11 Haziran 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

“Milliyet,,in tarihi tefrikası : 6 brahim kendini göst lehmet Alinin oğlu babasına en büyük yıırdınu:ı oluyordu.. fakat Suriyenin ehemmiyeti yaşardığı harekâta mukabil âye Valiliğini de almaktı.. Hehmet Ali Suriye için besle i bu emeli nihayet Babıaliye lirdiği zaman buna Babıali muvafakat etmiyeceği d anlaşıldı. Mehmet Ali £ Gan henüz Mısıra avdet et-, den evvel İstanbuldan Löâtif| 48 mamında bir zat gizli bir Nanla Mısır hidivi olarak iderilmiş, fakat Mehmet A- 'n adamları tarafından yapı- bir an neticesinde tutu- ülmüştür. Bu vak'a * Kânunuevvelinde cereyan #iştir. Yani Mebunet Alinin dazda Vehabi harekâtile meş bulunduğu bir zamana tesa ,ediyotdu. Hehmet Ali Mısıra avdet et- jen sonra Hicazdaki oğlu Sun ile Abdullah arasında ak ; İlen barışıklık, muvakkat bir | tarekeden başka bir şey de- * N, Çünkü 816 da Arabistan ekâtı yeniden başlamıştır. - bu sefer Mısır ordusunun ku- adasını Mehmet Alinin oğlu ; Shim almış bulunuyordu. İb 4 İmin refakatinde bir de Va- e isminde Fransız zabiti Ü aim bi im bu harekâtın başına | #iği zaman yirmiyedi yaşın- İ idı. $ 16 senesi Eylâlünün 23 ün- ı' Hicaza hareket etti. İbrahim ( ilıt yapmak ve cüretkârlık- süyük bir kabiliyet göster- , jt Bu seferki harekâtta Me | &ile Vehabilerin son sığın- İ , ları Deriye arasında 800 ki- ıı retrelik bir çollı geçmek icap ry'mnl'dlı ile sahil ara- Y da ve Mısır ile olan üwel bu kabilelerin her ta-, tan yapabileceği hücumlarla, Üi ordusunun yorulması ihti « li yok değildi. Bir hesaba gö göllerde 7,000 kişilk bir or| Tdun 40,000 deveye ihtiyacı j/ dı. Bütün vesait deveden i- ti. Halbuki Vehabiler mev çekilmişlerdi. üzerine gidebilmek ’î,u harekâtına gondırmeden el bir gün Kahirede bütün andanları, işlere aklı eren yumları topladı. Onlarla yapı- k geyleri görüştü. Onlara ?îı bulunan büyük - bir halı- Oortasma konmı.ış bir elma- tererek dedi - İçinizden biri hiç bu halı- adan ortadaki elmayı ordunun kumandanlı-, tu. ermişli, Oradakilerin hepsi birer bi- füşünmekten geri kalmıyor-|rer çalıştı, halıya basmmadan u- İstediği şey Vehabilere kar| zanıp, ortadaki elmayı almağa Sosyalistler Radikal Fırkanın ortadan kalkacağına pek memnunlar. BORDEAUX, 9 AA.— £ syalist kongresi ziraat mesele. ni uzun uzadiya müzakere etme ğe karar — ver |miştir. M. L&or Blum — radikal fırkasının — ya- kında — ortada | kalkmasından sosyalizmin pe' büyük istifade ler — edeceğin söylemiştir. Fr ka kâtibi umu mısı M. tın gerek birir M, Lton Bium gerek ikinci devrinde sosyalist namzetlerine verilen — reylerin kimler tarafından verilmiş olur sa olsun sosyalistler tarafından kabul edilmesini talep etmiş ve fakat M. Blum gibi — herhangi | bir fırka ile ittifak etmekten im | tina etmiştir. Tayyare şenlikleri VİENCENNES, 9 A, A. - | Tayyare şenlikleri dün ve b gün Reisicumhürun ve hava i: leri nazırının huzuru ve Fransa |uğraştı. | Fakat bütün bu zahmetler| beyhude oldu. Herkes bu elmi yı uzanıp almanın imkânsız ol- duğunu söyledi. Sıra İbrahime -|gelmişti. İbrahim elmayı alabi-| jleceğini söyledi. Fakat buna *hcrkcs güldü. Çünkü İbrahim kısa boylu bir adamdı. İbrahim | yet sakin ve kendine itimat ettiğini gösteren bir tavurla halıyı kenarından tutarak - kı- vırmağa başladı. Bu suretle ha lının üzerine hiç basmıyarak ya vaş yavaş elmaya kolayca uzanıp aldı. Bu rivayet ne kadar doğru- dur?.. Mesele orada değildir. Yalnız bundan anlaşılıyor ki Mehmet Ali Arabistan harekâ- tınım maharet ve dirayet istedi- ğini anlatımak ve muvaffakiye-| tin güçlüğünü göstermek - iste- mişti. Diğer taraftan da Arabis tandaki kabileleri kendi taralı- na celbetmek icap ediyordu. İbrahim Yenbuğ'dan 9 Teşri-| nicevvelde Medineye hareket et-| ti. Orada Hanakiye — mevkiine gitti. Orada umumi karargâhını tesis etti. Bundan sonraki aylar hep araziyi anla- mak, hasmın — vaziyetini tet- kik etmek için ileri keşif kolları yollmakla geçti. Diğer taraftan anf hücumlarla Vehabi ler mütemadiyen taciz edildi. Arabistanda bedevilerle şehirli ler arasındaki husumetten işti-| fadeyi düşündü. İbrahim bu tef rikanın neticesi olarak Vehabi- leri perişan etmek te kabil ol- duğunu hesap etmişti. Babasın dan aldığı bir mektupta para ile satın alınabilecek Arap reisleri- ne para vadetmesi, makam ve yaklaştı veı cek yerlerin idaresi tevdi edile- ceğini söylemesi ihtar ediliyor- du. Araplar arasındaki tefrika- dan bu suretle istifade edilince Deriye üzerine yürümenin ko- lay olacağı hesap ediliyordu. İbrahim Arap şeyhlerine te- ledi. Ordu için alacağı her şeyin | de parasını vereceğini temin et ti. Umumi bir af ilân etti. İbyahim bundan sonra, 6,000 kişilik müstahkem bir yer olan Ras mevkiine hareket etti. Bu- rası ;ıddcılı bir mukıvemet nun üçte biri zayiata uğramış- tır. Fakat Meteyir kabilesi reisi Feysal İbrahim tarafından elde edilmiştir. Feysal'in nüfuzu Necid de bi- le kendini hissettiriyordu. Ras kalesine ancak buranm şeyhi bir itilâfla girildi. Şeyh kale- nin teslimi için bir şart koymuş (Devamı var) İnın en mcşhur pilotlarının işti- akile icra edilmiştir. Şenlikler, bir sürat müsabakasile hitama ermiş ve bu müsabakayı tayyare ci Doret kazanmıştır. Sefir dönüyor PARİS, 9 A.A, — Romanya sefarethanesi sefir M. Diamandi nin Bükreşe avdet emrini almış olduğunu tebliğ etmektedir. Feshettiler.. MADRİT, 9 A, A, — Kata- lonya'da mahalli Lehcelerin is- timalini meneden emirname fes hedilmiştir. Sahte para. . MADRİD, 9 A.A. — Zabıta sahte para yapan bir fabrika keş fetmiştir. Bir çok kimseler tev- kif olunmuştur. İmtihana girmiyenler SEVİL, 9 A.LA. — 57 talebe si dolayısile tıp fakültesi talebe | zaheret birliğ si arasında büyük bir heyecan | mi içtimamın netayici hitam bul |hüküm sürmektedir. | Rusya-İtalya - l Rusyanın ithalâtı |. İtalyayı ihya mı ediyor? Romadan - yazılıyor: — İta- iya - Rusya arasındaki — ticari Wmunanbaım arttığı yeni neşre- ldilen rakamlardan anlaşılıyor. ! -u sta buradaki Sovyet ti-| |caret mümessili bir tebliğ neşre | derek iki memleket arasındaki ithalât ve ihracat münasebatı jnın bir kat daha artacağını, i- |lân etmiştir. Bu tebliğ bütün fa- İsist gazeteleri tarafından neşre- dilmiştir. Hatta bazı gazeteler buna hususi bir ehemmiyet ve- riyorlar. Stampa gazetesi Süve- yiş ve Cebelitarık geçitlerinin |İtalyan ticaretinin dünyı nasebatını tahdit ettiklerini sö- |yliverek bu ticaretin şarki Ak- deniz havzasında ve — bilhassa Karadeniz ile münasebatını in-| kişaf etmesine İtalyanın ehem- İn *t verdiğini yazıyor. Bu ga- zete mezkür sahalarda iptidaf mevat itibarile rengin olduğu- | nu, oraları ile ticari münasebatı | arttırmak suretile İtalyanın ik- tisadi serbestisini kolaylaştıra- TOKYO, 10 A.A. — Bahriye nezareti erkânı arasında mühim |tebeddülât yapılmıştır. Bilhassa | nazır muavinile büyük erkânı harbiye reis vekilinin deği! dikleri resmen bildirilmi: 1:»!;:3] Katonun yerine gi düşünüşleri kabinenin no—nai na rileceğine dair bir şayıa — dolaş- henüz resmen teeyyüt etmemiş |tir. Amiral Katonun Londra de- z muahedesinin tasdikina kar | İst daha az kolaylıkla mücadele- de devam etmesi için kabinenin, |bilhassa bahriye nazırının bazı değişiklikler daha yapmak arzu unda olduğu zannediliyor. Cekler tahrif ediliyor! BUENOSAİRES, 10 AA. Bankalardafı birinde Brezilya parasile 524 bin kuruşluk bir hır sızlık ortaya çıkarılmıştır. Bu ile tahrif edilmesi suretile vuku CENEVRE, 9 A.A, — Be- | nin imtihanlara kabul edilmeme | | yneltmilel Cemi: eti Akvama mü ğinin 14 üncü umu- İmuştur. Arazi sahibi gayrri mübadillere tevziat Tevziattan istifa mübadil m Gayri mühadiller cemiyeti tevziatı bitirmek üzeredir. Ha- mevki istiyenlere de ele geçe-l ziranın on beşinci gününden iti- baren ârazı sahiplerine para tev ziatına başlanması için istihza- rat yapılmış ve alâkadarlarım lis tesi tertip olunmuştur. Müraca- at eden arazi sahiplerinin mik- tarı 900 ü mütecavizdir. Fakat bunlar meyanında takdiri kı- ymet muamelesi ikmal - olunup minat vererek keoduumden! ta tevziattan istifade edecek va- hiç bir vergi almıyacağını söy- ziyette bulunanlar 317 kişidir. Bunlar da bitince — yeniden musakkafat sahiplerine tevziat yapılması düşünülmüşse de yeni imzalanan Türk-Yunan itilâfna de için 900 gayri üracaat etti. mesi üzerine eskiden vaziyet e- musakkafat sahiplerine mahsus | dilmiş Yunan emlâkinin vaziye- avazzuh etmesinin beklenme si muvafık görülmüştür. Diğer taraftan gayri müba- dillere istihkaklarının takriben yüzde kırkı nispetinde verilecek bonoların tab'ı hitam bulmuş- tür. Bunların tevzii için emir bek lenmektedir. Gayri mübadiller cemiyeti i- dare heyeti dün toplanarak cu- martesi günü aktedilecek altı aylık kongre için altı aylık rapo runu hazırlanmıştır. Kongrenin çok hararetli ola cağı söylenmektedir. erkrerar ae a K AAA AA AA AA AA LA LA SA MA AAA LA AA LA AAA AAA Kâğıt para, Banknot Devlet Bankası lâyihasınaa tadilât yapıldı... 'ANKARA 10 (Telefonla)— | 'Yarın Mecliste Devlet Bankası- lâyihası, Kibrit İnhisarı imtiya- zının Amerikan gurupuna veril- diğine dair olan lâyiha, müzake- re edilecektir. Hükümet, Devlet Bankası lâyihasmın banknot ihracı fas- lında bazı tadilât yapılmasını talep etmiş ve bu tadilât bütçe encümeninde tesbit - edilmiştir. Tadilât, piyasada evrakı nakdi- ye ve banknot gibi iki kâğıt pa- ranın birden tedavül etmemesi- ni temin eden bir formüldür. zarına daha uygun bir zatın geti | |maktadır. Maamafih, bu haber | ihtilâs çeklerin kıymeti bir usul | HARIÇTEN ALDIĞIMIZ HABERLER! 'Simon raporu Hindistanın vaziyeti zannedildiğinden çok mühim LONDRA, 10 (A.A.) — Simon Taporunun neşredilmesi üzerine İngil tere halkı Hindistan mesolesine ait) |korkunç güçlükleri her / vakit oldu- #undan ziyade bugün daha iyi bir surette anlamağa başlamıştır. Gaze- telerin hemen hepsi Simon raporu- mun ilk kısmının neşri hakkındaki ka Hindistanda elyevm m idare tarzının bir mu- vaffakıyetsizlik teşkil ettiği maalin- de olan neticeye bir mukaddeme hük münde addolunmaktadır. Arela - fırkasının fikirlerini ter- viç eden Daily Herald gazetesi diyor ki bir kaç korkak ve ürkek adamın karşısında amana gelmek bir hainlik ve yüreksizlikten başka bir şey ola- Maamafih, şiddet ve buşunet stermek te tavsiye edilemez. Muhafazakâr gazetelerden Mor- ning Post çu sözleri yazıyor: “Simon raporu © kadar müphem ve o kadar ince tahlillerle doludur ki bunlardan bir netico çıkarmağa çalışmak bey- hude bir zahmet olur. —Liberal zetelerden News Chronicle, H lere nazariyattan vazgeçmelerini ve ameli — teferrüat ile — uğraşmalarını tavsiye — etmektedir. Müstakillerin fikirlerini neşreden Daily Telegraf gazetesi, kısa bir müddet zarfında idari " muhtariyeti haiz bir teşkili suretile Hint mesele: lime çalışmak mümkün olamıyacağını ve bu yoldaki gayretlerden bir meti- ce elde edilemiyeceğini beyan ediyor. Manchester Güardian / gazetesi; —| Hindistana verilecek yeni idare tarzı nn Hintli köylülerin — ihtiyaçları ve İşimdiki balde mahdut — kabiliyetleri| n de tutularak düşünülüp ha-| Ka edilmek icap ettiğini de kaydeylemek tedir. Times gazetesi Simon raporunun mütalensından hâsıl olan ilk intibam gayet büyük ve müşkül bir vaziyet| karşısında bulunulduğu merkezinde olduğunu yazdıktan sonra diyor ki: İngilizler, Hindistandaki abalinin ma balli meratibi arasında, velev bitaraf- lıkları ve muhtelif mezhepler erbabı bir müddet daha çok mühi, gal eylemekte devam edecekler- BOMBAY, 10 A. A.€ — Bombay Chronicle gazetesi, Hint matbuatının | Simon raporuna karşı aldığı vaziyeti İ aksettiren ve "Simon komisyonu Hini |distanı tahkir ediyor,, serlâvhasile çı kan bir makalesinde diyor ki: Simon raporu münakkitlerin korktuğundan daha çok fenadır. 'Times of İndia gazetesi Siman ra- porunun hayırlı bir alâmet gibi gö- rTündüğünü yazıyor: Balkan immk;Ş Yunan meclisinde bir teklif ATİNA, 10 A.A, — Meb'u- san meclisi tatil devresi nihayet bulduğundan müzakerelerine ye niden başlamıştır. M. Papanas- sında bir konfederasyon vücu- da getirilmesini tavsiye etmiş bu tarzda bir konfederasyon te- şekkülünün Avrupa hükümetle Ti arasında bir birlik teşkili hak kındaki tasavvurun hakikat sa- hasına çıkmasını kolaylaştıraca ğınr beyan etmiştir. M. Papanas tasyu, Balkan hükümetleri mu- rahhaslarından mürekkep bir kongrenin içtimaa daveti fayda İr bir şey olacağını kaydetmiş ve meb'usan meclisi müzakere salonunun içtima yeri — olarak 1kongıey= tahsisini hükümetten istemiştir. M. Venizelos, verdiği cevap- ta Balkan hükümetleri murah- haslarından mürekkep bir kon- | grenin toplanmasını - teveccüh ve muhalâsatla karşılayacağını temin etmiş ve demiştir ki; bu- nunla beraber hükümet bu kon- greye resmen iştirak — edemez, Çünkü, bu meselenin beklenen neticeleri derhal verebilecek ka- dar olgun bir hale geldiğine hü- kümet kani değildir. Maamafih, hükümetin bu is- tinkâfi meclisin içtima salonunu kongrenin müzakerelerine tah- sis etmesine bir mâni teşkil ede mez. )liyetnamesini haiz olanları i; ta mektenlerde muallimliğe inti tasyu, Balkan hükümetleri ara- | Muallıml erin İel’li ve tecziyeleri Dün kabul edilen kanunda neler ANKARA, 10 (Tlefonla) - Bugün B. M, Meclisinde ilk ve| ora tedrisat muallimleri terfi ve ; tecziyeleri hakkındaki — kanun kabul edilmiştir. Ehemmiy c(lı esasları havi o- lan kanuna göre, orta, tedrisat kanunu hükümlerine — tevfikan orta tedrisat mektepleri mual- limleri muavinliğe intisap eden- lerin dahil olacakları maaş de- | receleri ile bir derece daha yük sek dereceye geçmek içi olan kıdem zamları şövle tesbit edilmişti: Teadül derecesi: 12 — Bir sene sitaj. 12 — iki sene sitaj 11 — Üç sene sitaj 10 — Üç sene sitaj 9 — Üç sene sitaj 8 — Üç sene sitaj $ — Beş sene sitaj 4 — Yirmi beş sene sonunda. Orta mektep derecesinde bir mektepten mezun nluıı ta resim, var?.. bitirdikten sonra ecnebi memle- ketlerde tahsil görenler ibraz ettikleri vesikalar Vekâletçe tas | dik olunursa ve ilk defa mesleğe giriyorsa teadül kanununun ye- dinci maddesi mucibince onury cu dereceye girerler. Orta tedrisat muallimlerinin terfi muamelesi her sene Ağus tos nihayetine kadar ikmal edi- lir. Her muallimin girdiği dere- ce 1 Eylülde başlar. Her sene terfi eden muallim- lerin terfi cetvelleri Resmi gaze- te ile ilân olunur, ı Orta tedrisat müdür ve mu- avinlerine muallimlik maaşın- dan başka şu zamlar verilir: Orta tedrisat müdürleri: Leyliler için ayda 85, Nahariler için 50. Muavinler; Leyliler. SO, nahariler 35. Muallim mektepleri müdür- leri. Leyliler 90, nahariler 60. Muavinler leyliler 60, nahariler | 40 lira. Lise müdürleri; Leyliler içir 100, nahari 75. Muavinler; ley- limliği şahadetnamesi veya eh- or-| sap ettikleri takdirde dahil ola- cakları maaş dereceleri — ile bir dereceden daha yüksek derece- ye geçmek icin lâzım olan kı- dem müddetleri: Teadül derecesi: 15 — Kıdem müddeti bir sene | 15 — İki — 15 — Üç— 14 — Üç — 12 — Üç — 1 —Üç— 10 — Üç — 9—Üç— 8 — Dört — — 7 — Yirmi beş sene sonunda. Orta tedrisat mektepleri mu- allimlerinden lise sınıflarında ders alanlar haftada azami 15, diğer orta