5 Temmuz 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

2 Sayfa Amerika ingiltereye hak veriyor Ayan meclisi hariciye komisyonu veisi Pittman, bu münasebetle ezcümle in bu hareketini takdir et- mekte bütün &yan azalarının benimle hem- fikir olduklarına eminim. İngiltere, Fransız donanmasını ele geçirmekte hakhdır. Biz, İngilterenin müdafaa vasıtalarının zayif ol. duğunu tahmin ediyorduk. Bunun sksini görerek memnun olduk.» Nevyoik, 4 (Hususi) — United Press bildiriyor: İngiltere tarafından Fransız donanması- va vazıyed edilmesini ele wlan wNew York Times» gazetesi, İngilterenin bu ted- biri almak mecburiyetinde bulunduğunu tebarüz ettirdikten sonra, diyor ki: — Con Bul, İngiliz azminin ve inadç dran yeni bir delilini daha vermiş bulu- muyor. Şüphe yok ki, bu azim, İngilterenin isti- Iâmnı tasarlanmış olan Hitleti. bn teşehibüse: atılmadan evvel hayli d ö Londra 4 (AA) — Reüter: Bahriye, hara ve sna vatan emniyet De. sarelleri müşlerek tebliği: Düşman tayyareleri bugün Manş sahile rine yaklaşmışlardır. Portlandid. o yardımcı bühriye gemilerine isabetler vâki cimuş ve yangınlar çıkmıştır. Ulak bir ramorkürle, ai- ta düz bir vapur batmıştır. Diğer bazı gemi. Wrör de basar olmuş ve birkaç sivil ölmüş, tir. Cenubu garbi kontluklarına a hücumlar yapilarak bombalar atılmış. İaknt hiçbir as. ker! heürfe isabet olmadığı gibi zayisi ol - duğuna dair de dir haber almamıştır. Tay. yare dafi bataryaları ateş açmışlar ve vo tsyyarelerimiz rpuhtelif noktalardan hare . kete geçmişlerdir. Şu ana kadar alman Ta. porlara nazaran &vci tayyarelerimiz tarafım. dan bir düşman bombardıman tayyaresi dü- görülmüştür. Dün memleket Üzerinde yapılan hava hü. cumunda düşmanır 7 bombardıman tayyare, sinin düşürüldüğü şimdi teyid edilmekte - dir. Hava muharebeleri Kahire 4 (AA) — Hava nezareti debi: Cenubi Afrikada ordu ile müştereken ha. #öket eden İngiliz hava kuvwellerine men - #ob demibardıman tayyareleri, Habeş - Ken- ya hududunda Moyule mıntakasında bulman bir orduzüh civarındaki topcu mevzilerine #iücum etmişlerdir. Bu mevsilere ağır bom - taların tam istbeti ve elvardn bir cepane deposunda olduğu muhtemel büyük bir in- fiük kaydedilmiştir. Yurlara ve korulara $1. tica eden kıtaat, üslerine eslimen dönen tay. yarelerimiz tarafından mitralyöz ateşine tu- #ulmuşlardır Retnkatlerinde avci tayyareleri de tıflu - min Üç düşman bombardıman tayyare filo, | Malta civarında görülmüştür. Avcı iayyare.| lerimiz bir düşman bombardıman tayyare - «in! havada parealamışlardır. İçinde bulu — nan bes kis! paraşütle atlamışlarsa da bi Mihare denimde yapılan arastırma neticesin- de bulunamamıslardır. Düzman “le hir om. İlonya - Almanya harbi başlar Resimli Makale: Hastanın üzerinde #öZ ve hak sahibi lecek bir nasihati vardır. si Lİ ——r Fran Fransa, hattâ düşmanlarının tahmini hi- lâfına, bu kadar kısa bir zamanda inhilâi edince bütün dünya gazeteleri bu bekle- nilmedik çöküşün ve dağılışın sebeblerini araştırmağa koyuldu. Dünya efkün umumiyesinin büyük bir ekseriyeti, bu mağlübiyetin sebeblesini Fransız yüksek kumandasının üstüste iş — lediği hatalarda, Fransanın hazırlıksız ve gelil avlanışında, Fransanın muhtelif sos - yal sınıfları arasındaki keskin | tezadlarda buluyor. Biz, haklarında bir hayli yazı yazilan bu #nevzular üzerinde durmak istemiyoruz. Bi- zim bugünkü yazımızda temas etmek isbe- diğimiz cihet, üzerinde hiç durulmuyan Fran sanın ekonomisidir. Kanaatimizce Fran - sanın mağlâbiyetini doğuran o sebeblerden birisi de, Fransız ekonomisinin. bu zayıf soktalarıdır. Harb, bütün Fransız ekonomisinde de - sin bir değişiklik vücude getirdi. Daha Po- başlamaz, Fransız endüstrisinin mühim bir kısmı, har- bin ihtiyaçlarını karşılyabilecek bir hale ge- tirildi: Memleket halkının ihtiyaçlarını te- min eden farbrikaların ekseriyeti, herbin ih tiyaçlarına uygun olarak harb “maddeleri imalime başladılar. Meselâ Franwz demir sansyii, hemen hemen yüzde yüz, harb ih- tiyaçlarını karşılmmak için faaliyete girişti. Bu gibi fabrikalar, hususi siparişler kabul etmemeğe başladı. Fransız sanayini tanzim etmek hususun- daki hükümetin bütün gayretlerine rağmen, Fransanın iktandiyatı, daha hasbin ilk my larında çok esaslı güçlükler karşısında kal- dı. Bu güçlüklerin en başında, iş kuvveti be atmamıştır. Teğhis edilemiyen tir tayya, re Karamaran Üzerine bireök yansin bom. baları atmışsa da hiç bir hasar olmamıştır. İtalyan tebliği İtatvadâ bir mahal 4 (A.A) — İtalyan w. mumi kararghının 24 numaralı tebliği: Cyrinsigue hududunda, Sollüm mıntaka. sında, bir kolumuz Musnide vâsıl olmuş, hir) ti” srhh otomobil kolunu püskürtmüş ve tay. yazesilerimiz de düşmanın “bir matörize &o. İona Nücum ederek kolu “dağıtmıştır. Duha conubda, Capuzm münferld istikkâ. meni karşı vâki mütenddid İngiliz Hücum — Yarı bariz bir surette tardediimiştir. Denizaltı gemiletimizden biri üssüne avdet etmemiştir “Sarki Afrikada, Somalili askerlerimiz Mot. meselesi gelir. Malüm olduğu üzere Fransa nüfusu ga- yet ağır bir tempo ile artan, hattâ hemen hemen hiç artmıyan menileketlerden biri - dir. Meselâ Fransa 1914-1918 yıllarında, yani bundan 20-25 yıl önce kaybettiği | milyon 400 bin nüfusunu bugüne kadar bir türlü telâfi etmek imkânlarını bulamamış- Fransada yaşları 20 ile 49 arasında olan erkek nüfusun miktarı 9 milyon 700 bin kadardı, Resmi istatisi ih altına alınan askerin mi kadar tutuyordu. Bu miktar, çalışmağa ka- biliyetli erkek nüfusun yansın: #eşkil et - mektedir. Bu suretle Fransanm seferber et- tiği bu beş milyon insan, Fransız iktisadi - yatı üzerinde çok fena bir tesir yaptı. Harb. ette Bir Milan akn Spar | nün al de enilkiME Sil si e e e yim mühim bir İs | muş dlduğu hava #kmına rağmen mevkii muhafaza etmişlerdir. mı, iş kuvveti eksikliğinden ötürü faaliyet- lerini tatil etmek veyahud. kısmik mecbu- Budan cephesinde, hava | filotllalarımız) viyetinde kaldılar. Bu bilhassa mensucat Caho ve Oallahat'da