June 3, 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

—— 3.6.0935 sokar JA HAVA KURUMUNA YARDIM Toplantılar Yapıldı (HUSUSİ MUHABIRIMIZ TELEFONLA BILDIRIYORJ Ankara, 2 Haziran Yurdun her tarafında hava tehlikesini bilenler cemiyetine Ye yazılmak için hararetli bir liyet olduğu buraya gelen Muhtelif telgraflardan anlaşıl - Maktadır. Halk âdeta biribirile Yarış eder gibi teberrülerde bu- ktadır. Birçok vilâyetler- © hava kurumu idare heyetleri $arbaylar, ticaret odalarınm iş- tirakile büyük toplantılar yapıl Miş ve yurdumuzun maruz bu - luğu hava tehlikesi vatan - “aşlara söylevlerle anlatılmış - tir. Yapılan teberrülerin çok ya a mühim bir yeküna yükse- eği ümit edilmektedir, Bir - Suk yerlerde muhtelif müesse - eler, fabrikalar, hava kurumu - Ma ehemmiyetli yardımlarda bulunmuşlardır. Dün bu hususta Mersinden şu telgrafı aldık “Bugün hava kurumuna ilba- yın başkanlığı altmda halk par- tisi başkanları, hava kurumu İ- dare heyeti, Şarbay, tecim oda- sı başkanı ve diğer zatlardan mürekkep önemli bir toplantı yapılmış, hava tehlikesini bilen üye kaydi için görüşülmüş ve ka yıt işini kolaylaştırmak ve yapı- lacak propaganda ve neşriyat işlerini düzenlemek üzere esaslı bir program hazırlanması karar laştırılmış ve bir komite seçil - mişti. Bu toplantıda bulunanlar derhal yirmişer lira vermek su- retile üye kaydolunmuşlardır.,, Dün Uşakta da hava tehlike- sini bilen üye yazmak için bir toplantı yapılmış ve bir çok kim seler 20 şer lira taahhüt etmek suretile vatani vazifelerini yap- mışlardir. ilk Pazar Tatili Dün Bütün Memlekette Her Yer Kapalı İdi Mahmutpaşa yollarındaki tenhalık Dün yeni hafta tatili kanunu göre, ilk tatil günüydü. Ev- i içe cuma günleri kapalı olan ğin resmi, hususi müessese - » dükkânlar, mağazalar ka- 1 idi. Şehir, tatil günlerine a us halini almıştı, Halk ye- kanunun tatbikatını çabucak | imsemiştir, Evvelce cuma - açık olan, halkın yemesine, esine, temizlenmesine mah- olan yerler, dün de açıktı. nez TÜRK - YUNAN TiCARET Yakında Yeni Bir Takas , Mukavelesi Yapılacak ty tina , 29 (Hususi muhabiri. | tır. Bu mukavele 1933 senesin - Men) — Bundan evvelki bir | de yapılmıştı. Ö zamana kadar ti, tubumda, Türk - Yunan ti- | Yunanistan Türkiyeye olan dağıtın aleyhimize bir şekil al | ihracatı, Türkiyenin Yunanis - ağ bugün mevcut olan ta - | tana olan ihracatina karşı pek My pukavelesi daha uygun bir | azdı. Vakra bugün için de gene tır. Pazar gününün tatil oldu- ğunu unutan bazı kimseler, günlük bakkaliye ihtiyaçlarmı bulmakta biraz güçlük çekmiş- lerdir. Bundan sonra, perşembe yerine, cumartesi günleri, ev ih tiyaçlarını tedarik etmelidir. Mekteplerde imtihanlar de - vam ediyor. Düne tesadüf eden imtihanlar bugün * yapılacaktır. Halk, dün, tatilden istifade e- derek, güzel bir gün geçirmiş - tir. Herkes vapurlarla uzak say fiyelere, kırlara gitmiştir. kagit düzeltilmezse, büsbütün | müvazene Türkiyenin lehine ise “lâcağını bildirmiştim, de, aradaki nisbet Türkiye aley- k Tlemnuniyetle öğreniyorum | hine azalmıştır. İşte size birkaç yeahsettiğim takas mukave - | rakam : i in bir yenisi yapılacaktır. ener özkiyemin , Yünlerienisim 5 ' b Yunanistana