpaşa, Simav, Emed, Susurluk, Tursunbey, Bandırma, Kü tahmin ettiğim için böyle harekel ettim tahyada yer sarsmtılan olmuştur. Ha babacığıra, dedim. Hazırlanıp, her işimi yoluna koyduktan sonra boynunuza atıaar yoktur. lacak, bunu bir müjde verir gibi size Zara 9 (a.a.) Bugün saat 12 yi 24 Bir emrivakile kargeçe 25 saniye süren şiddetli bir dep bildirecekUm. çınıza çılimak istediğimi düşünmemerem olmuşlur. Hasar yoktur. Eizi rica ederim babacığım. Hem şey.M Gümüşane 9 (a.a.) Bugün saat Sözlerimin sonunu getiremiyordurn. 12/30 da 23 saniye süren orta şiddetli Çünkü hsklı olmadığımın farkında idim. bir deprem olmuştur. Hasar yoktur. Sevmiş, aldanmış, yüzüstü bırakılmışKaraburun civa madeninde tım. Istırabım büyüktü. İnsanlardan neflet ediyordum. Hayata küskündüm. Ve feci bir kaza sonra birdenbire çocukluğumdanbsri zatzmir 9 (Telefonla) Karaburun man zaman içimde yanıp sönen bir jstekazasmdaki civa madeninde amele Ra ğin izine düşmüştüm. Ben, onun, henüz gıb oglu 34 yaşmda Şükrü Şık, dağda hayatıma hükmettiğini farketmediğiın maden parçalannı koparmak maksadl sıralarda hep göklerin, kanadlann rüyale ateşlediği dinamitten havaya uça sıru görürdüm. Tayyareci obnaK için rak parçalanmıştır. Gene maden ameleiçim titrerdi. Lâkin o, vaziyeti değiştirsinden Hulusi Zeybek, İsmail Agustos mişti. Beni bu emelden çekip almış; bunve Halil yaralanmışlardır. İzmir memdan sonra benim için menedilmiş olan o leket hastanesine getirildiler. bambaşka heyecanlara, ülkülere bağlamıştı. Onu kaybettikten sonra niçin eski emelime dönmemeliydim? Nişan merasimi Lâkin bunu yapmak için bir takım Istanbul Gümrükleri Başmüdürlüğü servis şefl genc hukukçularımızdan yollardan da geçmek lâzımdı. Onlan Mehmed Demircanla Melâhat Aytun'un üzmeden, kalblerini kırmadan, seremonişan merasimi güzide bir davetli ve iki niye; dikkat ederek bu işe kalkışmalıytarafın dostlannın huzurile icra edil dım. Aceıem neydi? Suçlu suçlu: miştir. Genc nişanlılara saadetler dile Siz de ablam gibi tecrübesiz bir çoriz. (Baştarah 1 inci sabifede1 Hükumet, örfî idare ilân etmiştir. Şimdi ögrenüdiğins göre, ölü adedi 14, yaralı 36 kişidir. İnfilâk vuku buldugu sırada Cebelitanktan gelen gemlnin yol(Bastarafı 1 inci sah'fede) cularından bir çoğu ve hafta sonu tatiÇinde bir şehir işgal edildi linl geçirmek üzere gelen daha bir çok kimseler nhtım üzerinde bulunuyorlarTokyo 9 (a.a.) Domei ajansı bildidı. Civar binalar hasara uğrarmştır. riyor: Şantung eyaleti cenubunda hareket Vak'a yerme Ispanyol kuvvetleri yapan Japon kuvvetleri pazar günü öğgönderildi leden sonra Yuanli'yi işgal etmişlerdir. Londra 9 (a.a.) Tancadaki İngilBurası Çungking hükumetinin General tere Başkonsolosu, Mihver teşvikile cuYuhsuehtsung'un komutasındaki 113 ünmartesi akşamı Tancada vukua gelen cü tümeninin umumî karargâhı idi. iğtişaşlardan dolayı tspanyol kuvvetleri Tahrib edilen Felemenk