24 Eylül 1931 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 6

258 Meşahir tetkikleri: SERVETİFÜNUN “No, 1839—147 ıl) TOURGUENEV İli İns inkilabının doğuşunda. şüphesiz ki muhtelif miller vol oynanmıştır, Faki köylünün Çarlık emretin- den kurtuluşunu Gerteen te <İleri! » geirine yahüt ta yalnız Lenin'e atfetmek şdoğru olmaz. İnkilâpim tarihi muhakkaktır. âmillerin de pek büyük rolü olduğu İşte, Toürgnenev.A Ön dokuzünceu asır iptidasnda dünvaya gözlerini açan bu insan adam; kendisine verilen asil Jdamgasın tağmen köy- lümln,. girrcirlerle bağl olun ve İniltisini kendi ciğerlerine gömen Tns köylüsünün bü esaret zincirlerini koparmakta yezâne kuvvetli âmil ülmüuştur. Burada Tonryrucnev'in ha yananlar. MU uzadıya buha: etmek istemem. Eserleri tele kik edilecek bir muharririn ise onları hasıl bir zamanda ve pe gibi İesimi alunda gyasdığını görmek Yizımdır. Bunu, biliyorum. Ben on do- TKuzunen asrın bu büyük des hasını na hayatı nokta naz rıtıdan he de oserleri cihetilir den tetkik etmek istiyorum. Maksadım, Tonrgücnev'in gah: siyetihi, geciyesini ve İni Üs tüva ormanları kadar karanlık > görünen Olükin zengin ve hayat dalı olan müfekkiresini bir nebze olsun gösterebilmek. Uzaktan işaret edebilmek... Bakışlarınin hakiki mânâsı daima gizleyen iri ve kirpikleri arasında saklı gibi duran gözler. açık, bu rüşuksuz bir nasiye, tatlı çıkıntılı elmacık kemikleri, Hassas hir buran,. İnce dudaklar, Everji ifade eren geri bir çene, muntazam dişler.. Bu yüzü çerçeveli- yen sarı, parlük ve yumuşak saçlar ve muntazam kesilmiş kıs, bir sakal... İste Tourgacnev'in çehresi, İvan Sergulöviteh Torgucnev aslen Türktür (1) Menşei hakkında fnzin malümata malik değilsek te on döküzunen asırda dilesinin Büyük İusya'nın mühim bir uzvu olduğuna bakılıma Aliın-Ordu Huularımu aralarında zuhnr edan nifak devresinde oraya yerleşmiş ve bir konara çekilerek bilâhare ley gl Fil Rus İnkilâla — Cafer Seydalma S, 44 A Meşhur Rus edibi İvan Totrguenev YAZAN: Bülent Nuri yeniden mevki alınız olan Türklerden olduğu tahmin edilebilir. İka Türkiyesinin muhafaza imkânı! bulamıyan Osmanlı karasında ayni ark ve âsin meisip bir Türk, Musyadaki esiretin İlsasindü en swühim mevkii işeal ediyor Bu yazıda on edebiyat taribi tetkik eden birisi sıfatı ile görmek doğr olmaz. Bilik rım, Zira her tarili edebiyatçı geçmiş zamanın bir şihsiyetini tetkik ederken müâzideki mu bit ve şerait daliline girer, Asıl mühim ve müşkül olan nokta, - ki bu da edebiyat, (ie rihi müdekkiklerinden ziyade biyorrafatlera tevecdiili eler - meyzaubahe şahsiyeti ebuürün adamı olarak görebilmek ve hükmedebilmektedir. Ba hiz imeti Frünaxz mürelliflerindlen hded Manrois sayesinde elde etmiş bmlunuyoruz. Sön Zza- manlarda, romancı olmaktan #iyüde o biyogralist gibi görü- nen <İklimler» muharriri, Tör gaeyev'in kurasında kendi kendisine Şu SUrUy'o «1930 senesinde Torguenev'in eserleri bizim için nedir?» Bamlari bu eserleri vok âhenkdar fakat çürük görü yorlar, sabir avene hatıra » tehdillerinden atrali dir ZAM tamamile Azade olduğunu iddin edon bazıları ise (Monrguenev'in o tronanlarında bir nevi cnliyet ve battal olmak akıbeti gördüklerini o söylüyorlar, Marksizm ( övtodokslarından müteşekkil diğer bir kısım ise orak bugün yaşamıyan bir cemiyeti tasvir etmekte olan bu yazıların zümanla silinmeğe ve umululmağa malıküm olduklarını ileri sürüyorlar. Hayır! Bu kimseler unutuyorlar ki Tourgutnev'in eşerleri cahilâne malümatfüraşluktan tamamile muna bir valizm havası İle dolüdür. Önlür bu yayların ileride içimai tetkikat yapacak âlimlerin yegâne memba ve hazineleri olacağından gafil bulunuyorlar, Yirmin- vk asrın daha başlangıcında onun gerek İçtimei, gerek iktisndi ve siyasi veçhesini değistiren Rus inkilâbı