2 Eylül 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

Harb patlamadan Orta Avrupada l Neler düşünülüyordu? Yazan: Muhittin Birgen | ündenberi harb havadisleri ç0- ğaldı Bir takım hududlar ka- pandı. Bir takım memleketler arasında demiryolu muvasalası kalmadı; bazıları arasında pek azaldı. Meselâ, Peşte ile Viyana arasında günde ancak iki tren İş- kspresi galiba işiiyemi. ı Merkezi Avrupadan geçen berg ekspresi, ancak Peşteden stanbula gidebiliyor. Lehistan, Macaristana dahi kapamış or. Ve'iih... ve ih... Bu ahvale rağmen Maceri: dir; Yugoelavyadan ve bütün Balkanlar. dan gelen haberler de o havalide sükü. helin hüküm sürdüğünü gösteriyor. Bu- dapeşte siyasi mehafili, sulhün muhafa. za edileceğine ve bugünkü gergin vazi.| yetin yumuşayacağına kani bulunduğu! için Macarisi h vkalâde teğ.| bir yoktur. B: liyor. * yar, On parçası 4 kalkıp İ: budud! bulur Se sakin- 15 yıl farkla ikinci bir felâketin önündeyiz. İçine gir- miş bulunuyoruz, şimdiden top tüfek sesleri arasında yıkılan yuvalardan kurbanların feryadları o yükselmeğe lamıştır. Bu dakikada kim bilir kaç aile (başsız, kaç |, kaç çocuk yetim kalmıştır, ve tarih bir müd- facianın sebebini araştırırken ayni omasımı bilen insan sulh yap » 1914 muharebesi bittiği zaman geçmiş hâdiselerin sey. rini tesbit eden tarihçiler bemen müttefiken şu hükmü verdiler: — Felâketin önüne son dakikada dahi geçilebilirdi. Fa- kat harbi yapmak kuvvetini her zaman için kendisinde bulmuş olan insan karşısındakile anlaşmak azmini hiç- bir zaman gösleremedi. Muhtelif menfaatlerin cazibesi m cezasını daon mily SOZ ARASINDA Hergün bir fıkra Hazırlanmak lâzım Bir harb sonunda harbi idare ede başkumandana, — Harb bitti, kurtuldunuz! Demişler, başkumandan gülmüş: — Harb bitmiş olabilir, fakat ben İ kurtulmadım. Asıl iş şimdi başladı arasında cereyan etmekte olan mü: re ve münakaşa çıkmaz bir soka cak olursa, öteden İtalya ortaya ve tiki tarafın arasını bulacaktır. Bununla beraber, artık buhran, bulmuştur; sulh İP İngilterede çocukların)” Sığınaklara ilticası Tecrübeleri Yeni Polonya Sefirimiz Varşovara bütün röbet Hitlı hk eresınde, ben dayanacağına İnananlar d danım, diğerinin harb kara d 7 cesaret edemiyeceklerine kanaat gi rirler, Sulhün en buhranlı dakikalarında | bu kadar nezaketle ve karşılık! Ie konuştuktan, harbin fenaliklarını şah-| si itecrübelertle teyid eylediklen sonra ımanası olmıyan bir sebebden dolayı in.| sanlığı birbirine katmaya karar vermek.| yapılabilir bir iş değildir. * gelecek harbe hazırlanmak lözemi i i . d ba, Dünyanın en Düşündürücü oyunu Yeni Polonya elçiliğine tayin edilen Cemal Hüsnü Taray, merasimle Varşo - vada meçhul askerin mezarına çelenk|” koyduktan sonra resimde gördüğünüz şe. kilde elçilik binasına dönmüştür. Bir harb vukuunda, en evvel çocuk - Şu dakikada münakaşa mevrun ze Mem en emin bir yere naklini düşünen Darzig, ne de Koridor meseleler da. İngiltere hükümeti son günlerde hum. va, mahiyetini ve ruhunu büsbütün de-İmalı bir faafiyet ile, icnb eder etmez, bü. Biştirip başka bir şekil amlıştır. Alman. win mekteb çocuklarının ne suretle mi - ya, istediği şeyi zorla, kimseye bir $9Y ğmakfara götürüleceğini gösteren tecrü. söylemeden, sırf kendi kuvvetile ve ken. İ belir yaptırmıştır. Resimde, böyle bir di dilediği şekilde almak usulünden VAZ-İ genede bulunan çocukları gözüyer | geçecik midir? Yoksa | edip, gere | Bir günlük belediye reisliğine seçilen sinema san'atkârı Amerikan flim kumpanyalarından bi- ri telefon mucidi «Graham Bell'in ha orduyu seferber vaz, «şunu ve | Amerikan hükümeti filmi çok beğen - diğinden buna #zami surette reklâm ya - pılmasını karartaştırmıştır. ekte devam | manya ile İngiltere arasındaki hikimiyet mücadelesi, İ mesele buradadır. söylediğim ridor mesel Jer değiki anlaşma: t, bu görüş vaziyetin bu tarzda ifa. | a doğrudur. Fakat, bu taraftan muz zaman da, benüz her ik! ta- -afın da çarpışma kararını verme dev. 8 bu|rine girmiş olduklarını zannetmiyoruz. | ki , Dasıl olsa halieder. Bü işi, | Her iki taraf için de çarpışmanın tehirini | Şatrarç oyunu, oyunlar arasında Giz hamlede; hormal mallzs | iceb ettirecek birçok sebebler yardır. Bu |fazla düşündünlcü olanıdır. | anin lenzialikey lialibiz pılabileceği gibi, tedrici suretle de temin ' sebebler, onları muvakkat ta olsa bir an. |müptelâları eğer bugünlerde de şatranç| görgük belediye reialiğine seçilmiştir. olunamaz değildi, Şu halde, eğer bir JMaşmaya götürmeğe kâfidir. Orla yerde | oynamakta devan ediyorlarsa en mes'ud A ye fer iki tarafın da üzerinde durduğu, her | inaınlar onlardır. Çünkü şatranç oyunun. Esasta AL, 7Fİ laraf için de gayet müh:m olan bir| İda hangi taşı sürmek Yizım geldiğini dü. haksız değtidir. Onun haksız ol |Mesele ver: Şeref ve haysiyet meselesi.) inmek herhalde bgünkü » İngiltere ile Fransa da, dolayı | AğPonye, Denzig ve Koridor meseleleri |; düyünmekten çak iyidir. sile teyid ediyorlar. yani, bu meselelerin |nİ bir şeref mevzuu yaptı. İngiltere de, Lehistama verdiği sözü aynı Sure'le şezef mevzuu yapmış bulunuyor. Şu halde, her İki şerefi de muhafaza eden bir uzlaşma Buna binsen film (Nevyork beynelmi- a fp ve (San.Fransisko ser- İL cektir. Fimde baş rolü yapmış elen san'at . *” "kâr Don Ameefe bu filmdeki güzel rolün. Almany yojile d Meşhur bir doktorun hayatı şekilden dolayı çıkacaktır. filme alınıyor n yasi vaziye- Büyük Alman san'atkârı Emil Yanings Almanyada mâhim bir film çevirmeğe| başlamıştır. Filmin ismi «Robert Koch» *ur. Büyük vb üstadı Kochun hayatımı yahu bulmak lâzımdır. Bu yolun bulun. tasvir edecek olan bu film Yeningsin mas: için de, buradaki siyasi mehafil, İtaj| Almanya ile Elganistan arasında akte. a beri çevirmeği özlediği bir mevzu yamn müdahalesini bekliyor. Buradaki | ölen bir tcaret anlaşmasını takiben, E£-| di. İkanaste göre, Duce, son dakikada bu işe | gön hükümeti, Alman fabrikalarına bü -| Filmin senaryosunu Wassermenn müdahale edecek ve ba suretle buhran | yük miktarda çelik siparişi vermiş bu «|Diller tertfb eylemişlerdir. sona erecektir, lunmuştur. Muhittin 'EBirgön Almanya - Efganistan ticaret anlaşması müzakete yolle halledileceğini tekrar tekrar söyleyip duruyorlar. Fakat, şekil meşelesiride, Almanyanın haksız olduğu muhakkaktır. Mademki, esasında ba olduğu ötedenberi teslim ödilen bir dava mürskaşa ediliyor, şu halde, Almanya şekil üzerinde isrardan vazgeçmeğe medburdur. Bir şektt meselesinden dola. yı korkunç bir barbe sebeb olmak, ağır. lığı cinayet keltmesile dahi ifade edile- miyen bir kabahat teşkil eder, Bunun i. çin, Almanyanın den artık ayacağın manyanm o eski usulleri kullar gösterdiği ifrattır ki kendi başını bugün- ve İanlaşmanın tadil edilmiş bir şeklidir. | İerdi bu defa, eski usuller. ISTER 31 Ağustos Perşembe: Son Posta bütün Türk gazeteleri arasında ya'nız olarak: — Siyasi vaziyetin son 24 saat içinde birdenbire va « himleştiğini yazmıştı. ! Eylül Cuma: Bir muhterem arkadaşımız: — Siyasi vaziyetin birdenbire vahimleştiği hakkında bazı gazetelerde verilmiş olan haberlerin tahakkuk et . | him bir kuvvettir, fakat aksi halde insanı 24 saat içinde mediği cümlesini kaydetti. Fakat hazin bir tesadüf ki, | mahcub eder. İSTER İNAN,. iSTER İSTER INANMA! muhterem arkadaşımızın azami nikbinlik gösterdiği sa - atte Alman orduları Leh hududunu geçmişlerdi, Alman hava kuvvet rine bomba yağdırıyorlard:. Fransız - de vaziyete karşı koymak üzere toplantıya çağırılmışlardı ve bütün bu haberler de Son Postada tafsilâtı ile yazılmıştı. Nikbinlik doğru malümata istinad ettiği takdirde mü. İNAN, zannediyorum. Hu anlaması, kendi siyasetin bakımından da elzemdir. * Bir bakımdan da denilebi!!» ki bugün'ei Yaziyetin ruhu, Danzig ve Koridor mese- Belerinin ne esası ve ne de çekli dava ları değildir. Daha bağka bir şeydir: AL IiINANMA! | ” yatı» adında büyük bir film çevirmiştir.! Eylül 2 Sözün kısası Ayaklı ajanslar »*”* esmi ajanslar, gazetler günün mühim haberlerini verirler - ken, bir yandan da ayaklı ajanslar faali, yete geçiyorlar: — Haberiniz var mı, beş yüz İngiliz tayyaresi Berlini bombardıman e Dala fanim Alman iayyareleri Pa, risi mahvetmişler. — Bumler bir şey değil, Amerikadan hareket eden filo bütün Alman sahille « rini sbluka etmiş. Bu haberler ağızdan ağza geçtikçe şi. şiyor, kabarıyor ve öyle bir hal alıyor ki haller günlerdir devam eden harb sö. zünden bozulmuş olar sinirleri bir hat daha bozuluyor. Ajanslar, dünya radyoları dünyada 0 » Tan bitenleri muntazaman haber verir « ler, günün muayyen saatlerinde çıkan ga. zeteler bütün bu haberleri hattâ kaydı ibtiyatle telâkki edilmesi lâzım gel re de ayrica İşaret ederek neşrederler. Bu böyle iken ayaklı ajanslar Jbaberterine kulak vermek ve bu kikat, hattâ hakikate biraz yakın telâkki etmek kadar büyük bir hata olamaz, Kahvede, "iyaküstü uydurulmuş ha « berlere kulak vermek ne kadar büyük bir hata ise, böyle h cad etmek ve bu nevicad haberleri şu buna sunmak, ondan ük bir hata ve affolunmaz bir sucdur. Heyecan hiç bir zaman oyuncâk değil- dir. Heyecanı tahrik etmek .umumi ef » manasız vehimi insanlıkla ketdir. Böy tele 4 â Gibi Kendi ne bir süs ki kestirme bir cevebla karşıladıkları zaman Teri yerinden du nin, fenalak d Almanyada Türk talebesi Kalmadı Ankara, ! (Hususi) — Almanyada bulunan Türk talebesinin hemen hep. si Almanyayı terketmişlerdir. Bugün ama doğru Berlindeki le mü » fetlişimizden a hâlen Alma jlebe kalmış ama kadar Almanyı İunac ta göre ai iü nak» ayı terketmiş bu- lere yollarda Maarif Ve. afından lâzım gelen yardım. lar temin olunmuştur. Muamele vergisi #) — Muamele ver. gisi kanununun b fikan sanayi mü Avdı kâlet maM yık iptida lerini gösteren cedv leri bügünden iibaren satılacak 7 Tâtm vergilerine tatbik edilmek üze Teşrinievvel tarihinden te konulması 1938 cedvelinin Teşrinisv. İvele kadar mer'i tutulması İcra Vekilleri Heyetince kabul olunmuştur. Bu hususta kararname ve cedvei bu. günkü Resmi Gazete il Büyük sen'atkâra partönerlik edecek! Yeni antaşma, üç sene evvel yapılanİdlan san'tkârlar hep birinci sımf artisi. |