orta mekteplerde de- rs alanlar haftada azami 18 saat ders okutmakla mükeleftirler. Lise sınıflarında dersi olan muallimlerin ders saatleri 15 ten eksik olduğu takdirde orta | derecedeki sınıf ve mekteplere | verilecek derslerde bu saat mik | tarı on beşe iblâğ olunur. $ Bunun haricinde ders alan orta mektep muallimleri ile ka- nuni şartları haiz olmak üzre orta tedrisat mekteplerinde ders deruhte eden memuür — muallim | ve mütekaitlere ayda maktuan |8 lira ücret verileceği gibi Ve- kâlet lüzum görürse ecnebi li- san mualimleri için kadrosun- dan ayırdığı gibi bu şekilde cc- nebi Tisan muallimi dahi kulla- nabili: Bu ücretler hakkı müktesep teşkil etmezler. Uhdelerinde müdürl avinlik bulunanlar haftada aza- mi 12 saat kadar dersle mükel- leftirler. Türkiyede yüksek tahsilini liler için 75, nahariler 50 lira x lacaklardır. Lâyihada bundan sonra ilb tedrisat muallimleri iki kısme tefrik edilmiştir. 1 — Muallim mektepleri me zunları ve orta tahsili ikmal & derek umumi ve meslekt ders- lerden imtihan geçirmek sureti: jle muallimlik şahadetnamesi al- |mış olanlar, veyahut — yükset ınckııp mezunlarından olup ** iptidailerde başmuallimlik veya müdürlük yapanlara eski ka munda olduğu gibi muallim de- nilecektir. 2 — Orta tahsilini ikmal e. derek ilk mekteplerde muallim- lik yapanlar. Bunlara muallim muavini ismi verilir. İlk tedrisat muallimlerinin teadülü hakkındaki kanun mu- cibince dahil olacakları derece- ler ile bir dereceden daha yuka- rıya lâzım oları kıdem dereceleri şöyle tesbit edilmiştir. 'Teadül derecesi: 16 — 3, 13 — 3, 12 — 3, 11 — — 3, 8 — 3. 7 — Yirmi yedi sene sonunda. ANKARA, 10 (Telefonla) - |Maarif teşkilâtı kanunununllin | €i maddesi ahkâmının iki sene müddetle tehiri hakkındaki lâ-| | İs yihanım müzakeresinde İbrahim ge Alâettin B., mu! ilere veril- |mesi bu lâyiha ile talik edilecek olan mesken bedelleri, muallim- ler için bir teselli verilsin. Muallimlerin ihtiyaçları vardır. Dedi ve Dahiliye — Encümeni namına Abdülmuttalip B.: — Mesken bedellerinin tedi- yesine tezyili bir zarurettir. Hu susi idarelerin mali vaziyetleri mu-|neticesidir. Bu kanun kabul e- dilmezse muallim maaşlarından bir milyon liraya yakm bir açık kalacaktır, dedi ve lâyiha reye konarak kabul edildi. Maskeliler ! Adliye Vekili M. Esat Bey cevap veriyor. “Mustafa hayri beyin maske- literle bir münasehbeti yoktur,, ANKARA, 10 (Telefonla) — İstanbul-? ü avnkat Mustala Hayri Beye bugü, telgrat çekildi Vekil B. telgrafınızı okudu. Bana o- Jan beyanatını size aynen naklediyorum “Mahkemede davayi müdalaa ve izah e- derken vüku bulan teşrihat meyanında dava mevzuunu teşkil eden isardat arka- yında gizli ve maskeli alamlar bulunma- Mustzla Hayri B. ile münasebeti yökter. Kendisinin İstanbul — mahkeme- indeki gahadeti, usuli veçhile İmesi hazarunda beyan: sebep görüyorüm, ne de bir salâ- vardır. Mustafa Hayri B. bun- dan başka resca söylemek varsa kanünl icabaltına tevessül etmeli- dicle: Kalemi mahsus müdir vekili: ŞEVKİ ne bi