November 2, 1930 Tarihli Serbes Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

Kuyvetli hükümet kei Başttri birinci sahifede millet huzurunda tahkim etmiş olamıyacaktır. Çünki, ıslahat yo- lunda aldığı tedbirler gayri kâfi olduktan maada, son belediye in- tihabatındaki yolsuzluklara karşı takındığı, müsamahakâr tavur ve vaziyetle; kendi kendini zaif dü- şürmekten hâli kalmamıştır. Yukarıda dediğimiz gibi, bir) kere, : yapı lacağı vadedilen ısla- hat tedbirlei memleketi, mıya kâfi değildi itibarile, bu tedabiri derde tam bir deva olamıya meclisin o fevkalâde küşadında okunan programdan anlaşılmışi Hayat pahalılığını bir kaç mi artıran, ve buna mukabil sây ve kazanç serbestisini sekteye uğ- ratan inhi bütçenin sırtına yüklenmiş ağır bir yük bulunan Barem ve saire gibi iktısat ve tasarruf işlerinde çok mühim tesirleri haiz meselelere temas edilmediğine göre, 1 slahatın ne şekilde tahakkuk edeceği, umu- mi ıstırabın me suretle tahfif edileceği, cayısual değil midir? Farzı mahal olarak, alınan tedbirlerin, bütün dertlere çare- saz olacağı kabul edilse bile, bu- günkü vaziyetin bütün mes'uliye- tini omuzlarında taşıyan İsmet Paşa kabinesinin, millet ve mec- lis huzurunda, icraatının isabe- tinden emin bir hükümet gibi ahzimevki etmesine imkân var- mıdır ? Bir hükümet, hâdisatın ta- hakkukundan sonra değil, vuku- undan evel tedbir almakla mü- kelleftir. Meselâ, geçen sene, milli paramız, ciddi bir tehlike atlatırken, | hükümet, bu tehli- keyi niçin vaktinde göremedi, paramız bu vartaya düşmeden evel niçin lâzımgelen tedbirleri adı? | gibi bir sualin, alenen iradına imkân yoktu. Fakat bu- gün, diğer bir çok mesail için, larların bu tarzda bir su- ale maruz kalacakları, muhak- midir? tehlikeyi, vukuundan sonra izale edebilmek te bir mu- vaffakıyettir. Fakat, tehlikenin izalesine kadar bais olduğu za- rarların o hesabı, müsebbiplerin zimmetine kaydolunmak şartile... Şimdi alınan ıslahat teşeb- büsleri de ispat ediyor ki, bir çok yolsuzluklar ve idaresizlikler vaki olmuştur. Gerçi, fenalığın izalesinden sonra, bunların hesa- bini araştırmamak, âlicenabane bir hareket olur. Ancak, her şeyden evvel, fenalığın izale olu- nacağına kanaat getirmek lâ- zımdır. Halbuki, hepimizin sabır- sızlıkla beklediğimiz salâh ve selâmet (o yollarında (o ciddiyetle yürünüldüğünü gösteren delâil, henüz ortada mevcut değildir. umumi ıstırap berdevamdır. Bunun muvaffakıyetle izale edilebileceği hakkında, iti m verici bir his, husule getirile- memiştir. Eğer, son belediye intihaba- tında, milletin, hakiki reylerinin izharına imkân verilmiş olsaydı, halkta, böyle bir his ve kana- atin hâsıl olmadığı meydana çıkacaktı. Buna, o meydan ve imkân vermemekle! vaziyeti kur- tarmış olduklarına kendilerini aldatmış oluyorlar. Bütün tin gözü önünde ceryan ettiği için, irtikâp edilen yolsuzlukları ketim ve inkâr et- meye ihtimal yoktur, Her yerde, hükümet elemanlarının müdaha- lesi; intihabati çığrından çıkar- mış, ve yeni fırkanın, rakibile, tabii bir fırka mücadelesi yap- masına imkân bırakmamıştır. Bu hususata mütaallik olarak, Ser- bes fırkanın topladığı vesaik, büyük kümeler halinde, Liderin elindedir. Fethi bey, bugün açıl- mış bulunan Büyük Millet Mec- inananlar, | bırakmıyan, Seylâpzedeler teksif ediliyor Seylâpzede vatandaşların tek- iflerine dün ve bu gün devam edildi. Jandarma mektebinde ha- zırlanan koğuşlara 1970 felâket- zede © yerleştirilmiş bulunuyor. Bunların (iaşe (ihtiyaçlarından başka sıhhalerile çok alâkadar lan nezafetlerine de dikkat ve itina edilmektedir. Dün ve bugün 15 berber felâketzedelerden er- keklerin saçlarını ve sakallarını tıraş etmekle meşguldurlar. Saçların kesilmesine bilhassa dikkat olunmaktadır. e Bundan imtina (edenlerle (o hilâliahmer meşgul olamıyacaktır. Seylâpze- delerin hamam ihtiyaçları da aynı suretle temin edilecektir. Birinci, i, üçüncü ve dör- düncü koğuşlarda yerleştirilen- lere battaniye tevzi edilmiştir. Sabah çay, öğleyinde etli kuru fasulye, akşam da etli taze fa- sulye tevzi olundu. Narlıderede Narlıderedeki felâketzedele- re de Hilâliahmer tarafından yardım tertibatı alınmıştır. Dün Karşıyaka belediye müdürü Ce- mal sıhhat ve muaveneti içtima- iye müdürü Lütfü ve serkomser Tahir beyler Narlı dere seylâp- zedelerini teftiş ederek ihtiyaç- larile meşgul oldular. Memurin veza- bitan aileleri Sark Kör Fransız mektebin- deki koğuşların ve dairelerin elektrik tesisatı ve yatakhanele- rin tanzimi ikmal edildiğinden felâketzede memur zabitan ailelerinden dörtte in bura- ya nakilleri yapıldı. Burnova Büyük ıstırap içindedir Seylâptan en çok müteessir olan yerlerden biri de Burnova- dır. Nufus zayıatının fazlalığı uğranan maddi zararlar hakkında da kâfi bir fikir verebilir. Burnovada felâkete maruz li ti dilmiştüi kalı ni, Tanıyor. Birbirini velyedecek sual ve istizahlar karşısında, hükümetin alacağı vaziyet cidden şayanı meraktır. Eğer, bunlara mukabil vereceği müdellel cevaplarla, bü- tün itirazların asılsız. olduğunu ispat ve efkârı umumiyeyi tat- min eder, kuvvetli bir olarak karşımıza çıkabilirse, bu neticeden memnun kalmıyacak hiç bir fert yoktur. Kuvvetli bir hükümet demek buhranlara, tehlikelere vuktun- dan evel mani olan, fenalıkların, yolsuzlukların devamına meydan içtinabı mümkün olmıyan hâdiselerden sonra, cid- di ve esaslı tedbirler alarak za- rar ve fenalıkları tahdit edebi- len, musip ve dürüst icraatile memleketi refah ve ( saadete isal eyliyen ve bilhassa göster- diği o muvaffakiyetlerle halkın muhabbet ve itimadına hak ka- zanan bir hükümet demektir. Acaba; muhterem İsmet paşa kabinesi, bu evsafı haiz olarak millet ve meclis huzuruna çıka- bilecek mi? İşte asıl nokta, budur. merak ettiğimiz lisinde, bu yolsuzlukların hesabı- E. AL tadır. buraya yeleştirilmişlerdir. Dün bunlara Hilâliahmer ta- rafından yüz battaniye tevzi olun- muş ve ellerinden talep vuku unda geri vereceklerine dair de Ancak Kars mektebi tedrisata' başlıya- cağından burada seylâpzedelerin çıkarılmasına çalışılmakta ve fa- kat bir yer bulunamamaktadır. birer senet alınmıştır. Boş vagonlarda iskân Vali Kâzım paşa boş vagon- lar göndereceğini felâketzedele- rin bu vagonlarda iskânının te- ni emreylemiş lâkin şu daki- kaya kadar hiç bir hareket gö- rülmemiştir. Diğer bir kısmı da evlerini kalanlardır. yıkılmadığı için bu kısım- la hiç bir kimse alâkadar olma- bu zavallıla- rın menkul eşyasını su götürmüş ve maneviyetleri bozulmuş oldu- Zundan evlerine avdet