25 Nisan 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4

25 Nisan 1936 tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

SA No, 118 Felâhi vatan grupu 15 maddelik ; * bir proğram İşte; Beyoğlu kaldırımlarında her rastgeldiği Ingiliz nefer ve zabitine hülüs çakmak için; — Havar yü, centilmen?.. Diye sırnaşan, ve nefsinde bir zer- Te bile şeref ve izzet duymıyan o sa-| bik nazır ve âyan âzasının (mazlüm| termek istediği züm- | re, -İşte bu sabık mebus gibi- hissen, ruhan, ve vicdsnep hasis yaratılmış beş on kişiden mürekkep sefil ve ha-| miyetsiz bir zümreden ibaretti, * Bu sırada, meb'usan meclisinde de garip bir fikir tebelltür etmekte idi... Evvelâ şunu arzedelim ki, mecliste | (mühelefet) namma hiçbir gey mev-| cut değildi. Muhalif fırkalardan, hü- riyet ve İtilâf fırkasma mensup bir tek meb'us olup o da,(Karahisarı şar ki mebusu, Ömer Feyzi efendi) den fbaretti. Ve bu zat ta, milli teşk hiçbir muhale - Ankarada ve- rilen karar (müdafaai hu- kuk grüpü) nun teşekkül etm, bu teşekkül de Anadolu ve Rumeli teşkilâtı temsil (o eylemesi rada toplanan küçük bi arasın- da şöyle muhavereler baş göstermiş - ti: — Istanbul, âdeta işgal altındadır. Ve bu işgal kuvveti de, en ziyade teş- kilâtı milliyeye eleyhtardır, Şimdi bu| rada (müdafaai hukuk) namma bir| grup teşkil edersek, ihtimal ki, itilâf devletlerinin hoşnutsuzluğunu ve bel ki de müdahelelerini mucip olacak - tır. Madem Ki, (misakı milli) yi ka- bul ettik.. Ve bütün fikir ve gayeleri - mizi de ayni misak üzerinde birleştir. dik. Teşkil edeceğimiz (o grupun adı, (müdafaai hukuk) olacağma, başka bir şey olsun. — Meselâ ne'ölsun?. — Madem Ki, hepimizin gaye Mmaksudu, vatanm selâmet ve felâhı- na sittir. Şu halde; selâmeti vatan. Felâh: vatan gibi bir şey olsun. Bu fikir, mebusların ekseriyetine cazip gelmiş; erhal (felâhı va - tan) ismi tercih edilerek bu isimde bir grup teşekkül etmişti, Mecliste, bu isimde bir grup te - gekkül etmesi; Anadoluda ve bilhas- sa heyeti temsiliye arasında büyük bir hoşmutsuzluğa sebebiyet vermiş - ti. Çünkü, bu isim etrafında toplanan mili dava karşısında i hukuk) teşekkülü ile his- sen ve fikren beraber olmalarına şüp- he edilmemekle beraber; Anadolu ve Rumelideki Türklerin vahdetini gös- teren bir ismin feda odilerek başka bir isim altında yeni bir teşekkül vü- cuda getirilmesi; bilhassa düşmanlar tarafından bir ayrılık şeklinde telâk- ki edilecekti , Garibi şurasıdır ki, bu grupu teş - kil eden zevat arasında, en hararetli (müdafasi hukuk) cularla, Kuvayi Milliyenin Istanbul teşkilâtma men - sup en mühim erkindan bazı zevat ta görülmekte idi. Bu zevatm grupta ; (müdafaai hukuk) un.) (felâhı vatan) grupuna kalbedilmiş olduğuna dair fikirlerde bir şüphe u- yanmasına sebebiyet vermişti. Ayni zamanda, İstanbul teşkilâtırm; (> yeti temsiliye) yi çekemiyerek - ve a- şağı, yukarı Ali Rıza Paşa kabinesi erkânile de bir itilâf husule getire - rek- Anadoludaki milli kuvveti heye- ti temsiliyenin elinden almak maksa- dile bu grupun teşekkül ettiğine da- ir birdedikoduda zuhura gelmiş t. ve Felâhı vatan grupu, 15 maddelik! bir program tanzim etmişti. Ve bu programım en mühim maddeleri de şunlardan ibaretti: —Grup, tamamile (misakı milli) esasatmı kabul etmiş.. Ve bu esasatı aynen takip ve tatbika karar vermiş- tir. — Grupa dahil âzanm bir nazmlık kabul edebilmesi için, grupun (ekse- riyeti sülüsan İle karar) vermesi el- zemdir, — Hükümetten vuku bulacak isti- zahlarn esası; evvelâ heyeti idareye bildirilecek, ve heyeti umumiyede mü zakere edildikten sonra; ekseriyeti Ara hâsıl olursa, o zaman meclise i#-| tizah takriri verilecektir. — Grupun münasebatı hariciyesi yani, hükümet ve mahafili siyasiye ile teması hususatı; heyeti idarece, n İhazarınızm her makam nı - |kiyle müdafan edileceği | mekte İni bildi EN Ziya ŞAKİR hazırlamıştı heyeti umumiye meyanmdan ihtisas larına gö ntehap zevat marife- tile idare edilece Heyeti ide tarafmdan — gizli mutlaka ile seçilecektir. —EH i idarenin vazifesi, iki devam edecektir. (âzanm tekrar inti habı caiz — Heyeti idare, dokuz âzadan te- şekkül edecek; içlerinden biri, kâtip - lik vazifesini ifa eyli heyeti umumiye 2 Şu maddeleri tahlil edenler;bu grup İle Ali Rıza Paşa kabinesi arasın da gizli bir itilâf vücuda geldiğine hük metmektelerği. Nitekim; İstanbul Ku vayi Milliye rüesasından (Kara Va - sıf, Rauf, Bekir Sami) Beyler tara - fından, heyeti temsiliye reisi (Musta fa Kemal Paşa) ya çekilen şifreli bir telgrafta: (.. Meclis, resmen kilşat ve heyeti temsiliye namma umurun kendilerine tevdi duğu mebusana bildirilmi nazaran, atiyen evamirinizin ac nize tebliğini; ve tarafı edilmiş telgrafla edilmiş ol. e itimat buy rulmasını rica ve arzı tazi riz) Denilmesi de bü kanasti takviye et i. Çünkü, Ali Rıza Paşa ka- binesi de artık heyeti temsiliyeye iş- ten el çektirmek istemiş; ve bunu da umumi telgraflaria Anadoluya bildir mişti, Meselenin en garip ciheti şurasıdır ki, Ali Rıza Paşa kabinesinin fikrini okşiyarak heyeti temsiliyenin millet- ten aldığı kudret ve salâhyeti İstan- buldaki Meclisi Mebusana vermek is - tiyenler; bir taraftan bu arzunun hü- sulüne gayret ederlerken, diğer ta - raftan da Mustafa Kemal Paşaya çek tikleri şifreli telgrafta; Fındıklı sa - rayında bulunan meclisi mebusanm nekadar çürük esi a İstinat ettiği- ktelerdi, Rauf Bey tarafmdan Mustafa Ke- mal Paşaya çekilen bu telgrafta, (is tihbaratı mevsukaya nazaran, göyle| bir vak'a hikâye edilmekte idi. Ingilizler, sabık Sadrazam Tevfik Paşaya müracaat etmişler; — Meclisi milliyi toplamamalı | el niz. Demişlermiş... Tevfik Paşa da bun) lara: — Kanunu Esasi mucibince buna mecburiyet... olduğunu bildirmiş. İn -| gilizi, — Fakat meclis, itilAf devetleri âleyhine galeyan ederse, ne yapar - | İsınız?.. diye sormuşlar... Tevfik Paşa da,| şu kısa cevabi vermiş: — Fesih ve tatil, hukuku padişa- hidendir. Demiş. Bu istihbarat, ister (mevsuk), ve isterse (meşkiik) olsun; hakikat bun dan ibaretti... Şu anda İstanbulun Fin dıklı sarayında, meclisi mebusan $a- lonunun yaldızlı tavanmda,ince bir kı la merbut, iki tarafı keskin bir kılıç sallanıyor.. Ve, mebuslarn oradaki baka ve hayatı da, -bir tarafımı iti- lâf devletleri; diğer tarafını da padi « şah Vahidettin teşkil eden- bu keskin kılıç altında titriyordu. Bu İnce kıl, nasıl olsa kopacak. Ve | o keskin kılıç ia meclisin bağrına sap) su geti ilerek (heyeti temsiliye) yi hü kümden iskata çalışanlar, acaba öyle feci bir günde, kime ve hangi kuvvete sarılacaklardı?.. * (Felâhı vatan) grupu tegekkül e - der etmez; Ali Riza Paşa kabinesi, geniş bir nefes almıştı. Artık vükelâ heyeti, takım takım grupa devam &-| derek birtakım müzakerata başla -| mişlardı... Bu müzakeratm esasmı, Sadrazam tarafından teklif edilen: Kuvayi Milliyenin, ikinci bir hükü- met şeklinde görünmemesi; Hükümetin icraatma müdahale et- memesi; Maraş taraflarmdaki harekâtın ön! ha ilerilere kadar temdit edilmiyerek orada tevkif edilmesi, (Siyaseten mucibi muhassenat) ol- | mak için intizam ve âsayişin temin edilmesi; Ankrsya yeni vali ve ku - mandan gönderilmesi, (Arkasi var) TA i Fotoğraf | i Tahlilleri Keen 2 | Fotoğraflarınızı bize gönderiniz, karakte-| rinizi size söyliyelim! Her şeyden evvel, hayat merkezi- ni erkekte tesbit etmek istiyen ihti- raslı bir tip. On- da kadmda mev- cut bütün meziyet ve kusurlar var- dır. Olgundur. Sözlerden | ziya - de hareketlerle kek tarafından iküm © altında bulunduruk mak ihtiyacı var- Başkalarının lünç taraflarını görür, onlarla eğ- lenir. Gürses * Şiddet (Oveya İstihza (tazyik ettiği hisleri ile hayat arasında bir nisbetsizlik (e var- il dır. Kararsızlık. ği tan mütevellit se- beplerle, © gevşek ve devamsız ar- suları vardır. Me seli seyahat 4t- mek ister. Haya- tın darbelerine 18- trap ve gururla mukabele © eder. Meselâ, tayyare- cilerin adali (Ove müstakil haya - (o Sabahattin tmı sevebilir, Fakat muhakkak di- yebilirim ki, bu hayat kendisi için tehlikelidir. Yolunun üzerinde haya- tını ahenge sokacak bir kadm bul- mak ihtiyacr vardır. Sanayi Müfettişi Bay Ne- simi öldü Iktisat Vekâleti Sanayi Müfettişi | Bay Nesimi 12 gün evvel tutulduğu zatirrigden ölmüş ve cenazesi Ve-| kâlet, Sanayi ve Milli Bankalar ileri gelenlerinin Uiştirakile (& Ankarada törenle kaldırılmıştır. Bay Nesimi Belçikada makine mü- hendisliği tahsilini ikmal etm Dört senedir Sanayi Müfettişliği va- | zifesini y “makta idi, İ yalışkan ve faziletli üihendi- simiz olan : Nesiminin 27 yaşmda, yurda en çok faydalı olacağı bir st- rada hayata gözlerini kapaması memleket için büyük bir ziyadır. Ailesine, Vekâlet ve Sanayi arka- daşlarma baş sağlılığı dileriz. İRTİHAL Uzun zamandanberi muztarip olduğu hastalıktan kurtulamıya - rak Cuma günü saat 12,30 da ve- fat eden İzmir 176 mcı. alay ku- mandan muavini Bay “Tevfiğin haremi Doktor miralay Bay Mus- tafanm gelini Yanyalı Bay Isken- der ve Bayan Hafız Nimetin kızı Bayan Lütfiyenin cenazesi bügün Beyazıt lüpçüler çıkmazı 6 num: radan kaldırılarak Eyüp cami de öğle vaktinde namazı ktlm, caktır. Mevlâ rahmet eyliye Bugün : Her halde ŞIK SINEMADA Gösterilmekde olan emsalsiz Herkesondan Bahsediyor harika filmini görünüz. Dühuliye 20 kuruş İlunmuştur. Abone ve ilân şartları: Türkiye için Dışarı için Lir K. iade öy Lira K. Bir aylık : . 