26 Eylül 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 10

26 Eylül 1938 tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 10
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

(Baştarafı 1 imnci sayfada) kiki bir çete harbi mahiyetini alımıştır. Henüz keşfedilemiyen gizli bir telsiz datasyonu Polonyalılara seferberlik emti- me icabet etmemelerini tavsiye etmekte- dir. Polonyalı çeteler, karabina, mitralyöz ve &l bombaları ile mücehhez bulunuyor- lar. Macarlar yedi şilibi tevkif ettiler Budapeşte, 25 (AA.) — D.N. B. ıjım—t bildiriyor: Tuna üzerinde Macarlar yedi şilebi tevkif? ve müsadere etmişlerdir. Reyanname mücibince bu — şileplerin muhteviyatı buğday olmak Hizım gelir- ken. hakikatte iki yüz vagonluk tayyare edevatı ve topçu muhimmatı olduğu ya- pilan araştırmada tesbit edilmiştir. Bun- lar, Soyyetlerden Çekoslovakyaya geli- yordu. * Dresde, 25 (ALA.) — Çekoslevak sefer- berliği üzerine dün Çekoslovakyadan Al- manyaya 30 bin erkek gecmiştir. Prag, 25 (ALA.) — Reisicumhu: Beneş «Devletin müdafaa vaziyetine konulmasır hakkındaki kararnameyi inıza etmiştir. Bu kararname ile mecburi iş hizmeti tat- bik mevkiine konulmaktadır. 17 yaşından 60 yaşına kadar kadın erkek bütün vatan- daşlar bu hizmete tâbi tutulmaktadırlar. Prag, 25 (AA.) — Çekoslovak radyo- sunün bir tebliği, nasyonalist Alman hal- kının Henlayn'in mükerrer davetlerinin testrine kendini kaptırmamaktla olduğunu, büyük bir ekseriyetin seferherlik emrine (Baştarafı 1 inci sayjada) küçüklüğüne rağmen vücudca çok kuv- — wetli ve çelik gibi adalelere malik bir ço- cuklur. Ve bunun için arkadaşları onu eRıfat pehlivan» diye çağırmaktadırlar. Vaktin geç olması hasebile- tramvay — bulamıyan ve bir otomobile binmek için mali vüziyetleri müsaid olmiyan dört ar- — kudaş evlerine yaya olarak dönmeğe kâ- — Kar vermişlerdir. Fakat Dolmahihçe sa- rayı önüne geklikleri zaman bu kararla- yından vazgeçmişler ve Gümüşsüyü ta- — rikile Beyoğluna çıkarak biraz da orada — dolaştıktan sonra havarıp aydınlanaca- — gimi,'tramvaylar işlemeğe başlıyacağını — düşünmüşler ve Taüksime doğru çıkan yo- — kuşu tırmanmağa başlamışlardır. Bu sı- — yada yolun uzunluğu canlarını sıkmış, Ri-| fat birkaç adım ileri geçerek arkadaşla- — rına şarkı söylemelerini emretmiştir. On- — lar da Rifatin yamanı küvvetinden kork- — fuklarından itiraz edememişler ve yük- — sek sesle şarkı söyleyip ara sıra da nâra- “lar atarak ilerlemeğe başlamışlardır. Ka- — file yavaş yavaş Ayaspaşaya yaklaşmağa — başladıkca civardaki apattımanlarda uy- — kuda bulunanlar uyanmağa başlamışlar — ve herkes derin bir merak içinde pen- — cerelerden başlarımı uzatarak gürültünün — me olduğunu öğrenmek merakına düş- — Müştür. Çocuklar tam Parkotelin önüne geldik- — gürültü yapmamalarını söylemişlir. Bu /— ihtar üzerine birdenbire hiddetlenen Rı- fat yumruklarını sıkarak Osman ismin- deki bekcinin üzerine hücum etmiş ve — adamcağızın kulağına vurduğu küvvetli bir yumrukla onu yere serdikten sonra sarkadaşlarına «Devam ediniz!'» emrini “ vermiştir. Biraz ileride nokta bekliyen polis me- — murü Adil bekciye yapılar muameleyi — görerek onun imdadına koşmuş ve kafile önüne çıkarak öonları yakalamak iste- miştir, Fakat Rıfat bekciye attığı yum- ruktan iki tane de memura savurmuş İse de polis Adil darbeleri defettikten sonra ohu kucaklamıştır. Fakat mukavemetini — gittikce artıran Rıfat polisle altalta, üst- |üste gelmeğe başlamıştır. Bu sırada yat- /tığı verden kalkan bekci Osman işin fe- haya sardığını görerek istimdad düdük- |JTeri çalmıya başlamış ve ayni zamanda /— da polis Adilin imdadına koşmuşlur. Rıfat gâh bekciye ve gâh polise saldı- rırken arada bir arkadaşlarına dönerek Şunları söylemiştir: — — Görüyor musünuz, hepsini de tuş “yapıyorum. Benim nasıl bir pehlivan ol- — duğumu anladınız ya! ö — Çok geçmeden düdük seslerine Firuz-| ağa polis karakolu mürettebatından po-| — His Mehmed ve iki mahalle bekcisi yetiş- | Mişler ve Rıfatır üzerine hücum etmiş- |Terdir. Bu sırada bütün mahâlle halkı ev- /| derinden dışatı dökülmüş, cadde büyük bir seyirci kalabalığı ile hımeshunç dol- uştür. Rıfat bir aralık tutularak elleri Lehlerle Çekler dün çarpıştılar riayet etmekte bulunduğunu bildirmek- ir. Bu müsademeler daha şimdiden ha- | tedir. Ecnebiler ve gazete muhabirleri Çekoslovakyayı terkediyorlar Cieszyn, 25 (AA.) — Çekoslovakyayı teketmek emrini alan Prag'daki İngiliz kolonisi bu sabah husual bir vagonla Ci- €zsyn'e gelmiş ve köprüden yaya yürü - mek suretile Reçmiştir. Koloni Stokholm yolu ile İngiltereye dönecektir. Tandra ve Paris ile muhabere temin edemiyen birçok ecnebi gazete muhabirleri Çekos- lotakyayı ayni şekilde terketmişlerdir. Diğer cihetter Alman radyosu Prag'da |bulunan Almanlara bir mesaj neşrederek bügün saal 2240 da Egev'e gitmek üzere bildirmiştir. Çek üniformasile yakalanacak Südet gönüllüleri asılacak Prag 25 (AA) — Prag radyosu yaptığı bir tebliğde üzerlerinde Çekoslevak ünifor - masile yakalanacak Südet gönüllü müfreze- gl efradının hemen yakalandıkları yerde a- sılacaklarını bildirmektedir. Südetlerin bir baskını Belgrad 28 (AA.) — Prag radyosu, silüh- Vu bir Südet müfreresinin Splcak askeci ka - İzakoluna karşı bir baskın hareketine leşeb- büs ettiğini ve-fakat bu postadaki Çek az - kerlerinin bu müfrezeyi tardettiğini bildir « mektedir. Bertin inanmıyor Berlin 253 (AA) — Çekoslovak seferber - Hğinin İngiliz ve Pransız telkinati — Üzerine yapıldığına dalr Prağın yerdiği — haberlere Berlinde kat'iyen inanılmıyor. Berlin meha- fili, bu Çek iddlasının resmi İngiliz meha - Hilince tavzihini beklemektadir. 15 yaşında bir çocuk 2 polis veğbekciyi uğraştırdı bir kayışla bağlanmış ise de bu çok devam etmemiş, bir silkinişte kayışı koparmış, ve gene kudutmuş gibi memurların üze- rine hücum etmiştir. 5 kişiye karşı koyan |Pbu çocukla bu boğuşma bir saatten fazla devam etmiştir. Nihayet Rıfatın elleri, a- yakları bağlanmış ve bir otomobile atıla- rak karakola götürülmüştür. Dün arkadaşları ile beraber cürmü meşhud mahkemesine sevkedilen Rıfat guçunu itiraf etmiş ve kendisini bilemi- yecek derecede sarhoş olduğundan bunla- rı bilmiyerek yaptığını söylemiştir. Ya- pilan duruşma ve dinlenen çuhidlerden sonra Rıfatın suçu sabit gürülmüş ve yaşı henüz 15 olduğundan bekci ve polisleri dövmek ve sövmek suçundan doluyı 16 gün hapsine ve 29 lira para cezası ödet- tirilmesine karar verilmiştir. Rıfatın di- Her arkadaşları beraet « etmişlerdir. Günün Bulmacası a. VA NOT S 016 SOLDAN SAĞA: 1 — Geniş - Renk, & — Saha - Aileler, $ — Bir nevi tahta - Keşide. 4 — İndirilmiş - Taannüd. ? — Bert - Mümanaat eden. 8 — Öd - EBn az. 9 — Deniz kenurındaki köşk - Bir istm, 10 — Yürümeğe yarayan uzuv - Hatıt - Tayan, YUKARDAN AŞAĞI 1 — İlbay - Taş 8 — Luab - Akmak mazdarından ismi fall. — Ceriha - Barboşun atlığı, 10 — Âletler - Afiş. 284 5678910 * K Tarihi tedkikler (Baştarafı 6 ncı sayfada) olmuştu. Bizim ondan haberimiz - bile yoktu. Meselâ tarihlerimizde Fatih Sul- tan Mehmed zamanında Venediklilerle o- lan deniz harblerimiz hakkında seksen satır bulmak mümkün olmaz; fakat bir kaç şene evvel Sahaflar çarşısında o dev- rin harbleri hakkında yazılınış sekiz yüz sayfalık italyanca bir esere rastlamış, bir müddet sonra da bu eserin Tarih Kuru- n alındığını memnuniyetle niştik. Bilhassa denizcilik tarihi - mizi hep düşmanlarımız yazmışlardır ve kendi zaferlerimizia kahramanlarımızı ancak onlar vasıtasile daha iyi tanıyaca- Biz. Gelelim asıl meseleye: İbzahim Hakkı l Konyalının da saydığı yerli tarihlerin he- Prag'dan husust bir trenin kalkacağın! ' men hemen hepsı Preveze harbinin Ce - maziyelevvelin başında olduğunda bir - leşiyorlar, Hammeci tercüme eden Meh - mMod Ata beşinci cildin 367 inci sayfasın- da Kantni devrinia hicri - senelerile mi- lâdi senelerinin karşılaştıkları aylara aıd bir cedvel yapmıştır, Gerek bu ceğvele | ve gerek ayni cildin 347 inci sayfasında Kanuni Süleymanın 1538 de Buğdan üze- Tine yaptığı sefer hakkında tutturduğu (Rüzaamei Süleymani) ye göre cemazi « yelevvel ayı eylill ayının sonlarına t3sa « düf etmektedir, Ekseriyet cemaziyeley « vel üzerinde birleşince eylülün son gün- leri üzerinde birleşmiş demektir. Garb ve şark kaynaklarına ayni ehem- miyeti vererek ayni derecede iştilade et- miş olan Hammer, 27 eylülda harboldu - ğunu, 28 eylülde tekrar ikı tarafın çar « pıştığını ve harbia o akşam nihayet bul- duğunu yazar. Garb vo şark eserlerini tedkik ederek bize Barbaros ve Praveze harbi hakkında hemen hemeli ea çuk malüâmat veren Fev- zi Kurdoğlu da «Barbaros Hayreddin Pa- Şâr adındaki eserizi 310 uncu sayfasında kat'i zafer gününü 28 eylül olarak gös - torir, «Türk Tarih Kurumu» nun dört ciltlik tarihinin üçüncü cildinin 39 uncu sayfa- sında Preveze muharebesinden pek kısa olarak bahsedilmiş, bu harbın yapıldığı ay ve gün göyle dursun senesi bile yazıl- mamıştır, Buna sebeb olarak bütün Os- manlı tarihini 153 gayfaya sıkıştırmak | mecburiyetini kabul edebilriz. Fakat «Esfarı Bahriyei Osmaniyes ile *Muharebatı Bahriyei Osmaniyer adın« daki eserlerde harbin eylülde ve bu ayın sonlarında olduğu yazilıdir. Hiç bir eser birinci teşrinin sonlarından — bahsetmez. Bu itibarla Preveza harbinin yıldönümü olarak bu senenin cumhuriyet bayramını kabul imkânını göremedik. Esasen do - nanmada henüz «kürek» in hâkim oldu- Ku ve deniz tatihinde «kürek devri» de « diğimiz o zamanlarda gemiler baharda se- fere çıkat, sonbaharda dönerlerdi. Bazı korsan harbleri müsteana olmak üzere de- ler. niz seferlerimizin hemea hemen hepsi de nisan ve mayıs aylarında başlamış, eylâl sonunda veya birinciteşrinin ortalarında bitmişlir. Zira Akdeniz kışın pek dalgalı ve fırtınalı olur; 6 zamanın denize fazla dayanamıyan donanmalarının böyle fır - ftınalarda parçalanarak battığı çoktur. En meşhuru da İspanya krahı Filipin İngil - tere adaları üzerine gönderdiği «Yenil - mez Armada, dır, Bu vaziyet kargısında harbin yıldönü- mü olarak (27 eylül) ü kabul ötmek, za < ferin yıldönümü oiarak ta (28 oylü) ü al- mak lâzım geliyor. Bununla beraber biz. ce ihtifalin 27 veya 28 eylülde yapılması arasında büyük bir fark olmadığı gibi bu fark üzerinde uzun uzadıya durarak mü- nakaşalara girimek te pek Tüzümlü değil- dir. Kadircan Kafir Dersimde tedip muvaflakiyetle sona erdi (Baştarafı 1 inci sayfada) huriyet kanunları hâkim olmağa baş - lamıştır. z Emniyet mıntakayı Cumhuriyet idaresi en kısa bir zamanda imar ve ihya edecektir. KARTAL <e ua k Esir, mu Ce Men::ı-. MK“ Pendikte Madalya Bahçesinde Teşrioievvelin 2 nel Pazar günü Pehlivan Güreşleri Yapılacak ve Başa 60; Büyük or- taya 30, Küçük ortaya 15 vo des- teye 7,5 lira mükâfat vorilecektir. — Avrupa endişeli (Baştarafı 1T inci sayfada) İngiliz kabinesi sabah 1030 da ve öğ- leden sonra saat 15 de olmak üzere iki | mühim toplantı yapmış, takib edilecek .ha'.n hareket etrafında müzakerelerde bulunmuştur. Çemberlayn öğle yemeğini kral ile bir- likte yemiştir. Diğer taraftan Çemberlayn tarafından |Londraya davet edilen Fransiz Buşvekili Daladye ise hareketinden evvel bazı ıı—' maslarda bulunmuş ve öğleden sonra sa- At 1430 da toplanan kabineye riyaset ti- miştir. Daladye toplanlıda arkadaşlarına İngiliz kabinesinin tiyet ve tasavvurları hakkında izahat vermiştir. Toplantı saat 16.30 da nihayet bulmuş, Başvekil Dalad- |ye ve hâriciye nazırı Bona derhal Burje tayyare meydanına gitmişler, saat 17.30 la tayyane ile Londraya hareket etmiş- ,lerdir. Başvekil Daladye ve hariciye nazırı Böne saat 18.52 de Londraya varmışlar, Çemberlayn ve Halifakş tarafından kar- gılanmışlardır, Londra, 25 (AA.) — Pransız nazırları, Craydon tayvare meydanıma inerken halk tarafından <«Yaşasın Fransa, yaşasın Çe- koslovakya>» âvüzelerile karşılanmışlar- dır, Güzetecilerin suallerine Daladye şu ce- vabı vermişlir. Avrupadan henüz ümidi- mizi kesmedik. Daladye ve Bone, derhal Fransız elçi- liğinin otornobiline binerek İngiliz nazır- larına mülâki olmağa gitmişlerdir. Müzakereler başladı Lonera, 25 (A.A.) — Fransız nazırları olçilikte bir müddet müzakerelerda bu- Tundukten sonra, sart 20.50 de başvekâle- te gitmişler ve tam saat 21.23 de de Fran- sız » İngiliz müzakereleri başlamıştır. Çekoslovakya cevabını bildirdi Londra, 25 (AA.) — Çekaslovakya or- ta elçisi Masarik, bu akşam gsaat 18.15 de Alman muhtırasma Prag hükümetinin cevabını Çemberlayn'e tevdi etmiştir. Londra, 23 (A.A.) — Çek cevabının muhteviyatı hakkında hentiz. hiçbir şey sızmamıştır. Bu ceyabın ancak Fransiz - İngiliz mürakerelerinin hilamında neş- redileceği bildirilmektedir. Cenevre, 25 (ALA.) — Cenevredeki res- mi Çekoslovak mehafili, Prag hükümeti- nin Londra konforansı münasebetile da- ha bugünden İngiliz ve Fransiz nazırları- na Bi Hitlerin muhtırasında dermeyan e- dilmiş olan şartları bilhassa Almanya ta- rafından garanti gösterilmeksizin istih- kâmların teslimine müteallik olan şartı kabul edemiyeceğini beyan etmektedir- Belgrad, 25 (A,A.) — Yugoslavya başve- kili ve bariciye nazırı Stoyadinoviç ile Romanya harfğiye nazırı Komnen ara- sında bugün vuku bulan mülâkata dair sülühiyettar mehafilden beyan olunduğu- na göre, iki nazır kendi memleketlerinin Çek meselesindeki hattı hareketini bir. kera daha tedkik etmiştir. Filhakika kü- çük antanta mensub olatı bu iki devletin hattı hareketlerini toshit etmeleri, fevka- lâde mühim bir keyfiyettir, hususile ki, Macaristan da Prag hükümetinden bir takım metalibatta bulunmak'adır. Alman muhtırasının metni Berlin, 25 (ALA.) -- D.N. B. ajansı bil- diriyar: Prag hükümetine tevdi edilmek ricası ile Gadesberg'de Hitler tarafından Çem- berlayn'e verilen Alman mulhtırasının metni aynen şudur: Alman Südet mantakasına karşı yapı- lan tecavüzler ve hâdiseler hakkında sık sik ve her saat gelen haberler, mezkür mıntakada v_nıiyeliıı artık kat'iyen ta- hammül edilmez bir şekil aldığını ve bi- naosnaleyh Avrupa sulhü için bir teklike ve âzayişe — kavuşan bu | teskil ettiğini göstermektedir. Çeköslovak |h|-'ıkümet| tarafından ierkedilmesi kabul edilen mezkür mıntakanın bilâihmal ter- ki kat'iyen zaruret halini almıştır. Mcrbui_. baritada, Almanyaya doğru- dan doğruya terki icab eden Südet top- rakları kırmızı çizgilerie ve plebisit ya- pilması Jâzım geleni topraklar da yeşil çizgilerle güsterilmiştir. Kat? hudud bu mıntakalarda oturan halkın arzuşuna uy- gün olarak çizilmelidir. Halkın bu arzu- senu tesbit için bir hazırlık müddetine ihtiyaç vardır. Bu devro iesbit edilecek ve bu müddet içinde her türlü karışıklıkla- fın önüne geçilecektir, Her iki taral ara- bir hafta geçiriyor sındâ mütevazin bir vaziyet ihdas edile« cektir. Merbut haritada gösterilen Alman top rakları, bu toprakların bu veya ötetara- fında plebisitin Çeklere ekseriyet ver:p vermiyeceği nazarı itibara alınmaksızın, Alman kitaatı tarafından işgal edilecek- tir. Diğer taraftan, Alman noktal nazarına göre bir Alman ekseriyetinin elde — edilmesi melbuz bulunan topcaklar Çek kıtaatı tara- fından, bu topraklar içinde Alman dill ko - — Ptuşan kesif kütlelerin — bulunabileceği veya | plebisitte aarih bir Alman ekseriyeti ı&ııır—' | edeceği nazarı itibara almmaksızın lanacaktır. “w:'—' Alman hükümeti, Südet Almanları mesc- Jesinin derhal ve kali olacak hallini tabak- kuk ettirmek maktadile aşağıdaki taktifler. de bulünur: " 1 — Tahliye edilmek üzene izaret topraklardaki bütün Çek ordusu, polist, fim darması, gümrük memurları ve n 1 Teşrinlevyole kadar gerl alınacak ve moz- kür tarihte Almanyaya “teslim edilecektir. 2 — Tahliye edilecek arazi — olduğu güdi lâhikada işaret edildiği üzere olama - caktır. Alman hükümeti, tahliye te - ferrüatını tanaim için Çekoslovak hüküme- H ve ordusunun salâhiyeti tammesini hali bir murahhasının Alman ordusu başkuman- danlığı nezdine memur editmesi husasunda mutabıktır. 3 — Çok hükümeti, bütün Çek arazisinde ilunan ordu ve polisteki Südet Almanla - rnı derhal terhis edecek ve kendi memle - ketlerine gönderecektir. 4 — Çek hükümeti, siyazt sebeblerden do- layı hapse atılmış olan Alman kanından bü. tün mevkufları tahliye edecektir. 5 — Alman hükümeti, daha yakmdan tayin olunacak arazide nihayet 25 teşri- nizaniye kadar plebisit yapılmasında mu- tabıktır. Yen! hududların plebisit neti- gcerinde yapılacak tahdidi bir Alman-Çok veya entornasyonal bir komisyon tarafın- dan ifa olunacaktır. Plebisite iştirak edecekler, 25 ilkteşrin 1918 de mezkür topraklarda ikamet eden- lerle mezkür topraklarda 28 ilkteşrin 1918 tarihine kadar doğmuş olanlardır. Mezkür arazi Almanyaya veya Çekoğlr- vakyaya reye hakları olan kadın ve er- keklerin alelâde ekseriyet reyi ile ilhak olunacaktır. Plebisit sırasında her iki ta- raf kıtaatı plebisit yapılan topraklardan çekilecektir. Alman ve Çek hükümetleri bu karşılıklı çekilmenin zamanını ve de- vamını tesbit edeceklerdir. ğ 6 — Alman hükümeti, icab eden tefer- rüatı tanzim için sulühiyettar bir Al- man - Çek komisyonunun teşkilini tek- lil eder, SON VAZİYET Londra 25 (AA.) — Pransız - İngiliz kon- Yeranaı, saat 23,50 de, üçşüncü defa olarak toplanan İngiliz kabinesinin müzakerelerde bulunmasına imkân vermek Üzere kıza bir müddet için tatil odilmiştir. Londra, 25 (ALA.) — Röyter ajansı, ]Almın muhtırasının imetnini — neşrettik- l ten gonra, İngiliz - Fransız plânını da neş- retmiştir. Bu plân, yüzde elliden fazla Almanın bulunduğu Südet arazisinin plebisit ya- pılmaksızır. Almanyaya ilhakını, Çek ve Almanlar arasında ve muayyen bir müd- det zarfında halkın serbest arzusuna müs- tenid mübadele yapılmasını ve askeri ve karşılıklı mahiyette mevcud muahedele- rin yerine kaim olmak üzere Çekaslovax- yanın yeni hududlarının her hangi bir taarruza karşı İngilteyenin de dahil ola- cağı umumİ ve enternasyonal garantisini tazamınun eylemektedic. italya da hazırlanacak (Baştarafı 1 inci sayfada) zin şehrinizde söz söylemekten ictinab e- derdim. Benim bu nutukların, öaha ziya- de milletin ruhu ile doğrudan doğruya bir temas tesisinden buşka bür şey değildir. Filhakikg dündenberi Avrupanın - Inti. zar - haftası başlamış denebilir. Bugür bütün ciban 1919 sulh muahedelerinde bir takım hatalar yapılmış olduğunu an- Tamışlır. Ben bunu 1921 de anlamıştım. Bu hatalar karşısında ne yapmak lâzım- |dır? Tâmlir etmek mi? Halk, «Tâmir etmek lâzımdır. diye ba ğirmiştir. Mussolini sözlerine şöyle devam etmiş t Bugüne kadar İtalya, askeri mahiyette denebilecek hiçbir tedbire tevessül etme. miştir. Ancak, diğerleri ihtiyatlarını top: Jamakta ve Hududlarda tahşid etmekle devam ederlerse, keza daonanma tahşida- ti vuku bulursa, İtalyanın da ayni tedbir- Tere tevessül etmesine hiç kimse hayret | etmemelidir. Dünya İtalyanın karar ve az ytsine bundan evvel de şahid olmuştur.

Bu sayıdan diğer sayfalar: