PERŞEMBE J MAYIS 1931 6 ncı sene, No 1879 AUSHASI 5 KURUŞTUR İsmet Pş. ve hükümeti Siirt Meb'usu: MAHMUT ANKARA, 6 (Telefonla) — ükümetin teşkili etrafında rana benzer bir vaziyetin daha fazla uzatılması dahili ve arici politika noktai nazarm- dan doğru olmıyacaktı. Artık bütün tereddütler zail oldu: İs- Met Paşa yeniden hükümeti teş kil etti. Reisicümhur Hz. yeni hükümetin teşkilini kendisine tevdi buyurduğu zaman İsmet 'aşanın istirahate muhtaç ol: duğundan bahisle özür diledi- ği, bu vazifenin ricalimizden $ka bir zata tevdiini rica et- tiği söyleniyor. Eğeriş başma Beçecek hükümet reisi için müş külâtsız, normalden çok fazla İr enerji sarfına ihtiyaç olma- dığr bir. devirde bulunsaydık Muhterem Başvekilin Garp cep sinde siyaset ve hükümet sa- halarında senelerden beri sar- fettiği harikulâde — mesaiden Sonra hakkettiği muvakkat is- tirahatı kimse Ondan esirge- Mmezdi, Nihayet İsmet Paşa gi- bi devlet adamlarımızın sıhhat Ve hayatlarını lüzumsuz yere, lüzumundan - fazla- yıpratmak Milli ve manevi sermayeden bir nevi israf olurdu. Halbuki İsmet Paşanın iğ başında kal- Ması bugün için kat'i bir zaru- r Pettir. Gazi noktai nazarında 1srar €&tmekle İsmet Paşa da bu ısra- Ta fazla mukavemet etmemekle dU zarureti takdir buyurdukla- Tinr göstermiş oldular. Vatanın &mri ve ihtiyacı her mülâhaza- an üstündür. Başvekilin” me- arkadaşlarından ayrı ayrı ahse lüzum görmüyoruz. On- " Parın kabiliyet, faaliyet ve mu- Vaffakıyetlerinin derecesi her- €sin malümudur. Bundan baş- “a İsmet Paşa ve hükümetinin darede bütçede ve alelümum Slahat hareketlerinde karşılaş- İkları vazifenin müşkülâtı da Meçhul değildir. Bu müşkülâtı €nmek için nasıl bir hattı ha- #tket takip olunacak? Unutma Malı ki İsmet Paşanın ayrı bir Programı yoktur. Gazinin inti- âap münasebetile — neşrettiği Yanname Cümhuriyet Halk Irkası programının ana hatla- Ni gösteriyor. B Büyük kongre nihayet bu ha hatları biraz daha tafsil e- €cektir. Her halde Gaziden a POnra fırkanın en büyük - reisi - |Pan İsmet Paşa'nın Başvekil î. rak bu program haricinde ir yoldan yürümesi hatıra bile - Btlmez. Esasen Gazinin beyan esinde sayılan maddeler- N bir kaçını tahakkuk ettir- î"k bile başlı başına bir mu- * VAfakıyettir. Eğer İsmet Paşa 'nu Meclise ve dolayısile mil- *te vadederse ona inanır ve â- İVe emniyetle bakabiliriz. Çün ü yalnız gününü geçirmek, a- 1 tabirile bir idareimaslahat litikası takip etmek Başvekil et Paşanın işi değildir. — - İsmet Paşanın da ittifak_ıle İmada mazhar olacağına ŞÜP- *etmiyoruz. Çünkü kanaati- İZe göre Meclis azası arasın- uhalif ve müstakiller de e dil olduğu halde — bu zaru- Hi takdir etmiyenlerin bulun- 8una kani değiliz. Yeni hü- Metin temine çalışacağı mü- (Deovamı £ invi cahiftarlr ) Kabine listen itimat isteyecek | ANKARA 6 (Telefonla) — Cu- martesi günü meclis içtimaından ev vel saat on üçte Halk fırkası grupu toplanacaktır. Bu içtimada Başveki- lih izahat vermesi mukarrerdir. Bu i- zahat yeni kabinenin mesai proğra- mına dair olacaktır. Grup içtimaını müteakıp saat ondörtte meclis topla- nacaktır. Bu in'ikatta hükümetin programını toplayarak itimat iste- mesi kuvvetle muhtemeldir. Gazi Hz. yeni kabinenin mecliste okuyacağı program ile pek yakından alâkadar olmaktadırlar. Bilhassa mü him meseleler üzerindeki fikir ve mütalealarını peyderpey Başvekile tevdi ve not ettirmektedirler. Gazi Hazretlerinin seyahatleri neticesi ha zirlanan ve vekâletlere tevzi edilen raporda mevcut müşahede ve mülâ- hazaları da yeni bütçede ve hükü- metin müstakbel icraat programında en esaslı mevkileri ve veçheleri al- maktadırlar. Her halde yeni hükü met yeni meclis bir çok yenilikleri ve memleketin mühtaç olduğu feyiz ve semereleri getirecek olan esasları muhtevidir. Fırka kongresinin tesbit edeceği mukarrerat ta bütçede ve programda başlıca yerler alacaktır. CUMARTESİ RUZNAMESİ Cumartesi içtimamımn ruznamesi şöyle hazırlanmıştır : 1 — İntihap mazbatalarının tas- dikı, 2 — Encümmenler intihabı, bütçe encümeni riyasetine intihabı muhte- | ! | | Başvekil Meclis huzurunda yemin — | ederken mel görülen zevat arasında Gümüş ! hane meb'usu Hasarnı Fehmi, ' İstan- bul meb'usu Ali Rıza Beylerin isim- lerinden bahsedilmektedir. Meclis riyaseti tarafından bugün Başvekâle te yazılan bir tezkerede geçen Mec listen kalan ve merclis dahili nizam namesinin 69 uncu maddesine göre hükümsüz sayılan lâyihalardan han- gilerinin müzakeresinin lüzumlu gö rüldüğünün bildirilmesi temenni e- dilmiştir. Çifçi HalilB. meb'us- " |Vuktan istifa etti ANKARA &6 (Tçlefonla) — Ma: nisa meb'usu Halil Bey iştifı.nımeşı ni bugün Meclise - tevdi etti. Hal;l Bey istifanamesinde aynen diyor k’f “Ahvali sıhhiyem — ve Ifşısusı ışleiı-ıî in kesreti vazifei teşrilyeme mâni :;:ir:ığkundan istifamın kabu'lünü hür metlerime terfikan arıeyle.rım..,, 4 Halil Beyin istifanamesi Meclisin cumartesi günkü in'ikadında okuna caktır. a : Sabık Kars meb'usu Halit .Beyın münbal meb'usluklarından birine f ka tarafından namzet gösterilmesi rrerdir. muk:AÜSTAKIL MEB'USLAR e Halk fırkasına mensup olup müs- takillen meb'us intihap edilenler, peyderpey fırkaya iltihaka başlamış ır. ıaı'gugünkü grup iç_tiı_nıını bunlar- i iştirak etmiştir. n l;’elşRlâA İDARE HEYETİ Halk fırkası idare heyeti yarın sabah içtima ederek meclis encümen lerine dahil olacak azalar hakkında müzakerede bulunacaklar ve tesbit edilecek listeler fırka meb'uslarına Sabık Kars meb'usu Halit B. namzet gös terilecek, müstakiller fırkaya giriyor Meb'usluktan istifa eden Manisa . meb'usu H HALİL BEY Pa gaa ea a ar"rürür DSülrt Meokbbuncu REARENEU'E BUGÜN ; 2 nci sahifed: 3 'I Suriyede Framsızlar 2— Son ve harici haberler $ üncü sahifede: 1— Imar pröjesi şehir mec- lisinde görüşülecek. 2— Balıkçılık enstltüsü faa ı lliyete eeçivor. 4 4 le Şair muhakemesi görüldü. Dumpig için Iktisat vekâ Nazım — Hikmotin time bir rapor gönderildi 4 üncü sahifede. Felek Roman Fırkası Reis îıekilliklerine Ali ve Cemil B.ler İsmet Pş. cumartesi Fırkada sonrada | intihap edildiler Mecliste proğramını izah edecek.. — ANKARA, 6 A.A, — C. H. Fırkası grupu bugün Başvekil İsmet Paşa Hazretlerinin riya- setinde — içtima ederek gruüp Fethi Bey Siyasi hayattan çekildiğini teyit ediyor İ Reis vekillerile dokuz kişilik i- * dare hey'etini intihap etmiştir. Reis vekilliklerine reye işti- rak eden 216 azadan 215 reyle Afyon meb'usu Ali ve 205 rey- le Tekirdağı meb'usu Cemil B, intihap olunmuştur. faj Azalıklara, Kılıç Ali (Gazi- ayıntap), Doktor Cemal (An- talya), Rasih (Antalya), Ali Râna (İstanbul), Abdülmutta- lip (Malatya), Rasim (Sıvas) Zamir (Adana), Ali Şuuri (Ba hıkesir)Hakkı Tarık (Gireıun) Beyler seçilmişlerdir. İ — -seerce. Dostluk —— .—. .— Atina meb'usunun konferansı —O....—.' Beraberce yeni bir şark medeniyeti doguracağız ANKARA 6 (Telefonla) — Ati. na meb'usu M. Leon Makas üç gün- denberi Ankarada misafirdir. M. kas Y T harici siy indı çok faal bir rol oynayan bir zattır. Kendisi on bir seneden beri hem mu harrir, hem gazeteci olarak memle- kette ve bilhassa Pariste, Fransanın en büyük gazetelerinde memleketin menafiini müdafaa etmiştir, M. Makas geçen sene Yunan par lamentosunda Türk - Yunan itilâf- namelerinin mazbata muharriri idi. Atina meb'usu bugün saat 16 da Türkocağında bir konferans verdi. Konferansın mevzuu şudur: “Harpten sonra Yun:niıtının te- kelçi h dol r yatı,, salon ç Ş tu. Ön sırada Başvekil İsmet Paşa, Hariciye vekili Tevfik Rüştü Bey bulunuyordu. Fransız, Rus, sefirleri İngiliz müsteşarı, Yunan sefiri, sefa retler erkânı bilhassa göze çarpıyor- du. Meb'uslardan çoğu, bhukuk mek tebi profesörleri, Ankaranın yüksek sınıfına mensup bir çok zevat yerleri doldurmuşlardı. Balkan konferansı reisi sıfatile Trabzon meb'usu ve meclis reis vekili Hasan Bey, M. Ma kası takdim etti. Konferansçı çok düzgün ve güzel bir fransızca ile konfı verdi, Yı i di getirdiği selâm ve muhabbeti haziru na arzetti, Mevzuuna şöyle girişti: “Rejimleri değiştiren her iki mil- let maziyi ve tarihi unutmuşlardır. Yeni Yunanistanı tanıyınca siz de bizimle daha sıkı dost olmakta ve bizim duyduğumuz zevki duymakta Ht edecekslniz. “iki SUO yekdiğerine müşabih olan ihtilâlleri dostluğu daha iyi tesbit eder, idrak ettirir. Bu ihtilâllere inisme des histoires- (mukadderatı tarihi- ye) denilebilirse de asıl âmilleri bü- (Devamı 5 inci sahifede) #FETHİ BEY Mefsuh Serbest fırka lideri ve sabık Gümüşane meb'usu Ali Fethi Bey Ankara'dan şeh rimize gelmiştir. Ailesile bera- ber seyahat eden Ali Fethi B. doğruca kayınpederinin apartı- manına gitmiştir. Siyasetten çekildiğini, iktı- sadi, mali, tarihi tetkikatta Bu lunacağını söylemiştir. Fethi Bey kendisile görüşen gazetecilere demiştir ki: — Siyasetten çekildiğimi söyledim. Benden mülâkat iste mek doğru değildir. Bundan böyle, vaktini neye hasredeceği sualine de âtideki cevabı vermiştir: — Tetebbuatla meşgul olaca ğım. İktısadi, mali, tarihf tetki katta bulunacağım, Bunun üzerine Fethi Beyle gazeteciler arasında şöyle bir muhavere cereyan etmiştir: — Beyefendi, yoksa siyasi hayattan çekilen bazı rical gibi eser yazmak fikrinde misiniz? — Hayır, böyle bir niyetim ok! kısmımnı, hatıratınızı yazmağa hasretmek istemiyor musu- nuz? — Daha öyle bir şey düşün- medim! Yugoslavya ve Roman- ya kralları ne görüştüler BELGRAT, 6 A.A. — Neş- rolunan resmi bir tebliğde Yu- goslavya ve Romanya kralları arasında Tuna üzerinde vuku bulan mülâkatın gayri resmi ve ailevi olduğu bildirilmektedir. — Peki, bu mesainizin bir Üsüklü p .nulıablrln;lllll Millet Meclisinin ]ınhılld' içilmaına dı_!r ıöfdırdlğl b_l:' I"_ç İntıba : Soldan tHibaren Meclle âzası, Gazl Hz, ve Kâzım Pş. tahlif edilirlerken, Meclis hali içti öbürgün mec- . H. Meeclis n'ıüzârlrz’era mada iken fi Reisicümh ur intihabı hakkındaki madde Mecliste İzmir meb'usu Halil B.in mü ve Recep neşrediyoruz talealarını B. in cevabını aynen ANKARA, 6 (Telefon) — Dördüncü Büyük MiHet Mec- lisinin açıldığı gün Teşkilâtı Esasiye Kanununun Reisicüm- hur intihabma ait mefhumu hakkında İzmir meb'usu Halil Beyin bazı mütaleaları üzerine cereyan eden müzaxerenin za- bıtlarının metnini bugün aynen neşrediyoruz: Halil Beyin fi- kirlerine karşı Kütahya meb'- usu Recep Beyin cevabı inkılâ- bimızın ve teşkilâtı esasiyemi- zin Reisicümhur intihabına ait mefhumunun gayet açık bir i- fadesi olmak itibarile mümtaz ve hususi bir kıymeti haizdir. Halil Bey söz alarak demiştir ki: Halil B.ne diyor? — Reis Paşa Hz. müsaade buyurur musunuz, Reisicüm- hür intihabı hakkında maruzat ta bulunacağım. Bendeniz teş- kilâtı Esasiye Kanununu tet- kik ettim. Şu kanaati hâsıl et- (Devamı 5 inci sahifede) Recep Bey ve Halil B. in eski bir resmi Ticaret borsasının ma- sarifi tenkis edilecek Dünkü içtimada borsadaki mali müşkü- lâtı refedecek te Ticaret borsası reisi MURA BEY İstanbul Ticaret odası riya- set divanı dün toplanmıştır. Bu içtimaa Ticaret ve zahi- re borsası reisi Furtun zade Murat, kâtibi umumf Nizamed din Âli ve borsa komiseri Akif dbirler görüşüldü B. ler de iştirak etmişler ve borsanın mali vaziyeti çok ha- raretli münakaşaları mucip ol- Muştur. Bütün cihanda hüküm süren buhranın tesirile işlerin durgunluğu yüzünden borsa- nm çok sıkıntılı ve müşkül va- ziyete düştüğü tesbit edilmiş- tir. Bf)rsarun varidatı çok azal- dığı için borsa masarifini temin etmek üzere yeni varidat men- baları bulunması mevzuu bah- solmuşsada buna imkân görü- lememiş ve Odanın da — artık yardım edecek halde olmadığı anlaşılmıştır. Bunun üzerine Borsa erkânı varidatın azlığı nispetinde bor- sa istihbarat ve neşriyatının tahdidi suretile masarifinin ten kisini teklif etmişlerdir. Borsayı kapanmaktan kur- tarmak için bu tasarrufun icra- sı zaruri görülmüş, fakat bor- (Devamı 5 inci sahitede) tavsiye edilecektir. — — Gazi çiftliğinin yi muhtelif intıbalarını bize göndermiştir. Soldan itibaren: Gazi Hz.nin göğsüne rozet takılırken, Reisicümhur Hz. merdivenlerinde ve davetliler arasında, Başmuharririmiz çifiliğin bahçesinde istirahat ediyor ldönümü münasebetile evvelki gün Ankarada parlak meraslın yapıldığını telgraf havadisi olarak yazmıştık. Ankara foto muhabirimiz, bu merası;mı'n çiftliği geziyorlar, 4 'BL X Gazi çiftlik — dairesin? |