October 23, 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

23 Teşrinievvel “ SON: POS İllihatçılar Divanı Âlide BHesap Verir s!'ar.. Hayal Peşinde Koşanlar Bir Balkan İttifakı Sevdasına Düşmüşlerdi.. Fakat, Bu Da Çok Geçmeden Harp taraftarlarının ham hayalleri artık tamamen anlaşı- u. Bunlar o vakitler bir de Balkan ittifakı yapmak sev- dasına — düşmüşler. — Esasen Halil ve Talât Beylerin Sofyaya öııflerilmelerim'n bir sebebi de ' imiş. Sabık Maliye nmazırı bunu anlattı: — Talât ve Halil Beylerin Sofyaya gönderilmelerine ka- Yar — yerildiği sırada — Âtine Befirimizden bir telgrafname Relmişti. Bunda — Yunanlılar ile aramızdaki — meselelerin halli için bir murahhas gön- lerilmesi, Yunan — hariciyesi erkâmndan Mösyö — Politisin ükreşe gideceği haber veri- iyor ve adaların idaresi hak- kında bazı teklifler ileri sürü- . İşte bu teklifler da- Yunan bükümeti ile Uyuşmak için her halde Talât Ve Halil beylerin Bükreşe de gitmeleri ve Romanyanın bita- Taflığı temin edilmek şartile igaristanın bir an evvel ha- tekete geçmesine gayret olun- Mesı ve bu esaslar dahilinde bir itilname yapılması tekarrür €tlil Fakat bu, adeta İtilâfı lüsellese karşı Balkanlarda bir ittik yapmak demekti. Cavit B. sözün burasında kat'i bir eda ile ilâve etti: — O zaman farkadaşlara da ç #öylediğim gibi, bence buna Yüzde bir imkân yoktu. Harp Maliye Bazırının şu son beyanatile 'lli! ve Halil Beylerin koyu tt harp taraftarı olduğunu tmiş oluyorduk. Cavit Bey idevam etti: H ça lıte bu mrada Talât ve 'alil Beyler Sofyaya — gittiler Ve benim noktai nazarıma Böre hiçbir. taahhüdü ihtiva iyen bir itilâfmame — yap- tilar, Hakikatte Bulgarlar bu El“nımı ile hiçbir. şey ka- etmiyorlardı. Arkadaşlardan Basra meb'- İöt Hilmi bey bir noktayı an- Amak . için şu suali sordu: u — Türk - Bulgar itilâfname- gapî midir ? avit Bey: — Bu itilâfname tahriridir. tişât Romenlerin kat'iyen tah- vermiye yanaşma- Mk,."ml Ağustosun on birinci z akşamı haber aldık. Hat- . © Zaman Sadrazam paşa da için harbin fenalığma İln.a.,,e" kani olduğunu, *Ru:r Bnya ile anlaşmak istemedi- Ve Rusyaya karşı sureti iim*'"d' harp ilân etmiyece- Söylemişti. '_“Aimııoıun yirmisinde Bük- Biı:n dönen Talât bey de Yü haberi getirdi: SOmanyanın harbe yürü- Niye hiç niyeti yoktur. Fakat Zarlar tarafından istenilen 'lııhı“.'k teminatınıda verme- a ledir. _Diğeı taraftan Roman bir ittifak muahedesi 'sxı* ta gayri mümkündür. "*_îuıliy: nazırı bu if- tirini Pizim üzerimizdeki te- tülid de:'llllııak ister gibi bir- daha durdu. ve şu cümleyi <X Tükek bir. sesle söyledi: te, bu şuretle talâp kabinesinin olunan Balkan ittifakı siyase- ti de iflâs etmişti. Ben şu hakikati öğrendikten sonra hayretim büsbütün art- mıştı. Kendi kendime: — Peki, — diyordum, — iflâs eden bu ham hayallere rağmen harp — taraftarları, fikirlerini hangi cür'et ve cesaretle tatbik etmişlerdi? Ve bu sualin cevabını vere- miyor, dört sene sonraki kanlı neticeyi elemle düşünüyordum. Sabık Maliye nazırı bundan sonraki hadiseleri şöyle an- lattı: — Fakat, Almanlar bütün bunlara rağmen harekete gel- memiz için ısrar ediyorlar ve ben buna karşı kendi hesabıma bütün kuvvetimle mukabil bir tazyik yapıyordum. Ben sormak istedim: Acaba kabinenin diğer azası ne fikir- de idiler. Tuhaf bir tesadüf- tür ki Cavit B. benim bu sua- lime hacet bırakmadamı an- lattı : — Şurasımı da itiraf edeyim ki bu meseleler gerek vükelâ meclisinde müzakere edildiği vakit ve gerek bunun hari- cindeki hususi içtimalarda Sa- it Halim paşayı, benden ziya- de değilse bile benim kadar harp aleyhtarı - görüyordum. Diğer arkadaşlardan Çürüksu- lu Mahmut paşa bilhassa harp aleyhtarı idi ve bunu her.za- man da söylüyordu. Ticaret nazın — Süleyman Elbüstani Bey ile posta nazırı Oskan Efendinin harp aleyh- a) V . Lâleli Camii Eğer Tamire Devam Edilemezse Kapatılacak Geçen sene Lâleli camiinin tamirine başlanmış ve (30) bin lira kadar bir para sarfedilmişti. Mevsim hasebile geçen sene tatil edilen bu tamire bu sene devam edilmiş, fakat — tahsisat — bittiği — için geçenlerde tekrar tatil etmek mecburiyeti hasıl olmuştu. Ca- miin — sağ — tarafile —mahfil aksamı harabiye yüz tutmuştur. Eğer bu sene tahsisat alma- mazsa, yıkılmak tehlikesi baş gösterdiği için cami kapatıla- caktır. Hilâliahmer San'at Evi Eski oya ve işleme gibi işlerimizi unutulmaktan kurtar- mak ve şehitlerin çocuklarına bir iş bulmak maksadile açılan hülkliahmer san'at evinde her sene (200) kadar hanım kızı- nuz —iş buluyordu. — Fakat bu sene tahsisat ar olduğu için bu şokilde devam etmek mümlün olamamıştır. Bu sene rncak (150) hanıma Be verilebilmektedir. Bu işlerin modelleri müzelerden alınmak- tadır. 9 İflâs Etmişti... tarı olduklarına şüphem yok- tur. Talât ve Halil Beyler Ba- kanlardan ret cevabı getir- dikleri zaman kabinedeki harp taraftarı olan nazırlar müşkül bir mevkide kaldılar. Çünkü bunlar, Bulgarlar harekete geç- meden, Romanyanın da — bi« taraflığı temin — olunmadan evvel harbe giremiyeceklerini söylemişlerdi. Halbuki ne Bul- garlar yürüyorlar, ne de Ro- manya bitaraflık teminatı ve- riyordu: Cavit Bey sözü buraya ge- tirdiği vakit, o zaman Alman sefirinin Türkiyenin harbe gir- mesi için Bulgaristanı bekle- mesine lüzum olmadığı tarzında ortaya yeni bir fikir attığını söyliyerek en mühim meseleye geçti : — İşte, bu sıralarda bizim harp - taraftarlarında, — evvelki fikirlerine mugayir olarak, Bal- kanları hiç nazarı itibara almak- sızın harbe girmek arzuları uyanmıya başlamıştı. Memleketimize o0 zamanlar bütün dünya haberleri Alman menabii vasıtası ile geliyor, bu suretle ortalığı yalnız man dürbünile görüyordük. Bunun hneticesi olarak bazı kimselerde harp arzuları git- tikçe şiddetleniyordu. j Hatta harbe biran — cwvti girmezsek hissemize düşecek büyük menfeatleri kaybedece- ğimizi zannedenler bile varı Fakir Talebe Bu Sene Ancak İki Bi- nine Yemek Verilecek., Hlâliahmer merkezi umu- misi geçen sene kurak — saha için 750 bin liralık bir yardım yaptığı için her seneki gibi bu sene, İstanbul şubesine, fakir mekteplilere sarfedilmek Üze- re 12 bin liralhk muaveneti yapamamıştır. Bu senc ancak 2 bin lira vermiştir. Binaena- leyh İstanbul şubesi bu sene ancak iki bin çocuğa hafta- da üç gün öğle üzeri helva ve peyuir ile ekmek verebi- lecektir. Halbuki, geçen sene dört bin, evvelki sene de altı bin çocuğa bakmıştı. Bu yardımı. her ayın ilk cumalarında vapur biletlerine yapılan kırkar paralık zamlar- dan her ay toplanan beşer yüz liralık muavenetle ve vari- datı hususiyeden aldığı 5 bin lira ile yapabilecektir. Hilâli- ahmer İstanbul maarif müdü- riyetine yazdığı bir teskere ile yardıma muhtaç iki bin ço- cuğun — cetvelini — istemiştir. Cetvel gelir gelmez muavene: te başlanacaktır. Veremliler — Rozeti Verem mücadele cemiyeti 29 teşrinievvel 1930 Cümhu- riyet bayramı günü veremliler için rozet dağıttıracaktır. » TA Müsabakalı Zabıta Hikâyelerimizin Şartları Geçen defa yaptığımız gibi gazetemizde, bir seri zabıta hikâyeleri neşredeceğiz. Bu hi- kâyelerde birer sirkat veya cinayet vak'ası bulunacak, fa- içindeki delillere ve emarelere bakarak, failin kim olduğunu keşefedeceklerdir. Bir seri hi- kâye tamamile neşredildikten sonra, ilân edeceğimiz müd- detin sonuna kadar karilerimiz bütün hikâyelerin cevaplarını bir arada olarak gönderecek- Terdir. Bu seferki müsabakamızın evvelkinden bazı farkları var- dir ki şunlardır: 1 — Bu defa hikâyelerimiz © şekilde tertip edilmiştir ki verilecek cevaplar çok kısa olabilir ve karilerimiz meseleyi Uzun uzadıya izah mecburiye- tinde kalmyacaklardır. Geçen sefer sayfalar dolusu izahna- meler, adeta birer mufassal zabıt —varakası — gönderenler vardı. Biz de bunları tetkik ederken hayli yorulmuştuk 2 —Hikâyeler daha meraklı, daha mantıkt ve daha hünerli olarak tertip edilmiştir. 8 — Cavapları yeni harf- lerle göhderenler, tayin ede- ceğimiz satırlardan fazla yaz- mıyacakları gibi, sonderece o- kunaklı bir yazı istimal ede- ceklerdir. 4 — Bu defaki seri altı hi- kâyeden mürekkep olacak ve hergün bir hikâye neşredile- cektir. 5 — Bu altı hikâyeden altı- sına birden doğru — cevap verenlerden üç tanesine doğru cevap — verenlere kadar; üç kısım karilerimiz arasında kur'a çekilecek, kazananlar arasından her kısımdan beşer kişiye Son Postayı daima memnmni- yetle hatırlatacak birer hediye verilecektir. İmha Edilecek İskambil Kâğıtları İskambil — kâğdı — inbisarı Maliye vekâletinden Hilâliah- mere devredildikten sonra ka- çak kâğıt ithali çok azalmıştır. Bunu Hilâliahmer, kaçakçıların bile bu hayır müessesesine olan manevi incizabına atfede- rek memnun - oluyor. İskambil satışı Hilâliahmere geçeliden- beri ancak 8 bin deste kaçak kâğıt yakalanmıştır. Bunlar imha — edilecektir. — İskambil satışı — Hilâliahmere — senede 100 bin lira kadar bir para temin etmektedir. Bir Tavzih Bazı gazetelerde S.C. fırka- sından istifa ettiğime dair ba- Zi neşriyata tesadüf edilmek- tedir. Şimdilik faal bir surette çalışmıya mani olan meşguliye- tim dolayisıle yalnız idare he- yetinden çekildim. Fırkamla olan ihtiramkâr ve samimi alâ- kam daima bakidir efendim. Eyip — Serbert — fırka sabık idate heyetinden İSMAİL HAKKI Serbest Fırkanın Meşrutiyet Ocağı Serbest Cümhuriyet fırkası Meşrutiyet mahallesi ocağı önü- müzdeki cuma günü açılacak- tir, ISovyet Donanmasının Gerisi.e Sayfa <7 İ -— Romenlerle Yunanlıları Endişeye Düşürmüş.. Romanya Sahilleri Tahkim Ediliyor. akr Nni iki torpido muhribi ve iki tahtelbahirden mürekkep bir Sovyet Filosu İstanbula geldi, kısa bir müddet kaldı ve gitti. Bu ziyaret Karadeniz etrafın- daki memleketlerle Balkan ve Avrupa matbuatını esasen meş- gul eden bir meseleyi günün hadisesi yaptı. Çünkü Baltık denizinden getirilerek Sivastopol merkezine raptedilen bir kısım Rus - filo- sünun bundan evvel İstanbul- dan geçişine ait heyecan he- nüz sükün bulmamıştı. Simdiye kadar görülmemiş olan bu faaliyetin doğurduğu şüphe karşısında Sovyet hü- kümeti derhal şu sebebi ileri sördü: Daha mükemmel vesa- iti olan Karadeniz tezgâhların- da gemileri tamir etmek Son- ra da şu bahaneyi serdetti: Baltık filosu mürettebatı komünistliğe karşı biraz alâ- kasız görünüyor. Karadenizin daha hararetli olan tayfaları arasında bunların Komünistlik hararetini fazlalaştıracağız. Fakat alâkadar hükümetle- rin bu bahanelere kani olmuş görünmemesi üzerine Sovyet hükümeti maksadını açık söy- ledi. Ve yakm şarkta kuv- vetli bir filo bulundurmıya mecbur olduğunu ileri sürdü. Rusyanın Romanyaya karşı beslemekten — feragat — etme- diği fikirlere bu hazırlıklar in- zimam — edince Romanya ©o endişeye düşmüştür. Romen matbuatı, bu yüzden Karadeniz de hasıl olan müva- zenesizliğe işaret edip durmak- tadır. İçlerinden bazıları daha ileri giderek yakın şark dev- letleri arasında bu tebhlikeye karşı bir anlaşma tavsiyesinde bulunuyorlar. Fakat bir nevi müdafaa ittifakı demek olan bu anlaşma için Türkiye iştiraki lâzım geldiğini unutturlar. Bu tehlike — karşısında Romenler sahillerinde —tahkimat — yapı- yorlar. Köstence yolunu bir kanalla denizle birleştiriyorlar ve Romen sahillerinde bir İn- giliz deniz süsü vücuda geti- rileceğini habar veriyorlar. Ay- ni endişedir ki Atina hükü- meti de bahri programı tadil etmeyi düşünmiye sevketmiş- tir. Bu hal elbette Türkiyenin de hoşuna gitmiyecek, İran Mühendis Çağırıyor Tahran — İran meb'usan meclisi, yapılmakta olan şi- mendiferlerde çalışmak üzere beş mühendisin mukavele ile celbolunmasına karar vermiş- tir. Bu mühendisler Fransız, Amerikan , Alman, Rlçika ve Lehli olacaktır. Bundan başka ayrıca İran hükümeti hizme- tinde çalışmak üzere bir Japon mühendisi ile mukavele yapıl- mıştır. © da donanmasını kuvvetlen- dirmiye mecbur olacaktır. Bu suretle de Karadenize civar hükümetler bir nevi bahri si- lâhlanma yarışına kalkışacak- lardır. Bundan da anlamış olu- yoruz ki: Beynelmilel siyasette bugün her hareket birbirine bağlıdır ve pek ehemiyetsiz gibi görünen bazı hadiseler, ekse- riya şayanı hayret — neticeler doğurabilecek istidattadır. MÜSABAKAMIZA İŞTİRAK | EDEN KARİLERİMİZ.. Perşembe Gününden İtibaren — Kuponlarını Tebdil Edebilirler... İDAREHANEMİZ — SABAH VE AKŞAM EMİRLERİNE MUNTAZIRDIR... Son Postanın karileri arasında bir tali öyunu yapmak maksadile dercet- #ği kopunlar bitti ve sıra kur'anın çekilmesine geldi; binaenaleyh aşağın daki noktaları — karilerimizin — nazan dikkatlerine arzediyoruz : 1 — Kuponların — numaralı - biletler ile tebdiline Teşrinievvelin 28 üncü per- şembe günü başlanacak ve Teşrinisa- zinin & inci günü mihayet verilecektir. 2 — Bu müddet rarfında karilerimiz biriktirdikleri kuponlar matbaamıza geüirecekler, mukabilinde iki tarafında aynl mumarayı taşıyan bir bilet alacak- lardır. 3 — İdarehanemizde Notere mühür letilmiş bir kutu vardır. 4 — Karilerimiz. matbaamızdan ab dıkdarı mumaralı biletin bir. kısmını kendi ellerile bu kutuya — atacaklar, İldnef kısmını da vesika mukabilinde saklıyacaklardır. 5— Kur'amız kuponların tebdil mu- amelesini müteakip Noter tarafından arzu eden karllerimizin — huzurunda çekilecektir. TAŞRA KARİLERİMİZE GELİNCE.. İstanbulda balunmalarına — rağımen herhangi bir mazeretlerine mebal mat- baamıra gelemiyecek olan karflerimiz ile taşrada bulunan karilerimize gelin- e: Bu karilerimizin kur'armza İştirak edebilmeleri için Ünlerinde kâfi dere- cede zaman bıralalınıştır. 1 —Bu kısım karilerimiz kopun j Yarım matbaamıza bir. mektup ile| — gönderecekler ve mektuplarının içine | —— kendi adreslerine yazılmış, pulu yas pıştinlimiş. bir zarf koyacaklardır. 4 — İdarehanemiz bu karilerimizin vesika — makamında — saklıyacakları sumarayı — kendilerine eçi kutuya stılacak bileti de Notere vere rek kutuya attıracaktır. $ — Numarayı — göndermekliğimiz için adresi — yanlmış ve — pullanmış alelüde bir zarf kâfidir. Fakat te- zadülen — kaybolmaması — için — xarlım tanhhütlü mektuba göre ni ve içine de taahhüt Ücretinin konulmasımı tercih ederiz. 4 — İki takım kupon gönderenler yanlışlığa — mahal - kalmamak — Üzere kendi zarflarının üzerine “iki takım,, işaretini - koymalıdır. EKSİK- NÜSHALARI TAMAMLIYABİLİRLER İstanbul karilerimiz için eksik nüshaları matbaamızdan tamam- lamak her an için mümkündür. Taşra karilerimizin ise her eksik kupon için matbaamıza gönde- recekleri mektubun — içine pul koymaları maksadı temine kâfidir. Eksik kupon — gönderen- ler ve adreslerine yazılmış pullu yarf koymayı unutanlar, üzerinde Soan Posta damgası bulunan ku- ponlar da kabul edilmiyecektir. ” “AMIZDA KAZANANLARİ — , , Fiyankonun çekilmesini müte- akip ikramiyeler derhal verilecek, isimleri yazlacak ve müsaade | — ederlerse resimleri de — basıla- | ea bır. MÜRACAAT SAATLERİ | Sabah dokuzdan on bire, öğleyi | — İmüteakip dörtten sekize kadardır.