düşman kuvvetlerini) sanayiinde kendini çok kuvvetle hissettir - di bombardıman “etmiştir. Asab üzerinde yapılan bir dlişman hava #kını ehemmiyetsiz zararlar yapnmştır. li. İş kuvvetinin eksikliği kendini köyde ve' İSTER New-Yoik Times gazetesine Stokhelm çekilen siz telgrafta gu satırları okuyoruz! — «Alman kumandanlığı İngilterenin tarihi olarak 9 veyahud 10 Temmuzu seçiniştir. O tarihe kadar No:veçte bulunan Alman kıtaları tamamen geri çekileceklerdir. «Norveçin bilhassa Bergen ve Stavenger gibi hemen hareket etmeye hazır bir halde birçok vapur ve asker biriktirilmiş okluğu hiç kimse için Bir sır değildir. Ayni zamanda Almanlar Norveçin “e diya hududu yakınında kâin Kırkener'de geniş bir denizaltı üssü tesis etmişlerdir. Bundan maksad Sovyet Ücaret dışında aklukaya tâbi tutmak icab ederse maktır.> İSTER muz: Aile, doktor, dost, yabancı ve hizmetçi, sız iktısa İNAN, INAN, SON POSTA olmıyan kimse kal - herkesin veri- YAZAN köy ekonomisinde de himettirdi, Resmi 10-| kamlara göre seferber edilen $ milyon in- sanın bir milyonu köylü idi Ba vaziyet karsısında Fransız hükümeti önceden si - lâh altına aldığı 909-910 doğumlu erleri terhin etmek mecguriyetinde kaldı. Ban - dan manda, menşe itibarile köylü olan #9- kerlere de muayyen fanlalarla izinler ve- yerek köy ekonomisini harabiden kurar - mağa çalıştı. Fransa bunlar haricinde başka tedbir - de müracaat etmek lüzumunu himet- Fransada bulunan ve sayilar oldukça yüksek olan İspanyol ve İtalyan muha - cirlerini istihsale sevketti. Bundan manda, geçen Dünya Harbinde yaptığı gibi, mü temlekelerden işçi tedarik etmek tedbirle - rine de başvurdu. İ Harbin patlak vermesi delayısile Fran /sanın ekonomisinde ortaya çikan bu ceşid İ güçlükler, Fransanm nüfus azlığı ile bağlı | olan güçlüklerdi. Fakat Fransız ekonorcisinin zayıf ve has- talıklı cihetleri yalnız bu değildi. Fransız ekonomisinin zayıf we hastalıklı noktala rından biri de, Fransanın hissettiği iptid madde katlığıdır. Fransa, harb sanayiinde | kullanılan o maddelerden yalnız demir ve) İ boksit madenlerini anavatandan tedarik et İ mek imkânlarına malikti ikel, kauçuk, berizin ilh.. gibi maddeleri dısarı - dan, müstemlekelerinden getirtmek mec - buriyetinde idi. Misal olarak kömürü sla- lim. Fransa 'bu harbden önce, yani 1938) yılında 18/698.000 ton maden kömürü, | 2.362.000 ton kok kömürü, 2.0790,0€ antrasit ithal etmişti. Fransa maden kömü- rünün üçte birini, amtrositin de yarısını Al) manyadan ve Polonyadan itbal etmekte Harb başlar başlamaz, Fransa filnanya ve Polonyadan ithal ettiği kömürlere veda et- mek mecburiyetinde kaldı. Diğer tarallan kömür madenlerinin büyük bir kısmı ile bunlara yakın olmaları icab eden demir izabe fabrikalarıma mühim bir kısmı, cep- heye yakınlıklarından ötürü fanliyetlerini tatil etmek mecburiyetinde kaldılar. Fıan - sarın, harbin ilk aylarında İngiltere ve Bel- çikadan yaptığı kömür ithalânı, harb şerai - tinde artan twleb karşımında bütün ihtiyaç- larını karşılamaktan çok mzaktı. , İsömür kıtlığı, iş kuvvetinin azlığı, bilhassa mütehasıs amele Gikdanı, Fan - sanım ağır sanayii, bilhassa demir sanayii fizerinde çok menfi bir tesir yapmağa baş-| İndi. i Peki, müttefikile beraber denizlere hâ 1 kim olan Fransa, bu ihtiyaclarını hariçten, müstemlekelerden termin edemiyor mu idi? (STER mababiri tarfından | medi. istilinma o baslangıç Timanlarında E ile Bekçi n şimslinde, Finlan- bir gazetecinin yeni bi bulun- bana hazır İ sen: ISTER & Düşen tecrübe tahtası olur — Dost, düşman veya sadece yabancı elinde oyuncak, yahud da tecrübe tahtası olmamak mi istiyorsun, düşmemeye, 'hasta olmamaya bak, k diyatının, mağlübiyette amil olan zayıf noktaları | kendisine ağır sanayi itibarile kat kat fuik , |üç beş mühtekisin zenginleşmesi puhaama | i. | patladiktam sonra sermayesini 316,5 mil » Bizim Bildiğimiz bu muharebede Almanya sır aldı, sr ver- Norweçe siker çıkaracaklarını çikatdıkları dakikaya kadar duymadık. Duyduğumuz zaman da giden askevin mühim cla- hileceğime ihlimel vermedik, #zram bir ordu yığdıklarını harekete geçtikleri dakikaya kadar işitrsedik. Her şeyi sos derece gizli tuttular, gizli tatbik ettiler, kim bilir belki de bumun için muvaffak oldular. Binaenaleyh biz katiyetle öğrenmiş olmasına inanmıyoruz, Eyet edebiliyordu. Fakat tamamen de - il. Çünkü 3 milyonu bulun Fransanın ti - cüret filosu, kömür, petrol renkli maden - ve mensucala yarıyan iptidai maddeleri, uzuk yerlerden taşımağa kifayet elmiyor - du. Bahusus bir yandan Alman denizalila- rı, diğer yandan tayyareleti serbest ve ba- # boş bir nakliyata da izin vermiyorlardı. Fransa ancak bunları mebzulen temin e- debildikten sonradır ki, ağır sanayini bü- tün İwdretile harekete geçirebilir, ve tank, tayyare, top sahasında kendisine faik olan | düşmanına karşı koyabilirdi. İ Nitekim geçen Dünya e Harbinde de, | Fransa, harbi uzatmak ve harb içinde bar zrlanmak imkânlarını bulmik sayesinde, | olan Almanlara galib gelebilmişti. Fransa ayni şeyi bu defa da yapmak ös - tedi: 1939-1940 yılına mahsus olmak üze- re kolonilerden 1,600,000 tor 1.100.000 ton nebati yağ; 800 bin ton kavçük; #0 bin ten mens teallik iptidai madde tedarik etmeği daf eden bir plân tanzim etti. Memlekette | birçok istihlâk maddelerini vesikaya bağ - i. Fakat bütün bu işlerin başarılabilmesi zamana bağlı idi. Hasımlarının yıldının harbi tatbik ettikleri bir devirde, Fransa, ekonomisindeki nksaklıkları, bundan 25 sene önce tatbik ettiği metodlarla izale e- demezdi. Fransa ekonomisindeki | sakatlıklardan | biri de, muhtelif maddeler üzerinde hüküm süren ihtikârm önüne geçilememesi idi. Bu hal, hayat puhalliğın.şiddede artimyer, | bütün bir memleket halkını zarara soku - yordu. Meselâ boya ve kimyevi gübre is - tihsal eden meşhur Kulman trüstü, harb i İngilizlere pd, Temmuz 5 Bu kış Avrupa açlık tehlikesine maruz Vaşington, 4 (A.A.) — Senato harici- ye yonunda bir istizaha cevab veren Knox, Amerika için en kuvvetli müdafaa Jüzumunda rar ederek mütcarızların her hangi bir Amerika taprağını zapta kalkış- malar sürrüle Amerikanın harbe | sokul- ması tehlikesi dalma mevcud olduğunu bil- dirmi; Bir suale cevab veren Knox, Wersay muahedesinin bugünkü habe hüdim olan bir âmil olduğunu zenneylemektedir. Nazır, Avrupanın bu kış bir açlık astı rabları ve iktmadi zorliklar kâbusu olaca” ğım tahmin e ir. öre Almanların > İ Imöre 4 TAA) — Reyter: Bal tlar Tondra mahfeller) düşman İzaylatı hakkında sarih besablar yürütme — | nin güçlüğüne ruğmen, Helanda ve Belçika, mın işgalindenberi geçen harekâtta Alman- Yarın 400 bin Ölü ve yaral “vermiş olduklari İ fikrindedir. sektedir ki, ayın Alman milletine, Alman zayiatının ağır olduğunu fakat Som. me'da 1916 dak! zaylat kadar (o tutmadığını bildirmişti. Almanlar o zâman bu muhare, bede â00 iin ölü, yaralı ve esir vermişler - t Bu sebeblerden dolayı Londrodaki salâ . hiyetiar askeri mahfeller son Alman rakam. larına pek az ehemmiyet atfeylemektedir. Bir Fransız transatlantiği mayne çarparak battı Sennabastien, 4 (A.A) — Bordenuxe dan bildiriliyor: Fransanın Chanplain tranaatlamtiği Ame- rikaya gidecek yolcuları hâmilen | Pallice limanından aytıldıktan biraz sonra mayne çarparak batmıştır. Bütün yolcular kurtarıl raster. Mürettebattan birkaç kişi kayıbdır. Yunan Kralı bahriye genel kurmay şefile görüştü Atina, 4 (A.A.) — Kral Georges, dün başvekil Metakaas ile bahriye genel kur- may şeki amiral Stallasisi'yu dün kabul et- miştir. Sovyet petrol endüstrisi komiseri azledildi Moskova 4 (AA) Petrol endüstrisi hnik "komiseri 'Lağar Küyanoviç, vemriyetlerin. den azledilmiştir. Edin, petra endüstrisi “İhalk kamiserliğine, İskov balıkçılık endüstri. ) İsi halk komiserliğine tayin olunmuştur. Sabahtan sabaha Fransanın rengi Fransada bir kazan kaymıyor. Kim Pişiyor ve me kolarılacak? Bunu sim, diden kestirmek güçtür. #ransa barb. den evvel de kaynıyordu. Fransiz mec isinde yünden Yasin komümist, bir miktar faşist, bir o kadar kraler, bir hayli demokrat sosyalist we bunlara ziyen hu birbirine yahancı unsurları kaynaştırmak 6 kadar müşkül olmus, yon İranktan 506,4 milyon franga kadar yükseltti. Alominyom trüstlerinden biri de sermayesini 344,4 milyon fraaktan 459,3 milyon franga kadar çikardı. Harb sanayiine yarıyan iptidai madde - lerin bime senedleri, Fransız hükümetinin bütün gayretlerine rağmen süratle yüksel- mekte devam ediyordu. 1937 yılında akte- dilen 96 4,5 faizli #etiktazın hisse senedleri 1939 yık 25 Ağustosundan | Birincikâ - iNANMA! ka hududları üzerine harekete hazır mu- ir hareketin muayyen tarihte yapılacağını fskat ey okuyucu iNANMA! yaz silinip yalnız kirmizi kalmak teh- Mest hay göstermişti, Fransa işte bu renkahlik içinde bu hale geldi. Şimdi Fremxanın alscağı kat'i rerik hakkında münakasalar başladı. Ka - raracık mi, kısaracak mi, moraracak milyonlarca evlâAmı verdiği öz imkı — Bibmm bakiki mirasına İskrar kana.