November 22, 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Af kanununda nüfus da- irelerini alâkadar eden mad- de hakkında bir talimatname tamim edildi. Çinin bir kısmında yeni bir hükümet ilân edildi. Yeni bir harp çıkmasının önüne geçile- miyeceği zannediliyor. Siirt Meb'usu MAHMUT © ÇARŞAMBA ye ve Başmuharriri: FIYATI 5 KURUŞTUR. 8 Mei sene No. . 2797 Müdür: 24318, Yam işleri müdürü 24310 İdare ve Matben: 24310. 2 - TEŞRİNİSANİ 1953 Tel: ( Beynelmilel anarşi | Silühsızlanma e kurtarmak için Cenevrede son bir te- tebbüs yapılıyor: Fransa, İngiltere, A- Merika ve İtalyanın murahbasları, ferans reisi M. Henderson'un reji tında toplanarak Almanyanm si lanma konferansından ve Milletler Ce- miyetinden çekilmesile meydara gelen Yaziyeti tetkik ettiler. beri içtimada idi. Almanyanın iştiraki temin edilmedikçe, silâhsızlanma mese- İesinde varılacak her hangi bir kararm faydası olamıyacağı anlaşıldığından, bü- Yük devletler arasında böyle bir içti maa İğzum görülmüştür. Telgraf haber- erinin bildirdiğine göre, “dört devlet Mümessillerinin iştirakile yapılan bu iştimada bir karar verilememiştir. Hen- derson'un reisliği altnda ve bu defa Sovyet Rusya ve Japonya murahhasla- Fırın da iştirakile bir içtima yapılması aştı. Ancak bu içtimadan müsbet bir netice çıkacağı çok şüphelidir. Bir defa silâhsızlanma hedefine Ya hangi çerçeve içinde yürüneceği Ie belli değildir. Fransa Milletler Ce- miyeti kadrosunun dışma çıkmak istemi- Yor. Silâhsızlanma konferansı da Mil "Cemiyeti çerçevesi içine alındığın- dan hu konferansın tabii cereyanmı ta- kip etmesine taraftardır, İtalyanların Milletler Cemiyetine İ- tmatları yoltur. M. Massolini yalnız silâhsızlanma ini değil, bütün dünya işlerini dörtler misakiyle hallet- Merika bu misakın dışmda kalmıştır. Bu vaziyette Amerikalılar silâhsızlanma İşinin | bir Avrupa işi olduğunu iddia ediy, Esasen Amerikalılar filen konferanstan çekilmiş vaziyettedirler. Müzakerelerde Amerikayı temsil eden . ama Davis, memleketine avdet “azlere gelince; hangi yoldan yü- rüneceği hakkında İngiltere hüküme- tinin bir noktai nazarı olmadığı anlaşı- çe İngiliz Başrekili Me. Mac De Bald, geçen gün Avam (kamara söylediği bir nutukta Milletler Cemi: ei veya Dörilr Mirakr, yollaımdan Yürünmezse, her halde «başka vasıta- İhr» aranacağını söylemiştir. Fakat bu “başka vasıtalar» ın ne olacağını tasrih etmemiştir. Almanlar, uzaktan vaziyetin inkişs- fm: seyrediyorlar. Almanya ile İngilte- Ye ve Fransa arasındaki temas kesil. miş gibidir. Son detiknkatizn, sonra va- Ziyetini takviye etmiş olan Alma hü“ kümeti, bu mesele etrafında - tekrar tem ması temin etmek için ilk teklifin İn- Sanayi Siyasetimize Yeni Bir Hız Veriyoruz Başvekil Hz. dün Ankaraya avdet etti;| yeni bir sanayi hamlesine başlıyoruz İsmet Pş. Hz. “Gördüklerimiz bizi çok teşvik eder, yeni tedbirler almıya sevkeder mahiyettedir. ,, diyor Bütün köylü için milli bir elbise tipi kabul ediliyor; sanayii inkişafa sevk için sıkı tedbirler alınacak, hazır elbise fabrikası açılacak, yerli iplik tercih edilecek Başvekil İsmet Pş. m yeni hamlede sözleri. Başvekil Hz. İktisat Vekili Celâl Bey Başvekil İsmet Paşa Hazretleri dün akşam Ankaraya avdet buyurdula: İsmet Paşa refakatinde Tevfik Rüştü, Iktısat vekili Celâl, Halk fırkası umu mi kâtibi Recep Beyler bulunduğu halde 17,20 vapurile Heydarpaşaya geçmişlerdir. Bir müfreze polis Baş - vekili selâmlamıştır. Birçok zevat Pa- şa Hazretlerini teşyi için kendilerini bekliyordu. Bu meyanda vali Muhit - #n, Halk fırkası idare heyeti reisi Cevdet Kerim, Üniversite emini Neşet Ömer, beylerle Harp akademisi ku » ile birlikte Feshane fabrikasında « vx » tur. Bu da M. Suriç ile bir müd et konuşulduğu gihi Profesör Malche M. Malche Baş- vekil Paşaya bu vesile ile etmiş ve kendisine Üniversitenin için olan müzaheretten ve matbuatın gösterdiği yardımlardan dolayı teşek kür etmiştir. İsmet Paşa için Ankara treninin ar. kasma hususi bir vagon ilâve edilmiş. ket etmiştir. rine dün sabah erkenden başlamışlar» dır. İsmet Paşa hazretleri dün saat 9 da vefakatlerinde İktısat vekil Celâl Bey- “ ii muklu mensucat sanâyiimizin kudreti, hariçten gelen kumaşlarIn rekabet de recesi hakkında wzun boylu malümat al. muşlardır. Başvekil Paşa pamuklu men- sucata imizde olan ihtiy: bu nevi kumaşlardan ithalâtın 3 pa işaret ederek bu kısım sanayii sü- ratle genişlemesi için almacak (tedbir. (Devamı 6 ıncı sahifede) | mıştır. Tevfik Rüştü Beye Hariciy: Tevfik Rüştü ve Recep Be yler Haydarpaşa istasyonunda Tevfik Rüştü ve Recep Beyler dün geldiler Balkan devletleri arasında bir dörtler kl orya İğ Fağe Çeneleri nda pa misakı akti kuvvet bulmuştur Amerika hakkile güceniyor. Çünkü A- Belgrad'da dostluk misakının imzasından başka, M. Titulescu'nun teklifi ve emlâk meselesi görüşülecek Atina ve oradan Belgrada £ şk olan Hariciye vekili Tevfik Rüp- tü Bey dün sabahki trenle“ Ankara dan şehrimize gelmiştir. Vekil Bey“is- İ tasyonda Vali Muhittin Bey ile birçok zevat tarafından karşılanmış ve bir müfreze polis tarafından selâmlan » kâlbi umamilik kalemi müdürü Meh set Cevat Beyle kalemi mahana pal « dürü Refik Amir Beyler refakat et - mektedirler. Vekil Bey hususi bir muş ile Top- hane iskelesine oradan doğ ruca Tokatliyan otel itmiştir. To - katliyan otelinde oturmakta n Başvekil İsmet Paşa Hazre! fik Rüştü Beyi kabul ederek det kendisile lerdir. Verilen habere göre, Tevfik Rüş * tü Beyin Atinayı ziyareti, Balkan me- selelerini Türk - Yunan noktai naza « Tevfik Rüştü Bey istasyonda Rus sefiri ile görüşüyor illere ve Frahsadan gelmesini bekliyor. | mandanı Ali Fuat Paşa, şehrimizde il rından bir defa daha gözden geçirmek | yı ziyaretinde iki hükümet arasında İnsiz hülümei de idamın Alman | Bulunan mebular mali ae iktnndi | PŞ. HZ.nin dünkü tetkikleri ve içindi. Sen zamanlarda Romanya Ha İn meselenin görüşüleceği muhakkak bükümeti tarafından atılması lâzım gel- 5 z . . riciye nazırı M. Titulescu'nun teşeb « addedilmektedi düğni sarabatla İfade etiniştir. mahafile mensup zevat, Sovyet sefiri | o yenidan alınacak tedbirler büsü üzerine Türkiye - Yunanistan - Hariciye Atinadan son Velhasıl büyükharptenberi, beynel- M. Suriç, Maarif vekâleti müşaviri Başvekil İsmet Paşa Hazretleri ve Yugoslavya - Romanya arasında bir ra Belgradı ziyareti hem, evvelceden Milel münasebetlerin bu derece karışık | Profesör Malche ve Üniversite profe - | Iktrsat vekili Celâl Bey yapmakta ole dörtler misakr akdi fikri henüz tama- | mukarrer olduğu üzere, Türk - Yugos Ye gergin bir safhaya girdiği göri sörlerinden birçok zevat bulunuyor - | dukları iktisadi tetkikata dün de şeh- mile ilerlemiş olmamakla o beraber, | lav dostluk misakını imza etmek, hem Miştir. Bu münasebetlerin tanzimi İ- | du, ismet Paşa, teşyic gelenlerle ayrı | rimizde devam etmişlerdir. dört Balkan devleti arasında bu fikir | de bu vesile ile Balkan meselelerini va büyük harpten sonra kurulan sis tem ağır bir tazyik altında çökmüşe iyor. Milletler Cemiyetinin nüfuzu kalmadı. Lokarno muahedesinin mâna ve şümulü şüpheye düştü. Kellogg mi- takından bahsedilmez oldu. Dörtler biri, Siyettedir. Bu anarşik vaziyet nasıl Gye edilecek? Fransada kuvvetli bir zümre Alman Yaya karşı harp yapılmasma taraftar dir, Bunların iddiası şudur ki Alman- Ya. Fransa münasebetlerinin mb ©ereyan, ergeç bir muharebeye ver olacakti. Binasmeleyk bu kerbin Sonra yapılmaktan ise, şimdi yapılması baran işine elverir. Eğer Fransa #imdi harp yapmıyacak olursa, 1905 Senesinde Almanya Fransa ile muhare- yapmadığı için sonra pişman oldu- #u gibi, Fransa da Almanya ile daha Müşkül şartlar altında mücadele etmek mecburiyetinde kalarak şimdiki fırsatı kaybetmiş olacaktır. o Filhakika 1905 Senesinde Fransanın müttefiki olan Rusya Uzak Şorkta Japonya ile harpte ven, fırsatlar istifade ederek Fransaya şı harp ilân edilmesine taraftar olan Almanlar vardı. Şimdi de Almanlar id- din ediyorlar ki eğer 1906 senesindeki İrantı kaçırmamış olsalardı, 1914 sene- sinde daha az müsait şartlar altnda Fransa ile harp yapmazlar ve mağlüp ta olmazlardı. Almanlar 1905 harbine #tedafii harp» ismini verdikleri timdi de Fransızlar bugünkü şartlar tnda yapılacak muharebeye «tedafii rp» İsmi veriyorlar, Böyle bir harbe taraftar olmayanla- tın ileri sürdükleri fikirler şudur ki *on harp, gabilin de muharebeden maj- İöp kadar zararlı çıktığını göstermiştir. Fransanın galibiyetten kazanacağı bir #ey olmadığı gibi, Almanyanm da mağ- İibiyetten kaybedeceği bir şey yoktur. Sonra bir harbi takip edecek umumi ka- Pyıklık içinde gerek Fransanın ve ge- Yek Almanyanın devlet sistemleri yıkı- bunların yerine komünizm kaim o- ayrı görüşmüş ve hâlırlarmı sormuş” İktisat Vekili dün vapu Başvekil Hazvetleri dünkü tetkikle- cularla uzun uzun konuştu Türk vapurcularından sonsuz bir çalışim, tam bir ahenk bekleniyor Iktisat Vekin Celâl Mama vekili Celâl Bey dün saat 16 da Türk vapurculuk şirketini zi yaret etmiştir. Celâ'! Bey, evvelâ şir - ketin İstanbul merkez acentesine u; ramış, müteakıben ş'rketç gitmiş ve i- dare mec rafından ist Vekil Beyefendi, k. bayrağı ve şirketin alâmeti mahsusası olan ortası beyaz etrafı kırmızı bay- üslenmi şolan şirket idare alınmış ve orada bir İ B. vapurcular şirketinde maruz kalabileceği müşkülâtı yenmek için Vekil Beyefendi himayesine güvendiklerini ilâve etmiş tir. Celâl Beyefendi, müsaheret vaa - dinde bulunmuştur. Bundan sonra şir ketin dahi Beyefendinin suallerine cevaben Ru- şen Bey, şirketin teşkilâtının ikmal ve acentalarının tayin edilmiş bulundu- (Devamı 6 mer sahifede) Müsabakayı İsmet Paşa Hazretleri Bakırköy bez fabrikasında Y- ! Balkan Birliği yolunda... Hasan Beyin gazetemize beyanatı , Balkan konferansından avdet et - Jan Türk Beyet: murahhasası re- isi ve Trabzon me- busu Hasan B. dün Perapalas otelinde bize konferans hak kındaki intibaları » na dair şu beyanat ta bulunmuştur: — Balkan memle ketleri arasında hu sule gelen itilâf ve ve münasebetlerden ve bu husustaki tec rübelerin © verdiği meticelerden konfe- rans muhiti çok memnun olmuştur. Samimi bir surette çalışılas apıla cak ve yapılması hayırlı olacağı kaş ati beslenen işlerin vücude gelece; daha ziyade inanarak daha ümitli bir şekilde çalışmak, Selânik konferansı- nın hususiyetini teşkil eder. Yunan hü- kümetinden gördüğümüz HASAN 6. söz lemeği gördüğümü. hüsnü kabul ve dostluk asarı, ifadelerin fev) edir. Bunlara karşı şükran ve minnettarlık hisle: ifadeye vesile bulduğumdan dolayı çok memnunum. ümit ediyoruz ki konferans, şimdiye kadar kendi ga yesine uygun olmak üzere intaç edip te hükümetlere arzetmek imkânını bulduğu meseleler ve teklifler üzerim- etrafında mükâlemeler vuku bulmak- olduğu haber verilmektedir. Son za- swnlarda Türkiye ile Yugoslavya ara sında bir dostluk misakt akit ve imza edilmek üzere bulunması da, bu yol - daki mükâlemeleri kolaylaştırmıştır. Bu sebeple Tevfik Rüştü Beyin Atina gözden geçirerek akdi mevzuu bahis olan dörtler misakı etrafından Yugos Javya Hariciye nazırı ile teatii efkâr- 'da bulunmak içindir. Yugoslavya ile halli lâzım gelen me de Türklere ait olan em 6 mer sahifede) Cenevreden yeni bir şey çıkmıyacağı anlaşıldı Yeni bir konferans mı toplanıyor? İtalyada bir sulh konferansı halinde toplanılarak muahedeler gülüşe CENEVRE, 21. A. A. — Havas Ajansi bildiriyor : Siyasi mükâle- meler, bilfül hitam bulmuştur. Sir John Simon, dün akşam Londraya hâreket etmiştir. Umumi komisyon, 4 kânunuevvel yerine 15 kânunusa- ni 1934 de toplanacaktır. Konfe- rans divanı, çarşamba günü topla- nacaktır. Teknik komitelerin maz- bata muharrirleri, konferansta mü messilleri bulunan hükümetler aza siyle bu suretle müşaverede bulun- mak imkânmı elde edeceklerdir. Cenevrede sarfedilmekte olan me- saiye müvazi olarak siyasi ihtilâf. l hafifleştirilmesi ve hatta büs- bütün ortadan o kaldırılması için başvekâletler arasında mükâleme- lerde bulunulacaktır. Bu mükâlemelerin kâfi olmadığı görüldüğü takdirde hükümetlerin mesul zimamdarları doğrudan doğ- ruya mükâlemelerde bulunacaklar- dır. Şimdiki halde M. Boncour, i- ki netice elde etmiştir : birisi, kon- Sir John Simon oi Bey, şirketin teşek kü iri i bertaraf etmiştir. M: Boncour, ihti- lir, ai ee pi de hükümetler de kendi aralarında | feransın atıl bir halde kalmaması, > Hap im sete main imiş | sikmeden Gi Bor. | Kazananlar hüzmum ecedikzilenir. HüLE | ükimcisi de İngiliz hükümetinin tek: | Ten terdde balanlam e kadar *ine doğru yürümek tehlikeli bir yol | Beyi şirketin hâmisi ve banisi olarak —o— vi lifi üzerine 14 teşrinisanide kabul Me “lduğuna ve bir i da varılamadığı- ha göre, Almanyanın silihlanmasına u- aktan seyirci kalmaktan başka yapıla- €aik bir iş kalmıyor ki, devletler , kendi Aralarında müzakere ile meşgul iken, Almanyanm da yaptığı budur. Ahmet ŞÜKRÜ tanıdıkları söylemitşir. Celâl Beyefendi, teşekkürle muka- bele etmiş ve kendilerinden kanunun çerçevesi dahilinde ticari bir zihniyet le çok, pek çok çalışmalarını bekledik lerini beyan eylemiştir. Sadıkzade Ru şen Bey, çalışacalsarını yadederek Susa Gallo) Eee (Avrupaya tahsile gi- decek gençlerimizin isimleri 2 nci sahife- mizdedir | ARALAR metlerin faaliyetlerile konferans me- saisi arasında bir tevazün hâsıl olma lıdır ki konferans, mesaisinin birer birer tatbik sahasma (intikal ettiğini görerek, âtideki faaliyeti için daha ü- mitli olarak çalışabilsin.” Hariciye nazırları konferansı Hasan Bey Balkan kofenransında, (Devamı 6 ner sahifede) edilmiş olan müzakere esaslarının tehir edilmemesi. Gerek bu hal ve gerek M. Henderson'a muhatapları tarafından müzakerata diplomasi yoluyle devam edileceği hakkında verilmiş olan teminat mümaileyhin istifasını hiç olmazsa muvakkaten Komisyonlar da yerinde CENEVRE, 21, A. A. — Anadolu Aiansının hususi muhabiri bildiri- yor : 3ilâhları azaltma © konferansı bürosu tarafından ihdas edilen or- (Devamı 6 mcı sahifede)