21 Ekim 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Ankaraya gz Belgrat Sefiri- “miz Haydar Bey dün Istanbula, gelmiş ekspresle Belgrada : © Tarihi tefrika: 139 DME RO) di) İİT YazanıB.N. haldir Mer in Çiy ot) dedin. Sultanhamidin kırklara karışması! 2 Hırkai Saadet tekhian heydti. — Abdülhamidin, Hırkai Sa adet hediyesi . Eskiden hünkârlar da dahil ol- mak üzere Silihtarağa, Başçoktar ağa, Rikâptar ağa, Anahtar ağası, Peşkir ağası, Sır kâtibi ve saireden mürekkep kırk kişilik bir nigeh- ban heyeti, Hırkaişerifenin hizme ti mebruresinde bulunurlardı. Hırkaisaadetin mevzu ve mah- fuz bulunduğu mahallin altmda, ark basamakla inilen bir mahfil vardır. Burası, kırklarm O içtima maballidir. Pek temiz, huzur ve istirabatle, ferağmefs ile dağdağa- sız oturulacak bir izletgâktır. Mer divenlerden çıkılımca Hırkaisaadet dairesine girilir. Sağ tarafta oy- malı dolap şeklinde zarif iki ka- natlı bir kapı vardır ki arzhaneye yani eski padişahların divan kur- duğu salona geçilir. Padişahlar, eski anane üzere Hırkaişerifi halka ziyaret ettir mek lâzrmgelirken, ziyareti vüke- İâ, ulema, vüzera ve ricale ve asba- ipte hasr ve kasretmişler- ir Her sene; ramazanışerifin on be- şinci günü mutat merasimle ziyarek) ettirilirdi. Hünkâr, Hırkaişerifesin. mahfuz olduğu musanna' sapduk- çeyi bir elile tutarak Hırksisaade- tin mübarek eteğini öptürtür; di- ğer elile de, üzerlerinde: Herkai hazreti fahri resule , Atlası çarh olamaz pây endâz iz sürüp zeyline takbil ederek Kıl şefii ümeme arzı niyâz. Kıtası yazılı, ince (o tülbentten, yirmi beşer santimlik en ve boyda küçük destimalleri (bir nevi men- dil), zairlere verirdi. Bu destimal- ye aşina güzide hafızlar, ağır ağır Kur'an okurlardı. Bundan başka hiç bir ses işitilmezdi, tam bir sü- — Hırkai Saadet alayları. ları, merasimiteşrifatiye itibarile daha tantanalı ve ihtişamlı olur. muş. Fakat Sultan Hamidin ziyaret. leri, o misillü tantana ve ihtişam- dan âri-ve pek zahidane ve müte- vazrane olduğu anlşılıyordu. Sadrazam ve Şeyhislâm ve Mek- ke Şeriflerinden İstanbulda bulu- nan zatlar ve nakibüleşraf ve şe- rafetişerife vekili efendiler ve yü- kelâyidevlet, merasimin “ sonuna kadar sandukanın bulunduğu ve hünkâr durduğu mahallin sağ ta rafında sıra ile bulunurlardı. Ziyaretten sonra, zatışahar” kendine ikametgâh ittizah “© Bağdat köşkündeki küçük adasına çekilirdi. Çok defalar “XX iftara kalır ve istediği zeva” “a iftara a- lakoyarlardı. Sultan Ham Topkapı sarayr- Ba geldikçe “ördüncü Sultan Mu- radın Basat cengi hatırası ve ga- nimet gârasile yaptırdığı Bağdat köşkünde otururdu. Bu kasrım bina olunduğu Boğa- za hâkim ve tam nazır ferahıl mev- ki noktasından bir fevkalâdeliği, mümtaziyeti olduğu gibi inşasının tarzı ve nakışlarınm, tezyinatımın nefaset ve tarazı itibarile de dil berliği, güzelliği tarif olunmıya- cak raddede gözlete çarpar, gönül- lere neşeler, ferahlar verirdi. Hele o sakaflı tarasası, eşi bu- lunmaz, temaşasına (doyulmaz, keyif çatılacak bir yerdi. Sultan Aziz zamanında ve Sul- tan Hamit devrinde İstanbula ge- len, mezkür kasrı gören Avrupa Hükümdarlarmın, meşhur mimar- larının son derece takdir ve tahsin- lerini celbetmiş , ağızlarının suları- ni akıtmıştı. Zavallı Sultan Hamidin, vehmi, vesvesesi yüzünden, oo, güzelim kasrım müzeyyen lâle bahçelerine lâtif Boğaziçine bakan salonunda, kün ve huzu' hüküm sürerdi. Sultan Mahmut, Abdülmecit ve Abdülöziz devirlerini idrâk eden Nk ei önerin olr lediklerine göre, Hırkaişerif alay- terasında oturamayıp, oh! diye şöyle bir nefes alamayıp, O kendi kendini o nimetlerden mahrum et- mesi, cidden acınacak bir haldi! HARICI H Mançuri Ne âlemde? Sovyet tayyarelerinin bir şehri topa tuttukları tekzip ediliyor MOSKOVA, 20. A.A. — ajansı o bildiriy: Şangı Sovyet tayyareleri taribazı bardıman edildiğine d£, gazetelerinde çıkan”, “TUPA GA | "Berler temamen zetelerine geçen) rinde Sovyet | Apılsızdır. Çay” ktü yü habe leri | tayyarelerii "gözüktüğü haberleri Mn İrdendir. Diğer taraftan İomay a çıkan Daily Expres gaze | ve 7 Pekin muhabirinin “Sovyet İ reti mümessiline atfen yazdığı l beyanatın da aslı yoktur, | MOSKOVA, 20. Az A Tas | Ajansı bildiriyor: Haber verildiği- ne göre Çin şark demiryolları Sov | yet müdürü O M, Rudi gönderdiği - bir tamimde işletme müdür muayi- ni Mançurili Tiantsinfü'nun tayin- ler hakkında emirler verdiğinden ve gerek işletme nizamnamesini gerekse demiryolları muamelâtmı de Hiştirdiğinden bahsederek ancak | işletme müdür vekili Levigin tara- | fından verilecek emirlerin makbul | ve müteber olduğunu bildirmiştir. | | 4s | “un | a bom Çin Deniz faciaları 60. yolcusu olan bir vapur | denizde yandı i KOBE, 20. A. A. — Japon bandıralı Yasitma Maru vapuru 60 kadar yolcu i- le bu civarda yanarak batmıştır. Tayfa | ateşi söndürmelç için çok çalışmışlarsa da vapur birdenbire yana yalmış ve su- de kaybolmuştur. Yolcuların ve tayfanın ne olduğu belli değildir. KOBE, 20, A. A, — Yachima Maru gerisinde çıkan yangın o serada hüküm süren şiddetli bir kasırgadan dolayi çar- çabuk büyümüş ve vapurun ber tarafını sarmıştır, Bu kasırga osnatında denizde bulunan balıkçı gemilerinden bir çoğu da batmıştır. Bunlardan bir kaç tanesi henüz Jimana dönmemiştir. KOBE, 20.A. 7k. — Şimdi alman res- mi malümata göre yanan Yachima Ma- ru vapurunda 59 yolcu ve 58 tayfa bu- lunuyordu. Şimdiye kadar 51 kişi kur- tarılmıştır. Tuna mülâkatı (Arkas var.) Yarın Abdülhamidin kırklara karışması! 3 Abdülhamidin vehmini Milli Tıp ke kongresi Bugün 'başvekil Hz. tarafından açılacak smşlür. KONYA, 20 (A.A.) — Etibba kon gresine iştirak etmek üzere Konya dok torları dün Ankaraya gittiler. Etibba odası intihabı tehir edildi Milli Türk Tıp kongresinin 21 Teş- rinisvvele talik olunması hasebiyle “ Teşrinievvel Cumartesi günü yapılacak olan Etıbba odası idare heyeti intihabı 26 Teşrinievvele tehir edilmiştir. Belgrat sefirimiz gitti Tütün ikramiyeleri Harp malâlleriyle yetimlerine ve şe hit çocuklarına her sene verilmekte olan nikramiyelerini: il ik şubesi 22 Pazar gü gü, Üsküdar Askerlik kerlik gabeni 22 Pazar günü, Beşiktaş Askerlik şubesi 21 Cu- martesi gününden itibaren tevzinta baş lıyacaklardır. Alâkadarların — şubelere © müracantları istenilmektedir. Zstern bir telsiz istasyonu yaptı ANKARA; 20 — Estern tel şir. fından küçük dalgalı bir tel- 'onu yapılmıştır. Bu istasyonun provaları biter bit- mez Estern faaliyetini tatil edecek- ir. Şirketin memurları bir ay sonra bolgraf idaresine nakledileceklerdir. Radyo ve içki üşmanları . |Diyorlar ki: 4) “Dinlediğimiz 1meyhane gö nedir ' Dr. Ibrahim Zati B. İstanbul radyosunda son zaman- larda muhtelif saz heyetleri tarafım- dan çalman bir takım şarkılar Yeşil- hilâl Cemiyetinde şiddetli bir infial uyandırmıştır. İçki düşmanları İstanbul radyo- sunu halkı içmeğe teşvik eder yollu neşriyat yapmakla itham etmektedir. misal olarak ta müteaddit sarkılar gösterilmektedir. Ba şarkılarm bilhassa gençlik ü- zerinde çek fena tesirler yaptığı ö- ne sürülerek maarif vekâletinin de nazarı dikkati celbedilecel Dün bu hususta Yeşil Hilâl Cemi- yeti ikinci reisi doktor İbrahim Bey kendisile görüten bir muharriri- mize demiştir ki — Müdyo bir memlalatin, ; daha doğruiu her memleketin her sahada seviyesini yükseltecek bir mücssese- dir. Derslerile, konferanslarile, bil- hassa musikisi ile memleketin ilim, ahlâk ve terbiysi içtimaiyesi üşerin- İki kral 29 teşrinievvelde | görüşecekler sı Tunada Siestevoya kadar bir görüntü | İki kralın bu seyahati üç sant süre | hela gen e EYT : buradan | smezden evvel bu mülâkat hakkında kral Karolla telefonla görüşmüştür. Sarre Almandır İ Sarre amelesi bunu açıkça ilân etti SAARBRÜCKAN, 20 (A.A) — Sar| re maden amelesi sendikası konferansın | İ da yeni reis Kiefer söylediği bir mutuk- ta bütün Sarre Maden amelesinde tek- rar Almanya ile birleşmek azminin hiç | bir Fikri olduğunu izhar için her türlü müzakereden vazgeçmiştir. Fikir de şu- Zeppelin Şikagoya gidiyor RİO JANEİRO, 20.4. A.— Dün mi ve kron yoliyle Chicago'ya uç- mauştur. de çok müessir bir vasıtadır. Bu böyle olduğu halde İstanbul radyosunda bazen garip tezatlara şa- hit oluyoruz. Bir takım hanım sesle- Ti ile meyhane sazlarını andıran şar- kılar dinliyoruz. Meselâ: — Al kadehi eline, yu kadeh a- talım. Daha sonra; Prozit şarka Prozit! Diye haykıran sesler... Radyoyu dinliyenler arasında i- genlerden çok içmiyenler vardır. Aile yuvalarında genç unsurlar bu şarkı- İarı dinlijor. Bu şarkıların 10 — 15 yaşında çocuklar üzerinde ne fena tesir yaptığını söylemeğe lüzum var mm? Bu şarkılarm mu ri Er maza- muhiti içtimai üzerindeki menfi tesir. lerini hiç düşünmüyorlar mı? t İ doğru yeniden başlayacaklardır. | Bu kumpanyaların gemileri evvel ce olduğu gibi dört hafta da bir İ dir. ! | İsviçre fâşistleri Romada ABERLF" M. Titule” Atina” Y y-da halk tarafından > alkışlandı ATİNA, 20 (Milliyet) — Mösyö ve Madam Titulescü saat 10,30 da buraya vasıl oldular. Misafirler Se- lânik ile Atina arasındaki istasyonlar- dan geçerken hâlk heyecanlı teza- hüratta bulundu ve alkışladı, Mösyö Titulescu Yunanca: “Teşekkür ederim, yaşasın Yuna- nistan,, diye bağırıyordu. Gazetelere bayanatında ezcümle dedi kir — Romanya; Yunanistanın daima | dostudur. Ben şahsen Balkan ittiba: | dınım bir gün tahakkuk edeceğinden ümit var. o Bulgaristan da ergeç menfaatini idrak ederek bu ittihada dahil olacak! Giritliler Atinayı istemiyor mi Giridin Yunanistandan ayrılmasını istediler «TINA 20 De ei — Mösyö Venizelor Giritte Ereğli ve Ritmosta nutuk © söylediği zaman halkın he- ! şimdiki hükümeti aleyhi de bağırımış Giridin tandan sn talep tir, M. Venizelos ATINA, 20 — Mösyö Venizelos dün öğleden sonra Giritten | Atina- ya dönmüştür. Pirede muhalif fırka İiderleri tarafından karşılanmıştır. Mösyö Venizelos Mötyö Titules- cu ile de görüşecektir. Mösyö Venize- los Romanyanın Atina sefiri Mösyö Rascano vasıtasile kendisile görüş” inek istediğini bildirmiştir. Amerikan ziraat sanayiinde grev SAİNT.PAUL, 20 .A. A. — Çitçiler birliği Semiz iliharen ziraat sa- nayiinde umumi yapılmasını em. rakrulşiz: Birliğin bu grerdan isakındı diğer sanayide olduğu gibi ziraat sana- yü için de yeni bir kanun yapılmasını cuda getiren Lloyd Nord Alle- mand ve Hamburg - Amerika va- pur kumpanyaları merkezi Ame- rikanın garp sahili ile Almanya a- rasında doğrudan doğruya vapur işletmeğe gelecek aym ortalarma Hambonrg'dan hareket edecekler- ROMA, 20. A.A. İsviçre faşiştle ri ve vusturyadaki içtimai müdafaa teşkilâtı namına Romaya gelen iki İ murahhas heyet M. Mussolini tara- fından kabul edilmişlerdir. M. Mussolini misafir murahhas- | ların söyledikleri nutuklara verdi- | ği cevapta İsviçrenin sağlam ve | sarsılmaz dostluk rabıtalariyle, İs- viçre faşiştlerinin giriştikleri ha- e İtalyaya bağlı bulundukla- rını kaydetmiştir. Rus bahriyelileri Abide önünde Dün Sipahiocağında Kmanımızda wii talat ii ie Külli sabitleri şerefine bir çay ziyafeti veril. — Ziyafette Vali Muhittin Bey, #msavi- ni Ali Riza, Cevdet Kerim Beylerle bahriye erkinindan bazı zevat, Rus kon —— M. Zviling hazır bulunmuşlar. ve akşam da Vali Bey tarafından çişim bn otelinde şehir namına, şe reflerine bir ziyafet verilmiştir. 'erilen habere göre, Rus hükümeti, Cümkeriyetin 10 uncu yıl dönümünde memleketimizde bulunmak üzere diğer bir filoyu limanımıza göndermek tasav vurundadır. Rus dostlarımız, ikinci filoyu, büyük hayramımızda memleketimize göndere- cek olurlarsa, bu iki memleket dostluğu Bun yeni ve mes'ut hir tezahürü olacak. tır. Misafir babriyeliler dün âbideye bir çelenk koymuşlardır. | bin talebe gi Kazanç vergisi temyiz reisliği ANKARA, 20 (Telefonla) — Sabık Manisa mebusu ve Bina ve gileri temyiz komisyonu azasından Kemal Bey kazanç temyiz komisyonu reisliğine tayin edilmiştir. vergü Gİ Mina. Ruslar ordumuza tayyareler vera ANKARA, 20 (Telefonla) — Cümhuriyetimizin onuncu yılı mi nasebetile dost Rusya ordumuza tayyareler hediye etmiştir. Eskişehir fabrikası faaliyete geçi ESKİŞEHİR, 20 (Milliyet) — Eskişehir şeker fabrikası bugü tecrübe faaliyetine başladı. İş Ban kası idare meclisi veisi Mahmu ürünü müdür dekili Mutmmer, Ziraat Banhaşt amm müdürü Ker Zaim, idâre meclisi reisi Sabit, Sümer Bank umum müdürü Nurulla Esat, Alpullu fabrikası müdürü Hayri, Uşak #abrikası müdürü Re zi; Osman zdile Hamdi ve Recep: Zühtü Beyler #abrihaya* geldile Makinelere ilk pancarlar verildi. Fabrika memleketin en büyük sanayi varlıklarından biridir. Esk şehir halkı sabahtan akşama kadar ba büyük fen ve iktisat âbidesir gezmişlerdir. Halk büyük bir kazanç kaynağına > kavuştuğunda, şok mütehaksislir. Gelen zeval gece Ankaraya dönmüşlerdir. Milâsta müthiş bir fırtına MİLAS, 20 (Milliyel) — Gece yarısı başla, ve iki saatten faz la devam eden şiddetli bir” bora korkunç bir şekil aldı. Çaylar ta; tı, bir çok evleri su bastı. "Bir kaç yere yıldırım düştü. Halk heyecan içinde kaldı. Milâ sın büyük bir tehlike atlattığı söylenebilir. Nüfusça zayiat yoksa da anbarlarda tâtün ve mahsul hasara uğradı. Münhal mebusluklar ıçin dün intihap yapıldı ve netice alındı ANKARA, 20 (A.A.) — Mebusluğu münhal olan Elâziz, Mani sa, Trabzon vilâyet ve kazalarında bugün yapılan intihapta C. H Fırkası namzetleri divanı mahasebat reisi Fuat, Erkânı hari ralaylığından müteakit Fuat Ziya, cümhur riyaseti amumi kâtibi Hik met ve Devlet Şürası azasından Fatin Beyefendiler müttefikan mebu, seçilmişlerdir. 'Trenlerde tenzilât başlad 'Bin izci Ankaraya gidecek, İstanbuldal geçit resminde on bin talebe bulunaca Cümhuriyetin onuncu yıldönümü ne nit hazırlıklara dün de cuma Gi- masına rağmen devam edilmiştir. Dün Halkevinde bir toplantı ya- pan komite bayramda halk tarafın- dan okunacak olan halk destanları üzerinde meşgul olmuştur. Yeni onuncu yıl marşını bugün he- men öğrenmiyen kalmamış gibidir. Buna rağmen marşın büyük halk küt- ieleri tarafından okunabilmesi için provalara devam edilmektedir. Bu provalara ihtiyarlar bile millet mek- tebine gider gibi devam etmektedir ler. Şehirde mevcut bütün musiki te- şekkülleri bu provalarla meşgul ol- maktadırlar, Diğer taraftan , cümhuriyet bay- İ ramı için şehirde mevcut bilin ama- tör temsil heyetleri ve profesyonel kumpanyalar seferber halindedirler. Hafta içinde Ankaraya hareket e- decek olan 1000 İstanbu! izcisi tama- men hazırlanmıştır. İstanbuldaki geçit resmine de 10 ektir. Bayramda spor culardan ekserisi Ankaraya gitmekte olduklarından İstanbulda tasavvur 0- dildiği şekilde sporcular geçit resmsi- remiyeceklerdir. Ziraat Bankasının yaptırdığı yeni madalyaların mevcudu kalmamıştır. Nerelerde ve kimler konferans verecek? .Cümhuriyetin onuncu yıldönümün de üç gün verilecek konferansların hati i ve söz söylenecek yerleri tesbit için dün öğleden evvel Halke- vinde bir toplantı yapılmıştır. Dün- kü toplantıda bir çok zevat bulun- #ilaştür. Cümhuriyet bayramında verilecek konferansların yerleri Fatih parker, ö; nasında, Büyükdere fırka binasında, Beyiltaş fırka binasında, Kasımpaşa sinema binasında, Bakırköy fırka b nasında, Yeşilköy fırka binasında, Şİ remini fırka binasmda, Üniversite danında, Taksim meydanında, Türk, Melek, Elhamra, Süreyya şa; Artistik sinemalarında, tiyatrosunda, Beyoğlu halkevinde Millet tiyatrosunda, Şehir Meclisi azasından Avni B r yünü saat 16 da Fatih pa önündeki kürsüde, İsmail Şevket Ef Üsküdar fırka binası zetemiz neşriyat müdürü ve yanii sanmam Halde bezek Mai sımpaşa 9 uncu mektep önünde, Taksim meydanında, muharrir Sait Bey Büyükdere Fırka da, muharrir Zeki Cemal Bey sak cesi Saray sinemasında, Sadri Ete Bey üniversite önünde, Selim Serrı Taksim meydanmda, Nakiye Han avukat Nazmi Neri ve Esat gl İİ iş Bir Hitlercinin katili BERN, 20. A.A. — Federal keme Frankfort'da Hitler taraftı larından birini öldürkten sonra | wiçge Joprağına kaçıp sığınan cü hüriyetçi bir Almanın iadesi, talı bini reddetmiştir. Mahkeme bu damın işlediği suçun siyasi bir ci rim olduğu mütaleasmdadır.