5 Haziran 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

5 Haziran 1936 tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

5 - Haziran * Fransada ilk Sosyalist BAF Baştarafı | inci sayfada) 'müdür alınmıştır. Bunların biri fenni araş- tırmalar, biri çocukların açlâmeti, biri sıh- hi işlerle meşgul olacaktır. M. Blum parlâmento karşısına çıkmaz grevlere son vermek için amelenin haftalık mesâisini kırk saate indiren ve üc- rzetlerini arttıran kanun lâyihaları takdim edecek ve bunlar için müstaceliyet kararı alacaktır. çıkar Grev Büyüyor Çünkü grev hareketi gittikçe yayılmak- ta ve Paristen Marsilyaya ve Tuloz şehir- lerine kadar bulaşmış bulunmaktadır. Grev, ameleden bir kısmının ücretleri. ni yükseltmeğe muvaffak olmaları yüzün- den büyümüş ve genişlemiş, Pariste umu- mi hayatı felce uğratan mahiyet almıştır. Grev yapan amelenin sayısı — (500,000) kadardır, buz depolarında çalışan de greve iştirak —etmişler; süt depoları bomboş kalmıştır. Gaz amelesi de grev yaptıkları için gaz kullanan sileler mcak yemek yiyememişlerdir. Kahve ve otel a- melesi de greve hazırlanıyorlar. Matbaacı- lar, içki fabrikalarında çalışan amele, de- miryolu işçilari greve iştirak — fikrindedir- ler, Bugün gazeteler, amelenin' azlığı — yü: zünden çok az sayfab nüshalar çıkarabil. diler. Tabı adetleri de azdı. - Satılabilen nüshalar elden ele geçiyordu. Yarın daha az gazete çıkacaktır. Se- bebi gazete satanların daha fazla ücret is: temeleridir. « Yeni hükümet, iş başına gelir gelmez karşılaştığı bu meseleyi sür'atle halletmek için her şeyi yapacak ve mesâi hayalının tabilleşmesine ehemmiyet verecektir. Hü- kümet her şeyden önce inzibatın muhafa- zasına, kanunun saygı görmesine en büyük €hemmiyeti verecektir. Yeni Kabine Yarın Parlümento Huzuruna Çıkıyor M. Leon Blum, yarın kabinenin ilk top- Kızılay haftası Kızılay haftası münasebetiyle dün de Üsküdar kaza şubesi — tarafından Doğancılar parkında bir eğlenti tertip edilmiştir. Park baştan aşağı Kızılay bayraklariyle süslenmiş akşama kadar parkta orkestra çalmıştır. Kızılay Üsküdar şubesi azaları tara- fından mütcaddit konferanslar veril - miştir. Bugün de Üsküdarda, hafta amele münasebetiyle zengin programlı — bir|p Mmerasim yapılacaktır . Evvelki akşam hafta münasebetiyle Beyazıt şubesinde de tezahürat yapıl- mıştır. Bu merasimde şube reisi Kâ- zım bir konferans vermiştir. Dün akşam da Kızılay Çarşi nahi - yesi Alayköşkünde bir müsamere ver- miştir. Bu akşam da Kumkapı ve Kü- çükpazarda toplantılar yapılacaktır. — Bir neşriyat davası Daktor Hikmet Kıvılcımın «İmper- yalizm ve yahut Geberen Kapitalizmn, isimli kitabı komünistliğe tahrik mahi- yetinde görüldüğünden, muharririn bu suçtan duruşmasına dün ağır ceza mahkemesinde gizli olarak devam edil- miştir. İtalyanlar ve Habeş çocukları Roma, 4 (A.A.) — Stefani ajansı bildiriyor: Müstemleke başkanı Habeş çocuk - larını evlât edinmek isteyen bazı İtal - yanların bu talebini umum!? mahiyette başında -j Yeni Fransız Başbakanı ile Mülâkat (Baştarafı 1 inci sayfada) — Mümkünse ekselâns... Yı kabinenin Türkiye - F gebatında takip edeceği siyaseti öğrenmek istedik. Yeni Fransız başbakanı, bu sua- Timize derhal şu cevabı verdi: — Yeni hükümet Türkiye-Fran sa arasında mevcut olan an'a- nevi dostluğu bütün — kuvvetile daha ziyade takviye ve inkişaf ettirmeğe gayret edecektir. — Kabinenizin çehresi ve prog- ramı hakkında ne düşünüyorsu- nuz? — Kabinemin aza listesi bir hay- li uzuncadır. — Fakat yegâne yeni- liği 8 kadıni ilk defa olarak kabi- neye almasıdır. — Riyaseti, mesai arasındaki-ahengi muhafazaya, ve ilerletmeğe ve — hızlandır- mağa çalışır bir makam saydığım için üzerime başka bir iş almadım. Siyasetimin en belli başlı esasları: ni nutuklarımda anlatmıştım. Cu- martesi günü parlâmento ile karşı- laşacağım ve programımı anlataca- ğam, yarın öğleye doğru da bir nu- tukla siyasi vaziyeti izaha çalışaca- ğım. — Boğazlar konferansı hakkın- da düşündüklerinizi sorabilir mi- yiz ekselâns... M. Blum, bu sualimize: — Şimdilik bu mülâkat kâfi de- ğil mi? cevabını verdi. Yeni başvekile muvaffakıyetler temannirettik; we eşekkürlereeleksn başından ayrıldık. hantısina Tiyaset — edecek beyannamesini hazırlayacaktır. Kabine cu- martesi günü Cumhur Reisinin riyaseti al- tında toplanacak ve öğleden sonta parlâ- mento ile karşılaşacaktır. Saylavlar Kurulu bpugün reis vekilliklerine bir kominist, iki sosyalist, bir Radikal sosyı we iki Sağ cenah men- subu intihap etmiştir. Sağ cenah partileri namzet göstermekten imtina etmiş olduk. larından bu iki meb'us muarızlarının reyile seçilmiştir. Binaenaleyh bunlar reis vekil- liklerini kabul etmiyeceklerinden bunların yerine başkalarının intihap edilmesi muh- temeldir. e İzmirdeki Raspotin mukallidi İzmir. 4 (Hususi) — Köy kiîrd dola- şarak büyü yapan Raspotin mukallidi Mus- tafa hakkındaki tahkikat genişledikçe bir meydana — çıkmaktadır. bir adamdır. İzmir- sokağında kü- ansa m ve hükümetin toplanarak çok çirkin işler Mustafa 70 yaşında de İkiçeşmelikte Camgöz * çük bir eyde oturmaktadır. Yaz, kış köy- leri dolaşarak saf insanları kandırmakta: alarını alarak büyü ve üfürükcülükle ge- inmektedir. <lrmh:mııfı K:mılpı;ınıuıîhmıfli ,lcdö idince orada, hastalık neticesinde ğil::“m:ıl..n Hatice isminde 22 ynııwşı bir kızla karşılaşmıştır. Haticenin annesi Ra- gide, kizinin dilinin açılması için doktorla: ra baş vurduğu bir sırada yapılan l:v-)'r lere uyarak bu Mustafa ile ı:'nılfmıufııı: Mustafa Raşide ile pazarlığa girişmin nefesle kızının dilini açacağını iddin ıdg rek 150 liraya Haticenin dilini ve talihini açmayı kabul etmiş. ve zavallı saf kadın- cağızı kandırmıştır. Pazarlık mucibince bu paranın elli lirası peşin verilecektir. Raşide evindeki erzakını ve arpaları- n satarak eline elli lira geçirince derhal İzmire gelmiş; İkiçeşmelikteki evinde Mus- tafayı bularak paralârı teslim ıııîu.uı. Mustafa kendi evinde Haticeyi annesinden teslim aldıktan sonra üst katta bir ndıv'ı kapamış ve nefes işinin kuyvetli olması i- çin de kat'iyyen rahatsız edilmemesini şart koşmuştur. ? *“Hadirenin bündan sonraki'kismı 'Raşi- KA BUĞİ Bursada asri kaplıca ve eski kaplıca ursada, yıllardanberi hazırlanan as- ti kaplıca merasimle açılmış... Sa- biplerine bereket, yıkananlara şifa dile - Tim. Günlük çalışmamın yargunluğu arasın: da uyuttuğum bir hasret, bir sevinç u yanıverir: Bursada on altı ile yirmi yaş a- rası dört çocukluk yılım geçmiştir. Ne za- man Bursaya gitsem arkamıdan bir ayak Besi işitir gibi olurum, çocukluğum arkam- dan koşüyormuş sanırım. Tam bugünlerde, imtihan sıraları, çıp- |lak ayağımızda yemeni, sırtımızda bir min- |tan, kultuğumuzda bir yıllık göznuru ile dol muş nota defterleri ve kitaplar, ya Teme » niyenin taze çimen kokan sırtlarına, ya da yeşillik dut ağaçlarile gölgelenmiş sessiz küşesine çekilirdik. Sınıftımız otuz çocu idi. Ve her imtihandan sonra bep birden kaplıcalara gidı 3 onlayın içinde de Es- ki Kaplıcayı tercih ederdik: Havuzü çok büyük olduğu için. Bu havuza kaynak şilalı sular bir aslan ağzından dökülür. Yepyeni, modern bir kaplıcanın — tarihi — başlarken Bursanin en eski kaplıcasından bahset - mek İstiyorum: Eski kaplıca milâdın 84 üncü yılında Bur- sada vali bulunan meşhur müverrih Genç Plin tarafından yaptırılmıştır. Bilâhare, an altıncı asırda 1511 de Türkler tarafından da, örtam şadırvanlı, etrafında sayunmu daireleri bulunan geniş bir kısım ilâve edil- miştir. Bizans tarihinde derin akisler bırakmış olan İmparatoriçe Teodora milâdım 5325 yılında 4000 kişilik bir maiyetle Bursayı ziyaret etliği zaman bilhassa bu kaplıcada zevkü safa — sürmüştü. Bizans devrinde Burşa kapklıcaları bir eklence yeri olarak meşhurdu. Türklerin malı olduktan sonra ayni kıymet ve şöh - retini bir «kaphca eddbiyatır yarzatacak |kadar muhafaza etmişti: --Evliya Çelebi: Sanarsın bağı cennettir, Edirne, Bursa, İstanbul, Güzellerle müzeyyendir, Edirne, Bursa, İstanbul. Birinin Tunca suyunda, Birinin kaplıcasında, Birinin Kumkapusunda, Deniz melekleri oynar.. Diyor. Doktor Bay Osman Şevki ise eBursa ve Uludağ rehberi» nde şunları toplamış: Lüâmil Çelebi: Poeriler Kânıdır kapluca namı, Hümalar saydının ferhunde damı, Her gün olur hürü mehrülarla mahşer (kapluca Hak budur kim havzu cennetten mu « (savver kılınca Aril: Girenler içinde kalur, Suyun dökünse can bulur, Nicelere derman olur, Kaplucası Bursanın. Çelebi Mehmet: Nagehan ben bu gice kadre irap kap- (lucada üşden yapıla — servu hiraman (gördüm. Reşad Ekrem Koçu Not: Bursa kaplıcaları hakkında mlü- mat almak istiyenlere daktor Osman Şev- kinin Bursa ve Uludağ rehberi tavsiye olu- nur, Bir gü . Bir otobüs kanala düştü Londra, 2 (A-A.) — Kahire ile Za- gaziğ arasında bir otobüs bir ağaca çarparak kanala yuvarlanmış ve dört Mısırlı ölmüştür. İkisi devlet memuru olmak üzere dört kişi ağır surette ya- zıradan, ne de Mumtafadan bir haber yok- tu. Merak ediyordum. Fakat hatınma kö- tü bir ihtimal gelmiş değildi. — Bir aralık üstteki- kata çıkarak tahta — aralıklarından Todayı gözetlemeğe başladım. — Bir de ne | göreyim.... Aklım başımdan gitti. Feryada ve ka- pıya, yamruklamağa başladım, Mustafa e- linde tabancasiyle odadan çıktı. Atına bin- diği gibi kaçmağa başladı; ben de karako- İn müracaat ettim. — DÜN | Bütün dünya ilim adamları 19 haziranı heyecanla bekliyorlar O gün güneş asırlardanberi görülmemiş şekilde yüzde' yüz tutulacak ve bu hâdise Türkiye, Yunanistan ve- Rusyadan en iyi şekilde görülecektir 19 haziran Cuma günü asırlardanberi görülmeyen bir hüdise olacak — ve güneş yüzde yüz tutulacaktır. Güneşin tamamen tutulması bilhassa Türkiyede ve Rusyada iyi görülecektir. 19 haziranda kürei arz ile güneşin ara- sına girecek olan ayın husule getireceği ka- yanlık Yunanistarıdan başlayarak, Anado- luyu geçecek, Sovyet Rusyaya — Tuafse mıntakasına dahil olacak, şimalt Kafkas- ları, Volga nehri - mansabini, / geçtikten #onra, Omsk ve Tomsk üzerinden Sibirya- da Krosdna Jarsk ve Baykal gölünü hudut ları içine alarak Japon denizine ulaşacak, ve Hokkaido Japon adasını da kararttıktan sonra Büyük Okyanusta kaybolacaktır. Bizde ve Yunanistanda bu kümsl, yal- nız sabahleyin ve kısa bir müddet için gö- rülecektir. Küsufu külliyi Rusyada Krasno Jarak ile Baykal gölü arasındaki mıntakada en i- İyi şekilde tetkik etmek kabil olacak, ora- daki küsuf tam 151 saniye devamm edecek- tir. Güneş ufuktan 57 derece yükselmiş o- Jacak ve dünyanın güneş görmeyen kısmı- nın genişliği de 132 kilometre tutacaktır. Moskova ve Kiyefte ay güneşin ancak onda sekizini örtebilecektir. Leningrad ve Minsk'de güneşin onda yedisi kapalı kala- İtaktır. Küsufun külli olması, uzun süretek ge- niş bir saha Üzerinde tetkik edilmesi, çok nadir görülen hallerdendir, Bunun içindir ki, dünyanın her tarafın- “|aan bir çok ilmi hey'etler, gerek Rusyaya gerek memleketimize, Japonya ve Yuna- nistana akın etmektedirler, Bu hâdise yal- nız, hey'etşinasları değil, ayni zamanda, coğrafyacıları, fizikcileri de alâkadar et- mektedir. ; Küsufu tetkik için Sovyet Rusyada 1934 senesinden beri hazırlık yapılmakta- dır. İlim Akademisinin nezareti altında bir komisyon teşkil edilmiş, ve bu hâdise. min eksiksiz tetkik edilebilmesi için her tü Tü tedbirler alınmış, hiç bir şey ihmal © memiştir. Büyük fabrikalar sureti hususi- yede telescope'ler inşa — elmişler, sırf bu hâdiseyi fotoğrafa almak için, ilmi tetkik- lerden sonra yapılan, yeni yeni objectif'ler imal edilmiştir. Ruslar küsufun görüleceği nokta — üze« rinde 25 tane hey'et seferber etmişlerdir. Amerikadan, Japonyadan, — İngiltereden, Fransadan, Çekoslovakya ve Lehistandan gelen hey'etlerle rekabete giren, Rus hey- etşinasları bu münasebetle ilmi kapiliyet. lerini de dünyaya tanıtmak fırsatını kaçır- mamiş bulunacaklardır. Bir takım tayya- teler, hafif, tetkik aletleriye techiz edile- tek, sü buharının, tozun bulunmadığı yer« lere çıkarak resimler alacaklardır. Bütün bu hazırlıklar iki dakikayı biraz geçen bir zaman için yapılmaktadır. Ufak serseri bir bulut milyonlar sarfedilerek ya- pılan bu hazırlıkları hiç işe yaramaz bi hale koyabileceği için, bütün — hey'etşinas. lanın ve bu işle alâkadar olanların — kalbi ütremektedir. * Küsuf Münasebetiyle Neler Tetkik Edilecek? Küsuf münasebetiyle tetkik — edilecek mevzulardan — biri ve belki de en mühimi Einstein'in Relativite nazariyesinin — naza- Ti sahadan tecrübe sahasına isal edilmesi- dir. Einstein'e nazaran güneşe teması olan yıldız. şuaları 1,8 nisbetinde bir inhirnf yapmaktadır. Buna binaen yıldızların ha< kikt mevküni tayin etmek istediğimiz — za- man bu 1,8 lik inhirafı da heşaba katma- miz İâzım gelmektedir. Güneşle yıldızların irtibatı da ancak bir küsufu külli olduğu zaman görülebileceğinden bu nazariyenin doğru olup olmadığı da ancak böyle bir zamanda anlaşılabilecektir, İkinci mesele, güneşi ihata ve Chromosphere namını verdiğimiz kısımda ki kaliyum, Strontion — gibi maddelerin güneşte mevcut olan büyük cazibeye rağe men güneşin etrafında döndükleri halde, güneşin Üştüne düşmemelerini temin edem kuvvetin menşeini tetkiktir. Şu ufak yazıda 19 haziran cuma günü tetkik edilecek mevzuların ancak bir kıs: mına temas etmiş bulunuyoruz. İlim hey- etleri yaptıkları tetkiklerden mühim neti- celer çıkaracaklarını ümit etmektedirler. Merakla beklenen o gün için her türlü tertibat alımmış, ve asırlar zarfında nadi- ren tekerrür eden bu hâdisenin inceden in- ceye tetkik — edilmesi için hiç bir fedakkı: hktan çekinilmemii eden e— n aa e Kd e ei Memleket iktisadiyatına kasdeden ihracatçılar (Baştarafı 1 inci sayfada) Üzüm rekoltesinin üstün — olduğu senelerde faydalı bir tedbir sayılan a- liverecilik — sırf idaresizlik yüzünden üzümü bir spekülâsyon maddesi hali- ne getirmiş bulunuyor. İzmir piyasasında yapılan — satışlar hakkındaki intiba çok kötüdür. Almanyadaki “Türk Ticaret Odası ve Türkofis şubesi tarafından yapılan satışlar hakkında bir rapor hazırlan - mış, alâkadarlara gönderilmiştir. Bu raporda şu kaytlar vardır: «Bazı İzmirli Türk ihracat firmala- rının daha şimdiden fiyatlarla — oyna- maları Hamburg ve Berlin piyasala - rında müsait bir tesir yapmış sayıla - maz. 936 üzüm mahsulü rekoltesin - den mühim mukaveleler — yapılmıştır. Yeni rekoltenin fiyatlarını kırmak ü- zere ihracatçı firmaların hareketi Al - man piyasalarında tasvip edilmemek - tedir. «Modası geçmiş ticaret — usullerini tatbik ederek fazla satış yapabilmek sevdasıma kendilerini kaptıranlar, mu- vaffakıyet sırrını - fiyatları kırmakta Zabıta bu adamı yakalamış; n;ı.ı.ıhyovlır, Bu hareketlerir beynelmilel Şürmünü itiraf etmiştir. . — ro> piyasada üzüm satışının - ahengini bozmaktan başka bir işe yaramıyor. Türk bağcısının zararına olan bu vazi- yetler Alman alıcısını da şüpkede bı « rakmakta ve memnun etmemektedir. Ahcılar fiyatlarda istikrar — istiyı lar. Onları korkutan fiyat yüksekliği değil; fiyatlarda ahenksizliktir.» Berlindeki resmi Türk müessesele- rinin bu raporuna rağmen fiyat düş - künlüğü devam etmektedir. Bu hafta Berline İzmir ihracatçılarının yaptık - ları teklifler şunlardır: 7 numara 12,50, sekiz numara 13, dokuz numara 13,50, on numara 16, on bir numara 18 Türk lirasıdır. Bu fiyatlar Eylül ayı teslimi, 100 / kilosu sif Hamburg hesabiyledir. Bu hafta en büyük satışlar 8 numaralı üzümler üze- rinedir. Daha 'şayani dikkat bür nokta:da:9 numara üzümler üzerine Berlin piya - sasına yapılan - tekliflerle Hamburga yyapılan 'tekliflör “arnsındar 100 kilosun” da0.75 lira gibi büyük bir fark kayd- edilişidir. Bu fark, tüccarların biribir » lerini atlatmaları için yapılan ayrı ma- hiyetteki tekliflerden ileri gelmiş ve bu yüzden Hamburgta bir çekinme hasıl

Bu sayıdan diğer sayfalar: