8 Mayıs 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

8 Mayıs 1942 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

8 Mayıs 1942 CUMHURIYET Millî Piyango çekildî Vakit kazanmak siyaseti ngilterenin Hindistandaki Umumî valisi dün söylediği bir nutukla Birmanya harbinin müttefikler hesabına temin ettiği kazancdan bahsetti. Bu beyanata göre, Birmanya muharebeleri ve bu muharebelere iştımk cdenlcrin göstcrdikleri kahramanlık, Hindistanuı hazırlanmasını ve Hindistan hududunda harbin taarruzî bir mahiyet almasını temin için, İngiltere ve müttefiklerine vakit kazandırmış ve kazanılan bu vakit sayesinde Hindistam büyük tehlikelcrden korumak iınkânı hasıl olmuştur. " Varidat Umam Mudurlugu yerıne Maliye merkez teşkilâtında yeni iki umum müdürlük ihdas ediliyor Ankara 7 (Telefonla) 3656 sayıh kanuna bağlı 1 numaralı cetvelle bu kanuna ek 3888 sayılı kanunun 1 numaralı cetvelin Maliye Vekâleti kısmında değiş.klik yapan bir kanun lâyihası bugün Meclise verildi. Mucib sebeblerde varidat teşkilâtuıırj vazifeleri bir kat daha arttığı zikredilmekte, kadronun tasfiyesine zaruret olduğu istidlâl edUmektedir. Tahakkuk ve tahslli mükel lefler nezdinde hesab tetkiklerine mütsvakkıf olan ve lâyihası Meclise verilmiş bulunan fevkalâde kazanc vergisi ihdası da varidat teşkilâtma yeni vazfieler vermektedir. Diğer taraftan muhasebe, vezne işlerinln iyi tahsil görmüş elemanlara tevdiine imkân verilmek üzere 10 lira maaşh muhasebe kâtibleri ile veznedarlardan bir kısmının maaşlan 15 liraya çıkanlmaktadır. Diğer taraftan merkez teşkilâtında da bazı değişiklikler yapılmakta, Varidat umum müdürlüğü kaldırılarak vasıtalı vergiler umum müdürlüğü ve vasıtasız vergiler umum müdürlüğü unvanlarile ki umum müdürlük ihdas olunmaktadır. 20 bin liraîık büyük ikramiyeyi. 16936 numaralı bilet kazandı Ankara 7 (Telefonla) Millî piyan 20 lira ikramiye kazanan numaralar gonun 10 uncu tertib birinci çekilişi Son üç rakamı (139) la nihayet bulan bugün şehrimizde Sergievinde İcra e 400 bilet, dilmişttir. Kalahalık bir halk küüesi Son üç rakamı (460) la nihayet bulan çekiliş esnasmda hazlr bulunmuştur. 400 bilet, Kazanan numaraları bildiriyorum: Son üç rakamı (732) le nihayet bulan 20,000 lira ikramiye kazanan numara 400 bilet, 16936 Son üç rakamı (806) İle nihayet bulan 10,000 lira ikramiye kazanan numaralar 400 bilet, 84233 325711 Son üç rakamı (972) le nihayet bulan 5,000 lira ikramiye kazanan numaralar 400 bilet, 19084 32030 82852 234569 2,000 lira ikramiye kazanan numaralar 10 lira ikramiye kazanan numaralar 31371 45732 50179 59456 84858 Son iki rakamı (72) ile nihayet bulan 92078 114693 147906 149771 150094 4.000 bilet. 212502 234679 251539 272590 282570 2 lira ikramiye kazanan numaralar 294171 334747 347512 351153 391526 Son rakamı (4) İle nihayet bulan 1,000 lira ikramiye kazanan numaralar 6283 11294 39633 43593 46769 40,000 bilet, Son rakamı (9) la nihayet bulan 62765 64286 82396 88026 122049 142754 146099 146302 203377 217277 40,000 bilet ikramiye alırlar. 217984 224108 232098 238724 257152 Bu çekilişte 20,000 lirahk büyük ik261111 262233 263572 273222 276593 ramiyeyi kazanan bilet Dörtyolda sa311107 311532 315698 319545 324175 tılmıştır. 328963 350192 361830 371396 380185 10,000 liralık ikramiyeyi kazanan bi385238 336361 390702 letler Ankara ve Bandırmada, 5,000 500 lira ikramiye kazanan numaıalar lira kazanan biletlerden 3 tanesi İsSon dört rakamı (9004) ile nihayet tanbul, 1 adedi Turgudluda, 2.000 liıa bulan (40) bilet. kazanan biletlerden 4 adedi İstanbul, Son dört rakamı (9831) İle nihayet 2 şet adedi Ankara Tarsus, Keşan, Arthulan (40) bilet. vin, Afyon, Kars, Edirne. Gelibolu, Pa100 lira ikramiye kazanan numaralar zarcık, Soma, Zonguldak, Osmaniye ve Son üç rakamı (245) le nihayet bulan Adapazarmda, 1,000 lira kazanan bi(400) bilet. letlerden 15 tanesi İstanbul, 3 er tanosl 50 lira ikramiye kazanan numaralar Ankara, İzmirde, 2 adedi Adana, Urfa, Son üç rakamı (953) le nihayet bulan ] ve 15 adedi yurdumuzun muhtelif yerI lerlnde satllmıştır. 400 bilet, iiMiıınmnııımıınıııınnıııııınnııııııııııııııııııııınmıuııum > Ö Bu beyanat da müttefiklerin, henüz gcçiktirici harekâtla vakit kazanmak siyasetinden aynlmak safhasına kavuşamadıklarım gösteriyor. Filhakika, müttefikler Fransanın haıbden çekildiği gündenberi her ne yaptılarsa, harbi uzatmak için yaptılar ve bir kaç gün veya bir kaç bafta kazanmak için en büyük zararlan göze elmakta tereddüd etmediler. Bu siyasetin en çok tesirini gösterc'iği sahanin Balkanlar olduğu, Sovyet Alman harbinin başlamasından ve yiizlerce yıllardanberi eşi görülmiycn bır kı şın SovyetAlman harbini uzatmağa yar dım etmesinden sonra anlaşılmıştı. Vakit kazanmak için Balkanlarda Almanyayı bir kaç hafta oyalamanm bu kadar şümullü neticeler vereceğini, her hangı bir kiiKsenin peşinden hesab etmiş olı'uğuna hükmetmeğe imkân yoktur. Fakat Almanyanın Balkanlarda bir kaç hafta oyalanması harbi uzatmağa vesile teşkil etmiş, bu da geçiktirici harekctlerin müttefikler mehalilinde çok uğurlu ve çok faydalı sayılmasına setcb olmuştur. Müttefiklerin bu uguru denemeğe devam ettiklcri, Hindistanı korumak için Birmanyada kaybedüeceği Berlin 7 (a.a.) D.N.B. ajansı dünkü peşinden malum olan harbi uzalmalaAlman tebliği hakkında şu malumatı rından anlaşılıyor. vermektedir: Nitekim İngiltere, Malayada kısa süRus cephesindeki olaylann en ehemren harbi, Singapurun daha kısa süıcn miyetllsi şimal kesiminde çok önemli bir müdafaasını; Amerika da, Filipinlerde Alman üssüne tekrar muvasala temin eyapılan Corregidor'un teslim olmasına dilmiş olmasıdır. kadar idame edilen harbi ayni şekilde Bu üsteki Alman teşkilleri, Alman telâkki etmiş ve bu geçiktirmenin son başkumandanhğının kullandığı lastikli derece faydalı olduğunu söylemiştir. Ingiüzlere göre Malay ve Singapur müdafaa sisteml neticesinde muhasara müdafaalan, Birmanya harblerini ge altına girmişti. Cİktirmiş, Şarkî Ilind adalarınm müdaÇevrilen Sovyet kuvvetleri Almanlar faası Avustralyanm anî bir istilâya uğ tarafından imha edilirken bu çevrilmiş ramasına mâni olmuş, Filipin adalannın Alman teşkilleri bir kale hallne getirmüdafaası Avustralyanm bir taarruz } dikleri üslerini üç ay müdafaa etmişiissü olarak hazırlanraası için vakit lerdir. Dondurucu soğuğa, sonradan da kazandırmıştır. Bu yüzden artık Avus buzlann çözülmesile meydana çıkan seltralyanm kurtarılmış olduğuna hükme lere, cepane ve yiyecek yokluğuna rağy diliyor ve bunun ileride yapılacak bü men yapılan bu mukavemet Alman kıtyük taarruz hesabına büyük teminat alannm vücud ve maneviyat üstünlüğüteşkil ettiği bildiriliyor. r.ün yeni blr delilidir. Şimdi Alman kıtFakat müttefiklerin bütün bu hava alan bu üsteki müdafaacılarla tekrar lide yaptıklan geciktirme harekeilcri muvasalayı kurmuşlardır. hiç şüphe yok ki, kendileri için çok Cephe gerllerinde blr çok Bolşevik çepahalıya malolmuştur. O kadar ki teleri yeniden yok edilmiştir. Halkın müttefiklerin bu kayıbları göze aldıklarını söylemeleri bunlan kıymetindcn Bolşevik aleyhtarhğı bu çetelere karşı düşüremez. Çünkü müttefiklerin ken yapılan savaşı kolaylaştırmaktadır. Şark cephesi harekatt ( Uzakşark (Baştarafı 1 inci sahifede) doğru İlerlemelerine karşı koymaktadırlar. Birmanyada lngüiz hâkimiyeti sona erd| Tokyo 7 (a.a.) Akyabm işgali Birmanyada îngiliz hâkimiyetine son vermiştir. Filhakika doğu Birmanyada Çin hududu civanndaki hareketler bitmiş gibidir. Bu bölgedeki Çin kuvvetleri Mandalayın zaptmdan evvel cereyan eden muharebelerde hemen tamamile yok edilmişlerdir. Şimdi temizleme hareketleri yapılıyor. Akyab limanı Assam ve Kalküta demiryolu üzerinde bulunan Çittagengden 300 Km. kadar uzaktadır. Bengale körfezi boyunca Birmanyayı Hindistana bağhyan tek mühim yol, buradan geçmektedir. Akyabın düşmesi İn güiz İmparatorluğuna karşı yapılacak taarruzun başlangıcı olabllir. Mareşal ÇanKayŞsk Birmanya hududunda dileri de kaybettikleri kaynaklardan müstağni olduklarını iddia edemiyorlar. Fakat bu kaynaklan kaybetmck müttefikleri henüz telâfisi imkânsız bir vaziyete düşürmediği için, bunlar ilerinin vâdetriği ümidlerle teselli buluyor ve uğradıklan acıya tahammül gösteriyorlar. Birmanyanın kazandırdığı vakit meselesine gelince, bu vakit gerçi Hindistan müdafaasuıı sağlamlamağa yardım etmiştir, fakat diğer taraftan Çin ile irtibatı kesmiş ve Japonlarm Birmanya yolunu Çin alcyhinde kııllanmalarına imkân vermiştir. Bu jüzden Çine silâh yetiştirmesi, yardım temin etmesi beklenen bu yol, Çin millî hareketini yıkmağa yardım edecek kuvvetler ve silâhlar taşımağa başlamıştır. Bu yüzden Birmanyada yapılan geçiktirme hareketi, müttefiklere Çini kaybettirmek gibi bir ihtimali belirtmcktedir. Her halde müttefiklerin Çini kaybctmeyi göze aldıkları iddia edilemeı. Onun için Hindistan Umumî Valisi, Ilindistan hududunun taarruzî bir harb için kullanılacağuu söyliyerek bu kaybın telâfisine ehemmiyet verileceğinc işaret ediyor. Fakat bu işaretin ne zaman tahakkuk edeceğini kestirmek elde değildir. Belki müttefikler harbinin bütün seyri, onların geçiklirme hareketlerinden bahsetmez oldukları sırada değişecektir. Fakat bugün bu safha henüz belirmemiştir. ömer Rıza DOĞRUL Amerika, Arab memlekeîlerile münasebetlerini sıkılaştırıyor Londra 7 (a.a.) Daily Sketch gaze'esine göre, Blrleşik Amerika, Akdenizde bir Mihver taarruzu imkânlannı karşılamak için Yakmşarktaki Arab memleketlerile yakmda daha sıkı mü nasebetler tesis edecektir. Gazete, bu vazifenin Birleşik Amerikanın Kahire elçisi Alexander Kirk'a tevdi edileceğini tasrih etmektedir. Elçi yakmda vazife ile Süudî Arabistana ve İrana gidecek, sonra Irak ve Suriye hükumetlerile temas etmek üzere bu iki memleketi ziyaret edecektir. Heyet azalanndan bazılarmın elçinin harsketinden sonra Süudî Arabistanda kalacaklan zannedümektedir. Beş!ktaş Halkevinden: 9 '5 942 cumartesi günü akşamı saa: 20 de Evimizde verilecek konferans: 1 «Halk ve hükumet» mevzulu konferans, Hukuk Fakültesi asistanı ve Eminönü Halkevl idare heyeti azasl Tank Tunaya tarafından. 2 Ar kolu tarnfmdan konser. Yeni Delhi 7 (a.a.) Çungking'den çıkan ve teyid edümiyen bir habere göre ÇanKayŞek, Yunnan eyaletine Birmanya hududu yakınında bir şehre dün varmıştır. Alman tebliği Birmanyadaki Çin kuvvetleri komutaBerlin 7 (a.a.) Alman orduları ba§ nı General Stıhvell yanındaki çin komutanile birlikte ismi bildirilmiyen bir kumandanlığınm tebliği: Birmanya üssüue sağ, salim erişmiştir. Doğu cephesinin geniş sahalannda sükunet hüküm sürmektedir. Yalnız şiCorregidor'daki Amerikan mal kesiminde mahallî, fakat şiddetli kayıblan muharebeler cereyan etmektedir. DüşVaşington 7 (a.a.) Harbiye Naarlıman bu muharebelerde kanlı kayıblara ğının perşembe sabahı neşrettiği tebliğuğramıştır. de deniliyor ki: Laponyada ve Murmansk cephesinde Filipinler: Corregidor ile'Manilla körAlman karşı hücumlan muvaffakiyet fezindeki diğer müstahkem adalann Jale devam etmiştir. Düşmanın ehemml ponlar tarafından işgali esnasmda buyetli kuvvetlerle giristği yeni hücumlar ralarda asker, tayfa, bahriye silâhendan püskürtülmüştür. ve sivil halktan olmak üzere 11574 kişl Alman hava kuvvetlerinln Sıvastopol bulunduğu tahmin edilmektedir. Bu sabölgesinde liman ve hava meydanlan te yıda 2275 denizci, 1570 bahriye silâhensislerine tam isabetler kaydettikleri bil dazı, 3734 Filipin ve Amerikan askeri, 1280 Filipinli keşşaf, 1446 Filipin ordusu dirilmektedir. askeri, 1269 muhtelif sınıflara mensub Bir Sovyet alayı imha edudi insan dahildir. Helsinki 7 (a.a.) Pln tebliği: Lihi dolaylannda, bütün kurmay heyetile Sovyetlerin 238 inci piyade alayı ve imdada çağırılan üç kayak müfrezesl, Alman ve Fin teşkillerinin müşterek harekâtı neticesinde çevrilerek tamamile (Baştarafı 1 inci sahifede) imha edilmiştir. Bu kesimde bu sabaha «Şimdi Courier koyunda 23 İngiliz kadar düşmandan 1500 ölü sayılmıştır. gemisi vardır. Bunların 5 i büyük, 12 si Çember altmdaki kıt'alan kurtarmak orta ve 6 sı küçüktür. Buradaki küçük için düşmanın yaptığı tcşebbüsler püs Fransız hava kuvveti bütüo kudretile kürtülmüştür. Düşman bu savaşlarda çarpışmalara iştirak ediyor. İngiliz ta9 bin ölü vermiştir. arruzları gittikçe şiddetleniyor. Fransız kuvvetleri de şiddetle mukavemet ediS o v y e t tebliği yorlar. Çarşamba günü 27 İngiliz uçaMoskova 7 (a.a.) Röyter: Rus gece ğından 5'i düşürülmüş ve bir kısım hayansı tebliği: fif İngiliz tankı işe yaramaz hale getiril İstanbul Edirne bisiklet koşusu 5 mayısta 5 Alman tayyaresi düşürü'. n'iştir., Ankara 7 (a.a.) Her yıl yapılması müştür. Biz 5 tayyare kaybettik. Vişide, Fransız kuvvetlerinin sayıca mutad olan .İstanbul Edirne İstanBarentz denizinde gemilerimiz 5000 üstün İngiliz kuvvetlerine karşı daha u bul» bisiklet yarışı bu yıl da spor ve tonilâtoluk bir taşıt gemisi batırmışlar zun müddet mukavemet edemiyeceği genclik bayramma raslıyan 19 mayısta dır. yapılacaktır. sanılıyor. Madagaskada harb sona ermek üzere Moskova 7 (a.a.) Röyter ajansı bildiriyor: Berne'den Sovyet ajansına gelen bir habere göre Alman genelkurmayına mensub subaylardan mürekkeb AngloSaksonlar Madagaskan Japon bir heyet uçak meydanlan ve telsiz isyanın işgal etmesi ihtimali yerine yal tasyonları kurmak maksadile Fas kıyınız bu geçmiş sebcble harbin şundiki lannda ve hava üslerinde tetkiklerde zarurctlerine istinad etmiş olsalardı el bulunmuştur. İyi haber alan mahfillere bet daha mantıkî bir harekctle daha göre Fas umumî valisi General Nogues makul bir yolda yürümüş bulunurlar^ı. Fransız Fasına Alman kıt'alarının gelIluiâsa edelim: Madagaskardaki mah mesine muhaliftir. Diğer taraftan Başdud Fransız ve yerli ku\vetler adayı el vekil Laval'in Almanların Fastan faylerinden geldiği kadar müdafaa ediycr dalanmalan hususundaki isteklerinin Iar ve edeceklerdir. Fakat bu işgal te kabulü için ısrar ettiği sanılıyor. şebbüsünden dolayı Fransa ile AngloAlmanlar 35 bin esir Fransız Saksonlar arasında şimdilik nazarî ve tayyarecisini serbest bırakacaklar! amelî protestonun bu haddini gcçen yeLondra 7 (a.a.) Ofi ajansı bildirini bir vaziyet çıkmıyacaktır. yor: Daily Express gazetesinin Lizbon YUNUS NADÎ muhabirl yazıyor: Fransada iümada değer kaynaklardan öğrenildiğine göre, Almanyadaki esirlerden pilot, makinelitüfek neferi ve (Baş tarafı 1 inci sahifede) makinist, 30 ilâ 55 bin tayyareci 1 haErzurum Erzincan bölge hududun ziranda serbest bırakılacaktır. Almanlar bu hareketlerile Lavale bir yard'mda da: 12 mayıs salı saat 10,30. Erzincan Sıvas bölge hududunda: ulunmak istiyorlar. Filhakika Lîval bunu Almanlarla yapılan işbirliğinin der14 mayıs perşembe saat 9. hal görülen bir faydası olarak zikredebiSamsun Amasya bölge hududunda: lecek ve bunu başka hareketlerin takib 14 mayıs perşembe saat 8. edeceğini vadedebilecektir. Bununla Amasya Tokad bölge hududunda: beraber esas hedef, bu tayyarecilsri İn14 mayıs perşembe saat 16. ;iliz hava hücumlarına karşı Fransa Tokad Sıvas bölge hududunda: 15 opraklarını müdafaada kullanmaktlr. mayıs cuma saat 12. Sıvas Kayseri bölge hududunda: 16 mayıs cumartesi saat 15. Azılı bir katilin idam tezkeKayseri Kırşehir bölge hududunda: resi Meclise verildi 17 mayıs pazar saat 1. Ankara 7 (Telefonla) İspartanın Kırşehir Ankara bölge hududunda: Silirkert nahiyesi, tlegüp köyünden, 18 mayıs pazartesi saat 11. Koşuculann Erzurum ve Samsundan Rüzgâr oğullanndan Ali Derebekin ölüm Sıvasa saat 17,30 da ve ayni zamanda. cezasına çarptınlması hakkındaki BaşSıvastan Ankaraya da tam 11 de mu vekâlet tezkeresi Meclis umumî heyetine sevkedüdi. vasalatlan temin olunacaktır. Ali Derebek, diğer suç ortaklan ile birBu yol üzerinde yalnız ^ündüzleri koşulacagma göre, atle'lerin Erzurum Sı likte Deli Hüseynin evini basarak para vas arasmda: Tercan, Erzincan, Refa ve altmlannı gasb ve kızı Neslihana taarruz ettikten sonra bu fiillerin meydahiye, Zara'da. Samsun Sıvas arasmda: Havza ve na çıkarılmamasını temin maksadile Deli Hüseynin karısı Gülizar, kızı Neslihan Turhal'da. Sıvas Ankara arasında: Kays?ri. ve oğlu Abbası ustura ile kesmek sureKırşehir ve Balada geceyi geçirmek ü tüe öldürmüştür. zere konaklamaları uygun görülmüştür. (Başmakaleden devam) leeeği tecavüzlerden günün birinde bu ürlü kargaşalüdar çıkması ihtimal haricinde değildir. Fakat Madagaskann işgali bu yolda henüz bardağı taşııan damlayı teşkil etmiyor. Fransız müstemleke imparatorluğunun Fransa iç'n ve Almanya için hayatî ehemmiyetli sayılacak kısımlan şimalî ve garbî A(rikadadır. Madagaskarm ehemmiyeti bugün için yalnız AngloSaksonların Hir.d denizindeki vaziyetlerile ilgilidir. Uzakdoğu harbi öyle bir safhaya intikal etmiştir ki eğer AngloSaksonlar Madagaskar gibi bir üsse dayanmasalar Hicd denizindeki durumaıının maruz bulunduğu tehlikelere karşı kendilerini velcv ki nisbî bir emniyet altmda göremezlerdi. Ingilizlerce adanın işgaline tevcih olunan teşebbüsün Amerikada kayıdsız ve şartsız bir muzaheretle tejid olunmasının başlı sebebi buradadır. Fransanın Japonya ile daha evvel yaptığı Hindiçini anlaşması Madagaskar işinde AngloSaksonlara manevî bir hak vermiş bulunuyor. meselesi (Baştarafı 1 ind sahifede) Bu sebeb, bugün daha kuvvetli olarak devam etmektedir ve kendi kendimize yetmekte daraldığunız zamanlar kudretimizi eksiltmiyecektir. Bilâkis feragat ve fedakârlıkların tereddüdsüz göze alınması, tıpkı harb karşısmda kaçınılmıyacak vatan borçu nev'inden millî bir hizmet olarak karşılanmalıdır. Büyük Türk milletl, bütün tehlikeli ve buhrsnlı zamanlarda bu yüksek cevheri göstermiştir. Ekmek meselesi üzerinde resmî rrakamlarm izahı son üç günlük tevziat şeklinin tamamen muvaffak olduğu mahiyetindedir. Hükumet, istihkaklarm tabiî haddine çıkarılması için gereken bütün tedbirleri aldığuu ve almakta devam edeceğini bildiriyor. Türk milletı, en büyük kuv^eti, her zaman olduğu gibi, hükumetine inanarak hâdiseleri sükunetle beklemekte bulacaktır. Unutmıyalım ki birinci plânda Türk istiklâlini tehlikeden masun ve Türk vatanını harbden uzak tutmağa çalışan hükumetimiz, bunun haricindeki bütün gayretini Türk milletinin iaşesine hasretmiştir, ve ekmek meselesinin nezaketile kendisine terettüb eden mes'uliyeti müdriktir. Gene unutmıyalım ki hasad mevsimi de yaklaşmıştır, vatanî bir vazife olarak seve seve katlanacoğımız geçici bir fedakârhk devreEİoi takiben, ekmek istihkakının belki eskisinden daha geniş tutulması bile mümkündür ve yakmdır. Ekmek üzerindeki tedbirler muvakkattir Yeni iaşe teşkilâtı Lüzumsuz enerjiye günahtır anıdık bir hanım var. İlk işi, tuttuğu hizmetçiye boş odanln elektriğini söndürmek lâzun geldiğini öğretmek olur. Bununla ne kâr eder onu bilmem anıa her şeyden evvel mantığa uygun bir hareket yaptırmış olur. Bu küçük misal, dünyanm arkasındaa koştuğu en büyük meseledir: Boşuna enerji sarfetmemek. Şimdi size bu yolda ne iktısadî bir öğüd vermek niyetinde, ne de iktidarmdayım. Maksadım bir kısa görüşle lüzumsuz enerji sarfının günahı, zaran üstüne dikkat nazarlarını çekmektir. Eskiden «ameU adını verdikleri, şimdi de frenkçe (fonction = fonksiyon) kelimesile ifade ettikleri bir maksadı sağlamak için yapılan cehid, o maksadın elde edilegelmesile şarthdır. Maksad ortadan kalkınca tabiî o >cehd> e lüzum kalmaz ve o mekanizmanın işlemesi durur, yani durmalldır. Bu her zaman, her yerde ve her işte böyle obnaz. Size hususî misallerden ziyade bir küçük fıkra yazarak umumî bir ölçü vereceğim. Onunla rastgcldiğiniz bütün diğer mekanizmalan ölçebilir, lüzum veya lüzumsuzluğuna hükmedebilirsiniz. Vaktile bir hastaneye yeni bir başhekim tayin edilmiş. Memuriyetine başIarken tabiî, hastaneyi ve müştemilâtını dolaşmış. Bu arada, bahçcde bir ağae altmda bekliyen bir hademe görmüş: Oğlum burada ne duruyorsun? diye sormuş. Nöbet bekliyonım efendim, cevabını alınca merak etmiş. Ne nöbeti? Vallahi efendTm! Beni buraya koydular, bekliyorum, demiş. Başhekim, serhademejT çağırmış, ona sormuş, o da: Beyim! Biz böyle gördük, böyle gidiyoruz, cevabını vermiş. Hastane müdürüne sormuş ,0 da: Efendim! Bcndcniz selefimden böyle devir aldım. Doğrusu işin esasını bilmiyorum. Diye, başhekimin merakmı o da izale edememiş; nihayet, hastanenin bulunduğu kasaba ihtiyarlarmdan birisi tesadüfen bu işin künhünü şoyle anlatmış; Efendim, ben bnndan otoz sene kadar evvel tedavi için bu hastaneye yarmıştım. O esnada bahçede hastaların oturmasına mahsus sıralan boyamışlardı. Yeni boyanmış sıralara oturup da üstleri kirlcnmesin diye bu slraların başına bir nöbetçi koydulardu Sıralar kunıdu, hatta zamanla çürüdü; lâkin nöbetçiyi kaldırmak kimsenin hatırıııa gelmedi. Dediğim gibi, bu fıkrayı ölçü olarak sunuyorum. Eski tabirle «hikmeti vücud. ü yani varlığınin sebebi kalmamrç tertiblerin işlemesine sarfedüen enerj] hederdir. | şefieri, dün öğleden evvel, Bölge iaşe müdürü Mümtaz Rekin riyaseti altmda bir toplantı yapmışlardır. Bu toplantı dört saat sürmüş ve bilhassa ekmek tevziatile kaza ve nahiyelerde dağıtmE işleri üzerinde görüşülmüştür. Kaza ve nahiyelerde evvelce, ekmek tevziatı için ilk tedbir olarak kurulmuş olan iaşe büroları yeni iaşe teşkilâtile kaldınlacaktır. Bu bürolarm yerine her kazada bir iaşe müdürlüğü ve şehir hududu haricindeki kazalarda da iaşe şefliği teşkilâtı kurulacaktır. Yeni kurulacak iaşe te=kilâtı için hazırlıklar yapılmaktadır. Yeni teşkilâta göre İstanbulda Bölge İaşe müdürünün bir muavini ve dört şube müdürü bulunacaktır. Bu müdürlükler tespit ve ihtiyaclar, tedarik ve dağıtma, fiat ve mücadele işleri, istihlâk ve dağıtımı teşkilâtlandırma müdürlükleridir. İstanbul İçindeki kazalarm iaşe müdürleri doğrudan doğruya Bölge İaşe müdürüne, dış kazalardakiler kaymakamlara bağlı olacaktır. İstanbulda, reisi Ticaret Vekili tarafından tayin edilecek ve dört azası bulunacak olan daimî bir fiat murakabe heyeti teşkil olunacaktır. T Bu günkü içtima Bugün öğleden evvel kaymakamlar Valinin başkanhğmda toplanarak teş2kkül edecek halk dağıtma birlikleri haltkmda bazı hususlan görüşeceklerdir. İaşe miidürlüğünde yapılan toplanh Kaza ve nahiyelerde bulunan iaşe Madagaskar hâdisesi Fevkalâde zamanlarda mal sahibi olanlar dolayısüe (Baştarafı 1 inci sahifede) vetçe dördüncülüğü muhafaza eden Fransız filosuna Darlan tarafından verilen talimat Vişi'nin kat'î kararının ilk işareti olacaktır. Bu talimat yakında verilecektir. Tulondaki filo denize açılmağa hazır bir vaziyettedir. M. Laval Japon elçisini kabul etti Vişİ 7 (a.a.) Japonya büyük elçisi Mitani, bugün Laval tarafından kabul edilmiştir. Sıra Fransız Fasına mı geldi? (Baş tarafı 1 inci sahifede). Yukarıda bildirdiğim şahıslar kendilerile kan veya kocalarının ve velâyeü altında bulunan çocukların yaşayış tarzlan veya mal durumlan gelirlerile mütenasib olmıyanlardan lâyihadaki hükümler dairesinde bir beyanname istenebilecektir. Mal durumunda gayrimenkul mallarla para, esham, tahvilât, altın, mücevher gibi menkul mallar, her türlü alacak ve diğer haklar dahildir. Beyanname mahrem olarak istenecektir. Beyanname, alacaklının kan veya kocasile velâyeti altmdaki çocuklarmın mülkiyeti alünda bulunan bütün mallarmı, bunlaruı yaşayış tarzlarını ve mallaruı ne suretle iktisab ve bu yaşayış tarzınm nasıl temin edildiğini, kendisile velâyet altmdaki çocuklarınuı bütün gelirleri ve 1 eylul 1939 tarihinden itibaren ellerinden çıkardıkları mallara ve bunlarm bedellerine aid malumatı ihtiva edecektir. Tahkik memurunun göstereceği lüzum üzerine alâkalılara işten el çektirileceği gibi vekâlet emrine de alınabilecektir. Mahkemeye verilenlerden duruşma sonunda haklı olarak iktisab edildiği sabit olmıyan mallann musaderesine ve suçlunun müebbeden âmme hizmetlerinden ve tekaüdlük hakkından mahrumiyetine karar verilebilecektir. B. FELEK Kiracılar binada tamirat yapabilmeli mi? Ebedî Şeffen Millî Şsffe Beyanname hakikat hilâh melumat ihtiva ediyorsa suçlu hakkında ayrıca 6 aydan 2 seneye kadar hapis cezası hükmedilecek, bu gibi malları müsadereden kurtarmak maksadile gizlediği veya kaçırdığı usulen sablt olanlar hakkında da 1 seneden 5 seneye kadar ağır hapis cezası verilebilecektir. Ankara 7 (Telefonla) Gümüşhane \ meb'usu Hasan Fehmi Aytac yapı ve yollar kanununun 10 uncu maddesine k olmak üzere bir kanun teklifi yap mışür. Bazı kiracıların meselâ vitrin tamiri bahanesile bina dahilinde cam stediği gibi bir takım tadilât yaparak zararlı tahribata sebeb olduklarını zikreden teklif sahibi, kira mukavelelerinde tamir ve tadil yazılı olsa dahi kiraErzurumda bereketli cıya doğrudan doğruya ruhsatname verilmemesini istemektedir. yağmurlar Dahiliye encümeni teklifi tetkik etmia, Erzurum 7 (a.a.) Vilâyetln her ta rapı ve yollar kanununda sarahat mevrafında bereketli yağmurlar yağmağa cud olduğundan böyle bir fıkra ilâvesibaşlamıştır. ne ve yahud bu yolda bir teisire mahal görmemiştir. Mes'ud bir evlenme Bay Ali Raif Dinçkökün oğlu müteahhid Bay Raif Dinçkök Ue müteahhid Bay Sabri Arcanın kızı Bayan Güzin Arcanın düğünleri dün gece Taksim Belediye kazinosu salonlannda dostlan arasında samimî bir hava içinde icra edilmiştir. Yeni evlilere saadetler düeriz. Dördüncü dil kurultayı 10 ağustosta toplanıyor Ankara 7 (a.a.) Türk Dil Kurumll enel Sekreterliğinden bildirilmiştir: Kurum ana tüzüğüne göre üç yılda blr toplanması gereken Türk dili kurultayırun 1939 yazında yapılamıyarat gert bırakılmış olan dördüncü toplantısı 19 ağustos 1942 pazartesi günü Ankaray da yapılacaktır. Kurultay üyelerinden bu toplantıdai bulunmak istiyenler, 15 temmuz 1943 akşamma kadar bu isteklerini Kuruni enel Sekrsterliğine yazı ile bildirme» lidirler. Kurultayın çalışma programı ayrıc» ilân edilecektir^ •Konuşulan Fransızca 1 Asaf Halet Çelebi tarafından vücude ectirilcn bu mühim eser, bilhassa tercümede Fransız dilinin bütün inceliklerini cöstermektedir. Imtihan verecek bütün talebe ve memurlara tavsiye olunur. Fiatı 150 kuruştur. İstanbul KANAAT Kitabevi Doğum Genc ve güzide d'ş tabiblerimizden Kemal Ünverin dün bir oğlu dünyaya gelmiş ve Enver adı verümiştir. Yavruya uzun ve mes'ud yıllar temenni ederken anne ve babasmı da tebrik ederiz. Çocuk arabası aranıyor Temiz surette kullanılmış bir çocuk arabası olup da satmrk istiyenler posta kutusu 1176 ya müracaat etsinler. Seni yordum Seniha. Evet seni buraya kadar çağırmam belki pek müna'sebetsiz bir şey. Fakat kendi kendime uzun düşüncelerden sonra bunu lüzumlu buldum. İnsanln kafesı karşısmda âciz kaldığı, yalnız hislerile yaşadığı zamanlar olduğu gibi, icabmda aksi de mümkün oluyor. Fevkalâde zayıf bir dakikamda buna ces^ret ettiğimi sanm a. Bilâkis, bu kararı verdiğim dakikade olduğu şekilde, ömrumün hiç bir hâdisesi karşısmda kuvvetli olrnamışlmdır. Bunu bir küstahlık tplâkki etmemeni ve beni sonuna kadar dinlemek lutfunda bulunmanı rica ederim Seniha. Gayet tabiî bir tavırla: Bunu büyük bir cesarete bağlı, af taleb edilecek kadar mühim bir hâdise telâkki etmiyorum, dediaji arkadaş değil miyiz? Eğer birkaç gün evvel bana bu suaü sormuş olsaydın hayır diye isyan ederdim. Artık birbirlmizin hiç bir şeyi değiliz. Benim için ya hep, ya hiç vardır diye gürlerdim. Fakat şimdi heı şey değişti. Uzun zaman ümid ettim Seniha. Çünkü yaşamak İçin ümid etmek İstedim. Bir gün ondan kurtulacağını, bana gelebileceğini hayal ettim. Dur, irkilme. Bırak da söyliyeyim. Bırak da içimi zehirliyen birçok şeyi ve bunların bugün ne hale geldiklerini /azan: Mükerrem Kâmi! Su izah edeyim. Belki bu birbirimizi son ' görüşümüzdür. Belki de bir daha dünya gözile birbirimizi görmiyeceğiz. Sesinde bir vasiyet ahengi vardl. Sözlerini kesmeden dinlemeğe karar verdim. O, bakışları yüzümden kaçarak devam edlyordu: Yeryüzünde senden başka kimsem yok Seniha. Kimsem kalmadı artık. Evet İhtiyar anneciğimi de kaybetüm. Düşünecek, sevecek, uğrunda fedakârlıklar yapmak için çırpmacak ve nihayet bekliyecek kimsem kalmadı. Ben mazideki ben değilim. O yarışlarda, denizlerde, kotra'.arda, bir sürü çılgm klz arasmda görmeğe ahştığın ve tsnıdığın ben değilim. Beni kampta da gördün. O zaman dürüst, ağırbaşlı, namuslu ve merd çocuk diye beni vaslflandırdıklarına şahid oldun. Fakat ben şimdi bu vasıflarla da alâkalı değilim. Bir aşk elile mes'ud ohnaktan tamamile ümidimi kesmiş bulunuyorum. Bu ikimiz , İÇİn de belki ileride daha başka ma Ko. 66 bütün ruhumla saadetini İstiyorum Seniha. Mes'ud olmanı, artık acı ve karanlık bir devreye nihayet vermeni istiyorum. Başımı iğmiş, onu hüzünle dînliyordum. Sözleri bu mecraya dökülünce gayriihtiyarî titredim ve kırık, şikâyetli bir sesle: Ben ne yapabilirün? diye sordum, benim elimden ne gelebilir? O, hayatmın en yüksek değişmez kararını vermiş olan insanlarda görülen bir kat'iyetle: Onu affet, dedi; onu çağır. Dur, İtiraz etme. Menfi şekilde alacağm her cephe sakattır bence. Bitsin bu aniaşamamazllk artık. Bu hataya bir nihayet vermek lâzım. Bu sarsıntıyı sonuna kadar götürmekte hiç bir kâr tasavvur edilemez. Hafifçe göğüs geçirdi. Dalgın dalgm yüzüme baktı: A^kınız uzun bir maziye nası ve değeri olacak hatıralı günde, bu fevkalâde dakikada niçin hepsini söylememeli. Evet yıllarca hayalimin yarattığı, bulrr.ak için çırpındlğı kadm sendin. Sana malik olamadıktan sonra bir kadmdan bekliyefcileceğim her şeye veda etmek mecburiyetinde kaldım. Belki, o, benden çok daha evvel hayatına karışmsmış olsaydı beni sevebilirdin. Bu da benim icablnda acıîarımı hafifleten bir teselHmdLr. Fakat ne çare ki, benim olsun diye çırpmdığım o tertemiz, o gökler kadar derin ve duru kalbinde ne bana, ne de kimselere yer kalmış. Onu belki esefle, belki sinirlenerek, belki Istemiye istemiye seviyorsun, Evet muhahkak seviyorsun Seniha. Ben de seni seviyorum. Çok, pek çok, ölçüsüz, hududsuz bir şekilde seviyorum. Belki bugünkü telâkkilere aykırı görünebi'.ecek bir vefa İçinde sana bağlanmış bulunuyorum. Bunun isindir ki, Aşağıdaki izahımın değerli gazetenizda aynen neşrini saygılarımla rica ederim; Para piyesi hakkında yazdığım ve bir davaya sebeb olan tenkidimi görmemiş bulunan okuyucularınız, benim evvelce diye devam etti; evet uzun bir mazibir intihal isnadmda bulunduğum halniz var. Bu kadar temiz, beyaz, ve iki de sonradan rücu ettiğimi sanacaklartaraflı bir sevgi ltarşıslnda; içlerine k ke düşmemiş, hiç bir suretle gölgelen dır. Halbuki tenkidimde ben Oro Puro plyeslle Para piyesi arasmdakı benzememiş en güzel çocukluk ve genclik yişîere «ister fikır alma, ister tesir alma, hatıralannın yığım önünde fazla teredister ilham alma, ister iktibas, ister indüde lüzum yoktur. Artık bir kinin, bir tihal, ne denirse densin, bu benzeyişleİzzeri nefis yarasının, ne bileyim şu rin tevarüt ve tesadüfle izahı asla mümveya bu duygunun hükmü olamaz. kün olmadığını> yazmıştım. Para pıyeAteş gibi yanan ellerini uzatarak İki sme intihal damgası vurmuş değildun. elimi birden tuttu. O kadar candan ko Yalnız aradaki benzeyışlerm tevarüt va nuşuyor, o kadar merd görünüyordu tesaduf mahsulü olabileceğine de asla ki, bu hareketini reddetmek, ellirimi inannııyordum. Mahlıemede de hep buçekmek içimden gelmiyordu. Tamamile nu tekrarladım. Dün de aynen neşrettesirinde kalmlştım. Telkinlerine tâbi miş olduğunuz gibi, Necib Fazıl Kısaküolacağımı sanıyordum. Ancak roman rekle anlaşmamızın ilk iki esası budur. lara sığabilen, hayatta eşine rastlana Ben intihal isnad etmediğimi ve yazım : mıyacağını tahayyül ettiğim büyük ve dan böyle bir mana çıkanlamıyacağını • beyaz bir aşkın önünde ruhum huşula tekrarlıyarak iki eser arasında intihal i iğilmek istiyordu. hükmüne vardıracak münasebetler ol[ İbadet eder gibi seven ve konuşan madığını kabul ettim; Para muharrirl j bu duygulu, bu yüksek ruhlu erkeğe de iki eser arasındaki benzeyişleri dilederin bir hayranlık duyuyordum. Ben diğim gibi tefsirde serbest olduğumu kaburaya niçin çağırıldığımı ummuş, şım bul et;i. Üçüncü ve son esasa gelince,1 di neyle karşılaşmıştım? Telgrahnı oku yazımda hakaret farzolunan lâfızlan da 4 duğum zaman yaptığım hücumlardön, evvelce Necib Fazılm benim hakkımdabu hücumlar kendi kendime ve hayalen ki yazılarımn karşılığı telâkki etti; dahi olsa, gene de utanıyor, oturduğum Müstakil bir hakarete delâlet etmiyenj yerde eziliyordum. bu mukabele kanunen de meşru olduğuEllerimi hafif hafif okşuyor, şefkatle, na göre. aramızda Para piyesine aid darikkatle gözlerimin içine bakıyoıdu ve vanm mevzuunu teşkil eden hiç bir me(Arkası var) 1 sele kalmadı. 1. 2. 3. 4. BEYOĞLU H A L K SİNEMASI Racanın Hazinesi. Türkçe sözlü. Borneo Ormanlan. Macera, Gosolar Geliyor. Miki Boksör. I Peyami Safanın bir mektubu

Bu sayıdan diğer sayfalar: