13 Ekim 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

i v i (SultanfHamit Tahsin Paşanın, Halıratı. No: 63 mi il (Tercüme ve iktibas hakkı mahfuzdır.) “Herkes meraka düşmüş soruyor: Bu ne cesaret ? İĞ Sultan Hamidin tibbiye mektebi önünde arabasını durduruşu ve elektrikli bomba hülyası.. Sultan Hamit bu merasime dini noktadan ehemmiyet ver- diği gibi kendisini Yıldızdan deniz aşırı bir mahalle gitmeğe mecbur etmesi itibarile de pek © ziyade dikkat olunan hâdiseler den sayılırdı. Her sene ramaza nın oh beşi yaklaşmca bir ta- kım işküzarlar bu vesileden bi- © listifade türlü türlü sui kast ef- saneleri uydurarak hem Hünkâ rn velhmini ve tedabiri tazyiki yeyi arttırırlar, hem de göze gi Tip teveccüh ve ihsandan mü- tena'im olmak yolunu ararlar- dı. Bir sene Ramaznın on beşi cu! ma gününe tesadüf etmişti Hünkâr deniz tarikile yalı köş- künün rıhtımınas çıkacak, ora- dân araba ile Topkapıya gide- cekti. Bundan bir iki gün evvel Sultan Hamide bir jurnal ver- iler; bu jurnalda mektebi tıb- biyeden elektrikle infilâk eden bir bomba atılacağı yazılı idi. Sultan Hamidin vehim ve ves- vesesi icabınca bu jurnaldan son ra volun değiştirileceği ve ka- ra tarikinin ihtiyar olunacağı, yahut hiç değilse tıbbiye mek- tebinin güzergâha nazır olan cephesi sıkı bir tarassut altına alınacağı hatıra gelirdi. Sultan Hamit bunların hiç birini yap- madı. Ramazanın on beşi hulül etti. Vazifem icabı olarak terti- batı lizimeyi yaptırmak üzere hangi tarikin ihtiyar olunacağı nı zatı şahaneden istizan ettim. İstimbotla gideceğini söyledi. Ona göre tertibat alındı ve vak! ti muayyende mutat olan zevat ve maiyyeti erkânile istimbota binildi. O gün hava soğuktu; aralıkta kar da yağıyordu. Yalı köşkü denilen mahallin sahilindeki iskeleye çıktık. Sul- tan Hamit arabasına bindi. Ma iyveti erkânı yaya olarak araba- yı takip ediyorlardı. Yolda gi- derken gözlerim sevki merak i- le tıbbiye mektebine müteveccih idi. Yolun tam mektep önüne © tesadüfeden kısmma gelince © Sultan Hamit arabayı durdur- © du. Eğer jurnalda denilen şey © sahih ise biz tam mühlik nokta ya gelmiş bulunuyorduk. Beni çağırttı; arabanın yanına git- tim. Namaz vaktine daha ne ka dar zaman olduğunu sordu. Sa- ate baktım; on dakika vakit vardı. Bu cevabım üzerine Sul- ten Hamit hiç bir şey söyleme- den alayı o halde durdurdu. Tahminen sekiz on dakika bu vaziyette beklenildi. Ondan son ra hareket emri verdi. Ayasof- ya camiine gidildi; orada na- maz kılmdıktan sonra Topkapı ya âzimet olundu ve hırkai sa- © &deti ziyaret merasimi yapıldı. Tıbbiye mektebinden elektrik- © oİe infilâk eden bir bomba atı © lacağı hakkındaki ihbar üzerine fazla takayyüde intizar olunur- » ken Sultan Hamidin bilâkis a- , rabasını mektebi tıbbiye önün- de sekiz on dakika durdurması i bazı jurnallardaki ihbarata ne © “kadar ehemmiyet verdiğini is- bat eden bir keyfiyettir. Pilha- kika Sultan Hamit kendisine! verilen jurnalların pek çoğunu böyle telâkki eder, hele bir ta- © kımlarının zarflarını bile açmaz © dr. İnkılâptan sonra zarfları a- çilmamış yığınlarca jurmal bu- Tunmuştu. Birde Bunun taban tabana — zıttına diğer bir hâdiseye şahit olmuştum. Yine böyle bir hırkai saadet alayı günü idi, Sultan Ha — mit karadan Topkapıya gidiyor “odu. Arabası Dolma bahçe sarayı üne gelince atlardan birinin ayağı tökezlendi ve araba bir i kaç saniye tavakkutf etti. Bu ta- i j k | Te k şi ti Yusuf Ezettin efendi difti. Arabanm Reşat Efendi da iresi hizasında durması Hünkâ- rın vehimine dokunmuştü. (Bitmedi) -.... Ne yapacaklar? Trikotajcılar dün karar- larını verdiler Trikotaj fabrikatörleri dün sana- yi birliğinde bir içtima yapmışlardır. Bu içtimada gene mutahassıs işciler ve ustalar meselesi görüşülmüş ve | sanayimizin menfaati o nama çok mühim bir karar verilmiştir. Triko. lar mutahassrs ustabaşı ve usta- lar yetiştirmek için bir mektep açma ğa karar vermişlerdir. Fabrikatörleri! bu kararı vermeğe sevkeden sebep fabrikaların hariçten getirdikleri mu tahassıslar için her sene ecnebilere on binlerce lira vermeğe mecbur ol malarıdır. Mektepte Türk gençlerine asrın! €n son san'at tarakkiyati ameli ve! nanzri olarak görterilecektir. Ticaret kamusu İktisat vekâleti tarafdan tab tirilecek olan Ticaret odası -T. raportörü Hakkı ret kamusunun tab lanacaktır. İ İ Ticaret kamusu mem ilk defa tertip olunma! Bir muallimi öldürdüler Kadirli kazasının mehirli | köyü muallimi Ali Galip efendi, mezkür köyden Hacı Ali ve Veli oğlu Ab- dullah tarafından öldürülmüştür. Ayçiçeğinden yağ Bir Alman grupu İstanbul civa rında ayçiçeği yetiştirmek için tet- kikat yapmaktadır. Bu grup syçiçeğ yetiştirmek için köylüye recektir. Ayni Alman gevpu İzmir bavalisinde de ayçiçeği yetiştirmiş. tir. Bu çiçeğin içinden çıkan çekir- deklerden yağ istihsal edilmektedir. Aylık cüzdanları aasıl çalındı? Zat maaşları muhasebeciliği nin bazı maaş cüzdanlarının ça narak sahte ilmühaberlerle bir takım sarraflar tarafından bir sui istimal yapıldığını ve mülki- ye müfettişlerinden Nazim Ra- gıp B. tarafından da tahkikata başlandığını dün yazmıştık. Ye- İni tahkikata göre tebdil edilmek üzere zat maaşlari sabık muha- sibi mes'ullüğü tarafından sa- hiplerine tevzi edilmek üzere ihzar edilmiş bulunan mühürlü imzalı ve henüz yoklaması ya- pılmıyan cüzdanlardan açıkta bulunan mühim bir kısmı sar - raflar tarafından sirkat edilmiş- tir. Muhasibi mes'ullükte bu cüzdanları ait oldukları masa kâtiplerine tevdi edilip saklattı- rılmamış olması bu sirkate yol Jaçmıştır. Bu mesele hakkmda mülkiye müfettişliği tarafmdan altı me- lima «| milletler arasında da tam Muahed Mutlaka değiştir-| mek lâzım! Atinada toplanan Balkan konfe- ransı mesaisine nihayet vereceği S- Tada yeni bir vaziyetle karşılaştı. Bu vaziyetin evvelden tahmini zor de- dildir. Bı istan bu konferansa iş- tirak etmiştir. Pakat Bulgaristanın konferanstaki diğer devletler karşı- sında başka bir vaziyeti vardır. Bu memleket umumi harpteki mağlâbi- yetin kendine kabul ettirdiği ağır bir muahedenin yükü altındadır. Mese- lâ Adalar denizinde kendisine bir is- kele verileceğini bu ağır muahede bi- le kabul etmişken bu mahraç on se nedenberi verilmemiştir. Hulâsa Bul garistan şikâyetçidir, halinden hiç memnun değildir. Balkan devletleri arasında sulhü kuvvetlendirmek, ciddi bir teşriki mesai vücude getirmek için toplanan, bu konferansta Bulgaristan: temsil edenlerin ergeç bu nazik noktaya te mas etmekten kendilerini alamiyacak larını tahmin etmek müşkül | değil di. Dün gelen ve aşağıya dercedi len telgraf konferanstaki Bulgar mu rahhasmın söylediklerini anlatmağa kâfidir. Muahedenin tadili meselesini tet kik etmeğe bu konferansın resmi sa- âhiyeti olmadığı bellidir. Fakat kan. feransa riyazet eden Yunan hası Bulgar arkadaşımı İ sonra her muahedenin b sız maddeleri olduğunu söylemek Tü- zumunu hissetmiştir Görülüyor ki Atina © konferansı alâkadarlar arasında senelerdenbeti hoşnutsuzluğu devam ettiren mesele leri bir kere daha ortaya çıkarmış tar. Maamafih ileriye doğru atılmış bir adım vardır. Her sene cak olan Balkan konfera: kanlarda devamlı bir sulh mesai temini için müsbet bir yürüyeceği ümit ediliyor. Fakat Avrupa Birliği tesisi mev. yolda, w Konferans Reisi m. Papasanaslasyo zuubahsolürken nasr! galip ve mağ- lüp farkı üzerine kurulmuş muahe- del ileri di sa Balkan Birliği de mevzuubahso- lurken Balkan yarımadası üzerinde bir müsa t tesisi elze- görünüyor ATİNA, ii (A.A.) konferansının umumü içti manya murahhas: M. Pella, lara ait bir misak akdi dikkati çelbetmiştir. Bulgar murah. hası M. Sakassef, Bulgüristanı ma- dun mevkiine düşüren Neviily mua. hedesi hakkında tenkidatta bulun. bu müabedenin Balkan hül arasında bir ittihat vücude mesi fikrine © Bulgaristanm akıl erdirememesine sebep olduğu- nu beyan etmiştir. M. Sakassef, bu müshedenin yeniden tetkiki im- kân ve ihtimallerini derpiş eden mad deleri de bu miinasebetle hatırlat. - mıştır. M. Papanastasiou, bu arada sö- ze karışmış ve Balkan konferanat ih. Balkan ında Ro) Balkan! Tözumuna Brezilya Ihtilâl hâlâ de- vam ediyor! Rio de Janeiro, 11 A. A, — Dahiliye nezareti tarafndan neş redilen bir tebliğde vatanperver lerden mürekkep taburlar teşkil İedildiği ve müttahit hükümetle- re mensup askerlerin Para hükü meti dahilindeki asileri mağlâp ettikleri, Minasjeracs, Santa Ka tarina ve Rio Grande dö Sul hü- kümetlerinde mücadeleye — de- vam etmekte oldukları bildiril- İmektedir. Ayni tebliğde, hükü- #metin Brezilyada sulhü sükünü süratle tesis edeceğini kuvvetle ümit eylediği beyan edilmekte, memleket dahilinde ortaya çıka İrilan şay.vlara ve ecnebi memle ketlerden gelen yanlış ve mana- sız haberlere inanmaması halka tavsiye olunmaktadır. Buenos - Ayres, 11 A. A, — Porto Allegreden Nacion gaze- İ tesine göndetilen bir habere gö- re, Santa - Cruz'de bulunan mu- İhafız kuvvetler federal hüküme- te karşı isyan etmişlerdir. LONDRA, 11 A.A. — Delhi İkruvazörünün lüzumu halinde İngiliz menafiini müdafaa et- mek üzere Pernanbuka gönderil diği haber almıştır. İ MONTEVİDEO,IZA.A,.— İmpargial gazetesinde çıkan ve henüz teeyyüt etmiyen bir habe- teşriki!re göre, Saopoloda bulunan müt | 'da tahit hükümetler kıtaatı 10 tay-| yare tarafından bombardıman e- dilmiştir. 50,000 kadar (o asinin Saopolo hükümetine doğru | $ koldan ilerlemekte olduğu riva- yet olunmaktadır. Fransız muharipleri Almanlara cevap veriyorlar PARİS, 1fA:A. — 700,000 azası olan sabik muharipler mil- li birliği mecijşi ittifakla kabul i bir karar suretinde, her türlü fırka düşüncelerinden azâ- de olan sulh ve.sükün fikrine sa- dakatle bağlı bulunan sabık mu- haripler cemiyeşinin gulhü kuv- vetlendirmeğe matuf © mesaiyi hararetle takip etmekte olduğu beyan edilmiş, Coblencete, çe- ği şkilâtma men- ydan okuma mahiyetinde oldu- ğu, bu tezahürlerin sabık muha ripleri ve bütün Fransızları şid- detle müteessir ettiği kaydolun- maktadır. ——m m İ | komitesinin bu müşkül mesele. müzakere mevkiine konmasına evvelce karar vermiş olduğunu hatır- latırıştır. M. Papanastasicu, kongre âzasmın harpten mütevellit meselele- rin halli lehinde müdafaatta bulun- mak Üzere toplanmış oldukları zan. - nında bulunmadığını, hep: mevcut olduğunu ilâve “etmiştir. M. vetlendireceğine v efkârı umumlenin kani bulunduğunu söylemiştir. Balkan konferansı Harp kanun harici telâkki ediliyor ekalliyetler Atina Ji, — Balkan konle- İsulhiye ile halledilecektir, C — ransı heyeti umumiyesi ekalli- | Deruhte edilecek taahhüdata te- vuku bulduğu takdirde, tekabilen müizaherette bulu. yetler için deruhte edilen mec- buriyetler ile Balkan memleket lerini ihtilâfa düşüren diğer si- yasi meseleler hakkında müte- kabil ahkâmı havi bir projeyi müttetfikan kabul etmiştir. Bu proje müahedatten müte vellit bütün mecburiyetlerin ta- mamen tatbikini âmir maktadır, Buna nazaran; 1 — Balkan hükümetleri Hariciye Nazırları senede bir defa Balkan şehirle- rinden birinde bulunacaklar, te. |eden hususi trene binerek ertesi atii efkâr edeceklerdir, 2 — Balkan hükürnetleri ara- sında âtideki esaslar tüzerinde bir misak aktedilecektir; AA — Harp, kanun haricine vazedilecektir, B — Balkan işi görüşüldü icavüz İmü nulacaktır. 3 — Balkan misakınn ihzarı n bir komisyonu mahsus teş- içi kil edilecektir, , Ankara, 11 — Yunan Başve- bulun. | kili M. Venizelos bu ayın 22 sin İde Ankaraya gelecektir. M. Ve- inizelos 21 teşrinievvelde İkruvazörile İstanbula muvasa- lât edecek ve kendisine intizar gün Ankaraya vâsıl olacaktır. Başvekil merasimle istikbal ziyaretlerle edilecek ve o gün meşgul olacaktır. Birinci günü Harici; B, tarafından şerefine bir ziya- muahedelerin de bir takırmhaksız hükümler Papanastasisu, Balkân konferaosmın faideleri hakkındaki düşünceleri kuv ye Vekili Tevfik Rüştü ANKARA, 12 A.A, — Tür- kiye Cümhuriyet merkez Ban- kasına devlet memurlarmın his sedar olmaları ve hisse bedelle- rinin ödenmesinde hükümetçe l ! İ mesi hakkındaki hey'eti vekile kararına tevfikan başvekâlet teh yapılan tamim sureti gösterilecek kolaylıklara dair talimatname aşağıda yazılmış- Başvekil Paşa Hazretleri- İnir emirnameleri şudur: Cümhuriyet merkez Banka- sının tesisini ve bunun için ar- zu edenlerin hissedar olmağa talip olmalarını yakında efkârı umumiyeye arzetmek mukarrer ir, Ordu mensubininin ve ale- Yümem devlet (o memurlarının bukadar büyük ve mühim milli bir müesseseye hissedar olma- ları için sühulet gösterilmesi heryerde benden talep olunmuş tur. bir milli müessese- ye memurinimizin iştirakine imkân vermek hükümetçe ciddi olarak mütalea olunmuştur. Filvaki bu iştirakte hissedarlar için büyük emniyet ve menafi mevcuttur. Diğer taraftan mü- essesenin münevver vatandaş- lar tarafından mürekabesi onun için de büyükfaidedir.Hükümet çe memurine gösterilecek sühü let hisse bedelinin tedricen ve taksitle tediyesine imkân ver- meğe münhasırdır, -Bunda' da azami ve asgari hadler tayini Zaruri olduğu umümiyetle