komutanı General Uriate nezdinde tayyareleri şiddetli bir protestoda bulunmuştur. Bu Tokyo 9 (a.a.) İmparatorluk umuprotesto, iğtişaşlann hemen akabinde yapılmıştır. Bunun Uzerine vaka ma mî karargâhınm tebliği: 7 ve 8 şubat tarihlerinde Sumatrada halline İspanyol kuvvetleri gönderilmiş Palembang ve diğer düşman üslerine yave sükun iade olunmuştur. Hâdiseyi Almanlar hazırlamışlar pılan hava hücumlarında, 67 tayyare ya düşürülrr.üş veyahud yerde tahrib edilLondra 9 (a.a.) Times yazıyor: «Bütün bu Tanca işi Alman ajanlan miştir. Bu suretle İngiliz ve Holanda tarafından hazırlanmıştır. Bunlar halk hava kuvvetleri ağır kayıblara uğratılarasmda. saatll bir bombamn başka pat mıştır. layıcı silâhlarla blrlikte Tancaya BriZiraat Vekili Adapazarına geliyor tanyalılar taraîından getirildiği habe Bütün demiryolları açıldı Ankara 9 (Telefonla) Kar dolayıİzmir 9 (Telefonla) Ziraat Vekili rlnl yaymışlardır. Hattâ Almanlar İnMuhlis Erkmenin yarın Adapazarına giliz aleyhtan ayaklanmalara da iştirak sile kapanmış olan demiryoUaruıın açılgelerek patates ziraatile pulluk imalâh etmişlerdir. D. N. B. ajansının Mad ması işleri sona ermiş; Sıvas Çetinişlerini m&hallinde tetkik edeceği ha rlddeki şubeleri beyannameler haarla kaya arası da açılmak juretile kapalı mışlardır.> demiryolu kalmamıştır. ber almmıştır. (Bismakaleden devam) dan biri olarak Msırdaki İngiliz mümessilinden Mısırın istiklâli hakkında ne düşündüğünü sorarak ondan: (Baştar&fı 1 inci sahifede) Her manasile tam istikJâl! Cevabını almıştır. Bundan anlaşılıyor edilmekteöir: Kart usulünün tatbik eki Nahas Paşa Mısırda yeni bir hüku dildiği bu yerlerde haftada bir gün armet kurarken dünyanın şinıciikı halleri zu eden bütün vatandaşlara ekmek ve şarıları içinde Mısır için de meş'um kartları mukabilinde fırınlardan un vetesirler yapacak bir hâdise olarak İn riîmesi de kararlaştınlmış ve buna aid giltere ile her hangi derecesinde bir mü bütün hazırlıklar ikmal edilerek tatbicadele açmak mecburiyetine duşmenuk kata geçümesi vilâyetlere tebliğ edilve buna göre eğer öyle gerekirse hüku miştir. Hükumetin son kararla eld2 etmet başına geçmemeyi bile tercih eyle mek istediği netice, ekmeğini ve umınu mek fikrinde idi. Fakat bir kere buh intizamla ve adaletle temin ettisLmit ran açıldıktan sonra artık vaziyetin icab vatandaşların ellerindeki ihtiyacdan ettirdiği en normal hükumetin teessüs fazla hububatın ve unların umumun etmesine mâni olmak mes uliyeti İn ihtiyacma ve menfaatine arzeditmesini giltere için de çok zararlı bir keyf:yet temüı etmektedir. Vatandaşlanmızın leşkil ederdi. İngiltere de bu yeni halin an'anevî ve miîlî bir ihtiyat fikrile ve icablarına uymak hususunda hiç tered muayyen bir ölçü dahilinde evıerinde düd göstermemişür. Bu açık ve Mısı.