eyliyeme- mekte bunlar da muhtacı hima- su basıp Evle, eşyasız maktadır. Halbuki ye bir vaziyettedir. Seylâpzedelerin vaziyeti gün- kepet- ler geçtikçe vehamat mektedir. Hastalık Patersonun köşl mıştır, Çayın tathiri Bnrnova çayının tathiri için bir komisyon teşkil edilmiştir. nahiye müdürü belediye reisi Fahmi beylerdir. Yaptıkları iânda bütün halkın dört gün Komisyonun rel. Edip ikinci de rel bir çalışmağa mecbur bulunduğunu çalışamıyacakların yüz yirmişer kuruş yevmiyeden dört yüz sek- sen kuruş nakten vereceklerini bildirmişlerdir. Bu mükellefiy: naktenifa edeceklerin belediyece tesbitine çalışıyor. Vilâyetten bir de su mühendisi Henüz bir cevap gelmemiştir. Bayraklıda inhidamlar Maalesef beş altı ev inhidam etti. Bunların içinde cidden muhtacı muavenet olanlar var. Hilâliahmerimizin diğer vatan- daşlara yardım ettiği gibi, bu bedbaht vatandaşlara da yardım elini uzatacağını kuvvetle ümit ederiz. Diğer taraftan ise, İzmirimi- zin her yerinde olduğu gibi, Bayraklının sokak ve caddeleri ve çok mühim olan su yolları bozulmuş ve balk bundan müte- essirdir. Belediyemizin oraya da yirmi otuz amele gönderip tathi- rat ve tamiratla meşgul olmasını rica ederiz. Felâketzeler için 8 hamam Felâketzedelerin nezafete itina|N ederek muntazaman yıkanmaları için Hilaliâhmer tarafından sekiz hamam temin edildi. Bazı ha- mam sahipleri istenilen para derhal tediye edildiği halde, fe- lâketzedelerin hamamlarında yı- kanmaları diğer müşterileri üze- rinde tesir yapabileceği vesilesile hamalarında © bu vatandaşların muayyen günlerde yıkanmalarını mia Serbes Güm Seylâpzedeler Teksifediliyorlar-Alınan tetbirle Burnovada ıstırabı teskin için bir şey yapılamadı Çayın tathiri için herkes dört gün çalışacak Bir kısım evleri kâmilen yıkılıp açıkta kalmış olanlardır ki bunlar az çok muavenete mazhar olmak Kars mektebine, şuraya nün müş” temilâtına yerleştirilenler arasın- da hastalık çıkmıştır. Hastalık- tan korkan köşk srhipleri bele- diyeye bir kaç defa müracaatla köşk müştemilâtının tahliyesini istemişlerse de , alındıran. olma; istenilmiştir. kabul etmek istemediler. Çok şayanı teessüf olan bu hareketİğ üzerine Hilâliahmer vilâyete mü- racaat ederek mezkür,hi la- rın polis marifetile teminini iste- miştir. Bu mühim ihtiyacın da temini suretile | seylâpzedelerin sıhhatlerini korumağa daha faz- la itina edilmiş olacağı şüphe- sizi Sakr Kör Fransız mektebinde Sakr kör Fransız mektebinde içtimai seviyeleri daha yüksek olan aileler iskân edilmekte ol- dukları cihetle burada yemek- hanelerin tabak, kaşık, bıçak ve çatal gibi bütün levazımını da hilâliahmer temin etmiştir. Jan- darma mektebine yerleştirilmiş olan felâketzedelerin de yatak başlarında yemek yimek suretile bulundukları mahallerin nezafet- lerini ihlâl etmemeleri için ay- rıca yemekhane tesis olundu. Hanımların tevzlatı Vali Kâzım paşanın refikaları Maide hanımla daha bazı hanım- lardan müteşekkil bir heyet bu gün felâketzedeleri ziyaret ede- rek çamaşır ve kundura tevzi edeceklerdir. Tahkikat Jandarma alay kumandanı İbrahim bey Burnovada bir mes- elenin tetkikile meşgul bulun- maktadır. Zararlârın tesbiti Vilâyet makamı tarafından karakollara vuku bulan tebliğatta “İşehrin-her: mıntakasında seylâp zararlarının tesbiti emredilmiştir. Tesbite devam edildiğinden bu akşama kadar neticenin malüm olacağı tahmin ediliyor. Himayetetfalin yardımları Himayeietfal cemiyeti dok- torları dün seylapzedeleri ziaret ederek çocukları muayene etmiş- ler, nestle südü ve çamaşır da- ğıtmışlardır. Seydiköy, Karşıyaka ve Burnovaya yardım Hilâliahmer dün Seydiköye ve Cumaovası felâketzedelerine tevzi edilmek üzere erzak gön- dermiştir. Karşıyakaya da yüz ba- taniye Burnovaya 100kat çamaşır gönderildi İskân edilmiş olanların müracaatları Hilâliahmerce açıkta kalan vatandaşların iskânları ikmal edil di. Evleri seller tarafından harap edilip te komşularına veya ak- Kitin iltica etmiş olan bir çok felâketzedeler kendilerine- de battaniye ve çamaşır veril- mesi için Hilâliahmere müracaat etmişlerse de hilâliahmer şimdi bunlara yardımda bulunamıy: ğını ve muavenet görmek istiyen- lerin hilâliahmerin iskân mıntak- alarında oturmaları icap ettiğini bildirmiştir. Bu kararın kat'i ol- madığını ve seller içinde eşya- larını kaybeden zavallıların da cetvelleri tesbit edilerek kendi- lerine yardım edilmesini temenni ederiz. AM TU şefkat eseri X Amerika konsolosu cenap- Xları İzmirin geriliği felâ: ketten ve açıkta kalan bi lerce vatandaşın acıklı va; yetlerinden derin teessür du- & yarak felâketzedelerin ihti- & yaçlarına sarfolunmak üzere Hilâliahmere 2500 lira teber- ru etmişlerdir. Konsolos ce- & Ş naplarının bu yüksek şefkat Ş eserlerini — teşekkürlermizle ia >. Fırtıriai P ru bu akşam gelecek Akdenizde şiddetli fırtımas lar olduğundan vapur seyri s6 ferleri intizamsızlığa uğramıştır. Dün akşam Antalyadan limamımız za gelip bugün istanbula hareketi mukarrer “olan seyri sefainin (Anafarta) vapuru fırtına yüzün- den ancak bu akşam 24 saat te- ehhürle gelebilecektir. Ocakta | Lisan dersleri ve konferanslar Bugünden itibaren Ocakta Fransızca, Almanca, İngilizce, İtalyanca ve Rusca lisan ders- lerine başlanacaktır. Lisan öğ- renmek istiyen Ocaklı gençler muntazaman devam ederek bu Hastanede Seylâp zararı 12,000 liradır Seylâp dolayısile, Memleket hastanesinin arka cihetinden ge- len sellerin, hastaneye yaptığı zarar ve ziyan hakkında tahmini neşriyatta bulunmuştuk. Bir mu- harririmizin mahallinde yaptığı tetkikatı ve aldığı malümatı has- tanenin uğradığı hakiki zarar ve ziyan miktarını yazıyoruz. Hastanenin arka tarafın- dan hücum eden kuvvetli seller dıvarları yıkarak, & hastanenin zemin katını tamamile istilâya başladığı görülerek, bütün has- tane müstahdemini tarafından sellerin istilâsını men için ma- nialar vücuda getirilmiş ve kıs- men de muvaffak olunmuş. An- cak biri, diğerini daha kuvvetli bir şekilde takip eden sel dal- gaları; çok müşkül şerait altında daha doğrusu hayat bahasına şmak suretile vücuda geti rilen maniaları yıkmış ve hasta- neyi tamamile istilâ etmiştir. 