14 Ekim 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

Li ör Dap Baş tarafı 1 ncide temin etmek üzere yeniden teğbirler imağa karar vremiştir. a Paris, 14 — Çek - Macar müzake- inin kesilmesi mevzuu etrafında s gazeteleri şayanı dıkkat haber- ler vermekte ve mütalealar ileri sür- mektedirler. 'Pöti Parisyen gazetesinde öyle yazıyor: - “Macaristanın Çekoslovakya üze- e yapmış olduğu tazyik, Alman dan makes bulmamıştır. Almanya n Polonyalılarla Macarlar tarafın - n İleri sürülmüş olan müşterek hüu- projesi aleyhinde bulunduğu ev. malümdü. Fakat şimdi görülü- yor ki Alman - Çek anlaşması açıktan açığa Macaristanın Çek arazisi Üze- indeki çök geniş iddinlarına karşı ge- ir görünmektedir. Bu sebepten dolayı iyı kaybetmek korkusu ile ümit - sizliğe düşmüş olan dö Kanya şimdi devlete müracaat etmektedir. İtalyan gazetelerinin halihazırda re ve Fransaya karşı yapmakta akları hücumlar, İtalyanların his ekte oldukları gizli memnuniyet iği pek o kadar gizliyememekte - Bu memnuniyetsizliğin menşeli, İtalyanın Almanyanın merkezi Avru dev adımlariyle birtakım meonafi e etmesinden ve İtalyanın nüfuz nıntakasına doğru ilerlemesinden ve buna karşı Paris İle Londranın hiçbir harekette bulunmamasından müte - lit, acı histir. Çekoslovakyanın par nması Berlin - Roma mihveri et- fında garip bir teşevvüş husule ge- miştir.,, 15 Jur gazetesinde sabık nazırlar- dan Piyetri, diyor ki: “Almanyanın gizliden gizliye Çekos mukavemetine müzaheret et « terolduğu teeyyüt etmektedir. Ve dörtler konferansı, şayet inikat ede - olursa, ittifakların alüst olması- na şahit olacaktır. © Macaristanm metalibatında Musoli. i müzaheret etmiştir. Hi in - Roma mihverinin sında bir uzlaşma yapılması lâzım ktir, Fakat Pons Pilat'ın hattı keti bizlere uygun gelmez. Doktrininimizi tesbit etmemiz, son derece mühimdir. Çekoslovakyadan bir fedakârlık istemeksizin, aynı nanda Almanyayı çember içine al- a da kalkışmaksızınm Almanyanın ine Polonyanın hiç olmazsa nis- 'bi surette takviyesinin tekabül etmesi fena olmaz. Müzakereler nasıl kesildi? Budapeşte, 14 — Çok iyi mem- an öğrenildiğine göre, Ko - o Macar . Çekoslovak görüşme » , orta Avrupa saatlle 19,50 de, in- uğramış ve Macar heyeti Buda- ye dönmüştür. Daha teyit edilmiyen fakat politik hfillerde musırrane bir surette dö. rivayetlere göre, Macaristan, Mü- h anlaşmasmı imzalamış olan dört devlete müracaat edecektir, Çekoslovak mukabil tekliflerini bil- dirmek için Peşteye gitmiş olan Macar Hariciye Nazırı Dekanyanın Komarno avdetini müteakip Çek - Macar mü ereleri mumaileyh tarafından ke- Burg, dö pad silmiştir. Macar Hariciye Nazırı, okuduğu be- yannamede Macaristanın Slovaklarla (li bir anlaşmaya varmak istedi- , fakat mukabil Çekoslovak teklif Macaristanın ekalliyetler hakkın- düşüncesine uymadığı cihetle hükümeti tarafından kabul edi. emiyeceğini söylemiştir. Dekanya, Macaristanın, Prag hükü- metinin hüsnüniyetine inanmadığını, “zira İS sınıf askerin hâlâ Çekoslovak- yada silâh altında bulunduğunu ilâve miştir. Çek - Macar müzakerelerinin kesil- diği haberi buraya geldikten sonra “dün gece burada şiddetli nümayişler yapılmıştır. Nümayişçiler hükümet naibi Amira! Hortiyi giddetle alkişla- mış, bütün Macar topraklarının Çe - 3 koslavakya tarafından iadesini iste - Prağ, 13 (A. A.) — Mukosevada ve Karpatlaraltı Rusyasının diğer birçok mıntakalarında örfi idare ilân edilmiş tir. 9 teşrinievvelde bir takım kaşak çılar Macaristandan Çekoslovakyaya silâhlar, el bombaları ve mükerrer a- teşli tabancalarla müsellâh bir takın tedhişçileri geçirmişlerdir. Bu silâh - lar, Alman markalıdır. Sekiz tedhişçi Borzava nehri üzerindeki bir gi - mendifer köprüsünde vukuzgetirdikle- ri bir infilâk ile bu köprüyü hasara uğ ratmışlar, müteakiben Müzcevo — Bor zava istasyonunu tahrip etmişler, bir Çekoslovak memurunu öldürmüşler ve bir kadın yolcuyu yaralamışlardır. Ay. ni zamanda diğer bir takım tethişçiler de telefon hattımı ve demiryolunu tah- rip etmek niyetile hududu tecavüz et- mişlerdir. Pazartesi . salı gecesi, tet- bişçilerin miktarı artmıştır. Fakat jandarma ve askerler, bunları Muka. sevo civarmda dagıtmışlardır. Tethiş- çilerin ekserisi ölmüş ve yaralanmış - tır. Brehovo ve Seviljün mmtakalarında örfi idare, on teşrinievvelde ilân edil - miş ve hudut sımsıkı kapatılmıştır. Ör fi idare dün Mukasovoya teşmil edil. iştir, Evvelki gla ve dün bir çok tet- hişçiler tevkif edilmiştir. Buzların hepsi de Macardır, Öğle vakti Brehovo muntakasında Rüten jandarması zabit- İerinden biri tethişçiler tarafından öl- dilrülmüştür. Bi çi tevkif e, dilmiştir. Diğer taraftan Karpatlaraltı Rusya sının vali muavininin bir emirnamesi Berehovo Sovljus, Şüst, Tacovo nahi, yelerinde her nevi silâhlarm 24 saat zarfında teslim edilmesini emretmek- tedir, Lehistanın Çekleri tazyıkı Moravska Ostrava 14 — Lehistan işgal ettiği mıntakalarda yaşıyan bin lerce Çeki 24 saat zarfında memle - ketten çıkıp gitmeğe davet etmiştir. Bütün Çek mektebleri kapatılmış, muallimleri kovulmuş, Çek mühendis ve amelelerine tazminatsız yol veril miştir. Alman »- Çek müzakereleri Berlin, 13 (A.A.) — Alman gâzete“ leri, bütün dikkatini Alman ve Çekos lovak hariciye nazırları arasında başla” mış olan müzakereler üzerinde teksif etmiştir. Esen de çıkmakta olan ve mareşal Göring ile rabıtaları malim bulunan Nasyonal Çaytung, “Viyana ile Prağ arasmda realist siyaset,, başlığı altın da bilhassa şöyle diyor: “Südet memleketinin oAlmanyaya rücuunu tahakkuk etirmiş olan Alman siyaseti, yeni bir Çekoslovakyaya has manevi hissiyatın tesirine kendisini kaptırmaz, bu siyaset, bilâkis eski Şu- riş ocağının yerini dahili noktai nazar. dan memnuniyete şayan olan ve harici siyaseti organik bakımdan ve makul surette merkezi Avrupanın vaziyetine intibak eden yeni bir devletç bırakma - sını temin etmeği istihdaf eylemekte - dir, Muallakta bulunan meselelerin hal. li için girişilmiş olan müzakereler, Al manyanın o Çekoslovakyanm teveccüh etmiş olduğu yeni istikbali daha müş kül kılmak niyetinde olmadığını isbat eder.,, Macar talepleri ve Lehistan Varşova, 13 (A.A.) — Yarı resmi Gazeta Polska, “Polonya, Macarista - nın mütalibatına müzaheret etmekte- dir.., demekte ve bu mütalebatın ta- hakkuk sahasına isalinin Kosis . Uz- horod - Monkasevo'da demiryolu bo- yundaki arazinin Macaristana iadesine müncer olması lâzım gelmekte olduğu- na işâret eylemektedir. Çek Mariciye Nazırı Berlinde Berlin, 14 — Çekoslovakya hariciye nazırı Şvalkovski buraya gelmiş ve merasimle karşılanmıştır. Çek hariciye nazırı, Alman hariciye nazırı Ribbentropla uzun bir mülâkat yapmıştır, Resmi mahafil, görüşülen meseleler hakkında tam bir ketum'yet muhafaza ediyorlar, Çekoslovakya ha- riciye nazırı Hitler ile görüşmek üzere Bergestadene gitmiştir. İyi malümat almakta olan mahafil, yapılacak müzakerelerin mevzuuzu Sü detlerle meskün arazinin Almanyaya terkinden mütevellit bütün meseleler- le bu suretle iki devlet arasında cuâe gelmiş yeni vaziyetin teşkil ede. ceğini beyan etmektedirler. Muhtelif Alman - Çek komisyonu Çek * Alman hududunda yapılacak ba- zı tashihleri tesbit için yakmda ma © halline gidecektir. Yeni anlaşma Berlin, 13 (A.A.) — Südet mesele- sini halle memur enternasyonal ko. misyon bugün öğleden sonra bir top » lantı yapmıştır. Neşredilen tebliğe gö- re komisyon şimdiye kadar Almanya ya devredilen Südet arazisi için ple. bisite ihtiyaç olmadığına ve kati hu- dudun, komisyonun bazı tadilleri ile, 1 teşrinicvvelde yit edilen hatta gö re tahdit edilmesi m geldiğine ka- rar vermiştir. Alman—Çek hükümetleri bu suretle tahdidi mesaisine başlamak Üzere anlaşmıştır. Sofyada araştırmalar Bofya, 13 (A, A.) — Resmi teb Na» zrlar meclisinin kararı üzerine Sofya garnizonunun da yardımı İle polis bugün sofyada ellerinde ikamet tezkeresi olmi- yan şahısları meydana çıkarmak için w raştırmalar yapacaktır. Sokaklarda ge lip geçme, yiyecek ve diğer elzem ihti- yaçlar müstesna olmak üzere, yasak ©- r. Halk süküneti muhafazaya ve hududun derhal lara memur polis makamlarınm vetiiiiizi kolaylaştırmağı davet edilmiş. tir. Araştırmaların nihayet bulduğu radyo ile Hân edilecektir. Sofya, 13 (A, A.) — Şehirde normal hayat saat 19 dan itibaren yeniden boş. Tamiş ve telefon ve telgraf muhaberatı da yeniden tesis olunmuştur. Atatürk AF” Baş tarafı 1 nelde Bulgaristanın refahı için olan çok sa. mimi temennilerimi arzetmek benim için büyük bir zevktir, K. ATATÜRK Ekselans Atatürk, Cümhur Başkanı Ankara Eksela larının nazikâne tebrikle - rinden fevkalâde mltehassis olarak kenilerine en hararetli teşekkürlerimi arzederim. BORİS ITI, Havyar merakı Fakir bir balıkçıyı zengin etti Havyar pahalı bir maddedir ve ye mek için zengin olmak lâzımdır. Fakat zengin olmak için de havyar yemek lâzımdır, diyebiliriz. Bu hükmü verdiren hâdise Rusya- da olmuştur: Karadeniz sahillerinde balıkçılık e- den fakir bir adam, tuttuğu balıkla dan birini satmayıp yemiye karar ver- miş ve Farnını açıp havyarını çikâr - mıştır. Fakat, balığın karnında ve hav yar arasında bir altın para bulunca gözleri parlamıştır. Altını bir bilenine gösterdiği zaman da sevinci büsbütün artmıştır. Çünkü bu, slelâde bir altın para değildir. Moskovnadaki antikacıların ve eski &- serler mütehassıslarının fikrine göre, bu, on dördüncü asrın sonlarına doğru basılmış bir Arap altınıdır. Fakat, denize düşen bu parayı ba. lığın o devirde yutmuş olduğu düşü nülemiyeceği için paranın her halde uzun bir macerası vardır. Lâkin bunu öğrenmenin şüphesiz ki imkânı yok» tur. Yalnız, para sayesinde fakir ba- lıkçının macerası da güzel bir masal mevzuu teşkil edecek mahiyettedir. Altın para, büyük bir tarihi kıymeti haiz olduğu için, balıkçının eline on binlerce lira geçmiş ve bu para ile ken disine güzel bir ev aldığı gibi, kalanla da hayatının sonuna kadar mükem * mel yaşıyabilecektir. Londra ile Tizhon arasmda yeni Kava Seferleri tesis edilmiştir. Bu hatta tı dilen tayyare, İngilterenin en büyük ve son sistem yolcu tayyarelerindon Resimde tayyare, bulutlar üzerinde uçar ken görülüyor. .. Cenubi Çine çıkarılan Japonlar ilerliyor İngiltere - Amerika - Fransa yakında görüşmelere başlıyacaklâ Nanşang, 19 (A.A.) — Geçen toş- rinievvel ayının dördünde buraya ge- tirllmiş olan Tanaka ve Nomoto &- dâmdâki iki Japon esiri merkezi Çin- deki Japon ordusu saflarmâa malar. ya ve koleranin hüküm sürmekte ol- duklarını söylemişlerdir. Tokyo, 13 (A.A.) — Harbiye ne- zareti, Çinin cenubuna çıkarılmış ©- Jan Japon kuvvetlerinin dün oğle- den sonra zayısta uğramak$sızın memicket dahilinde kilometrelerce #lerlemiş olduklarını bildirmektedir. Bombardıman deniz tayyareleri, iki bin Çin askerini imha etmişlerdir. Hongkong, 13 (A.A.) — Buradaki polis ihtiyat kuvvetleri seferber edit miştir. Çi Japonlar (arasında Bias Bay'ın gerisinde bir muharebe vukuagelmiştir. Çinliler, bu mınta- kaya ve bilhassa Japonların istihdaf etmekte oldukları noktalardan bi- ri olan Oeçhen'ya takviye kıtaatı gön dermektedirler. Vaşington, 13 (A.A.) Amerika. nın Tokyo sefiri, Amerika hariciye nezaretine bir nota tevdi ederek Kan tona karşı bir taarruz Jorası maksa- diyle cenubi Çine Japon askerleri ih- raçedilmiş olduğunu bildirmiştir. ilerle Amerikan diplomasi mahafill, mıntakadaki İngiliz menaflinin © merikan menafilnden çok dah& di him ve daha ziyade tehilkeye m8 bulunduğunu beyan etmekteğir” Şu halde diplomatik harekette * ka bir hareket icrasına karar mesi İngiliz hükümetine ait bir” tir, ! B. Hül'ün Amerikanm meğ$” müdafaa edeceğini birçok defalar” yan etmiş ve şimdiye kadar Ja? ların askeri metalibi karşısınd? ınerikan bayrağını indirmekten i Ki na otmiş olduğu hatırlatılmaktağı Ayni mahafil, Amerika, İngil ve Fransannı ayni Japon tehdidi # şısında bulunmakta olduklarını Xl yapılacak şeyin müşterek veya m9 zi bir hareket olduğunu ileri Ni mektedirler. Gene bu mahafil 4 rupadaki vaziyotin mümkün old” kadar yakm bir zamanda isti” kesbetmesini temenni etmekt ler. 'TA ki Fransa ve İngiltere DÜ metleri Uzak Şark meselesi j1 gal edebilsinler. Hariciye nezf Japon notasınm tetkikini ikmal edi etmez üç devletin diplomasi mü #illeri arasında müşaverelere b8# nacaktır. 5 Üniversitede talebe yap” Baş tarafı 1 ncide lebelerin adedi bu sene bine çıkanimış. tır. Üniversitenin teossüsünden, yani 5 se- nedenberi, talebe miktarı tam iki buçuk misli artmıştır. Bu vasiyet karşısında da, eldeki vesait bu kadar kalabalık bir gru- pu okutmağa gayrikâfi geli inden, ve- gajt ve tedrisat yapacak elemanların ço- ğultılmasna (o çalışılmaktadır. o Meselâ şimdiye karar talebe bulamıyan edebiyat fakültesinde bile bugün yer bulunama- maktadır. Üniversitede, dil dersleri hariç, 14 bi- nüda tedrisat yapılmaktadır ki, bu da ü- niversitenin dağınık vaziyetini ve idare- nin zorluğunu göstermeye kâfi bir mi- saldir. Geçön sene 169 günlük tedrisat müdde- ti içinde 31 bin ders yapılmıştır. Üniversitenin dağmık kısımlarını bir araya toplamak için çalışılmaktadır. Üni- versitemizde, talebenin devam şekli, dün. yanın diğer üniversitelerine nisjetle aza- yanın diğer Üniversitelerine nisbetle aza- memnuniyet bir haldir. Talebe miktarını her Yıl çoğalması ve devem eden talebelerin artması karşısm- da beşgöstermiş olan yersizliğe çareler bulmak üzere birçok tedbirler alınacaktır. Bu sene hukuk ve iktisat fakülteleri birinci smıf talebeleri bini bulacağı için todrisat konferans salonunda yapılacak- tır. sayısı Rektör kitab meselesi hakkında #' “Üniversitede 4 sene zarfında 75.€ neşredilmiştir. Ve Üniversitemizde # almak, kitab negretmek için her # tahsisat mevcuttur.,, Gazetecilere üniversitenin o mwü” müesseseleri gezdirilirken, bilhassi yüz kırk dört bin liraya çikmiş olan loji enstitüsü ile, iki yüz altmiş bin ire çıkmış olan Meteoroloji enstitüsü beğenilmiştir. Bütün bu müesseseler gezilirken buat miresslilerine, dekanlar ve dok” lar tarafından izahat verilmişür. ZİY rektör tarafndan v6 bir öğle yemeği ziyafeti verilmi: ele / Yugoslav doktorl#” Birliğinin teşekkürleri Yugöslavya doktorları delegesi reisi doktor Zika Markoviç, büyük let meclisi reisi vekili ve Balkan va feransı reisi Hasan Sakaya bir t© çekerek kendisine hayırhah hil sinden doalyı (teşekkürlerini ei dirdikten sonra, balkan tep birliği İzmir belediye reisi ve Türk gaf rine vi bilhassa tıp haftasının me$i tebarliz ettirmiş olan İstanbul g8” lerine teşekkür etmiştir. (A.A.)