o Türkiyeye Haziranda bitecek olan tbracı ihracı ükaveleyi hükümetimiz fes | 1930 o 392477000 | 10,570,000 tir, yalnız bir yenisi yapı | 1931 (o 451.513.000 (| 13,205,000 sin diye 15 Ağustosa kadar | 1932 ( 264,701,000 (| 8,733,000 int Gamer 1933 — 274,416,000 (o 22.920000 ame 1934 © 253,414,000 © 51,245,000 1933 ve 1934 senelerinde Yu- nanistanın bize ihracatının art- tığı ve bizim ihracatımızın ise azaldığı görülüyor, Çünkü, Yu- nanistanla yaptığımız ticaret mukaveleleri 1933 senesinden başlamatkadır. Bizimihraçatı - aşlhakika, burada neşredilen Br, Stiklerin de gösterdiğine Türk - Yunan ticaret mü - $i bizim aleyhimize ve on lehine olmağa Yunanis - 1 aptığımız ilk ticaret mu- Mlesinden itbaren başlamış - ga Ankara Resim Bir Çok Vilâyetlerde Dün | Sergisi Fazla TAN Hava Tehlikesini . Bil Hepiniz, bilirsiniz ki: “Yurtta barış ve dünyada ba- rış başlıca prensiplerimizden - dir.” Bu, Cumuriyet o Halk Parti- sinin programında, hiç değiş- mez, devlet siyasamızda hiç saşmaz bir esastır. Bunun böy- - pi . L ba- Rağbet Gördü) yutma ammmızn ger Ankara, 2 (Hususi muhabiri- miz telefonla bildiriyor) — Gü- zel sanatlar birliği resim şubesi- nin Ankarada sergi evinde açtı- gı 12 inci resim sergisi büyüc muvaffakiyet kazanmıştır, Dün Pazar tatili olduğundan hir çok mektep talebeleri güzel sanat - ların takdirkârları sergiyi gez - mişlerdir. Bu arada bazı tanın- muş şahsiyetlerin tabloları ö - nünde durarak takdirlerini giz- lemeğdikleri görülmüştür. Sergide bulunan ressamlar gezenlere muhtelif eserler hak- kında izahat vermişlerdir, Vecihinin köprü ve dere tab- losu, Sürurinin bir han içi, Ha- Hil Şevketin çıplak kadın tablo- su, Ayetullahın' eserleri, Namık İsmail ve Feyhamanm portre- leri bilhassa nazarı dikkati cel bediyordu. Sergi haziranm on beşine ka dar açık bulunacaktır. TURKÇE HOCALARI Ecnebi Ve Akalliyet Okullarında Kültür bakanlığı ecnebi ve e kalliyet mekteplerindeki Türk muallimlerin geleceğin: iyi bir gözle tetkik etmektedir. Bu mü alimlerin, resmi mektep mü- alimleri gibi bareme benzer " İş bi velilerine göre maaş“ larma zam yapılması esası ka - bul edilmektedir. Bu mektep- Jerde 10 — 12 senedit muallim- lik yapan kimseler vardır ki ma aşları hiç artinamış, bilâkis ba- zı yıllar, endişeli sarsıntılar ge girmişlerdir. Bukanlık bu hu susta bir kanun projesi hazıtla- mıştır. Bu mekteplerin idaresi bakanlıkta ayrı bir direktö.lük. le idare olunacaktır. Bu mekteplerdeki Türk mu - alimleri şimdiye kadar bir kaç defa tasfiyeye tâbi tutulmuş ve muallimlik mesleğinin istediği şartları haiz olmıyanlar çıkarıl- mıştır, Şimdi, bu mekteplerde, senclerdenberi muallimlik ya - ! yan kıdemli, tecrübeli kitnseler vardır. Bakanlık, bu mekteplerin ilk kısımlarında ders okutüp ta mü allim mektebinden mezun bu- lunmıyan, mesleki ders okuma- mış olanlar bu bilgilerini kuv- yetlendirmeğe karar vermiştir. Bu yaz tatilinde bu gibi müal - Jimler hazırlanacaklar ve eyıül- de mesleki derslerden bır imti - han geçireceklerdir. mızın azalması ise, bilhassa ih. racatımızın basında gelen ka - saplık hayvanlar, ziraat mahsul leri ve yün, pamuk, gibi iptidai maddelerimizin bu mukavele - ler yüzünden kleringe tâbi tutul masından ileri gelmektedir. Yeni yapılacak ticaret muka- velesinde bu noktaların gözö - nünde tutulması herhalde icab edecektir. Çünkü bu son muka- vele, Yunan istatistiklerinin de gösterdiği ve bizzat Yunanlıla. rın da itiraf ettikleri veçhile üstelik Yunan fabrikatörlerinin Türkiye piyasasma fazla ehem- miyet vererek mal ihraç etme - melerine rağmen aleyhimize ol muştur, Bu yüzden en çok isti . nad ettiğimiz kömür ihracatı - mız bile azalmak tehlikesini göstermiştir. Fikret Adil lileşmesi için, ve insanların bi- ribirile iyi geçinme yollarında yükselmesi için dünyada barışı araç saydığımızı Cumuriyet Türkiyesi, yıllardanberi güttü- ğü bu değişmez ve şaşmaz siya- sası ile bütün dünyaya göster- miş bulunuyor. Ancak bizim bu yoldaki ha - reketimiz, yurdumuzu, yakm veya uzak, bir gün korumak 70- runa düşmiyeceğini cüda sağlı- yamaz; çünkü Örta Avrupanın duruşu ve dünyanın gidişi, yer yüzü uluslarının, biribirine diş biliyenlerin duruşundan ve gi- dişinden henüz kurtulamadığı- nı göstermektedir. Eğer dünya barışı bir gün bozuluverirse, bu bozukluğu “her ne pahaya olursa olsun önlemek ve sav- mak bizim elimizde olamaz.” Onun içindir ki; “Vatan savğasını* ulusal ödevlerin en kutlusu” olarak alıyoruz; “gerekirse “ui uğurda yurdun canlı cansız bütün var- Jrklarını ve kuvvet araçlarını kullanmağı esas” tutuyoruz. (Parti programı, madde: 72). Bu esaslara göre, kura ordu- muz, her yönden yurdun, ulu - sun güvenine yaraşık bir olgun- luğa ermiştir. Deniz ordumuz da, deniz araçlarımız eksik ol. | makla beraber, kıyılardan gele- bilecek salgınlara karşı kendi- mizi koruyabilecek bir durum - dadır, Fakat havada böyle de- giliz, * Saym İsmet İnönü söylüyor: “Hava araçları, uçaklar, on 1 — Öyledir: On yıl değil, daha dört yıl. önce, uçakların havada en çok 8 saat kalabil - diklerine göre takatik manev- raları yapılıyordu. Derken uçakların havada kalış güçleri birden artıverdi. Okanları aştılar, Amerikadan Avrupaya uçtular, Avrupanın gözeğinden Avustralyaya geç- tiler. Artık 8 saat değil, 28 de değil, hatta 38 saat te değil, ar- tık günlerce havada kalabilmek ereğine eriverdiler. 2 — On yıl değil, daha dört yıl önce uçakların yüksek dağ- İarı aşacak derecede yüksele - medikleri düşünülerek, ona gö- Te birçok yerlerde hava tekniği kurmağa çalışılıyore 1. Derken yükseliş kapasiteleri de artıver di; yeryüzünün en yüksek dağ- yıl önceki duruma nispetle | siz bir . »— 1 2 İnönüsdiyer maz ilerleyiş..r göstermiştir.” iz hali her yurttaş, her yıl en Üyeler... yebilecek, köprülerimizi, istas- yonlarımızı, demiryolla- rımızı bozacak, şehirlerimizi, kentlerimizi, köylerimizi, fabri- kalarımızı yakıp yikabilecek düşman hava uçaklarına karşı ne kara ve ne de deniz araçları- muzla korunmamıza imkân yok tur!, Çünkü bunlar, hem yük- sekten uçarlar, görünmezler ve seslerini de işittirmezler ve he- le bunlar geceleyin saldırırlar- sal, Onun için havadan salgınlara karşı, ancak hava kuvvetlerimi- zin savğaları ile korunabiliriz. Peki, hava kuvvetlerimiz yok mu? Var, ama bu ödeve yeter derecede değildir. Onun içindir ki, sayın İnönü “Türk yurdu, Türk ulusu hava- dan gelecek salgınlara