24-25 gecesini uykusuz geçi lisanlarda mümareselerini tezyit edebileceklerdir. Kış için de 36 konferans ren bi müstahdimini beledi- ye ve ıtfaiyeden celbedilen mu- âvenet kuvvetlerile takviye edi- lerek (hücum eden sellerden hastaneyi vikaye etmek istemiş- lerse de, suların amansız hücu- muna karşı bütün mesaileri ekim kalmış ve seller zemin katını, anbarları, depoları ( tamamile istilâ etmiş ve kış için de depo edilen Kok kömürlerinden kırk bin kilo kömür, on bin çekiden fazla odunu denize sürüklemiştir. Ambarları istilâ eden sular da, ambarlarda müdahhar senelik erzakı tamamile istilâ etmiş ve bunların, suların durmasını mü- teakip çıkarılarak tehammür et- mekte olduğu görülerek vilâyet makamına müracaat olunmuş ve encümen vilâyetin ittihaz ettiği karar üzerine kabiliyeti ekliye- lerini kaybetmeden, belediye mın- takalarından gönderilen hasar- zede ve fukarayı ahaliye tevzi edilmiştir. Tahmin edildiğine na- zaren, hastanenin dücar olduğu zarar ve ziyan oniki binlirayı mütecavizdir. Kâmilen hasara uğrayan me- risi hazırlanmıştır. Konferansla» ra bir hafta sonra başlanacaktır. Ocak köy teşkilâtına bu 8e- ne devam edilecektir. Ocağın tavzif edeceği beş kişi köyleri gezerek cıhhi, zirai, içtimai tet kikat ve telkinatta bulunacak- lardır. Ömer Bey Polis müdürü Ömer bey ia dei afiyet ederek bugün vazife- sine başlamıştır. : ... Şehir meclisi Öğleden sonra toplanıyor "Cemiyeti Umumiyet belediye bugün öğleden sonra saat ikide ille celesesini akdedecektir. 56 hir meclisinin müzakeratı aleni olduğundan » samiin” yerlerinda istiyenler müzakeratı “dinliyebi- leceklerdir. Himayei elfalin rozet hasılatı 1 — Cumhuriyet bayramında cemiyetimiz tarafından tevzi €- vat şunlardır: 40 bin ve tedarik etmektedir. ilo maden ömürü, on bin çeki odun,12 bin Hastane şimdilik iaşesini pa- zarlık suretile hariçten mübayaa dilen Rozet hasılatı ( 422 ) lira elli kuruşa baliğ olmuştur. ilo pirinç, 2.bin kilo şeker; iki vi bin Kilo fa bin Kil okut) Muhtaç çocuklar. için ibrazı sedalğelsn arorti atifet buyuran memleketimiz halkına ve rozetlerin tevziinde hizmetleri sebkeden mektepli hanım ye beylere cemiyet nami- na alenen teşekküratımızın ib- lâğı, Hastane ser tababeti tarafın- dan sıhhiye ve muaveneti içti- rapor verilerel verilmiştir. Tayinler Deniz danı binbaşı Fehmi bey Anka tayin edilmiştir. desttir. ihtiyacatına “ medar olmak bir şark musiki konseri Bu hilâliahmer gününe ii kaydetmekteyiz. maiye müdüriyetine mufassal bir) 5 hastanenin vazi- yeti hazırası hakkında malümat jandarma alay kuman- Muhafız taburu kumandanlığına Aydın jandarma kumandan- ğına da Aşır beyin tayini der- VATANDAŞ Felâketzedelere yardım et HİLALİAHMERDEN : Hilâliahmer tarafından İzmir felâketzedelerinin tehvini günü anat yedide Elhamra sinemasında büytk bir müsamere tertip olunmuştur. Bu müsamerenin miikemmeliyetini temin için heyetler teşekkü etmiştir. Avapurdan avdette şehrimize uğrayan ve Pariste gerek konserlerde ye gerek sesli iskeğ filimlerinde muvaffakıyetler kazanan deniz kizi Hitalya| hanımla kemani muallim Sadi beyler bu müsamere büyük Avrupa ve Amerika filim âlemlerindeki ilk Türk sinema! yıldızı olup tesadüfen çelirimizde bulunan Vedat Urfi beyin de müsamereye iştiraki temin olunmuştur. ştirak bir vatandaşın vazi fesi. kım evinde Kânunusani iptida- sından E4lül nihayetine kadar dokuz ay zarfında (4761) çocuk muayene ve tedavi edilerek ilâçları meccanen ita edildiğin- den gazetenizle ayrıca neşrini rica ve bilvesile takdimi hürmet eylerim şfendim. Reis Cevahircizade Sabri üzere 5 teşrinisani çarşamba vereceklerdir. Bundan başka | Himayeietfal Çocuk ba-