ın hububat ve un bulundurmuş ve birikisüklâl haklarına rıayetkâr İngiliz sija tirmiş olmalan bugüne kadar kanun setinin Mısırla İngiltere arasındaki u nazarında asla bir suç telâkki ediıemez tifak bağuıı daha ziyade kuvvetlendirAncak kartla ekmek ve un tevziine meğe yarıyacağı tahmin olunabilır. B.z başlandıktan sonra bu kartların karşıyeni vaziyette Mısırla Ingiıtere arasın lığmı vatandaşa temin eden hükumetin, daki münasebetlerin daha ziyade dü buğday gibi en esash bir gıda m?ddezelmesi ve daha ziyade aydınlaoması ne sinin şurada burada bir ihtiyat tedbiri ticelerini görüyoruz. olarak atılı kalmasına ve hatta çürüAmeli oaKiınuan Nahas Paşa hüku yüp bozulmasına imkân bırakmıyacak metile İngiltere Mısır ittifakının hukukça müsavi müstakil devletier arasmda ceıeyan etmiş bir muamele malüyetinde esaslı terakki kaydeden bir merhaleye yetişmekte olduğuna Jıukmolunabilir. Bundan Mısır kazanacak (Baştarah 1 inci sahifede) ve İngiltere kazanacaktır. Böyle bir itPazartesi günü sabah saat 1 den evtifakın iki tarafa da alabildiğine fay vel ay ışığı olmamıştır. Adaya çıkan dalı olabilmesi için iki mütterik ara Japonların gece basıncıya kadar taksmda yekdiğere hürmetkâr samimi bir viyeler almadıkları muhakkak o'.duğu işbiriiği kurulabilmesi lâzımdı. Dtnc gibi bu arada düşmanın püskürtüleceği bilir ki Nahas Pasa hükumetile işte bu de ümid edilmektedir. hedefe gidiliyor. İngiliz tebliği Bir büyük devletle bir küçük millet Singapur 9 (a.a.) Resmî tebliğ: arasındaki itüfakı, hakikî bir ittifak Düşman, pazar akşamı saat 23 ten halinde görmek ve yürütmek çok kere pazartesi sabahı saat 1 e kadar Singazor bir iştir. Bu türlü münasebetlcrdc pur adasmın şimal batı kıyısnıda Paküçük mütterik çok kere himaye altın sieLaba ve SungeiKrenji arasındaki da bir memleket gibi görünür. Bu ise topraklara asker çıkarmıştır. Çıkarma nefîs izzetini yaralıyan bir mahiyetrir. hareketinden evvel, bu çevredeki ileri İtüfakı samimileştirebilmek için büyü mevzilerimiz, düşman topçusunun şidğün tepedcn bakış manzarasını müm detli bombardımanına tutulmuşıur. kün olabildiği kadar silmeğe ihliyac Pazartesi sabahı fecir vaktinde, düş vardır. man topçu bombardımam, büyük mikAçık konuşmalı: Mısırdaki İngiliz tarda bomba ve av tayyarelerile des menfaatlerinin en başta geleni Süveyş teklenmiştır. İleri ku\'vetlerimiz de baüzerindeıı geçen imparatorluk yolunun zı yerlerde geri sürülmüş ve düşman müdafaası errafında toplamr. Süveyşin adanın şarkına doğru biraz süzü'müşmüdafaası İngiltere için sadece impara tür. Düşmanı atmak için bir taarruz torluk menfaatlerinin bir icabı ise Mı hareketi j apılmaktadır. Netice hakk'nsır için anavatan topraklannın muha da henüz malumat alınmamıştır. fazası şeklinde millî ve hayatî bir laAdanın diğer kısmında düşman, toprurettir. İki menfaat bu noktada birleçusu birlikte pike bombardıman tayyasince Misırın millî müdafaasında siirrelerile ileri mevzilerimizi bombalamaatli tekâmüllerin vücud bulmasını da ğa devam ediyor. tabiî saynıak lâzımdır. Bundan sonra Hava kuvvetlerimize mensub Hurriböyle olacağım ummalıyız. cane av tayyareleri düşman tayyareleFilhakika şimdiye kadar Mısırın miiyakalamışlardır. dafaasını yalnız İngiltere deruhde edi rini mııvaffakiyetle Eunlardan üçünü muhakkak, difer üyor gibiydi, ve Mısırın millî müdafaası bir türlü tam inkişahna mazhar olmak çünü muhtemel olarak tahrib etmişler ve on üçünü de hasara uğratmışlardır. tan uzak kalıyordu. Avustralyalı kumandan Mısır kendi müdafaasında İngiliz vaziyetten emin yardımından nckadar müstağni olnıazSingapur 9 (a.a.) Singapurdaki sa olmasın, kendi millî müdafaasını azamî imkânlarla inkişaf ettirmek hu ANustralya kuvvetleri komutanı Tümsusunda herhangi bir engele uğrama general Cordon Bennett, bu sabah şöyle demiş'ir: malıdır. « Vazîyete kuv\'etle hâkimiz.» Yukanki mülâhazalara göre Nahas Paşa hültumetinin ilk Işlerinden biri Japonlar şehre 15 mil yaklaştılar müttefik İngilterenin de yardımlarınLondra 9 (a.a.) Reuter ajansı tadan istifade ederek Mısır millî müdafa rafından zikredilen Japon membaından nsmı sür'atle tekemmül ettirmeğe ma verilen bir habere göre fecir vakti Sintuf olacaktır denilebilir. Rapurda karaya çıkan Japon kuvvetleri saat 13.30 da Tengah hava meyYUNUS NADÎ danını işgal etmiştir. Ayni habere göre Japon birlikleri Singapura 15 mülik bir mesafede bulunmaktadırlar. Meselesi Evlerde bulunan unlar bildirilecek tedbirler alması zarurî idi. Bu karar ve tedbir aluıdıktan ve vatandaşlara tsbliğ edildikten sonradır ki elinde malı oldugu halde bunu gizlemek ve alâkalı makamlara teslim eUnemek bir suç teşkil eder. Vatandaşlanmızm âmme menfaati için ihtiyar eoMdiğine şüphe etmedikleri bu tedbirlere karşı aldıklan yordımcı durum bizler için cidden cesaret ve ümid knynağı oîmaktadır^ Kasablarm yemini undan şu kadar sene sonra, bugünkü hâdiseleri anlatacak olan tarih pek muhtemel ki şoyle diyecek: < İkinci cihan harbi denilen badire dünyayı kasıp kavururken Türkiyenin basiretü ricali memleketi bu ateşten uzak tutmak için ne lâzımsa yaphlar ve böyle bir afetin yurdlanna sarmasına mani oldular. Lâkin harbin dünya ekonomisine yaptığı fena tesirler memleket ekonomisini de sarstı. Hayat pahalılaştı. Sade dışandan gelen eşya değil, bizzat memlekette yetişen yiyecek, içecek ve giyecek maddeleri de baştan yukarı fiatlara çıktı. Buna mfini ohnak içiu türlü tedbirler de alındı. Bu meyanda Istanbulda kasablarm nark denilen azamî fiattan fazlaya et satmaması için kendilerine yemin ettirilmek gibi iktısad edebiyatında benzeri göriiluıemiş orijinal usuller de tatbik oluııdu. Çi faide ki ne kasablar verdikleri yemini tuttular, ne de yemin esaslı bir tedbir yeıici tuttu...» Evet! Eğer fiat ve pahalılık babında bugünkü pala çalışımızın bütün tafsilâtını verirse, tarihin buna bcnzer bir şey yazmamasma imkân yoktur. Malumdur ki yemin. kanun, zabıta ve adliycnin niifuz edemediği vicdaa derinlikleıine bir manevî poUs indirmektir. Et fatııu yerinde tutmanın ise bu derece derin bir vicdan işi olduğunu iddia etmek fa/la filozofluk olur. Hep biliyorduk ki; İstanbullunun et gıdası üç grupun elindedir: 1 Celebler, 2 Toptancılar; 3 Kasablar; Bunların hepsi bu hrsat günlerinde para kazanmağa karar vermiş adamlardır. Bunlara ne yemin, ne kasem, ne and tesir eder. İstanbulda et satan dükkânlann yüzde doksanı tartarken eksik vemreyi bir zenaat açıkgözlüliiı'ü saydıktan sonra bu adama yemin ettirmişsiniz. ne tesiri olur? Bundan beş altı gün evvel kasablarda koyun eti varken fiat tablosunda et fiatı 82 buçuk kuruş, alışverişte 100 110 kuruştu. Bunu herkes biliyordu. Kimi aldatıyoruz efendim? Şimdi de sıra c'eleblere gelmlş. Ellerindeki koyunlan nark üzerinden satmak istenüyorlarmış. İstanbul şimdi bir de bu efendilerin keyfini bekliyor. Acaba güç müdür, bu koyunların yerinde kaça alınıp İstanbula kadar kaça geldiğini ve nihayet celebe kârile beraber kaça sattınlabileceğini hesablamak? Bu hesab bize narkın üstünde olsun, altında olsun ne fiat verirse onu kabul etraek ve bundan sonraki tahavvüllerde jalnız nakliye ve gıda maddeleri farkı olursa eti yükseltmek olmazsa oiduğu yerde tutmak, fakat yemin kasemle değil, aykırı hareket edcni bir daha kalkınnmıyaeak derecede czmek suretile cezalandırmak bana yapılır &bi geliyor. Fakat bir türlü yaphamıyor. Bilmem ncden? Ankarada halka un verilecek Ankara 9 (Telefonla) Kartla ekmek tevzi edilen yerlerdeki halkm evlerinde ihtiyacdan fazla bulunan buğday, çavdar, mahlut ve mısırla bu maddeler;n unları elkonma hükümieri altına ahnm^k tadır. Bu sebeble halkın un ihtiyacmı temin için kararlar ittihaz ediliyor. Ankara vilâyeti dahilinde olanlavdan ekmek yerine un almak istiyenler her hafta pazartesi gününe aid ekmek kuponları mukabilinde ve yalnız o günlük ekmek istihkaklarına karşı'.ık olmak üzere fıruılardan 750 gram eknıeğe mukabil 531, 375 grama karşılık 2C5 gram ve 187,5 grama karşılık da 132,5 gram un alabileceklerdir. Japonlar Singapur a Rusların vazifeleri çıktılar ağırdır » L Japon harb tebliği 1 Japon tebliği Tokyo 9 (a.a.) İreparatorluk umumî karargâhınm tebliği: Japon kuvetleri, düşmanın gö=terdiği şiddetli mukavemete rağmen Johor kanalım geçmeğe muvaffak olmuşlar ve Singapur kalesine karşı hücum3 başlamışlardır. Japonlar karaya nasıl çıktılar? Tokyo 9 (a.a.) Doınei ajansı, Saygondan bildiriyor: Malezya cephesinden alınan haberlere göre, pazarı pazartesiye bağlıyan gecenin İlk saatlerinde Singapur adasında karaya çıkan ilk Japon kıt'aları dalgasından sonra, derhal Japon topçusunun ateşi himayesinde olarak Japon zırhh birlik gapur adasımn şimali garbl sahilinde leri Johor boğazını geçmişler ve şimdi karaya çıkan Japon blrlikleri, Domei adüşmanın şiddetli ateşine bakmadan sür jansmm verdtği bir habere göre, Kırancı atle arazi kazanmakta bulunmjşlardır. nehri üzerinde bulunan İngiliz mevziİngüizler çekiliyor lerine doğru süraıle ilerlemektedirler. Johor Bahru 9 (a.a.) Domei bil Japon kuvvetleri İngiliz topçu mevzidiriyor: lerine ve kazamatlanna şiddetle hüSingapur adası şimalinde ilk hatları cum etmektedirler. Takviye kıt'aları müdafaa eden İngiliz kuvvetleri, gece sür'atle ateş hattına sevkedilmektedir. yarısı Johor boğazını geçmeğe başhyan Diğer cihetten resmen bildirildiğine Japon kuvvetlerinin baskısı önünde çe göre Singapura yapılan hücum Çin hâkilmektedirler. ılisesinin başlangıcında Japon seferî kuvvetlerine kumanda eden yüksek harb Japon kıt'alan kalelere hücum şurası azasmdan General Tomoyuki Ya. ediyorlar Johor Bahru 9 (a.a.) Bu sabah 8in meashita tarafmcian idare edilmektedir. hiç bir şeyin değeri olmamıştı. Bana iyiyi, güzeli ve doğruyu öğreten hep o İdi. Yolumu gösteren, hislerimi yuğuran, karakterhnin teşekkülünde büyük bir rolü olan o, na=ıl olurdu da beni yüzüstü bırakabilirdi? Ona dayanarak yaşamağa o kadar alışmıştım ki, şirıdi ebediyyen yolunu bulamamağa mahkum bir insan çöküntüsünden başka bir şey olmadığımı anhyordum. İstemediğim halde onu. hep onu düşünüyordum. Artık benim olmıyacağmı bile bile aklım ve bütün duygularım onda idi. Aramıza mağlub ediknesine imkân olmıyan bir yabancı girmişti ve ben bu harikulâde güzel insanı parçalamak, öldürmek isteğile gece kaç defa çırpınmış, titremiştim, Uçurumlara bakamıyan insanlar gibi onlara bakmamak, onları görmemek istiyordum. Gözlerimi yummak, yahud başka taraflara bakmak lâzımdı. Fakat bir kuvvet sanki durmadan beni itiyor, gene bakışlarım üstlerine çekiliyordu. En sevdiği insanm müebbeden kapanan gözlerine bakar gibi ürpererek, sızılar duya duya onlara bakıyordum. Salona en geç onlar gelmişlerdi. Bizden pek az sonra.. (Arkası var) (Baştarah 1 inci sahifede) le muhtemel bulunduğunu söylemiş ve demiştir ki: « Düşman, yeni yıldırım harbim Ahnan rulıuna hâs inceden inceye itina ile hazırlıyacaktır. Hepimize düşen vazife, bu yeni taarruzu akim bırakrr.ak için ıolümüzü tamamile yapmaktır. Ben, Stalin'e veda ettiğim sırada, Ruslarm ilerleyişinden doiayı kendisini tebrik ederken, o, harbin bu dönemeçinde millete son derece itimad etmenin tehlikesini işaret etti. Devam ctmekte clan muharebelerin bize verdıği ders, Ruslara şimdi daha az yardun gönderebileceğimiz değil, bilâkis daha fazla yardım etmemiz icab ettiği yolundadır. Rusların vazifeleri ağırdır ve mü himmat, tank ve tayyare istihlâki çok fazladır. Bu itibarla müttefikler de kaynaklarının hepsini gözden geçire rek bunları en iyi şekilde nasıl kuUanmak gerektiğini incelemelidirler. Eğer müttefikler, Rusyaya ellerinden gelen büıün yardımı yapacak ohırlarsa Almanlarm gelecek senenin en geç bu dcvresinde mağlub edihneleri ihtimali çok kuvvetlidir. Şahsan ben şu kanaatteyim ki, gelecekteki hareket tarzımızı açıkça tayin etmek, harbi kazanmak hususunda hayatî bir amil teşkil eder.» Sir Stafford Cripps, Büyük Britanyada bu hususta acele davranmak lü zumu hissedilmemiş gibi göründüğünden şikâyet etmiş ve demiştir ki: < Adeta alâkadar değil seyirci imişiz gibi davranıldı. Ben kendi hesabıma memleketin heyeti umumiyesi itibarile Sovyetler Birliğile tam bir dost'.uk ve B. FELEK işbirliği yapmak arzusunda çekingenlik göstereceğini zannetmiyorum. Fa kat meseleyi hâlâ eski korku duygusu Doğum bakımından nazara alanlar var. Bu gibi Gazetemizde renkli harita serlsi yakimselerin Rusya ile olan münasebetlerimize menfi şekilde müdahale etme pan haritacı ressam Saffet Sakabaşuıın dün bir erkek çocuğu dünyaya gelmişlerine müsaade olunmamalıdır.» tir. Nevzada Doğan Nur Sakabaşı ismi Cripps'in beyanah haklcnda verilmiştir Yavruya uzun ömür diler, Berlinin mütaleası ana ve babasmı tebrik ederiz. Berlin 9 (a.a.) Yarıresmî bir membadan bildiriliyor: Açık teşekkür Hariciye mahfillerinde İngilterenin esSevgili kardeşim Osman Fevzl Llhoki Moskova büyük elçisinin beyanatı mevzuu bahsediliyor ve Cripps, «Stali menin cenaze merasimine iştirak eden, nin delegesi sıfatile İngilterenin siyasî, telgraf, mektub ve kart göndererek aliktısadî ve içtimaî alanda bolşevikleş lemizin acılarını paylaşmak lutfunda tirilmesini hazırlamak vazifesile mükel bulunan sayın matbuata, matbaacüara, leftir» deniliyor, I.inotip Şirketine. kendisini yetiştirea Galatasaray lisesinin öğretmenlerine ve telebelerine, diğer aziz dostlarına ayn tngilterenin Suriye sefiri ayn teşekkürlerimlzi arza derin teessüLondra 9 (a.a.) Kral, Tümgeneral Tümüz mâni olduğundan bu hususta de. Spears'ın Suriye ve Lübnan Cumlıurif e v kalâde murahhas ğerli gazetenizin vasıta olmasını ailesi y e ü e r i n e z d i n d e namına rica ederim. ve orta elçi makamına tayinini tasvib Kardesl: tzzet Hamid On etmiştir. Spears, ortaşark harb şura sında aza olarak da bulunacaktır. Ölüm Ruhi Taraym eşi Bayan Huriye vefat etmiştir. Cenaze namazı bugün Aksaray Valide camiincte kılındıkran sonra Topkapıdaki makberei mahsusuna defnedilecektir. Mevlâ rahmet eyliye. *** Eşim Kadriye Erkuş müptelâ olduğu hastalıktan kurtulamıyarak pek geno yaşmda bu gece saat beşte rahmeti rahmana kavuşmuştur. Cenaze namazı 10/ 2 942 salı günü öğleyin Fatih camiinde eda edildikten sonra Edimekapıdaki Şehidliğe defnedileceğini sayın sevenlertmlze bildiririm. Fatıh As. Ş. Bşk Tb. Ziya Erkuş Teşekkür 1/2/942 tarihinde kaybettiğimiz kızinuz ve kıymetli annemiz Ostro Türk Limited Tüıün Komisyon Şirketi memurlanndan Feride Şehsuvaroğlunun tedavi ettirilmesinden bilitibar bilcüm le hususatın mensub olduğu şirketin kıymetli müdürü Bay Frans Amirosun bu üzüntülü günlerimizde gösterdikleri insani yüksek alâkaya, maddi ve manevî yardımlarma ve ayni zamanda cenaze merasimine iştirak eden akraba ve vazife arkadaşlanna ve diğer tanıdıkları zevata ayrı ayrı teşekkürlere teessürlerimiz mâni olduğundan gazeteni zin tavassutunu rica ederiz. Annesi Lutfiye. pederi: Hacıbeyzade Ahmed Muhtar, kızları: Nevzad Şehsuvaroğlu Bülend Şehsuvaroğlu, Sevim Şehsuvar oğlu. İ. B. Konservatuar Konserleri Bu akşcm saat 21 de ŞEHİR TİYATROSU KOMEDİ KISMINDA /azan. Mükerrem Kâmil Su cuğun bu muazzam işe burnunu sokması gülüııc olur, diye düşünüyorsunuz herhalde baba! Ama ben macera yapmak hevesile hareket etmiyorum ki... İnsanlar, ne şekilde olursa olsun, yahud kabiliyetleri nispetinde yurdlarına, yakınlarına faydalı olmağa çalışmalıdırlar. Bunu sizden öğrendim babacığım. Ben de eümden ne gelebileceğini düşündüm. İstidadımı yokladım, Ancak bu yolda işe yarıyabileneğimi anladım. Evet, seçtiğım mesleğin cazibesi nispetinde güç, hatta biraz da tehlikeli olduğunu biliyorum. Lâkin ölüm insanlar için mukadder değil mi? Mademki, bir gün hepimiz öleceğiz. Hem gün geçtikçe bu tehlike azalmıyor mu? Yeni usuller, yeni yetişme tarzlan sayesinde... Biraz uyamk ve tedbirli davranmak kâfi... Sonra... İnsan yürürken de ölebilir, su içerken de... Babam ayağa kalkü. İtiraz kabul etmez bir keskinlikle: Bu mühim meseleyi görüşmek için önümüzde zaman var, dedi. Şimdi biz işimize bakalım. Epey lâfa daldık. Vakit kaybediyoruz. Sinan yabancımız değil. Eller gibi geç de olsa gideriz diyemeyiz. Ablama dönerek: Haydi Semra, dedi. Kardeşine yardım et! Şu yaramaza bir çekidüzen ver bakayım. Ben çıkayım da siz çabucak hazırlanm. İçim burkuluyordu ve içim gidemem, öldürseniz beni gidemem diye feryad edıyordu. Fskat sesim çıkmıyordu. Babamın sesinde beni olduğum yerde mıhlıyan, variığımı donduran bir sertlik sezmiştim. cBu mühim meseleyi görüşmek için önümüzde zaman var.» demişti Bu sözle, zihnim ucu kaçmış bir ipek çilesi gibi karışmışü. Yoksa razı olmıyacak mıydı? Eğer gitmezsem, eğer kampta bulunmazsam üzüntüden hastalanacağımı, hatta ölebileceğimi düşünüyordum. Ve gene ijunde hayata oldufu gibi, ea rtv No. 4 diğim bu iki insana da karşı koyabilecek bir coşkunluk hissediyordum. Derinden derine taşıyor, köpürüyor, fakat dökülerniyordum. Bir şeycikler yapamıyordum. Öfke ile gardrobun başına geçtim. Elbisemi hırpalıyarak çektim. Saçlarımı yolar gibi taradım. Ablamm yumuşak hareketleri karşısında ne kadar da inadcı keçiye benziyordum. *** Onu herkesin önünde ve bir kere daha kaybettiğim gecenin sonu bu... Belki pek garib. Lâkin son dakikaya kadar bu müthiş şeye inanarruyorum. Bunu korkunc bir şaka olarak telâkki ettiğim anlar vardı. Dudağa düşmiyen bir sevginin, itiraf edilmiyen bir aşkm, bir çocukluk rüyası şeklinde kalması belki tabii bir şeydi. Fakat ben hiç bir zaman bu neticeyi düşünmemiştim, beklerremiştlm. Ben hayata bu his içinde doğ I duÂUBUi #aa>j'ardum. Gözümde onsua ' CEMAL REŞİD Piano Resitali Programda : Baeh, Beethoven, Liszt, Cemal Reşid