3 Şubat 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

1930 HABERLER do | Ül iî;"; ı Japonya İngiltereni Londradan yazılıyor: — Bah- '€ tahdidi teslihat konferansı- y İ teşkil eden beş devlet ara- ( çında pek esaslı ihtilâflar var... Veleselâ İngiltere ile Amerika (a rasında tahdidi teslihat bahsin ıl_c hiç olmazsa esas itibarile (a yuşularak konferansta yalnız errüatın halledileceği söyle- yor, Halbuki Londra ile Wa- ,üz hiç bir itilâf olmadığı anla- Üijldı. Fakat başka bir bahri y,evlet daha var ki onun da va- iş yetini tetkik etmek faidesiz O lmıyacak. 'ıi Bu devlet Japonyadır. Ja- '”*qmvyı ki beynelmilel münase- V- atta gittikçe ehemmiyetini art VN 1 ran, dünyada pek mühim rol- İ oynamağa başlamıştır. Ja- » fonyanın son kark senelik te- ıkkiyatından bahsetmeğe ha- İğyot yoktur. Fakat umumi harp- >m sonra Japonya İngiltereye arşı bir rakip olmuştur. Umumi harpte Avrupa dev- ti kendi kavgalarile meşgul ten Japonya dünyanın öbür esinde kendi kendine çalış- rahat rahat işini gördü . Japonyanın kuvveti arttıkça Y1 azarları da Bahri muhiti kebi- "ha ve Bengale denizine çevril- İ> . Zaten umumi harpte mütte- "& devletler dünyanm bu hava- Japon baş murahhası Vakatsuki isinde suktn ve asayişi muha- W aza etmek vazifesini Japonya- Yara brrakmışlardı. O dabir. ta- , aftan bu vazifeyi gördü, bir ta- Hil,aftan da kendine bir takım ye- İlihaklar, yeni yeni talepler d cat etti. Japonyanın Asyada ,îx ÜŞön on senede yaptığı şeyler ÜŞ yok mühimdir. Kiao - Çooyu al- x'_) ! İ, Çantungu aldı. Çine istedi- Hi şeraiti kabul ettirdi. Sonra Mançurinin bir kramını ele ge- K r;iıdi. Koreyi himaye iddiasını | İ, irttırdı. Rusya ile kendi arasın- Wi l*labir sınır tesis etti. Malaka 3 yarımadasına giren bir. takım Wi Zon müteşebbisleri orada a- $0 , leta bulundukları yeri benimsi- " 'porlar, iddialarını arttırıyorlar- Ü I- Duna karşı İngilizler şiddet- | ; bir harekette bulunmak mec- 4 buriyetinde kaldılar. Bahri mü- İgalti kebirde bulunan ve harpten l ,lmeı Almanların elinde olan blr takım adaları harpten son- ra işgal ediveren Japonları ora- lardan çıkarmak için Avustu- ralya ve yeni Zeland İngiliz 85 Damim'onlarının şiddetli teşeb- büsatia bulunması lâzım geldi. Bunlar neyi gösterir.? Japonla- Üü cm istilkbale matuf bir takım e- ©t mellerini değil mi...? İşte İngi- liz - Japon rekabeti buradan çı- Alkıyor . Maamafih Japonyanın karşı- V sında yalnız İngiltere değil, bir ğ fıdıAmırikı VAT i.. hington arasında esaslarda he | h y 4 murahhasast bir arc a “Bir rakip daha : Japonya.. n karşısında günden 4| güne satvetini artıran dehşetli bir rakipl. y l. İ Ingiltere bu rakibi kendi tarafına alıp | Amerikaya karşı kullanabilecek mi? ti Amerika tehlikesi karşısında İngiltere ile mesele çıkarma- mak fikrinden ilham alryor de- nebilir. Arneli adamlar olan Ja- ponlar yakın ve uzak tehlikele- ri çok iyi anlarlar. Onun için dünyanın vaziyetini anlamakta İ geçikmemiştir. Diğer taraftan İngilizler de Amerika karşısında Japonlarla bir uzlaşma yolu tutarak ihtilâf çıkarmamağa çalışıyorlar . Acaba Amerikanın karşısın- da İngiltere gene eski ittifakı hatırlayarak Japonya ile birle- şecek mi..? İngiltere ittifak- lardan kaçar, kendini bağlıyan şeyleri sevmez; derler. Bir İn- giliz - Japon ittifakı için Ame- rika tehlikesi o kadar mücbir bir sebep midir..? Şimdi biraz da bundan bahsedelim: Amerika, denizlerde İngilte- nin karşısına çıkan korkunç bir devlet veya dev... Amerikanın bugünkü geniş- lemesi, dünyanın başka yerle- rinde nüfuz ve tesirini daha zi- yade iktisadi sahalarda göste- riyor. Lâkin bu iktisadi nüfuz dünyada kendini daha kuvvetle hissettirmek ve girdiği yerde yerleşmek için büyük bir kuv- vete daha, yani donanma kuv- vetine muhtaçtır; diyorlar, İşte iki devlet arasında da Tekabet buradan başlıyor. Amerikalılar Avrupa işlerine karışmak iste- mediklerinden bahsederek, on sene evvel reis Wilsonun hara- retle müdafaa ettiği Cemiveti Akvama girmediler. Fakat Av- rupadan geri kalmamışlardır . İngilterenin Bahri muhiti ke- birdeki Dominionlar, Amerika- ya karşı kendilerini müdafaa temesi için Londraya müracaat tan başka çare bulamıyorlar. Amerikanın zimni, fakat is- lan tehtidi karşısında Japonya- 'nın İngiliz Dominionlarına çev- rilen nazarlarında o kadar teh- like görmiyenler az değildir. Amerika - İngiliz rekabeti mi daha düşündürüç cür, yoksa İngiliz - TJapon rekabeti mi?.. Yakın veya uzak bir istikbalde bir İngiliz - Japon ittifakına şa- hit olacak mıyız..? Tete bevnelmilel münasebat- ta ehemmiyeti olan süaller. Ba- kalım Londra konferansı nere- ye doğru gidecek -:? — Kupon bede'leri PARİS, 1. A. A. — Düyünu Umumiye idare meclisi Türki- ye hükümetinin mayısta tesvi- yesi lâzımeglen kupon bedelle rinin karşılığını tamamen ihzar ve düyünu umumiye meclisine tediye etmiş olduğunu, ortaya çıkarılan bazı — şayialara ceva- ben beyan eylemektedir, Bozulan bir kanun MOSKOVA, 2. A. A. — Zi- raf iktisadın temsili için lâzım gelen en müsait şeraiti temin eylemek üzre hükümet, günde likle amele kullanmak, ferdi köylü işletmelerini ve toprağın icar ve isticarını caiz gören ka nunu kollektifleştirme sahala- rımda keenlemyekün addetme- e karar vermiştir. Meclisi ida relere bu sahalarda mücadele etmeleri salâhiyeti verilmiştir. Müsadere edilecek mâallar kol- lektif işletmeleri için serma- yeye tahvil edilecek ve bu iş- letmelere âzâ olarak giren köy lü ve fıkaranın dühiliyeleri ma tikbal için çok düşündürücü o-! HARİÇTEN ALDIĞIMIZ Amerikada Zencinin ölümü Beyaz kızın katili Halk tarafından öldürüldü yakıldı Öcilla, 1. A, A, — 14 yaşla- rmda genç bir beyaz kızı öldür mekle maznun genç bir zenci yüzlerce kimselerden mürek- kep bir kafile tarafından fena bir hâlde döğülmüş ve öldürül- müştür. Bundan sonra hâlk zen cinin cesedini benzine buladık tan ve bıçakla paçaparça ettik ten sonra yakmış ve zabrta ta- rafından hiçbir mümanaata ma ruz kalmaksızın sakin ve müs- :ıın'h bir tavırla çekilip gitmiş- ir. Denizde boğulanlar BEAUMONT, 1. A. A. — Standard Oil kumpan yasına ait &arnıçlı bir vapurdan alman bir telsizde Edgart Ficoney remor körünün Port Arthur limanmın cenubu şarkisinde 13 kişiden mürekkep tayfasile birlikte bat tığı bildirilmektedir. Yanar dağ faaliyette SAN ÇALVADOR, 2. A. A. San Miguel volkanı ateş püs- künmeğe başlamıştır. San Jor- gue, San Rahael ve Oriante şehirleri kül yağmuru altında kalmıştır. Macaristanda komünistler BÜDAPEŞTE, 2. A. A. — Macaristandaki komünist teş- kilâtınm nümayiş Maksadile vücude getirdikleri bazı terti- bat zabrta tarafından meydana çıkarılmıştır. Avrupada l1inci güzeller Rus dilberi de seçildi. T Rus dilberi Avrupada her memleket LA di güzelini intihap ediyor. Dü- nya güzelinin intihabına hazır- lık olan bu intihaplar meyanın da Rusya da kendi güzelini seç miştir. Janer Venteger isminde olan bu güzel kız on sekiz ya- şındadır: Rus dilberi yakımda Parise giderek diğer Avrupa güzellerile müsabakaya gire- cektir. Yugoslavya murahhası BELGRAT, 2, A, A. — La- hey itilâfimin kat'i surette hal- Tini istihdaf eyliyecek olan Pa- ris konferansında Yugoslavya hükümetini Londra sefiri Co- ric ve hariciye —nazareti siyasi kısım müdürü Fotio temsil ede ceklerdir. Devletler arasındaki donanma re- kabeti, zavallı sulh yavrusunu kovalâ) yor. Kaçan zavallı yavrucak koca) Canavarın önünde nereye - gideceğini| — Bugün | Cenuhi Amerikada Vakıt, vakıt Cemiyeti akva- mın olsun, Kelloğ misakinin ol sun nüfuzunu şüpheye düşüren sarsan meseleler çıkıyor. Hele bu meseleler Cemiyeti akvama ldıhil bulundukları hâlde onun tevassütüuna müracaattan ziya- de kavgalarını kuvvet istimali- le hâlletmek istemeği — tercih edenler bulundukça bu Cemiye tiakvamın manevi nüfuzunu art tıran bir âmil olmuyor. İki dev let var ki ikisi de Cemiyeti ak- vama dahildir. Fakat araların- da çıkan kavgada Cemiyeti ak vam kâfi derecede tesir ve nü- fuz göstererek bunlara meram anlatamıyor. Bolivya ile Para- guay arasında geçen sene bir ihtilâf çıktı. Daha doğrusu öte- denberi mevcut olan hudut ihti lâfını iki taraftan biri kuvvetle halletmeğe teşebbüs edince di- ğer taraf da Cemiyeti akvama müracaattan baska bir çare bu- lamamıştır. Cenetbi Amerikada çıkan bir meselenin Avrupada uyandırdığı merak — ihtilâf hâ- Tinde bulunan her iki devletin de Cemiyeti akvama dahil bu- |lundufdlarr ve fazla olarak Kel- wl:ığ misakma da iştirak ettikle- ri hâlde aralarındaki kavgayı gene kuvvetle halletmek iste- meleridir. Bundan bir sene evel Bolivya ile Parayuay arasında- ki ihtilâf şiddetlendiği zaman meseleyi hâlletmek için Cemi- |yeti akvam mahafilinin sarfet- |tiği gayret hele bu müessese değildi. Şimdi de ayni hâlin te kerrürünü görüyoruz. Paragu- ay bu sefer de huduttaki eha- co mevkiine asker yollanmış, Bolivya da buna karşı askeri te dabir -almış. .. Geçen sene Va şington hükümetinin delâletile bir itilâf aktedilmiştir. Fakat işte bu itilâfin tatbiki heklenir- ken kuvvetine güvenen taraf hu dudü aşmâk arzusuna gâlebe e- demedi? Meselenin bundan öte si ne olacak?... Herhalde ihti- lâfın şiddetine rağmen iki tara fi yatıstırmak — çaresi buluna- cak.. Yukarda dediğimiz gibi bu meselenin bizce şayanı dik- kat ciheti Cemiyeti akvam ve Kellog misaklarma — rağmen küvvetine güvenen ve ona pöre emriyaki vapın kendi - istediği gihi hhlledivermek isteyenlerin az olmadığıdır. Cenubt Ameri- kada çıkan bir meseleye velev- ki Cemiyeti akvam dolayisile olsun Avrunpa devletlerinin te- wassüt careleri aramasını şima- W Amerika lâkavit bir nazarla sevredemiyor. Gecen seneki ih- tilâf da Vasington'un müdaha- İtesile bir şekle baslanmıstı. Ce miveti akvam haricindeki sima W Amerika cenuntaki Amerika devletlerinin arasındaki lâka- yt meselelere olamıyor. Ispanyada Yeni hükümet çalışıvor MADRİT, 2. AA.— Dün alkşam toplanan nazırlar mecli- si mali işlere ve mühasebe usu Tüne ait kanunların yeniden me Fiyet mevkine konmasma ka- rar vermiştir. İhracat tacirleri- nin ihrac ettikleri eşyaya mü kabil 'aldıkları &cnebi parasını yüzde seksen nisbetinde peşte- ye tepdil etmeleri mecburiye- ti kaldırılmıstır. Yüksek mektep ler talebe birliğinin esasi ni- zamnamesi taşvip edilmiştir. Hükümet profesörlerin eski va zifelerine ve memuriyetlerine kiçlem sirasile iadelerine karar vermiştir. MADRİT, 2. A. A. — Sahil- iddetli bir fırtına hüküm jberlerden anlaşılmaktadır. Ma- |lağada bir yelkenli gemi fırtı- nanın şiddetinden batmıştır. Tayfasının mahvolmuş olma- sından korkulmaktadır. Bir bomba LONDRA, 2. A, A. — Lon- dra müzesinin Hindistan kıs- mında bir bomba keşfolunmuş- tur. Bombanın oraya bazı Hib tli talebe tarafından konuldu- ğguna dair kuvvetli - emareler hesabına duydukları endişe az | Fransada Teminat alındı Başvekilin bir nutku Fransanın selâmeti elde edildi LONDRA, 1. A.A.—M. Tar dicu, Parise gitmek üzre saat 16 da Londradan hareket et- miştir. Gelecek Salı günü Lon draya avdet edecektir. CALAİS, 1. A .A, — Londra dan avdet eden M. Tardieu, be lediye meclisi tarafından şerefi ne tertip edilen kabul resminde uzun bir nutuk söyliyerek La- hey konferansında müzakere e- dilmiş olan meselelerin ehem- miyetine dikkati celbetmiştir. M. Tardicu, Fransanın selâ- meti için elzem olan teminatı elde etmeğe müvaffak olduğu- Süneğlir M. Türdieu nu söylemiş ve Londra konfe- ransında temsil edilen bütün de vletlerin bahırf teslihatın tahdi di hakkımda Fransa tarafından dermeyan edilen uzlaşma esası İna müstenit teklifin kabul edil diğini ilâve eylemiştir. M, Tardieun, hükümetin şimdi ip cttiği siyasette gramınım birinci kısmının ve bilhassa elyevm mer'i olan bey- nelmilel itilâfların paskalya ta tilinden evel tasdik ve tatbikı nı ve bütçenin kabulünü meclis lerden isteyeceğini söyliyerek nutkuna nihayet vermiştir. Partiste müzakereler PARİS, 1. A. A. — M. Tar- diecu, parlamentodaki ekseriye- te mensup grupların ve şubele- Tin âzasını Salı günü bir içtima aktinde davet etmiştir. M. Tardieu, parlamentoya da hil bahriye müşavirlerini de 7 Şubatta toplanmağa davet ey- lemiştir. Başvekil Pariste PARİS, 2. A. A. —M. Tar- dicu saat 23,15 te Londradan Parise gelmiştir. Bulgaristanda Yug(ı_:sla v-Bulgar münasebatı Sofyadan yazılıyor: — Bul- gar hariciye nazırı M. Burof, La Haye konferansımdan avdet ederek kabine iç n timamnda izâhat | ç- vermiştir. Hari- ciye nazırı M Burof matbuat> vaki olan beya natında konfe ransın netice£ hakkmda mem | nun — oklduğun! söylemiş, Yu goslavyanın ko feransta Bulga ristana karşı ha kiki bir alâk göstermiş oldu- ğunu söylemiş — M. Burof tir. Bazı chemmiyetli Bulgar gazeteleri Yugoslavyanın Bul- garistana karşı siyasetinde ye- ni bir değişiklik olduğunu ya- zıyorlar. Yunan-Bulgar mürah- hasları arasında her iki memle ket hududu için Sofyada akte- dilen konferansın mesaisi ile- rilemektedir. —.i Rusyada Çinlilerin avdeti NANKİN, 1. A. A. — Rusya da alâkonulmuş olan Çinlilerin nakli hususunda Sovyet me- murları teshilât göstermek is- temediklerinden bu çinlilerin bir çoğunun yaya olarak avdet ! etmekte oldukları burada söy- * yazmıştı. Rum mühacirler bu- Hayvan sağlık zabıtası ANKARA, 2. (Telefonla) — İktisat vekilliğince, hayvanlara arız olacak hastalıklara mani olmak ve hudutlarda &ıhhi ta- kayyüdatı takviye etmek üzre hayvan sağlık zabıtası lâyihasi hazırlanmaktaydı. Bir çok müterakki memleket ler hayvan sağlık zabıtası ka- nunları tetkik edilmek suretile iki seneden fazri hazırlanması i- çin uğraşılarf sağlık zabıtası son olarak Vekil Beyin müşave re komisyonu tarafından da tet kik edilerek ikmal edilmiştir. Lâyiha yakında tetkik edilmek üzre Devlet şurasına tevdi edi- İzmirde futbol İZMİR, 1. A, A. — Bu hafta yapılan lik maçlarında Altm- gelmeyen Altmay ikinci takımı na hükmen galip addolunmuş- tur. Birinci takımlar — arasında ile Yıldız takımıma, Güzelizmir | sıfıra karşı dörtle Bayraklı ta- kımına, Göztepe bire karşı iki Altınaya galip gelmişlerdir. Atina mektubu Ceneral Mazarakis Ordunun iyi hazırlan- madığını söylüyor ATİNA, (Milliyet) — An- karada cereyan eden Türk-Yu- nan müzakeratı hakkında bura dan hemen hemern resmi veya nim resmi mahiyette hiç bir ha- ber sızmıyor diyebiliriz. Fakat bu mesele etrafında azçok endi- şe izhar edildiği de saklanamı- =Hydm gelmiş olan muha- cir rumlar namına bir heyet ahiren hariciye nazırına müra- caat ederek müzakeratın son safhası hakkında malümat al- mak istemiş isede M, Mihalako pulos son derece ketum davra- narak hir şey söylemek isteme- miştir. Hattâ müzakerat bitme den evel hiç bir şey söyliyemi- yeceğini de ilâv oetmiştir. Ge- ne bunun içindir ki hariciye na | |zırı parlemento hariciye komi- |syonunu toplayarak izahat ver- |mekten bile istinkâf eylemiş- | tir; Bunun üzerine muhacir rum | lar heyeti müzakerat ne olursa | olsun Yunan hükümetinin ken di menafiini feda etmiyeceği kanaatını izhar ederek çekilip gitmişlerdir. Geçen gün Hestia gazetesi yazdığı bir makalede Yumnanistanda memleketin u- |mumi menafii için kendi husu- |si menfaatlarından kısmen vaz “geçcok adamlar — bulunduğunu vu protesto ettiler, Mübade iş- lerinde kendi mrenfaatlarını fe- da edemiyeceklerini söylüyor.- lar. M. Venizelos La Haye kon- veransı bittiği cihetle Fılğmm ettiği söyleniyor. Başvekil ge -| Hayvan hastalıklarile mücadele şurasında tetkik edilecektir ordu ikinci takımı müsabakaya 1â1 Bey ekspresle hareket etti. Anadolu sıfıra karşı dört sayi |kredi kooperatifi bugün mert İyükaliğ olmuştur. lâyihası yakında devle lecektir. Lâyiha memleketimize en v gün ve mücibi istifâde olaca bir tarzda yapılmış olup 5İ maddeyi muhtevi bulunmakti dır. Hudutlarda baytari müraki ba, hayvanlar arasında hasti lik zuhurunda almacak tedab ler hakkmda bazı — mevadi teşkil — etmekle — berabi bilhassa şimdiye kadar muhtı Tif vasıtalarla yapılmakta ola we hastalıkların hayvanlarda insanlara #sirayetine sebep t kil edenet muayene vete tişi hakkımnda da mühim ahkâ bulunmaktadır. — * Celâl bey şehrimizde ANKARA,2. (Telefonla) - İş Barıkası umumi müdürü Ct —— Zirai kooperatif İZMİR, 1. A. A. — Bornov simle açılmıştır. Kredi koopt ratiflerinin sermayesi yekün son hafta zarfında 800 bin lir Almanyada Komün'stler sustu BERLİN, 1. A.A. — Öğl vaktinden akşama kadar kom nistler tarafından nümayiş m ksadile toplanışlar yapıldığın dair hiçbir haber alınmamıştı! Bununlaberaber zabıta sükünv intizamın muhafazası için ted bir almakta devam etmektedit Hamburgda yeni arbedeler çıl masından korkulmaktadır. BERLİN,2. A.A. —K Münistler dünkü gün için ha zırladıkları büyük nümayiş te mamile akim kalmıştır. Zabrti pekaz müdahale etmiştir. Han burgda sükün hüküm slürmek tedir. BERLİN, 2. A. A. — Zabı ta komünistlerin - reislerinder 78 kişiyi tevkif etmek suretild dün çıkması mütemel karışıklı kların önünü almıştır. Veremle mücadele Veremle mücadele cemiyet, nin senelik kongresi 7 Şubatte Türkocağında toplanacaktır. sual soruyordu: *“Yunanistanın bir orduya ilt tiyaci var mıdır?”. Ceneral eğer buna lüzum Z:! sa para da sarfetmemek İâ: geldiğini söylüyordu. Cenera lin bu yazralrındaki maksad ordu ve donanmanın hazırları masında dikkat ve itina edilm si lâzımgeldiğini söyl Çünkü kendisi uzun bir sul! Bu mekale hayli dedikoduy' lir gelmez bir mesele ile karşı- |mucip olmuştur. Harbiye naz) laştı. “Ergassia” namında siya|rı erkânı harbiye reisinin böyl si bir mecmua çıkıyor. Bu mec-|neşriyatta bulunmasını takbi ' muaya belli başlı adamlar yazı |etti. Ceneral Mazarakisin lar yazıyor. Sabık Bahriye na -| fesinden çekilmesini isteyenli zırı ve erkânı harbiye reisi Ce-| çoktur. Fakat Cencral böyle bi neral Mazarakis bu mecmuya listifaya lüzum — görmemiş yazdığı bir makalede Yunanis-| Şimdi M. Venizeles — buna tanm harp hazırlıklarından bah çare bulur elbet; diye bekli; sediyordu. Ceneral — şöyle bir|lar, Etem İzzet Roman - çıktı.. Yakılacak kitap mübdiinin yeni / romanını her yerde arayınız.