tes- Tir olunadağına şüpiöm yok- Kimlerle -k ——— eo — Kimi sabıkalı, kimi Çerkes Etemci, kimi küfürbaz.. Adana ve İzmirde yakalananlar Serbest Fırkanın burada çığırt- kanlarından sabıkalı Ömer oğlu Kopuk Hüseyin dün gece sar- - İhoş olarak Reisicümhur Hz. ne İve hükümete tefevvühatta bu- lunduğundan tevkif edilerek ma İhkemeye verildi. İZMİR, 12 (Milliyet) — Bornovada polis Ahmet EL. yi vuran AmavutRecep hakkın daki tahkikat deva metmekte- - dir, Bu tahkikat esnasında muha if fıraknın Bornova ocağına gi- renlerden bazılarının o hüviyeti meydana çıkmıştır. alâkadar olanlardan eski milis zabiti ve mahküm Giritli Recep katilden 1$sehe hapisten Abidin çavuş, iki hırsız, dört kaçakçı, iki sabıkalı vardır. -Serbesçilerin Konyada mezbu- hane gayreti KONYA, 12 (Milliyet) — Serbesçiler son bir ümit olmak üzere talihlerini denemeğe uğ- İraşıyorlar. Sabahtan gece yarıla rma kadar © propagandalarna rağmen belediye intihabı C. H. Fırasının tamamen lchindedir. Zafer zafer üstüne. . KOZAN, 12 (Milliyet) — Kazamız belediye ( intihabatı bitti, C. H. F. namzetleri inti- hap olundular. ÇANAKKALE, 12 (Mil yet) — Bölediye intihabatı bit - ti. C, H, F, namzetleri azandılar İZMİR, 12 (Milliyet) — Ak sekili Ahmet Hamdi Ef. bugün Hatuniye parkında (o hükümete söverken yakalanmış, Adliyeye İkendilerine kolaylıklar gösteril| ie) İ yenlerin ödemeğe mecbur tur, Bu muavenet ve sühület şartları melfuf talimatta göste devletten iştirak etmek arzu e- denlerin sür'atle kayit ve mali. yeye müstacelen iş'ar buyurul- masını rica ederim efendim. Talimatname şudur: | 1 — Memurlarm Cümhuri- yet Merkez Bankasına iştirak- İlerini teshil ve o menfaatlerini İtemin edebilmek için mezkür Bankaya hissedar olmak isti- ol- dukları aksiyon bedelleri hazi- ne tarafından bankaca talep e- dilince tesviye olunacak ve me- murlar bu mebaliği ( hazineye karşı borçlanacaklar ve borçla- rını aşağıdaki şartlar dahilinde ödeyeceklerdir: 2 — Her memur münferiden akalli yüz lira kıymetli ve aza- mi bir maaş nisbetinde (hisse senedi alabilecektir. Birkaç me- mur tarafından müştereken bir) hisse mübayaa edilemez. An- cak bir maaş yüzer liralık hisse Senetlerine temamen tekabul etmezse maaştan o miktar da fazla almabilir, 3 — Memurların bundan faz- la hisse senedi satın alması şa- yanı arzu olmakla beraber bi- rinci madde mucibince gösteri- emsali hasılı ile birlikte (mes- ken taziminatı hariç) bir maaş nisbetindeki hisse (senedine ANKARA, 12 (Milliyet) —| Bunun içinde Çerkes Etemle | inüinhasır olacaktır. Bir maaş e veriyorlar? Mehmet, Hüseyinoğlu Hacı Ali Ömer oğlu Bekir, Servili mesçit te, halka: “Vergileri kaldıracak şekeri ucuzlatacak fırkaya söz verin.Dikkat, pek az o kaldı!. Sonra pişman olursunuz!,, diye rek tehdidatta bulunduğundan Adliyeye verilmiştir. Ne istiyorlar? Şimendifer amelesi dün toplandı Şark Şimendiferleri amele te avün cemiyeti yeni heyeti idare si dün bir içtima yapmıştır. Bu içtimada yeni heyeti ida- re şirketle tı İrahhaslarla İtalimat vermiştir. Murahhaslar imkân bulurlar sa bugün kumpanya ile temas e derek amçlenin metalibini bildi- İreceklerdir. Tespit edilen meta- İlip listesine nazaran kumpanya İdan sıhhıye sandıklarının ilgası İişinden çıkarılan üç