3 Haziran 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Yazan: 5. N. Sultan Hamit, Rusya çarmın «terki teslihat» beyennamesine inanmamış ve © “Lâ Haye sulh umumi kongresi,, nden de müspet neticeler çıkacağını umma- mıştı. Rusya Çarının, Karadağ Pren- © sine, altı batarya son sistem top hedi- etmesi ve 1291 — Bulgar isyanının rinin ailelerine Çar ve Çariça tarafın- | Mesaibiharbiyeden beni beşerin at- Ya makalesi yazarak, üç gün meşrettir- İçi © Makalelerin hülâsası, şundan iba- © rettis © “Haşmetlü Rus Çarı Hazretlerinin © yeni asır başında âlemiinsaniyete bü- yük bir iyilik olmak üzere umum hü- » kümetleri terkiteslihata davet buyur- © maları teşekkürlere şayandır. ye fikri, Allahın hoşnudisini ve bü- ınların minnettarlığını mucip ge bir fazilet olduğunda — şüphe rı bir emritabü olduğundan beynelbe- şer cidal ve kıtalin tahfif ve tadili hu- susuna bezlimukadderat etmeleri pek yerinde bir filimemduhtur. Ancak, istihbar olunduğuna göre Terkiteslihat beyannamesinin tahrir © ve ıstarından bir ay sonra müşarüni- i Teyh Çar Hazretlerinin Karadağ Pren sine alti batarya top hediye etmeleri ben ae iy er taşımalar p olup © müşarünileyh “Sulhüwmumi,, ve <Terkiteslihat» bak- kondaki Meyanuinmelisensiyetyervatı” nelerile kabilitelif gö © adeta bir tezat ve tenakuz teşkil dei hakkında kaç asırdan- beri uzun uzadıya mütalealar ortaya — koymuş; faydalarmı, zararlarını say- 'mışlar ve bazı güna nafi ve müşfika- e çareler, tedbirler azını tavsiye etmişlerse de maddi, ciddi bir semere hâsıl olamamıştır. Beynelbeşer, bey- 'neddüvel gene cidal ve kıtal devam ©- Ami Er (Abdilhamidin, Çar'a, perde ar kasından hücumu. — Yazıları ma- kale. — Kabak, kimin başına patladı? | | | TERKİ TESLİHAT | Yarın: BİR SUİKASTÇI —ı— Yemen İmamı Yahya, gönder miş! — Mer hakkı (Milliyet) indir. “Çar Hazretlerinin izhar buyurduk- ları veçhile Hazreti Mesih, son dere- .cede rahimane ve müşfikane vesaya ile insanların geçinmelerini, kardeşçe yaşamalarını iltizam ettiği gibi Haz reti Muhammet dahi, Kur'anıkerimin ikinci suresindeki: “Ve lâ ta'tedu in- nalahe lâ yuhubbül mu tedin,, âyeti- kerimesi mucibince harpte, haddi te cavüz memnu v6 famimil, liye ve vataniye meşru olup kıtal ve cidalde haddi tecavüz edenleri, Allah sevmez; buyurulduğu cihetle noktai- nazarlarda tam bir tevafuk vardır. “Diger taraftan, Ruhulkavanin mü- ellifi meşhur Monteskiyö'nün ve gene mütefekkirini garptan Ruvaye Fülay- yer'in yazdıkları veçhile “terkitesli- hat,, ve men'imücazat kabil olamıya- cağı anlaşılmakta ise de hiç olmazsa medeni hükümetlerin müsalâhalarda biribirlerine mümkün olabildiği kadar çok iyilik ve muharebelerde mümkün olabildiği derecede az fenalık yapmı. ya rağbet göstermeleri ve beyneddü- vel ihtilâfat zuhurunda hakem usulü ile Arbitre tesviye ve halliihtilâfa ça- lışmaları gibi beşeriyete şan verecek bir fazilet ümit olunur. “Bu cümleden olarak, © asmahirde devletler beyninde (o aktolunan bazı kongrelerde harp esirlerine, mecruh- lara, malüllere, çoluk çocuklara olu- nacak muamelâtıhaseneye dair bazı | mukarrerat ittihaz edilmiş ve harpte istimal edilen silâhların daha az elem- verici olması, meselâ Dumdum kurşun- ları, zehirli ve gazli top mermileri kul- lanılması ve hastahane ve mabet mi- sillü müessesatın tahrip ve ihrak olun- maması kabul olunmuştu. “Çar Hazretlerinin beyannameleri üzerine, La Haye'de içtima © etmeğe başlıyan Terkiteslihat kongresinin, vs- rilen ünvanı muhafaza edemiyecej yukarıdaki istihbaratıgaribemizle ta- hakkuk etmiştir. Nefsülemirde her- hangi bir mahkemeden sâdir olan bük mün rizaen icrası mevzuubahis olma- yıp mahkümun imtina: halinde kuv- veicebriyeye tevessül, hukukuâdiyede bile mer'i bulunduğundan, La Haye kongresi bir AN e farzo- İunsa da vereceği hükmün “icrasını, temin meselesi kendiliğinden tahad- düs ederek çar ve naçar iş gene silâha tevdi zarureti hâsıl olacağından, ma- alesef manevi serginin muvaffak ola- mıyacağı anlaşılıyor... “Beşeriyet nerede, sarlhurrmıtmi me- vede. İtilâf etmedi âbâ' ile evlât henüz!,, Bu makalenin neşrini takip eden günün ferdasında Rus Sefareti başter- Dimi Mösyö Maksimof | saraya ve Babıâliye müracaat ederek, Çarın ten- kit olunmasından dolayı şiddetli ten- kitlerde bulunmuştu. iş, evvelden pazarlıklı olduğu için, kabağın kimin Başında patlıyacağı ma lümdu. Saray, güya hiddetlenmiş gö- ründü ve bir iradeiseniye ile Malümat ve Servet gazeteleri bilâmüddet tatil edildi. Bu hâdise, bugün tam otuz üç yaşını doldurmaktadır. K (Arkası var) Saray peki — Suikast- Ziraat plânı Ziraat vekâletinde esaslı tetkikat yapılıyor ANKARA, 2 — Zirrat Vekâle- ti bütün memlekete şamil ve bu- itiyaçlara uyğun bir pro- gram üzerinde çalışmaktadır. Program daha geniş manasile bir ziraat plânı şeklinde olcaktır. Bu plân, Türkiye ekme ve biç- me işlerinin, ziraat hayvanatı ye- tiştirme faaliyetinin en son usulle re uygun bir dereceye varması €- saslarını ihtiva edecektir. Plân bir defa da ecnebi mütehas sıslar tarafından gözden geçirile- cektir. Bu iş bittikten sonra plân, bütçenin verdiği müsaade nisbe- tinde tatbik edilecektir. Diğer ta- raftan Ziraat Vekâleti, sekiz mil- yon hektarı aşan ormanlarımız i- şine de ehemmiyet vermiş bulun- maktadır. Ayrıcasu ve sulama iş leri de yeni ziraat plânında mü- him biryer tutacaktır, ————— Ankara, Kayseri, ve Adanaya uğraya rak yolumuza devam edeceğiz. Bizim gibi iki genç kadının yabancı bir mem İekette otomobille seyahat etmesine hayret etmeyiniz; ben 13 yaşımdan be #i otomobil kullanırım ve seyahatleri- mi hep otomebille yaparım.” İ ler üzerin HARİCİ HABERLER Mançuride Ruslar İki hükümet arasında notalar teati edildi MOSKOVA, 2. A.A. — Tas A- jansı bildiriyor: Japonyanın Moskova sefiri M. Ota, 26 mayısta Sovyet hükümeti nin Çin şark demiryolları hakkın- daki 16 mayıs tarihli notasına ait Japonyanm cevabımı hariciye ko- Bu ce- miserliğine tevdi etmiştir. Vapta şunlar var: 1.— Harbinde aktarma istas- yonu Japon makamatı tarafından işgal edilmemiştir. Binaenaleyh Çin şark demiryolları işlemesi biç bir veçhile arızaya oğramış değil- dır. — Japon kıtaatının nakli ma- sarifi hakkındaki kereler ten zilâtlı tarifenin tatbiki hususunda hemen hemen itilâfla neticelen- miş ve diğer meseleler hakkında da konuşmalar devam etmekte o- lup bu meseleler de pek yakında halledilecektir. 3.— Kunguzların » gözükmesi, trenlere hücum edilmeli © ve Çin şark demir yolları o memurlarının dağa kaldırılması geçici mahiyet- te hadiselerdendir ki bu gibi va- kalara yalnız Sovyet tebaaları de- ğil, Mançuoko ve Japon tebanla- rı da kurban olmuşlardır. 4. Mançurideki Japon maka- matı , Sovyet Rusya ile Mançuko arasında çıkan son ihtilâflara ka- rışmamışlardır. Lokomotif ve va- sonlar meselesinin Japon Maka- | tarafından bililtizam ihdas e i akikate mukarin değildir. 5.— Sovyet tebaalarının tev- kifi Mançuko makamatı tarafın. dan yapılmıştır. Japon Jandarma- ları buna etbette ki müzaharet gös termişler ve bazı ahvalde de tah. | kikata iştirak etmişlerdir. Bunların iştirak ettikleri tahkikat o mezkür tevkifata sebep olan hadiselerdir ki, bu hadiseler Japon (ordusuna zarar vermek maksadı istihdaf | ediyordu. Velhasıl Japon ordusu ve Japon makamatı Çin şark demiryolları. ziyetini vahimleştirmek ga- nm yesini takibememişlerdir. Rusların cevabı di MOSKOVA,2Z.A. A. --“Tas ajansı bildiriyor: Hari: kori- ser muavini M. Sokolnikof, Japon | yanın cevabi notasına karşı Sovyet Rusya tarafından verilen cevabi 31 mayısta Japon sefirine tevdi et #mistir. Soxvet nobasında deniyor ki: * Sovyet hükümeti şimali Man- | yolları üzerindeki Sovyet menafii nin vadetmiş olan Japon hüküme- tinin, Sovyet menafiinin ihlâline müsaade etmemeleri için Mançuri deki Japon kumandanlığına ve Ja- pon makamatına talimat vereceği ni ümit eder “ Sovyet Rıısyaya ait lokomotif | Mançuokonun “der- | meyan eltiği katiyen esassız ve | haksız iddialar üzerine çıkan ibti- iti Japon bükümetinin mesküt geçmiş olmasını Sovyet hükümeti teessüfle karsılar, Japon o me- murlarından ve mahalli Japon ma kamatından ü gören Mançvoko hükümeti Sovyet mena | fini vahim şekilde ihlâl eden ka | nunsuz ve bir taraflı hareketlerde bulunmak icin bu meseleyi vesile | ittihaz ediyorlar. Japon hükümeti | Mançoukonun iddialarını mühik gösterecek tek bir delil | göstere- | mez. “ Japon hükümetinin harbinde- ki aktarma istasyonunun işgali, Ja pon kıtaatının nakliye masarifinin Sine a e ee ki- ayetsizliğinden yı Çin Şark Demiryollarmın felâketli vaziyeti ve nihayet Sovyet tebaasının küt- le hahinde tevkifi meselelerine da- ir verdiği izahata gelince, Sovyet hükümeti mezkür izahatın 16 Ni- | san tarihli Sovyet noktasında mü- | badeleli bir tarzda isbatolunan hâ | diseleri cerhetmediğini müşahede eyler. “Sovyet hükümeti, Çin Şark Demiryollarını satmak için müza- | kereye amade olduğunu beyan et- mekle, Sovyet Rusya ile Japonya rasındaki i iyi komşuluk münasebe- aki azmini izhar et- miştir. “Sovyet hükümetine ait bütün vagonların Çin Şark Demiryolları tarafından iade edilmesi itiraz kabul etmez bir keyfiyettedir, Sov yet hükümeti Japon hükümetinin İ mından Fransanm öteden beri bü İ sisteminin umumi komisyon tara- | fından hemen heme: “leri sürdükleri ihtirazi kayitler a- | lan Yugoslav ! mektedir. | değersiz neticeler karşısmda ve güm- Kontrol sistemi Fransız gazeteleri mem- nuniyet gösteriyorlar PARİS, 2. A.A. — Havasa- jansından: Gazetelerden birçoğu, bilhassa Petit Parisien ve Journal gazeteleri giri ilen teahbütlerin tamamile yerine getirilmesi bakı- yük bir ehemmiyet verdiği kontrol tifakla ka bul edilmesinden memnuni- yet göstermekte, vaktile birçok murahhas heyetlerin bu usulü dev letlerin milli hakimiyetine ve şe- refine halel getirir mahiyette gö- rerek itiraz sesleri yükseltmiş ol- duklarını kaydetmektedir. “ Journal ” gazetesi devamlı bir kontrol tesisi hakkındaki fran sız teklifi üzerinde cereyan eden müzakerenin kat'i muhalefetlere mahal vermemiş belki ilk müna- kaşa olmasını tuhaf ve şaşılacak birşey saymaktadır. Bu gazete diyor ki : — Bazı murahhas heyetlerin i- rasında bir takım gizli maksatlar ve bundan sonrası için mücadele vasıtaları sezmek pek mümkün- dür. Fakat ihzari mesai ve müza- kereler esnasında baş gösteren mu kavemetlerden şimdi oçok uzak bulunuluyor. Tunusta bir grev | TUNUS, 2 (A.A.) — Fesatci 3 ga: zetenin bu yakınlarda tatil ve yasak dilmesi üzerine tahrikâtçılar grev ilân ili rel ini ie Grinin man tacirler de uyruşlardar. Her hangi bir hâdise olduğuna dair baber alınmamıştır. Havadaki elektrik BELGRAT,2. A. A. — Elekt- rik sahasında şimdiye kadar bir- kaç ehemmiyetli keşif yapmış o- mühendislerinden | Yachek havadaki elektrikiyeti top | lamağa mahsus bir cihaz yapma- ğa muvaffak olduğunu iddia et- Yachak, bu cihazı yapmak için elektroeman'r! lektrik atomları üzerindeki tesi hareket nokta- sı ittihaz ettiği öylemiştir. Buğday konferansı BELGRAT, 2. (A.A) — Beleratta çıkan Vreme gazetesi haziranm ilk günlerinde Londrada Amerikan, Ka- nada, Avusturalya ve Arjantin murah haslarınm iştirakile toplanacak buğ- | day konferansı hakkında yazdığı bir kalede merisezi ve sari Avrupuda- ki ziraatçi memleketlerin bu konferan sa davet edilmediğini kaydederek di- yor ki: “Stresa konferansında elde edilen rük resimlerinin muttasıl artmasn- dan delayı Avrupadaki ziraatçi mem- leketler Londrada toplanacak dünya iktısat konferanıma müşterek bir programla ve açıkça ifade olunacak isteklerle gitmelidir. Avrupadaki ziraatçi memleketler 3 vazife karşısında bulunmaktadır: 1 — İhracatlarını Oleyanosun öte sindeki devletlerin zararma olan art- | termal, Z — Gümrük resimlerinin azaltıl- ması, Bu <esimler, Olkyanosun ötesin. deki memleketlerden ithal edilen hu- bubata ait resimlerden daha aşağı ol. maledar. 3 — Fiyatların arttırılması. Bu fi. yatlar istihsal ve nakil masraflarını hiç değilse kapatabilmelidir.” Pariste bir miting PARİS, 2, A. A. — Umumi me- sai konfederasyonu emekçi kitle. re düşman olanların ve her türlü irtica erbabının o çevirdikleri do- laplara karşı protesto mahiyetin. de olmak üzre 21 haziranda Pa- ai bir miting yapmağı kararlaş- 500 senelik darülfünun POİTİERS, 2. A. A. — Poitiers darülfünununun beş yüzüncü yıl- dönümü bütün gün büyük ve tan- tanalı merasimle tes'it edilmi Bu merasime riyaset eden milli talim ve terbiye nazırı Poitiers da- rülfünununun on beşinci asırda ye dinci Charles ile Papa Dördüncü Eugene tarafından kurulduğu ta- rihten bugüne kadar geçirdiği saf haların bir tarihçesini yapmıştır. ——— —— bu yolda hareket edeceğini ve Çin Şark Demiryolları üzerinde vazi- yetin daha vahim bir şekil alma sına meydan vermiyeceğini eyler Resmi gazete itilâfı neşretti ANKARA, 2 (Telefonla) — Yıman hükümetile imza edilen il taraf ticaretinin tanzimi hakkında ki itilâfname bir hazirandan ren meriyete konulması kaydi ile İcra vekillerince tasdik ve 31 Mayıf tarihli Resmi Gazete ile neşredilmi ştir. Ergani hattı kısım kısım ilerliyor ELAZIZ (Milliyet) — Elâziz şimendifer inşaatı ilerliyor. Ergani” ye doğru uzatılmakta olan hattın inşaatı ehemmiyetle ilerlemektedir: Bu ayın 23 ünde 22 inci kısım da ihale edilmiştir, 4 haziranda 24 ül cü kısım da ihale edilecektir. Bu suretle bu yolda inşasına başla! yan bir yer kalmamış demektir. Sofular İstasyonundan Elâzize geli İcek hattın da yakında inşasına baş- lanılması beklenmektedir. Evvelki! gün 23 üncü kısımda bir yarma in. şaatı esnasında toprak kayarak de vrilmis ve toprak altında bir amele vefat etmiştir. D. Demirğollar müdürü Mersinde! : MERSİN, 1. A.A. — Devlet dem iryolları amumi müdürü Rifat ve if 5 letme müdüs Bel Mersine geldiler. Ticaret Odas ından iktisadi vaziyet malümat aldılar. Oda kongresi tar afından hazırlanan tarife halkındı i Cemal Hidayet Bey le Amerikalı tarife mütehassısı M. ki rapor kendilerine verilmiştir. Y arın Adanaya gideceklerdir. Ki fu İzmir mektepleri tayyaresine ad taj konma merasimi te İZMİR, 2. A. A. — Mektepli çocuklarımızın biriktirdikleri parsX çi larla alınan bir tayyareye at konm a merasimi bu sabah saat ondâ) |“ Seydiköy tayyare meydanında yap ılmıştır. Sabahın yedisinden itiba” © ren dokuza kadar trenler mütema diyen İzmir mekteplilerini Seydi köye taşımışlar ve halk için de ayrı trenler tahrik edilmiştir. b Merasimde © vali Közim ve müstahkem mevki kumandanı Hü nü Paşalarla C, H. F. erkânı, vilây et ve belediye erkânı, şehir meclisi) ve azaları, binlerce talebe ve halk h azır bulunmuştur. bi Erkek lisesi talebesinden Baha Efendinin söylediği nutku müteai bi kıp tayyarenin isim yazılı olan kıs mın örten örtü kaldırılmış ve me; dana çıkon (İzmir mektepleri) alk ışlar arasında okunmuştur. Kız Lise) “ sinden Saadet H. da bir hitabe irat etmiştir. İlk mektepler namına küt 'â çük Halâk Ef.nin ateşin hitabesi sürekli alkışlarla dinlenmiştir. Bundan, Pi İ sonra Tayyare cemiyeti namına R ahmi Beyin nutku ile merasime nir) * hayel verilmistir. Çiceklerle süslenen tayyare ile uçuşlar yapılmış v€. sevinçle alkışlanm: ır. Bu münasebetle bugünlerin yaradıcısı olan Bü“) Vi yük Gaziye karşı beslenilen sarsılmaz minnet ve şükran hislerinin iz) © harına sebep olan bu güzel günü İz mirliler heyecan içinde geçirmişler, ” a dir. ze İzmirde çiçek gecesi - IZMIR, 2. A.A. © Karşıyaka Türk birliği taleberinin iştirakiyle) kı Halkevinde bir çiçek gecesi tertip edilmiştir. Talebelerin £ yaptıklar!| yı revülerle sabahın altısına kadar d evam eden bu çiçek gecesi çok ne di seli ve nezih olmuştur. hı mii dm la .. v Dün 200 esnaf toplandı ;: 5 ş iş tl la Ü Bu toplantıda esnaf kendi arasında !* pi li hasbühallerde bulundular z Esnaf cemiyetlerine mensup heyeti | rihçesi hakkında faydalı bir onler m idare reis ve aralarının görüşüp tanişa- | verilmiştir. Zeki Bey, rak mesleki hasbihallerde bulunmaları | esnaflığın ne suretle doğmuş ve ne m temin etmek ve cemiyetlerin ileriles | safhalar geçirmiş olduğunu, muhtelif ! mesi için alınan tedbirlere dair izmhat | bölümlerinin ne suretle teessüs etti vermek üzere Esnaf cemiyetleri müra- | ber devirdeki esnaf derneklerinin kabe hurosunun davetile Beyoğlunda | olduğu buyrukları anlatmıştır. Bı la Bursa sokağında Musiki sanatkârları ce | sonra Türklerin bu güne ra miyeti hinasında dün öğleden sonra W- | getirdikleri esnaf teşekküllerini m re mümü bir toplantı yapılmıştır. Bu top- Bh sederek dernekler, loncalar, lantıya şehrimizde bulunan bütün Esnaf | ve bunların pirleri, h cemiyetlerinin reisleri, umumi kâ ağları, sandıkları ve sair yim 24 ve heyeti idare azalarmdan müteşekkil | kında beyanatta ma pı olmak üzere iki yüz yirmi kişi iştirak et- pall miştir, başkan bul ildik nasıl birer, ber dağıldığını a ele A ma ak im Gemiye. dernekesiz bi bi Kadri Bey umumi toplantıların esnaf | Tin hiç bir zaman inkisef edemiyeee gi e rl gm | Alke om le üm am şimdilik ayda bir defa yapılmakta o. | vazife olduğundan lan bu ietimalara iştirak etmeleri temen Bundan sonra gedikler hakkında nisinde nakaşalı hasbihaller yapılmış ve baş Kadri Beyden sonra Birlesik cemiyet | rakip ri Bey tarihi ler bürosu hukuk müşaviri Avukat Ebil | yeti hakkında faydalı malümat oğlu Zeki Bey esnaflığın ta- ) tir. ar a a a. Almanyada işsizlikle | | mk Yahudiler mücadele CENEVRE, 2. A. A. — Yuk: BERLİN, 2 (A.A) — Vakit ajan, | vr Silezyadaki yahudi ekalliyeti mf ç. ml selesini tetkike memur ve 3 hukı Gazeteler işsizliğe karşı mücadele | Sudan mürekkep olan komite T. meksadile vere ilen mühim kanundan | Yahudilerin gönderdikleri istidfi, uzun uzay kanunun | üzerine M. Lester tarafından k#”/; e :. | Teme alınan rapor hakkında AH” z Team jan | man murahhas heyetinin ileri süf N kanunun da Alman iki düğü ihtirazi kayitleri kabule de” Ün Hariri isme ğer mahiyette bulmamıştır. m tm it. > j Kaç YA pu Fransada bir yasak (© ke PARİS, 2 (A.A.) — Polis müdür yeni kanunu Başvekil M. Hitlerin işsiz- | .. 5. — 3 e ğü şehir sokaklarında faşistik aleyhi 1. İbre Bim bir taarruzu olarak dö ber hangi | hiz süleyiş N Sokal A: azetesi, yasak etmiştir. “ |“ Miki icin ENE Polis müdürlüğü Fransız kanunlar"YA len programın Salt dahili piyasasının | nın idaresi altında istifade ettikleri g,. esası üzerine kurulmuş olduğanu, hariç | miş bir misafirperverliğin icap ettirdiğilA, tan yn belin, bu ii sa | vazifelere ecmebilerin her halde riyaci yı ek İ vü 5 öz ey | geçenleri m geldiği hosuna nı bilhassa kaydetmektedir, 5 Ze Bu gazete, yazısmı şu suretle bitir | Bir milyon Zloty yandı (ı miri LOÇ,2Z.A. A. — İçinde birkafiz ve ii hükümetin yep deha © | iplik fabrikasr bulunan 3 katli den işte bu noktadan ayrılmaktadır. bir bina çıkan bir yangın neticesi" 20 Eski hükümetlerin kararlaştırdıkları © de harap olmuştur. ' bara eşlere ir yeri mu el mim Maddi zarar bir o milyon zlot! alımınış bulunuyordu.” İ tahmin olunmaktadır. tib hakkındi