15 Ağustos 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Türkler ve Bulgarlar Varna 5 Ağustos — Türk ga tetecileri Bulgaristan'ın her kö- #€sinde sıcak bir dostluk havası ldular ; , Ancak derinden samimi v dostluk bu kadar sıcak Bir kaç Meb'us ve muharrir Sotyardan ta Burgaz'a gelmişler di. Herkesten, meslek arkadaşla tmızdan, hilkümet ve halk gah- #iyetlerinden, ilk duyduğumuz, Gaziye karşı teşekkür ve hayran ık sözleri olmuştur. Denebilir ki Gazinin söylediklerini ikitiç gün içinde Bulgaristanın her vatan daşı okumuş, kalbine almıştır. Burgazdan Varnaya kadar halk dalgaları arasından geçe tek geldik. onlar bizimle, biz on larla, sanki hiç ayrılmamış, san- ki aramızdan hiç bir e gölge Zeçmemiş gibi, öyle kolay ve ça buk tanıştık. Başka türlü olabilir mi idi? “Türk ve Bulgar unsur- 'arı, ve Türk unsuru Bulgar un- #urundan daha fazla, aynı impa- Tatorluğun, ayni şuursuz sara yan çilesini çektik.Bu rejimin ha tirası iki milleti biribirinde ayr- rcr değil, iki milleti birleştirici bir şeydir. Bizm ara unu tulacak bir geşmiş değil, hatır- lânacak ve birlikte hazırlanacak Bir gelecek vardır. Tarih ve rafyanın anlaş- maları Kai kıldığı iki millet, her ikisi de birbirine kar $r ihtiras ve hayallerden uzaklaş mış, ikisi arasında dane toprak ne his kavgası, ikiside Balkan Ve Avrupa kargi rmdan zarar görmüş, sulh içinde kuv- bulmağa azmet- miş, Türk ve Bulgarların el ele vermesinden ve el ele sulh için daha normal ne olabilir? Dost haksızlıkların ıstarabmı çekmek a ei Istırap yalnız onlara değildir. Sıkmtı ve buhran için- de kıvranan Avrupanın sükün ve İstikrar bulmasmı isteyenler /€r milletlerin Meseleler milli olmaktan Çı lar, beynelmilel, ve bilhassa sulh ve istikrar olmuştur. Bulgar dostlarımız gâze ri en iyi çığrı tuttu- | lar: Biz ve onlar eski zamandan beri birbirlerine düşman olmak | İçin yetiştirilen nesillerin edebi- | Yatı yerine yeni bir edebiyat kur mak, komşuluk terbiyesini tas- fiye etmek mecburiyetindeyiz. Bu hizmeti bilhassa gazeteciler, muallimler ve edebiyatçılar ya- Pacaklardır. Falih Rıfkı “Ege” vapuru bu sabah bekleniyor Seyrinefain idaresinin Fele- ,menk'ten satın aldığı “Ege” va- purunun dün limanımıza gelme si beklenmekte idi. Fakat her- dün limanımıza gelememiştir. Maamafih bu sabah “Ege”nin limanımıza muvasalât edeceği muhakkaktır, Pangalor ızhküm ATİNA, 14 husu: encümeni Pa galos ile Tant Midesi kambiy meselelerinden dolayı 4 ay hö *€ ve 500 dral Mi nakti ceza; a şhküm etmi meclisi 15 AĞUSTOS 1930 5 inci sene, No 1620 NUSHASI 5 KURUŞTUR A, — Avan! H. Şinasi Pp. CUMA Fethi Beyin yeni beyanatı 4s| Fethi Bey muhalefetin Halk fırkasından EE A NV Haşmaharriri:; Siirt WMebaex MEMENMEIN çıktığı hakkındaki zehapları tashih ediyor Fethi Bey yeni fırkanın bütün intihaplarda tam bir serbestiye taraitar'olduğunu, önümüzdeki mec liste sedit münakasalar ceryan edeceğini söyliyor Serbest Cümhuriyet Fırkası İlderi Fethi Bey dün oğleye kadar Büyük- deredeki ikametgâhında İstirahat et- miş ve sonra Fırka tanı hazır- iamak ve bazı ziyaretleri kabul et- kle meşgul olmuştur. “ Sabik Biyarıbekir meb usu Feysi we sabık Maarif müfettişi ümumülerin den Memduh B. ler de yeni Fırka i- derile Fırka prensipleri mevzuu üze- rinde görüşmüşlerdir. Kendileri Fır- kanın programını kabul ettikleri oi- hetle Fethi B. ile teşrik! mesai ede- cekleri anlaşılmıştır. 