13 Haziran 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

Gene tayyare ve gaz için YARIN 1914 te büyük devletlerin hava kdretleri şu rakamlarla ifade edile- ilirdi; Fransa: 138 tayyare; İngiltere: 150 tayyare; Amerika: 20 tayyare; Avusturya : 40 tayyare; Japonya: geri e 1923 te rakamlar çok değişmiştir devletlerin en eden şa rakamlara kudretlerini bakmız: Fransa: 3000 — 4000 tayyare; İngiltere: 1090 — 1200; Amerika: 1200 — 1300; : 1000 — 1200 tayyare; büyül ade nında, evsaf — ta almak lâzemdir: : Umumi harbin son #enelerine na- zaran, sürat yüzde 60 misbetinde art” mıştır. Avcı tayyarelerinde Dp Ke Bısıf kutru yüzde 70 nisbetinde BÜYÜ müştür. Vahit zamandaki bormbi e dahtı dört misline, makineli tüfek sü rati altı reciliğin adette ve ev. olduğu bu terakki onu, barplerinde, silâkların en müthişi ha- Ni - Bu müthiş silâh bugün! tini, daha iyi, anlatabilmek icin $ük misali alalim: mami harpte, Alman tayyareleri hin İngiliz toprakları üzerine yağdır dıkları bombalar 280 ton sikleti geç memişti. Bugün, Fransa bir bamlede bunun on mislini Londra üzerine ata- ilecek kudrettedir. Si Alman mütehassıs, wi ları için şöyle diyor: “Bir avuç taYYa- "levletin idare mer- at içinde bir avuç lbedebilir. Alman mütehassınnın b kabul etmemek kabil değildir. Yarınm harplerinde, W8 kü kudre- şu kün a sözünü istimal edeceği hava silâhis tahrip bombaları, mitralyözler Dünya iktısat konferansı M. Mac Donald; dünyayı iktisadi bir. (Başı 1 inci sahifede) Gu meseleleri elbirğile halledelim. İn- Başvekili ezcümle dedi ki: | Takip ettiğimiz gayelere verilen ehemmiyet bu konferansa iştirâk için Yaptığımız daveti her “e tin filen bul etmiş olmasiyle sabittir. Bu elimin — M. Mac Donald, #eçen seneler zarfında dünya halkı nn vi sıkıntıları, Ta rare saret makanizmasının ağır ini hatırlatmış, — bu ağırlaşmanın ayrı ayrı tezahülerini şu suretle »03- müşter > 183 esinden beri fiyatlarda gö- rülen çe gen Sökümü ağırlaştıran düşük lük beynelmilel ticaretin tâbi oldu- Zu her türlü takyıtler, altın esasından hemen hemen umumi #urette vazge- çilmesi, bütün dünyadaki işsizlerin 30 milyon kişiyi bulması... Harp borçları M. Mac Donald bu muhtelif teza- hürleri bu suretle işaret ettilken son- sözüne şu suretle devam etmiş- “ Bu hal böyle sürüp gidemez. Ak- si takdirde hayatın sıkıntıya ve izti- raba ayaklandığı, ümitsizlik kuvve- tinin maziye git | kazançları sürükle- Yip götürdüğü eski devirler avdet ede bilir, Bu saydığım mevzu ve İe- lerin arkasına birinci derecede ehem- miyeti haiz bir mesele vardır kibu konferansta tetkik edilmesine imkân harp borçları meselesinin halli icap eder, Alâkadar Milletlerin bu meseleye vakit geçirme den temas etmeleri lâzım gelir. * Bu konferans Lozanda sarfedilen mesaisinin bir neticesidir. Avrupa, pek Yakın bir mali iflâstan bu mesai sa Yyesinde kurtulmuştur. Kan Vaziyetteki vahametin a ha artmasına git son safhaların sebep lerinden biri milletlerin bir milli hi- maye siyaseti takibi hususunda ser- best bulunmuş olması mız günler bu suretle çoğaltım! sıdır, Iktısadi birlik > * Hiç bir millet öteki milletlerin #4 il rm Bitüm dün Yayı iktisadi bir birlik haline ne ka- dar erken getirebilirsek her millet © kadar çabuk ve fazla rahata kavuş Muş olacaktır. v “ Milletler arasındaki mesai iştira- hi milli kalkınma Mederine | cek en iyi yoldur. Kendi kendisine | Beynelmilel zıhniyet dairesinde takyit *den her millet bütün dünyayı, — yal | Miz ona doğru yolu göstermekle de- ğil ayni zamanda onun iyliğini ve re- toplar değildir. Bunlardan daha â- mansız olan gi ve bakteriler. den de istifade edilecektir. Gazlar ve- bakteriler! Geçen sahifelerimizin birinde gene “Yarın” başlığile yazdığımız bir yı da gazlardan bir nebze bahsetmiştik. Bir gazetenin sütunlarma © sığamaya- cak kadar geniş olan bu mevzu üze- rinde muhtasar bir etüt bile kabil de- ğildir. Böyle olmakla beraber bir fikir verebilmek için birkaç satır yazalım. , Alman gaz mütehassıslarından ri, gazları tesirlerine göre elti sınıfa ayırıyor: 1 — Göz yaşartıcı gazlar; 2 —Boğucu gazlar; 3 — Tahriş edici gazlar; 4 — Aksıruıcı gazlar; 5 — Zehirleyi — İştial edici ve yangın çıkarıcı Göz yaşartıcı gazların en dokunak- larının bir metro mikâbı havaya mi. ligramın on binde üçü nisbeti rışmaları kâfidir. RL Boğucu gazlardan klör, bir litre ha vaya üç miligram nisbetinde karışı ca, tesirine maruz kalanları 20 ilâ 30 dakikada boğar, api yırtan onjenin . zehirleme wdreti, klörümkünden 8,3 def; büyüktür. eği Tahriş edici gazlardan büyük har, iç en çok kullanılmış olanı iperi avaya 14 yonda bir nisbetinde karıştığı vakit bile gözlere tesir eden bu gaz vücutte dahilen ve haricen te, mas ettiği yerlerin hüceyratını öldü. Terek yaralar meydana getirir. Bulaş tığı yerlerde uzun müddet gizlenir. Bu gaz, herhalde, öldürücüdür. © Aksırtıcı gazların en te olan. larından biri Difenil klorarsim'dir. Bu run, boğaz ve ciğerleri tahriş eden bu gazların münssir olabilmesi için hı ya - litre başına - miligram üçün nisbetinde karışması lâzımdır. Zehirli gazlı irli arla yangın çıkarıcı gaz lara gelince: zi Bunlarm diğerlerinden daha röüthiş | birer ölüm vasıta; edilemez. Yarının harplerinde, ta; kullanacakları bu tahrip vamtalarına bulaşık hastalıklar basillerini de ilâve edecek olursak hava silâhlarmın kud retleri hakkında iyi bir fikir edinebi- liriz. sı olduğundan şüphe Necip Dürrü fahını artırmak suret: iş dahâ, eri iyle idare etmiş Demek oluyor bir anlaşma temi, nuyoruz. Biz kendi vazifemizi li vari yaptıktan ra mahtelif hükümetlerin dahili ve şe, payi siyasetlerine . cit meselelere imkân veya lüzum hasıl olary < beynelmilel mesai bürosiyle Çiş are la çalışarak karşı ko. özüm. e yı koymaları lâzım. M. Mac Donald, kısmi tedbi d irleri baş vurmak suretiyle esaslı bir terak, ki elde edilmesine | imkân olmadığı yolanda mütehassisler tarafından ile ri sürülen fikri hatırlattıktan so; a gu sözleri ilâve etmiştir; Refaha kavuşmak için “ Herkesin devamlı eyiliği umu. mun sürekli eyiliğine tabi olduğunu bilerek, eski refahın tazeleşerek av detini mümkün kılacak itilâflar ha. zırlamaya el birliğiyle çalışmaya azmederek buraya gelmiş isek, mut- lâke muvaffak oluruz. Bu söretle ün dünyanın © ümit ve inti Malki çaherlimiş akk LİP “ İlk içtimaımızın bütün “dünya; arzedeceği en canlı fade muvaffak olmaya azmetmiş olmamızdır. “ Anlaşma hususunda gösterilecek sürat muvaffakiyet için en eno yazı, in burada bulu. tr, “ Bir takım mücerret iktisadi naza riyeler ve umumü mütalaalar üzeri, de münakaşa yapmak için değil, fa- kat müstacel mahiyette bir çok ihti. yaçlara karşı koymak için pratik teklifler yapmak maksadiyle bu kon- feransa gelmiş olduğumuzu söylemek le mürahhasların ekseriyetinin arzar. sunu ifade etmiş olacağımı saniyo- bunün içindir ki, gerek fev- srtlar ve gerek “daha devamlı gayeler için alınması müm- kün tadbirleri vakit kaybetmeksizin tetkike başlayabilmemiz için müralı- has heyetlerden her birini yapacağı teklifi kati ve vazih metinlerle ileri sürmeye davet edeceğiz. “Bu konferünsın bütün dünyaya mecini, zararlı siyasetler ve kendi ka rarsızlıklarımız çin bir nihayet teşkil Se temeni ederim. > İşimizi bitirip o dağılmadan ev- vel bütün dünyanın beklediği müsait fırsatları , azim ve kuvveti, ümidi ye- niden canlandırmalıyız. Bütün bun- lara vücut vermek işe bizim elimiz” dedir. ” M. Mac Donald'ın nutkundan son- ra encümenler ayrılmıştır. M. Mac Donald'ın nutkunda kul landığı bedbin lisan — dikkatı celbet- miştir, Konferans o mehafilinde M. Mac Donald'ın tehlikeye işaret et- ram. “İşte kalâde hal ve şartlar yüzde | ibiz beynelmilel | | | | | bittikten sonra sözüne ingilizce olarak Amerikada, yeni inşa edilen Tc - 13 kabilisevk balonu 50 dakika süren ilk uçuşunu muvaffakıyetle yapmıştır. 375 er beygirlik iki motorla mücehhez bulunan bu yeni balon helyom gazı ile şişirilmiştir. Sahilleri tarassut için kullanılâcak olan bu balonun üssülharekesi Lang- ley « Field'dedir. Soldaki birinci resim, balonun kumanda daire lonun ilk uçuşunu göstermektedir. İTALY vss vag İtalya havacılığa çok mek, hava kuvvetlerini ıslah etmek, İtalyan gençliğ » genişletmek için çok çalışılmaktad sılıyarak sivil hava teşkili ehemmiyet vermektedir. Hava sanayii daki resim de ba- AN HAVACILIĞI memektedir. yükselt- e havacılık sev; #vühim bir keşif filosunun, akşam guru bunda, manevradan avdetini ve İtalya kralını Ceneral Balbo ile beraber gös termekti mekle vaziyetin ciddiyetini ettirdiğini söyleniyor. AHMET ŞÜKRÜ Kral Hz.nin nutku LONDRA, 1? A.A. —- Cihan İktisat konferansın açılış merasimine ve cel- sesine riyaset eden Kral Hz. şu nutku ylemiştir : tebarüz siyle hepinize, içinde, mine ve celsesine her han; darın riyaset etmesinin ciban tarihinde ille dsfa olarak vuku bulduğunu sanıyo- rum, Böyle bir hüyük toplantı yapılmasın mümkün olmasından doğan mem: timi ve bu müşterek gayretin kazanelı neticeler vereceği hususundaki itimadı- mı bildirmem için içimde bir istek duyu rum. Milletler Cemiyeti zasr (devletlerin mümessillerine hoşamedi beyan ederim. Milletler Cemiyetinin çalışmalarını ve müzakerelerini her vakit çok büyük bir takdir ve alâka ile takip ettim. Milletler | Cemiyeti konferansı toplanmağı davet etti ve mütehassıslar komitesinin kıy- metli hürmetleri vasıtasiyle hu konferan sın toplanmasına yol açtı. Milletler Cemiyeti ve bu cemiyetin denlleri olmasaydı hu büvüle toplantının günün birinde vuku bulabileceğinde şüp he ederdim. etler Cemiyeti azası olmıyan dev. letlerin mümessillerine de ayni derecede samimiyetle hoşamedi bey: i Ba einieriee iştirake kendileri * faydalı mesai iştirakı zıhniye tini tekdir ediyorum. Bu sözlerden sonra kral mutkuna, a olarak, şu suretle devam et miştir: “Bu muazzam yük ve geniş dolayı cok derin 1 meclisin bu kadar bü- nn ümit ve dileklerini temsil etmekte- dir. Endişeli bir hal Bütün dünya endişeli bir hal içinde bulunmaktadır. Ve sizlerin, murahhas efendiler, uhdenize düşen vazifede ağır | ve çetindir. Bu vazife el birliği i ma hususunda samimi bir hi gösterilmezse sona erdirilemez. Hepinize elimi uzatır, mesainizin ve emeklerinizin bütün dünya halkının sa- bırsızlıkla beklediği muvaffakiyetli neti» ceye ulasmasını kalbimin bütün İcuvveti. le dilerim.” Kral, nutkun fransızca olan ba kısmı devam etmiş, bir anlaşma neticesine var birlik haline geti mak hususunda hakiki bir arzu gösteril. çalışmaya-başladı diyor sizlerin gittikçe artan de, hu konferansta şündürüp üzdüğünü beyan etmiş ve bü- | tün dünya halkının nihai hayır ve men- faatı uğrunda el birliği ile çalışmağı her kesi davet etmiştir. Kral dünyada hiç bir vee miş olen geniş servet membaları bulu duğunu, milletlerin hu servet ve varidat | medeniyetin ve maddı ine olarak istifade etmeğe | muhakkak surette muktedir olduklarını kaydettiktön sonra şu sözleri ilâve etmiş ie eksilme bulun- tir ğ “İstihsal bolluğu kendiliğinden bir tam meseleler ortaya çıkardı. Ayni zamanda milletlerin biribirine Ku ve el bi le çalışmalarınm he de rece değerli bir şey bulunduğunu da bu vesile ile yeniden takdir edildi. Bu yeni tekdir duyyununu insanlık aleminin le | hinde kullanmak fırsatı şimdi kendini | österdi. r “Kral konferansın. sarledeceği mesai nin, vereceği neticelerin bütün dünyayı refah ve düzenli trehki yoluna kavuştur masını dileyerek nutkunu bitirmiştir. Salon nasıl Hart Rl LONDRA, 12 A.A. — Cihan iktısat | konferansının toplanacağı salonda 1000 | kişilik yer hazırlanmıstır. Krala mahsus olarak ceviz ağacından yapılmış yaldızlı taht ile bunün yan taraflarında. sırala. mış bir veziyette duran 3 kürük taht, kralın arzusu üzerine Bukinsham sara» yından konferans salonuna getirilmiştir. Konferansın açılış merasiminde ber murahbas heyetten yalnız iki murahhas hazır bulunacaktir. Salonda oturulacak yerler, fransızca aifebe sırasma göre milletlerin isimleri yazılı olmal üzere yerleştirilmiş bulun- Zuğundan birinci sırada en ziyade göze | çarpan ilk yer, Arnavutluk hükümetine ait bulunmaktadır. 'Konferânsta mevzuu bahsolacak mese erin | daki Cenevre binasr” adını koymuşlar. dar. “Günün “en mühim meselesi PARİS, 12 A.A. — Havas Ajansı hil- isini 5 | f Resmimiz | de, hava il diriyor: Londrada dünyanın basta oldu- Avrupayı Amerikadan, Amerikayı As- / yadan ayıran büyük denizler kara tay- yarelerile aşıldı diye deniz aşırı hava yollarına kara tayyareleri tahsisi düşü- ünlüyor. Bu ceroyamı körükliyenlere na- zaran, kara tayyareleriz Seyir sürati; Sefer intizamı; Emniyet; Ucuzluk cihetinden deniz tayyaelerinden üstün dür, | Bu cereyana muhalif olanlar ise tama: | men aksini iddin etmkte ve deniz tayyı relerinin kara tayyarelerine nt kat faik olduklarını ileri sürmektedirler. Bunla” | rm iddiasma göre: Deniz tayyarelerinde, seyir sürati- in düşük olmasında iki sebep vardır. Sebeplerin birisi deniz gövdelerinin kara gövdelerinden ağır — oluşudur. a Diğerisi kalkışlardaki emniyet endi- Hava Sanayiinde FRANSA: Farman fabrikalarında dört motor- Ya, beş râkipli yeni bir bombardıman aresi hazırlanmaktadır. Bu tayya- temmuz veya ağustosta tecrübe uçuşları yapılacaktır. İNGİLTERE: İngiliz mühendislerinden Devaney, 500 devirde 180 baygirlik bir kudret veren 4 silindirli 2 zamanlı bir motor imal etmiştir, Bu motorun beygir kud- sikleti 0,750 kilogramı geç- ALMANYA: | Argus fabrikalarında Yıldı soğuyan, 800 beygir kud- | edilmekte» | < retli yeni bir motor imal lir. ratleri ise, kalkış süratlerine tâbidir. leyh, deniz tayyarelerinin s6- deki noksanlık bu iki s6- gelmektedir. Ancak bu vaziyet, ilânihaye böyle gidecek değil dir, İleride esaslı tetkikler ve tecrübe- lerle deniz gövdelerinin hafifletilece- ği şüphesizdir. Bugünkü deniz gövdelerinin ağır yapılı olmu maruz kaldıkları hid- rodinamik tazyiklerinin, dahili, hari- &i yorgunlukların hesap edilemeyişin- cendir. Tehlikeli bir gövdenin endişe- inden ise sağlam bir gövdenin ağır- lığı tercih edilmektedir. Bugünkü deniz gövdeleri deniz in- şaatından farksızdır. Halbuki, gövde- lerin hem deniz evsaflı ve hem de a. rodinamik evsaflı olmaları lâzım gel- mektedi Deniz gövdeli tayyarelerin ilk inşa- atındaki tecrübeler deniz havuzların- da yapılmıştı. Alçak süra! t zerinde yapılan bu tecrübelerin, a8 rodinamik bazı hâdiseleri meydana koj ğı şüphesizdir. Yeni Hareketler ISPANYA: Madritten gelen haberlere | göre, İspanyol mühendislerinden Don Fer- nando Garrido yeni bir tayyare mey- dana getirmiştir. Bu yeni tip tayyare tazyikli hava ile hareket etmektedir. Garrido, tayyaresinin şakuli bir şekil- de havalanabileceğini ve kadar yükselebileceğini ümit etmekte dir. AMERİKA “Birleşik Devleti, “Pratt - Whitney Air esseseleri, çift yıldız şeklinde yeni bir motor meydana getirmektedir. Hava ile soğuyan ve 18 silindiri bulunan bu motor 800 beygir kudretinde olacak» tır, Bu motor, halen Amerika havacr- lığında kullanılmakta olan motorların en büyüğüdür. siratosfere RAY YAR SE Ga EZE A SEMA KADIN ve MODA Çekoslovak usul ü Zarif bluzlar Bluz için kan eva modeli Çekoslovak tertibi: bluzlar'dan da isterseniz yapabilirsiniz. Bu tertip bluzlar renkleri | kontrastlı olduğu için göze pek cazip görün mektedirler. Sade ve işlemesi ko- lay bir model. takdim ediyoruz. Bunun için kaneva kullanırsınız. İşeme bitince kanevayı kaldırır- sınız: O zaman beederi kabartma gibi kumaşın üzerinde durur. On- dan sonra rağlan / tertibi olarak kolları dikmeli, Bluzun ön tarafa gelen kısmı muhtelif. di din esli kıyafetlerinden ilkim ala. rak; bu tip tuvaletleri şahsi zevkle- ve uyduranlar çoktur. Bizim Ana- dolumuzun muhtelif yerlerinde de mahalli kıyafetlerden ilham ala. rak, İstanbul kadınmın zevkine a- dapte edecek zeki terzilerimiz yok değildir. Koyduğumuz model on- lara bir misal olabilir. ğundan ve dünyayı tehdit etmekte olan | ölümden kurtarmak zaruretinden başka bir şeyden kahsedilmemektedir. Filhaki- ka dünya hali hazırda hastadır ve aklise| Bluz dikildikten sonra lim eksikliğinden muztarip bulunmakta dır, Akliselim eksikliği iyi niyet eksikli ği ile karışmıştır. Tedavi edilmesi icar | beden öleliselim ile iyi niyettir.