amelenin bü İtlin h akları baki kalmak üzere gene vazifelerine iadesi, ihtiyar amelenin daha hafif vazifelerle tavzif edilmesi istenecektir. Toplanacak cemiyetler Himayei etfâl cemiyeti heyet merkeziyesi bu gün toplanacak- Hilâliahmer cemiyeti hey'eti merkeziyesi perşembe günü top lanacaktır. Veremle mücadele cemiyeti hey'eti merkeziyesi o çarşamba günü toplanacaktır. rilmiştir. Şimdi bütün teşkilâtı! lecek kolaylık ancak memurun | Cümhuriyet Merkez bankasına memurlar hissedar olacaklar Memurlar nihayet bir maaş nisbetinde hisse senedi |? alacak ve bu hisse 100 liradan aşağı olmıyacaktır Hisse senedinin menafiinden istifade için senedin tamamen haziney€ ödemesi şart değildir, Senetlerin parası memur maaşlarından 18 ve 12 taksitte kesilecektir ti i ik nisbetinden fazla mübayaa olit | nacak hisse senetleri bedelleri" nin tesviyesine hususi eşhâ$ İlim gibi muamele görecekler ve İle, kendilerine bir maaş nisbeti gösterilen sühuletler gösteril iin, miyecektir. : hk di 4 — Yukarıki maddeler dai” resinde hazine tarafından öğ€ nen hisse senetler maaşının tİbev, tarı (mesken tazminatı hariç) İemi yüz liradan noksan alan memüf” lardan 18 taksitte ve maaşı yö liradan fazla olan memurlardaf da 12 taksittet her ay maaşls” rından tevkif edilmek sureti mahsup olunacaktır. de $ — Hisse senedinin menasijiiki fGiinden istifade için hazineye | ida temamının ödenmesi şart deği İhkt dir. Hazine, tarafından bedelle rinin bankaya tesviyesile me* iyona sahip olur ve bi anden itibaren menafiinden ğrudan doğruya istifade eder. 6 — Her memur yukarıdanb* İye ri serdedilen maddeler ahkâm İk $ş nı kayıtsız ve şartsız kabul et" İde tiğini merbut bordroda bulu” nan ismi hizasına imzalıyacak” tır. kil <a 0G ANKARA, 12 A.A, — Alde İm ımız malümata nazaran Cüm- ft huriyet Merkez Bankasına me murların hissedar. olabilmeleri | ti, in gösterilen kolaylıklar bü İt, yük bir alâka ve memnuniyetle karşılanmış daha şimdiden bir” çok müracaat ve talepler'olmu$ tar. Adanada Halk Fırkası kazandı ANKARA, 12 A.A. — Ada nada belediye intihabı, azasın- dan çoğu karşı fırkadan olan bir heyetin nezaret ve idares” de cereyan etmiştir. Buna rc men intihabat Cümhuriyet Hi: Fırkası manzetlerinin e ekseri" yet kazanmasile neticelenmi$ ve kâmilen hâlk fırkasına mefi sup olan yeni belediye heyeti vazifeye bile başlamıştır. Bunâ muhalif neşriyatı sureti kati yede tekzibe mezunuz. Karadeniz Rus filosu takviye edilmiyor MOSKOVA, 12 A.A. Taf Ajansı Karadeniz filosunun yö kında Baltık filosunun bir krs vazör dört torpito veya tahtel- bahirlerile takviye edileceğin? dair Bükreşte çıkan haberleri tekzip eknektedir. Tahdidi teslihat LONDRA, ii A.A. — Am€& rikanın Bfüksel ve Bern sefirl& ri Akvam Cemiyeti tahdidi to#” lihat ihzari komisyonu azalığı” na tayin edilmişlerdir. Bu komi$ yon, İkinci teşrinde Cenevredö  toplanacaktır. Yy Mısırda bir komünist KAHİRE, 11 A.A. — Komü İnist enternasyonalinin bir mem ru olduğu ve kargaşalık çıkar” mak için Moskovadan (o Mıs? | gönderildiği iddia edilen ve g& çen ay tevkif edilmiş © olan A man tebâasından Paul (Die rich, memleket haricine çıkarı? caktır, Filistin komünistlerinin beli başlı reislerinden (olan WP! “ İRian ila Chrish va Kineihirr