23 Nisan 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

MILLI'YET ÇARS"“II!A 93 — NİŞAN * 1930 ok geçmedi, Senek şakırdı erinde yapabileceği tesirin esini ölcüp onun ileride ne atta bii elam olabileceğini stirdi. İşi çetindi. serlerine bakılacak olursa, nek bize kadim dünya üzerin yüksclen en ulvi ruhlardanbi olarak görünür. Ancak onun nihayet bir insan olduğu u- alıdır. Şa yet Senek bu ağır vazifeyi etmemiş olsaydı, Roma âazanacaktı? Her halde ka vermeden evvel nefsile hay- nücadele ettiği muhakkak lımabilir. ek şakirdi üzerinde nüfu- hip olabilmek için, herkes ona karşı yaltaklanmağa di. ilik mi diyeceksiniz? Hiç ) yok' Fakat bu müdahe- > Damitius'un ruhunda, fazi- olmak değilse bile fazi- görünmek arzusu uyan- mak maksadına matuf olduk n sonfa hayırkâr bir fezahat idolunamaz mı>. S b akleden KAMRAN ŞERIF : —Fant insanların mukadderatını elinde tutacaksın! lirsin?.. Böyle bir haşmetin fid yei necatı onu hiçbir suretle üzerinden atmamaktır. İşte bu itibarla sen ilâhlarla hempaye- sin! Azatlılar da onu göklere çı- karıyorlardı: — Herşey senindir! Herşey senin!... Sarayın kapılarından baktığm zaman gözün alabildi- ğine gördüjün bütün o catılar, mabetler, saraylar, — tepeler, hasılı gözün ne » görebilirse hepsi senin malındır! —Bütün Mazisi ile Roma, vilâyetleri, hazineleri, hudutlarda mızrak- İt kirpi dikenleri gibi dikilen or duları bile bütün imperatorluk senindir! Sokaklarda gördü- ğün bu kalabalık, meydanlar- da, Tiber rıhtmunda kaynaşan dünyanın binbir milletinden te- rekküp eden bu insan kütleleri senin, hep senindir!.. Onların malı, canı, vücudü — senindir! Dudakları henüz buseyeaçılma mış genç kızlar, — itir. kokan Şark kadınları, nüvazişleri ile “Milliyet,, in tarl!ı tefrikası: NERÖON Bir cihanın cançekişmesi..! HARIÇTEN ALDIĞIMIZ HABERLER] Bahrt muahedenin Londrada imzası.. Muahede beş kısma ayrılmıştır. Yirmi altı madde- den ibarettir.. Fransa ve İtalyanın vaziyeti.. Ingilterede Muahede Netice ne suretle elde edildi ? LONDRA, 21 (A.A.) — Yarın imza edilecek olan bahri muahede 5 kısma ayrılmış 26 maddeden ibarettir. Beşinci maddeye kadar olan birinci kı- sım safıharp gemilerine ve tayyaze sefinelerine ait ahkâ- mı- havidir. Bu maddeler Wa- shirigton müuahedesinin bu sı- nıf gemilere ait olan ahkâmı nı, bilhassa birinci maddesi- nin metnini tadil - etmektedir. Muahedeyi imza - edecek olan devletler Washington muahe desinde zikredilen ve eski ge milerin yerine — konacak yeni gemilere ait inşaattan ve bu gibi gemiler yaptırmak hak- kından, 1931 senesinden 1936 senesine kadar vazgeçmekte- dirler, Fransa ile — İtalya bu hükümden — istisna edilmişler dir. Bu iki hükümet *927 den 1929 senesine kadar inşa et- meğe hak kazanmış oldukları yeni gemileri *yaptırmağa me zun kılınmıştır. Amerika, İn- giltere, ve Japonya mütekabi- len üç, beş ve bir safıharp ge- misini bu sıntf sefaine ait kad rolardan çıkarmayı taahhüt et mişlerdir. Altıncıdan 13 üncüye kadar olan maddeleri ihtiva eden ikinci kısım tahtelbahirlerin azami istiap hacmilerini tayin etmektedir. Bu had 2 bin ton o- larak tesbit edilmiştir. Tah- telbahirlerin top çapları 130 mi Hmetreyi — geçmiyecektir. Bu noktada Frahsa lehinde bazı is- tisnalar derpiş edilmiştir. Üç zeyil bu ikinci kısmı tamam- lamaktadır. 