4 Ocak 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Vicdan hürriyeti, Matbuat hürriyeti © Siirt meb'usu: MAHMUT Mühim hâdiseler, mutlaka ba fikirlerin daha iyi anlaşılma- iha, bazı vaziyetlerin daha çok İhkişafına sebep olurlar. Bu iti la, Menemen faciası; yalnız İhuriyetçilerin bundan böyle ip edecekleri yolu göster- güzidelere ve gençlere dü Vazifeleri yeniden ihtar et- Mek vazifesini hazırlamadı; ay» İK amanda Cümhuriyet Halk kası namına iktidar mevkiin bulunan muhterem » İsmet ın ve hükümetinin şimdi- kadar muhalifleri tarafından anlaşılmak istenmiyen poli- ının mühim iki cephesini Yüzuh ile anlatmış oldu. Ar- Vicdan hürriyetine, mâtbuat iyetine dair İsmet Paşa ne üyor? Bu noktalar, onun 5 Müfrit taraftarları nazarın- ile aydınlanmış bulunuyor. hakikatin anlaşılmasına Tü- h Vardı; çünkü gerek ağız- 5 Ağıza, kulaktan kulağa 5 Pr. andalar, gerek ba- Bazetelerin neşriyatı İsmet a ve fırkasınm vicdan hürri Üme riayet etmediği, matbua- İk Sürriyetine taraftar olmadı Merkezindedir. Muhafazakâr (İş lâyik devlet prensiplerine den Başvekil Paşanın vic- hürriyetine karıştığını, li- i iller ise hükümeti murakabe set çekebilecek midir? * memleketin siyasi terbi- ti hesabına, matbuatımızın Şe Ve hürriyeti namına dilemek Midir. Muhakicak ki, hayatta bir çok #sfehhümler vüzuhsuzluk - .#reddüt ve ibhamlardan » İnsanlar iyi anlamadıkla iyetlere ve mefhumlara €srarengiz bir mahiyet Neğe yeltenirler. Cümhuri ürkiyesinin istinat ettiği #saslar, bazı vatandaşlar yhdan işte böyle bir talie 5 iştir. Bazı münaka- van ve telâkkilerden anlı- çe ki, bizde lâyiklik mefhu- onun tatbikata taallük e- şekli yanlış tefsir ediliyor... Biye asla dinsizlik değil ta kis vatandaşları dinsiz- ivik etmek, lâyik idare- aga ve manasma münafi i #Ümet-kanunların tesbit h, Mudutlar dahilinde kaldık i bir vatandaşın vicdaniya İ akidelerine müdahale Ve içe kadar böyle bir mü- RK in vukuu da gösterile- Alkın camilerde tam bir, dairesinde ibadet ede- memlekette vicdan hür Zan, <tişi hürmeti ifade €- karşı zaman dini hareket i yapılan takibat İh Politika vasıtası olarak dığı hallere münhasır- MD; ika, (din elden gidi- herYadile taklibi hükümet b çalışmak, siyasi meta 'unmak elbette takibatı ir. Viedan hürriyeti sa - çıkıyor, müteaddi: bir ği, yar. İşte memnu 0- İp zum olan haraket bu- ise; dut şahıslara münhasır Yor, umuma sirayet edi- şolayısile inkilip Mütees- Ayor, ileri hareket geri ka Önün içindir ki, cümbüri iiresi, hiç hir sebep dolayı i, V€vi cürümlere göz kapa bn hürriyeti mevguunda im daha unutulmama lr: Türkiye de vicdan mdaş, hiç bir. politika yisile değil, sırf dini bir iş meselâ tekkede topla- ka, © ibadet “edebilirler ti, yy lerde dini tedrisat bir olabilirler mi? Ayni iz Vatandaş, arap harf- 4 KANUNUSANİ 1931 5 inci sene, ! NUSHASI 5 KURUŞTUR PAZAR e, No 176İ Gazi Hani Mudanyaya Gazi Hz. g Büyük götüren Ege vapurı saray önünde Büyük Relsin teşriflerini bekleyor ece mufarakat ettiler | A Reis bugün Bursayı şereflendirecekler Eş tetkikatta bulunacaklardır.. ana Baza iz Siirt Mehr Gazi Hazretleri Bu K ———ğ—ğ—ğ ei abi işi da ü