12 Eylül 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

CUMA Eyı__u-_î. 1930 SBinci sene, No 1648 NUSHASI 5 KURUŞTUR Misu ç enunlazanreüri: Siüret Mebuusu NE/AFENELN BUĞUN 2 nci sahitede * I— Tarihi tettikamız: Abdüt- * hamit2- Harici ve son haberler 3 ünmcü sahifed: I— M.Mübadele komi 3— Dahiliye heyeti teftişiyesi takviye edildi, 4- Türk- Yunan meselesi tında uyuşuldu 4 üncü sahifede esasa- nun faaliyeti Felek, 2- Yunanistan tütün zeriya-. tının tahdidini teklif etti Roman, Siyasi icmal 5 inci sahifede I— Sinema âlemi aa Bir tebliğ Anarşi ve fesat - unsurları 8€nç muhalefeti iflâs tehlikesi- he uğrattılar. Eğer muhalefet, Nümayiş ve neşriyat yapanlar arasında eyi bir tasnif yapmıya Muvaffak olmuş ve hükümleri- ni sarih söylemiş olsaydı, su bu adar bulanmıyacaktı. Fakat hükümet, kar.şı.sında tenkit ve fikir hürriyetini kul- lananlara hürmet eden — İsmet 'aşa kısa bir tebliğ ile muhale- feti sukuttan koruyabilecek en iyi teğbiri tavsiye etmiştir. Za- bıta ve Adliye kanuna karşı ko- yanlara, kanunun cevaz verme- diği neşriyatta — bulunanlara, devlet kuvvetini kırmak teşeb- büsünde bulunanlara karşı hiç- bir ihmalde bulunmıyacaktır. Bir memlekette tenkit ve fi- kir hürriyeti yokmuş — gibi bir mMmanzara olmak nekadar zararlı ise, Devlet kuvvetleri anarşi ve fesat unsurlarının oyuhcağı gibi gözükmek de o kadar zararlı- dır, Cümhuriyet — prensiplerine bağlı kalarak muhalefet etmek İstiyenler, her hangi bir mu alefeti Cümhüriyete — karşı inhilâl silâhi olarak kullan- Mak istiyenler arasında son de- Tece keskin bir çizgi bulunma- hdır. Zabıta ve Adliye vazifesi- ni yaparken, memlekette dürüst Muhalefetin devam ve inkişafı- Dr istiyenler hükümet kuvvetle- Tine tam yardımcı olmalıdırlar. Memlekette nizam ve âsâyişin Zulmasını istiyenler, Zabıta |Ve Adliyenin her hareketini ce- |bir, tazyik ve zulüm gibi göster- Meğe ve vazife adamlarını tet- hiş altında bırakmağa çalışac_ak dardır. Bu, hükümeti yapacağı- Nt yapmaktan menetmez; fakat 8enç muhalefetin doğru görme- Sine ve iyi muhakeme etmesine *ngel olabilir. zmir nümayişleri sırasında hepimizi müteessif ederi taşkın- hklar, Mmuhalefet tarafından kuvvetle takbih edilmemiştir. Uhalefet İzmirde — kendisini Okağa düşmekten korumalı i- /L Sokağa düşen ve sokak - si- Kahları ile yürümeğe çalışan bir Politika doğru yolu bulmuş ad- Hedilemez. İzmirde nümayişlere önayak Olanların ne fikir, ne istihsal ve 'ütcarlık, ne iktısat, muhalif rkanım bahsettiği buhranlar Toğru bile olsa, bu buhranlara iç bir nisbetleri yoktur. Yük- sek iktısadi ve siyasi işler kal- İrrım üstünde konuşulmaz. Memlekette bir fikir ve ten kit hürriyetinin tanzim edilme- di, hükümet ve muhalefetin, her kisinin de menfaatine uygun- lur, Bu hürriyeti tanzim ftmek 'e onu anarşi batağına düşmek en kurtarmak mümkün olmıya- 'ağı gibi bir kanaat yayılması, Nemleketin zararına olur: Mt- lalefetin ilk vazifesi kendine faklaşanlara kanun, nizam ve hzibat, Devlet kuvvetlerine iörmet ve Cümhuriyet prensip Erine tam bir bağlılık dersi ver hektir, Biz karşımızda his ve men- fat ayrılığına dayanan bir düş- dan safı değil, aramızda ancak ık ir başkalığı olan bir dost safı Srüyoruz. Memlekette biribiri- i boğazlama manzarası yara- masının hiç kimsenin lehine siyacağını bizim kadar mü- .;ng",;["_';ğğ; de bildiklerine e- epsisin BAiy :afstın hükümetin, L:îl bütün kanun Ve ekuvvetle- ! F.ıg LİH R IFK ]. Mektepliler | müsabakası 70 1nci hafta bitti 70 inci hafta bitmiştir . Güzetemiıde çıkan haberler. den en mühimmini seçip cu- Rtartesi akşımına kadar mü- “İîuka memurluğuna gönde- ka 2. Neticeler pazar günü #redilecektir . Ağrının karlı tepeleri kıtaatımızın eline Fethi B. bu sabah Bandır- madan İstanbula geliyor Fethi B. dün akşam Yeni fırkadan istifası sayıaları üzerine bize bir mektup gönderen Şair Mehmet Emin B. S. C. fırkası vilâyet ocağı ida re hey'eti dün gene geç vakit İsmail Hakkı Beyin riyaseti al tında içtima etmiştir. Bu içtma da kaza ve nahiye teşkilâtı mev zuu bahsolmuştur. İzmirden gelen fırka kâtibi umuümisi Nuri B. dün sabah bir saat kadar fırkaya uğramış ve sonra istirahat etmek üzere evi- ne gitmiştir. Fırka lideri Fethi B. bugün saat 8,5 ta Güzel Bandırma va- purile şehrimize gelecektir. Fet hi Beye Haydar B. mektedir. Ardahan meb'usu Tahsin B. dün bir muharririmi- ze demiştir ki: Tahsin B. in beyanatı — Yarm (bugün) Fethi Be- yi yalnız fırka erkânı istikbal e- decektir. Her hangi bir surette hiç bir tezahürat yapılmıyacak- tır. Fethi Beyi, sükünet ve sâmi miyetle karşılayacağız. . Fethi Bey İzmirdeki mütead- dit nutuklarında söyledikleri gi Tahsin B. Fethi B.i istikbal için hiç bir tezahür yapılmıyacağını söyledi refakat et- |T Balıkesire vasil oldu bi daima süküneti ve zabıtaya itaatı tavsiye etmişlerdir.,, Bursa teşkilâtı Bursa teşkilâtına memur edi- len Bursa meb'usu SenihB. dün şehrimize gelmiştir. Senih B. bu teşkilât hakkımnda bugün Fet hi Beye izahat verecek ve bir kaç gün sonra tekrar Bursaya avdet edecektir. Senih B. bîzeı dedi ki: — Bursa vilâyetinde şimdiye kadar Mustafa Kemal Paşa ve B. Ağrı dağının tat- hiri devamediyor —x mrea — 4000 râkımlı karlı dağ lar kıtaatımızın eline geçti ANKARA, 11 (A.A) — Ağrıdağının garp, cenup, ve şarkı tamamile eşkıyadan tat hir edilmiştir. Yalnız büyük Ağrının şimali şarkisindeki karlık ve kayalıklara iltica ve ve istinat ederek nevmidane mul_:avemet etmek istiyen son eşkiya kütlesi her taraftan ku şatılmıştır. 10-9-930 günü bu eşkiyaya karşı yaprlan taar- ruzlarımız da muvaffakıyetle neticelenerek eşkiya * mevzii- nin kilidi mesabesinde ; bulu- nan dört bin râkımındaki kar l dağlar da kitaatımızın eline geçmiş ve eşkiya pek ağır za yıata uğratılmıştır.. Gemlik kazalarında teşkilât ya- pılmıştır. Peyderpey diğer taraf | larda da yapılacaktır.., Beykozda teşkilât Aldığımız malümata nazaran Beykoz kazası teşkilâtına Asaf B. namında bir zat tayin edilmiş tir. i Bakırköy kazası ocağı bugün açılacaktır. Hacı Mehmet B. fırkaya girmemiş Sabık İskân müdürü Hacı Mehmet Beyin yeni fırkaya gir- diğine dair gazetelerde havadis intişar etmişti. Bu hususta kâ- tibi umumi Nuri B.: — Hacı Mehmet B. fırkamı- za girmemiştir. Böyle bir şey- den malümattar değilim, demiş Keza Mehmet B. de bizzat S. M.Venizelos —e — Yunan hariciye nazı rile beraber geliyor Behemehal 20 T. evelde Ankaray_a gelecek Boğazlar Komisyon bu ay faaliyete geçecek 7 İtalyan tayyaresinin boğazlardan geçeceği komisyona biidirildi Yaz tatili yapmakta olan Bo gazlar komisyonu bu ay nihaye tinde içtimaa davet edilerek fa- aliyete geçecektir. Bükreşte yapılacak olan bey- nelmilel tayyare müsabakasına iştirak edecek 9 avcı ve bir bom bardıman tayyaresinden mürek kep İtalyan filosunun İstanbul- dan bugünlerde geçeceği komis yon riyasetine bildirilmiştir. Komisyon kâtibi umumisi Sa lih B. ortada komisyonun meş- gul olacağı hiç bir-ihtilâf mev- cut bulunmadığını söylemiştir. SERNEİ İ ĞZ e Vergiler Maliye vekâletin- den yeni emir geldi — —rosme— — Müesseselerin vergileri nasıl tahsil olunacak Vergilerin sureti tahsili hak kında dün Maliye Vekâletinden Defterdarlığa bazı talimat gel- miştir. Senei maliyenin hulülünden evvel iradı gayri safi üzerinden vergisi tahakkuk ettirilen mües ç iseselerden bilâhare müessese- miştir. Şair Mehmet Emin B. Bir gazete şair Mehmet Emin mıştı. Yaptığımız tahkikata göre fırka mahafilinde böyle bir şey varit değildir. Zaten Mehmet (Devamı ikinci sahifede) Dahiliye müsteşarı dün Ankaraya gitti ve müdahale vuk Dahiliye müsteşarı Hilmi ve İstanbul belediyesi memurin müdürü Fırkalar kanun haricine çıkmamak şartile intihabatta serbesttir uu varit değildir.. Hilmi B. yarın vilâyette tevhit teşkilâtının noksanlarının tetkikine başlıyacak Yeni belediye kanununa tevfikan yapılan teşkilâtın suteti — tatbiki ve Samih B. ler dün Ankaradı şehri- mize gelmişlerdir. Haydarpaşada Va_— li muavini Fazlı, Dahiliye vekâleti mahalli işler müdürü Nazif ve bele- ini tesbit için mem leketimizin her mıntakasında müfet- tişler tarafından tetkikata başlanmış- tır. Bittabi bunun neticesini anlamak diye muavini Hâmit B. ler a f ’_ karşılanan Hilmi B. 'Tokatliyana im miş ve bir muharririmize â.!deki be- yanatta bulunmu?tur: L — İstanbula bir kaç gün kalmak üzre geldim. : : “Cumartesi günü vilâyete giderek Emanetle vilâyetin tevhidi — dolayı- sile yapılan yeni teşkilâtın tatbikatını ) | bir zaman ! Eğer tevhit hasebile şikâyetler var sa şüphesizdir ki ehemmiyetli suret- te nazarı itibara alınacak, icabına bakılacak ve her halde işlerin bozul- masına ve geciktirilmesine meydan verilmiyecektir , - Yakında yapılacak olan belediye ihabatında bittabi hükü: tama- tetkik edeceğim. M: leketin | İzi rafında yeni belediye kunun'unuîı ica- Batı tatbik olunmuş ve teşkilât ikmal her ta-|i men bitaraf vaziyette olup uhtesine terettüp eden murakaba vazifesini 1â- yık olduğu ehemmiyetle ifa edecek Maamafih tatbikat esnasında şö: rülecek mahzur ve noksanlar ve ş_Xka yetler nazarı itibara alınarak ileride lâzım gelen tedbirler ittihaz olunacak ve halkın müşkül vaziyette kalması- na meydan verilmiyecektir. olunmuştur g ğ laşıla- | ve yolsuzluğa meydan vermiyecel ŞAÇ i Ş Bunun z tir. Bu bapta vakı olacak şikâyetler caktır. derhal tahkik ve takip olunacaktır. Fırkalar, intihabatta kanun ahkâ- mı haricine çıkmamak şartile tamami- le serbesttirler. Hiç bir müdahale mevzuu bahs o- lamaz. Valiler arasında tebeddülât yok- : Herhalde tevhit teşkilâtının kaldı- rılması mevzuu bahs değildir. “r.” C. firkasına girdiğine dair neş-| - riyatı sureti katiyede tekzip et- | Beyin fırkadan çekildiğini yaz- M Venizelos ve M. Mihalokopulos Atina, 11 (Anek)— Son gün lerde Türkiyenin vaziyeti dahi- liyesi ve bir kabine tebeddülü vukuu ihtimali hakkında devam eden asılsız şayialar üzerine M. Venizelos ile hariciye nazırı M. Mihalakopulosun Ankaraya se- yahatlerinin akim kalması şayi- ası çıkmıştır. Bu şayianım aslı esası yok- tur. Dün hariciye nazır vekilile Cenevrede bulunan M. Venize- los ile M. Mihalakopüulos'arasm da cereyan eden muhabere neti- cesinde Ankara seyahatinin ev- velce kararlaştırılm'ş * olduğu veçhile 20 Teşrinievvelde icra edileceği alâkadar makamat ta- rafından tebliğ edilmiştir. .. .. Piyank —— eee — Dün çekilen numaralar!' Büyük ikramiye bugüne kaldı Tayyare pyangosunun doku- zuncu tertip ikinci keşidesi dün Darülfünun konferans salonun- da mutat merasimle çekilmeğe başlamış ve bu keşidenin ikra- miye kazanacak olan numarala- rında nısfı çekilmiştir. Keşide- ye bu sabah da devam olunacak tır. En büyük ikramiye olan 35 bin lira dün çıkmamıştır. Dün çıkan en büyük ikramiye on bin lira olup 51228 numaraya çık- mıştır. İkramiye kazanan bütün numaralar altıncı sahifemizde- İnir bir kısmıt vergi mevzuundan çıkarılır, yani kısmen ticari va- |ziyetten çıkarılırsa: bu gibi mü- esseselerden o tarihe kadar ver ği tam olarak alınacaktır. © tarihten sonra ise vergi miktarı yeniden tahakkuk etti- rilecektir. Kazanç vergisi ile mükellef olanların maliyeden — aldıkları ruhsat ve ünvan teskerelerine15 kuruşluk pul yapıştırılacaktır. geçti.. Ağrıdaki asileri kahreden kıymetli intiba: 1- Harekât harp kademesi yürüyüşte, tesirlerini gösteren istasyonda, 3- zabitlerimizden bir grup.. kahraman kıtatımızdan üç esnasında Fırka karargâhı 2- Asiler üzerinde derhal hava kuvvetlerimizden bir filo Harekâta iştirak eden kahraman Maliye vekili Anka - raya avdet etti Komisyon heyeti vekilenin nezdinde top: lanarak kambiyo vaziyetini tetkik etti Şükrü B. gayri mübadillere yapılacak tevziat işile dün de Maliye vekili Saracoğlu Şükrü B. dün_ Perapalas otelindeki dairesinde Bankalar konsorsiyomuna dahil Ban ka direktörlerile konsorsiyom — icra komitesi reisi Nurullah Esat- Beyin ziyaretlerini kabul etmiştir. Vekil Beyin nezdinde konsorsiyom T. Rüştü Beyin seyahati Hariciye Vekilinin refake tinde kimler bulunacak ? ANKARA, 11 (Telefonla) — Hariciye Vekili, Eylülün 19 un da İstanbuldan Moskovaya gide cektir. Falih Rıfkı Bey, Hâki- miyeti Milliye Başmuharriri sı fatile Hariciye Vekilimize refa- kat edecektir. Rus hey'etlerinin ve Karaha ren Ankarayı ziyaretlerinde de fırka gazeteleri' başmuharrirleri hazır bulunmuşlardı. Bundan başka vekilin refakatinde Hari- ciye müdiri umumilerinden Nu ri, Kalemi mahsus'müdürü Ke ) ş ve kambiyo vaziyeti görü- şülmüştür. Neticede kambiyo işlerinin mucibi memnuniyet bir halde olduğu ve yeni tedbirler ittihazına lüzum olmadığı tesbit edilmiştir. Vekil B. konsorsiyoma iştirak e- den Bankalara bu memleket — işinde gösterdikleri kıymetli alâka ve faali- yetten dolayı beyanı teşekkür etmiş- tir. Şükrü B. bu içtimar müteakıp diğer ziyaretçileri kabul etmiş ve bil- hassa gayri mübadillere yapılacak tevziat meselesile meşgul olmuş, bu hususta gayri mübadiller cemiyeti re- isi Hüseyin Beyle bir defa daha gö- Tüşmüştür. ,Vekil B. cemiyetin bu husustaki formülünün tetkik etmiş ve Yunanlı- ların verdikleri 62,000 İsterlin tazmi natın alâkadarlara sür'atle tevzii için şimdiki tevziat komisyonu teşkilâtın dan İi edilmesiteklifini: fık görüldüğündan yakında tevziata baş lanacağı söylenmektedir. meşgul oldu Şehrimizdeki müstacel mali işleri ikmal eden Vekil B. dün akşam Dol- mabahçe sarayına giderek Gazi Hz, ne arzı tazimat ve veda — eyledikten Aoora 'Gk KDYN kasüü, etmiştir. Şükrü Beyin yakında şehrimize — tekrar gelmesi muhtemeldir. Bern sefiri olan Maarif Vekili Ce- mal Hüsnü B. bugün Ankaraya hare- ket edecek ve birkaç gün sonra ma- halli memuriyetine gidecektir. . Gazi Hz. Gazi Hz. dün gece Sakarya motö- rile Boğaziçinde bir gezinti yaptıktan sonra Saraylarına avdet etmişlerdir. Nafia vekili * Ankarada ANKARA 11 A, A. — Bir müddetten beri vilâyetlerimiz- de nafia işlerini $etkik etmekte olan Nafia Vekili Recep Bey bugün öğleden evvel şehrimize — dönmüşlerdir. mal Aziz Beyler bul ktır. Tevfik Rüştü Bey, ailesile bir- likte seyahat edecektir. Seyahatin Odesa ve Mosko- vadan sonra Leningrat'a kadar uzaması ve Batum yolile avdet edilmesi muhtemeldir. , Maliye müsteşarı ne diyor Maliye müsteşarı Ali Riza Bey geldi. Dedi ki: İstanbulda vekâlete ait işler- le meşgul oldum. Kambiyo vazi yeti iyidir. İzmirde tütün, üzüm zeytinyağı fiatleri iyi ve satış- lar hararetl devam edivor. ANKARA, 1! (Telefonla)— |" Filipin adalarından bir refikasile devıl âlem ?.IA" .. ? we seyahatine çıkan Miss Mibael otomobilinde — YVazısı üçüncü sahifede - ' | | J