1 “— İlân için İlânerlik Şirketlerine müracaat edilmelidir. Küçük ilânlar ruya İdaremizce almabilir. Küçük ilânların 5 satırlığı bir defalık 30 kuruştur. 5 satırdan fazlası için satır başma 5 kuruş alınır. Bir defadan fazla için ye kündan X 10 kuruş indirilir, e 1 yelik N Hava fehlikesi Aydında muvaffakı- yetli deneme yapıldı Aydın, (Tan) — Dün akşum Ay- dında ışık söndürme denemesi y pılmıştır. Deneme saat 20,30 dan 21,30 a kadar sürmüş, yüksek binala rm Üstlerine, minarelere ve şarın dışımdaki 'yilksek tepelere çıkan ö - devliler ışık görünüp görünmediğini İkantrol etmişlerdir. Kalb para mı? Sivas zabıtası önemli tahkikat yapıyor Sıvas, (Tan) — Hafiğin Ipsile ka- munundan Kel Mehmet, kalp olduğu anlaşılan bir gümüş elliliği sürmek isterken tutulmuştur. Mehmet, zabitaya verdiği biribirini tutmıyan Evvelâ, bozdurduğu zam fından kendisir müş, fakat bu ide miştir, Tahkikata devam © Müspet bir netice almaca maktadır. ifadede iddialarda bu- bir beş liralığı bir tuzcu tara - verild ne sür- mektedir, umul « Yeni mektepler Kandıra, (Tan) — Kocaeli ili köy i jilçemiz Şeyhler nahiyesin- ' dı deki pan: ilkmektebin eksik- lerinin ikmali için burada 500 lira- lık bir havale göndermiştir. Ayrıca ilçemiz merkezindeki pa ilk okul için de &0 bir bavale gönd Bugiln matinelerden itibaren YI LDIZ Sineması Yaz mevsimini açıyor.* JOHN BOLES ve ANN HARDİNG tarafından emsalsiz bir 8 lan (Unutmayan Kadın) filmini geçen SEVEN KADIN Fransizca sözlü film başlıyor. Fransız Tiyatrosunda 26 Nisan Pazar ve 28 Nisan kişiden mürekkeb Eüyük KORO Solistleri ile RUMEN DEVLET KORAL ceklerdir. Yerlerinizi şimdiden tutunuz, Biletler: Tiyatro gişesinde ve Cemiyeti Kaza Merkezinde satıl- maktadır, Telefon 21035. Haşiye: El programlarında; ne 21,30 du başlıyacağı sehven yazıldığı ve 20,30 da başlıyaca- ği tekrar ve tavzih olunur. Dühuliye 25 kuruş Salı akşamları saat 21 de ve bütün Heyeti yalnız 2 müsamere vere- Eminönü Köprü başında Kızılay işbu konserlerin saat 20,30 yeri- Biletleri almakda acele ediniz. sı teeyyüt etme- | mahküm (Hususi muhabirimiz yazıyor) Aydın, 21 Bozdoğana bağlı Alamut köyün- den işkence ile öldürülenlerin mu * | hakemesine Aydın ağırceza mahke - İ mesinde m edilmiştir. Genel Sa- vaman Şükrü, Hüseyinin ölüm ce - zasına çarptırılmasını, suç ortakları mahpus Veli ile serbest Blarak mu - | hakemesi görülen Alinin beraatini is temiştir. Avukatlarm müdafaazmı da dinliyen mahkeme heyeti, Hüseyi nin ölüm cezasma çarptırılmasma karar vermiştir. Diğerleri beraat et» | İ mişlerdir. Kredi kooperatifi toplantısı Aydı, (Tan) — Aydm tartım kre- di kooperatifi umumi heyeti dün Halkevi salonunda bâşkan Nejet Ak- korun başkanlığında toplanmıştır. Bu kongrede saylav Adhan Meridres- te-bulunmuş. “kooperatifin 2838 ka- na intibâlı oy birliği ile kabul olunmuştur. Okunan ve oy birliğiyle onaylanan | yı yönetim kurulu ve murakıp raporla- Mahkeme Hüseyin hakkında idam karafi verdi, diğer iki suçlu beraet ettiler ldi bir yılda (74) den asil mış ölen ve gidenler Gi İrma nazaran kooperatifin ortak ade- Vagon atelyesi Temel atma merasimi Mayısta yapılacak Srvas, (Tan) — Sıvas istasyonun- da bayındırlık vagon atölyesinin tesviyei turabiye- si ilerlemiştir. Yapmın temeli maysun haftasın « da atılacaktır. Başbakanla iktisat ve nafta vekillerinin bu merasimde bu - lunmak üzere şehrimize gelecekleri söylenmektedir. Her tarafa faydalı yağmurlar yağıyor İ İzmit, (Tan) — İki gündür bütün bölgeye faydalı yağmurlar yağmak» tadır, Çiftçi sevinç içindedir. Sivasta Sıvas, (Tan) — İki üç gündenbe- ri devamlı olarak yağan yağmurlar çiftçiyi çok memnun etmektedir. Mezbaha yapılacak Srvas, (Tan) — Sıvas şarbaylığı evvelce hazırlanan plânlar dairesin » İde bir mezbaha yaptırmak için bu Iyılki bütçesine tahsisat koymuştur. idaresinin yaptırdığı | 25.4. 986 Bozdoğan faciası katillet oldular i j 4 A 160 kalmıştır. Taahhüt olunan sermayf İ İliradır. Ölen ve gidenlerin! müş, (31,120) olmuştur. lunan adi sermayesi 14,84İ tur. Geçen yıldan bu yıla len alacak (6880) Vira, bu yü ikrazat yekünu da (6,819) Bir yılda 2027 lira kâr eğil! dan masraf ve ihtiyat seri larak 1194 lira ortaklara ##İSİ rak dağıtılmıştır. Kooperatği günkü durumu şudur: Tahsil edilmiş sermaye İl İizler 2508, yüzde 10 lar faizleri 1530 ki, 30,049 Jirs vardır, Üç aydır bankadan ra almadan ortaklarına Y: miş, 1000 lira parasmı di müddetle bankaya yatırmi Yeni idare heyetine, te! kat Neşet Axkor, Avuki Bilge, çiftçi Mustafa yedeklere eczacı Şevket, Ahmet, murakıplıklara da şaran ve Münir seçilmişler | # Aydm, (Tan) — Aydın kurumu, 9 Mayısta İzmire BÖ, yapacaktır. Bunun için devit yollardan 600 kişilik bir Sİ min olunmuştur. Gezi Nazi” mire olacaktır. * Sıvas, (Tan) — Attan ayağından yaralanan ilbayf” hi vaziyeti iyileşmiştir. * Sıvas, (Tan)-— Uray * bulunan boş arsadan istifağ? ği tek park haline getirilmesii$ 4) lan Uray parkı için gül fi kilmeğe başlanmıştır. * İzmit, (Tan) — VilâYOĞİğİİ meclisi Nisanın 27 sinde * Erbaa, (Tan) — Beleğifliğ lu 938 yılı bütçesine bir kinesi için (4000) Tiralık t# bul edilmiştir. Sai 7 1 ” l YENi NEŞRİ 4 Türkiye Kızılay mec kiye Kızılay mecmuasını? İ Uç ayda bir neşi yısı çıkmıştır. ritalar mecmuamnım/ 11.58 Haritalar mec çıkmıştır. Tavsiye ederi Gedikpaşa Çarşıkapı JAN AZAK Sineması DARK Ayrıca: İKİ GÖNÜL BİR OLUNCA Bugün İPEK Sinemasında veten: KAN LEKE "© Büyük TÜRKÇE URGAN Renkli komedi : KEDİL ER VE PİLİCLİ si Fı NLAR F HEYECA ER

Bu sayıdan diğer sayfalar: