25 Eylül 1932 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 1

HALKIN GÖZÜ HALKIN İKULA ĞR. HALKİNEDİLİ. sfa Üa e v LN Bd ..- ga— b « Sene 3 —İİNm 780 Yazı işleri telefonu: İstanbul — 20203 — PAZAR 25 Eylül 1932 İdare işleri telefonut İstanbul — 20203 —a —— — Za e— ——— xa a — —a —D Türk dilinin ıslah ve müstakbel İnkişafı Iğln çareler bulacak ve kararlar verecek olan büyük kurultay yarın toplanacaktır. Kurultay müzakerelerinin bütün halk tarafından dinlenmesi için fırka merkez ve ocaklarile, Halkevine ve diğer birçok yerlere radyo hoparlörleri konmuştur. Türk Dili Tetkik Cemlyeti kurultay hazırlıkları için muntazaman toplanmaktadır. Bu resim Içtlimalardan birini göstermektedir. 8 inci sayfamızda tafsilât vardır. Kırk Bbhçada Sarılı Tarihi Seccade Nasıl Kayboldu ? Dün Müzeye ait çok kıymetli iki tarihi hatıranın ortadan kay- Henüz Bir iİpucu Elde Edilemedi —bolduğuna, daha dağrusu milyon ”| —— değerindeki bu eşyanın müzeye teslim edilmeden evvel kayıplara karıştığma - ehemmiyetle — işâret ettik. Burada kısa bir - hulâsa yapabiliriz: — Kaybolan — tariht eşya iki tanedir. Biri maruf Arap filozofu — Muhid- dini Arabinin hırkası, diğeri de tarihi bir seccadedir. Bunların ikisi de Konyada — Sadreddini Konevinin kütüphanesinden bir müddet evvel İstanbuldaki Türk ve İslâm Eserleri Müzesine gön- derilmiş, fakat Müzeye gelmeden kaybolmuştur. Seccadeye yarım milyon İira kıymet - biçilmiştir. Hırkanın kıymeti de ondan aşağı değil, bilâkis daha fazladır. Mi- zeler İdaresi buiki kıymetli tarih hediyesini aramaktadır. Her ta- raf, her yer * aranmış, fakat şu dakikaya kadar bir ipucu elde edilemememiştir. Maarif vekâleti bu mesele ile çok yakından alâ- kadar olmuş, milyon değerindeki bu hırka ile seccadenin mey- dana çıkarılması için — emirler vermiştir. — Tetkikat, tahkikat ve taharriyat el'an devam etmek- tedir. Biz de, muhtelif alâkadar- lardan, birçok kimselerden soruş- turduk. Bazı kimseler, bu iki a . .tirk ve İslâm Eserleri Müzesi Müdürü Mahmut Kemal Bey kıymetli hatıranın Aurupalılar ta- rafından çaldırıldığını ileri sürüyorlar. Fakat bu ihtimali za- yıf bulanlar da yok değildir. Çünkü kuvvetle iddia ediyorlar ki gerek hırka, gerekse seccade elyevm - memleket dahilindedir ve belki de İstanbulda - saklıdır. Fakat kimin elindedir, bunları kim Aalmiş ve kim saklamıştır? İstanbulda İşte — cevap verilemiyen — esra- rengiz bir suall... — Dünbürmesele etrafında tah- kikat yaparken öğrendik ki, Mü- zeler İdaresi bu hususta Konya Müzesi Müdürlüğüne — müracaat etmiştir. Konya Müzesi bu hu- susta tahkikat yapacak, neticesini Müzeler idaresine bildirecektir. Müzeler Müdürü Aziz B. bu hususta bize şunları söylemiştir: “— Gazetenizin neşriyatı Üze- rine tetkikata başladım. - Bizim müzede böyle bir şey yoktur. Eski Türk ve İslâm Müzesinden de sordum. Oraya da gelmemiş- tir. Topkapı sarayındaki tetika- tımız da müsbet netice verme- miştir. Maarif Vekâleti bize bu hususta emir verdi. Ayrıca Konya Müzesi Müdürlüğüne de müracaat ettik. ,, Biz diyoruz ki: Bugün kaybol- muş bir vaziyette bulunan bu milyonlar değerindeki eşya mey- dana çıkabilir. Çünkü gerek hır- kanın, gerek — seccadenin el'an bulunduğu - — iddia edilmektedir. Tahkikat bu noktadan yapı- lacak olursa öyle eminiz ki eşya- lar meydana çıkabilir. Şimdi bu kadarcık izahattan sonra mesele- nin iç yüzünü yazalım: Arap filezofu Muhiddini Arabi (Devamı 10 uncu sayfada ) aramsmr Fiati 5 kirı Bugünün Meselelerinden Türkçemiz Başka Diller- den Çok Daha Zengindir Türk Milleti Türk Olarak Düşünecek Ve Türkçe Yazacaktır Büyük Dil Kurultayı yarından itibaren mesalsine başlıyacak ve hiç şŞüphesiz çok mühim neticeler elde edecektir. Bu husustaki anketimizae nihayet vörmeden evvel bugünde Maarif Umumit Müfettişlerinden Hasan Âli Beyin fikirletini yazıyoruz. x Hasan Âli Bey maarif mesle- ğine muallimlikle intisap etmiş, sonra Umumi Müfettişliğe tayin olunmuş, daha soüra Ayrupaya da gitmiş, bilgi ve görgüsünü arttırmıştır. Dil meselesi hakkında şunları söylüyor: : “ — Öz Türk dili kelime itibarile çok zengindir. Son altı asır zâr- fında müşterek islâm medeniyeti- nin dilimize vermiş olduğu Arap ve İran yabancı unsurları, zahi- ren bu dili zenginleştirmiş görü- nürse de hakikatte türkçe di- şünmiye mâni olacak eğreti bir takım kılişelerin dilimizi bozma- sından başka bir şeye yarama- mıştır. Büyük Türk şairi Ali Şir« nevainin — Muhakemetüllügateyn İsimli ve Türkçe kelimelerle Fa- risileri karşılaştıran —eseri çok zengin addedilen Farisinin Türkçe kelimelerdeki ince farkları ifade- den âciz olduğuna kâfi bir delil- Hasan Âll Bey dir. Şu halde kelime yünüden öz Türkçe için sıkıntı çekmen!in ( Devamı 8 inci — sayada) Gaz İhtikârcılarî Mîıtlaka Ceza Görecek Tetkikatı Yapan Sanayl Müdürlü Refik Bey Benzin, gaz ve mazot fiatle- rinde gayritabil, daha doğrusu ihtikâra benzer bir yükseklik olduğu hakkındaki iddialar üze- rine yapılan tetkikat bir neticeye varmak üzeredir. Bu işle esaslı surette meşgul olan Sanayi Müdürü Refik Bey tetkikatını iki safhaya ayırmış ve bunlardan ilk safhayı bitirmiştir. Refik Bey bir muharririmize bu mesele hakkında şunları söyle- miştir: ü i — Gaz, benzin ve mazot fi« atlerindeki yükseklik hakkındaki tahkikatım iki safbaya ayrılmıştır, Birinci safha: muamele vergisile istihlâk resminin arttırılmasından sonra şirketler tarafından gaz, benzin ve mazot fiatlerine yapı- lan zammın bu vergilerle mütenas sip olup olmadığını araştırmaktı. Bu kısma ait tetkikatımı * bi- tirdim ve raporumu Ticaret Oda- sı İdare Heyetine verdim. Benim bu safhada vardığım netice şu- dur: Şirketlerin, vergilerin art- masını müteakıp gaz, benzin ve mazota yaptıkları zam, tamamen vergileri aksettirmekte ve gayri- tabif bir fiat zammı görülmemek- (Devamı 8 inci sayfada ) Şırkıların Medlülleri : gölca açıl zevlani sür faslı baharın Niçin mahzun bakarsın sen bana öyla İstekle midir içtiğimiz. bade Efendim Dehir ateşini zehir ila #söndürmek içindir. — Hastal hlcramı aşkım gel yetiş imdadıma — Senin için bak vasıl ağlar yanar- üşılı salim Sevdiğim haşın için lütfeyle bak feryadıma — Kederden ni neden bilmem sararmış rengi uhsarıdi