15 Ocak 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 7

No.13 Yazan : Rahml Yağız tibası mahfuzdur — — Terceme ve Ak/ve K SN ızıl denizlerde AMİDİYE Vesikaları veren : Donanma Başkâtibi İhsan Ve.. Hamidiyenin seyir defteri İngilizBinbaşısı ziyafetteRauf kaptana Mondros hezi- metini anlatıyor Sokullu Mehmed paşanın bir hikâyesi ve Rauf kaptanın düşünceleri Düşman filosundan hiç çekinmiyor Bib idavranan Osmanlı donanm: :“f'"yeıı 2 korte iskeleye rota değiş- "df ve.. yarım saat böylece seyre- ldikten sonra 8500 metre mesafe Jle di borda hattında telâki yapan iki do« Osmanlı Amiral gemisi Barbaros ilk salvoyu yaplı... Bu ateş Âverof'a dokunmadı bile, yalnız bu rk»r düşman filosunda telüş ve çe- ingenlik yerine bâriz bir muhare- İsteği göze çarpıyordu. Aradaki Mesafe ( Tf da bütün borda toplarının iştirak :l!ıki bir salvo ile hasmını selâmla- Mermiler, Barbaros'un üzerinden Aştılar, bunu ikinci salvo takib etti. Bu sefer, mermiler Barbaros'un he- Tnen $0/60 metre önüne düştüler. A- İeşin böyle çabucak ve doğru tanzi- ':i':' düşmanın (İmrozda edinilen tec- b 'e dayanarak) malüm acemil! İ& telif kabul etmez bir şekil gös- ferirken Averof üçüncü — salvosunu da yaptı ve ilk isabeti Barbaros'un Zirk kuşağını delmekle vuruşların tını yapmış oldu... Bu isabet, ik hayret uyandırmıya va- kalmadan ikinci, üçüncü, dör - Ncü, onuncu, ilh.. arkaya gelmiye p Buldı başladılar, Barbara- Büvertesi ölüm kasırgalarmın u- tadığı bir cehennem halini aldı. » taretler parçala. Myor, yangınlar çıkıyor ve bir kaç Sekika içinde Barbaros'un temiz gür Sİ, yangın yert arsasına dön - Büliş bulunuyordu... e ila Amirali Miralay Ramiz, Muharebeye ancak 12 dakika de- re, edebilmişti... 15 inci dakikada ıı':-ııımıı veren kumandan bir İlm arkasını birakmıyan ve — ö- mb"nn toplarile cehennemi bir %;'Dlh düşman fırkalarının ö- Va kurtulmak için kaçmıya ça- fdu.. Lükin buna imkân yok ap Çünkü zaten en fazla sürati sa- Bari 12 mili geçmiyen amelmanda bol to 23 mil süratindeki çevik ve ttle Blu, hasmının elinden bu sü- deliği çalışmanın beyhu - SİBi karşısında çaresiz kalı; iyordu. BARBAROS ÇEKİLİYOR ,,m' kaç isabet daha alırsa batar di- ı.,l_,_,hh"'man Barbaros'un yerini, HŞA €mrile Turgüd'a — verdiler, v Barbaros'un yetini almca alteş ve ölüm sağnağı #o başi Üzerinde —tesir — gösterme- b ":ı.;h Ko bü takib boğaz istih- topl:; 1 üuzün — menzilli sahil ':"“tm tesir sahasma kadar de- kövağı, İ.. Boğaza Kadar hasmıfı burag *7 Ve kaçıran düşman filosu Beri ederek geldiği İsti- 'inin ufukla kucaklaştı- :y:ıöxdt'n kayboldu.. taptaze ayrıldığı (Nâ- aanma akşam Üstü bitkin ve nğ;,.%“ - dönen Osmanlı do - sefer funda ettiği de- Taya :;:""nnı kadar bir daha vi- H, Ünükk Toktadi Sabal Ta) y ğ Ve cesaret edemedi. ırlnuhımbeı! böyle acıklı Hetice ile Osmanlı do- aleyhine neticelenmişti. NN h&l::m Hamidiye süvarisinin bir BEğ Yoktu. O, Bünlerden beri ü 'üe '€n bir çok vasıtalarla "lhnhnualv.,.,ı Sralarında irtibat ve Vaffak ol, ğ Uğraşmış, mu- Ve, Mühareb, ı' Sifhalarından hapı ee anlattığımız IZ Ciddede aygap İ Yoktu. O, yal- Osmanhı ği WIMıuiıMom. S karşılaştıklarını Sal kafalarla da, alkolün ahbabı biri bahriye yaren Osmanlı YO zabitleri ve ı..nh"“; Manı Fıl:,— Ça: samimi ) bin metreye inince Ave- ( ) Fe £ İsohbetlere koyulmuşlardı... Muha- rebe hakkında Hamidiye süvarisine izahat veren kaptan Çarls, bir ara« İhk elini Rauf beyin omuzuna ah- İbabca koyarak dedi ki: — Hamidiyenin hangi maksadla Akdenize açıldığını pekâlâ biliyo - » isabetler arka İrum. Gündüz, geminizde size «Mond- rostan kurtulup ta m ıgeldiniz?» Di- ye soruşumun sebebi büsbütün baş- kadır. Bunu, zaman :gelince kendi kendinize anlıyacaksınız. Denizciliğin ne olduğunu size ha- İtırlatmak. bile fazladır. Şöhretiniz, İgördüğünüz işler denizciliğiniz hak- |kında en iyi not verdirecek değer - dedir. Yalnız; böyle llk defa bulup, jortaya attığınız ve tatbikina başladı- ğınız (Harb gemisile korsanlık) işle ni başarırken, size bir arkadaş hem candan bir arkadaş sıfatile yapaca. Bim tavsiyelerime riayelt etmenizi ri- ca edeceğim. Geminiz harb sefinesi olduğuna ve mensub bulunduğunuz filo harb va- ziyetinde bulunduğuna göre dolaş- tığınız sularda memleketiniz namı- na her türlü ticaret gemilerini kon- İtrol etmek hakkını haizsiniz. Rica e- iderim Bu noktayı ihmal elmeyiniz. Zira, bu Kontrollar sizin ve gemini- zin ismi etrafında büyük akisler ya- pacak ve her cüretkâr teşebbüs gibi bu iş de bir çok taraftar bulacaktır. İEsas maksadınız düşman sahillerin- de tahribat yapmaktan ziyade Ave. Taştırmak olduğuna göre kontrol se. bebile dünyanın her tarafında yapı- Tacak dedikodular gayenizi istihsa- etmek için Averof büyük bir harb hatası Işliyerek arkanıza düşecektir. Ve tpkı Vilyams paşanın da tasvib Jettiği gibi Averolsuz bir yelken fi- losundan farkı olmıyan düşman fi- losu donanmanızın önünde perişan olacaktır. Sonradan yalnız kalan Aevrof ta ya donanmanızın önünden kaçıp sak- lanmak mecburiyetini duyacak, ya- hut yersiz bir kabadayılığa kurban olarak ya esir edilecek ya batırıla - caktır. Hamidiye süvarisi kaptan Çarls'in sözlerine hak verir bi rtayırla dinli- iyordu. Maamafih onun için de eski İOsmanlı vezirlerinden Sokullunun idare ve siyasetteki —muvaffakiyet sırrını izah eden fıkra gibi tam bir i- timadla körü körüne bir safiyetle bu düşüncelerin tatbikini tasarlıyor değildi. Sokullunun fıkrası şu idi: Ümmi bir adam olan Sokullu sadare te getirildiği sıralarda Osmanlı dev- |letinin sonsuz hududları bir uçtan ibirinin ça Avusturya krallığı diğer uçtan Rus- İnp'n: ve ya çarlığı tarfamdan daimi tehdidle- re maruz bulunuyordu. Bazan bu i- ki komşu bir ittifak yapıyorlar, ve rafu peşinize takıp fırkasından uzak. Te hizmet edecek, bu taşkın namı yok Mondros felâketinde ingiliz topçularile döğüşen manlı topçuları Bahriye Topcu kursundan geçerken İmiştir. İkamunu binasında Sfevkalâde bir | Os- İtehdidlerini müşterek bir cöpheye ,teviriyorlardı... Sokullu ümmi olmasına rağmen pratik yetişmiş, keskin zekâsını ha- yat mektebinin umumt sıralarında geliştirmiş, ferdin, cemiyetin, ken- dine göre pisikolojik tahlillerini yap- mış, bu tahlillerden çıkardığı neti- celeri de düstüur halinde hâdiselere tatbik ederek muvaffakiyetli bir sa- idaret devresi geçirmişti... Sokullu bu (ki dostu (Rusya - A- vusturya) yani Osmanlı devletinin Mmüşterek düşmanlarını biribirlerile Çatıştırmak siyasetini! güderdi. Ken- di idaresi devrinde bu siyasetin fay- dalarını gördü. Siyasette dalma Rus- ya elçisine danışır görünürdü. Her hâdiseyi ona sorar, onun fikrini alır- di Alırdı amma hiç bir zaman da 6- nun tavsiyesine uymazdı. Bir gün, devrin sultanı Sokullu - /dan sordu: — Bak a bre vezir; zamanı saade- timde devlet umurunun şirazci inti- zam içre cereyan ettiğini görüp mah- zuz olmaktayım! Ne acip maslahat. tır ki sen bir veziri pir olasın amma kâffei mehamı umuru yolunca ted- vir edesin! Sebeb ve bikmetin bil- mek isterim! Sakullu padişahının bu sorgusunu jeevabsız bırakamazdı; o, ŞU veçiz ce- Vabla padisahın merakımı hajletmiş ve ihsan almıştı: — Sultanım; zehi güç görünen u- murun hal işin evvelâ Rusyalü el- |çusine danışırım. Olkâfirin ettiği tav- İsiyenin aksini işlerim! Behikmeti hü- |da bütün işler yolunda giderler. (Devamı ver) Bir saatten fazla toprak altında koalan Türk fakiril Tevfik Özcan isminde bir adam, Ordu şehrinde halkı merak ve hay- rette bırakan bazı fakirizm tecrübe- leri fera etmiştir. Ezcümle, kendisi, üzerini halkın sımsıkı surette ve ka- lın bir toprak tabakasile örttüğü ka- pah, dar bir çukura girmiş ve toprak altında, hiç bir yerden hava ve işık 9 -SONTELGRA . .. Beşiktaş - Güneş Toyyare kupası tertib heyetinde: Hava Kurumu menfaatine on iki klüb arasında tertib edilmiş olan tay- iyare kupası turnuvasının dömi finali 16/1/938 pazar günü Taksim stad - iyomunda saat 15 te Beşiktaş - Gü- neş takımları arasında oynanacak - tır. Evvelce bu turnuvaya iştirak et- miş olan Galatasaray, Güneş, Beşik- | taş, İstanbulspor, Vefa, Beykaz, Pe- ra, Süleymaniye, Arnavutköy, Kur- tuluş, Şişli klüblerinin dömi final maçları için kendilerine verilecek davetiyeleri almak üzere cuma günü ve cumartesi öğleye kadar Hava Ku- rumunun Cağaloğlundaki — İstanbul merkezine birer salâhiyetdar me - mur göndermeleri rica olunur. Çok azalan halı yası için esaslı t şimdi, başka memleketlerden — temi Bu cihetleri ehemmiyetle gören takım tedbirler almaktadır. Bu husu | Kızılordu.. | (4 Euct soyfadan devam) |ce; bBuna dair bütün teferruatile ma- lümat neşredilmediğini söylemeğe bacet yoktur. Bu ciheti Ruslar çok gizli tutuyorlar, Yalnız bugünkü Rusyanın dünyada her hangi bir dev- letten ziyade denizaltı kuvyetine ma- lik olduğu artık meydana çıkmıştır. Çünkü bunu yabancı olan mütehas- 5 söylüyor. Fakat Rusyanın şii diki maksadı yalnız denizaltı kuv- vetlerile kalmıyarak büyük zırhlılar yaptırmak olduğu anlaşılmaktadır. | İşte Amerikaya yeni harb gemisi 1s- | marlanması bunu gösteriyor. Bu miler yapıldıktan sonra bugünkü Rusyada dünyanın deniz kuvvetine malik olan devletleri arasında sa- | İyılacak demektir. Rusyanın Uzak Şarkta Japonlara karşı yaplığı tahkimat, Fransız - Al- man hududundaki müdafaa tertiba- tını andırmakta olduğu söyleniyor. Fakat daha ziyade Vilâdiyostok- ta yapıldığı zannedilen bu. tahki - |matın asıl ehemmiyetli noktaları İsahilden daha içeride olduğu yaban- | cıların topliyabildiği malümattan anlaşılmaktadır. Vilâdi Vostok sa- hilleri söylendiğine göre bugün kuş uçmaz bir balde. Yani yabancıların | c GA aamad çabuk Mübali - İsokulması imkânsız olan büyük bir leştiler. Bir gün gelin yine dizletir |memnu mantaka sahası haline geti- ll nl.;x'muk isterken damüd beni Te ç RALEAR CA arkadan çekmek ve gelini yere dü- Kaymakam ve nüfus — 'çürmek istedi. Nisanın biri değil mi müdürleri arasında!. — ya? Aklına başka bir sürpriz gelme- Dahiliye Vekâleti, 15 - 20 kadar (Miş de, Şöyle bir eşek şakası yapmak Kaymakam ile bazı nüfos müdürleri (istemiş. Yerimden Bile kımıldama - arasında bazı değişiklikler icra et (dem. Deli miyim ben? Seneler sonra böyle taptaze fıkır, fıkır gelini bul- dum da onu yerlere düşürür müyüm hiç? Zaten içim dışım tamircinin sa- rine de esaslı tarada takib ve temas lanılması için başlıca Amerikan fir! Diğer taraftan Danimarka ile ak leketimizden Danimarkaya da mühi ( 4üncü sehifeden devam) gelinlik fistanile küçük banım da - madın kolunda nazlı nazlı gelerek oturdu benim üzerime. İpeğe öyle hasretmişim ki bu yeni gençliğimle bu yeni ve yumuşak gelini hemen kucaklayıvendim. Kara kaşlı kara gözlü güzelce bir taze. Oturur otur- dizlerimde hoplattım onu. Da- ad ayakta kaldı ve fotoğraf çektir- diler.» * 1 Nisan: ı İbetle hazırlanmış olan kararname | | pmi:ıi. iı;l! ee L RMRTİ manlarile dolu. Öyle ağırım ki.. Da- bi SĞ — mad bozuldu.» KONSER ğ 8 Nisan: Şehremini Halkevinden : dpler yi gödiyor. e kadar ça 17/1/938 pazartesi akşamı evi- ctki toprak - olduğ 1 ) miz salonunda saat 21 de değerli mu- Görünüşüm de sağlam. Arasıra ge- siki folklorcumuz tanburt Malatyalı İy,, gamad İle beraber oturuyorlar Fahri Kayahan tarafından orta ve ( , L Gi sakalı yarlar, öyle ünap Anadolu halk atalkimlet Ba şıkıhşıyurlğr ki onların bu hararet- gilendiren bir konser / verilecektir. İ Dençliği ve gençliklerinin harare- Davetiyelerin ev sekreterliğinden a- İ4( Şiklerime kadar işleyor. Onlarla bt pök İyi dostuz. Maskaralar çok hoşu- £ öaertan mâ Ml'y". Yeni nesmm Gesçi ben ötedenberi böyle sah- nelere alışkınım amma bunlar o ka- dar ileri gidiyorlar ki bazan yüzüm kızarıyor. Bir defa benim eski dostumm tekir kedi de bir misafiri ile böyle bir münasebetsizlikte bulunmuştu. Ona da kızmıştım. Neyse meslek i- icabı ses çıkarmadım. Fakat.. Fakat öksürerek kaynana birden içeri girdi. Onlar da ben de fena hsl- 'de utandık. Kaynana bana dik dik baktı. Bu ÇOCUK DUYGUSU Çok faydalı yazılar ve resimlerle intişar etmekte olan Çocuk Duygusu gazetesinin 16 ncı sayısı çıkmıştır. Çocuklarımıza bilgi veren ve yur- dumuzda en çok okunan bu güzel mecmuayı bütün çocuklara tavsiye ederiz. Fiatı her yerde 5 kuruştur. * Poliklinik intişar ettil. Doktor Süreyya Kadri Gür tara- a Ki bahit fından her ay muntazamen çıkarıl- M.k:;::oı:'n. Beğendin mi? Ben se- makta olan Poliklinik meemuasının ni buraya bunun için mi getirdim.» 55 inci numaralı İkincikânun nüs - |p e mek ister gibi idi, hası çıkmıştır. ü almadan bir saatten fazla o Vaziyet. te oturmuştur. Ve toprak altından çıktıktan sonra da sükünetle diğer mühtelif numaralarına devam et - DAVET Sümer Spor klübü başkanlığın - dan: Klübün esas nizamnamesinin ba- zi maddelerinin tadili ve diğer hu- suzatın görüşülmesi için 23/1/938 Pazar günü saat 14 de Kocamustafa paşa caddesinde C. H. P. Samatya kongre yapılmasına karar verilmiş 10 Nisan 1356 Hicef 1353 Raal #Artık evde zırıltı eksik değil. Za- Zilkade L Kânun vallı gelin, her gün kobası işe gittik- ten sonra kaynanadan fena halde 8- Yıl 1938, Ay 1, Gün15, Kasım 69 Jizar işitiyor. Ne yapsa kabakat.» * 11 Nisan «Bir gün evde büyük bir kavga şafı ve eskisinden daha büyük mikyasta halı ticaretinin ihya R — 15 İkincikânun 938 Halıcılığımızın inkişaf Bir Ticaretheyetimiz Ame rikada; bu maksatla teşeb büsler yapacak !.. ihracatımızın ih edbirler alınıyo: Son senelerde halı ihracalımız çok azalmıştı. Ve bu azalhış, seneder seneye daha mühim bir tezayüdle devam etn halı ihracatı işinde en başta gelen memleketimiz, mevküni kaybetmiştir. En büyük halı müşterilerimizden olan ve evvel- ce bizden en fazla falı sâtın alan A merika ve İngiltere, halı ihtiyacını, r. Bu yüzden evvelce n seneler içinde bu n etmektedirler. hükümetimir, hahcılığımızın * içi bir- staki faaliyet çok ilerlemiş Diğer taraftan bir hafta sonra Amerikaya hareket edecek olan tica- ret heyetimizin, Amerikada halılarımızm istihlâki ve Amerikaya halı ihracatamızın artması için imkânlar arayacak ve kredili satışlar için de teşebbüslere girişilmesi kararelaş tırılmıştır. Makine halılarına karşı son bir sene içinde Amerikada mevcud olan itimadsızlık Üzerine bazı anlaşmalar akdedileceği ve çok kıy lel örgüsü memleketimiz halılarına yeni pazarlar bulunacağı çok kuvvetle Tümid edilmektedir. Ayni zamanda, evvelce (Ford) müesseseler halılarının otomobillerde süs için kullanılması yolundaki teşebbüsü üze. i olan , Türk lar yapılacaktır. Bu suretle 'Türk halılarının ötomobil, otobüs sanayiline sokulması ve büyük Amerikan transatlantik vapurlarında âa süs makamırda kul- malarile görüşülecektir. dedilen son anlaşma muclbince mem- m mikdarda halı ihrac edilecekt HİKÂYE Eski bir koltuğun hikâyesi kası bile karıştı. Gece herkes ya- taklarına yattıklan sonra kaynana İgeldi. Sofanın loş köşesinde mukad- İderatımı bekliyen zava'lı bana hid- detle oturdu. Ayaklarını topladı. Ü- zerimde bağdaş kurdu. Garib bir şev bu kaynananın fena bir kokusu var. Barımsak karısık bir koku. Ömtüm- de bu kadar fena koku duymadım. Biraz sanra horlamağa başladı. (Göce yarısı. Ben de içerideki odadan gelen seslerin tatlı ninnisile şöyle kendimden geçmiş uyuyakalmışım. Birden başımdan aşağı sıcak bir şey döküldü. liklerime kadar geçti. Tah- takuruları öldürmek için sıcak su ,söktüler belki de... * 12 Nisan sofada «Sabahleyin kaynanayı koltukta uyuyakalmış buldular. Da- mad birden köpürdü: — Anne sen münasebetsizlik ya- pıyorsun. Bir perdelik facia daha..> * 21 Nisan «Ne olduysa bana oldu. Kısa öt zamanda başlıyan ve nihayete eren geçimsizliklerden yine en gçok zarar göven be noldum. «Koltük uğursuz geldi» diye beni tekrar ayni hamalım - sırtında eski mobilyacının dükkânına getirdiler. Dünden beri buradayım. Fakat bu 'defa burada kolay müşterim çıkaca- Ha benzemiyor. Çünkü demin şiş - man, melon şapkalı bir adamcağız benim için pazarlık etti - Bakalım kısmet olursa ona satılacağız gali- ba. Yanımda sıska bir sandalye dö- nerek bana; «Eyvah, dedi. Bu şişman adamın elinden çekeceğin var, O bir. otur- (duğu zaman adamın (!) canını çıka- rır vallah,» Gülümsedim. «Yavrum sen derdi- ne yan dedim. Biz kös dinlemişiz. Ben paşanın konağında iken kadınlı lerkekli bana oturanlar yüz yirmi ki- lodan aşağı değillerdi.» Sığka sandalye sabaha kadar uyu- madı.s 4 FİLE Kimyager Hüsameddin Tam idrar — tahlili 100 kuruştur. 'oldu. Gelin, kaynana, damad hepsi biribirlerine girdiler, Araya olmakla kayıtlı üyelerin gelmeleri önemle rica olunur. eei ÜĞ a. bir el # IKALMINA Nevralji, Artritizm. Romatizma ve Diş Ağrıları GünBaş J