18 Aralık 1941 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 6

İL K AHMED kadar merhumun birinci &ınıf ak- söre âid «Sekiz punto» ücretini (2) kendinden sonra âileşine ve çocuk- larına vermekde devam etmişdir. Kumpanya tarafından kaldırı- lan cenazesine, medeni ve ruhani ne yapılmak lâzımeas yapılmışdı. Cenaze masrafı seksen liraya baliğ oluyordu. Ahmed Necib» in hayat ve şah- syeti hakkında ne yazık ki bugün için ehemmiyetli bir vesikamız yok, Yalnız 3 Kânunuevvel 1871 tarihli «Basiret» gazetesinde şu satırları görmedeyiz: — «Gedikpaşa» da iki seneden: beri küşad edilen Osmanlı tiyatro- sunda Ermeni bulunan aktörlerin ve söir mümessillerin pek güzel ve ga: yet mükemmel surette oynadıkları görülmüşdür ve hattâ Ahmed Ne- cib Efendi nâm zâtin bu babda ib- raz ettiği hüner ve meharet her- kesin tahsinini mücib olduğu kemâli memnöniyetle görülmüşdür..» Tiyatro neşriyatımız üzerinde çok faydalı ve emekli araşdırma- lar yapan gayretli arkadaşım S. Nahit Bilga'nin 21 Ağustos 1941 taribli «Servet-i- Fünun» da, - Ha- sen Bedrüddin ve Manastırlı Meh- med Rif'at Beylerin çıkardıkları «Temâşa külliyatı ndan istifade ederek - yazdığı mekalesinde oku- duğumuza göre: Temiz ve açık bir Türkce ile kaleme alınan «Kar- naval kokozları» nâmındaki “Mu. zikal vodvil,in müellifi Çapras- yan Efendi (3) ile “Güllü Agob, (9) Osmanlı dram kumpanyası, kapı- cısından direktörüne kadar punto hesabile çalışırlardı, Aktörlerin en yüksek puntosu Git), en azı (5) di. Bir punto; masraf çık- tıkdan sonra yüzde bir kuruş hesabile veri- len paradır ki; eski kumarbazlar arasında kullanılan jstilâklardandır. kumarhane mü- dürünün şahsına mahsus olan bu hisse yüz- de bir hesabile ayrılır ve «Arslan payı« ti- bir olunur, (9) Mineg'ın en yakin ve en eski dost- larından olan Çaprsoyan, sahne hayatında ondan da eskidir. Bu yüzden Minag'dan çok hürmet görmüşd. Hattâ arkadaşla- rından hiç birile içki içmek âdeti olmiyan Minagyan'ın içki ve âile sofrasında dâima Çaprasyan bulunuyordu. 52 — Servetifünun — 2365 TÜR K & Yazan: CEMALEDDİN SERVER Ahmed Necfb un birlikte yazdıkları “Karı adama ne yapar?, isimli komediyi, ilk def'a sahneye koyau Ahmed Necib Efendidir. Bu eser, çok rağbet gör- müş ve “Gedikpaşa, tiyatrosunda müteaddid def'alar temsil olun- muştur. Yine'arkadaşımın lütfetdiği bir vesikada, «Ahmed Necib Efen- di» nin «Gedikpaşa tiyatrosnda Âli Beyin «Ayyâr Hamza» sından sonra oynanan «EHceeli keza» isimli «Beş fasıl» dramda, «Hulüsi Efendi» rolünü aldığını görüyoruz. Ahmed Necib Efendi mnhitine nazaren malümatı yerinde olgun, münevver bir zâtidi. Tarih ve ede- biyata vukufu vardı. İyi söz 8öy- lemesini bilenlerdendi. Bu ke- biliyeti onun sabnedeki muvaffs- kıyetini artdırmış ve bir kıymet ola- rak tanınmasına yardım etmişdir. AKTÖR NECİ U Pek halâk ve mütevâzi bir zât olan Ahmed Necib Efendi, eski “İstanbul Efendisi, nin kibar bir örneği idi. Herkesin bilhassa mes- lek muhitinin sevgi ve saygısını kazanmış, arkadaşlarının, fikir ve san'at adamlarının kalbinde ve ru- hunda yer almışdır. Yakınlarından'edindiğimiz ma- lümate ve “Musavver tiyatro, nun ilk sayısında çıkan bir fotoğrafa göre «Neciyb>» imiz, uzunca boylu, kir sakallı, münevver yüzlü, &se- vimli ve genç ruhlu bir ihtiyardı. Necibâne hâli ve herkesin sevgi- sini çeken “Çelebi, tavrı ve miza- ciyle muhitine dâlma hürmet telkin etmişdir. «Temâşa» kütübhanemize filen olduğu kadar kalemiyle de hizmet eden «Ahmed Necib»in, «Letâifi hayâl» adıyla tertib etdiği «Karagöz fasılları> kitabcı Nasrul- lâh Efendi tarafından basdırıldı. Beheri kırk paraya satılan bu eser- ler, Sultan Hamid'den gizli olarak tabedildiği için tarihleri konma- mışdır. Zengin ve büyük kütüb- hânesinde «Temâşna» mıza dâir kıy- metli tedkiklere ve vesikalara s8- hib bulunan Kadıköylü mnhterem «Bey baba» mız Tal'at Bayrakcı'nın lâtfıyle gördüğüm bu “Fası!,, lardan bir kaçının isimlerini yazıyorum. "Yalova sefası. Kanlı kavak, Ka- raköz'ün gebeliği, Şeytan dolabı - yahud - Karagöz'ün cineiliği... Bon oyunu: Necib Efendinin son oyubu, 1897-98 yılları arasında Üsküdar- da «Pısdık ağacı> denilen mahal- de «Beylerbeği bahçesi» ndeki yaz- lık tiyatroda olmuşdur. <Minag»ın kendi tercemelerinden “Kızıl köp- rü,, isimli 3 perdelik melo dramda “Müddelumumi,, vazifesini gören «Necib PBfendi>, - uzun müddet çektiği «Fıtık» dan miiteessiren » bir kaç gün sonra vefat etmiğtir. Kabri, “ Üsküdar , da “Karaca Ahmed, ni “Miskinler tekkesi,, civarındadır. Devamı son sayfada