August 3, 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

” 46 gu beyanatta bulunmuştur: “Olsnk köymu merasimine Türk « İn. öv ra? Sabık Belgrad elçimizin (Böştarafı 1 incide) Faya hareket edecektir. Haydar Aktej, bir muharritimi - — Yugoslavyada, memleketimin Mümessili olârdk İl sene bülin. dum. Bu müddet içinde pek çok dost kazandım, Çok sevdiğim ve kendileriyle fevkalâde iyi | tögriki mesal ettiğim bu dostlardan ayrı - birken bittabi büyük bir trap duydum, Aynı hissiyatı müteka- bil olduğunu gördüm, Bunu gördü- güm zaman bu memlekete ve onut asil insanlarına karşi yalnız Türk #wimesslli sefatile değil, şahsi ola- rük da beslödiğim sevginin Yeritide olduğunu srlemakla bir bahtiyarlık duydum. Hulerim sayın Bay Tevfik Kümtlin Belgratta çok dost bir mus hit bülacağma ve betim gibi syn şekilde doatlük Kavaar işinde iki bü, Kümetia münasebetlerini kolaylıkla ve karsilikli bir samimiydile idame Gcdeceğine eminim, Yugoslavyanm, bize dost ve sa - dik bir müttefik olduğunu cfkât u- #iumiyemize temin etmek isterim, beyanatı miyetini muhafaza ediyor; Değerli diplomatımız, Yugoslav - yadaki Türklerin vaziyetini öğren - jmek isteyen muharririmizin suslle- rine şöyle cevap vermiştir: — Yuğoslavyada mevcut 250,000 irkdaşımızın anavatana gelmeleri İ- gin İki hükümet arasında yapılar müzakereler neticelenmiz ve muka- vele parate edilmiştir. Yaktdda im - zaldiâcak ve bu bulifanlı günler geçtikten #onrü fatbikeria başlama « taktir. Beş sene #arfmda Yüğüslar. | yadaki Türkler anavatana nakledil. İmiş olacaktır. Mukavelenin Yugoslavyada sayısı bir buçuk milyonu bulan diğer müs- İman nüfusa şümulü yoktur.,, Yeni Moskova elşimizle görüşmek ton isitfiade ederek Avrupa vaziyeti bakkmda ne düşündüğünü öğren - mek istedik. Yolculuğa sit o meşguliyetleri ve İrenden yeni İnmesi dölayısile biraz yorgun olması tabil bulunan Hay - dar Aktay bu hususla beyanatta bulunmamış, sadece Avrupada va - #iyeti sakin gördüğünü, yakında bir Balkan Antantı, olduğu gibi de « tam odiyar, eski küvvet ve #ami « harp olacağın: zannetmediğini söy. lemiştir. Ingiliz amiralı Abideye çelenk (Baş tarafı 1 incide) Ziyafeti bir suâre takip etmiş ve göç vakle kadar sürmüştür. Amiral Cunningham, bu ssbah onda yanında mihmandarları oldu - ğu halde Taksime gilmiş ve Cum- huriyet öbidesine .çelenk koyürak, defteri mahstsü imzalamıştır. Çe- giliz bahriyelileri de iştirak etmiş: lerdir, Saat 13 de de Amiral Şükür O - kan tarafından Yuvuzda misafir a miral şerefine bir öğle ziyafeti ve - rilmiztir. Öğleden Sonra boğazda motörlerle bir gezinti yapılacaktır. Bu gece saat 22 de de İngiliz sefa. Tethanesinde bir kabül resmi tertip edilöcektir, Missfir İngiliz amirali Sir Cut - Köprüden mölör bulanlar bi ge koydu Birçok halk, dost ve müttefik memleket donanmasını gezmek is tiyor. Donanma başkümandandin bulunduğu Vorspi t gemisini cu » Mmartesi günü sdaton altıdan on Yedi buguğu kadar halkın gezme - Mine Müsaade eğiletektir. — miye giderek ziyâret ödebildtek - lerdir. Yam dkşam Vofspitede Türk dondnmasi kumandanı Amiral bulduğu ( Votspite gemisini ve suzre tertip edilecektir. ör Bu merasime İstanbul Vali ve Belediye Reisi Doktor Lütfi Kırdar da davet edilmiştir. Sergiyi ziyaret İngiliz (Hosunuh zabitan ve efra. de vali Ethem Aykut'u, , müs- İ tahkem mevki kornutanı Tüm.! GE Üğ kişilik bir İnigiliz tetkik hey- eti İtalyan bandıralı Rodi vapuri, İle şehrimize gelmiştir. Heyet, İngiliz sösyâlist mebus- sötinde gazete muhafriri Çârlde Smith ve Kristöfer mürekkeptir. Hükümetimizin misafiri olan bu heyet azalarının mihmandari: * ğini İstanbul mebuslarından lâk Cimcoz yapmaktadır. Heyet reisi M, Parker bu sabah bir muharritimize şu izabatı ver- miştir; “— İngilterenin büyük dostu ve müttefiki olan Türkiye hakkın- da iki hükümetin müzaheret ve yardımiyle esaslı tetkikat yapârak büyük bir eser hazırlamağa Oka“ tar vetdik. Tetkikatımıza, dünyanın © eri güzel şehirlerinden olan tetanbul, | da başladık. Burada, başlıca fab-i Mayhevien Si, askeri muhtelif müesseseleri ge4- dikten sonra pazar günü Anka - raya gideceğiz. Ankarada döre| gün kalarak Cumhurreisi ismet İnönü, Genel Kurmay başkanı, vekiller ve askeri erkânla mülâ -' katlar yapmağa çalışacağız. İ Bunu müteakip Kayseri, Kon- iya ve Edirneyi dolaşarak tetkik- lerimizi tamamlayağağız. İki haf- i tada bu işleri bitirerek Londraya İ hareket edeceğimizi umuyoruz. Ererimiz, Türkiyeye dair bir İ ğök resimleri de muhtevi buluna, taktır. Bu resimlerin mühim bir Kısmını kendimiz çekeceğiz. fetanbulu, evvelce bildiğimiz- göneral Rasim Aktoğü'yu ve belediye reisi Doktor Behçet Uz'u ziyaret etmiş, vilâyette bir polis müfrezesi, kumandan. likta bir bölük asker ve müzika tarafından ihtiram resmi ifa o- lunmuştur. Rıhtımda, konak meydanın. da ve caddelerde biriken halk, müttefik bahriye mümessilini larından M. John Parker'in z “Şehrimize gelen Ingiliz mebusları den çok değişmiş bulduk. Ve Türizm bakımından bütün dün- yanın sor derece alâkasını celbe- deceğ cazip hususiyetler gördük. “Türkiye hakkınllaki kitabımız, ingilterede Büyük bir merakla bekleniyor. Bu kitapta Türkiyeye dair baş. bcâ sınai, mali, tarihi, ziral ve ab keri malümat bulurlâcak, memle, kette kisa zamanda yapılan ye- #iikler otebarüz (o ettirilecektir. Türk edebiyatı ile de meşgul 0. İnci Şiddetli harp aleyhtarı olah İn giliz mebusu, Avrüpa vaziyeti et rafindaki suallere şu cevabı ver- miştir: “— Hitler isterse harp olacak. tır. Fakat Türkiye ve Sovyet Rus- yanın iltikakiyle sulh cephesi çok kuvvetlendiğinden şimdilik $ir hârp çıkâdağmı hiç zannetmiy?- rüm.. Bütün harp hazırlıklarına gitüke şmektedir. İlerbin 935 de değil 940 yılin- da olacişinı zannediyoruz.,, M. Pafkerle beraber gelen bu İngiliz gazetecileri, İngiliz sos. yalist partisi taralından o gelecek intihabatta melus nâmzedi gös cerilecek'erdir, Muhtelif İngiliz (o gâzetelerine yazdıkları #makâlelerie tanınmış, olan bu faal gazetecilerin omem- leketimizdeki terkiklerine ehem » diyet verilmektedir. ingiliz heyeti âzülâri bu sabah şehrimizdeki Sümerbânk fabrika, larmda etğilere başlamışlardır. Yarın bazı mektepleri geze * ceklerdir. Yarın akşam sâat yirmi ;ip geçirilerek sahibine teslim Olum | buçukta Parkotelde safir Mere yeteri Mara Ye su ve Türkiye Bâtın Birliği Reisi Falih Rıfkı Atay tarafırdan bi? ziyafet verilecektir. nün haber ve -nâdiseleri SON DAKİKA İngiltere Lehistana milyon sterling veriyi . Londra, 3 (A.A) — Londrada denliaşır! ticâret hasri B, Me Polonya