21 Haziran 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Saadabad paktı tevsi ve takviye ediliyor Ankara, 21 (Hususi) Iran bü” yük elçisi tarafından bugün Anka rapalasta Misir bâriciye nazırı gere“ fine bir öğle ziyafeti verilmiştir Mühtereni misafirimiz bu akşam İs tanbula hâteket edecektir. Ekselâns Abdülfettah Yahya pa. şa refakatinde bulunan o zevat ile birlikte dün Gâzi terbiye enstitüsü- nü gezmiştir. Mtsır elçisi dün akşam saat 20,30 da Misir hariciye nazıni o ekselans Abdülfettah Yahya paşa şerefine! Ankarapalasta bir akşam © yemeğ; vermiş ve bü ziyafeti saat 79,30 da başlıyan bir sivare takip etmiştir. Saadabat paktının genişletilmesi İstanbul, 20 (A.A) — (Havas) Mısır hariciye nazırının Ankara“ ya #iyaretinden hasıl olması muh. temel neticelerden birinin de İngi- lizlerin tasvibile, Saadabat paktının bugünkü sade protokol şeklile değti muayyen ve müessir bir icraat prog ramı ile genişletilmesi olacağı bil- dirilmektedir. Siyasi mahfillerin kanaatine göre, bu suretle doğu Akdernizinin bütün Avrupa ve asya memleketlerini bir- İeştiren bir “barış cephesi, ihdas ve daha şimdiden “doğu majino hatt, İsmini almış olan bir müdafaa hat tı teşkil edilmiş olacaktır. Alman gazeteleri ve Ankara ziyareti Paris, 20 (A.A.) -- Havas, Ber. linden bildiriliyör. Kral İbnissuudun husust surette | cap edeceğini bildirmektedirler. Diğer taraftan gene öğrenildiği. ne göre, İrak kralının o afcasıda Almanyaya hususi bir ziyaret yap dışlar. Alman zimamdarlarının Arap eş rafiyle temasları, Alman matbuatı nin yakın doğu hakkındaki Okam Manyasıyla münasebetlar görülmek #dir; Nazi gazeteleri Türkiyenin. şim. liki hattı hareketini komşu (Arap memleketleri için bir tehlike ola ak göslermekte ve bu memleketle- rin cenuba doğru Türk. emperyaliz- minin tekerrüründen korkmaları İşte Bu suretledir ki, Politische Diplomatisehe * Cervespondenz ga. zetesi Mısır hariciye nazırı Abdül fettah Yahya Paşanm' Ankara ziy& setini tenkit etmekte ve bu ziyareti! İngilterenin Çemberleme siyanetiler| alâkadar göstermektedir. Gazetenin kandatine göre, Yahya paşanın. hedefi İngiliz - Misis itti: fakınmm iyi bir tarzda inkişafını bit. hassa kaydederek Türkiyeyi İrgil tere ile kati taahhütlere | girişmeye ve İngilterenin şark ittifakları sis temine Türk - Misir mukaveleleri vastıasile daha geniş bir esas temi nine teşvik eylemiktedir. Gâzete diyor ki: Büyük Britanya doğudaki vazi, yetini &ezri bir surette kuvvetlen dirmek için psikolojik andan istifa de etmektedir. ... Kâhire, 20 (A.A) — (Stefani) Arnavutlukta son Vaziye " Arnavutluğun İtalyanlar tara fından işgali esnasında Draç cep- besinde yer alan askere kumanda ederek düğmana karşı koyan bin- başı Sabri Ceylani ve Avlunya cephesi kumandanı miralay Ali Rıza bu sabahki konvansiyonel trenile Yunanistandan şehrimize gelmişlerdir. Avrüpada askeri tahsilini yap. mış yüksek bir Arnavut kuman - danı olan Sabri Ceylani, Arnavut. ! luk hâdiseleri ve son vaziyet hak-/ Avlenye kımandam #iraley Ali kında kendisiyle görüşen bir mu- «| hârririmize çok dikkate değer iza. bat vererek demiştir ki; — Arnavutluğum işgali sırala - rında en büyük mukavemet Drâ; cephesinde olmuştur. Burada İtalyanların ilk taarrutu bizi gafil avlamak için bir baskın halinde sabahleyin saat 4,40 da başlamış ve 6,5 saat sürmüştür. Bu müddet içinde mukabil hü .