14 üncüden 21 inciye kadar olan maddeleri — ihtiva eden 3 üncü kısım İngiltereye Ame- rika ve Japonyaya ait ahkâm- dan bahsetmektedir. (Bitmedi) 4 üncü kısım tahtelbahirle- :Earkta Dostlnk.. Afgan .ve İrak kralları arasında PARİS, 21 (A. A.) — Na- dir Şah ile kıral Faysal'ın Af- ganistan ve İrak — arasındaki dostluk rabrtalarını kuvvetlen dirmek maksadile samimi mek tuplar teati ettikleri Kâbilden gelen bir telgrafta bildiriliyor. İngiltere - Rusya LONDRA, 21 (A.A.) — Sovyetler, ticaret komiserinin beyanatına nazaran Ruslar İn- giltereye 20 milyon İngiliz li- ralık mal sipariş etmişlerdir. Bundan başkn bir takım ma- denler siparişi ıçın uzun vade li kredi de temin etmişlerdir. rin ticaret gemilerine karşı ne suretle hareket — edeceklerini gösteren ahkâmı — havi bulun- maktadır. 5 inci kısımda bu muahede- nin 1936 senesi Kânunuevve- linin 31 inci gününe — kadar mer'i olacağı, — yalnız 4 üncü kısma ait mer'iyet müddetinin tahdit edilmemiş olduğu be- yan edilmektedir. Bu muahe- deyi Aakteden taraflar 1435 se nesinde bir içtima yapabile- ceklerdir. Fransa ile İtalyaya gelince, ilerde yapılacak bir i- tilâfta İngiltere, Amerika ve Japonya hükümetlerinin bu muahedenin üçüncü — kısmını teşkil etmek üzre muştereken kabul ettikleri maddelere mü- masil ahkâm vaz ve tayin edi- lecektir. Bir çok gazeteler. ancak teknisyenlerin' güsterdıklen maharet sayekinde bir netice elde edebxlmığ olduğunu - kay- detmektedir. ” M. Briand LONDRA, 21 (A.A.) — M. Briand ile M. Dumesnil sa- at 18,55 t> Londraya gelmişler dir. Amerikada Birfacia Hapishanede 336 COLOMBUS, (Ohyo) 22 (A.A. ) — Bir yangın netice- sinde ekserisi mahpuslardan ibaret olmak Üüzre içerisinde 300 kişi telef olmuş olan Ohyo devlet hapishanesinde birtakım karışıklıklar ve tüyler ürper- tici hâdiseler olmuştur. Mah- puslar, bulundukları odaların kapılarına çılgıncasına vuruyor lar ve avazları çıktığı kadar haykırıyorlardı. Yangının ci- nat mahiyette olduğu zanne- dılıyor Çünkü, bir çok nok- tadan birden başlamıştır. İhti- yat tedbir olmâk üzre - vak'a mahalline süngü, — mitrayöz, gözyaşı döktürücü bombalarla mücehhez 1500 asker gönderil miştir. Mahpusların yanıgının inti şarını teshil ettiklerine dair ba- zı alâmetler vardır. Tulumba- ların boruları kesilmiş ve 4 it- faiye efradına ateş edilmiştir. Gece yarısına doğru polislerle askerler bir kaç bin. mahkü- mun hüviyetlerini tayin ve tes bite muvaffak olmuştur. Ha- pishane 1500 kişi istiap etmek üzre yapılmıştır. Fakat sabah leyin yapılan yoklamada hapis hanede 4.300 kişi mevcut oldu ğu anlaşılmıştır. Nüfusça vukubulan zayiat ile maddi zayiat arasında bir nisbet yoktur. Maddi zayiatın miktarı resmen — 11.000 dolar tahmin edilmektedir İlk resmi tebliğ ölermlerin miktarını 276 olarak hildirmiştir. Fakat, ha- pishane hastanesinde yapılan yoklama ve tadat neticesinde bu miktarın 336 olduğu anlaş! mıştır. Sanayı Roıı gresi açıldı ANKARA, 22 (Telefonla) — Sa- nayi kongresi bu sabah — saat on da merasimle açılmıştır. Kongrede iktı- sat vekili tarafında âtideki nutuk i- rat edilmiştir: “Muhterem Efendiler, Milli tasar- ruf ve İktısat cemiyetinin teşebbüsü üzerine Ankarada toplanması karar- laştırılmış olan Sanayi kongresini a- çıyorum. Sanayi müesseselerimizin ve teşekküllerimizin bu kongreye işti- rak hususunda gösterdikleri ciddi a- lâka şayanı memnuniyet ve takdir- dir. Kongrenin başlıca maksadı mil- İt sanayümizin teessüs ve inkişaf ça- relerini aramak ve göstermek olacak tır, Malümunuzdur ki: bu mevzu son zamanlarda hükümeti de işgal eden esaslı bir mesele olmuştur. Iktıııd! kifayet endişesi tediye zin ve milii müdafaa ihtiyacımızın te- mini hükümeti bu mevzu etrafında bir kaç aydanberi mütemadiyen meş- gul etmiştir. Nihayet İktısadi prog- rTamın ihzari vaziyetine girmiş bulunu yoruz, Böyle bir sırada herbiri ken- di şubesinde mutahassıs ve İki numaralı ANKARA, 22 (A.A.) — İcra Vekilleri Heyetinin 9/4/ 930 tarihli iktimammda — tasvip ve kabul edilen Türk parasının kıymetini koruma hakkındaki iki numaralr kararname ber- veçhi atidir: Madde: 1 — Bir numaralı kararnamenin 11 inci maddesi- ne atideki fıkra ilâve edilmiştir İhracat tacirlerine bin ister linden eksik olmamak şartile bankalarca döviz ikraz edile- bilir. Bu dövizler bir numara- lr kararname ahkâmı dairesin- de bankalarca satılır. Bu kabil döviz borçları ihracat muka- bili olan dövizle ödenir bu su- retle ödenemediği takdirde bor çlu borcunu gene döviz olarak ödemek mecburiyetindedir. Madde: 2 — Alivre mal sa- tışlarının mukabili olan döviz ler bankalarca vadeli olarak almabilir. Bu takdirde banka bu kambiyoyu diğer kambiyo alışları gibi satmağa mecbur- dur. Bu akitlerden mütevellit döviz borçları döviz olarak ö- Bualım — satımlar her defasında bin isterlinden aşağı 3 — Memaliki ec- nebiyedeki efrat ve müessesa- Kongreyi iktısat vekili açmış ve nutuk irat etmiştir sahibi olan kongre azayı kiramıı reylerinden pek ziyade istifade edile bıleceğııne hükümet kani bulu! tadır. statistiklerimizden görülmi olacığı gıbı ıthalatımızm yüzde ye azlası taallük edıyor Bu büyük nisbet Ni sanayiimize atfedilecek ehemmi, ye tin nekadar fazla olması lâzımgelect ğini iraeye kâfidir. Şeraiti esasiyesi eksik olmıyan nayiimizin muvaffakıyeti - çareli ümümen aradığımız Bir sırada kon|; g renin faydalr mutaleaları hükümet çin bittabi imkân ve maddi iktidarf mız dahilinde nazarı itibare alınacal başlıca bir tenvir vasıtası olmuş olâ" caktır. Bu itibarla krymetli mes zin semeredar olmasını ve muvaffaki yetler temin etmesini hükümet s miyetle arzu etmektedir. Herbii için, kongre için muvaffakiyetler menni eder ve böyle