i atorunun biraderini kabul için Ankaraya döne- ir Ce likeme tetkik seyahatlerine devamları muhtemel.. Gazi Hz. dün geç vakte ka- dar saraydaki dairelerinde meş- gul olmuşlar ve gece yarısı Ege vapurile Mudanya tarikile Bur- hareket etmişlerdir. Zi Hz. nin hareket edecek lerini haber alan bir çok mk dün akşam teşyi için saraya get nişler. Bunlar arasında şehri- mizde bulunan meb'uslar, erkâ- nı askeriye, üçüncü kolordu ku- mandanı Şükrü Naili paşa, Tah- ran sefiri Hüsrev ve Vali Mu- i|hiddin Beyler, Halk fırkası. ve İdevair erkânr da vardı. Gari Hr. şimdiye kadar tet- kik seyahatlerinde kendilerine refakat eden zevatla birlikte sa- at yirmi dörtte Sakarya motorü ile saraydan ayrılmışlar ve sa- Tay açıklarna gelmiş olan Ege (lar yapılmıştır. Bursa ve hava- vapuruna geçmişlerdir. Mütea- kiben vapur Mudanyaya hare- ket etmiştir. Vapur bu sabah Mudanyaya vasıl olacak ve Gazi Hazretleri lisi Gazi Hz. ni yakından gör- mek iştiyakile sorisuz bir sevinç içindedi Bursa belediyesi Gazi Hz. şe reflerine büyük bir ziyafet ter- saat onda karaya çıkacaklardır. | tip etmek isteyordu. Müteakıben oradan Bürsayı 4:5 rif edeceklerdi Büyük Reisimizi karşılamak için Mudanya ve Bursada Halk tarafından fevkalâde hazırlık- gibi hareketlerin zara- ların celbini, tile ifadelerinin 3 vardır. Bu halde bir! “Aza Mehmet Ali Bey Fakat Gazi Hz. tetkik seya- hati yapmakta oldukları ve ken dileri için hiç bir masraf ve me- rasim yi asını arzu etmedik İeri cihetle Bursada sadece hal- Reis Cemal Bez Arif Orucun tahliye talebi reddedildi Mahkeme v 4 selma mahkemesi gzasından şahitlerden İzm nit digerlerinin istinabe sure- alınmasını kararlaştırdı itte bulunan- İzmit, 3 (Miliyet)— Mahke mede geçen hafta çok kalabalık bir kitle huzurunda başlayan Yarının muhakemesine bugün- de çok kalabalık bir samiin hü- zurile devam edildi DİNLEYENLER BİN KİŞİ KADARDI Saat onu çeyrek geçiyor halk sabırsızlık içinde Arif Oruç ve Süleyman Tevfik Beyler muha faza altında salona girdi. Vekil İeri Etem Ruhi Bey bunları ta- kip ediyordu, Reis ve azalar yer lerini işgal ettiler müddei umu- mi makamını gene muavinBahe kın ihtiyaçlarını tesbit için tet- kik. ve temaslarda bulunacaklar dır. Gazi Hz, Bursa ve havali- sinde bir iki gün, ağlebi ihtimal yarın geceye kadar kalarak köy İllerin de dertlerini yakından dinleyeceklerdir. Sonra Kara- köy. veya İzmit tarikile trenle doğruca Ankaraya avdet edecek lerdir. Büyük Reisimiz, ayın on iki sinde merkezi hükümeti ziyaret edecek olan Japon imparatoru- nun biraderleri Prens Takama' tsu'yu kabül ettikten sonra tet- kik seyahatlerine ağlebi ihtimal Dahiliye vekili ile birlikte de- vam ederek İzmir ve Adanayı da ziyaret buyuracâklardır. Ga- zi Hz.nin tetkik geyükatlerinde şehrimizde kaldıkları “müddet zarfında saraya istidarile vaki müracaatlar bini mütecavizdir. Bunlarm yüzde doksanmdan fazlasının şahsi ihtiyaçlara mü- teallik olduğu ve ancak müteba kisinin sür'atle takibi icap eden muhtelif işlere ait | bulunduğu anlaşılmış ve bunlar (alâkadar devaire bildiritmiştir. .. GET Münasebetsizlik Mısır'da aleyhimize neş- redilen bir karikatür., Kahireden “Times” gazete- sine bildirildiğine göre ahiren uyusturucu maddeler - ticareti yapan beş Mısırlı beşer sene a- ğır hizmete ve biner lira nakdi cezaya mahküm edilmişlerdir. Türkiyeden kaçak © süretile Mısıra esrar ithal edildiği iddia edilmiş ve evvelce Türkiyede sıhhiye işlerinde bir mevki sahi bi olmuş olan Dr, Nazım ismin- de biri bu işte alâkadar görül müştür, Gene Kahireden Havas ın bildirdiğine göre Mısır gaze- teleri Mısıra esrarm o Türkiye- den getirildiğini / iddia, ilebu Bapta Cemiyeti Akvama bir ra- por verileceğini yazmaktadır. Mısırda haftalık bir gazete ora- bir karikatür neşretmiştir. Bu Kahire sefiri Muhiddin Faşa karikatürde Türkiye her tarafa esrar satan bir şekilde gösteril miştir. Bunun üzerine Kahirede ki Türk sefirinin Mısır hüküme ee AMAN E Son dakika | Gazi Hz. 'Bürsadan İstanbu- ilaavdet edecekler ANKARA 3 (Telefonla) | | — Reisicümhur Hz, yolların bozukluğu münasebetle Bur- | sa'dan İstanbula avdet buyu- | racaklardır. Gazi Hz. İstan- bul'da tevakkut etmiyecekler ve doğruca Haydarpaşadan | i trene râkip olarak Ankarayı | | teşrif edeceklerdir. İ Divanı harpler Jşe başladılar; Şeyh Jbrahimin itirafatı Yeni tevkifat yapılması muhtemeldir Dün şehrimizde yeniden tev- kifat yapılmamıştır. Menemen- de dünden itibaren vazifeye baş ıyan idareci örfiye divanı harbi tarafından lüzum (görüldüğü takdirde şehrimizde daha “bazı kimselerin tevkif edilerek Mene mene sevkedilmeleri çok muhte meldir. İrtica hâdisesi tahkikati le doğrudan doğruya Divanı harp meşgul olmaktadır. DİVANI HARP DÜN İŞE BAŞLADI İzmir 3 — İrtica (o hâdisesi hakkında Manisa Balıkesir ve Mencmende tahkikatabüyük bir ehemmiyetle devam ediliyor. Hazırlanan fezlekeler mevkuf- larla birlikte Menemene, divanı harbe sevkedilmektedir. Divanı harp hey'eti bu giin- den itibaren fil'en işe başlıyor. Divanı harbe memur edilen ad- liye memurları da Menemene hareket etmişlerdir. Derhal mev kufları isticvap edecekler ve id- dianamelerini hazırlıyarak diva nı harbe vereceklerdir. İzmir ve mülhakatında şim- diye kadar tevkif edilenlerin miktarı iki yüze yakındır. İstan bulda tevkif edilenler de bugün Anafarta vapurile getirilmiş- ler ve Menemene sevkedilmişler dir. Şimdiye kadar yapılan . tah- kikat irtica şebekesinin geniş ve (Devamı altıncı sahifede) Türk - Yunan İtilâfı hakkında" M. Mihalakopulosun wühim bir makalesi ATİNA, 3 (Apo.) — Yunan Hariciye Nazırı M. Mihalakopu los Pariste mür teşir Orop mec- muasmda yaz- dığı bir makale- de Türkiye ile Yunanistan a- rasında imzala- han itilâfların ehemmiyetini de $W kaydederek di- yor ki; Bu itilâflarla bir teraftan Ba! kan devletleri nin umumi uz laşmasının te- melleri atılmış diğer tarafta ıda iki komşu millet arasında ta- rihi zıddiyet ve rekabete niha- yet verilmiştir, Lozan mu 4hede sinin imzalanmasından © sonra Yunan megaloideası ebediyen bitmiştir. Bu itilâflar hiç bir devlet aleyhine değildir.” Balkan konferansına iştirak edenlere nişan Balkan ittihadi komitesi rei- si Sabik başvekil Papaanastasi- yu'nun teklifi üzerine Yunan hü M. Mikslako ele, | Beş beton köprü inşa olundu. 