|i cumlarımız, İtalyanları üç defa de- nize dökmüşlerdir. İkinci çarpış - ma bir buçuk saat devam etmiş. tir, Sağdan ve soldan çevirme ha. reketlerile ilerlemeğe çalışan mo. törlü İotalar arasmda ablukaya uğramamak için ricate mecbur kal dık. İtalyanlardan bu cephede 800 ölüden başka 2400 kişi de yaral düşmüştür. Akan düşman kanlarile Draç çarşısı baştan başa boyanmıştır. İtalyanlar, bu kanları ve pis ko- kuları temizlemek için su tulum- baları kullanarak iki gün uğraş. mışlardır. Bizim Draç cephesindeki mun - 1 Riza ve. Armavliluktan son gelen Sadik Ruşen mişlerdi. Fakat kalkın ayaklanma widan korktuklarından bu tale « beleri serbest bırakmağa mecbur olmuşlar ve yalnız üç talebeyi te - zwhürata önayak oldukları iddiasi. le hapishanede alıkoymuşlarder. Asnavıtlar Türkiyeyi kendileri ir vâtan telâkki ederek bura. dan giden gazeteleri okuyarak va- ziyeti alâka ile takipten geri kal mıyorlar, Her hâlde Arnavutluğun kurtu. lacağı hakkındaki ümitlerimiz kuv vetini kaybetmemiştir. Bunün, dünya utmumi vaziyetine beğir olduğu İsanâatindeyiz. Bu kurtuluş tahakkuk edinceye kadar bize çok yalım bir misafirperverlik gösteren Türkiyede kalacağız. Ma amafih memleketimizin mukadde. ratın: yakından takip edeceğiz. Amavutluktar yeni kâçanlar dan elde ettiğimiz malümata göre, İtalyan ordusunda sâbtürabt yok- tur. Askerlerinin kuvveimaneviye- b İve veli muavini Hüdai Karataban, Rönderdiği mümessili müşavir Ha-| Mısır müdafaa mastır, Misa bir lit El Hüdun Obersalzbergde Hite”) Türk asteeri heyetinin gönderildiği ri ziyareti Almanyanın vâki doğ-| hakkında “Aker saa,, mecmmast tg Kuya karşı olan aldikasın; teyit &y- rafından “neşredilen: Haberi" yalanla” lemektedir. maktadır. r - Adliyemizde misli görülmemiş bir hâdise Sultanahmet beşinci #wh hukuk (ğı ve iyi olup olmıyacağı da şim- mâhkemesi, çok garib bir boşanma İdilik malüm bulunmadığı için bu davasına bakmağı başlamıştır. hile yuvasmı yıkmamak makaadile Davayı açan Müsüiye Tetik adlı kedmle sulh oliağı ve boşanma, - tazam kuvvetimiz üç taburdan i ,| leri çok Bözüktür, baretti, Yalnız iki batarya topu -| Şimdiye kadar 53 İtalyan askeri muz vardı, Halbuki İtalyanlar) Yügotlavyaya iltica etmiştir. «008 aysu ade daşya) emil. Mir İstan amhmdenila maasi Wi çok motörlü | anistana kaçarken hudutta İtai veâaitle hücum etmişlerdir. Buna| yan karakci efradı tarafından ya. râğmen askerlerimiz büyük bir ce- | kalanmış ve kumandanlarının em. sâretle kahramanca çarpışmışlar | riyle derhal kurşuna dizilmiştir. ve Köprüceye çekildikleri zaman| İtalyanlar arasında bözguünlük ancak kan dökülmemesini isteyen | çikmıştır( Kaçan askerler; “Bizi kralımızın emriyle savaşi bırak ,| aldatarak Arnavutluğa sürükledi . muşlardır. Askerlerimizin bir kıs .İler, canımız bumumuza gelmiştir. mı bizimle beraber Yunanistan ve | Harp patlarsa İtâlyan askerlerinin Yugoslavyaya iltica etmiş, mühim|çoğu silâhlarını atacaklar, boş ye- bir kısını da dağlara çekilmiştir. |re çarpışmak istemiyecezlerdir. İtalyanlar hâlâ bu dağlık mın -| Hepsi bu maceraya sürüklendikle, takalara sokulamamışlardır, Zatenİrine pişmandırlar., Kumandanları genç bir kadındır. Fakat boyanmak istediği kotam Halebi köftesi Meh. met Cander, bir «kii hastalığı ile malül olarak Bakırköy hastanesin, €â yülmakla olduğundan mahke - mecs bu adam yerine davzda koca- sıymış gibi haste bulunmak ve inü- dâafaâdını yapmak üzere avuket Mes'ut Selen, kayyum tayin edil . miştir, İşin tuhafı, koca kayyumu Mes, ut Selen hiç övlöümemiş bir bekâr- dır. Böyle mahkeme hüzurunda ko- ca vaziyetine gireceği hiç hâlerm- dan bile geçmediği bir günde mak. komeden bir dava aryuhali .aimiş. tır. Arsuhalde Hüsniye Tetiğin Mes- ut Selen aleyhine boşanma davası açtığı yazılıdır. Mes'ut Selen bu sabah bir miy- harritimize vaziyetini göyle anlat, mıştır: “— Evli olmadığım halde «tepki, me böyle bir boşanma davam açıl masını pak garib bularak evvelâ bir yanlışlık olduğunu zannettim. Dosya numarasile mahkemeye mü, racaat ettim ve içi tahkik elim, O zman gnlâdım ki iradesine sa, hib bulunmıyan bir kocaya, kanun Musibince haberim olmadan kay - Yum tayin edilmişim! — Artık ister istemez davaya koca olarak gir- mekten başka çire yoktu, Evvelâ sulh hâkimi bizi barıştırmak Ote şebbüsünde bulundu. Kanun, ancak Üç sone zarfında geçmiyen akti hurlalığna uğramışlar için boşa, ma bakkı taamnıştır.. Mahkemede Korglık hukukunu o korumak men, büriyetime olduğum Mehmet Can- der heniz, bu müddeti doldurmadı- mağı istedim. Diğer taraf isteğinde ısrar etti, Binden sulh teşobbüslinün akameti- ne düir vesika verildi. Yakında asıl boşanma davasma bakılacaktır. Ben sonuna kadar ayrılmamakla ısrar edeceğim. Çühkü “hastanm İyi olmıyacağı hakkında vicdani bir Kahaatim yoktur. Avtkatı düşündüren bir nokta da, boşanma talebine iştiraki ha- linde, günün birinde tıbbi bir ese ri olarak hasta iyileştiği takdirde kendisinden karmını istermesi ikti- malidir!” Uzakşark hâdise'eri (Baştarahı 1 meide) bu meselenin mahallinde halledile bileceğini henüz ümit ediyoruz, İngiltere hükümeti Japonya hü kümetinin esasen son derece nazik bir sâfhaya girmiş olan müşkülü e ihtilâfları arttırmak istemediğir- Jen emindir. İngiltere hükümeti, Paris ve Va- jireton hükümetlerile sıkı. temas halindedir.,, Ingiltere, Fransa ve © Amerika temas halinde Londra, 21 (A.A) — Tiençinme selesi hakkında tefsirlerde bulunan Times gazetesi şöyle yazıyor: “İngiltere hükümeti o Fransa ve Amerika İle sıkı temas halinde bu lunuyor. Amerika hariciye nazırı Hull'ün geçende matbunta vukubu. lan beyanatı Vaşington hükümeti nin de dolayısile Tiençin ihtilâfile alâkadar olduğunu ve bu ihtilâf ge” böyle bir teşebbüs kendilerine çok pahalıya malolacaktır. Çünkü bir çok Arnavut çeteleri dağlarda çar pışmaya hazır bulunuyorlar. Arnavutlukta şimdilik bir isyan yoktur. Fakat birçok ileri gelen - lerin tevkifi, herkesin malının mu. szderesi yüzünden açlık ve kıtlık başgöstermesi ve mütemadiyen ya pılan tazyiklar istilâclara karşı tmümi bir soğukluk tevlit etmiş - tir, İtalyanlar, bir sinemada kralr resmini görünce şiddetle #llaşla « yan Arnavut talebelerini tevkif et nüşlediği takdirde lâkayd kalamıYar cağımı gösteriyor.,, Niyuz Kronik! de Bartlett, Japon generallerinin Çankayşekin inhiza ma uğramasından ziyade beynelmi. lel mmtakaların kaldırılması için bütün kuvvetlerile çalışmağa karar Vermiş göründükleri kanaatini iz har ediyor. Tokyo görüşmeleri Londra, 21 (A.A) Salâhiyet” tar bir menbadan bildirildiğine gö” re Japon hariciye nazırı “Arta ile İngilterenin Tokyo sefiri Cragie &- rüsında yapılan görüşme, vaziyelte bir değişiklik husule getirmemiştir . Çünkü Arita, Japon hükümetinin vaziyetini bildirmemiş ve Tokyo. run Tlençin işini mahalli bir hâ dise mahiyetinde telâkki elmeği kar bul edip etmiyeceğini söylemiştir. Yukında bir mü'âkat daha yapr tatakıtır. Bu münasebetle Japon ha ridye nazınının Japonyanm vaziye. tin bozgunluğun önüne geçmek yolundaki bütün gayretleri boşa gitmektedir. Vaziyetleri berbattır. Gerek orduda, gerek halk arasın. da tevkifat devam ediyor. Yuna - nistanda daha 40 Arnavut mülte - cisi vardır. Bunlar da Türkiyeye gelmek için kralımıza mürâcaas etmişlerdir. Bu münasebetle Tür. kiye oCusahuriyeti o hükümetine İ şükranlarımızı gazeteniz vasıtasi. Ie bütün dünya muvacehesinde bildirmek isteriz. Gelirken treni - miz, Türkiye hududuna girine o kadar iyi karşılandık ve öyle ke ti hakkında malüimat vereceği ümit edilmektedir. İngiliz - Fransız müdafaa konferansı Singapur 21 (A.A) — Hindiçi- hideki Fransiz kıtalarının kısman dan: general Martin, yarın aktedile- cek olan İngiliz * Fransız “müdalar konferansı, na iştirak etmek üzere imaiyeti ile birlikte vuraya gelmiştir. Amerikan fabrikalarını yağma Höngkong, 20 (A, A.) — Şang. havdan bildirildiğine göre, Anihev vilâyetinin şimalinde o Pariende iki Amerikan fabrikası Japonlar tara- fmdan yağma edilmiştir. Bu mües- #öselerin idaresi Japon o makamatı nezdinde keyfiyeti şiddetle protes- to etmişlir. İngi'iz elçisi tehdit altınde Hangkong, 2) (A. A.) — Alman bazı haberldre göre, İngilter--”- Romanya Hariciye < Tamamiyle m dumuzun b | Dört Romanyanm kKaritiye hazir! zaselâns Gafhekö dür Daçya vapu- rü ile Pireden limanmmıza gelmiş Romawya büyük elçisi Stoyka, Bük. reş diçimiz Hamdullah Suphi Tan.! röver, Romanya ve Yunan konso-| wları tarafından karşılanmıştır. Biraz rahatsız bulunan Gafenke 3âni 18 ya kadar vapurda istirahat atmiş ve 16,80 de Fenere giderek Rum patriği Benjameni ziyaret et. mistir. Pa'rik Romanya hariciye nazrrını sulh yolandaki moesalein- den dolay tebrik etmiş ve kendisi, De Üstü elmas işlemeli bir İstavroz vermiştir. Gafenko da pairiğe te. yekkürde bulunmuştur. Misafirimiz patrikhaneden sonra Edirnekapıya kadar bir otorobil gesintizsi yapmış ve dönüşte Aya- !solya müzesini gezerek buzada mo. izayikleri temizliyen profesör Vith- | more'den izahat almıştır. den sonm vapura dönmüş ve saat| hakkında Ankara, 20 (A A) — C.H. Partisi Meclis grupu bugün (20. & 939) saat 15 de reis vekili Hil mi Uranm başkanlığında toplan. dı. Söz alan Hariciye Vekili Şük. rü Saraçoğlu son hafta zarfında dünya ve Avrupa siyasetinin va. ziyetini ve bizim bu siyaset için. | de takip etmekte olduğumuz ha. | reket tarzını izah etmiş ve bil. hassa son günler içinde Roman. ya ve Mısır gibi iki dost devlet ze millet Hariciye Nazırlarının | laylıklar gördük ki, bunları kar - deşlikten de yakın bir alâka ve sevgi eseri olarak telâkki etmek . teyiz... Müli Müdafaa hareketlerine iş. trâk ettikten sonra son günlere kadar Arnavutlukta gizli olarak kalan