25 Haziran 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

SON POSTA BAA İtalyaya karşı İngiliz siyasetinde değişiklik yok Bir İtalyan gazetesi, Milletler İtalyaya karşı bir infirat siyaseti takip etmeği arzu etmektedirler, diyor Roma, 24 (A.A.) — Tribuna gazete- « yazıyor: Cenevra içtimalarının arifesinde — bey- nelmilel vaziyet, karanlık görünmekte ber- devamdır. İngilizlerin zecri — tedbirlerin kaldırılmasına dair olan teklifleri, İtalyaya Karşı takip edilmekte olan hattı hareketta bir değişiklik vukuuna delâlet etmez. Milletlerin Avrupada mesâi birliğinde bulunmağa hakikaten hazır oldukları güp- hesizdir. Giornale d'halia, — Milletler — İtalyaya karşı bir infirad siyaseti takip etmeği arzu etmektedirler. Bu gazete, Avrupanın sul- a kavuşturulması için ittihaz edilmiş olan bütün tedbirlerin muvaffakiyetsizliğe uğra- miş, çünkü tedbirlerin İtalyanın — iştiraki olmakazın alınmış olduğunu ilâve etmek- tedir. Habeşistan meselesi tamamiyle balle- Valilerin ikinci toplantısı| Frersız Nazırına toplantısı Garbi Anadolu valileri bugün İzmirde Şükrü Kaymm riyasetinde toplanıyorlar İzmir, 24 (Husust) — Garbi Ana -|Şükrü de gelmişlerdir. dolu valilerinin burada yapılacak olan Bakanı ve parti genel sekreteri Şükrü Kaya saat yirmide geldi. İstasyonda va- Miştir. Yarın saat on altıda parti binasında Ki Fazlı ile sabık vilâyçt parti reisi Ay-|toplantı yapilacaktır. Toplantıya Garbi ni Doğan tarafından karşılandı. Şükrü Kaya ile birlikte parti idare heyetinden Cevdet Kerim, Hüsnü Ça- kır, Salâh Cimcoz, Ali Riza, floktm ——— . İngilterenin dış siyaseti Anadolu valilerinden İzmir, Manisa, Aydın, Denizli, İsparta, Bordur ve An- talya valileri iştirak edeceklerdir. Muğ- la valisi hasta olduğundan toplantıya yetışem:ınışlır İrlanda İngiltereden ayrılıyor Baldvin müstakbel siya- Yeni kanunu esasi ile son setin ana hatlarını anlatıyor Londra 24 (Hususi) — Baldvin A- vam Kamarasında İngilterenin müstak- bel harici siyaseti hakkında şunları söy- Temiştir: «İngiliz siyasetinin ikinci hedefi, Av- rupada vaziyetin sükün bulmasıdır. Kendimizi garbe karşı muhafaza etmek şartiyle bütün Avrupayı kendi kendi - Sine terkedeceğimiz hakkındaki tel - mihler, hiç bir esasa dayanmamaktta - dır. Siyasetimiz daima Milletler Cemi - yetine istinat etmektedir. Kollektif em- niyeti ne dereceye kadar bir hakikat haline koyabileceğimizi bilâhare göre- ceğiz. Bu mesele, Milletler Cemiyetinin eylül toplantısında müzakere edilecek- tir. Gayet sıkı bir iş birliğinde bulunmak istediğimiz Fransız hükümeti ile bil - hassa temas halindeyiz.» İrak Hariciye Nazırı Mekkeye gidiyor :» Bağdad, 24 (Hususi) — Irak hari- ciye nazırı Nuri Sait Paşa Avrupadan avdetini müteakip Mekkeye giderek Arap Birliği paktının zeyillerini imza vedecektir. İspanyada iki tren çarpıştı 13 kişi öldü Madrid, 24 (A.A.) — Ponfersadn Büneli altında bir yolcu ve bir eşya tre- 28 ni çarpışmış ve 13 kişi ölmüştür. kişi de yaralanmıştır. Şükrü Kaya şerefine saat yirmi ıh-l toplantısına riyaset edecek olan İçişleri |de şehir gazinosunda bir ziyafet bağ da kırılacak Londra, 11 (Hususi) — Ünited Pressin muhabiri bildiriyor: İrlanda hü- kümeti İngiltere ile en son bağı da kır- mağa karar vermiştir. İrlanda hükümet reisi M. Ruvellera bugün, İrlanda için hazırladığı yeni kanunu esasinin İrlan- dada İngiltere tarafından tayin olunan umumi valiye yer vermiyeceğini söy- lemiştir. İngiltere ile İrlanda arasında en son irtibatı umum? vali temsil — ettiğinden bu makamın ilgası ile iki memleket bi- ribirinden tamamiyle ayrılmış olacak - tr. Yeni kanunu esast devlet reisinin halk tarafından seçilmesini temin ede- cektir. " Pirede grevciler bir polisi yaraladılar Atina, 24 (A.A,) — Pirede grevci- lerle polis arasında arbedeler olmuş - tur, Bir polis memuru yaralanmıştır. Hılıoşıshndı yağmur mevsimi başladı Adisababa, 24 (A.A.) — Bir kaç gündenberi yağmurlar mevsimi başla- mıştır. — Maamafih yağmurlar, asker- lerin yol inşaatını sekteye uğratmamış- tır, Fransada grevcilerin sayısı Paris, 24 (A.A.) — Bütün Fransa- da grevcilerin cümlesinin miktarı 193 bin 547 dir. ki ahbap çavuşlar dilmedikçe İtalya, istikbalde her türlü me- ei birliğinde bulunmaktan kaçınacaktır. Eransız « teşriki mesaisi Londra 25 (Hususi) — İngiltere har- biye nazırı Mister Duff - Cooper bugün Pariste bir nutuk söyleyerek — İngiltere ile Fransanın anlaşmaları — ve teşriki etmeleri lâzım geldiğini anlattı ve bunun iki memleket için bir hayat ve memat me- selesini nlduhmı söyledi. Fransız Nazırına Göre Alman Telılıkesı “Almanyanınırki telâkkileri milli telâkkilerinden daha tehlikelidir,, Paris, 24 (A.A.) — Almanyanın tecavüzkârane niyetler beslemekte ol- duğu endişesini izhar eden bir takım istihzalara cevap veren Delbos, ezcüm- le şöyle demiştir: Almanyanın ırkt telâkkileri onun milli telâkkilerinden daha ziyade tehli- ke arzetmektedir. Fransa, soğuk kanlı- lığını muhafaza ediyor ve beynelmi - lel adaleti muhafaza etmek için yapa - bileceğini yapıyor. Milletler Cemiyeti Asamblesinin önümüzdeki içtimamda Lokarno misakında imzası bulunan devletler, bu misakın ihlâl edilmesi me- selesi hakkında noktai nazar teatilerin- de bulunacaklardır. Fransâ, Almanya ile Bir uzlaşma e- sası bulmak arzusundadır. Biz, kimse- yi tehdit etmiyoruz. Fransa, tamamiy- a vülüğkve bağlidir: İtalyan Hava Nazırı Berlinde Almanya ve İtal a bir beynelmilel faşist bırlığı urmağa çalışıyorlar Berlin, 24 (A.A.) — İtalya hava nazırı general Valle buguu. hususi tayyaresiyle buraya gelecek ve hafta sonuna kadar Berlinde misafir kalacak- tır. Cazetelere verilen bir tebliğde, ge- neralin, 1933 yılı ilkbaharında Göring ile general Milchin İtalyan hava kuv - vetlerine yapmış oldukları ziyareti ia- de maksadiyle geldiği söylenmektedir. Siyast müşahitlerin ifadelerine göre Nazilerden bazı nüfuzlu kimseler, şu aralık, Alman - İtalyan dostluğunu kuvvetlendirmeğe ve bilhassa Fransa, İspanya ve Belçikadaki son siyasi in - kılâplardan sonra, bir nevi «Beynelmi- lel Faşist Birliğin kurmağa çalışmakta- dırlar. Berlin, 24 (A.A.) — İtalya hava nazırı general Valle - ile İtalyan hava kuvvetleri erkânı harbiye reisi, bu sa- bah Berlin yakınındaki Staaken tay - yare meydanına gelmişlerdir. mesâi Alt'ım;ı mad—de İhtilâfına asker Gözü ile bakış (Baş tarafı | inci saayfada) bozacağın noklasıdır. Bu mevzu göz önünde tutulmak şartile projemizin 6 ncı maddesi tetkik edilecek olursa görülür ki sulh zamantında Boğaz« lardan harp gemilerinin geçişleri hususun- daki kayıtları ihtiva eden bu madde, esas itibariyle İngiltere — ve onunla — beraber Karadenizle sahildar olmayan devletler— için ne gibi hukuk bahşediyorsa — Sovyet Rusya için de ayni hukuku derpiş eylemek- tedir. Yalnız 6 ncı maddenin H. fıkrası, Sovyet Rusyayı bu maddenin C ve E fık- ralarından istiana etmiştir. C fıkrası, Ka- radenize sahildar , olmayan bir veya bir kaç devletin bu denize gönderecekleri harp gemileri tonajı yektinunun 28,000 tondan fazla olmiyacağını — tasrih etmektedir. E fıkrası "ise, Karadenizde — sahili olmayan devletlerin harp gemilerinin - bu denizde 15 günden fazla kalamıyacaklarını tesbit eylemektedir. Sovyet Rusya bu iki kayıte tan istiana — edilmekle — beraber; fıkrasında da «Akdenize — gönderilmiş olan harp gemileri mecmuunun — di- ğer devletler hakkındaki A, B fıkralarında yazılı umumi kayıt ve gartlara tabi olmak şartiyle — Karadenize — dönebilecekleri» kabul olunmaktadır. Şimdi İngilterenin itiraz mevzuunu teş- kil eden noktaya temas edelim: İngiliz noktai nazarına göre, Karade- nizdeki Rus donanmasının Akdenize çık- maması bu denizdeki müvazeneyi bozar- mış., İngiltere, bittabi, bu mülâhazasiyle kendi vaziyetini ve Akdenizdeki deniz kuvvetlerini düşünmektedir. Halbuki bü- tün dünya bilir ki bugün Karadenizdeki Soövyet Rusya donanmasının, bütün mev- cudiyle dahi, Akdenize çıkması İngiltere için hiç bir tehlike teşkil edemez. Çünkü İngilterenin — Akdenizdeki — donanması Sovyet Rusyanın Karadeniz donanmasına üstündür. — Kaldı ki İngiltere ana vatan flosundan lüzumu kadarını da Akdenize her zaman geçirmek ve böylece bu üstün- lüğü kat kat arttırmak imkânına maliktir. Geriye daha iki nokta kalır: Birincisi — Sovyet Rusyanın, geçecek seneler zarfında, Karadenizdeki donanma- sını arttırarak Akdenizde İngiltere için bir tehlike teşkil etmesi. Bu, varid değildir. Çünkü Sovyet Rus- yanın İngiltere için denizlerde bir tehlike yaratabilmesi öyle beş on senenin — işi de- ğildir. Nitekim Amerika ve Japonya bile buna muvaffak olamamışlardır. İkinci nokta — Son zamanda Fransa ile askeri bir anlaşma yapmış olan Sovyet Rusyanın Karadeniz donanmasının, —Ak- denizdeki Fransız donanmasına iltihakı su- retiyle bu denizde İngiltere donanmasına üstün değilse bile ileride, yani Karadeniz- deki Rus donanmasının kuvvetlenmesi ha- linde, böyle bir ihtimal İngiltereyi düşün- dürebilir. Lâkin şu noktayı unutmamak gerektir ki projemizin 6 ncı maddesi, Boğazlardan geçecek olan harp gemileri hakkında, bir ay evvel Türkiye Cümhuriyeti hükümetini haberdar etmek şartını da ihtiva etmekte- dir. Ve bittabi. Sovyet Rusya donanması da Karadenizden Akdenize, gerek bu şarta mayet ederek; gerekse Boğazlardan bir de- Fada geçebilecek olan gemi adedini ve to- najını tesbit öden 6 nc: madde fıkralarına tabi olarak geçecektir. Binaenaleyh Kara- denizdeki Sovyet Rusya — donanmasından muayyen ve muhdüt bir kısmı — Akdenize çıktıktan ancak bir ay sonradır ki ayni do- nanmanın yine muayyen ve mahdut bir kısını Boğazlardan geçerek ayni — denize çıkabilir. Halbuki bu bir ay zarfında İn- giltere; Akdenizde birleşecekleri tasavvur olunan, Fransız - Rus donanmasına alan kuvveti bu denizde daima toplı lir. (İngiliz imparatorluğu — Akden'zden başka bir yerde bir harp ile meşgul veya bir harp tehlikesine karşı bulunmazsa!) Bu itibarla ikinci ve üçüncü partiyi teş- kil edecek olan Savyat donanması aksamı da Karadenizden Akdenize çıkmazdan ev- vel İngiltere —gerek siyasi, gerekse asko- | ri sahada—— kendi emniyetdi koruyabile- cek tedbirler almak imkânından mahrum değildir. halin- de bulunmuş olan İngiltere ve Sovyet Rus- ya noktai nazarlarının, projemizin — esas hatları dahilinde, birbirine yaklaştırılması ve her tarahı memnun edecek bir hal tarzı bulunması pek güç bir şey değildir. Bu iti- ileri sürülmüş ve birbiriyle taaıruz maleyh bu 6 ncı madde hakkında | Çin işi, hakikaten muamma dolu bir iştir zak Şarkı yeniden kana boyamak İsti- dadını gösteren yeni hâdiselerin ma- hiyeti bilinmediği içindir ki, Çin işleri, ha - kiki bir musamma halinde tecelli ediyor. Kanton niçin Japonyaya muarızdır? Nan - kin hükümeti, neden Japonlarla anlaşmak ister? Yüz binlerce kişllik Çin kuvvetleri, ne- den sağa, sola saldırmak - istidadındadır? Bunlar öyle suallerdir ki mukadder cevap - larını verebilmek için, Uzak Şark ahvalinin bütün seyir istikametlerini tetkik etmek lâ- zımdiır. ... İnkâr kabul etmez bir hakikattır ki, Ja - panya, bugünkü şartların kendişince müsa- itilginden istifade ederek şimali Çini istilâ etmek kararındadır. Bu tarzı hareket, onun, daha evvel Çine vermiş olduğu teminata muhalif olduğu için Hlbütün Çinde umumi bir galeyan uyandır - mıştır. Resmi Çini temsil eden Nankin hü- kümetinin fi'lt başkanı general Şan-Kay-Çek, Çin halkının bu galeyanını takdir etmekle beraber, Çinin Japonya ile açık bir mücade- leye girişmek kabiliyet ve kudretinde bulun- madığına kanidir. Esasşen beş senedenberi, bütün Çin ülkesinde temin etmeyi üzerine al- dığı birleşdirme hazeketi münasebetile de, böyle bir cidalin, Çin için çok zararlı oldu- ğuna kanidir. Bundan ötürü, bir taraftan genubi Çinin vahdetini temine çalışırken, di- Ber taraftan da Japan ihtirasatının. önüne, müslihane bir surette sed çokmeğe çalışı - yor . Fakat Kanton hükümeti, bu kannatte de- Bildir. Kanton, cenubi Çinin müfrit fikirler taşıyan bir köşesidir. Bir müddet Nankin ile açık mücadele yaptıktan sonra, Japon ihti- rasları karşısında, kardeş muharebesinin gararını anlamış, bu mücadeleye son ver - mekle beraber küskünlüğünden de fedakâr « lk yapmamıştı. Ahval, işte bu şartlar al - tında cereyan edip gidiyorken, cenubi — Çin parlâmentosu başkanı Huanmin Kantona BİLL, Huanmin, cenubi Çin cumhuriyetini ku - rTan Sun-yat-Sen'in sağ eli idi ve bundan do- layi, bütün Çinde büyük bir şöhreti vardı. Huanmin Kantonda vefat etti. Yatağının başı ucunda bulunan siyasi vasiyetnamesine de, üç noktaya dikkati çekiyordu: 1 — Japon ihtiraslarına sed çekmek. 2 — Bolşeviklerle mücadeleden vazgeç - mek 8 — Şan-Kay-Çek'in diktatörlüğe — gitti « Şini unutmamak. Kantonlular bu siyasi vasiyetnamenin iki maddesinin tahakkukunu bir tarafa bıraktı- — lar. İlk iş olarak Japonya lle mücadeleye Bİ- tişmeye karar verdiler. Bu kararlarına — Nankin hükümeti- ni de. iştirak ettirmek İstediler âmma muvaffak olamadılar, şimdi, kalabalık bir Kanton ordusu, şimâlden ilerlemek istidadı- ni gösteren Japonlara karşı yürümektedir.. Bu hareketini neticelendirmek için Nankim ararisinden geçmeye mecburdur. Bu takdirde Nankinliler, Kanton ordusunu kendi topraklarından serbestçe — geçmeye bi- rakacaklar mı? Bıraksalar, Japonlara karşı cephe almış ö- hhacaklar. Bırakmasalar, Kantonluların — taavruyuna uğrayacak ve bir kardeş harbine sebebiyet vermiş olacaklar. Bundan ötürüdür ki Uzak Şark, yeni kanlı hâdiselere sahne olmak vaziyetinde bulunu- — 'yor. — Selim Ragıp Eden Hukuk Doktoru Londra, 24 (A.A.) — Oksford ü- niversitesi, bu sabah Edenle profesör Gilbert Murraya hukuk doktoru unva- i- İnını vermiştir, barla bu hususta bir anlaşma zemini — bu- lunduğunu müjdeleyecek oları İber an intizar edebiliriz. Celâl Dinçer Not: Bu yazımızla birlik'e çıkacak o- lan temsili resim icabında mühim bir kıs- İmını Akdenizde toplayacak olan — İngiliz donanmasım mecmu kuvvetlerile Rus do« nanması mecmu kuvvetlerini göstermekte- dir. | — Fransanım mecmu küvveti isu: 220 par» çadan ve 685,091 — tondan ibarettir. (Bütün bu kuvvatlere 1934 denberi inça halinde olan gemiler dahildir.) DĞ T haberlere —