9 Temmuz 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Şör Çik : Abdullah Paşa gemiden çıkar yat Vi in tarihi tefrikas Sultan Mahımut düşünüyor Vakit gece idi. İbrahim, Ab- dulah Paşanın bulunduğu yere bir müfreze yolladı. Kendisini emniyet altına aldı. Abdullah Paşa ile kâhyası boyunlarında teslim olduklarına işaret olarak birer mendil bağlı bulunduğu halde geldiler, İbrahimin yanı- na girdiler. İbrahim Abdullah Paşaya şöyle diyor: — Bana karşı kafa tutmak is- tediğin için sen affedilmez bir abahatta bulundun. Biz biribi- mizle müsavi adamlarız. Fakat Mehmet Aliye karşı muharebe etmeğe kalkışmak daha büyük Abdullah Paşa İbrahimin bu. sözlerine şu cevabı veriyor: — Kader böyle istedi, beni buraya sevkettil. . Abdullah Paşa ile İbrahim o gece uzun müddet birlikte va- kit geçirdikten sonra İbrahim sofradan kalkarken Abdullah| Köşk Paşaya: — Bu rahat rahat uyu| yarak irebilirsin!.. Demiş-| tir. Abdullah Paşa buna şu muka belede bulunuyor: — Her vakitki gibi. .. Sen be-| ni bir karı mı zannediyorsun... Benim burayı nasıl müdafaa et-| yı mukabil kendisini tatmin ve te- oturtmuş, kendi de oturarak ko nuşmağa başlamıştı. .. Bundan sonra Abdullah Paşaya kahve ve çubuk getirilmesini emret- miştir. Sarayın dahilinde ve haricin- de büyük bir kalabalık toplan- mış, herkes Mehmet Ali ile Ab dullah Paşa arasında ne cere- yan edeceğini merak ediyordu. Paşaya kahve ve çubuk getiril- dikten sonra Mehmet Ali her- kesin dağılmasmı emretmiş, A- kâ müdafii ile yalnız kalmak istemiştir. Bu mülâkat yarım saat sür- müştür. İki Paşanın ne konuş- tuğu bilinmiyor. İkisi arasında bu gizli mülâkat bittikten son-| ra Mehmet Ali tekrar cmir ver miş, kapılar açılmış, kalabalık toplanmıştır. Vakit geç olmuştu. Mehmet Ali, Abdullah Paşanın ikameti | için kendi sarayına yakın bir hazırlanmasını emretmiş- ti. Paşa oraya götürüldü, İbrahim bekliyor... min ederek yakininde bir yere| (? Ecnebi matbuatı | Fransa- İtalya Bu iki devlet arasın- daki münasebat yu- muşayacağı yerde gün geçtikçe gerginleşiyor Tahliyedensonra ihtilâ! “Temp” münascbatından bahseden baş maka- bi iki dııı_beyı Öi tah: gazetesine val atıhı tah- Hl etmektedir. İtalya Hariciye Nazırı M. Grandi mezkür gazetenin muhabi rihe vaki olan beyanatında Paris ile Roma arasında yeniden müzakerata| başlanmamasını Amerikada 'Tashih edile cek mi ? Londra bahrit mu- ahedesi Amerika âyanında... ” gazetasi Fransa - İtalya| — VWashington, 7 (A. A.) — bugün hususi bir celse akdetmiş tir, M. Hoover, Meclise gönder miş olduğu bir Tdünü dikini n mes'uliyetini Fran-| t€ saya yükletiyordu. lihat "hlul'l lariciye Nazırı buna ce- vap vermektedir. “Temps” — Fransa-) nın hiç bir zaman hüsnü niyetinden| şüple edilmemesini haydederek diyor ki: “Temamiyle muhakkaktır ki Lon| Sini dra konferansı, siyasi ihtilâlar daha evvel halledildiği takdirde fenni me- Baili balletmek daha kolaydır. Bina- enaleyh mantıkf olan dostane bir su- reti balli teshil edecek çareye tevcs- sül etmekti. Maatteesaf M. Musso- lini tarafından söylenen nutuklar bö- yle bir mükâlemeye müsait bir 2 min teşkil etmiyordu. Bugün de İta- Iya-Fransa müzakeratının — yeniden başlaması Romaya - tabil- Muahedeyi tadil mi? Ren ararisinin tahliyesi münasebe tile Almanyada yapılan tezahüratı ta- kip eden Fransız matbuatı Almanya- nn sulh muahedesini tadil emelinde olduğundan bahsetmektedir. Figaro gazetesi bundan bahseder-, ken diyor ki: “Bu fikir bütün Alıman yanın fikridir. Muhtelif şekillerde te- Zahür etmektedir.” Ren'in muahedede muayyen olan| zamandan evvel tahliyesinden bahse den Gringoire gazetesi de diyor ki: İşgal ve İttifak *“İşgalin iki hedefi vardi: askeri emniyet ile Almanyanın — borçlarını ödeyeceğinden ibaret olmak. Emni- yet meselesi malümdür ki bir hayli endişe geçirdi. İşgalin on beş sene ©- İlarak tahdidine Fransa, ancak Ame- rika ve İngiltere ile ittifak şartile ra- z olmuştu”. İtalya, Almanya ve Fransa Ördre güzetesi Pransa-İtalya mü nasebatından bahsederken diyor ki “İtalya, Fransanınkine faik — nüfus| beşlemeğe mecburdur. Bu nüfus art | maktadır. İtalya büyük bir nüfus me- selesi karşısındadır. M. — Mussolini bunu pek iyi takdir eder. Eğ Akâ düştükten sonca İbrah'-| min Suriyedeki nüfuzunun art-| tığına şüphe yoktu. İbrahim tiğimi düşünürsen bir karı olma| , dağımı anlarsın. Benim kabaha- tim Babrâlinin yardım yollıya- cağmı zannetmemdir. Yoksa " Babtâlinin ne biçim şey olduğu nu daha evel bilaeydim kendim- , Se başkâ tedbirler alırdım ve se- ni temin ederim ki böyle eline düşmezdim Akâ altı ay kahramanca mu- kavemetten sonra düşmüştü. , (6 Teşrinisani 1831* — 27 Ma-| H — yıs 1832) Fakat daha kuvvetli. bir düşman karşısında ister iste! mez teslim olan ve mikdarı gün den güne azaları oradaki Türk askerinin tarihte kazandığı şe- Tef pek büyüktür. Abdullah Pa şa Âkâ muhasarasından bahse- i derken şöyle diyor: — Akâyı müdafaa - için kale| duvarları, asker ve para vardı. Tbrahim orayı aldıktan sonra ka le duvarları yıkıldı. 6,000 asker den 5,600 kişi öldü. Benim elim de yalnız para ile bazı mücevhe rat kaldı. İskenderiye yolunda Abdullah Paşa teslim olduğu ilk geceyi ve daha sonraki gece leri emniyetle geçirdi. Nihayet | | Mayısın 30 unda Paşa ile kâh- yası Mısır donanmasından - bir gemiye bindirilerek İskenderi- yeye gönderildiler, Haziranın 2 inci günü İskenderiyeye vâsıl olan Akâ müdafii karaya çıkar- ken toplar atıldı. Mehmet Ali'- ğt netice çok mühimdi, Akâya vaktinde yardım — edilmemesi Babiâlinin zâf ve tereddüdünü göstermişti Acaba bundan son ra ne olacaktı?.. Muharebe başlıyor... Pek kıymetli vakitler Beç-| de aktederse xaler kazanıldıktan son va müttefiklerinin kendi aleyhine dö- neceğini bilir. Onun için böyle - bir şeyden evvel iki defa düşünmeğe mec burdur." (Birinci sahifeden mabat) Kursta gramer ve imla esasları, yazıda şekile ne Bit esaslar, yazıya sahip ctn miş, Akâ elden gitmişti. Sultan Malımut nihayet harekete ge-| çiyor... Mısır Hidivi Mehmet Âli Paşa nihayet asi ilân edili-| yor, 23 Nisanda İstanbulda top-, tarafından Mehmet Alinin hain olduğuna fetva çıkarılıyordu. Asi Mehmet Alinin yerine de Mısır Hidiyliğine Hüseyin Pa-| şanın tayinine irade çıktı. Sultan Mahmut endişeli bir| halde idi, Osmanlı imparatorlu- ğunun başından geçen felâket- |ler az ve hafif. değildi. Şimdi |birde Mehmet Ali gailesi çıkı- İyordu. Mehmet Ali ya Suriyı-l yi ele geçirmekle iktifa edecek, yahut ta Suriyeden Anadoluya tır. Her sabah bunlar t raki mesi t tahsis olunacaktır. Kurslara mi |lanan büyük bir mecliste ulema glarak bir de kitap sergisi tesis edile | cektir.” Edebiyat kongresi Edebiyat tedrisatma ait ikinçi kon İgre ağustos ortasında toplanarak şu | maddeleri görüşecektir: 1 — Edebiyat ve edebiyat tarihi tedrisinde usul. 2 — Edebiyat tarihi devrelerinin ber birine derslerde verilecek zaman. 3 —— Cihan edebiyatına verilecek mevki. 4 — TLise t nene gibi *i için bir kütüpa- Tmühtevi olma duğunu ilâve kılmaktadır. Bu mektubun — kıraâtinden sonra muahedename resmi su- - rette tevdi edilmiş ve kıraat o- lunmuştur. , Ayan Meclisi içti- marmnı yarına tehir etmiştir. Filistinde Eşkıya hücumu Kudüs, 8 (A. A.) — Tem- muzun 6 ncı günü akşamı Safi- ed'den Akkâya giden yol üstün de kol gezen iki atlı Arap po- lisi eşkiya hücumuna — maruz kalmıştır. İki taraftan teati edi len ateş neticesi olarak polisler den biri ölmüş, öteki Akkâya giderek takviye kıtaatı getirmiş tir. Ölen polisin cesedi bulun- muş, fakat atı ortadan kaybol- muştur. Endişe ediliyor... Cit6 du Vatican, 7 (A A.) - 93 yaşında bulunan ve son has- talığından ifakat bulmuş olan kardinal Vanutelli'nin hastalığı nüksetmiştir. Etrafındakiler en dişe içindedirler, Kaza buna derler LONDRA,” 8 (A.A.) — -| Tokya limanı #çığında endaht -| talimi yapan bir torpito muhri- bi başka bir törpito muhribinin yanlış bir istikamette — attığı bir torpilin isabetile ehemmi- yetli surette hasara uğramış ve Yokosuka tersanesine - getiril- miştir. Şakiler çemberimiz arasındâ —— Ş —Z UC '! Vi Eşkıyanın büyük bir kısmının tenkilleri' * hareketi ilerlemektedir. F Çapul ve şekavet reisleri şaşkınlıktan birbirlerit || Van 8 A.A. “Hususi muhabirimizden”, Baylei v ea l di (Gecikmiştir) : i öldürmeğe başladıl Ha İlnd şa-| / Eşkiya reislerinden Kör Hüseyin skatdla ki gruplarını ihata eden tazyik çenberlerinin sı- | Yusuf Aptal alıman mevsuk habere göre te kıştırılmakta ve eşkiyanın kısmı küllisinin ten-|İrana geçmiştir. Emir Leşker Yusuf killeri ilerilemekte olduğu haber alınmıştır. il ü VAN, A.A. — “Hususi muhabirimizden” | zıldize vile Halit Ağa arasında münazaa çıkmış ve (Gecikmiştir) : İranlılar tarafımndan serbest bırakılan Meh- met Musto hudut karakollarımızı taciz etmek- tedir, VAN 7 A.A. — “Hususi muhabirimizden” Gazi çifliğinde yeni traktörler Müsabakalara iştirak için hangi firmalar müracaat etti? ANKARA, 8 (Telefonla) - Ağustos bir de Gazi çiftliğinde |mazot ile müteharrik traktör- lerin müsabakalarına başlana- caktır. Müsabakaların jüri heyeti sabık İktısat Vekili — Rahmi, Yozgat meb'usu Tahsin, Zira- at umumi müdürü Naki, Vekâ- let zirat âlât müdürü Fuat Fah ti — ve Avrupadan gelmek üze- re olan Halkalı müderrislerin- den Rakım Beylerdir. | — Müsabakaların programı ha- zırlanmıştır. Şimdiye kadar mü sabakalara iştirak için üç firma müracaat etmiştir. Vilâyetimizde köylüler tara- fından istimal edilmekte olan pullukların cinsi tayin edilmiş- tir, İktısat Vekâletinin bura zi- raat Bankası vasıtasile tevzi e- deceği pulluklar buranket üze- rine tevzi edilecektir. Kayseri - Maraş şosesi ANKARA, 8 (Telefonla) - Nafi Vekâletince yaptırı- lan Kayseri - Maraş şosesinin Kayseri kısmına kadar olanı ik mal edilmiştir. Liman tetkik heyeti ANKARA, 8 (Telefonla) - Liman tetkikatını yapan heyete Hariciye Vekâleti hukuk müşa viri Avni Bey de iltihak edecek tir. c. dsviçreli ressamın tablolarından bazıları Isviçreli ressamın tabloları geçerek oradaki Paşaları da ö- VÜN? Türkçe derslerile nüne katarak İstanbul önüne ka y oelerinin İrtibatı ” dar gelecekti. Baba ile oğul... ,d,m'i';;i ihdmı'ğ'h" k“;l'îi Lisan köngresine iştirak edecek ;“:,—_-_n dımş.mt:e Hımlcp ' ı""hk |olan Gelenbevi orta mektebi Türkçe | tavallimi Mitat Sadüllah B. - larile iktifa ederek Misır ordu- v kiai eümek Üzre hanladığıra. sunun Halepte kalması ve ora- acilen ittizı lâzimgelen başlıca da tedafüi bir vaziyette bekle-| tedbirler hakkında diyor ki edebiyat Mitat Sadullah B.ne diyor? Tabiolar cuma gününden itibaren teshir edilecektir.. Geçenlerde İsviçre ressamla-| bazılarını Güzel San'atlar Aka- rından M. Marsel Amike oto- | demisinde bu Cuma gününden mobilli atölyesi ile — Paristen | itibaren teşhir edecektir. hrimize gelmişti. YAT Marel seyahati esnasın-| — Sergi, İsviçre sefiri M. Han- dav vücude getirdiği eserlerden İri Marten'in himayesindedir. a— ——— &r ve Arabi ve — Rarist kelimelerin| mümkün mertebe az kullanılması. Mekteplerde yalnız kırant ve gra- mere değü, her bangi bir fikeri doğru| KO mesi muvafık görülüyordu. | nin, oğlu İbrahimin - kazandığı| - tkinci ihtimal, yani Suriyeyi| 1 muvaflfakıyet tes'it ediliyordu.| Litanım ıslah ve tekâmülünü ko- laylaştırmak için şunların yapıdması 6 — Türkçe gramerin lisanımıza| söyleyip yazma keyfiyetine, yani tak “ g ! Alinin nezdine girince itizar et- çıkmaz döoğru Mehmet Alinin yi nezdine götürüldü. Mehmet A- ( li sarayının - kabul salonunda, ayakta, bekliyordu. Abdullah Paşa getirilirken ahali toplan- miş, Akâ müdafiinin nasıl gel- L diğini seyrediyordu. Söylendiği h3 ne göre Abdullahı Paşa Mehmet €le geçirdikten sonra Anadolu| lâzımdır ya kadaf sokulmak pek tehlike| Büyük bir Tüçk kaşıtan. İ olurdu. Bu Osmanlı impara- torluğunun Mehmet Alinin eli- ne geçmesi olurdu ki ergeç Av rupanın müdahalesini celbede- cekti. Mehmet Ali Suriye ile ik-| tifa etmeği muvafık buluyordu. | Fakat oğlu İbrahim, babasın- &ü miş, kusurunun affedilmesini rica etmis... Mehmet Ali huna dan daha haris olduğu için gö- zü daha ilerilerde idi. (Bitmedil l— 2 — İmlada kat't sürette inzibat temini. Şunun bunun indi mülâhazalarla kelimelerin imlâlarını değiştirmeleri- 'ne mâni olmalıdır. 3 — Lisani tekâmülü ve ilmi ha- reketleri takip ederek icap eden mu-) karreratı ittihaz etmek üzre bir aka- demi tesisi. 4 — Arapça fatılahların değiştiri- lerek beynelmilel intilâhların kabulü. $ — Artabi ve Farisi kaldelere göre| yavılımış terkiplerin büsbütün atılma- girmiş bütün ecnebi kelimelere hâkim olması. 7 — Uzun cümleler ve mustalih i- bareler yasak olmalıdır. Resmi kitabet denilen o an'anevi belayı kökünden kaldırmalıdır. 8 — Fenni ve ilmi mektep kitap- ları münfkün olduğu kadar sadeleşti- rilmelidir. rir ve tahrir işine daha çok chemmi- yet verilmelidir.” Maarif müsteşarı Maarif Mehmet Emin B. de lisan tedrisat usullerinin vala- ha muhtaç olduğu kannatindedir. Kongrede yeni gramer projesi de müzakere edilecek ve imlanın 9 — Yalnız okumağı değil, doğru Âj yazmayı da halka öğretmelidir. 10 — Rosmi dairelerde yeni Tür-| tü kçe tahrir usulünü öğretmek için li- san kuraları açılmal lıdır. 