8. C. E. lideri dün de birçok teb- rik mektup ve telgrafları almıştır. Fethi B. in beyanatı Fethi B. dün akşam gazetecileri kabul ederek, yeni Fırkanın progra- mını tatbik edecek vaziyete gelmesi için Meclisin feshine ve yani- den abat icrasına İlirum olup ol- madığı hakkındaki süsle cevaben de- miştir ki: — Mesele zanmedildiğinden daha mühimdir. Gaye Cümhuriyet idaresinin nor- mal şekilde Hayı vazife etmesidir. Bi en başta döşünceeklerdir. Sa Yeni fırkaya giren sabık meb'as Feyzi Bey Teşkilât ösasiye haricindeki #u- reti bu gayeye muhalif olacağı için memleketin menfaatme Yeni intihap ve Fırka Zaten şimdiki Meclisin müddeti- ve temenni ki yeni intihabat- Fethi Begin meşgul olduğu Büyükderedeki ihametgâm ta benim ileri sürdüğüm © kanaatler elkârı umumiyenin tasvibine mazhar olur. Mesaimiz daima cereyanı tabii sinde devam edecektir. Pırkamızın henüz bir gazetesi mev cut değildir. Ahmet Emin Beyin bir gazete çı karacağı ve bu gazetenin Fırkanın mürevvici eficâr: olacağı hakkındali haberi p Pethi Fırkaya ihtiyaç olduğuna dair neşci- yata da şöyle mukabele etmiştir: Daha sol bir Fırka — Fırkamız sola mütemayildir. Hüriyeti münakaşanın tesisine ta- rafdar olmak ve tatbikatta bu . gibi hüriyetlerin cari olmasını istihdaf et- mek itiharile tamamile sola mütevec- cihiz. Bundan daha solu sosyalizm olur. Halbuki memleketimizde ist bir Fırkanın teşekkülü için kâfi miktarda eleman yoktur. Pragramımızı Halk Birkaki pren- siplerinden farkir görmiyenler bizim, programımızı kabul ediyorlar demek- t ir Önümüzdeki : Mecliste Daha ziyade izahat vermek husu- suna gelince, programımız kâfi dere- tecile | Bin hitamına altı ay kalmıştır. Ümit | cede sarihtir, i ederim İzahat ve münakaşaların mahslli C. belediye azası yarın C. H. Fırkasında toplanıyor Bu içtimada eylülde yapılacak bele- diye intihabatı görüşülecektir. Ayni zamanda İstanbulun yeni belediye hududu da mevzubahs olacaktır intihabatı hazırlıkları etrafımda ki faaliyete devam edilmektedir. İntihap cetvelleri Şehremaneti tarafından belediye dairelerine ve belediye dairelerince de ma- hallelere tevzi edilmiştir. Ma. hallelerde intihap etmek ve inti nap olunmak hakkı olan kadın ve erkekler tesbit edilmektedir. Bu iş bitince cetveller doldurul- Muhiddin B. | <e&tr. Eylülde yapılacak belediye| hakkından da Dahiliye Vekâle- tince tanzim olunan talimatna- me henüz tebliğ edilmemiştir. Maamafih bunun da bugünler de tebliğine intizar edilmekte dir. Diğer taraftan Halk fırkası na mensup Cemiyeti belediye 4- zası da yarm fırka merkezinde Hakkı Şinası Paşanın riyasetin- de toplanacak veintihap hazırlık ları etrafmda görüşülecektir. Bu içtimada şehrin yeni belediye hududu da mevzuu bahsedile. Fırka grubu GC. H. F, Müfettişliğinden: 16 ağustos 930 cumartesi günü saât on dört buçukta cemlyeti umumiyel belediye fırka gurubu içtima sdecktir. Muhterem azanın tâyin edilen saatte bebemhal fırka mer- kezinde hazır bulunmularım lerim efendim. şü olacaktır i Haydar Rüştü B. in ç Fırkamtıza gireceğinden malâmattar o değilim. de neşriyatta bulunduğunu memnuni İ yetle gördüm. | Gazetemiz mevcut olmamakla be- İ saber görüyorum ki < «prensiplerimiz her taraita hüsnü kabale mazhar ©- — Yeni Fırka Halk Fırkast gibi cemiyetlerin intihabatile meşgul ola- cak mı? — Fırkamızın cemiyetlere karşı va ziyeti her kesin intihap ve hürriyet hakkını serbest olarak | kullanmasın. dan ibarettir, Fırka teşkilâtını yap- mak bittabı hazırlıkları ikmal için Mzimgelen zamana mütevakkıltır. Firkamıza yeniden bazı meb'usla- rm ve bu meyanda Samih Rifat Be- yin de iltihak ettikleri doğru olup olk| madığını soruyorsunus! Fitkaya girmek için meb'unlardan yeni bir müracaat » Samih Ri İnt B. ile henüz görüşmedim. Kendi- si âlim ve iyi bir arkadaştır. (Devamı Altıncı sayıfede) İIngilizfilosu 18 Ağustosta Istan- bula “gelecektir Ayni gün Rumanya ve Bulgaristana hareket edecek... —— mıza gelerek şehri selâmlıyacak ve kumandanı Valiyi ziyaret e- decek ve Vali iadei ziyarette bu Tunacaktır, Filo ayni gün öğleden sonra İlülmanımızdan hareket edecek- tir. Rilo Romanya ve Bulgaris- tan limanlarını da Ziyaret ede- cektir, Başvekâlet Müsteşarı | ANKARA, 14 (Telefonla).— Başvekâlet Müsteşarı Kemal B, Yalovaya hareket etti. Ankara Polis Müdürlüğü ANKARA, 14 (Telefonla)-— Ankara Polis (Müdürlüğüne Müstakil jandarma taburu ku- mandanı yüzbaşı Salih Beyin ta İyin edileceği söylenivor. i cereyanı ileride B. M. Meelisi kürsü-| |sonra Malatyaya gidecektir. Fakat Fırkamızın temayülâtı dairesin | Sayer ge ara 0 e Cevap Başvekilin nutku Ismet Paşa Sıvasta gayet mühim bir nu- tuk söyliyecek Kaplıca, 14 (H. M.) — Ew vekil İsmet Paşa Hz. bugün İs tanbula gidecek olan Meb'uslar la Hüsrev Beyi kabul etti. Pa- şa, Ağustosun yirmi sekizinde Sıvas hattınıaçmak içinİstanbul dan hareket edecek, orada çok mühim bir nutuk verecektir. Bu nutukta şimendifer siyasetini tenkit edenlere cevap verecek- tir. Oradan da Malatyaya gide- cektir. tinde Sıvasta yapılacak mera- sim için hazırlıklar ikmal edil. miştir. Sıvas bu büyük hâdiseyi, 1&- yik olduğu şekilde tesit edecek tir. Büyük fedakârlıklar göze Immnıştır. İsmet Paşanm, tren düdükleri arasnda o gün Sivas ta yükselecek sesini dinlemek için 30—40 bin kişiden mürek- kep bir halk kütlesi Sivasta bi-| rikecektir. Civar köyler ahalisi davet €- dilmiştir. İsmet Paşa, Sivastan Etablirumlar Dündenitibaren ii bir suale maruz kala: BUGÜN 2 aci 9 Tarihi tetrikamız. AN Pİ & Harlet ve Son haberler 'anakkale şehlilerini ziyaret" 3 üncü sahlfede 1 Baginkü Dele maçlar 2— Komünistlerin isilcvabla- rına başlandı : 4- Ra 3 i3 / jı zâİjınerden Devletin bütün Tiyatro Sultan Hemit için bir eğlence olmakla beraber kendine mahsus locada bir ta- raftan oyunu seyreder ve diğer taraftanda resmi işler konu- şurdu. Bir gece tiyatroda loca- sında oturuyordum. Birden yü günü bana dönerek: — Başkâtip Paşa, Üsküpte nüfusu ne kadardır? de Gağımı"hatırmidan ür | h , Gi Teri prensip