16 Mart 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

( HULASA; — Taarruzun le” i torpilliyeceksem elimde beni hiç üzülmiyorum” dedim. Maamafih o fikrinde ısrar etti, vi ; cak olursam Bahriye nezaretinin © başımıza ne işler mıyordum. Maamafih © ” Taç ileri gelinceye ka- gemi , dar “Desen” m kendini idare ede a gi manda Boğazdan © dikkatle “Ocenm”r, gözliyürdu. karanlıkta kaybetmiştik. İki harp gemisi batıyor! Bundan sonra Bo- ğazına girdiğim dört saat son de- rece alâka bahşoldu ve üzerimde ceğine bende — o zamandanberi biç olan — kati bir kanaat hâsıl olmasında o dört sa- atin çok dahli olmuştur. O akşam Boğazına sını çok müferrih buldum. “Yed” muhribi “İrresist'ble” i son defa olarak nokta- ya doğru süratle yol alıyordu. Ge- mi ayni zamanda cenup rüz; i ini takip edi- kip ettk. Nihayet “İrresistible” in İttihat nazırm da kim Bahaeddin Şehir Beyin bırak- tığı vesikalara göre yazdan bu telrika binbir hadise ile dolu bir tarihi aydınlatacak en mükem- mel eser olacaktır. Tarihten Parçalar: 3 ÇANAKKALE! Boğazların müdafaa kabiliyetini kırabilmişler miydi ? gemileri torp ilenip batıyorlar. “İnflexible” de torpillenmiş oldu- ğu halde Bogaz haricine çıkıyor. Hava karardıktan sonra Sir Ro- ger Keyes, Amiral de Robeck'e gidip vaziyeti bildiriyor. ) Am'ralm kalbinden neler geç- iğini pek iyi tasavvur ediyordum, fakat zahiren halinde endişe ve yıl gınlık yoktu. Onun başlıca derdi, Boğazlara dönmeden evvel biraz bir şey yemekliğim ve “İrresistib- mes'uliyetten kurtaracak kati ve tahriri emir bulunması idi. Ben e- mir meselesini abes buldum ve bunu da kendisine söyledim. “Ge- miyi az kalsın iki saat evvel torpil liyecektim ve bunu düşündükçe kralın gemilerinden birini batıra- tak- dir etmediğimi söyledi. İşin mes'u liyeti ona aitti, oda mes'uliyeti inde idi muhribine dönmek üzere derhal hareket ettim. Fakat ortalık zifiri karanlıktı. Muhribi bir türlü bula- sırada son gördüğüm noktaya doğru tam yolla gitmeğe başladı. Ayni za- yukarı çıkarken “Ocean” hâlâ batmadı ise gemiyi | devamlı bir tesir bıraktı. Donan- 3 e "den kuvvoli bir floilA ie BilE müş külât Marmara denizine geçebile döndüğüm Mn rem igârımın istikametini yordu. “İrresistible” in bu istika- yoktu. Boğaz civarını mussırane tarayan ve her zaman sahili aydın Jatan kuvvetli proj saye- hu ke- Bir müddet Rumeli sahilini ta- İk emeemeetemeeeererrererınsanemesesassessessiasessieesez. İTTİHAT ve TERAKKİ Devlet hazinesini durmadan cebine akıtan bir nazır! PEK YAKINDA Yazan: Amiral Sir Roger Keyes ilk günü “İrresistible” ve “Ocean” derin sularda battığına tamamen kani oldum. Onun üzerine “Oce. an” r aradık. Neticede onunda battığına kanaat getirdim. | Sahilde projektörlerden başka hiç bir eseri bayat yoktu. Mağlâp bir düşman: karşımda bulunduğu: muz yolunda bende sarsılmak bil mez bir intiba hâsıl olmuştu. Düş- manın öğleden sonra saat ik'de mağlâp olduğunu zannetmiştim. Saat dörtte mağlü olduğunu bilmi yordum. Fakat gece yarısı düşma- nm mağlüp olduğundan katiyyen emindim. Sarfettiğimiz gayretle- rin meyvelerini toplamak için epe yi bir tarama kuvveti teşkil etmek ve serseri torpillere karşı bazı ted- birler almaktan başka bizim için yapılacak bir şey kalmamıştı. Kaçırılan fırsat Bu kanaat bende sonradan hâ- sıl olmuş değildi. Bu noktai naza. rı kuvvetle muhafaza ettiğime An. ir, kendi mazbutatım haricinde, o zamana ait bir çok er vardır. Sir İan Hamilton “Gelibo- lu Hatıraları” nda bundan bahse- der, İki sene sonra Çanakkale ko- misyonu huzurunda bu hususa da ir yemin ettim ve o zamandanberi kanaatimi hiç değiştirmedim. Bir kaç mil ötede neler cereyan ettiği ni her nasılsa size bildirmiştim. Fakat re amları noktai nazarımın doğru olduğunu teyit eden malümatı ancak aradan bir kaç sene geçtikten sonra elde ede bildim. ER RR Dam vE) Milli sosyalistler Her şeyden evvel Seciye istiyor BERLİN, 15. A.A. — Alman istihba- rat bürosu bil vam eden bu yeni rönesans ayni zaman- da serbest cerman adamınm da rönsean- sr demektir. Beri O 1üte Çe 3 A gere Yağ hazinesini kendi hususi kasasına boşaltan bu olduğunu okuyacaksınız. Yukarıdaki vesika İstanbul. dan Paristeki umumi merkeze yazılan gayet mahrem bir ra- porun içinden alınan satır lardır. HARİCİ HABERLER Silâhsızlanma meselesi Avam kamarasında hiç kimse bir netice ummuyor — eme — Silâhsızlanma meselesi için Ingiliz nazırlarından Lord Eden'in Romada ve Pariste yaptığı temaslardan mütevellit vaziyet İngiltere Avam kamarasında müzakere edilmektedir. Kimse bu temasların müs. bet bir netice vereceğine dair ümitvar değildir. Çünkü milletler bir yandan harıl harıl silâhlanırken, diğer taraftan silâhsızlığın edebiya- tını yapmaktadırlar. Bu hurusta İngiliz liberalleri de tenkitler yürüt- mektedirler. Meselâ New's Statesman, milli hükümeti ne yaptığını memezlikle itham etmekte, ve şunları söylemektedir: tiği halde silâhsızlanma mukavelesi takip Britanya ordularının kuvvetler “Hükümet bir diğer taraftan Büyük ttırmaktadır.” İngiltere hiç birisi. nin üstünde durmaksızın üç politika üzerinde oynuyor: 1 — Sulh için müşterek bir faaliyet; 2 — Bir inziva siyaseti; 3 — Fransa ile sıkı bir irtibat. İngiltere bunların hangisini yapacağına dair henü: ir karar vermemiştir.,, Görülüyor ki bu hususta takip edilecek İngiliz politikası » henüz istikrar kesbetmemiştir. Binaenaleyh şimdiden hülyalara ka « pılmak abestir. Dün bu hususta gelen telgrafları aşağıya yazıyoruz? Almanyanın Baltığa doğru yayıl- masından endise edenler var LONDRA, 15 .A.A. — Avam kamara- sında M. Churchell, lord Edenin işinin e- içinden çıkılmaz. a edebilecek bir ve ziyette değillerdir. Ve sulhu elde etmek için en eyi çare bizzat kendimizi makul ğe — İngiltere, Letonya ve Estonyann Avrupa Sehlesvig - Heletcin'in > çalma merciler. Tehkiede leketlere İngilterenin i hu re Mubafazakârlardan Locker Lampson, Avrupadaki gerginliin Polonya - Alman ya muahedesiyle azalmış olduğunu ve bu muahedenii iyeti haricinde ün milletler cemiyeti yapılmış olduğunu, bunun milletler ce- miyetinin nufuzunu azalttığını söylemiş- tir, Sir Con Simon şüphesiz çok karışık ve möstacel olan vaziyetten faideli. birşey San akpli Mp alman dan in z ve silahları bırakma meselesi için fena fena bir anlaşmanın, hiç bir anlaşma ol- mamasından daha eyi olduğunu söyle- miştir, Hava kuvvetlerine sit bir miiliavele hakkında Sir Con Simon, böyle bit'mu- kavelenin yalnız birkaç memleketi alâ kadar edeceğini, çünkü yalaız büyük ha- a kuvvetleri olan memleketlerin bu iş in söz sahibi olabileceklerini bildirmiş- tir. Müzakere reye müracaat edilmeden bi- tirilmiştir. M. Eden'in noklai nazarı LONDRA, 14, AA. — M. Mogan Jones avam k! #ruhalefet na- mına M. Eden'den, ahiren ziyaret ettiği #nuhtelif memleketlerin hattı hareketl temiştir. M. Eden, ziyaret ettiği hükümetlerin kondisine söyledikleri şeyler ln malümat vermesinin muvafık olamıyaca- ğını söyledikten sonra Avrupadaki seya- hatinin maksat ve şumulünün tek bir meseleye hasredilmiş olduğunu ve hu 50- yabatten sonra İngiltere o bükümetinin kendi teklifleri üzerinde ne dereceye ka- dar poktai nazar RAMİ pri nu anlıyacağı ümit edildiğini işaret ed?- rek anrak Fransa hükümetinin noktâi na- zarının mezkür hükümetin debili işleris fevkalâde meşgul ve bu yüzden İngiliz #muhtarasma fırsat bulamamış ol- #hasına binaen bir kaç günden evvel ma- Tüm olaran, ilâve etmiştir. M. Eden, İngiltere ve Amerika hükü- raetlerinin silihsızlanma o konferans'nın son safhaları hakkında mütabık olmadığı” nı tekzip ederek silâhsrzlenmayi mun İ lâkta birakan şeyin milletlerin velenin imza ve idamesine Denizde yangın Bir Amerikan Harp gemisi Alevler içinde! HONG-KONG, 15 A. A. — Vishart İngiliz muhribi şimdiye kadar Fulton ge misi tayfasmdan (139 kişi kurtarmıştır. Bu suretle geminin bütün mürettebatı 9 olmaktadır. dre 'HONG KONG, 15, A.A, — Bins kür- fesinde korsanlara karşı nöbetçilik yapan ei vermiştir. Geminin asian imdat işareti iştir. a s gemiyi terk etmeğe hazırlanmaktadır. lar, Bir İngiliz muhribi geminin yanında bulunmaktadır. Yanan Amerika gemisi Fueton isimli gemidir. HONK KONG, 15 A.A. — 1100 ton- luk Fulton gemisinin tayfası gemiyi terk etmişlerdir. Tayfadan 48 ini Toinan ge- misi almiş, alt me da İngiliz il lerinden Vi et ola mek; Tayfanın içinde bulunduğu diğer san- dalları arayıp bulmak için Vishart sis yü- zünden güçlük çekmektedir. Yangının 48- bepleri mechuldur. RR M. Çorçil cesareti ibraz etmemiş olmalarından ileri geldiğini söylemiştir. M. Eden, son haftalar zarfında, Tngiliz muhturasının tevdi edilmiş a dolayi kendisini peşiman edecek hiç bir hadise cereyan etmediğini söyliyerek de- miştir ki “ Ecnebi memleketlerde efkârı umumi- yenin İngilterenin milletler cemiyetine olan itimadından şüpheedeceğini zanetme diğim gibi İngilterede de böyle bir şüp- henin mevcut olduğunu zapetmiyorum. Yalnız İngiliz teşek Lisümün mevcut boş- luğu doldurmağa kâfi Mi bekle. mek fazla olur. fakat boşluk daha küçül tülmüş ve şimdi artık diğer memleketle- tin mesuliyetleri ortaya . Almanyanın cevabı PARİS. 15 .A-A, — Havas ajansından: 14 Şubat tarihli Fransrz muhtarasına Al manyanın verdiği cevabı hariciye meza- retine gelmiştir. Alman hülcümetinin rüzüsü üzerine, €8- vap metni neşredilmiyecektir. Şekli itiberile çok nazik olan cevapta yeli bir hadise teşkil edecek. hiç birşey yoktur. Söylendiğine göre, cevapta, Almanyam, mesul şahsiyetlerinin şimdiye kadar bir- gok fırsatlarda, silâhları bırakma haklktn- da Alman tezini müdafaa için ileri sürdük leri muhtelif deliller vardır. PARIS, 15 A.A. — Havaş ağanmdan: Cuma veya cumartesi günü Elysee sara- yanda toplanacak olan mezirlar meclisi, Fransanın İngiltereye vereceği cevabın metnini bazırlıyacaktır. N Fransanın siyaseti PARIS, 15, A-A. — Mebusan meclisi hariciye encümeni, harici vaziyet hakkın da görüştükten sonra, bir müstenkif re- ye karşı, ekseriyetle bir karar vermiştir. Bu kararda , encümen, teşkilâta tabi tutu ocak bir emniyet usulü dahilinde kontrol le bir silâhları bırakmaya taraftar, için doğuracağı Tüklanıma yare Sanal için bir silâh ia tahdit meunhedesi Yapılmasına şid- dele taradtardar. ani İspanya duruluyor Matbuat sanayii İnşaat grevi Hitam buldu Matbuat s9- a grevden mü- ir olan sendikalar müdiriyeti, grev amirinin şartlarını kabul etmişlerdir. Binaenaleyh, yarın sabahta, itibaren i- $e başlanması için emir verilmiştir. | Ali Fethi Bey Ankarada ANKARA, 15 (Telefonla) — Ali Fethi Bey bu sabah geldi, Çan- kaya köşküne giderek Reisicümhur Hz. tarafından kabul edildi. p ANKARA, 15 (Milliyet) — Fethi Beyin Londra büyük elçiliğine tayini hakkında vâki olan istimzaca muvafaakt cevabı gelmiştir, Fethi Bey yakından Londraya gidecektir, Kazanç vergisi görüşülüyor ANKARA, 15 (Telefonla) — Yeni kazanç vergisi lâyihasında Mü let Meclisinde cumartesi günü müzakerelere başlanması ihtimali kuv - vetlidir. İlk tahsil meselesinin tetkiki için ANKARA, 15 (Telefonla) — İlk tahsil meselesin! tetkik edecek olan fırka encümeni riyasetine İsmet (Çorum), Mazbata muharrirliği « ne Haydar (Afyon) kâtipliğe Cevdet (Yozgat) Beyler seçilmişlerdir. Hacı Mehmet B.in teklifleri ANKARA, 15 (Telefonla) — Hacı Mehmet Beyin tekliflerini tet- kik eden firka komisyonu tetkikatını ikmal etmek üzeredir. 4 bin baytara ihtiyaç var "ANKARA, 15 (Telefonla) — Müvazenci umumiyeye dahil baytar uhdesinde Ziraat Vekâletinin muvafakati şart'le maaşlı veya ücretli vilâyet ve belediye baytarlık vazifesinin içtima edebileceği hakkında hükümet Meclise bir lâyiha vermiştir. Lâyihanın esbabı muc besinden hesaplara göre daimi 4 bin mütehassıs baytar isteyen ülkemizde müte - kait baytarlar da dahil olduğu halde ancak 350 baytar kullanılmakta olduğu tsrih edilmektedir. Birçok vilâyetlerde mahalli idare ve beledi - ye bütçelerinin müsaadesizliğinden dolayı aygır depoları ile belediye ve mezbaha baytarlıkları vazifeleri için müstakillen baylar istihdamı. na imkân bulunmadığından hükümet Meclise böyle bir lâyiha teklifi - sö lüzumlu görmüştür. Bayram için tenzilâtlı tarife ANKARA, 15 (Telefonla) — Devlet Demiryollarında tatbiki ma « karrer yeni hareket tarifesi 20 martta başlıyacaktır. Bayram münasebe tile tenzilâtlı tarife 22 Mart akşamından sonra ve on gün devam ede : cektir, Neriman Hanimefendi ile Reşat Şemsettin Bey evlendiler ANKARA, 15 (Milliyet) — Közem Paşa Hazretlerinin kızı Neri - man Hanımefendile ilk tedrisat umumi müdürü Reşat Şemsettin Beyin evlenmeleri münasebetile Halkevinde bir çay ziyafet” verilmiştir. Ga- zi Paşa Hazretlerile İsmet Paşa, vekiller, mebuslar ve Ankaranın güzi- de pek çok aileleri bu ziyafette hazır bulunmuşlardır. Cenupta yakalanan kaçakçılar ANKARA, 15. A.A. — Ba ayın ikinci haftası içinde cenup hudu: dunda dördü çarpışmalı 22 kaçakçı vakası olmaştur. Bu vakalarda bi- ri ölü 34 kaçakçı ve bik ölü 25 kaçakçı hayvanı, 850 kilo | gümrük 700 kilo inhisar kaçağı tutalmuştar. Mecliste görüşülen işler 'ANKARA, 15. A.A. — B.M, riyasetinde toplanmıştır. Meclisi bugün reis vekili Esat Beyin Yeni intihap edilen mebuslardan Ali Muzaffer Konya, Yahya Ke- mal (Yozgat), Naşit Hakki (Kütahya) Beylerin intihap mazbataları tas dik edilmiş ve bazı mebusların mezuniyeti tasvip olunmuştur. Ağaçlarında bulaşık hastalık “ olan mahallerden fidan çıkarılma sinan meni hakkındaki kanan lâyihasının geri verilmesine dair başvekâ let tezkeresi okunduktan sonra arazi beşinci mad- vergisi kanununun bes desinin ve askeri, mülki, teaküt kanunun 25 inci maddesinin birinci fk rasının tefsirine git mazbataları kabul etmiştir, Meclis cumartesi günü toplanacaktır, Sovyet Rusya ulüm akademisinin hükümetimize kıymetli bir hediyesi MOSKOVA, 15: A.A. —Tas Bu kolleksiyon altaydaki Türkmen ye yarayacak ve faaliyetlerini gösteren bir çok kolleksiyon pek or: Havanada vaziyet HAVANA, 15. A.A. — Grev yapacak bütün sendikalar, bu hareketlerile filen feshedilmiş olacaktır. | Cuba hükümeti, telefon müstahdsmini sendikasının feshini emretmiştir. Cuba telefon şii eti, sendikalara dahil olsun olmasın bütün işçilerle müzakereye hazır olduğunu bildirmekle beraber, $ir- ket ile sendikaya dahil işçiler e vaziyet gergin olmakta devam etmel dir, Şehrin muhtelif noktalarında silâklar atılmakta devam olunuyor. el ln ved ecilerle profeğr Nac Jonerk vi kişi müddei urenilik tarafından tah liye edilmişlerdir. Dün akşam çıkacak gazeteler, bu sa bah çıkacaklar ve yarın çıkacak olanlar, cumadan itibaren çıkacaklardır. Yalnız “A.B, C.” gazetesi, iştina edilmişse de bu gazetenin çıkması da temin edilmiştir. 'MADRİT, 15 .A.A. — Madrit eti ile tesanüt göstermiş olmak için Gijon'da yapılan inşaat grevi bitiştir. Trene suikast HAVANA, 15 A.A. — Camaguey vi- âyetinde bir trene karşı itle sui kast yapıldığı bildirilmektedir. Üç kişi- nin ağır surette yaralandığı söylenmek edir. “Resmi mahafil bu hususta kati bir ke- tamiyet muhafaza etmekte r- !cce Cama- guey vilâyetinde demir yolları grevinin bittiğini baber vermektedir. . si Gİ yasp olduğu maldmdur. Şim- iile bütün tabarriyattan kurtul. muştu. Fransadaki şimendifer kazası meselesi A.A, — Meclis bu sabah m e mr Enesul makinist ile atetçinin keyfi tevkif- erine, işaretlerin fena işlemstine yolcu- demisi Türk hükümetine gayet kıymetli dir. Türkmenler, halihazırda dağlarındaki yeni bir sosyalist iktisadiyatı vücuda getirmişlerdir. A bildiriyor: Sovyet Rusya Ulüm aka kolleksiyon hediye etmiştir. kavimlerin etnoğrafyasını ienvt bir takım eşyadan: mürekkeptir. Bin parça şeyden ve Türkmenlerin ziraat ve avcılık gibi istihsai sahalarındaki hayatlarını ve hayatın sair bir çok sahalarındaki vaziyet fotoğraflardan mürekkep olan bu altayın Rusya borçlanıyor MOSKOVA, 15.A.A. — İsveç hükü- meli Sövyet hükümetine borç olarak 108 milyon İsveç kuronu vermeye muvafakat etmiştir. Borç Sovyet hükümeti tarafın- dan İsveçten yapılacak mubayaata tahsis edilecektir. Borça mukabil 1939 ğustosü ile 1941 mayıs vadeli Sovyet devlet tah» Yilleri çıkarılacaktır . Ve bu tahviller 80 nelik yüzde beş buçuk (aize tabi tutular caktır, Bu itilâf Sovyet Rusya ile İsveç arasi da ticari münasebatın inkişafma doğru atılmış nihizn bir ada teşkil etmektedir. Roosvelt'in seyahati VASHİNGTON, 15-A.A. — Parlâ- mento vaziyeti müsaade ettiği takdirde M. Roosevelt, ayin 27 sine doğru Var- hington'dan ayrılacak ve Florida sahille- rinde bir deniz seyahatine 0 a Bir dinamit kazası N SALVATOR, 15 .A.A, — Liber ez AN bir muhripte 250 kasa di- namitinin patlaması yüzünden ölenlerin sayısının 110 olduğu bildiriliyor. Patlama yüzünden yangın çıkmış ve ie mandaki binaların çoğu tamamen harap olmuştur. Feci bir inhidam a YRUT, 15 .A.A. — Çok eski bina çölüne. Bu binada bir otel ve bi kahve vardı, Ve çok işlemekte idi. Enkaz altımdan 25 kişi çıkarılmıştıf. Bunlardan on beşi ölmüştür. İyeti için tehlikeli bir. şey olan yg iye tazyik altında buhundurulma sına karşı protesto etriişlerdir. Kuaat tahlisiye işine yardım dir,