karşı tehlikededir.” diyor. Ne yapmalı? Hava kuvvetlerimizi de, ka- ra ordumuz gibi, kendine dü - şen ödevi yapabilecek bir dere- ceye çıkarmalıyız. Nasıl mı? Onu da İsmet İnönü söylü- yor. O İsmet İnönü ki, yurt hizmeti uğrunda Yemen elle - rinde kavrulmuş, Çanakkale savğasında pişmiştir. Palestin yönlerinde Atatür- kün yedinci ordusunda Üçüncü Kolordu komutanı olarak ye- tişmiştir. Sonra yeryüzünde bir eşi daha görülmemiş şartlar, çetinlikler içindeki kurtuluş sa- vaşımızın iki İnönü boğuşması- nı kâzanmıştır. Atatürkün baş- buğluğu altında Sakarya ve Dumlupınar meydan döğüşle - rinde düşman ordularını bozup yenerek son olgunluğuna ermiş tir; o İsmet İnönü ki, Atatür- kün direktifleri ile Lozan siya- sal meydan vuru * asında da, Türkün siyasal, ulusal, ökono- mal, tüzel, süel ve finansal bü- "tün erginliklerini bütün dünya- ya kabul ve imza et erek, eş- ser kazandırmıştır. İş- havacılık kuruluna yirmi Tira versin, yeter, O zaman, korkma- yınız, h.vadan gelecek tehlike- İere karşı rahat uyuyabilirsiniz, Böyle olmadıkça bütün tarihin- de coğrafik durumu her türlü siyasal akışların birleştiği bir yurt olan yurdumuzda, fahat olacağımıza inanamayız. Ö halde, yeryüzünde, hiçbir ulusun yeneme(;: güçlükleri yenmekte biricik olan Türk ulusu.. Cömert kalbini havacılık ku- rumuna aç!. "Hava tehlikesini bilenler” listesine girmek için yarış et! Çünkü Atatürk diyor ki: “Bu ulus en 20r zamanlarda memleket ödevlerine (canla, başla koşmuştur. Istediklerin. den daha fazlasını başaracak - larından, kilometrelerce daha | Jardır. Tuttukları yol doğru- yükseklere çıkrverdiler, dur.” 3 — On yıl değil, daha dört Yeşilköy yıl önce, uçakların saatte aldık- Ali Rıza Erem ları yz 120 -200 kilometreyi geçmediği esası üzerinde, bir - çok ülkelerde havadan korun- BELGRAD'DA pm ikea imali ma tedbirleri almıyordu, der- ken, yolun bugün 500 - 700 ki- lometreyi bulduğu görülüverdi. Şu sözlerden çıkan sonuç şu- dur: Demek ki, Adalar Denizinde- ki adalardan birinden kalkacak bir düşman uçak filosu yurdu- muzun en batı ucuridan, en do- ğu ucuna kadar olan ke- sirsiz 1600 kilometrelik uzunluğu üç Saatte ala- bilir. Yurdumuzun (havasını zehirli bombaları ile istediği yerde zehirliyebilir, ye- re atıp yakabilir. Ve dönüp üç Umumi Bir Grevmi Var? Belgrad,2.A.A.— Zagreb, Belgrada, yarm umumi grev i- lân edileceği hakkımda haberler dolaşması üzerine ayrış (muha- lefet) önderi Vladimir Maçek bü haberleri yayan kimselerle hiç bir ilgisi olmadığını ve kış- kırtıcı (tahrikâtcı) olarak anla- şılması lâzım geldiğini bildir- miştir. Belgrad, 2.A.A. — Başbakan Yevtiçin listesinden seçilen say- saat içinde de kalktığı yere gi debilir, Bunun için de ona 6 - 7 saat yeter, Tekniğin bu hızlı ilerleyişi önünde, bu saatlerin, yarın ya- ryada indiğini görmiyeceği- mizi kim sağlıyabilir? Çok dikkat edilecek bir nok- ta Bu şartlar. altında, havaları- mızı, ekin tarlalarımızı zehirli. lavlar bugün İskopiçinada * ilk toplantılarını yapmışlardır. Toplantı bu listenin bütün say- lavları, hükümet üyeleri ve bir gok ayan üyesinin katılmasıyla yapılmıştır. Toplantr haşbakan Yevtiç ta- rafından açılmıştır. Yevtiç ver- diği söylevde saylavları seçim- de elde edilen başarımdan do- leyi tebrik octtikden sonra 5 3 ——— BALKAN KONFERANSI ği Kongresi B an konferansı hekimler birliği kongresini perşembe gü- nü Bükreşte yapacaktır. Türki» ye namına gidecek heyet baş - kanı Profesör Dr Akil Muhtar, dün bize bu mesele hakkında şunları söylemiştir: — Balkan o konferanslarının kararile teşekkül etmi olan Bal an hekimleri birliğinin yaptığı tıbbi Balkanlar kongresinde bulunmak üzere çarşamba günü »reket edeceğiz. T-hbi toplantı Bükreşte perşembe günü açıla- caktır. Burada her Balkan mem leketinden gelen pr “esörler bi- rer saat süren birer konferans vereceklerdir. Ayrıca da köyler hıfzıssıhhasına ve hekimliğe ait birer rapor vereceklerdir. Sıhhi ve fenni kısımlarda mevzuu bahsolacaktır, Memle » ketimizden bu kongreye on doktor iştirak edecektir.,, Bükreş kongresine gidecek heyet orada dört gün kalacak ve memleketimize dönecektir. POLIS AKINTI BURNUNDA Balık Dolu Bir Kayık Devrildi Dün sabah saat ,5 ta Büyükde- rTede Önerin dalyanından, Dur- sunun idaresinde kalkan 400 ki- lodan artık balık yüklü kayık dokuzu 10 geçe Kandilli akımı- sından geçerken sularm cereya mına dayanamamış, devrilmiş - tir. O aralık geçmekte olan mez bahanın 4 numaralı et motoru batan kayığı görerek yetişmiş, denizde çırpınarak sulara karşı koymağa çalışan Dursunu kur” tr, Kayığı da motorun peşine bağlayarak İstanbul liman ida - resine getirmiştir. Vaka dalyan sahibine bildirilmiş, kayık ve Dursun Büyükdereye özel bir gönderilmiştir. Ot yüzünden Dün saat 15 te Eminönünde sebze iskelesinde o Kalifaryalr sebzecilerden Enver ile matra- bazlardan Cemal arasmda kav- ga çıkmıştır. Ot yüzünden çı- kan bu kavgada Cemal, Enveri Sol kaşı üzerinden yaraladığı i- çin yakalanmıştır. Minder altından Aynalı kavak Okmeydanı cad- desinde 23 numaralı evde Otu - ran Polisa ismindeki kadın, ay n: evde oturan Mikada isminde- ki kadının, minderi altında sak- ladığı 10 lirasile bir altm yüzü- Zünü çaldığını iddia etmiştir. Mikada yakalanarak aranmış bütün çalman para ile yüzük bulunarak geri alınmış Polisaya verilmiştir. Tav'a oynarken Evvelki gün Galata kahvele- rinden birinde iki arkadaş tavla oynarken yanlarında seyreden Raco adında biri oyunculardan Mihalın yaptığı bir hatayı söy- liyerek kaybetmesine sebep ol - muştur. Bunun üzerine Mihal sustalı çakı ile Racoyu başın - dan ağır yaralamıştır. Yaralı hastahâneye ve Mihal da kara* kola götürülmüştür. Benzinler tutuşunca Yeni mahalleden Taksime gelmekte olan şöför Ahmedin i- daresindeki otobüsün yolda akü mülâtörü bozulmuş, şöför Ah * met ile muavini bozukluğu ta - mir ederlerken birdenbire mo - tordaki benzinler parlamış hem Ahmet, hem Hasan ellerinden ve bacaklarından yanarak yara lanmışlardır. ————-... mayıs tarihli listesinde dayan- dığı ve ezici çoğunluğu kazan- Gığı ulusal siyasasının e başlıca noktalarını tekrar etmiş bun- dan sonra Kral Aleksandr tara- fından acılan eseri başarımla yürütecek olan ulusal temsil heyetinin bundan sonraki çalış- ması hakkında bilge vermiştir. , Bundan sonra başbakan ken- di listesindeki saylavlarm par- lamento grupu önderliğine oy» birliğile seçilmiştir. re A A e e AMMA