4 olan vazifeyi N Müfettişler kâmilen tef- iişata çıktılar Ş.KayaB., Menemeu hâdisesini mahal- linde tetkik ve tahkik eden Da- hiliye vekili Şükrü Kaya Beyle idareci örfiye mmtakası kuman- danı Fahreddin paşa dün sabah Seyrisefainin Çanakkâle vapu- ru ile şehrimize gelmişlerdir. Vapur sabaha doğru saat dörtte limana girmiş ve saat ye- dide Tophane rıhtımma yanaş- muştur, Saat dokuzda vapurdan çi- kan Şükrü Kaya B. ve Fahret- tin paşa otomobille doğruta Dol mabahçe sarayma gitmişlerdir. Gazi Hz. kedilerini kabul ederek irtica hâdisesi tahkikatı hakkında izahat almışlardır. Fahrettin paşayı öğle yemeğine alrkoymuşlar ve kendilerile saat onda başlayan mülâkatlar on altıya kadar devam etmiştir. Şükrü Kaya B. altı saat sü- (Devamı 6-ci sahifede) ABDÜLKADİR KEMALİ Adanada bir fırka kurdu; az çok bir kalabalığın önüne geçti; mesçit, türbe dolaştı; şeriat ko) nuşarak ve demokrasi yazarak, bütün #itneciliğini fesatçılığını yaptı, Kendisi Ankaranın eski düş- manıdır; Mecliste bütün meb'us Tuğu zafer aleyhine çalışmakla geçti. Bir aralık ikinci gruptan yardım görerek adliye vekili bi- le oldu. Sevinçle Gazinin odasr- na koştu ve ondan şu ' tebrik cümlelerini işitti: — Hükümetteki arkadaşlar le çalışmayacaklarını bana siniz. Vers yüzü geri döndü. Bugü- ne kadar hep o hınç, kep o kara hırs, fakat sağa zikir, sola tek- bir bir kısım halkı gene ele ah- dı. Bütün hudut kasabalarını köy İlerini ayaklandıracaktı. Der- | ken Serbes hırka kendini teshet.|/emesinde zayıflık farzetmele » ti; içine bir ürküntü çöktü, Ve Fransa bayrağına sarıldı. Casus, hafiye, müfsit, vatan) ve halk düşmanı, işte inkılâp fır! İkasının karşısındaki elebaşıla- rından birinin sergüzeşti ve Si- fatları! Daha geç, ; kümeti Balkan ittihadma işti- rak eylemiş olan devletler mu- Bey işgal ediyordu. ti nezdinde teşebbüsatta buluna rahhaslarına “Sauveur” Nişanı- Gazi Hz. Şükrü Kaya B. ile © üncü sahifede: 2 Matbu- 3-Hikâye rsayı tesrif ettiler! Şükrü Kaya Bey Gazi Hazretlerine altı saot devam eden İzahamı verdikten sonra saraydan çıkıyor Fahreddin Pş. Ankaraya gittiler Menemen hâdisesi hakkında Gazi Hz.ne altı saat izahat verildi Divanı harp mıntakası kamandanı Fahreddin Paşa Dolmabahçeden ayrılirken.. FIKRA Falih RIFKI bağırıyordu, şimdi şüphesiz: — Biz Fransayı isteriz, diye, Ermeni çavuşlarına diz çökü- yor. Alçak! BİR İNKILA GÖRÜŞ İsmet Paşa son nutkunda şu mühim tahlili yapıyor: 1 — Bizde iktidarda bulunan adamlar; memleketin muhale fet ve tenkide tahammülü yok- tur diye mes'uliyetsiz bir tabak küme doğru gittiler. 11— Bizde muhalefet eden &- ININ söylediler. Çünkü siz hırsız imiş | damlar, tenkit hakkını öne süre rek, bütün şahsiyetleri, devletin kanun ve kuvvetlerini ayak altı- na almak için biç bir hudut tanı. madılar. Başvekilin sözüne göre son Menemen kar; ığını yapan Jara cesurluk n şey, devle- tin kuvvetinde ve hükümetin İş- idir. Bekiy, ne yapacağız? Devlet uvvetleri zayıflıyor diye, bil takım fesatlar çıkıyor, diye dev let adamları tenkit olunmaya cak mıdır?, Bu suali de Başvekil soruyor Devamı altıncı sahifede — m NN | EA