itibarile duyar, Örer sölkeiyerim > | ka almağa başladilar | sim ve verecek düvel Fakat hepsinin bahsettiğim gaye-| a. bei ye hizmet ettiklerini şükranla görü | 50) ruma dün vesika- | — Müsaade buyurursanız tah ei KE ei kik edeyim dedim. Sonradan Cemi ve intihap ed enli YAV KURAŞİL Sergiye rağbet giiikçe aruyor #üncü sahifede Sinema İSultanHamit Tâhsin, Paşamın,, Hatıra ı...NNNMİ | Server Cemal Bey Mübadele itilâfnamesinin tat bikatmdan olarak dünden itibâ- ren tekrar Rumlara etabli vesi- kası tevziatına başlanmıştır. Müzakerede vaki olan muhte lif sekteler üzerine bir seneye yakın bir müddettenberi âÂtrl du sonra lanlarm müracaatları ilân edile- cektir, Dün elli kişiye vesika ve rilmiştir. Evvelki gün yapılan hey'eti umumiye içtimamda mevcut İki takdiri kıymet komisyonunun İvazifelerine nihayet veriliştir. Bu komisyonlardan açıkta ka- lan Türk memurlara hey'eti mu rahhasamız tarafmdan yeni va- sife verilmiştir. Bitaraf delege- ler açıkta kalmışlardır. Açıkta kalan memurlara bir maaş nisbetinde ikramiye veril. mektedir. Yeni memurlar Cumartesi gü — larının is'afı lâzımgeldiğine ka- rar veren Sultan Hamit Üsküp Metropolitliğine bir, Bulgarm tayini için oradaki Bulgar nü- fusunun miktarmı öğrenmek iş- temiş... Snltan Hamit, çülusundan itibaren devletin bütin umuru- nu sarayda toplamak siyaseti ni takip ettiği için idari, İletına- , askeri, mali, dinf ve iyi Solan Piline Tu gayi v0 rar, herkesin ahvalini istiknah eder, tayinleri iradei seniyeye mltevakkıf o olan memurların tercümei hallerini bilirdi. Sefirlerin, valiler, kuman- danların, hatta bazı mühim san caklarda mutasarrıfların inti- nü Gümülcüneye hareket ede- ceklerdir, maaşları ve harcirah- ları verilmisti. Ii camt arasında dyo ltflatı J a (Tercüme ve iktibas hakkı mahfuzdur. ) Sait Paşaya karşı Sultanın geliyordu? umuru sarayda nasıl toplanmıştı ? Yıldız sarayında yemek salonu /haplarmı yakından ve alâka ile takip ederdi. Bu vazifelere doğrudan doğruya münasipler, intihap olunduğu da vakidi. Yalnız Adliye intihabatına ka- rışmazdı. Hatta bir defasında jAiye Nazıri o Abdürrahman Paşa münhal bir hâkimliğe bir kaç isim teklif ederek bunlar- dan birinin tercihini . arzettiği halde Sultan Hamit bu tezkere yi reddetmiş ve o makama kim münasip ise onun arzmı irade buyurmuştu. Sultan Hamit, gayriresmi va- srtalarla kendisine takdim ölü- nan kfiğıtları bizzat açıp okur fakat resmi maruzatı daima bii mabeyinciye yahut başkâtibe o- kutarak dinlerdi Resmen vukü- bulan istizanlara verdiği cevâp- lârı dikte suretile yazdırırdı.Sul tan Hamidin dikte hususunda! yanı dikkat bir küdret ve ka- iliyeti vardı. Yorgun zamanla- rmda kısa cümlelerle verdiği iradeleri not halinde tutardım, bunları bilâhare dairei kitabet- te kâtip beylerden birine tefhim ederek yazdırırdım. Ancak zih-" nen meğgu) da ve bilhassa sabahları dikte suretile yazdırdığı bazı iradeler vardı ki buyları çok defa rötu- pe hacet olmaksızın tebyiz et mek mümkün olurdu. vw Bultan Hamitten bahsolun ca Salt Paşayı hatırlamama kabi! değildir. Çünkü yukar (Lütfen sahifeyi çevirini kalmış beynamag.. P