11 — Gramer ve edebiyat program ülmelidir. K Tarr islah edi Göksudan başlıyan ve bir de rece ârızalı olan kısmın da ta- yin edilen güzergâhında etüt ve mesaiye muvaffakıyetle devam | Sıcaklar bir kaç gün daha sürecek Sıcaklık derecesi dün de yük sekliğini — muhafaza etmiştir. Kandilli rasathanesinin tesbiti- ne göre dün dereci hararet göl- gede 29, ve güneşte 59 du. Sı- cakların bir kaç gün daha bu şe- kilde devamı muhtemel görül- mektedir. Taymis'in İran muhabiri habiri Burk Brans dün memlı ketine gitmek üzere şehrimi den geçmiştir. Muhabir 13 ay evvel İrandan çıkmış, Buhara ve Bülücüstan gibi memleketler de tetkikat yapmıştır. Maarif müsteşarı 13 temmuzda gidiyor Maarif müsteşarı Mehmet Emin B. Ankarada toplanacak olan Maarif umumi müfettiş ve Eminleri — kongresine iştirak etmek Üüzere — Maarif Emini Muzaffer Beyle birlikte temmu zun on üçüncü günü Ankaraya hareket edecektir. Mehmet Emin B, in izahatı na göre, muallimler arasında umumi mahiyette tebeddülât ic rası mevzubahs değildir. lecek olan yeni terfih ve teczi- ye kanununa Vekâletçe çok e- hemmiye verilmektedir. Bunda muallimlerin ne gibi şeraitle bir dereceden diğer dereceye terfi edecekleri tasrih edilmiştir. Yeni kanunla — muallimlik mesleğinin inzibati işleri de iyi esaslara raptedildiği ve mual- Himlikte İstikrarı istihdaf ettiği Heümdtali Vekâlet bu senci tedrisiye ba- şında vazifesinde muvaffak o- lan muallimleri taltif edecek ve Taymis gazetesinin İran mu | Eylülden itibaren tatbik edi | ©- rafeyn biribirlerini öldürmeğe Iranın hudut zabiti aralarma girerek mıştır. Bunların rek Ağrı tarikini durdurmakmış. ksadı Kızıldı 'i Fevzi Pş. Hz. Tekirdağı TEKİRDAĞI, 8 A.A. yük Erkânı Harbiye Reisi zi Paşa Hazretleri şehrimiz rif etmişlerdir. —— Asma fidanlığı ANKARA, 8 (Telefo Köylülere tevzi edilmek ü 200 dönümlük asma fidan tesisine başlanıyor. Tekird da da findanlık yapılacaktıri Vekâlete lüzumlu ANKARA, 8 (Telefor Vekâletlere lâzım - olan binl rın inşaatı mevsim sonuna dar ikmal edilecektir. Tn Yeni belediye kanı ve cezalar ANKARA, 8 (Telefon Yeni belediye kanunu 1 bince eylülden itibaren ye cazalarına ait itirazlar mahkemeleri tarafından tetl ve karara raptedilecektir. AAA AR NNN Fransada Kasırga Kasırgalar dünya) dehşetli tahribat ve telefat-var! Kasırga nasıl geçti LİMOGES,7 (ÇAA.) 3 dakika kadar devam edeti İğfiy detli bir tayfun civardaki |balardan birini tahrip etmii 30 binanın damları uçmuş ? ılmış, yüzlerce meyvali ğaç devrilmiş ve mahsuller rap olmuştur. Â MURİCİE, 7 (ALA, | Dehşetli bir fırtına m jeyaletlerde büyük hasarla!i bep olmuştur. Telgraf sanil lının camdan olan damı üz! de teraküm eden suların le akamamasından dolayı İl olan tazyik altında yıkılmt Bir çok aletler hasara uğ ni Meclis tatil edilmede evvel PARİS, 8 (A, A.) — met, Meb'usan Meclisine müdafaaya ait ihtiyaçl :mini için tahsisat itası tâl ni mutazammın bir kanu |hası tevdi etmiştir. Hü ,bu lâyihanm tatil devresi |madan evvel kabulünü istiy Milli kin! BERLİN, 8 A.A, —F sefiri M. de Margerie ye nazırı fon Kurtius'u zi etmiş ve Fransız işgal nım müfaraktinden sonra ehalisinden bazıları hakk? yapılan sert ve şiddetli M melelerin Fransada clim Ü sir ve intiba bıraktığımı #6 miştir. Sefir, bu hâdis? işgal zamanında yapılan TÜ hareketlerin failleri hakkt umumt af ilânma dair HYS ile Almanya arasında akt itilâfların ahkâmile telif miyeceğini sözlerine ilâve tir.