Nafra nezareti memurların - San Sadık Ruşen de şehrimize gel- miştir. Arnavutluktan yeni çıkması iti- barile son vaziyeti bilen bu yolcu, İtalyanların Arnavutluğun dağlık miatakâlarma heniz nufuz edeme diklerine dair evvelce verdiğimiz haberleri tekrar ederek, şimdilik bunun haricinde bir hareket mev. cut olmadığını söylemiştir. Arnavut kumandanları bugün Kral Ahmet Zogoyu ziyaret ede - deklerdir. Ahmet Zogo seyahat ha. zırlıklarmı tamamlamıştır. Rraln, Kraliçe ve maiyetlerile birlikte bugün deniz yoliyle Fran- İsüya hareket etmeleri muhtemel dir. Kral bir müddet Versaydaki köşkünde kalârktan sonra Londra İya gitmek niyetindedir. Çin büyük elçisi Sir Clark, son günlerde bazı tehditler almış ve İn. giltere Japonyaya karşı hattı hare, ketini değiştirmediği takdirde ölüm le tehdid olunmuştur. İngiliz konsoloshanesi bu haberi ne teyid ne de tekzib etmiştir. Fa. kat İngiliz diplomatını himaye için dddi muhafaza tertibatı alımmış - | G fayda vardır » || Bükreş büyük elçimiz Hami | Ekselins Gefenke iu ziyaretler. | Suphi Tarröver de dün ati” Parli Meclis grubu toplandı Hariciye Vekili harici politika izahat verdi Tayyare Piyankosunun idare “Mürkez “Batikasıld Verliiye Nazırı dedi ki üttehit bulund ilinmesind 19.30 da Romanyays miştir. Dost memleket O hariciye hareketinden evvel kabul zetecilere beyanatta hulusi miştir ki “— Atiiasn bize gösterdiği sükabulün henüz tesiri all Atina, bizi Ankarada gösteri” raretli ve kardeşçe kabul #5 ran bir şekilde karşıladı. Öl İryorum kl antartın dört hü” merkezinde de müşterek j mize karşı ayni derceode bİf” ilik var. Şimdiki gartlar içi sulhcuyans siyasete, tam bir ma ve tesanlit ve istiklâl d do devam elmenin Jüzumu döLÜ kümet merkezinde de bihakkif dir edilmektedir. . Tarsamile sulh emelleri Âimizin ve tamamile mütt mütesanid olduğumuzun bilinmesi faydafıdır.,, purla Romanyaya gitmiştir. / | v, ” | memleketimizi o ziy vi duyduğumuz yüksek met yeti tebarüz ettirmiştir. Hariciye Vekili bu harici politikamızm seyri xmda tenevvür etmek istajf' gi çok hatipleri de tatmin e Mebuslar, bazi yabancı teketler srasmdaki ihtilkfisi gi kında yazılar neşrine B. GÜ konun Ankara ziyaretini “5 Kthaz eylemelerini, ” için olduğu kadar, Tü i de gayridöstane telâkki © letdir. Müş mebusu Hakkı tarafından verip grüp sine dahil bulunan ve mii yatı itibarile bir kaç vek$” 5 iâkadar #den takririn, teki hibi tarafından izahım m müzakeresine başlanmış “* lerden tayyare cemiyetine Tük eden fırka, bu hususi alan mütenddit hatipler dan Wünakaşa edilmiştir. Takrir eahibi ile biriki alan diğer arkadaşlara h*9 rumu başkanı Şilkrli Koc rafından kurum namına © lar verilmiş ve nihayet K gelen Maliye Vekili Fuat hükümet namına beyan 4 lunup haziran aymdan vd mahsulâtı arziye isnesi £ tında şimdiye kadar hav$ mu için müstahsillerdefi makta olan innenin ks'©.. olduğu gibi tayyare pi. nun da hükümetçe bundsf Merkez Bankası tarafmd8” resi derpiş edildiğini ve vw tedair kanun lâyihasının güne kadar Büyük Millet “ sinin müzakeresine srz0ğ” ni bildirmiştir. Grup Maliye Vekilinin yanatını tasvip etmiştir. gecikmesine binaen Ha' hçoğlunun taktirinin diğe". sımlarmın müzakeresi ©“, ! Tüznameye bırakılarak riyi celseye nihayet “ği çalt N w vak