büyük elçisi Kort Racıyneki arasmda biz irlâfnami! edilmiştir. Bu itilâfnnmeyc göre İngiltere hükümeti, İngilin ortalı siması için Pölonyaya 8.160.300 İngiliz İirafi ikras “Jeeöktir. Polonya hükümeti, uraz edilecek para miktarına tekabül «sham çikaracaklır. Bu eshamin sermayesi ve fâlaleri İngilteft ret nezareti tarafından gufanli ddilecektir. Esbam yüzde 5 fala getirecik işinde ila olunadaklır, Bu eshamn satışından hâsıl ölan mebil mamen veya kismen İngilterede İmali edilen maddelerin #atmi Sina tahsis olunacaktır, Boynuna kurşun m hür vurul tikaları, mektepleri, içtimai, zirat,| ve man suralara tağmen Avrupa| çiyan garmdaki gümrük bu sabah etki Belgrat elçimiz Hay- dur Akflayın Semplon ekspresile Yugoslâvyadın getirdiği küçük bir köpeği gümrük muamelesine tâbi sıtmak istemiştir. Köpek için, mömlekete idhal do- layızlle, 27 lira gümrük rösmi iste rilmiştir. Haydar Aktay, yakmda Moskovü büyük elçisi olarak Sovyet Rusyayt gideceği için köpeğin müvakkaten burada kalacağını söyliyerek pek tabii olarak bu muameleye itiraz et miştir, Bunun Üzerine gümrük resmi « * lımmasından vazgeçilmiş, fakat kö » pek, boynuna kurşun mühürlü bir özyaya Ap'A kalin saki könülüyor, memleketten Şi * kârken Mühür sökülerek (serbest İ götürülmesine müsaade ediliyor. i Alman (Baş tarafı 1 incide) Bügün bit genetal imtağı He in - tişar cden bir makalede, bu uğuşin rin aslâ fevkalâde bir şey olmadı- ği ve Almanyânvi hava hücumların- hingtami yarm sabah edat 8,0 da| ge dün öğleden sonra git in plar helin- Yeşilköyden hareket edecek hususi de 11 inci yerli (O#mallar sergisini bir tâyyare ile Ankaraya gidecek- | gazmişlerdir. © tir. Dört motörlü olan bu büsusi hararetle alkışlamışlardır. dan korkusu olmadığı temin edil - İzmirliler o misafir denizcilerine! mekte ve Messer mit aveu tayya İ İzmir maahsuilerniden üzüm ve in) teleriyle Yunkers bombardıman tây tayyare dün Yeşilköye gelmiş ve yarmnki uçuşa hazırlanmıştır. 45 da- kikada Ankaraya gidecektir. l "Amiral Yeşilköyde askeri mora- gimle uğuvlanacaktır, Misafir amiralın beyanatı Mianfir amiral dün akşim güşete- eilere beyanatta bulumarık demiş . tir ki: “.. Memleketinize ayak bastiğım Andan itibaren gördüğüm her şeyi, tastvvurun fevkinde buldum, İs - tanibül çok sevimli ve güzel bir $6- hirdir. Muhterem İstanbullulardan gördüğümüz nazik hüsnü kabal, he- ni mütehassis etmektedir. Memle - ketinizi ziyaretimin mahiyeti hak - kmda fazla bir şey söyliyecek de . Zilim. Biliyorsununuz ki öbür gün Ankaraya gideceğim. Ankarayı bir ân evvel görmek, bonim için hakiki bir sevinç vesilesi olacaktır.,, — Asker güzile yakmda bir harp olacağını tahmin ediyor musunuz? “.— Hayır, bunu hiç zannetmiyo- rum. Genç Türkiye Curahuriyeti, © © İngilterenin yan: başında sulh na - wâna harekete hazır bulundukça yakm vakitte büyük bir harp ola - cağma ihtimal vermiyorum, Her halde Türklerin sulh cephesine ilti- hakları ile dünya sulhüne Yaptikla- ri hizmet, çok büyüktür. Merd Türk milletine, selâm ve muhabbstlerimi ileğ edebilirsiniz. Amiral gemisini ziyaret Umanmıza İngiliz gemilerinin gelişi şemrimizde umumi bir alâka ile karşılanmıştır. Gene şelitimizde bulunan Yugüs- İnv #leheleriyle Romanya sporcu « ları dn dün akşam üzeri sergiyi do- İşmişler ve çök * beğenmişlerdir. İ Yahanctlar yerli öşyalarrmızm nü - münelerini inceden inceye letkik et, mekte ve bunları Avrupa mallarin- dan ayırt edemediklerini itiraf et.- mektedirler. Malaya İzmirde İzmir, 2 (Hususi) —İngilterenir. Akdeniz donanmasına mensup ve fırkateyn kaptanı Toverin kuman dasında bulunan 31.100 tonilâtoluk Malaya saffıhârp gemisi, saat 930 da Kösten adasi açıklarında “Uya nı,, gemimiz ve havadan (Kara - deniz tayyarelerimiz tarafından kar- şılanmış, saat 10/30 da limanımıza vasıl olarak 2İ atım topla şehri se- lâmlamıştır. Sahil bataryamız aynı atımla mukabelede bulunmuştur. Büyük bir halk kütlesi, müs. tahkem mevki halini alışmdan- beri bu limana ilk resmi ziya- reti yapan müttefik babriyeli- leri alkışlamak için sahil boyu. na dolmuş bulunuyordu. Gemi, demir attıktan sonra mihmandarlarla İngiliz Gene. ral Konsolosu, bir motörle Ma. layaya gitmişlerdir. Kumandan Töver, beraberinde İngiliz Ge. neral Konsolosu, maiyeti erkâ. nr ve mihmandarları olduğu halde, Konak iskelesinde kara- «ir gibi taze meyvalar ikram etti. Albay Tawer kendisine gösterilen “amimi hüsnü kabulden mütehassis olduğunu söyliyerek: -- Halka teşekkür (o etmek için türkçe öğtetimek istetim dedi, Malaya zahitan ve eftadı öğ- leden sonra şehri gezdiler. Halk, yarin gemiyi gezecek. Saat yirmide şehir (o güzlnösunda 120 kişilik bir ziyafet verildi. Ziyafetin (sonlarına Odoğru Vali Ethem Aykut ayağa kalkarak! dost ve müttefik İngiliz bahri-! yelilerinin İzmiri ziyaretinden dolayı kendisinin ve İzmirlile- rin duyduğu memnuniyeti an- latarak İngiliz milleti ve İngil- tere kralı şerefine kadehini kal. dırdı. Bundan sonra Albay Tüver ayağa kalktı. İngiliz de- nizçilerinin İzmirde i hüsnü kabulden çok mütehas. sis olduklarını söyliyerek iki) millet arasındaki samimi dost. uğu tebarüz ettirdi. Kuman. dan sözlerini bitirirken kadehi- ni İnönünün şerefine kaldırdı. Yarm öğle üzeri Orduevinde Müstahkem Mevki kumandanı! “arafından bir ziyafet verilecek, akşam Şehir gazinosunda İngi- “iz konsolosu bir ziyafet vere- “ektir. İngiliz fetbol takımı ile "zmir muhteliti yarın 17 de Al sancak stadında © Mustalanım ha) kemliğinde bir maç yapacaklardır. yareleri süratleritin 198 İngiliz tay yaresi tarafından elde edilen süra - tih mühim bir şey olmadığını isbata kâfi olduğu bildirilmektedir. Mukale, “Alman hava kuvvetle - ri İspanya havalisinde daha birgok işlere de kabiliyeti olduğunu gös- termiştir,, diyor ve şu suretle biti- yor. “Avusturya ve Çekoalovakyanın Almanyaya ilhakı Almanyanın va- siyetini ehemmiyetli surette düzelt mişitr, Diğer taraftan Almanyanın gürpte Fransa ile 60 kilometre ge. aişliğinde bir ölçüde müdafaa gdile cok 850 kilometrelik bir hududu ve İngiltere ile dö Sehlesyden Dol- tart'a kadar yalnız 200 kilemetre bir deniz bududu mevcuttur.,, Musolini manevra sahasında Roma, 2 — Musolini bizzat kul landığı bir bombardıman tayyare sile bu sabalı askeri o manevralarin yapıldığı sahanın üzerinden uçmuş ve iki saat kadar hatekâtı takip et! tikten sonra manevralarda böyt” bulunmak üzere gelen kral İle ğö- rüşmek için Cameri tayyare mey danına inmiştir. Musolini, kral ile bir saat gö en sonra tayyare İle Riminiye önmüştü Almanyanın plânı ne imiş? Paris, 2 — Bontelleau, Londra dan Figaro gazetesine bildiriyor: “İngiliz hariciye işleri komitesin- de yapılan müzakere esnâsında yak d plânı . tiz Möskova veya Tokyodaki lagi" liz büyük elçilerine gönderilecek tar limatın görülüşmüş olmadığını kuş vetle zahnettitecek deliller mevcut” tur. Lord Halifaks beynelmilel ve ziyet hakkında umumi beyanatta bulunmağa memur edilmiştir. Na zır dışardaki İngiliz mütessilleri ta ralıhdan kedisine gönderilen mü“ him raporları gözönünde (tutarak İ geçen senenin aym: devresindeki İintibadan data nikbin bir intibaa | setememiştir. İ Umumi dikkat bühama De üzerinde toplandığı halde, hakikate Almanyanın fiilen kontrolu altında slan Slovakyada mühim (miktarda Iman ajanları girmektedir. Alman siânl Almanya tarafından mutlak <ontrol& tekabül eden bir anlaşma mukabilinde, Slovakya topraklarını Macaritlana vermektir. Bu anla ma mucibince Alman kıtaaı Ro nanya hududuna kadar Möcaristör Aa serbestçe dolaşabileceklerdir. Böyle bir hareketin statejik ehem miyeti kolayca anlaşılabilir. Bunun Yedefi Romanyadan Polonyaya her türlü müzaherete Macaristanda her türlü isyan hareketine mani olmak *-. Bu Vaziyet bilhassa Alman kı" iti temin edecektir.,, | Jowrnal gazetesinden: Danzigde her türlü Alman harp malzemesinin depö edilmesi ve âske 4 hazırlıklar, hiç süphesiz ne Varşo- va, me de Paris ve Londranm gör den karırmadık'arı bir vaziyet ha” “ Danziz . statüsüne #ikerili tel şebekesi himayesinde Ye) il bütüri, esuliyeti Almanyaya ait bir taar “15 mahiyetinde tE#Vki edileceğinin Zerline evwe'den haber verileğeği tabiin edilebilir. va İ94İ tarihinden itibaren an köpek ta İngiliz aske in heyeti | w İki güne kadaf| »s Moskovaya gidiyi — Londra, 2 (A.A) — 6 Moskövâya gidecek olan İngili keri heyetinin cumartesi veya i günü Londradan hareket edi ttç Avam kâmarasına bildirmişti miş Müzakereler neden uf) Moskova, 2 (AA) — Tas st bildiriyor: * Matbüstih bildirdiğine g N 'parlitmente siletrasirı Fe 81 temmuzda Avam (kamara yaptığı beyanatta, İngiltere metinin Sovyetler birliği ile İr Te arasiridâ mevcut ihtilâflari evvel öttadari kaldırmak için tedbirleri almakta olduğunu * miştir. Bu meseleler arasındâ tik metsleketlerinin istiklâline Verip vermiyeceğimiz ies mevcuttur. | : Butler; “Bu istiklâle zarar W, “| #mekliğimiz lâzımdır ve görü deki gecikienin başlıca bu ihtilâftır.., demiştir. "Tas ajârisi bu münasebetle Niğde Bulutmaktadır.: “Eğee Butler hakikaten böy“ lemişse, Sovyet hükümtetiniti hareketini tahrif etmiştir. E *atte iştilâflar Baltık mem in istikldline zarar verilip vö veceli meselesinde değil — si” taraf da bu istiklâlin garanti mesi lehindedirler —, D Aoğruya ölmıyan,, taarruz daki formülde Baltık memleköi © ni istiklâline zarar verecek mü ! niz için hiçbir kaçamak yeri v ulmaması meselesindedir. Mİ velerin gecikmesi sebeblerindöf, Enailiz formülünün mütearyö Kİ le bir kaçamak imkânı bırak Ar, Londra elçimiz lorf Halifaksla görüştü Londra, 2 (A.A) — Hariciy$ srt Lord Halifaks bugün öz wnra Türkiye büyük elçisini © 5s taatma büyük bir hareket kabiliye-! etmiştir. 1 — YAKAN BU! TİNO ROSSİ VİVİANE ROMANCE w MECHEL SİMON 2 KARA ALAYI BUMPHREY BOGGART ANN SHERIDAN $ — Yeni METRO SİN Yaz fiyatları: 20 - 25 - 20 kei” GE