ciddi bir alâki gösterilmiş olmasından dolayı bilh sa teşekkür ederim”. Sabık vekil Rahmi Beyde bir ni tecrübe,tuk irat etmiştir. j * * * kararname tın Türkiyedeki bankalar e- ya şubeleri veya — muhabirl! nezdindeki Türk lirası mat istimali bir numa- lüplarının ralr kararnamenin 9 ve 31 İ ci maddelerine tevfikan müra- kipliğin vizesine mütevakk Milli parayı koruma aleyhint€ muayyen bir miktara kadar lan Türk lirası matlüpla serbest istimaline müsaade e- dilir. Madde: 4 — Bir lât ve kuponlar hakkında hükümleri lâğvedilmiştir. An- cak Türkiyeden esham ve ta vilât ve kupon — ihraç ve i ' o grt numara kararnamenin esham ve tahvi: memnuiyeti hakkındaki hüküm ler bakidir. Madde: 5 — Bir numa: katarnamenin 6 ncr maddesın atideki fıkralar ilâve edilmi: Kambiyo borsası mevcut lan mahallerde banka ve ban' kerler kişelerindeki — kambi alım satımlarını mürakiplikçe lüzum görüldüğü müddetçe & şelerde takas etmeyip borsada karşılarlar. Borsası — olmıya yerlerdeki bankalar yevmi mu” farkları o mâa haldeki bankalardan temin ed€ amelelerinden bilirler. Bu sebeple bütçe üzerinde mini mukarrerdir. Bütçenin varidat kısmı ANKARA, 22 (Telefonla) — Bütçe encümeni, varidat b tçesini 221,600,000 lira olarak tesbit etmiştir. Masraf bütçesi bu miktardan takriben bir buçuk milyon l tasarrüf yapılarak tevazün Kadınlar ne s on ikinci maddesi aynen şudurt lerine tevfikan memuriyetlerde . “Kadınlar, kabiliyet ve ehliyetlerine göre bu kanun hü uretle memur olacaklar ANKARA, 22 (Telefonla) — istihdam olunurlar”, 3 devlet arasında aktolunaı muahede LONDRA 22 (A.A.) — Bahri konferansın heyeti umü miye celsesi tam saat 10. 30 da M. Mac Donald elde edilen neticeleri hülâsa et | tikten sonra şöyle demiştir: — Biz, teslihat tehlikesini 4e ile bertaraf edile- bileceğini ispat ettik. Üç dev- let arasında aktolunan muahe- hede çok büyük bir muvaffakı- Fransız heyeti âzası bir çok siyasi meşgaleler karşısında bulünmuşlardır. di'nin gaybubetinden muteweıf olduğunu - beyan mal etmek - ümidile müza mekle bahtiyarım: Valiliklerde tebeddülât ANKARA, 22 (Telefon) — Zotıguldak Valisi Akif B. Gazi ayıntap, Gaziayıntap valisi Ta lât Beyın de Mardine: tayım götertes Donisle — — — VİCKERS DİMİTET — | — MATLUBAT — Kayser olacaksın! Ş $ 1929 1928 ordu. Agripin: K - p T B Sabit Matlubar İngiliz Lirası — İngiliz Lirası HLALA St gı:p B Kuvvrtli vaziyeti maliyesi b Germaye Haa Madde: yser olacaksın ı);ş:— a: Şirketin hissedar bulunduğu diğer ermanikus' n m“mu’ |. 31 Kânunüuevvel 29 tarihinde hi-; kâr getirmemiş ve yahut zarar irae| Şirketler hisse senedatının iştirası: tam bulmuş olan senenin pilânçosu| etmiş olan Şirketlerdeki Vickers in| ! - Vickers - Armstrongs hisse senedatı 2,282,870 6,189,356 ve — muamelâtt umumiye raporu |hissesi hisse senetlerinden tenzil e-| 2 - Metropolitan - Cammell Vagon ve Finance 1.270,999. Ing'i.liı lirasından ibaret | dilmek suretile mahsup edilmiştir.Bu kompani hisse senetleri 2,686,221 2,721,813 'akat şimdi tacü tahta doğru | Bâyri safi bir kâr göstermektedir | suretle yukarıdaki kâr bütün zarar-| 3 - İngiliz Steel Corporation hisse senetleri 64,374 — di Artık hiç bir mâ 1928 senesinde bu temettü 1,249,214 | ların tenzilinden sonra kalmış olan| 4 - Sair Şirket 'hisse senetleri 2,731,676 3,455,887 | fazladır. yorsun... ç $ Ş . hizinin önüne duramaz! Şim | İngiliz lirasından ibaretti 172,500 | Safi temettüdür. Borçlar — 19,606 139,606 ye kadar nail olduğun şanü şe İngiliz lirasından ibaret olan bazı it- Şirket — Müdüriyeti bu kârdan b - Taylor biraderler istikrazı 400,000 — “i sana az görüyorsun. . fa hesabatının ve keza 144,778 İngi-| 250,000 İngiliz lirasını ihtiyat hesa-| ” * Vickers - Armstrongs Limitet 7 94 faizli Bur oe , |HZ Hirasından ibaret kazanç vergisi-| pına devr e lediği gibi adi hisse imtiyazlı hisse senetleri iştirası 450,000 — nin için daha neler düşünü nin tenzilinden sonra 941,971 İngiliz R aK ee İT Yasmaımı. Vazlekü Ğ S a netlerine 94 8 hiasei temettü tevzi &- 12,634,747 12,506,662 brum, bilsen... Bunları şım— hnundınîbuetbırtemettüüıahhl ş iie y kimdan geçirmeğe saktadi kliz ğ bü derek yeni seneye 228,755 İngiliz li-| Muallak matlübat U a1 ç Ki rası devr eyli ir ki: senei sabika-| Esham ve vilât ve siparişat * — 62,466 lemezsin! 939,903 İngiliz lirasından ibaret ol- , * da devr olunan meblâğ 217,704 İngi-| — Borçlular 676,721 399,481 A XS masına göre 1929 senesinde daha faz B b işiten Domitius anne |1, bir temettü elde edilmiş olur Vic| liz lirasından ibaret bulunuyordu. Diğer Şirk&etlerden matlübatımız 2,269,697 2,120,356 İ ÜİT hei Şırk_etı..mn hissedar bulunduğu Zirde ilân edilen kâr ve zarar besa| S©T matlühat in en iy | |diğer ş i hissei Yyu-|bına göre Şirketin vaziyeti. maliyesi borsada mukayyet olmayan ğ karıdaki meblâğta dahildir. Hibuki| pek sağlam bulunmaktadır. esham ve tahvilât 245,952 253,516 _;t?uugîgğışfşuâhm“ıb daç GA ŞN Borsada mukayyet olan esham ve tahvilât 307,257 220,492 ı 1 l ş ü ? vadesi gelmemiş bonolar 312,243 289,402 ir muhıbb:;. An,n“mı.:hte ZİMMET EEE kasa mevcudatı 948,149- — 1,349,191 K sırf gerurunu Bitap ar a ŞE İnigiliz değleki öshanat. — — 4,264,253 3,827,400 " - ü 224, sasen, Senek te öyle yap-| Sermaye ve ihtiyat akçesi: Vei Te YO KTT Üzgaeide e 7 a Ha Y p or mu idi? 5 94 İmtiyazlı hisse senedatı 750,000 750,000| — 9,248,952 -B,761,378 Ü Hğe bir tahtacık F CAT 750,000 750,000| Bilânço yeküânu 21,883,699 — 21,268,040 gön u, SAD vergiden maaf 6,863,807 6,863,807 * KA AA BŞ olursan, kcn;lı keqdıne _de Sar'lak Pa İ AA0 der 4105.161|, Matlübat faslında görülen 615,659 | tirdiği ve kendilerile pek sıkı münase “B“t"_'n bu anl —. | ihtiyat akçesi '750'000 $ 0) * . | İngiliz lirasından ibaret — olan fazlai| bette bulunduğu Vickers - A da ilâh rolü oynamağa N VS b drarin 500,000 | udat 96 42 den ibaret olmak üz-|gs (Welche sie kontrolliert,) 'The k benlâyık — görüldüm...,, t 13,218,968 12,968,968|re 9,248,952 â:gı.lu lirasına baliğ o-| Metropolitan - CammeH - Carriage, ) zaman milletlerin hayat ve lan mııallâk tlübatın tezyidinden Wagı_m and Finance Company, the dti sana bağlı olğîak. 1929 1928 — | busule gelmektedir. English Steel Corporation, Vickers açılmıştır. İ Cig İngiliz Lirası Hügiliz Diriak Ku meblâğ Şirketin teahhüdatını| (Aviation) Limited und Supermarine lerin mukadderatı senin e- Matlübat bi zahiren 4 6!? 489 İngiliz lirası kadar| Aviation Works, Limited Şirketlere e bulunacak... Tek bir ke- İ uku' '_"—" 3,284,784 3,284,784 ' tecavüz etmekte isede hakıkati halde lmrşı Vickers Lunıted adeta bir' Sa- nle harpler ilân edip yer- alacaklılar ve nukut: Üi a daha fulaâğ Çünkü bu sene gayril nayi Bank öt Gekei : alacaklılar ve kazanç vergisi ç 1,054,006 1,269,233| melhuz bir mesarifat için se- dir, Bu Şirketlerin ancak bir Banka bir gayri melhuz mesarifat ve sermayenin 11 3,266,404 2,662,376| Nei sabikada 2,662,376 lira tahsis edil|nın ianesi vasıtasile ifa edebilecekle- tesdl gotelE hüsl gA Üniyat vlcesi, — V miş iken senei haliyede bu fasıl için|ri muamelâtı —maliyesini doğrudan Diğer Şirketlere borçlar — iisası Cüke 0 5b) ” 25; 401; şngihz 'l"::h “ul:ı"; ü= doğruya küvvetli olan vaziyeti mali- 1929 senesi kati hissei temettü 201,595 DF bnikee tezRli ee İke n ae e ae ViKet . ital yet eseridir. p öY BARİd SA X y d ai üretli ers gru- e bulunan kimseyi sevmemez- d < 46384462 — — 4,283,854 | Sirket Müdüriyetinin -muhafazakâr İ bunun mali vaziyeti pek sağlam ve İk edemez.!.. Fakat bu salta- İ Kür ve zarar Besabi . —— y i İzrin n SlY'k:lî P“lm:::ır için eyi bir misal| kuvvetli olmuş ve en asri ve mükem- Şönlı "bir esaretteri ba Şka k . teşkil etmel ğ mel usüllere tevfikan — inkişaf eyle- | Bakıye ui 217404 208,722| — Sefaini harbiye silâh ve tayyare | « , l hu değildir. ol- | Kâr *A 941,971 939,903 | ve her türlü çelik alât ve edevat in- yh işbu grupa dahil 1 yaSli. hineel g Kü dodi 418'ıâı şa eden Vickers Limitet Şirketinin olıîı Şırkeller.en büyük ve en muhım ü taşıyacaksın! Romayı| — Bakıye - özğe A Ş TaLAğs ihlâs ve takviyesi hitam bulmuş elâtın üzük Cei t kılmağa — memur iken N y y Di n 730,434) ıirm bugün başka şirketle- |liye nail olabileceklerini — bilirler ve ini saki düşürebi) : Bilânçonun yekünu »— :— Tzi 21.853,699 Eğern ,268,040| ££ yardım vı:iyetlnde bir Ana Şirketi|ona göre muamelâtını tanzim etmek- aadetini düşürebi- < TT ——— — ——-——e | halire gelmiştir. Hatta meydana ge- İtedirler . doğzderilmiekiri rerdir. Rugbi maçı bi maçında Gal takımı Fra lansxfn'zknrşıllsayııle n İmistir. ll Başvekâlet memurları hak” kındaki dâyiha meclis rüznamesine alındı Petşembe günü mü” zakereye başlanacaktır. Bu lâyihaya göre Başvekâlet memurla” rının ilk derecesi Devlet memurları hakkındaki maaş teaadi kanununun on dördüncü maddesinden başlar. Ayni lâyihanifi M. Mac Donald, M. Grant dolayi ye devam edeceklerini - öğret” PARİS, 21 (A.A.) — Ruf alt a j izeyi x hakkında hasıl olan itilâfı İ